2 minute read
1.4 Hoe worden hormonen door het lichaam verspreid?
WEETJE Onderzoek heeft uitgewezen dat het knuffelhormoon ‘oxytocine’ mensen met autisme socialer kan maken. In de test werden twee groepen samengesteld. De ene groep kreeg een neusspray zonder het knuffelhormoon, terwijl de andere groep een neusspray kreeg met het hormoon. Tijdens de test moesten beide groepen een balspel spelen op de computer. In het spel speelden ze tegen drie virtuele personen. De eerste virtuele persoon gooide de bal altijd terug, de tweede virtuele persoon gooide de bal nooit terug en de derde gooide de bal af en toe terug. Bij de groep die het knuffelhormoon niet had gekregen, maakte het niet uit naar welke persoon ze gooiden. De andere groep, die het hormoon wel toegediend kreeg via de neusspray, gooide de bal meer naar de eerste persoon. Dit experiment bewijst dat oxytocine een gunstig effect heeft op de solidariteit bij mensen met autisme. 1.4 Hoe worden hormonen door het lichaam verspreid? Hormonen worden door endocriene klieren in de bloedbaan gebracht. OPDRACHT 10 ONDERZOEK Onderzoek welk bewijs er is voor het transport van hormonen via de bloedbaan aan de hand van Labo 16 op p. 353. OPDRACHT 11 Vul de tabel aan de hand van de figuur aan om te achterhalen hoe het transport van hormonen gebeurt. ©VAN IN
haarvaten
hormoonmoleculen klierweefsel
Welke stoffen komen vanuit het bloedvat tot in de kliercellen?
In welk bloedvat worden hormonen afgescheiden?slagader / ader / haarvat
Hoe verklaar je dat het bloed dat naar de klier stroomt zuurstofrijk is en het bloed dat van de klier wegstroomt zuurstofarm?
In welke ruimte van het hart komt het hormoon eerst aan?
Komt een hormoon in alle ruimtes van het hart? ja / neen
Waarom kan een hormoon bij alle effectoren van je lichaam geraken?
Eenmaal opgenomen in je bloed worden hormonen naar alle plekken van je lichaam getransporteerd. Hormonen kunnen dus signalen overbrengen naar lichaamsdelen die verafgelegen zijn van de receptor en dus veraf van de endocriene klier. Omdat het transport van hormonen via het bloed verloopt, kan het even duren vooraleer een effector geprikkeld wordt door de signaalstof. Doorheen je slagaders stroomt je bloed met een maximale snelheid van ongeveer 0,5 meter per seconde. In je haarvaten gaat dat echter een stuk trager. Hormonen zijn bovendien slechts tijdelijk aanwezig in je bloed. Ze worden langzaamaan afgebroken door de lever.
Via het bloedvatenstelsel kunnen hormonen alle delen van het lichaam bereiken. Hormonen kunnen dus signalen overbrengen naar verafgelegen lichaamsdelen. Het transport van hormonen gebeurt eerder langzaam, omdat bloed niet snel stroomt. ` Maak oefening 6 en 7 op p. 270. ©VAN IN
