Vragen of meer informatie? Mail naar abonnees@imediate.nl
Als vakblad hanteren we de opzeg re gels uit het verbintenissenrecht. Wij gaan ervan uit dat u het blad ontvangt uit hoofde van uw beroep. Hierdoor wordt uw abonnement steeds stilzwijgend met een halfjaar verlengd. Opzeggen kan per post, mail of telefoon. De opzegtermijn is 30 dagen voor het einde van de abonnementsperiode.
“House jaagt de oudere jongere uit de disco,” kopte Trouw in juni 1993. Tijdens de European Dance Music Convention in Amsterdam - de voorloper van het huidige Amsterdam Dance Event (ADE) - klonk bezorgdheid bij discotheekhouders. Omdat er nauwelijks nog bezoekers ouder dan 24 op housemuziek dansten, werd er tijdens een panel zelfs geopperd dat discotheken zich moesten omvormen tot ‘multifunctionele uitgaanscentra’ om überhaupt het nieuwe millennium te halen.
Die onrust beperkte zich niet tot de dansvloer. In bredere zin stond house symbool voor iets wat de oudere generatie moeilijk kon plaatsen. De eindeloze beats, de anonieme dj’s, de pillencultuur en de massale feesten leken haaks te staan op de herkenbare formats van pop en rock.
Ruim dertig jaar later lijkt die zorg bijna aandoenlijk. Waar het toen nog om één discotheek ging, vult ADE anno 2025 de hele stad. Meer dan tweehonderd podia, zalen, cafés en culturele instellingen doen mee; in treinen, hostels en platenzaken wordt gefeest. Met ruim een half miljoen bezoekers uit binnen- en buitenland is het evenement uitgegroeid tot het grootste danceplatform ter wereld.
En dat is niet alleen een cultureel succes, maar ook economisch. Volgens het rapport Exportwaarde Nederlandse Populaire Muziek 2024 van Buma Cultuur bedroeg die exportwaarde vorig jaar ruim € 220 miljoen, waarvan 62 procent afkomstig uit dance. Met wereldsterren als Tiësto, Armin van Buuren, Martin Garrix, Joris Voorn en KI/KI blijft Nederland een bepalende speler in de internationale dance-industrie.
Toch is het Amsterdam Dance Event meer dan een etalage van succes. De organisatie pakt een steeds actievere rol, zegt directeur Jan-Willem van de Ven: “Als je jezelf wilt positioneren als internationaal platform, dan moet je verder kijken dan Amsterdam en ons momentum tijdens die vijf dagen ADE.” (Zie ook pagina 20)
Daarom verhuist ADE Lab dit jaar naar het Westergasterrein, krijgt het Arts & Culture-programma een nieuwe structuur met curatoren, en zoekt ADE samenwerking met culturele communities uit Afrika, Zuid-Amerika en Azië. Van de Ven benadrukt: “Zo’n immense samenwerking waarin een hele stad zijn rol pakt, is ongekend in de wereld. Daar mogen we als Nederland supertrots op zijn.”
Die mentaliteit van verbinding en innovatie klinkt ook door in de rest van de sector. De Weeztix ADE Hub is daar een goed voorbeeld van: een plek waar Weeztix, Appic, In2Event, ELOCKERS, Fanalists en andere partners samen laten zien hoe technologie, data en creativiteit elkaar versterken binnen de liveindustrie. Ook EB Live schuift aan bij de Weeztix ADE Hub – zien we elkaar daar?
ARNOLD LE FÈBRE
HOOFDREDACTEUR EB LIVE
20 10
The Support Group
Met ruim 2,5 miljoen bezoekers, meer dan 10.000 schepen en een samenwerking tussen tientallen partners gaat SAIL 2025 de boeken in als een van de meest indrukwekkende edities uit de geschiedenis.
Joris Joosen en Marcel Elbertse (The Support Group), Huib Joor (Your Productions), Leonie Boon (Collect & Clean), Roger Meijer (ORGANIZED) en Pieter Lubberts (Backbone International) blikken terug.
ADE 2025
De dertigste editie van Amsterdam Dance Event markeert allerminst een overgangsjaar richting 2026, wanneer het evenement officieel zijn dertigjarig jubileum viert. Integendeel: ADE 2025 presenteert zich als een volwaardige mijlpaaleditie, waarin vernieuwing en groei hand in hand gaan. Met een recordaantal van naar verwachting 550.000 bezoekers is Amsterdam Dance Event bovendien groter dan ooit.
LEPA 2026
De Live Entertainment Production Awards (LEPA) maakt zich op voor een nieuwe editie. Na twee succesvolle jaren in Venray verhuist de awardshow naar een grotere locatie: Hotel De Wageningsche Berg in Wageningen. Met een nieuwe datum, aangescherpte categorieën, een vernieuwde jury en een eenvoudiger nominatieproces belooft 2026 opnieuw een mooi jaar te worden voor de liveentertainmentsector.
10 Jaar Parookaville
In 2015 vond de eerste editie van Parookaville plaats. Sindsdien is het danceevent uitgegroeid tot een vaste waarde op de Duitse festivalkalender. Tien jaar later blikt medeoprichter en algemeen directeur Bernd Dicks terug op een succesvol decennium én blijkt hij vooruit naar de toekomst. “Parookaville draait om het waarmaken van dromen, ontsnappen aan het alledaagse en het samen vieren.”
FOX Originals & R Promotions
Achter de schermen
Quotes
“Op deze manier is de toekomst van het festival ook voor de volgende generatie Pukkelpoppers verzekerd.”
Aldus de organisatie van Pukkelpop, dat is overgenomen door Live Nation.
“Fouilleren bij de uitgang is helaas keihard nodig.”
Een bezoeker van de Ziggo Dome na een reeks telefoondiefstallen tijdens het concert van de Britse metalband Architects.
“We voelen ons enorm vereerd dat we de kans krijgen om een nieuwe legacy neer te zetten in het Philips Stadion.”
This is Live Group-CEO Joop Sorée over de nieuwe reeks stadionconcerten die het bedrijf gaat organiseren.
“Door de collectieve energie en de meeslepende showervaring mondt elk concert uit in een euforische, verbindende ontlading.”
De jury over Son Mieux, de winnaar van Gouden Notekraker 2025.
“De luchtvaart en evenementen branche zijn zo anders maar op veel vlakken ook heel vergelijkbaar.”
Daan Pijzel over zijn nieuwe aanstelling tot COO Rotterdam Ahoy.
Tijdens het ESI Jaarcongres 2026 op donderdag 26 maart komen ruim 350 professionals samen in Theater Spant! in Bussum. We spraken met organisator Syan Schaap over het congres, dat dit jaar het thema ‘Ruimte voor evenementen’ heeft. Tijdens het congres wordt samen met de bezoekers onderzocht hoe we voldoende ruimte kunnen behouden voor evenementen in ons land, en welke rol gemeenten en veiligheidsdiensten hierin kunnen spelen.
Waar draait het ESI Jaarcongres precies om?
Syan Schaap: “Het ESI Jaarcongres is de jaarlijkse reünie van professionals die zich bezighouden met veiligheid op evenementen. Als kennisinstituut organiseert ESI dit congres om kennis te ontwikkelen, te delen en te verspreiden binnen een breed netwerk van mensen en organisaties. Daarnaast heeft het congres een agenderende functie: het duidt nieuwe ontwikkelingen en risico’s op het gebied van evenementveiligheid, zoals regeldruk, demonstraties of dreigingen met voertuigen, en kijkt vooruit naar wat deze trends betekenen voor de branche en overheidsdiensten. Het programma bevat daarom één of twee panels over actuele thema’s en diverse subsessies waarin kennisdeling en verdieping centraal staan.”
Hoe zien die subsessies er precies uit? “Tijdens het congres volgen kunnen de bezoekers kiezen uit drie subsessies, die zij vooraf selecteren op basis van hun eigen interesses en kennisbehoefte. Er is een breed aanbod aan thema’s, variërend van nieuwe ontwikkelingen in crowdmanagement tot onderwerpen rond het jaarlijkse congres thema. Zo kunnen er sessies zijn over evenementenlocaties en gemeentelijk beleid, maar ook over medische zaken of brand veiligheid. De subsessies bieden
ruimte voor interactie en verdieping, met inspirerende presentaties van sprekers.”
Wie zou er volgens jou zeker het congres moeten bezoeken?
“Eigenlijk elke professional die in zijn functie betrokken is bij de veiligheid van evenementen. Aan de overheidskant gaat het vaak om medewerkers van gemeenten die verantwoordelijk zijn voor veiligheid of vergunning verlening, zoals evenementencoördinatoren, maar ook om vertegenwoordigers van hulpdiensten zoals politie en brandweer. Tegelijkertijd is het congres ook bijzonder relevant voor mensen uit de evenementenbranche zelf die zich bezighouden met veiligheid. Zij krijgen niet alleen diepgaande kennis over veiligheidsvraagstukken, maar ook meer inzicht in hoe overheden naar deze thema’s kijken. Het congres biedt bovendien een waardevolle gelegenheid voor uitwisseling: brancheprofessionals kunnen hun perspectief delen en direct in gesprek gaan met overheden over actuele onderwerpen en ontwikkelingen. Zo stond vorig jaar bijvoorbeeld de discussie over persoonsgebonden passen in de evenementenbeveiliging op de agenda. Dit soort thema’s kunnen tijdens het congres direct worden besproken met partijen als politie en gemeenten, wat het evenement extra waardevol maakt voor iedereen die zich met evenementveiligheid bezighoudt.”
Festivals
Het festivalseizoen is al een tijdje aan de gang, maar er komt nog genoeg moois aan. Bekijk hieronder een overzicht van festivals die je niet wilt missen!
Amsterdam Dance Event 22 – 26 oktober
Amsterdam Dance Event (ADE) is ’s werelds grootste platform voor elektronische muziek, met vijf dagen vol conferenties, optredens en netwerkevents verspreid over Amsterdam, waar professionals en fans samenkomen.
Le Guess Who 6 – 9 november
Le Guess Who? is een internationaal muziekfestival in Utrecht dat grenzen verlegt met avontuurlijke programmering vol experimentele, werelden elektronische muziek, en unieke samenwerkingen tussen artiesten uit diverse culturen.
Helldorado 15 november
Helldorado is een indoor rock- en metalfestival in Eindhoven, bekend om zijn rauwe energie, sterke line-up vol internationale acts, bizarre sideshows en unieke mix van muziek, spektakel en chaos.
» Left of the Dial 23 t/m 25 oktober
» Keifestival 25 oktober
» Halloween Festival (DE) 31 oktober
» Blaublues (BE) 8 t/m 9 november
» Waailand Festival 15 november
» Rotterdamse Popweek 7 t/m 16 november
» Tributeland 22 november
» De Brabanste Winter 19 t/m 31 december
Cijfers
€10.000
In totaal ontvangen twaalf poppodia een bijdrage van €10.000 van het VSBfonds. Met dat budget kunnen zij lokale acts programmeren.
300
300 culturele organisaties in Nederland en België verbreken samenwerking Israël.
Op zoek naar een overzicht van alle festivals van dit jaar? Bezoek ons online festivalportaal via de QR-code!
Bezoek schouwburgen en concertgebouwen stijgt met 9% in 2024.
9%
12 jaar
Directeur Paul Moerel vertrekt na 12 jaar bij Pop in Limburg.
25.904
Zwarte Cross was afgelopen jaar het populairst op TicketSwap met 25.904 ingestelde ticket alerts.
30 jaar
Jan Smit viert in 2026 zijn 30-jarig jubileum met een groots concert op het Marina Park in Volendam.
Voormalig Kane-bassist Ivo Severijns heeft na dertien jaar zijn gestolen basgitaar teruggevonden. Het instrument was gestolen na een optreden bij De Vrienden van Amstel LIVE. Hij herkende zijn gitaar in een Marktplaats-advertentie.
‘SAIL 2025 voelde als de kroon op ons werk’
Met ruim 2,5 miljoen bezoekers, meer dan 10.000 schepen en een ongeëvenaarde samenwerking tussen tientallen partners gaat SAIL 2025 de boeken in als een van de meest indrukwekkende edities uit de geschiedenis. Joris Joosen en Marcel Elbertse (The Support Group), Huib Joor (Your Productions), Leonie Boon (Collect & Clean), Roger Meijer (ORGANIZED) en Pieter Lubberts (Backbone International) blikken terug. “Zes kilometer lang, rijen dik langs de kades – dat beeld vergeet ik nooit meer.”
DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
Van 20 tot en met 24 augustus keerde SAIL na tien jaar afwezigheid terug in de hoofdstad. De tiende officiële editie viel samen met het 50-jarig jubileum van SAIL én met de viering van 750 jaar Amsterdam. Het nautische evenement trok circa 2,5 miljoen bezoekers, die verspreid over vijf dagen ruim 10.000 schepen uit meer dan twintig landen konden bewonderen. De drukte piekte op zaterdag, toen alleen al marineschip Zr.Ms. Karel Doorman zo’n 25.000 bezoekers ontving. De schaal van het evenement maakte integrale samenwerking met Port of Amsterdam, Rijkswaterstaat en lokale autoriteiten essentieel. Het maritieme verkeer op het IJ en Noordzeekanaal moest immers veilig samengaan met de massale publieksstromen op de kades.
Contributing Partner van
SAIL
Voor Joris Joosen en Marcel Elbertse, Managing partners bij The Support Group, begint de kracht van SAIL bij de unieke setting. “Het is een project dat zich volledig in de publieke ruimte afspeelt. Je bouwt geen afgesloten festivalterrein, maar realiseert een grootschalige productie midden in het centrum van Amsterdam. Dat maakt SAIL niet alleen bijzonder, maar ook complex. Je houdt rekening met bewoners, winkeliers en forensen, terwijl de stad gewoon moet doordraaien. Door onze betrokkenheid bij
de eerdere edities van SAIL hebben we veel ervaring en kennis op kunnen doen, die we voor de 2025-editie konden bundelen in een partnership met SAIL. Concreet betekent dit dat we met diverse bedrijven vanuit The Support Group betrokken zijn geweest bij de realisatie van SAIL 2025. We zijn enorm trots dat wij als Contributing Partner een grote bijdrage hebben kunnen leveren aan het succes van SAIL 2025.’’
Vertrouwen
“De bedrijven die vanuit The Support Group mochten werken aan SAIL zijn in hun vak gebied stuk voor stuk partijen die hun sporen hebben verdiend in de evenementenwereld en al jaren onderling veel samenwerken,” vertelt Marcel Elbertse. “Zo’n kruisbestuiving levert veel op; partijen die elkaar normaal al tegenkomen bij festivals en evenementen, werken hier in één geïntegreerde operatie. Dat geeft vertrouwen.”
Een persoonlijk hoogtepunt voor Joosen en Elberste was de Sail-In Parade. “We mochten meevaren op een van de mooie schepen en zagen de mensenmassa langs de kades. Zes kilometer lang, rijen dik. Dat beeld vergeten we nooit meer. Op dat moment besef je pas echt de schaal en de impact van het evenement. Honderdduizenden mensen die samenkomen om iets moois te beleven, dat geeft
FOTO'S:
JORIS JOOSEN EN MARCEL ELBERTSE
HUIB JOOR
een energie die je nergens anders vindt. Petje af voor de organisatie van SAIL. Wij zijn bijzonder trots dat wij hier weer aan hebben mogen meebouwen ”
Veelzijdige aanpak
Voor Huib Joor, eigenaar van Your Productions, was het evenement bovenal een feest. “Het was een fantastisch mooi evenement. Wij hebben anderhalf jaar voorbereiding gestoken in de totale publiekcatering waar wij verantwoordelijk voor mochten zijn. Omdat de vorige editie in 2015 plaatsvond en die van 2020 door corona niet doorging, was veel kennis verouderd of verdwenen. Dat betekende dat we zo goed als opnieuw moesten beginnen.”
Die herstart bracht onzekerheden met zich mee. “Wat zijn de trends en met welk publiek moeten we rekening houden? Hoe ziet hun bestedingspatroon eruit? Je kunt dat niet voorspellen met cijfers van tien jaar geleden. Daarom hebben we veel onderzoek gedaan naar consumptiegedrag. Uiteindelijk bleek dat we de juiste keuzes hadden gemaakt: bezoekers waren tevreden over de prijskwaliteitverhouding en over de mix van aanbod.”
