Elke actiepotentiaal doet een actiepotentiaal in de naastliggende zone ontstaan. De impulsgeleiding is de verplaatsing van de actiepotentiaal over het axon. Deze impulsgeleiding loopt steeds in dezelfde richting door het axon, namelijk weg van het cellichaam. `
Maak oefening 4 t/m 8 op p. 215-216.
WEETJE
IN
Wanneer een rups aan een deel van
de plant (zoals een
BEKIJK DE VIDEO
blad) knabbelt, komt uit de beschadigde plantencellen
een boodschappermolecule (glutamaat) vrij. Die
molecule verandert de membraaneigenschappen van aangrenzende cellen, met als gevolg dat positieve ionen in die cellen naar binnen
stromen. De verplaatsing van positieve ionen in één cel veroorzaakt
N
verplaatsing van positieve ionen in een aangrenzende cel. De
kettingreactie van verplaatsing van ionen veroorzaakt, net zoals bij
dieren, een elektrisch signaal dat informatie over een grote afstand kan vervoeren. Dat elektrisch signaal brengt de productie van
allerhande stoffen op gang die de plant minder appetijtelijk moeten
maken, om zo de vraat te verminderen. Ook planten kunnen informatie
VA
over grote afstand verspreiden door middel van elektrische signalen.
©
1.3 Hoe maakt een organisme het onderscheid tussen sterke en zwakke prikkels?
Als een prikkel sterker is dan de prikkeldrempel, ontstaat een elektrisch
signaal of actiepotentiaal. De actiepotentiaal is altijd even groot ongeacht de sterkte van de prikkel. Je kunt het vergelijken met een zaklamp die je
enkel kunt aan- of uitschakelen. De hoeveelheid licht is steeds hetzelfde. We noemen een dergelijke gebeurtenis een alles-of-nietsgebeurtenis.
Hoewel een actiepotentiaal altijd even groot of sterk is, voelt een tik van een potlood toch anders aan dan een tik van een hamer. Zenuwcellen kunnen dus ook informatie over de intensiteit van de prikkel doorsturen naar de verwerkingscentra. Hoe doen ze dat?
De intensiteit of sterkte waarmee je een prikkel waarneemt, hangt af van
het aantal actiepotentialen per seconde en de tijdsduur waarin neuronen actiepotentialen afvuren.
THEMA 02
hoofdstuk 1
137