Het brede publiek van SAIL vergde een veelzijdige aanpak. Joor: “Overdag heb je families met kinderen, ’s avonds een heel ander publiek. Je moet zorgen dat je iedereen
kunt bedienen. Voor ons betekende dat een combinatie van snelle servicepunten, kwalitatieve horeca en voldoende variatie.”
Ook zijn persoonlijke hoogtepunt was de SAIL In Parade. “We hebben daar zo lang naartoe gewerkt. Toen het moment eindelijk daar was, voelde dat als de kroon o p o ns werk. Tegelijkertijd waren we ook actief op Mysteryland d at maakte het extra bijzonder.” Dat SAIL uniek is, staat voor Joor buiten kijf. “De locatie maakt het bijzonder: midden in Amsterdam, aan het water. Ik kom zelf uit Eindhoven, daar heb je alleen een kanaal. Hier gebruik je enorme delen van de stad, bijna drie weken lang inclusief op e n af bouw. En alles verliep veilig en gemoedelijk, ondanks de honderdduizenden bezoekers. Dat vind ik indrukwekkend.”
Duurzaamheid: van beleid naar praktijk
Naast productie en horeca speelde duurzaamheid een sleutelrol. Leonie Boon, Grondstofcoördinator bij SAIL en Sustainability Manager bij Collect & Clean, noemt het evenement een uniek project. “Qua sfeer, gevoel en omvang maak je dit in Nederland niet vaak mee. Voor mij persoonlijk was het ook mijn grootste project tot nu toe.”
Haar team was verantwoordelijk voor grondstoffenmanagement en schoonmaak. “Doordat we al ruim een jaar van
tevoren waren aangesloten, konden we vanaf het begin adviseren over inkoop en materiaalkeuze. Duurzaamheid begint namelijk al bij de vraag: wat koop je in? Door bewuste keuzes te maken bij dit proces voorkom je dat het na gebruik afval wordt.”
Grote ambities
SAIL had grote duurzaamheidsambities: volledig vrij van single use plastic, scheiding van vijf materiaalstromen en een groot aandeel herbruikbare materialen. Tegelijkertijd werden structurele duurzaamheidsmaatregelen ingevoerd. Waar eerdere edities nog zo’n 95 dieselaggregaten gebruikten, draaiden er dit jaar slechts vijf – allemaal op HVO100, een biobrandstof die tot 90% minder CO2uitstoot oplevert en ook stikstof
Over The Support Group
Sinds 2009 participeert The Support Group in verschillende operationele bedrijven die werkzaam zijn in de evenementenbranche. Hierbij worden partners op het gebied van operatie, hardware, hospitality en digitale oplossingen samengebracht. Onderdeel van The Support Group zijn Backbone International, Your Productions, Collect & Clean, Organized, De Loods, DRAWW, HOUSE4DRINKS, The Food Bookers, BeerMate, Skills Crowd Management, MoneyComb, SSIXX, Linked, SOLID en The Good Guyz.
FOTO'S:
Meer dan een maritiem
spektakel
Hoewel de Tall Ships en historische schepen de kern van SAIL vormden, bood het programma meer dan een nautisch kijkfeest. Langs het IJ vonden dagelijks concerten plaats, variërend van klassieke uitvoeringen tot hedendaagse pop- en jazzoptredens. Daarnaast werden culturele en educatieve activiteiten georganiseerd. Bezoekers konden deelnemen aan interactieve tentoonstellingen over maritieme geschiedenis, innovatie en de toekomst van scheepvaart. Jongere doelgroepen werden betrokken via workshops en samenwerkingen met scholen en opleidingen. Thema’s als duurzaamheid en inclusie waren zichtbaar in debatten, lezingen en programmering: scheepvaarttradities van verschillende culturen werden belicht en nieuwe generaties zeelieden deelden hun verhalen.
en fijnstofemissies beperkt. De Clipper Stad Amsterdam opende de SAIL-In Parade volledig op HVO100, en ook andere schepen konden ter plekke bijtanken. Waterbesparing werd bereikt door circulaire oplossingen: de grootste toiletvoorzieningen spoelden met gezuiverd IJ-water in plaats van drinkwater, goed voor een besparing van circa 6 liter per spoelbeurt. Innovatieve toepassingen zoals de CanalCleaner verwijderden microplastics uit het oppervlaktewater. Om duurzaamheid tastbaar en controleerbaar te maken, werkte de organisatie samen met GSES (Global Sustainable Enterprise System) voor onafhankelijke monitoring en rapportage. Bovendien werd SAIL benut als proeftuin: via het programma In Residence Open Events 2025 konden ondernemers pilots uitvoeren met nieuwe technologieën, variërend van circulaire materialen tot waterstofoplossingen.
Complimenten
De operatie van Collect & Clean was intensief. “In samenwerking met de gemeente Amsterdam hadden we 100 medewerkers ingezet die overdag zichtbaar aanwezig waren om bezoekers te activeren om goed met hun afval om te gaan en afvalbakken leeg te houden. ’s Nachts werkte een ploeg van 35 schoonmakers om het terrein weer op orde te brengen. Die zichtbaarheid had effect: bezoekers gooien minder snel iets op de grond als je iemand ziet opruimen. Bovendien introduceerden we recyclepunten, waar mensen zelf hun afval gescheiden inleverden. Dat werkte verrassend goed.” Wat Boon bijbleef, waren de complimenten van bezoekers. “Veel mensen zeiden dat het terrein overdag schoner was dan de rest van de stad. Dat was een bevestiging dat onze aanpak werkte. En het laat zien dat je met de juiste inzet en samenwerking echt het verschil kunt maken!”
'Je ziet het plezier van de mensen, je voelt de energie, en je beseft opnieuw waarom SAIL zo bijzonder is'
FOTO'S:
PIETER LUBBERTS
ROGER MEIJER
LEONIE BOON
Technologie als ruggengraat
Naast productie, horeca en duurzaamheid was er nog een cruciale pijler: registratie en hospitality. Die werd verzorgd door ORGANIZED. CTO Roger Meijer benadrukt vooral de schaal. “Het was een drukke periode, maar dat was juist heel mooi! Wij hebben bijna 200.000 accreditaties verwerkt. Voor een ticketsysteem is dat normaal, maar voor een backoffice-systeem was het uniek. We begonnen met vrijwilligersregistratie, maar werden al snel ingezet voor alle andere vormen van registraties. Elk officieel schip dat op het IJ lag tijdens SAIL, was via ORGANIZED geregistreerd, variërend van de bemanning en captains tot de pers, artiesten en medewerkers. Vanwege deze flexibiliteit speelden we ook een grote rol in alle hospitalitypakketten, waar we de B2B-tak bedienden, bedrijven die bijvoorbeeld boten huurden samen met hun relaties of personeel. Het bijzondere is dat je nauwelijks aanpassingen in de software hoeft te doen – slimme configuratie maakt het mogelijk.”
Echt een partner
Een eye-opener voor Meijer was de omvang van het uitnodigingsproces. “Dat biedt veel kansen richting B2B-evenementen. De RSVP-module die we hebben ingezet, kun je vergelijken met Google Forms, maar dan volledig geïntegreerd in de evenementen-
infrastructuur. Dat opent mogelijkheden voor andere projecten.” De samenwerking met SAIL en andere partners verliep volgens hem uitstekend. “We voelden ons echt partner, niet slechts leverancier. Onze collega’s op locatie werden gezien als onderdeel van het team. Dat maakt dat je samen sneller kunt schakelen en innovatiever kunt werken. Mijn persoonlijke hoogtepunt? Bij de SAIL-In de stad binnenvaren en de kades al vroeg in de ochtend vol zien staan – dat was indrukwekkend. Dan zie je hoe groot de impact van een evenement is waar je zelf aan hebt meegewerkt.”
Innovatie en complexiteit
Tot slot blikt Pieter Lubberts, Managing Director bij Backbone International, terug. Voor hem was SAIL 2025 misschien wel de beste editie ooit. “Het blijft een van de mooiste evenementen in ons portfolio. De voorbereiding begon al een jaar vantevoren. Samen met de directie van SAIL hebben we besproken hoe de organisatie eruit moest zien en hoe wij productioneel invulling konden geven aan hun ideeën.”
De stedelijke omgeving maakte de operatie extra ingewikkeld. “Je kunt draaiboeken van eerdere edities niet zomaar hergebruiken. De stad is veranderd, en SAIL vindt plaats midden in een omgeving die moet blijven functioneren. Dat maakt het groot, complex en logistiek uitdagend.”
Facts & Figures
2,5 miljoen bezoekers
In vijf dagen tijd trok SAIL 2025 een recordaantal bezoekers. Alleen al op de drukste dag kwamen honderdduizenden mensen naar de kades en schepen.
10.000+ schepen
Schepen uit meer dan twintig landen namen deel, waaronder Tall Ships, opleidingsschepen en marine-eenheden. De SAIL-In parade blijft hét visuele hoogtepunt.
2.000 vrijwilligers
Een groot deel van de organisatie draaide op de inzet van vrijwilligers. Zij ondersteunden crowdmanagement, publieksbegeleiding en hospitality, na uitgebreide voorbereidingstrainingen.
Duurzame innovaties
Waterstoftanks, HVO100-biobrandstof en circulaire materialen maakten SAIL tot een proeftuin voor duurzame oplossingen in de maritieme en evenementenwereld.
Educatie & kennisdeling
Workshops, tentoonstellingen en samenwerkingen met onderwijsinstellingen zorgden dat jongeren en studenten kennismaakten met scheepvaart, techniek en duurzaamheid.
Plezier en energie
Tegelijkertijd bood dit jaar ruimte voor innovatie. Lubberts: “Op het gebied van crowd management zijn nieuwe technieken toegepast, omdat personeel schaars is. Voor Backbone lag de focus op energievoorziening: minder diesel, meer vaste stroom en batterijoplossingen. Dat past bij de duurzaamheidsambities van SAIL en is een ontwikkeling die we ook in andere projecten gaan doorzetten.”
Zijn persoonlijke hoogtepunt lag eveneens op het water. “Ik heb alle edities meegemaakt, maar dit was de eerste keer dat ik vanaf een boot kon meekijken. Je ziet het plezier van de mensen, je voelt de energie, en je beseft opnieuw waarom SAIL zo bijzonder is.” ◾
Alle hens aan dek voor SAIL 2025
Afgelopen zomer vond SAIL Amsterdam weer plaats. De vorige editie van het vijfjaarlijkse evenement viel door corona in het water. TSC Crowd Management, dat meehielp om alles in goede banen te leiden, kijkt terug op een succesvol event. “Dit was heel erg mooi om aan mee te werken.” DOOR: PIERRE OITMANN
We kennen TSC Crowd Management allemaal van de beveiligers in de kenmerkende groene shirtjes op de vele evenementen die ons land rijk is, met name bij concerten en popfestivals. Hun beveiligers zijn ook op andere grootschalige openbare evenementen aan het werk, maar SAIL Amsterdam is zelfs voor de meest doorgewinterde crowdmanagementspecialist een waanzinnige uitdaging. Clemens de Kriek was als projectleider van TSC mede verantwoordelijk voor het crowdmanagement van SAIL. Hoewel het bedrijf al bij eerdere edities van SAIL betrokken was, was dit voor De Kriek zijn eerste keer in deze specifieke functie. “Ik wist al wat het evenement inhield, want tien jaar geleden liep ik er als bezoeker rond,” vertelt hij enthousiast. “In mijn vrije tijd doe ik veel met zeilen, dus ik was sowieso geïnteresseerd in het evene -
ment. Daarom vond ik het hartstikke leuk dat die twee werelden nu bij elkaar kwamen. Het voordeel van mijn werk is dat ik tijdens zo’n evenement op plekken kom waar ik een heel goed uitzicht heb. Zeker bij SAIL was dat voor mij persoonlijk echt genieten.”
Druk en spanning Crowdmanagement tijdens muziekevenementen is de specialiteit van TSC, maar in tegenstelling tot afgesloten festivalterreinen vindt SAIL Amsterdam in de openbare ruimte plaats, notabene in het hart van de drukste stad van ons land, wat uiteraard een andere aanpak vereist. “Dat betekent dat de samenwerking met de politie, die de openbare orde handhaaft, natuurlijk ontzettend goed moet zijn,” stelt De Kriek. “En dat was het ook. Dat was voor veel van onze werknemers nieuw, omdat zij er tien jaar geleden nog niet bij waren. Dat maakt het een stuk uitdagender.” Evenementen op de schaal van SAIL zijn er in Nederland nauwelijks, dus daar ligt een grote verantwoordelijkheid. “Je voelt meer druk en spanning,” erkent De Kriek. “Ook omdat je weet dat iedereen meekijkt. Ikzelf vind dat juist heel leuk. In onze branche horen die druk en adrenaline er gewoon bij. Daardoor ga je extra hard je best doen. Ik zou liegen als ik niet iets meer gezonde spanning heb gevoeld dan normaal tijdens een evenement.”
Logistieke operatie
Een van de grootste uitdagingen voor TSC op SAIL was de logistiek, legt De Kriek uit. “Het aansturen van ongeveer driehonderd
medewerkers per dag over een uitgestrekt gebied is een enorme operatie. Hoe gaan we zorgen dat het rond komt? Het vervoer van personeel met busjes en fietsen door publieke gebieden vereist nauwkeurige planning en speciale vergunningen. Dat is in samenspraak met de organisatie gegaan, die ons daarin goed faciliteerde. Anders dan op festivals waar er één opkomstlocatie is, zijn er op SAIL meerdere opkomstlocaties nodig. Daarnaast heb je nog een backoffice nodig. We hebben daar heel goed over meegedacht en dan kom je met z'n allen uiteindelijk tot de conclusie
dat het op deze manier het beste werkt. De operatie wordt verder volledig aangestuurd vanuit het ECC, het Event Control Centre. Onze centralist zit dichtbij de politie en de organisatie, want je wilt korte lijnen hebben. De interne communicatie is uiteraard ook anders geregeld dan op een regulier festivalterrein. Gebruik van portofoons met landelijke dekking is cruciaal voor zo’n uitgestrekt terrein.”
Publieksstromen
Naar schatting trok SAIL 2025 ruim tweeenhalf miljoen bezoekers, waarmee dit
het grootste vrij toegankelijke evenement van Nederland is. Een behoorlijke kluif dus voor TSC om ervoor te zorgen dat het nergens te druk wordt. “Wat ik het leukst vind en waar wij als bedrijf zeer goed in zijn, is om die stromen te managen. De organisatie van SAIL heeft daar zeer ervaren crowd safety managers op zitten. Als het ergens heel druk wordt, omdat een bepaalde boot populair is, leggen zij contact met ons, met mij in dat geval, en dan gaan wij dat uitzetten. Als we zien dat het ergens vastloopt, dan sturen we mobiele teams die kant op om mensen fysiek om te leiden. Je ziet dan
Grootscheepse
feesten
Deze editie van de vijfjaarlijkse botenparade was extra feestelijk. Sowieso was het voor het eerst in tien jaar dat SAIL georganiseerd werd, vanwege de geannuleerde editie tijdens de coronapandemie. Daardoor vond de uitgestelde tiende editie deze zomer exact vijftig jaar na de eerste SAIL plaats. Destijds werd daarmee de zevenhonderdste verjaardag van Amsterdam gevierd en nu was SAIL onderdeel van de grootscheepse feestelijkheden rondom het 750-jarige bestaan van onze hoofdstad. Driewerf hoezee!
meteen een verschil. Omdat er al zo’n vrolijke sfeer op het evenement heerst, merk je ook dat bezoekers goed luisteren en die instructies van onze medewerkers direct opvolgen. Dan wordt het op zo’n plek snel een stuk rustiger. Dat maakt het werk natuurlijk heel dynamisch. We maken daar video’s van voor onze interne trainingen, zodat onze beveiligers zien wat voor effect het heeft.”
Leerzame ervaring
De Kriek heeft de synergie tussen beveiliging, handhaving, politie en de organisatie op SAIL als zeer goed ervaren en noemt die cruciaal voor het verloop van deze editie. Ondanks de hoge aantallen medewerkers die er nodig waren voor dit specifieke stuk crowdmanagement merkte TSC dat SAIL erg in trek was bij de medewerkers. “Het unieke karakter van SAIL zorgde voor een hoge motivatie en bereidheid van het personeel om mee te werken. Iedereen wilde dat wel eens meemaken, zeker omdat het alweer zo lang geleden is dat het de laatste keer plaatsvond.” Hij denkt dat hij met zijn team tegelijk ervaringen heeft opgedaan die mogelijk op andere, minder grootschalige evenementen van toepassing kunnen zijn. “Vooral op logistiek vlak hebben we hier heel veel van kunnen leren, waardoor we verschillende processen op evenementen die we nu standaard doen, kunnen versnellen en praktischer kunnen maken. Dat zit ‘m vooral in backofficesystemen en in de digitale communicatie met onze medewerkers in het veld.” ◾
‘Beeldvorming lijkt soms belangrijker dan feiten’
De optredens van het Britse duo Bob Vylan in Nederland hebben de afgelopen tijd veel discussie losgemaakt. Wat begon met een omstreden optreden op Glastonbury groeide uit tot een kwestie die ook Nederlandse podia, politiek en publiek in beweging bracht. Paradiso, 013 en Doornroosje werden het mikpunt van alle commotie en moesten balanceren tussen vrijheid van meningsuiting, maatschappelijke verantwoordelijkheid en veiligheid. Het incident legt een bredere vraag bloot: hoe gaan podia anno 2025 om met artiesten die scherpe of polariserende uitspraken doen, en welke rol speelt publieke opinie daarbij?
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
Op zaterdagavond 13 september stond Bob Vylan op het podium van Paradiso, als start van een korte tournee langs Amsterdam, Tilburg en Nijmegen. Bijzonder, omdat de Britse groep op dat moment flink onder vuur lag. Tijdens hun optreden op Glastonbury 2025 scandeerde de zanger; ‘Alright, but have you heard this one, though? Death, death to the IDF’ en ‘Hell yeah, from the river to the sea, Palestine must be, will be – inshallah – it will be free.’ Wat in eerste instantie werd weggezet als een uiting van vrijheid van meningsuiting, leidde in het Verenigd Koninkrijk tot vragen in het parlement, ingetrokken visums voor de VS en geannuleerde concerten.
Vlam in de pan
In Nederland was er echter wel plek voor de veelbesproken band. De betrokken venues waren het niet per se eens met de precieze bewoording, maar wilden vooral geen onderdeel zijn van culturele censuur.
Na het eerste concert in Paradiso sloeg de vlam echter ook hier in de pan. Volgens critici bagatelliseerde de band tijdens het concert de moord op Charlie Kirk en klonken opnieuw leuzen als ‘Dood aan de IDF.’ De gebeurtenissen haalden direct de landelijke media, mede door een persverklaring van het Centraal Joods Overleg (CJO). Vervolgens ontstond een felle online discussie met uitgesproken voor- en tegenstanders, politieke reacties en honderden berichten en telefoontjes aan de zalen. Vanuit verschillende hoeken werd zelfs gepleit voor ingrijpen door het Openbaar Ministerie om te onderzoeken of er sprake was van strafbare uitlatingen.
Niet zonder slag of stoot
Het uiteindelijke gevolg was dat 013 de stekker trok uit het geplande optreden (een verklaring hierover is op de website van het podium te lezen). Het geplande Bob Vylan-optreden in Doornroosje Nijmegen
ging echter wel door. Overigens gebeurde dit niet zonder slag of stoot, want zes uur voor de aanvang stond het podium nog in de rechtbank. Het Centraal Joods Overleg had namelijk een kort geding aangespannen om het concert te voorkomen. Opvallend was dat deze organisatie niet ‘de verdachten’ voor het gerecht sleepte, maar het podium. De rechter ging niet mee in de redenering van het CJO en oordeelde dat het optreden door mocht gaan. Het optreden verliep aanzienlijk rustiger dan het eerdere concert in Paradiso. Bob Vylan bedankte Doornroosje en de organisatoren met een applaus en sloot zich meermaals aan bij het publiek dat de leus ‘Free Palestine’ inzette. De omstreden uitspraken van eerdere optredens bleven dit keer achterwege.
Gevoelig
Twee weken na het concert ligt het optreden van Bob Vylan en de nasleep daarvan nog altijd gevoelig. Dat blijkt onder meer
uit het feit dat zowel vanuit de industrie als vanuit de politiek aanvankelijk weinig bereidheid was om aan dit verhaal mee te werken.
De drie direct betrokken partijen (013, Doornroosje en Paradiso) en de branchevereniging besloten echter wel mee te werken. Zij kregen drie vragen voorgelegd. Zijn podia door het Bob Vylan-incident in de toekomst terughoudender en of voorzichtiger met het boeken van artiesten of bands? Kijken podia anders naar hun eigen rol en hoe belangrijk zijn tegenwoordig de publieke opinie en publiciteit?
Perfect storm
013-directeur Frens Frijns trapt af door te zeggen dat hij terugkijkt op ‘een intensieve periode’. “Ik werk 33 jaar in deze branche, maar dit heb ik niet eerder meegemaakt. De wereld wordt steeds meer gepolariseerd en ik verwacht dat er in de toekomst vaker complexe zaken als deze op ons pad komen waarover je goed na moet denken. Al was deze situatie wel een uitzonderlijk ‘perfect storm’, met alle schijnwerpers die erop gericht waren. Maar het voorval met Bob Vylan zal geen invloed hebben op de
'Bij dit soort zaken zit iedereen in een spagaat; ondanks de beste bedoelingen kun je het nooit goed doen. Dat maakt alles nog ingewikkelder'
Frens Frijns
manier waarop wij artiesten en bands gaan programmeren.”
Volgens Frijns was het vanuit de ethische en maatschappelijke verantwoordelijkheid van 013 noodzakelijk om het optreden van de Britse band te annuleren. “Als je van tevoren weet dat een artiest bepaalde uitspraken gaat doen tijdens een optreden, word je ook als podium gewogen in wat je binnenlaat. Wij voelden de druk op onze schouders. Op het moment dat je weet wat er gebeuren gaat, ben je daar medeverantwoordelijk voor. Bij dit soort zaken zit iedereen in een spagaat; ondanks de beste bedoelingen kun je het nooit goed doen. Dat maakt alles nog ingewikkelder.”
Eerder liet Frijns het woord polarisatie al vallen. De directeur is van mening dat de Bob Vylan-controverse laat zien dat je als podium nog bewuster moet zijn en handelen. “Wij zijn een publieke organisatie die bands en artiesten programmeert met allerlei meningen en overtuigingen. Dat er soms controverse is spreekt vanzelf en dat mag ook. Over de grenzen die je toelaat, moet je als podium actief nadenken en ervoor zorgen dat je eigen ethiek op orde is. Op die manier kun je altijd de voor jou juiste
'Bob Vylan speelde in Doornroosje omdat het een act is die past binnen onze programmering'
Joris Holter
beslissing nemen en jezelf in de spiegel blijven aankijken, ook al waait er een storm van verontwaardiging over je heen.”
Maatschappelijke dialoog
Joris Holter, directeur van Doornroosje, stelt dat de act om artistieke redenen is geboekt. “Dat doen we altijd en zullen we ook altijd blijven doen. Voor Doornroosje heeft livemuziek een bijzondere en onnavolgbare culturele waarde. Het zorgt voor vervoering, verbroedering, het emancipeert, inspireert en bepaalt onze identiteit. Bob Vylan speelde in Doornroosje omdat het een act is die past binnen onze programmering. We kijken beslist niet anders naar onze rol en blijven geloven in het maatschappelijke belang van een vrije popcultuur. Ook onze podia zijn een plek voor vrije meningsuiting, artistieke expressie en maatschappelijke dialoog. Wij maken in alle gevallen een zorgvuldige en contextuele afweging bij het boeken van artiesten. We bewaken daarbij de inhoudelijke kwaliteit. Zo bieden we het podium aan een artiesten met niet alleen een divers muzikaal geluid, maar ook een uiteenlopende boodschap. Popmuziek stelt regelmatig maatschappelijke misstanden aan de kaak met als doel verandering teweeg te brengen. Het aandacht schenken aan de gebeurtenissen in Gaza, zoals ook Bob Vylan dit doet, past daarbij. Dat de vrijheid van expressie en meningsuiting hierbij een cruciale rol spelen, spreekt voor zich, evenals het bewaken van daarbij be-
horende grenzen van het toelaatbare. Haat zaaien, oproepen tot geweld, discriminatie of intimidatie horen niet thuis in de vrije ruimte die we koesteren. Soms is die grens helder; regelmatig vraagt het om zorgvuldige afweging. Binnen ons podium voeren we daar voortdurend het gesprek over. Hierbij is het van groot belang dat we ons bij de feiten houden”
Ruimte voor verschillende stemmen
Het antwoord van Geert van Itallie, directeur van Paradiso, is kort maar krachtig. “Als je vraagt of het boeken van bands en onze rol als podium anders is geworden, zeg ik volmondig nee. Veiligheidsissues zijn tegenwoordig helaas wel factoren om rekening mee te houden. Publieke opinie en publiciteit zijn belangrijk, maar wij maken onze eigen afweging op basis van een vastgesteld afwegingskader.”
Ook Berend Schans, directeur van branchevereniging VNPF, benadrukt de rol van de publieke opinie. “Tegenwoordig speelt deze in een aantal gevallen een belachelijk grote rol. Zeker in een tijd waarin
iedereen zich snel, luidruchtig en vaak ongenuanceerd kan uitspreken. Vaak ook lijkt de beeldvorming belangrijker dan de feiten zelf. Toch moeten podia en festivals zich niet alleen laten leiden door de waan van de dag, maar vooral door zorgvuldige afwegingen. Dat betekent: luisteren naar maatschappelijke signalen, oog hebben voor veiligheid, maar ook waken voor culturele censuur. Uiteindelijk gaat het om een open en levendige muzieksector waar ruimte is voor verschillende stemmen.”
Eigen afweging
Op de vraag of podia door de nasleep van de Bob Vylan situatie anders of terughoudender gaan boeken, reageert Schans genuanceerd. “Dat verschilt per podium en of festival. Onze sector bestaat uit eenheid in verscheidenheid: er is in zijn algemeen-
'Publieke opinie en publiciteit zijn belangrijk, maar wij maken onze eigen afweging op basis van een vastgesteld afwegingskader'
Geert van Itallie
heid geen centrale regie en geen blauwdruk die iedereen volgt. Iedere organisatie maakt zijn eigen afweging, in samenspraak met betrokkenen en binnen de eigen context. Wij hopen dat podia en festivals zich niet laten intimideren en hun rol als ‘programmeur’ serieus blijven nemen. De live popsector kent een lange traditie van tegencultuur en emancipatoire bewegingen, waarin ruimte is voor scherpe en soms ongemakkelijke uitingen. Die rol willen we niet kwijtraken. Als VNPF werken we wel aan een handreikend afwegingskader bij het boeken van ‘beladen’ programma's.”
De brancheorganisatie is ervan overtuigd dat ondanks alle recentelijke rumoer ‘de kern van de rol van podia en festivals niet verandert’ “Dat is het bieden van een platform aan (pop)muziek in al haar diversiteit. Wat zulke gebeurtenissen wél doen, is het belang van die rol opnieuw benadrukken. Het dwingt organisaties na te denken over de balans tussen vrijheid van expressie, maatschappelijke verantwoordelijkheid en veiligheid. Dat gesprek wordt binnen podiaen festivalorganisaties voortdurend gevoerd, en dat is gezond. Het leidt niet per se tot meer terughoudendheid, maar juist tot bewustere keuzes.” ◾
BOB VYLAN
ADE 2025 zet vol in op groei en vernieuwing
De dertigste editie van Amsterdam Dance Event markeert allerminst een overgangsjaar richting 2026, wanneer het evenement officieel zijn dertigjarig jubileum viert.
Integendeel: ADE 2025 presenteert zich als een volwaardige mijlpaaleditie, waarin vernieuwing en groei hand in hand gaan. Zo verhuist ADE Lab, het educatieve en talentontwikkelingsprogramma van het festival, naar het Westergasterrein. Met naar verwachting een recordaantal van 550.000 bezoekers is Amsterdam Dance Event bovendien groter dan ooit.
DOOR: JASPER VAN VUGT
Ik ga heel ontspannen deze editie van Amsterdam Dance Event in,” zegt JanWillem van de Ven, terwijl hij met een bak koffie neerzijgt op de bank in zijn kantoor, uitkijkend over een kanaal in AmsterdamNoord. De directeur/bestuurder heeft, een maand voordat zijn festival zo’n 550.000 bezoekers naar de hoofdstad trekt tijdens de vijf dagen dat het evenement duurt, zelfs een paar dagen op de fiets gezeten in de Franse Alpen. Het grootste dancefestival ter wereld heeft het onderwerp mentale gezondheid niet alleen als panel op de conferentie staan, het leeft er zelf ook naar. Die rust, dat is wel eens anders geweest. En tegelijkertijd was er dit jaar genoeg te doen voor de dertigste editie van ADE.
Wat zijn de grootste zaken waar je voor deze editie mee bezig bent geweest?
Van de Ven: “Dat we een steeds actievere rol innemen binnen ons eigen platform. Zo hebben we ADE Lab, ons talentenplatform, verhuisd van de Nes naar Cultuurdorp Westergas op het Westergasterrein. We zien en vinden dat talentontwikkeling een steeds grotere rol heeft binnen ons eigen platform en momentum. Aan de Nes zaten we aan ons plafond wat betreft mogelijkheden. Niet alleen qua conferentie zoals ADE Pro en ADE Lab, maar ook qua ‘arts and
culture’. Het idee was ooit om de hele Nes te betrekken bij ADE en er een bruisende talentenstraat van te maken. Dat bleek lastig omdat de theaters in die straat met hun reguliere programmering in oktober zitten. Dat is hun corebusiness, die gaan niet schuiven.”
Wat gaat er op het Westergasterrein gebeuren dat op de Nes niet kon?
“We kunnen er bijvoorbeeld visuele kunst in de buitenruimte aanbieden. Een aantal jaar geleden had ik daar al gesprekken over met Duncan Stutterheim, voorheen van ID&T en tegenwoordig mede-eigenaar van Cultuurdorp Westergas. Dit jaar zetten we die stap. ADE Lab wordt een bruisend dorp met verschillende locaties waar allemaal onderdelen van talentontwikkeling kunnen plaatsvinden.”
Wat was je grootste uitdaging dit jaar?
“Naast de verhuizing van ADE Lab is dat de nieuwe structuur van Arts & Culture. We hebben een nieuwe structuur ontwikkeld waarin we curatoren aanstellen die binnen hun kunstdisciplines de samenwerking aangaan om toffe evenementen te bewerkstelligen. Dat gebeurt binnen vier disciplines. De eerste drie zijn podiumkunsten, visuele kunst in de buitenruimte zoals licht-
JAN-WILLEM VAN DE VEN
'ADE Lab wordt een bruisend dorp met verschillende locaties waar allemaal onderdelen van talentontwikkeling kunnen plaatsvinden'
installaties en club culture over de cultuur binnen clubs. Hoe breng je dat naar buiten, en andersom, van buiten naar binnen? Als vierde is er beeldende kunst, hoe we musea bij de nachtcultuur kunnen betrekken. We cureren dus de curatoren; als we het zelf zouden programmeren zou dat vernauwend werken. En we willen als groot internationaal platform juist het hele veld bestrijken en nieuwe samenwerkingen creëren.”
Je ziet een grotere rol voor talentontwikkeling bij ADE Lab. Dat is bijzonder, in een tijd waarin AI de muziekwereld overspoelt. Je kiest nu bewust voor mensen.
“Ik denk dat AI steeds uitgebreidere tooling wordt voor creativiteit. Er kan steeds meer met AI, maar de basis komt voort uit creativiteit. Dat zal niet zo snel veranderen.”
In talentontwikkeling zit geen geld.
“We zijn een culturele ANBI-stichting, we zijn niet winstgedreven. Daar zit geen
ambitie, behalve het break-even draaien om te zorgen dat we genoeg hebben om alles te kunnen bewerkstelligen wat we voor ogen hebben.”
Hoe heb je gekeken naar de dj-headlineshow van KI/KI en Job Jobse op Lowlands, die als talent op ADE begonnen, steeds verder doorgroeiden binnen het festival en nu de overstap maakten als headliner op een popfestival?
“Heel tof. Daarin zie je dat Nederland in staat is om dit soort wereldsterren af te leveren. Dance is een volwassen industrie geworden en dit is daar een uitvloeisel van. Je ziet dat dance een grotere stroming is dan een genre. Wij hopen ons steentje bij te dragen aan het volwassen worden van de industrie.”
Met het creëren van bijvoorbeeld samenwerkingen neem je een actieve rol in als festival. Waarom wil je niet meer alleen aanbieden wat er is?
“We willen talent stimuleren en diversificatie binnen ons aanbod behouden en uitbreiden. Het is ook belangrijk dat we communities buiten onze eigen gebaande paden een wereldwijd podium bieden en deel maken van ADE. Daar moet onze organisatie op worden ingericht met de juiste mensen, maar ook die communities zelf om ze te overtuigen dat ze onderdeel zijn, worden en blijven van ADE. Zo creëer je een kleurrijke staalkaart van deze sector en cultuur. Als we alleen zouden faciliteren, komen vanzelf de commercieel meest lucratieve projecten bovendrijven. Maar dit staat niet per se gelijk aan de cultureel meest uitdagende en authentieke. Als we niet oppassen kan de situatie ontstaan dat die kleurrijke staalkaart langzaamaan een staalkaart met enkel grijstinten wordt. Met een proactieve benadering krijgen wij grassroots initiatieven op de radar en kunnen we ze bij ADE betrekken. Daarmee kunnen wij onze bezoekers laten zien hoe veelzijdig de staalkaart van dance is. Die breedte, dat is het bestaansrecht van het festival. Vroeger hadden we de slagzin Electronic Music Gathers Here. Dat is inmiddels wel aan het veranderen. Niet meer een passieve manier de hele industrie in één momentum samenbrengen, maar een actieve rol: driving electronic music forward. Dat doen we door ook
ook kleine en lokale projecten een podium te geven, naast de grote en succesvolle initiatieven.”
Vorig jaar zei je dat je meer agenderend wilde zijn als festival. Toen had je een panel over de rol van muziek in conflictgebieden, een onderwerp dat dit jaar misschien nog wel relevanter is. Wat leverde dat op?
“Ik denk dat maatschappelijke vraagstukken onderdeel zijn van ADE. Ook dat geeft weer dat deze industrie volwassener is geworden. Dan komen er dit soort verbredingen van onderwerpen bij op de conferentie. Ik vind dat het hoort bij de rol van thoughtleading platform om dit soort onder werpen aan te stippen en daar discussie over te voeren. Het is een verplichting aan onze doelgroep. Daarmee word je ook weer aantrekkelijk als platform en word je ook internationaal gezien als globaal vooraanstaand platform.”
Er is steeds meer aandacht voor het buitenland. En dan niet zoals voorheen vooral West-Europa en Noord-Amerika, maar ver daarbuiten. Vorig jaar was er al aandacht voor Afrika, dit jaar is er bijvoorbeeld 50 jaar Suriname in het Concertgebouw.
“Dat klopt. WestEuropa, GrootBrittannië en NoordAmerika zijn nog steeds heel aansprekend voor ons, dat zijn grote afzetmarkten. Maar we willen ook naar plekken waar cultural communities zijn die nu en de komende jaren muzikaal gezien interessant zijn. Zo’n culturele uitwisseling maakt je aanbod rijker. Daarvoor werken we steeds
meer samen met lokale initiatieven uit het buitenland. De afgelopen twee jaar hadden we een Nigeriaans showcasefestival op de conferentie, Homecoming. Dit jaar kijken we of we naast Lagos ook naar Japan en Brazilië kunnen. De gemene deler tussen die drie is dat we daar authentieke lokale communities willen bedienen en willen kijken of we daar ons netwerk en onze kennis naartoe kunnen brengen. En of we die communities hier in contact kunnen brengen met onze stakeholders. Als je jezelf wilt positioneren als internationaal platform, dan moet je verder kijken dan Amsterdam en ons momentum tijdens die vijf dagen ADE.”
Je bent dit jaar nog actiever de samenwerking aangegaan met de stad Amsterdam. ADE sluit zelfs aan op het 750-jarig bestaan van de stad.
“De dag na ADE is de apotheose van de viering van 750 jaar Amsterdam. We hebben onze bestaande infrastructuur en projectcoördinatie gebruikt voor een ADEspecial. We organiseren allemaal activiteiten in dat kader, in een ADE Friends programma met 130 locaties. Dat gaat van winkels, via sociaalimpact evenementen
'Als je jezelf wilt positioneren als internationaal platform dan moet je verder kijken dan Amsterdam en ons momentum tijdens die vijf dagen ADE'
als dansen met ouderen, tot instore optredens in platenzaken.”
Er rijden dit jaar ook langer in de nacht metro’s. Een lang gekoesterde wens. “Zeker. Voor bezoekers, nachtwerkers en eigenlijk voor iedereen is dat een goed alternatief naast de fiets, Uber of taxi’s om ook met het openbaar vervoer te kunnen. Ik ben trots op zo’n publiekprivate samenwerking. Wij zijn gesprekspartner van de gemeente. Die vertaalt alle criteria en eisen door aan de individuele stakeholders met honderden locaties die meedoen met het festival. Daarnaast organiseren we die conferenties en Arts & Cultureprogramma. Zo’n immense samenwerking waarin een hele stad zijn rol pakt, is ongekend in de wereld. Dat is iets waar we als Nederland supertrots op mogen zijn. Daar kan de politiek nog wat van leren.”
Over politiek gesproken: ik vond de samenwerking met Zwarte Cross opvallend. Er zijn weinig evenementen die meer de Randstad verbeelden als ADE. En weinig zoveel het platteland als Zwarte Cross. Toch benaderde ADE ze voor een eigen feest.
“ADE is voor iedereen. Van Zwarte Cross tot dansen met mensen met Parkinson bij DansPark. Dit jaar rijdt ook weer de tram met queerouderen. Ik weiger mij te beperken tot de Randstad. Het is een plek voor iedereen. En zo vreemd is het ook weer niet; ze zijn onderdeel van Superstruct en onderdeel daarvan is ID&T, organisator van de grootste dance events. De link is er.”
Vorig jaar had ADE eindelijk een eigen app. Die heeft dit jaar een flinke facelift gekregen. Wat is er dit jaar verbeterd en waarom is die app zo belangrijk?
“Je ziet beter dan ooit welke evenementen er zijn, het is niet meer één lange lijst van evenementen. We hebben een soort For You-feed gemaakt, net zoals in TikTok. Dan zie je door middel van fi lmpjes welke evenementen er komen, dat geeft direct een heel goed beeld. En je kunt aanbevelingen krijgen aan de hand van wat je sowieso wilt zien. Ook kan het, met dank aan AI, een programma voor je samenstellen. Voor de industrie hebben we een soort businessTinder ontwikkeld waarin je kunt swipen naar waardevolle connecties. Dat werkt nu al als een malle, de DM’s lopen in de tienduizenden. Ik denk dat die app een verlengstuk is van die vijf dagen in het jaar.”
Volgend jaar bestaat ADE dertig jaar en heb je een jubileum. Voelt de editie van dit jaar als een overgangsjaar?
“Nee, daar ben ik het echt niet mee eens. Die steeds actievere rol die we nemen en het creëren van waardevolle connecties daadwerkelijk verder helpen van talent, verder diversifiëren en het aanjagen van al die verschillende doelgroepen door middel van een nieuwe app, nieuwe plek voor ADE Lab, een heel nieuw Arts & Cultureprogramma is dit jaar een heel groot milestone. Natuurlijk is die milestone volgend jaar makkelijker te typeren, maar dit jaar is echt geen overgangsjaar.” ◾
Hoogtepunten
Enkele highlights uit het programma, met toelichting van Jan-Willem van de Ven:
CULTURE HUB: “We creëren daar een culture hub op de zaterdag in de Felix Meritis. Al die glocal communities, die global local communities, nodigen we daar uit om onderdeel te zijn en de business van die communities te duiden. Dat doen we ook door lifestylemerken als Nike, New Originals en meer uit te nodigen. Ik heb het idee dat met het volwassen worden van deze industrie het ook in de breedte aan het toenemen is. niet alleen in de muziek, ook in lifestyle en merken. We zien dat ook kledingmerken zichzelf aansluiten binnen het Friendsprogramma. Kledingmerken zien steeds meer hun winkel om mensen uit te nodigen tijdens ADE. Tijdens ADE zijn er belangrijke culturele types. Ze zien steeds meer de waarde in van muziek. Er komt ook een Zuid-Afrikaans soundsystem naar BEATS. Dat is een goede metafoor voor zo’n community. Het is altijd communitybased, altijd DIY, een hosselmentaliteit en dingen voor elkaar krijgen. Zo is de dance-industrie ook ontstaan.”
ADE GREEN: “ADE Green doen we al tien jaar en dit vindt plaats op de vrijdag. Waar we in toenemende mate oog voor hebben binnen ADE Green is sociaal maatschappelijke onderwerpen. Voorheen waren we iets meer gefocust op duurzaamheid. Die definitie hebben we wat breder getrokken. Zo bespreken we ook sociaal maatschappelijke onderwerpen, zoals bijvoorbeeldd geestelijk welzijn in de dancemuziek, of de rol van muziek in conflictgebieden, en meer van dergelijke onderwerpen.”
AMSTERDAM 750: “We hebben een heel mooie selectie van zes evenementen geprogrammeerd. Dat begint met de opening door Suzanne Ciani in het Planetarium van Artis. Zij is een van de vrouwelijke synthesizerpioniers. Dat zij dit opent en dat het planetarium meedoet vind ik echt heel tof. Daarnaast organiseren we in het Concertgebouw het programma Suriname Rising – 50 Years of Freedom in Music. En in samenwerking met Zero BPM doen we een 39 uur lange medititatieve sessie onder leiding van een monnik die gaat mediteren. Bij de emancipatie van deze industrie moet er ook oog zijn voor ontspanning en ontlading. Dance moet niet alleen maar spanning opbouwen zijn.”
START-UPS: “Dat doen we sinds een jaar of vier. Dat heeft sinds corona vorm gekregen en wordt steeds omvangrijker en doeltre ender en belangrijker. Ik zie tech als integraal onderdeel van elektronische muziek. De tooling verandert heel snel en daar willen wij ook een platform bieden aan startups en partijen als Google DeepMind, Colors en Spotify. Ik zie het als een dusdanig integraal onderdeel van het festival dat je er niet meer apart een kaartje voor koopt. Tech wordt steeds belangrijker en zal bij ons in toenemende mate een rol spelen op de conferentie.”
Weeztix ADE Hub
Tijdens ADE organiseert Weeztix zijn eigen ADE Hub. We spraken met Weeztix, Appic, In2Event, ELOCKERS en Fanalists over hun visie op de Hub. Ook het team van EB Live is van de partij.
Jos Huisman CCO Weeztix
“Weeztix is vanaf het begin opgebouwd op een open APIarchitectuur. Onze gedachte daarachter: wij richten ons volledig op het ontwikkelen van een wereldklasse ticketingsysteem dat aansluit bij de behoeften van organisatoren. Voor alle andere onderdelen – zoals CRM of e-mailmarketing – werken we samen met gespecialiseerde partners.
Onze strategie noemen we 'best of breed': we koppelen de beste oplossingen uit de markt, in plaats van alles zelf te bouwen ('best of suite'). Het voordeel? Elk onderdeel van de keten krijgt de aandacht die het verdient. Werk je met ons en een CRM-partner, dan
krijg je support van beide kanten: wij zorgen dat je ticketverkoop optimaal loopt, zij zorgen dat je CRM volledig benut wordt. Zo ontstaat een 360°-oplossing, samengesteld uit de sterkste tools op hun gebied.
Daarom staan we ook samen met deze partners op de Weeztix ADE Hub: om organisatoren te laten zien hoe deze oplossingen samenwerken, én om bezoekers te inspireren en informeren. Natuurlijk is het daarnaast ook gewoon ontzettend leuk en waardevol om samen te bouwen aan innovatie.”
Mitchel van der Heide
Manager Sales & Operations EB Live
“Onze missie is om professionals binnen de evenementenbranche te informeren, te inspireren en met elkaar te verbinden. Na het succes van de samenwerking vorig jaar, vonden wij het belangrijk om ook dit jaar samen met een mooi gezelschap aan toonaangevende industrieprofessionals bijeen te komen.
De Weeztix ADE Hub biedt daarvoor de perfecte gelegenheid: een plek waar we ons netwerk verder uitbreiden, waardevolle inzichten opdoen, trends signaleren en deze met onze community delen. Naast het dagelijks informeren van de branche over de laatste ontwikkelingen, zien wij ADE en de Weeztix Hub als hét moment om relaties uit te nodigen, bij te praten en op een meer persoonlijke kennis te delen. Of dat nu gebeurt in een inspirerend panel, tijdens een verdiepende discussie of gewoon bij een borrel. Voor ons is dit de kans om samen vooruit te kijken én te proosten op wederom een mooi seizoen.”
Kees Sultan Brand Manager ELOCKERS
“Vorig jaar stonden we op de Weeztix ADE Hub nog als The Sjef Group met twee producten: de cashless oplossing van Sjef.app en de lockers van ELOCKERS. Inmiddels heeft Weeztix de cashless activiteiten van Sjef overgenomen en presenteren wij ons dit jaar voor het eerst als zelfstandig ELOCKERS, met volledige focus op onze lockers. Tegelijkertijd is de samenwerking met Weeztix sterker dan ooit. ADE voelt daarom als het perfecte moment om een nieuw hoofdstuk te vieren: onze onafhankelijke groei én de verdieping van onze samenwerking. De bezoekers van de ADE Hub passen precies bij onze doelgroep, daarom zijn we opnieuw van de partij. Bovendien staan we hier samen met partners als Weeztix, Fanalist, In2Event, Innercrowd, EB Live en Appic. Onze diensten sluiten naadloos op elkaar aan en vormen samen een complete oplossing voor evenementen. Juist dat maakt het zo waardevol om ons op zo’n toffe manier gezamenlijk te kunnen presenteren aan onze doelgroep via de ADE Hub.”
Bart Jurg
Rosa van den Hoven
Head of Sales Appic
“Na een intens festivalseizoen is ADE elk jaar weer een soort reünie. Even stilstaan bij alles wat we samen hebben neergezet, en vooruitkijken naar wat er beter, slimmer of grootser kan. Daarom slaan we ook dit jaar weer de handen ineen met Weeztix en onze vertrouwde partners binnen de ADE Hub bij Keizer Culinair.
ADE is hét platform waar iedereen in de branche samenkomt, lokaal én internationaal. Voor ons symboliseert dat precies waar Appic voor staat: fans en organisatoren verbinden, ongeacht waar ter wereld het event plaatsvindt. Dit jaar voelt voor ons extra bijzonder, omdat we Appic na een rebranding presenteren met een frisse, internationale uitstraling. Daarmee zetten we een belangrijke stap in onze ambitie om ook buiten Nederland hét slimme toegangspunt tot festivals en events te zijn. Op de ADE Hub brengt iedere partner z’n eigen specialisme mee, maar de kracht zit juist in hoe alles op elkaar aansluit. Dankzij onze integratie met Weeztix krijgen organisatoren scherper inzicht in hun data en kunnen zij bezoekers een optimale customer journey bieden. Met Appic hebben zij bovendien de tools in handen om fans gericht te bereiken, slimme oplossingen in te zetten en bezoekersaantallen te optimaliseren.’’
Account Lead Events Fanalists
“Fanalists is de technische schakel tussen verschillende databronnen. Door data te centraliseren krijgen organisatoren meer inzicht in hun fanbase en kunnen zij datagedreven beslissingen maken en hun strategie bepalen. Vanuit deze centrale functie is het een logische stap om samen met meerdere partners in de hub aanwezig te zijn.
De WeeztixHub is een de plek waar kennisdeling, inspiratie en ontmoeting samenkomen. Organisatoren kunnen tijdens panels leren van experts en tegelijkertijd in één ruimte meerdere partners spreken, wat de Hub tot een one stop shop maakt voor innovatie en samenwerking.
In een markt die onder druk staat, is samenwerking binnen de live entertainmentindustrie belangrijker dan ooit. Door samen met partners op te trekken in de Hub wordt de gezamenlijke ambitie zichtbaar: organisatoren ondersteunen om e ciënter te werken, de fan centraal te stellen en de slagkracht van de gehele sector te vergroten. Waarmee niet alleen de rol van Fanalists, maar vooral de kracht van de sector als geheel wordt versterkt.”
Vanya Schreuders Director of Sales & Marketing In2event
“Voor In2event is deelname aan de ADE Hub vanzelfsprekend. Het is dé plek waar de live entertainmentindustrie samenkomt om kennis te delen, samen te werken en gezamenlijk de lat hoger te leggen. Samen met onze partners realiseren we de echte 360-graden oplossing voor evenementen. Ons platform biedt vier geïntegreerde oplossingen: Production & Suppliers, Artist Advancing & Handling, Guest & Registration en Sta & Scheduling. Daarmee krijgen organisatoren grip op de complete backstage-operatie en kunnen zij data-gedreven werken: met overzicht, snellere besluitvorming en maximale e ciëntie in elke fase van hun evenement.
Bovenal kijken wij uit naar ADE, waar we meer dan 75 evenementen met ons platform ondersteunen. Zo maken we Backstage Brilliance tastbaar en tillen we producties én samenwerkingen naar een hoger niveau.”
COLUMN
Kom luisteren en praten, kom in actie
De elfde editie van ADE Green staat voor de deur, een samenwerking tussen Green Events en het Amsterdam Dance Event. Op 24 oktober is het zover en komen internationale muziek- en festivalprofessionals samen rondom sociale en ecologische thema’s. Ik neem jullie mee in ons programma dit jaar.
Duurzame ontwikkeling kan alleen slagen als mensen betrokken zijn, zich veilig voelen, fysiek, sociaal en mentaal, met vertrouwen in wat komen gaat. Duurzaamheid gaat dus net zo goed over mensenrechten, veiligheid en toekomstperspectief als over grondsto en en energie. Prof. Dr. Ir. Jan Rotmans geeft de keynote Embrace the Chaos. Met een mix van urgentie en hoop laat hij zien hoe radicale verbeeldingskracht en praktisch transitiedenken ons kunnen helpen om door chaos te navigeren en op weg te gaan naar een leefbare toekomst.
Met het programma Music, Money & Morality stellen we de vraag; hoe verhoud je je als organisator of artiest in een wereld waar muziek, defensie en conflict via investeerders met elkaar verbonden zijn? Welke keuzes maken we bewust, en welke ruimte is er om hiervan afstand te nemen? Amnesty International gaat met het panel Accountability, Boycott, Change in op ethische dilemma’s. Om samen ruimte te maken voor ongemak, discussie en het lef om naar je eigen rol te kijken. Wegkijken of enkel de wet volgen kan altijd, maar wij roepen op om verantwoordelijkheid te nemen in een wereld die in positieve en negatieve zin enorm verbonden is.
Naast de sociale thema’s belichten we concrete stappen waarmee organisaties vooruitgang kunnen boeken op ecologisch gebied. Zo vragen wij What’s Next for Circular Festivals?, onderzoeken wij Cross-sector Partnerships for Change , en delen we best-practices in Rethinking Festival Travel: On the Road to Zero in de manier waarop bezoekers duurzamer naar festivals kunnen reizen. Daarnaast leer je bij AI for Impact hoe kunstmatige intelligentie kan bijdragen aan innovatieve milieuvriendelijke oplossingen. Samen bieden deze programma’s praktijkvoorbeelden, strategieën en inzichten die direct toepasbaar zijn.
Voor mij draait ADE Green om meer dan kennis en inspiratie. Het gaat over verbinding, en een plek creëren waarin gelijkgestemden uit de hele wereld elkaar kunnen vinden. Het gaat over ons vak gebruiken om de branche eerlijker, gezonder en toekomstbestendig te maken. Dat klinkt groot, maar het begint klein: met de keuzes die wij maken, met de gesprekken die we voeren, met de moed om af te wijken van business as usual en je uit te spreken.
Ik ben ervan overtuigd dat we als sector verschil kunnen maken, niet door te wachten op politiek of regelgeving, maar door zelf stappen te zetten. En ik nodig je uit om daar onderdeel van te zijn. Kom luisteren, kom praten, kom ervaren. Maar vooral: kom in actie!!
Zie ik je bij ADE Green?
Lyke Poortvliet
Lyke is co-director bij Green Events en zet zich in voor duurzame- en sociale verandering binnen de evenementenindustrie. Met jarenlange praktische ervaring in de evenementenbranche en een brede kennis van sociale en ecologische uitdagingen, is zij een gedreven aanjager van positieve verandering.
'Voor mij draait ADE Green om meer dan kennis en inspiratie. Het gaat om verbinding'
‘ADE blijft voor mij vaste prik’
De dancewereld staat in de startblokken voor een nieuwe editie van het Amsterdam Dance Event. Zo ook dj en producer Joris Voorn, die kan terugblikken op een mooi jaar, met optredens op grote festivals als Awakenings en Tomorrowland en de release van een nieuw album. “Het gaat best wel lekker,” erkent Voorn met een lach.
JORIS VOORN
JORIS VOORN
We mogen de in Moergestel geboren en getogen Joris Voorn inmiddels tot de veteranen van de vaderlandse dancescene rekenen. Hij bracht in de beginjaren van deze eeuw zijn eerste releases uit. In 2004 volgde zijn debuutalbum Future History, waarvan de track Incident uitgroeide tot een undergroundhit. In de loop van de twee decennia die daarop volgden, werd Voorn een veel gevraagde dj op grote landelijke en internationale festivals, van Lowlands tot Ultra. Hij kwam in 2010 binnen in de DJ Mag Top 100 en maakte remixen voor grote artiesten als Dua Lipa, Swedish House Maffia, Fatboy Slim, Goldfrapp, Editors en Paul Simon. Verleden zomer kwam zijn vijfde album, Serotonin, uit. De plaat onderscheidt zich van veel van zijn andere werk, zo vertelt Voorn vanuit zijn eigen studio in Amsterdam, waar Serotonin grotendeels is opgenomen. “Ik probeer mensen met mijn album meer een luisterervaring te geven dan dat het om het dansen gaat.”
Zo vader, zo zoon Voorn wist enkele grote Internationale namen te strikken voor samenwerkingen op zijn album. Zo zingt Tom Walker (bekend van de top 10-hit Leave A Light On) op het nummer Burn en we horen de postpunkband White Lies op Seventeen. “Je kunt wel een wishlist hebben, maar helaas kun je niet samenwerken met iedereen die je wilt. Soms is het leuk om met mensen te werken die je zelf helemaal niet voor ogen had. White Lies was niet mijn idee. Sterker nog, ik kende die band helemaal niet, maar mijn manager kwam ermee. Dat werkte best goed.” De meest persoonlijke track op Serotonin is het openingsnummer Session One, dat hij opnam in zijn ouderlijk huis in Moergestel, na het overlijden van zijn vader Joop, die componist en muziekpedagoog was. “Het leek mij mooi om als eerbetoon aan mijn vader een nummer te componeren op de plek in dat huis waar hij ook altijd muziek maakte. Daarom staat ‘ie aan het begin van het album.”
Top 40-hit
Hoewel Joris Voorn ontzettend lang meedraait in de muziekwereld, heeft hij tot 2023 geen mainstream radiohit gehad. Nu heeft hij ook nooit muziek gemaakt die voor de hitlijsten bedoeld is, dus des te groter de verrassing toen zijn remix van Eelke Kleijns Transmission in de Nederlandse Top 40 belandde. Zo ook voor de familie van de dj. “Ineens vertelden ooms en tantes dat ze me op de radio hoorden. Dat zijn niet de mensen die naar een technofeestje gaan.” Hij vond de originele uitvoering van Eelke Kleijn al erg goed, al sloot Transmission niet aan bij de andere platen die hij draaide. “Ik vond ‘m niet helemaal goed in mijn set passen, maar het is zo’n catchy melodietje. Ik dacht: ‘Misschien wil ik daar eens een remix van maken.’ Voor mijn eigen gebruik. Die bleek het toen best wel goed te doen, dus toen had ik zoiets van: ‘Laten we ‘m dan maar uitbrengen!’”
Trippy techno
Ondanks de drukke agenda van Voorn, waarbij hij uiteenlopende wereldsteden als São Paulo, Chicago, Hollywood, Miami, Madrid en Enschede aandoet, is Amsterdam Dance Event altijd vaste prik voor de dj. Ook dit jaar zal hij weer, inmiddels bijna traditiegetrouw, te zien zijn met Spectrum X Awakenings. Die show is op zaterdag 25 oktober. “Deze keer is het in de Sugar Factory, omdat de Gashouder verbouwd wordt. Een nieuwe locatie, dus dat is wel spannend voor mij. Dit jaar doe ik een 'A Trip To Galaxy'-set. Dat is een concept dat ik samen met Awakenings ontwikkeld heb. Het betreft de wat meer hypnotische kant van techno. Techno met een trancey randje, zou je kunnen zeggen. Dus wat minder de techno die je op Awakenings hoort, maar nog steeds stevige, snelle techno. Alleen zit er meer een rollende groove in en heeft het een beetje een trippy vibe.” Daarnaast verzorgt hij nog een dj-set in Thuishaven en neemt hij deel aan een panel met Armin van Buuren, Adam Beyer en KI/KI. “Daarin gaan we bespreken of genres nog wel echt belangrijk zijn.”
'Ik probeer mensen met mijn album meer een luisterervaring te geven dan dat het om het dansen gaat'
Klein beginnen
Joris Voorn komt al zo’n twintig jaar naar ADE en heeft in die twee decennia veel zien veranderen. “Ik ben redelijk vroeg ingestapt en ik weet nog dat het in het begin echt heel anders was. Er waren bijna geen shows. Ik herinner me nog dat ik ergens een keer in een keldertje stond voor twintig man ofzo. Dat zal rond 2007 zijn geweest. Een paar jaar later had ik een event in Studio 80 voor driehonderd man. Daarna ging het naar achthonderd en daarna naar duizend. Er waren in het begin ’s avonds wel wat dj-shows, maar het gewicht lag voornamelijk op het dagprogramma. Dat is drastisch veranderd in de laatste vijftien jaar. Er zijn nog steeds hele goede panels en de conferentiedeel is heel levendig. Dat is bij andere conferenties bijna helemaal weggevaagd. De Winter Music Conference in Miami had in eerste instantie ook een conferentie, maar ik denk dat mensen liever bij een poolparty stonden dan in een donkere zaal naar pratende dj’s te luisteren.”
Remixen
De agenda voor 2026 begint alweer vol te stromen. “Ik ga begin volgend jaar een kleine tour doen met het A Trip To Galaxy-concept. Dat zou ik graag verder uitwerken en het is muzikaal best anders dan wat ik normaal zou draaien.” Daarnaast komt er weer de nodige nieuwe muziek aan. “Ik ben nu met een remix voor Alex Wann en Aaron Hibell bezig, die komt in januari uit. Binnenkort komt een remix uit die ik voor Einmusik en Solee gemaakt heb. Dat is een hele mooie plaat die ik al een tijdje draai.”
Soms maakt Voorn ongevraagd remixen van liedjes. “Ik heb bijvoorbeeld een remix van With Or Without You van U2, die ik heel graag een keer wil uitbrengen, maar dat is zo hoog gegrepen dat ik niet weet of dat lukt. Die heb ik gedraaid in mijn Essential Mix voor de BBC. Dus wie weet?” Op een nieuw album hoeven we, in elk geval voorlopig, niet te rekenen. “Ik heb bijna gezworen geen album meer te maken,” verzucht Voorn. “Omdat het steeds zo’n ingewikkeld project is.” ◾
Nederlandse livemuzieksector blijft groeien
In september presenteerden de VNPF, VVEM en Respons tijdens het Congres Podia, Festivals en Evenementen de nieuwste cijfers over 2024. Het overzicht bevatte actuele data over het aantal activiteiten, optredens, bezoekers, verkochte tickets, inkomsten en uitgaven binnen de Nederlandse livemuzieksector. Gaan buitenlandse acts nog even vaak op tour? Is er nog genoeg publiek? Welke impact hebben de hoge inflatie en kostenstijgingen op de bedrijfsvoering van podia en festivals?
Zowel kleine als grote concertzalen noteerden in 2024 groei. Het aantal grote concerten (capaciteit ≥3.000) steeg met 17,4%, van 328 naar 385. Kleine zalen (capaciteit <3.000) zagen een bescheidener stijging van 4,7%, van 8.099 naar 8.483 concerten. Het totale aantal locaties bedroeg 99, waarvan 40 grote en 59 kleine. Ook de bezoekersaantallen groeiden fors. Grote concertlocaties trokken 5,2 miljoen bezoekers, een stijging van 10,6% ten
opzichte van 2023. Kleine zalen ontvingen 3,5 miljoen bezoekers, 12,9% meer dan het jaar ervoor. Clubavonden bleven stabiel met circa 1,4 miljoen bezoeken.
Internationale acts en optredens
De internationale programmering vertoonde een wisselend beeld. Grote zalen zagen het aandeel buitenlandse acts licht dalen van 56% naar 54%, terwijl kleine podia juist een groei rapporteerden van 31% naar
36%. Volgens de sector kan die stijging bij kleinere podia een voorbode zijn van een nieuwe internationale opleving bij grotere locaties.
De 59 poppodia met capaciteit onder 3.000 bezoekers organiseerden in 2024 20.906 activiteiten met publiek, waarin 30.831 optredens plaatsvonden — gemiddeld 1,9 optredens per concertavond en 3,2 acts per clubavond. Het totaal aantal optredens steeg met 2,8% ten opzichte van 2023.
BEZOEKEN
TICKETOMZET (X 1 MILJOEN)
Ticketomzet stijgt, maar kosten harder De ticketomzet nam opnieuw toe. Grote concertlocaties behaalden in 2024 een omzet van €335,1 miljoen, een stijging van 16,8%. Bij de kleinere zalen groeide de ticketomzet zelfs met 19,7% naar €96,9 miljoen. De gemiddelde recette per bezoeker kwam uit op €66,40 in grote zalen (+6,3%) en €18,64 in kleine (+11%).
Toch stijgen de uitgaven nog sneller dan de inkomsten. Kleine poppodia zagen hun inkomsten met 12% toenemen, maar de uitgaven stegen met 14%. De kosten voor personeel namen met 17% toe, voor programma met 15,9%, en huisvesting met 5,6%. Het gemiddelde financiële resultaat kwam uit op -0,9%, waarbij 58% van de podia verlies draaide. Gemeentelijke subsidies stegen met 6%, maar dat compenseerde de stijgende lasten onvoldoende. Vooral investeringen in talentontwikkeling en diversiteit worden hierdoor geraakt.
Prognose: lichte daling verwacht in 2025
Na de groei van 2024 verwacht de sector in 2025 een lichte terugval: het aantal grote concerten zal met 10,4% dalen naar circa 345, en het bezoek met 5,3% naar 4,9 miljoen. Toch verwacht men dat de concertmarkt structureel sterker blijft dan voor de pandemie. De festivalmarkt vertoonde in 2024 een lichte afkoeling. Het aantal festivals met meer dan 3.000 bezoekers daalde van 1.252 naar 1.225 (-2,8%), terwijl het totale aantal bezoeken juist licht steeg van 24,7 naar 24,8 miljoen (+0,5%). In vergelijking met 2015 is het aantal festivals nog altijd 40% hoger.
Het aantal nieuwe festivals daalde sterk: tussen 2019 en 2024 nam het aantal nieuwe initiatieven af met 36%, terwijl het aantal afgelaste festivals steeg met 34%. In 2024 werden 134 festivals afgelast, vooral
Het aandeel betaalde bezoeken bleef hoog: 97,4% bij grote zalen en 85,1% bij kleine. Festivals zagen het aantal entreeheffende evenementen licht dalen (-1,5%) en vrij toegankelijke festivals sterker teruglopen (-4,7%).
De ticketomzet van festivals groeide van €45 miljoen naar €47,2 miljoen, bij een totale verkoop van 10,8 miljoen tickets. De gemiddelde recette per betalend bezoek steeg van €508 naar €510 exclusief btw — een historisch hoog niveau. Daarmee lijkt de sector tegen de prijslimiet aan te lopen: verdere verhogingen kunnen volgens de onderzoekers leiden tot méér afgelastingen. ◾
‘Steeds meer regels rondom live-selfies’
Live-momenten worden massaal vastgelegd en gedeeld via social media. De redenen daarvoor kunnen verschillen, net als de mate waarin het gewenst is dat iedereen alles dat live gebeurt filmt en verspreidt. Esther Hammelburg deed onderzoek naar dit fenomeen en ziet verandering ontstaan: “We zitten in een pushbackfase, mensen zoeken naar balans.”
DOOR: WALLY CARTIGNY
Tijdens een concert of festival kijken we tegenwoordig niet alleen meer naar wat er op het podium gebeurt, we leggen het ook vast met onze telefoons. Selfies, groepsfoto’s en complete concertregistraties; van begin tot einde zijn bezoekers bezig om hun livebelevingen vast te leggen. Dat is niet alleen maar om op later tijdstip nog eens terug te kijken op een liveervaring, maar vooral ook om via socials met anderen te delen wat we aan het meemaken zijn. “De livebeleving is hybride geworden. We beleven live niet alleen meer ter plekke, maar ook via de media waarmee we onze ervaringen delen,” vertelt mediawetenschapper Esther Hammelburg. Zij doet onderzoek naar media in onze samenleving en is specifiek geïnteresseerd in de toenemende vervlechting van media(technologieën) en fysieke omgevingen, waarbij ze kijkt naar wat dit betekent voor mens en maatschappij. In 2021 promoveerde ze op haar onderzoek ‘Being there live’, over mediagebruik onder bezoekers van live-evenementen. Ze onderzocht wat de kracht is van een livebele-
ving en hoe die in hedendaagse events met media tot stand komt.
‘Nu hier samen’
In haar proefschrift beschrijft Hammelburg het fenomeen eventsphere: een hybride omgeving waarin het fysieke en het digitale onlosmakelijk verweven zijn. Bezoekers van concerten en festivals fungeren in die situatie niet alleen als publiek in de zaal of op het terrein, maar ze zijn ook producenten en verspreiders van media-inhoud. Hun posts, foto’s en livestreams maken van een live-event een gedeelde media-ervaring die zich uitstrekt voorbij tijd en plaats. Volgens het onderzoek van Hammelburg komt ‘live’ voor mensen neer op: ‘nu hier samen’. De drie kernaspecten daarin zijn tijd, plaats en sociale context. Door de media die we gebruiken is ‘hier’ bijvoorbeeld ook thuis op de bank voor mensen die een live-moment via een livestream volgen. ‘Samen’ is inclusief mensen op social media en zelfs ‘nu’ strekt zich verder uit dan alleen het exacte moment waarop iets wordt geregistreerd.
‘Bezoekers willen meestal vooral genieten van het moment, maar niet iedereen kan de drang om te filmen of posten weerstaan’
Sterkere verbinding
Volgens Hammelburg is het delen van een livebeleving niet per se nieuw. Dat deden we voorheen ook al met anderen die hetzelfde meemaakten. “Sociale media versterken wel de verbondenheid. Mensen gebruiken Instagram, Snapchat of WhatsAppgroepen om hun ervaring te delen met vrienden of volgers. Waarom we dat doen, kan verschillende redenen hebben. De ene persoon wil anderen laten meegenieten, voor een ander is het een manier om uiting te geven aan de eigen identiteit: kijk waar ik ben, dit past bij wie ik ben. En vooral bij jongeren zie je ook dat het delen van een livemoment uitnodigend kan zijn. Door te laten zien dat er iets gaande is, vragen ze anderen om er ook bij te zijn.”
Worsteling
Iedereen kent inmiddels het beeld van een artiest of band die een bekend nummer speelt tijdens een concert en het publiek dat massaal naar de telefoon grijpt om dat moment vast te leggen. Het willen delen van onze live-ervaringen leidt ertoe dat sommige mensen bij concerten zelfs meer met hun telefoon bezig zijn dan met het optreden zelf.
Volgens Hammelburg zorgt dat voor een innerlijke strijd. “Tijdens mijn onderzoek bleek dat bezoekers meestal vooral willen genieten van het moment, maar dat niet iedereen de drang om te filmen of posten
kan weerstaan. Sommigen zeggen letterlijk dat ze hun telefoon eigenlijk het liefst thuis zouden laten, maar toch ook hun ervaringen vast willen leggen. Doordat ze naast het ervaren ook willen documenteren, zijn mensen soms maar half in het livemoment aanwezig. Maar door te delen dat ze ergens bij zijn, wordt het livemoment ook weer sterker voor henzelf. Dat spanningsveld kan een individuele worsteling teweegbrengen.”
Etiquette en regels
Ook ergeren we ons weleens aan het registratiegedrag van anderen. Als iedereen overal aan het filmen is, worden we ongevraagd vastgelegd en verschijnen we op sociale mediakanalen zonder dat we daar weet van of controle over hebben. Hammelburg wijst erop dat het afhangt van de context of we foto- en filmgedrag van anderen accepteren. “Bij concerten, festivals of sportevenementen hoort het inmiddels bij de cultuur dat iedereen met z’n telefoon aan het opnemen is. Maar in het theater is dat bijvoorbeeld heel and ers. Daar is het not done om vanuit de zaal alles te filmen wat er op het po dium gebeurt. Ook in de technoscene komt het veel voor dat bezoekers wordt gevraagd hun telefoon in een kluisje op te bergen, omdat mensen ongeremd willen feesten zonder de hele tijd gefilmd te worden. Er is sprake van etiquette op
dat punt die nog aan het ontstaan is. Dat is ook wel logisch als je kijkt naar de ontwikkelingen van de afgelopen decennia. Telefoons zijn langzaam maar zeker ons leven binnengeslopen. Gaandeweg zijn we ons gaan afvragen wat we daar eigenlijk wel en niet mee willen. We zitten nu in een soort pushbackfase. Na een periode van grenzeloos mediagebruik zoeken mensen naar balans. Daardoor ko men er nu her en der regels voor telefoongebruik, ook in de entertainment wereld. Voor sommige mensen kan het lastig zijn om niet meer bij elk evenement te kunnen filmen en selfies te maken, maar dat mocht vroeger vóór de komst van mobieltjes met camera ook niet. Anderen zullen opgelucht reageren.”
Onvervangbaar
Waar we live-ervaringen kunnen en mo gen delen via sociale media, zullen we dat voorlopig massaal blijven doen, denkt Hammelburg.
“Misschien komen er ook wel nieuwe ma nieren bij om dat te doen, via technolo gieën die nu nog niet bestaan of gangbaar zijn.”
Daar staat tegenover dat de klassieke, fysieke live-ervaring volgens haar onverminderd belangrijk blijft. “Mensen blijven behoefte houden aan fysieke nabijheid, aan samenzijn in een ruimte. Technologie voegt lagen toe, maar is nooit een vervanging voor wat er al was.” ◾
‘Festivak brengt organisatoren en toeleveranciers samen’
Op 5 en 6 november 2025 vindt Festivak plaats in de Nekkerhal Brussels North in Mechelen. Met ruim 250 deelnemers, een breed kennisprogramma en duurzaamheid als centraal thema, biedt de beurs voor ieder wat wils. Organisator Jill Oomen blikt alvast vooruit. “Organisatoren zijn niet alleen op zoek naar faciliteiten, maar ook naar hoogwaardige acts en beleving.”
DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
Kun je iets vertellen over de aanloop naar deze Festivak-editie?
Jill Oomen: “In vergelijking met de vorige editie is Festivak opnieuw gegroeid. We hebben ruim 250 toeleveranciers en entertainmentbedrijven op de vloer staan. Een groot deel van de deelnemers schrijft zich vóór april in en dan is het maanden rustig. Vanaf september krijgen toeleveranciers weer wat meer ruimte en zien ze de gaten in hun agenda's voor het jaar erna. Ook is de rekening dan weer wat beter gevuld. Een groot deel van de deelnemers besluit dan alsnog deel te nemen.”
Zie je een verschil in het deelnemersveld dit jaar?
“Ja, er is een groter aandeel Belgische toeleveranciers en een kleiner aandeel Nederlandse bedrijven. Dat is logisch, omdat we dit jaar in België zitten. Maar het deelnemersveld blijft heel breed: van facilitaire partijen zoals licht en geluid, podia, tribunes, rijplaten, aggregaten en hoogwerkers tot aanbieders van entertainment en catering.”
Welke accenten krijgen we op de beursvloer te zien?
“Na de vorige editie hebben we een succesvol Food, Fun- en Entertainmentplein toegevoegd. Organisatoren zijn niet alleen op zoek naar faciliteiten, maar ook naar hoogwaardige acts en beleving. Dat onderdeel bleek een schot in de roos en krijgt dit jaar opnieuw een prominente plek. Belangrijk is wel dat dit een apart gedeelte is, zodat de rest van Festivak zijn facilitaire karakter behoudt.”
Duurzaamheid is dit jaar het centrale thema. Hoe vertaalt zich dat?
“Hoewel sommige organisatoren misschien wat ‘duurzaamheidmoe’ zijn, blijft het een belangrijk en onvermijdelijk thema. Het gaat niet alleen om milieu, maar ook om kostenbesparing en voldoen aan wetgeving. Samen met Ecofest organiseren we duurzaamheidstours over de beursvloer. Vanuit hun stand worden bezoekers langs toele-
JILL OOMEN
veranciers geleid die duurzame innovaties en oplossingen aanbieden. Daarnaast komt duurzaamheid uitgebreid aan bod in ons kennisprogramma.”
Kun je alvast iets delen over het programma in de keynotezalen?
“Het programma is vrijwel rond en er staan veel inspirerende lezingen gepland. Een mooi voorbeeld is de bijdrage van Ivan Saerens van de Gentse Feesten. Hij vertelt hoe dit evenement, dat al 182 jaar bestaat, telkens opnieuw succesvol blijft. Inmiddels trekken de Gentse Feesten jaarlijks tussen de 1,6 en 1,7 miljoen bezoekers. Dat is enorm en natuurlijk interessant voor iedere organisator om van te leren. Op onze website www.festivak.be vinden bezoekers actuele informatie over het programma en de sprekers.”
Waar kijk je persoonlijk het meest naar uit?
“Voor mij is het netwerkevenement na de eerste beursdag altijd een hoogtepunt. Op dat moment is de spanning van de eerste dag voorbij en zie je hoe iedereen uit de sector na een druk jaar samenkomt. Dit
EB Live op Festivak 2025
Festivak België brengt professionals uit alle hoeken van de evenementenbranche samen: van horecaleveranciers en attractieverhuurders tot organisatoren, en beleidsmakers.
Ook het team van EB Live zal dit jaar aanwezig zijn op Festivak. Je vindt ons op standnummer 88, samen met Weeztix en ELOCKERS. Kom gerust langs om eens bij te praten of de mogelijkheden te bespreken om jouw bedrijf uit te lichten in ons vakblad. Mocht je op voorhand een meeting willen inplannen, mail naar redactie@entertainmentbusiness.nl.
jaar vindt het plaats op het centrale beursterrein. Het is een ontspannen moment waarop je terugkijkt op een geslaagde dag en trots kunt zijn op wat er staat.”
Je organiseert Festivak al 28 jaar. Hoe houd je het voor jezelf uitdagend en leuk?
“Elke editie is anders en kent zijn eigen uitdagingen. Geen enkele deelnemer neem ik voor lief. De branche verandert voortdurend en dat houdt het werk interessant. Daarnaast zie ik elke keer weer noviteiten en nieuwe start-ups op de beurs. Dat inspireert mij, want ik kan veel kennis en netwerk met hen delen. Ik vind het geweldig om te zien hoe sommige start-ups doorgroeien tot gevestigde spelers.”
Je noemt het verbinden van partijen een belangrijk onderdeel van jouw rol. Hoe uit zich dat?
“Het geeft me veel voldoening als mensen naar mij worden doorverwezen met de boodschap: ‘Praat eens met Jill, zij kan je verder helpen.’ Dat leidt vaak tot waardevolle matches tussen opdrachtgevers en leveranciers. Dat is ook de essentie van Festivak: het samenbrengen van organisatoren en toeleveranciers. Maar het gaat me ook om de persoonlijke verhalen. Soms zijn het jonge professionals die de sector instappen, soms zijn het mensen die op latere leeftijd hun droom volgen. Ik vind het belangrijk om hen te ondersteunen en te zien groeien.”
Wat drijft jou na bijna drie decennia nog steeds?
“Mijn passie voor het vak. Ik kan in elke willekeurige hal staan – leeg of vol – en meteen dat beursgevoel ervaren. Het organiseren van Festivak geeft me energie en enthousiasme die ik nooit zal verliezen. Het is prachtig om te zien hoe de sector telkens weer samenkomt en hoe we elkaar blijven inspireren.” ◾
‘Festivals blijven onze grootste focus’
Van Overbeek Sanitair kijkt terug op een succesvol seizoen. Het bedrijf uit Oirschot zette naast de vaste werkzaamheden een aantal geslaagde stappen bij onder andere de NATO Summit in Den Haag en de UN Ocean Conference in Frankrijk. CEO Peter van Overbeek: “We blijven een actieve speler in de festival- en evenementenmarkt, maar zijn ook daarbuiten actief.”
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
Hoewel de livebranche tegen flinke uitdagingen loopt, kijkt CEO Peter van Overbeek ook dit jaar met een tevreden gevoel terug op de werkzaamheden.
“Het was weer een prima seizoen. Alles verliep goed en daar speelde het mooie weer ook een rol in. Dat helpt in het proces want alles gaat veel vlotter. Logistiek is daarnaast makkelijker en het materiaal heeft minder te lijden. De hoge temperatuur zorgde er ook voor dat we rekening moesten houden met andere zaken. Zo zagen we bij Graspop Metal Meeting in België geen rijen bij de toiletten, maar wel bij de waterpunten. Daarnaast hadden we een grote uitdaging bij Tomorrowland. De brand zorgde voor een hectische start, maar ook dat is uiteindelijk goed gekomen. Wat bijzonder was om mee te maken, was de ontlading van het publiek toen de eerste klanken van het nieuwe podium kwamen. Dit laat goed zien hoe de dynamiek in onze branche is en de bereidwilligheid om samen op te trekken en elkaar te helpen. Allemaal om voor de bezoekers het best mogelijke evenement neer te zetten.”
NATO Summit en UN Ocean Conference
Projectmanager Gijs Neggers vult aan dat het bedrijf naast de vertrouwde opdrachten ook met sanitair aanwezig was op de NATO Summit in Den Haag en tijdens de UN Ocean Conference in Nice.
“Hier stonden we met ons FLeXX VIP sanitair. De opdrachtgevers wilden net iets
meer luxe, comfort en uitstraling. De afgelopen jaren hebben we de producten in dit segment ook succesvol ingezet op evenementen als Formule 1 en diverse andere high-end projecten. We hebben in de jachthaven van Nice op meerdere locaties onze VIP-concept neergezet in samenwerking met onze Franse partner.” Het was volgens Neggers net als bij de NATO-top een leuke en uitdagende klus.
”Je moet immers op een andere manier
'Je weet dat bij dit soort klussen andere dingen van je worden gevraagd dan bij een festival'
dan normaal werken en de samenwerking moet optimaal zijn.”
Van Overbeek: “Je weet dat bij dit soort klussen andere dingen van je worden gevraagd dan tijdens een sport-event of fe stival. Zoals te begrijpen was in Den Haag veiligheid een groot issue. Iedere pallet die binnenkwam werd gecontroleerd en al onze mensen moesten van tevoren gescreend worden. Om dat alles soepel te laten verlopen, hebben we het voorbereidingstraject een stuk eerder ingezet. Uiteindelijk zijn we trots dat van Overbeek Sanitair een bijdrage heeft kunnen leveren aan een evenement van deze gro otte.”
Druk
De verhuurvloot bij Van Overbeek Sanitair is enorm. Het gaat hier over duizenden watergespoelde toiletten en duizenden douches. Het bedrijf kan dan ook probleemloos meerdere evenementen en festivals tegelijkertijd bedienen. “Maar,” zo stelt de CEO, “er zijn momenten dat het alle hens aan dek is. Het lijkt soms of iedereen in dezelfde weekenden iets organiseert. Een ruimere spreiding van bijvoorbeeld festivals zou, voor iedereen fijner zijn. Maar goed, dat is nu eenmaal de business waar we inzitten. Op dat soort drukke momenten is het soms wat puzzelen, maar lukt het altijd wel. Incidentele klussen zoals SAIL hebben we
'Het lijkt of iedereen in dezelfde weekenden iets organiseert. Een ruimere spreiding zou fijn zijn'
niet gedaan, omdat we de materialen simpelweg niet voorhanden hadden. Onze vaste klanten krijgen altijd voorrang boven de zogeheten one offs, want we hechten veel waarde aan langetermijnrelaties met onze opdrachtgevers.”
Ook dit jaar zag Van Overbeek Sanitair nog steeds veel interesse in het luxe segment. “Glampings blijven populair,” zegt Neggers. “Bezoekers willen meer uitgeven als de voorzieningen goed zijn. Wij hebben daar de oplossingen voor, die het verblijf op een Glamping net even iets bijzonderder maken.”
Nieuw pand
Nu de zomer tot een einde is gekomen, breekt de tijd weer aan voor onderhoud en reparaties. “Het meeste materiaal is weer teruggekomen van de festivals en wordt onderhanden genomen.” Van Overbeek Sanitair kocht onlangs in Oirschot een nieuw pand aan. Op dit moment worden de plannen afgerond voor een verbouwing van het pand. “Het uiteindelijke doel is dat we met dit nieuwe pand onze logistiek verder kunnen optimaliseren. Dit zal samengaan met verdere digitalisering van de bedrijfsprocessen.” Volgens de CEO staat daarnaast duurzaamheid hoog in het vaandel bij Van Overbeek Sanitair. Zo zal het nieuwe pand zo groen mogelijk worden ingericht. “We hebben, zeker de afgelopen jaren, constant ingezet op duurzaamheid bij alle producten die zijn ontwikkeld en in de markt zijn gezet. Die visie willen we ook
projecteren op onze huisvesting. Dat is niet alleen belangrijk voor ons, maar de opdrachtgevers vragen daar ook steeds vaker naar.”
Meer markten bedienen
Van Overbeek Sanitair blijft de sterke wortels met de live entertainmentmarkt benadrukken, maar de CEO realiseert zich dat werkzaamheden buiten de branche belangrijk zijn. “Zeker als de sector ook in de toekomst verder onder druk komt te staan. We zijn er ons al langer van bewust dat het gezond is om meer markten te bedienen dan alleen evenementen. Events als die voor de NATO en UN laten zien dat we de kunde en het materiaal hebben om dit goed te realiseren. Dat neemt niet weg dat festivals nog wel onze grootste focus hebben, aangezien een flink aantal van onze producten speciaal daarvoor is ontwikkeld.”
Personeel
Met een grote glimlach op zijn gezicht sluit van Overbeek het interview af met het noemen van het speciale onderdeel binnen zijn bedrijf. “Ik was het afgelopen jaar bijzonder trots op het hele team. Ik hoef mezelf nog maar met relatief weinig zaken te bemoeien. Het is geweldig om een goed ingespeeld, ervaren, jong en ambitieus team om je heen te hebben staan. Alles wat opgepakt wordt verloopt goed en bijsturing is zelden nodig. Alles staat hierdoor organisatorisch goed op de rit en we zijn klaar voor alles wat de toekomst gaat brengen.” ◾
‘De grootste uitstoot van festivals komt door reizen’
De grootste klimaatimpact van festivals ontstaat niet op het terrein zelf, maar onderweg: de reizen van bezoekers en artiesten zijn vaak goed voor 60 tot 85 procent van de totale CO2-uitstoot. Om die voetafdruk te verkleinen, werkt Tijl Couzij van Lab Vlieland samen met Haskoning en Green Events aan het project Opschaling Duurzaam Reizen Festivals, met steun van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
DOOR: CAS SPIERTZ
“
Als je een festival klimaatneutraal wilt maken, moet je de bezoekersreizen aanpakken,” zegt Tijl Couzij. “Festivals zijn uitstekende proeftuinen om gedragsverandering in reisbewegingen te stimuleren. Wat hier werkt, kan ook breder worden toegepast binnen de recreatiesector en cultuursector.”
Het project wordt uitgevoerd door Lab Vlieland, Haskoning en Green Events, met steun van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Volgens Jari van Werkhoven, beleidsmedewerker duurzaam reizen bij het ministerie, liggen er kansen voor festivals. “Uit onderzoek blijkt dat de grootste uitstoot van festivals komt door bezoekersreizen. Deze uitstoot is voor festivalorganisaties tegelijkertijd het lastigst te beïnvloeden. Ervaring met de Green Deal Circular Festivals leert dat het e ectief en kansrijk is om met festivalorganisatoren samen te werken. Organisatoren kunnen samen met vervoerders hun bezoekers met
slimme proposities stimuleren om duurzamere reiskeuzes te maken.”
Tijdens het Congres Podia Festivals en Evenementen in september werd het project o cieel gelanceerd. Sindsdien zijn er pilots uitgevoerd bij Into the Great Wide Open, Wildeburg/Wilde Weide en Mysteryland. Daarin werden uiteenlopende oplossingen getest, van financiële prikkels en fossielvrije festivalbussen tot nieuwe reis-apps die duurzame keuzes vergemakkelijken.
Incentives zijn bepalend
Een belangrijke les uit de pilots is dat duurzaamheid op zichzelf zelden de doorslag geeft bij bezoekers. “Duurzaamheid is een mooie bijvangst, maar niet de reden waarom mensen hun reisgedrag aanpassen,” stelt Couzij. Volgens hem spelen drie andere factoren een cruciale rol: fi nanciële prikkels, comfort en sociale context. Bij Into the Great
Wide Open werd de zogenoemde Goede Reis-toeslag ingevoerd: bezoekers betalen €15 extra voor hun ticket, een bedrag dat zij terugkrijgen wanneer ze aantoonbaar fossielvrij reizen. “Ongeveer twaalf procent van de bezoekers paste daardoor hun gedrag aan,” aldus Couzij. “Dat lijkt
FOTO:
MARLEEN ANNEMA
misschien bescheiden, maar in termen van gedragsverandering is dat een aanzienlijk e ect.”
Comfort als doorslaggevende factor
Minstens zo belangrijk is gebruiksgemak en reistijd. Mysteryland investeerde in het vaker laten rijden van een bestaande buslijn. Daardoor ontstond een pendeldienst die op piekmomenten elke vijf minuten vertrok vanaf het treinstation. “Daardoor werd het openbaar vervoer in vele gevallen niet alleen goedkoper, maar ook sneller en eenvoudiger dan de auto,” zegt Couzij. Van Werkhoven vult aan: “Het is niet genoeg om duurzame alternatieven beschikbaar te maken. Ze moeten concurrerend zijn in
‘Dit project is een proeftuin, maar het gaat om veel meer dan festivals alleen’
gemak en prijs. Alleen dan worden ze vanzelfsprekend voor bezoekers.”
Sociale context
De derde pijler is sociaal gedrag. “Mensen reizen graag samen,” legt Couzij uit. “Als je vrienden een elektrische deelauto nemen of artiesten publiekelijk hun duurzame reiskeuze uitdragen, ontstaat er een sociale norm. Dat lijkt in bepaalde gevallen vaak nog krachtiger dan een financiële prikkel.”
Volgens Couzij gaat de winst verder dan alleen CO2-reductie. “Minder auto’s betekent ook een betere bereikbaarheid, minder verkeersdruk in de omgeving en een positievere uitstraling naar de gemeente en de buurt. Festivals winnen dus niet alleen aan duurzaamheid, maar ook aan draagvlak.”
Actieset voor organisatoren
Alle ervaringen en inzichten worden samengebracht in een praktische digitale toolkit. Deze moet festivalorganisatoren een helder overzicht geven van bewezen maatregelen, communicatievoorbeelden en praktische tools.
“We willen een instrument neerzetten waarmee je als festival snel ziet welke maatregelen bij jouw situatie passen,” zegt Couzij. “Niet elk evenement heeft dezelfde doelgroep of locatie. Daarom moet je kunnen kiezen uit verschillende opties: van financiële incentives tot emmissievrije bussen en slimme apps.”
Volgens Van Werkhoven sluit dit perfect aan bij de rol van het ministerie: “Wij willen sectoren ondersteunen bij hun zoektocht naar oplossingen. Het moet niet van bovenaf worden opgelegd. De toolbox is precies zo’n hulpmiddel waarmee organisatoren keuzes kunnen maken die bij hen passen.”
De eerste versie van de toolbox verschijnt dit najaar.
E ecten op de praktijk
De pilots laten zien dat zelfs kleine ingrepen grote e ecten kunnen hebben, zeker bij grootschalige festivals. Mysteryland rapporteerde bijvoorbeeld een duidelijke daling in autogebruik en een stijging in openbaar vervoer en fietsgebruik. “Hoe groter het festival, hoe meer impact je maakt met relatief eenvoudige maatregelen,” aldus Couzij.
Van Werkhoven benadrukt dat het niet alleen gaat om losse initiatieven: “We testen nieuwe modellen met het doel om ze breder toepasbaar te maken. Met deze succesvolle pilot bij Mysteryland worden andere festivals en evenementen geïnspireerd om ook de kansen van duurzame bezoekersmobiliteit te benutten.”
Uiteindelijke resultaten op ADE Green
De eerste resultaten van het programma worden gepresenteerd tijdens ADE Green op 24 oktober 2025. Daar wordt duidelijk welke maatregelen de meeste impact hebben en hoe de sector gezamenlijk kan opschalen.
“We willen op ADE Green niet alleen de lessen delen, maar ook een oproep doen,” zegt Couzij. “Ons doel is een gezamenlijk duurzaam reisprogramma in 2026, waarin een zo groot mogelijke groep festivals aan meedoen. Hoe meer partijen aanhaken, hoe meer kennis we opbouwen en hoe groter de verduurzamingsslag in de sector kan zijn.”
Van Werkhoven besluit met een blik vooruit: “Dit project is een proeftuin, maar het gaat om veel meer dan festivals alleen. De lessen die we hier leren, vertalen we door naar dagattracties, sportevenementen, amateursportclubs en poppodia. Zo maken we stap voor stap de hele recreatiesector klaar voor een toekomst waarin duurzame mobiliteit de norm is.” ◾
FOTO: MARLEEN ANNEMA
FOTO: JESSE SCHOENMAKERS FOTO: LAURA VAN DER SPEK
Win-win door band tussen snacks en festivals
Een Nederlands festival zonder friet en snacks is ondenkbaar. FEBO en franchisepartner CateringCreators gaan daar nog een stap verder in.
“Het draait om partnerschap, niet om het
invullen van een snackverkooppunt.”
DOOR: WALLY CARTIGNY
Tijdens de laatste editie van Zwarte Cross was FEBO nadrukkelijker aanwezig dan de snackketen ooit is geweest op een evenement. Niet alleen was op het ‘Stadsplein’ de bekende FEBOsnackmuur aanwezig, de automatiek was ook opvallend geïntegreerd in een levensecht Amsterdams stadsdecor. Daar komt bij dat er voorafgaand aan het festival een campagne was opgezet waarbij kaartjes voor Zwarte Cross in de FEBO-automatiek waren verwerkt. Dit gebeurde in partnerschap met organisator Feestfabriek Alles Komt Goed, waarbij ook een speciale Zwarte Cross-snack werd bedacht. Deze Tante Rikanto (geïnspireerd op ‘festivaldirecteur’ Tante Rikkie), viel in de smaak. Bezoekers plaatsten er veel enthousiaste reacties over op social media. FEBO en Zwarte Cross genereerden op deze manier
een hoop positieve aandacht voor hun merken.
Flexibel en bekend
De samenwerking tussen FEBO en Zwarte Cross was mogelijk door een partnerschap tussen de snackketen en CateringCreators. Dit bedrijf heeft de krachten gebundeld met FEBO voor de exploitatie van FEBO Mobiel. CateringCreators heeft volop ervaring met catering in de evenementenbranche. De laatste jaren voegde het bedrijf meerdere foodtrucks aan het aanbod toe en daar past FEBO Mobiel - verplaatsbare FEBOsnackmuren - goed tussen. De overeenkomst maakt het volgens beide partijen mogelijk om logistieke expertise en flexibiliteit van CateringCreators te combineren met de bekendheid van het FEBO-merk.
Eigen beleving
En bekend, dat is het merk FEBO zeker in de festivalmarkt, volgens manager partnerships Robin Ridderikhof. Hij ondervond dat naar eigen zeggen zelf enkele jaren geleden. “Voor een wijnfestival zocht ik een opvallende toevoeging voor de catering. Daarvoor kwam ik uit bij FEBO. Iedereen kent de naam en weet waar die voor staat, maar niemand verwachtte het op een wijnfestival. We hebben toen de kleinste FEBO-snackmuur van Nederland neergezet. Die sloeg enorm aan, de bezoekers genoten ervan. Dat was een eye opener. FEBO voegt met zijn naam, kleuren en bekende snackautomaten iets toe wat festivalcatering vaak niet biedt: een herkenbaar merk met een eigen beleving.”
Gemak, snelheid en kwaliteit
Herkenbaarheid en beleving is niet het
enige pluspunt van FEBO voor festivals, weet Petro Blesing, eigenaar van CateringCreators. “De snackmuur trekt mensen vanzelf aan. Dat is in het stadscentrum al zo en op een festival nog veel sterker. Festivalgangers lopen er langs en trekken met een grote glimlach een kroket of frikandel uit de muur. Naast beleving is gemak hierin een belangrijke factor. FEBO staat voor snelheid. Klanten hebben weinig tijd en willen meteen weten wat ze krijgen. FEBO staat ook voor duurzaamheid: wij werken met recyclebare verpakkingen en duurzame logistiek. Bezoekers willen uiteraard ook lekker eten. FEBO staat voor kwaliteit en die bieden wij door alles vers te bereiden. Er komt niks uit de vriezer. Dat is mogelijk door de ervaring die wij hebben opgebouwd met catering op high traffic loc aties. We bieden naast snacks overi
gens ook verse friet. De consumptie van friet is op festivals meestal groter dan die van snacks, maar door het concept van FEBO verschuift de vraag van de klant juist naar snacks. Ook dat maakt het merk bijzonder.”
Assortiment op orde
FEBO Mobiel heeft voor snacks, friet en beleving gezorgd op verschillende evenementen, waaronder naast Zwarte Cross festivals als Mysteryland, Milkshake, en Amsterdam Open Air. Daaruit hebben CateringCreators en FEBO een aantal lessen getrokken. Blesing: “Op grote publieksfestivals kun je op een dag soms vele duizenden snacks verkopen. De uitdaging is om in te schatten hoeveel dat er gaan zijn en hoe je de aanvoer en bereiding aanpakt. Zowel een tekort als een overschot zijn ongewenst. Met onze ervaring kunnen wij hier flexibel in handelen. Daarnaast le ren we snel bij voor wat betreft de snackvoorkeuren van festivalconsumenten. Een te breed assortiment vertraagt de verkoop, wij zorgen ervoor dat de hardlopers continu voldoende verkrijgbaar zijn.”
Succesformule
Ridderikhof geeft aan dat de aanwezigheid van FEBO op de manier die mensen van het merk kennen, cruciaal is voor de resultaten. “Op festivals werken cateraars vaak vanuit tenten. Die kunnen ook worden voorzien van onze huisstijl, maar voor de beleving en de verkoop is de FEBO snackmuur onverslaanbaar.” Toch
maakt de combinatie van FEBO als bekende snackketen en CateringCreators als franchisepartner de succesformule nog niet helemaal compleet. Ridderikhof: “Het partnerschap met festivalorganisaties maakt uiteindelijk het verschil. Cruciaal is om de samenwerking te omarmen en elkaar te versterken. Samen campagnes opzetten en de merkbeleving vergroten. Als je dat goed oppakt, ontstaat er een win win situatie.”
Jongeren ontmoeten
Ridderikhof zet in op gesprekken met festivalorganisaties om verfrissende samenwerkingsplannen uit te werken. “Ons merk is door de jarenlange aanwezigheid in stadscentra al bij veel mensen bekend. Voor de wat oudere consument vertegenwoordigt FEBO een gevoel van nostalgie rondom de Nederlandse snackcultuur. Festivals zijn dé plek waar we ook jongeren kunnen ontmoeten. FEBO Mobiel maakt de komende jaren deel uit van een merkcampagne die vooral is gericht op Gen Z en ook in andere landen uitgerold kan worden. Wel stel ik voorop dat we in de wedstrijd zitten om goede zaken te doen. Geld verbranden met leuke ideeën kan op allerlei manieren en daar waken we voor. Wij gaan daarom doordacht te werk om voor zowel onszelf als de festivalpartners een lucratieve deal te smeden. Tot nu toe slagen we daar goed in. Uiteindelijk hopen we ervoor te zorgen dat FEBO op festivals net zo vanzelfsprekend wordt als in de winkelstraat.” ◾
FOTO: JESSIE KAMP
‘Het
is gewoon echt ontzettend leuk om in deze band te zitten!’
Na ruim twee jaar afwezigheid keert Kensingon terug. Met een nieuwe zanger, een nieuw album en drie uitverkochte concerten op 3, 4 en 5 december in de Ziggo Dome in Amsterdam. We spraken met beide oprichters van Kensington, gitarist Casper Starreveld en bassist Jan Haker.
DOOR: ED HOOGEVEEN | FOTO'S: STEPHEN SCHOFIELD
In 2012 speelden jullie in de kelder van het Nieuwscafé in Groningen tijdens ESNS. Kensington had net getekend bij Universal Music. Een jaar later stonden jullie op het hoofdpodium op de Grote Markt.
Casper Starreveld: “Ja, het ging toen allemaal bizar hard. We hebben in onze carrière werkelijk alle stadia doorlopen die je maar kunt bedenken. Ik gebruik daarvoor altijd de stad Utrecht als voorbeeld, waar we bij de release van ons eerste album optraden in de Ekko, een heel klein zaaltje, om uiteindelijk te eindigen boven op de Dom. We hebben in die jaren daartussen werkelijk alle treetjes beklommen om naar de top te komen, zowel live als bij het label.”
Jan Haker: “Wij waren toen en zijn nog steeds enorm ambitieus. In die tijd waaide er een nieuwe wind bij zowel de platenmaatschappijen als de radio waardoor veel belangstelling en draagvlak ontstond voor jonge nieuwe bandjes. Die golf hebben we echt perfect meegepakt. We kregen van
Universal Music alle kansen. Toen is voor Kensington het fundament gelegd voor de latere successen.”
Welke rol heeft jullie manager Cedric Muyres daarin gespeeld?
Casper Starreveld: “Cedric is eigenlijk altijd al bij de band geweest; hij heeft in 2008 onze eerste EP uitgebracht op zijn label Snowstar Records. Hij werd ook onze manager en boeker. Die laatste dubbelrol was niet zo handig, dus kwam Cedric zelf aanzetten met Roel Coppen van Friendly Fire. Roel is nog steeds onze boeker. We zijn een band die graag met dezelfde mensen werkt. Cedric is met ons meegegroeid en wij met hem. Dat geldt ook voor Universal Music, een label waar we nu alweer dertien jaar bij zitten.”
Eind november brengen jullie via Universal het nieuwe album First Rodeo uit, dat net als vrijwel al jullie vorige albums is opgenomen in het buitenland. Casper Starreveld: “Dat klopt. Wij zien onszelf als de Galliërs van Asterix & Obelix met ons eigen kleine plekje binnen de muziekindustrie. We trekken ons eigen plan en houden ons vast aan onze eigen identiteit. Daarom zul je ons niet zo gauw zien in bijvoorbeeld Wisseloord. We zitten liever ergens in een bos in Canada, zoals we dat voor deze plaat ook hebben gedaan.”
Jan Haker: “Je merkt toch dat als je dichtbij huis blijft de kans groot is dat je sneller wordt afgeleid. Volgens onze filosofie vereist het maken van een album totale afzondering, zodat je in je creatieve bubbel kunt blijven zitten. Dat heeft voor ons altijd goed
'We zijn niet de eerste rockband in Nederland die verder gaat met een nieuwe zanger'
gewerkt. Bovendien was het heel waardevol om met z’n allen in een Canadese blokhut te zitten en zo onze nieuwe zanger Jason Dowd beter te leren kennen.”
Hoe zijn jullie na het vertrek van jullie vorige zanger Eloi Youssef bij deze Amerikaanse singer-songwriter uit Louisiana terechtgekomen?
Casper Starreveld: “Dat is via onze publisher CTM gegaan die een vriend van Jason kende en hem de tip gaf dat wij op zoek waren naar een zanger. Jason heeft toen een paar demo’s ingezongen en daarna is het balletje gaan rollen. Hij is naar Nederland gekomen om bij ons te auditeren. Op dat moment zaten we nog midden in onze zoektocht dus we konden nog geen definitief besluit nemen. Maar bij elke volgende auditant hadden we zoiets van ‘het is geen Jason’. Na twee maanden stuurde Jason ons een mailtje waarin hij schreef dat hij over zijn ervaring in Nederland een liedje had geschreven en dat met ons wilde delen. Dat liedje was A Moment, wat later de eerste single van First Rodeo werd. Voor ons de reden om unaniem te besluiten dat Jason onze man was.”
Hoe moeilijk is het om een zanger van een band te vervangen, in dit geval die van jullie band?
Jan Haker: “Eloi vervangen was best wel een puzzel. Voor de meeste mensen is de zanger toch het gezicht van de band. Maar we hebben vanaf het begin af aan heel sterk het gevoel gehad dat wij die puzzel gingen oplossen. We hadden nog geen idee van hoe precies, maar waren wel vastberaden om door te gaan. We prijzen ons gelukkig dat we uiteindelijk via een omweg en een beetje geluk bij Jason zijn uitgekomen. Een zanger moet niet alleen goed kunnen zingen en muzikaal zijn, hij moet ook qua persoon binnen de band passen en flexibel genoeg zijn. Jason voldoet aan al die voorwaarden.”
Casper Starreveld: “Natuurlijk vraag jezelf af of dit het einde van de band is. Maar ik denk dat geen van ons drieën dat ook maar een moment heeft gevoeld. Misschien kwam er ook wel een stukje bewijsdrang bij, zo van: ‘Kensington is meer dan alleen de zanger’. En trots op alles wat we hadden bereikt. Dat ben ik nog steeds. Dat geeft mij zoveel voldoening. Weet je, het is gewoon echt ontzettend leuk om in de band te zitten! Zo heb ik dat altijd beleefd. En we zijn niet de eerste rockband in Nederland die verder gaat met een nieuwe zanger. Wat dat betreft zijn er legio voorbeelden van bands die met een 2.0 versie zichzelf weer een toekomst hebben gegeven.”
Inmiddels hebben jullie met Jason na zijn vuurdoop in Tivoli Utrecht kunnen warmdraaien op de diverse zomerfestivals. Is hij klaar voor de Ziggo Dome en wat kunnen we daar verwachten?
Casper Starreveld: “De Ziggo Dome blijft iets bijzonders voor ons. We hebben daar inmiddels twintig keer opgetreden en dat is een record. Dus voelt het heel fijn dat wij begin december weer drie keer in de Ziggo Dome mogen staan. We zijn nog bezig met het bepalen van de definitieve setlist.
Tijdens de eerste shows met Jason hebben we een balans gezocht tussen nieuw en oud werk. Want wij snappen ook wel dat de fans nummers als Streets, Sorry en Riddles willen horen. Maar ik denk en hoop dat zij ook open staan voor het nieuwe geluid van Kensington, zonder dat we daar nou het hele nieuwe album gaan spelen. Ze krijgen in ieder geval Kensington te zien, puur Kensington.
Laatste vraag, hoe ziet 2026 er voor jullie uit?
Casper Starreveld: “De agenda loopt al aardig vol dus dat belooft een lekker druk jaar te gaan worden. Live spelen we van groot naar klein in binnen- en buitenland. Dus wat ons betreft is het weer als vanouds: the sky is the limit!” ◾
Het nieuwe album First Rodeo van Kensington is grotendeels opgenomen in Canada met hulp van producer Garth Richardson (RHCP, Rage Against The Machine, Biffy Clyro) en mixing engineer Chris Lord-Alge (Bruce Springsteen, Rolling Stones, Green Day). Het album verschijnt op 28 november via Universal Music.
VAN LINKS NAAR RECHTS: CASPER STARREVELD, JAN HAKER, JASON DOWD EN NILES VANDENBERG
‘Wij bieden een laagdrempelige aanvulling op beveiliging’
ECE brand & inbraakbeveiliging positioneert zich als de specialist als het gaat om technische beveiligingsoplossingen. Het bedrijf verzorgt onder meer elektronische camerasystemen voor bedrijfspanden, feesten en parkeerplaatsen. Sinds enkele jaren is ECE ook actief in de liveentertainmentmarkt. Medeeigenaar Richard Jacobs: “Vooral in deze tijd kan ECE het
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
ECE brand & inbraakbeveiliging werd eind jaren tachtig opgericht door de vader van de mede-eigenaar Richard Jacobs, als installatiebedrijf in beveiligingssystemen. Jacobs kijkt met een glimlach terug op die beginjaren. “Het werkterrein van mijn vader was zeer breed, variërend van woningen en auto’s tot bedrijven. Met mijn komst is de focus verschoven naar specialisatie. ECE richtte zich sindsdien sterker op technische beveiligingsoplossingen, zoals alarminstallaties, camerasystemen en brandmeldinstallaties. De zaken zijn altijd goed gegaan, maar je moet met de markt meebewegen. Daarom hebben we zo’n 20 jaar geleden de verbreding opgezocht door distributeur te worden van een aantal beveiligingsoplossingen. Daarnaast kregen we vanuit onze klanten
verschil
maken.”
steeds vaker de vraag of het ook mogelijk was om dit soort systemen te huren. Het was een kleine stap om zo ook de tijdelijke markt te bedienen. Dit opende de deur naar kleinschalige evenementen. Een branche waar we inmiddels best wel leuke dingen doen. Denk aan jubileumfeesten en relatief kleinere evenementen.”
Samenwerking
Binnen de live-industrie was een van de opvallendste projecten de levering van elektronische camerasystemen voor festival De Parade. Dat deed ECE samen met SCS Security. Volgens Jacobs smaakte die samenwerking naar meer. “Dit is een heel interessante markt, waar wij daadwerkelijk iets aan toe kunnen voegen, denken we. We werken anders dan de traditionele manbe -
'Beveiliging is en blijft een grote kostenpost. Camerabeveiliging kan hier het verschil in maken'
waking, waarbij beveiligers fysiek aanwezig zijn om toezicht te houden. Dankzij de huidige generatie slimme camerasystemen kan beveiliging veel efficiënter en effectiever worden ingericht. Deze systemen maken het mogelijk om op afstand onderscheid te maken tussen mens en dier, en snel te signaleren of iemand zich met de juiste intenties op een terrein bevindt.” Jacobs benadrukt het verschil tussen de traditionele beveiliging en de werkzaamheden van ECE brand & inbraakbeveiliging. “Wij doen zoals gezegd niet aan manbewaking, opvolging of surveillance. Daarom hebben we hiervoor geen fysiek personeel of auto’s rondrijden. We leveren de technische oplossing en de knowhow. Hiervoor werken we samen met een aantal landelijke partijen die gespecialiseerd zijn in manbeveiliging. Je moet immers in actie komen als de camera iets detecteert. Zijn wij een vervanging van de traditionele beveiliging? Zeker niet, maar ECE is wél een hightech en tegelijk laagdrempelige aanvulling.”
Win-winsituatie
'Groei is zeker een ambitie, maar we maken op dat vlak bescheiden stappen.'
Ambitie
De samenwerking met de verschillende beveiligers biedt volgens Jacobs alleen maar voordelen. “We krijgen steeds vaker te horen dat de traditionele beveiligers de vraag krijgen of ze ook cameratoezichtpalen kunnen leveren, wat ze meestal niet kunnen. Door samen te werken met ECE kunnen zij toch een complete oplossing aanbieden. Daarnaast speelt er nog iets anders. In heel Nederland moeten bedrijven geld besparen en dat is bij organisatoren niet anders. Beveiliging is en blijft een grote kostenpost. Camerabeveiliging kan hier het verschil in maken. Het zorgt ervoor dat je minder personeel hoeft in te huren en dat scheelt in de kosten. Beveiligingsbedrijven kampen nog altijd met capaciteitsproblemen. Goede mensen zijn moeilijk te vinden. Met technische beveiligingsoplossingen kunnen deze bedrijven hun klanten de garantie geven dat het werk veilig en nauwgezet wordt uitgevoerd. Een win-winsituatie.”
“We zijn misschien een klein familiebedrijf, maar hebben grote ambities,” benadrukt Jacobs. “Een goed voorbeeld is de wens om in de livebranche actiever te worden. Daarbij zet ik wel gelijk een kanttekening. Voor echt grootschalige festivals is ECE momenteel geen passende partner; de schaalgrootte en benodigde capaciteit sluiten niet aan bij onze mogelijkheden. In plaats daarvan richten wij ons bewust op bijvoorbeeld kermissen, braderieën en kleinschalige festivals en live-evenementen, waar we optimaal kunnen ondersteunen. Die zijn overigens heel leuk om mee te werken, want de lijnen zijn veel korter. Je schakelt direct met de directie en doet een follow-up met de mensen die in het veld staan. Dat past ook goed bij ons. Al onze klanten hebben vaste contactpersonen. Zelfs mijn 72-jarige vader werkt hier nog. Wij kennen de klant en zij kennen ons, dat zorgt ervoor dat zaken nog sneller geregeld worden of, als er problemen zijn, dat die rap
worden opgelost. Dat persoonlijk contact is belangrijk en zorgt er ook voor dat je lol in je werk blijft hebben. Groei is zeker een ambitie, maar we maken op dat vlak bescheiden stappen. Onze dagelijkse werkzaamheden lopen natuurlijk gewoon door.”
Concurrentie
De markt voor technische beveiligingsoplossingen kent de nodige concurrentie. Bang hiervoor is Jacobs beslist niet. “Waar veel partijen in de markt zich richten op langdurige projecten – zoals cameramasten die jarenlang langs een snelweg blijven staan – kiezen wij voor snelheid en flexibiliteit. Klanten die op korte termijn tijdelijke beveiligingsoplossingen nodig hebben, bijvoorbeeld mastbeveiliging, kunnen binnen twee dagen worden geholpen. Wij springen dan in onze auto en leveren de benodigde oplossingen. Daarmee biedt ECE doelgerichte oplossingen die andere aanbieders weliswaar kunnen leveren, maar waar ze doorgaans niet de voorkeur aan geven.” ◾
ECE RICHT ZICH OP KERMISSEN, BRADERIEËN EN KLEINSCHALIGE FESTIVALS EN LIVE-EVENEMENTEN.
Nieuwe locatie, nieuwe datum in 2026
De Live Entertainment Production Awards (LEPA) maken zich op voor een nieuwe editie. Na twee succesvolle jaren in Venray verhuist de awardshow naar een grotere locatie: Hotel De Wageningsche Berg in Wageningen. Met een nieuwe datum, aangescherpte categorieën, een vernieuwde jury en een eenvoudiger nominatieproces belooft 2026 opnieuw een mooi jaar te worden voor de live-entertainmentsector. Marcel Albers en Marcel Pantera van de LEPA-organisatie blikken alvast vooruit.
FOTO'S: DENNIS BOUMAN
Hoe kijken jullie terug op de afgelopen editie van de Live Entertainment Production Awards?
Marcel Albers: “Met heel veel plezier. De reacties waren warm, het netwerk-aspect werd omarmd en we hadden een bijna uitverkochte zaal. Nagenoeg alle kaarten waren verkocht. Alle hotelkamers en viptafels waren volgeboekt, we moesten zelfs extra plekken in het zusterhotel regelen. Dat succes is fantastisch, maar het zette ons ook aan het denken.”
Marcel Pantera: “We gaan dus verhuizen!
Na twee succesvolle jaren in Venray groeien we uit ons jasje en strijken we neer op een nieuwe locatie: Hotel De Wageningsche Berg in Wageningen. Verwacht frisse energie én een avond vol erkenning, inspiratie en vakmanschap.”
Er staan dus de nodige vernieuwingen op de rol. Wat kunnen we verwachten in 2026?
Marcel Albers: “Allereerst een nieuwe datum. De Live Entertainment Production Awards vinden plaats op maandag 23 maart 2026.”
Marcel Pantera: “We hebben enkele categorieën aangescherpt om beter aan te sluiten bij de praktijk. Zo worden de technische disciplines voortaan onderscheiden met aparte prijzen: ‘Audio & Sound Design of the Year’, ‘Set & Stage Design of the Year’ en ‘Light & LED Design of the Year’. ‘Service of the Year’ krijgt een duidelijkere titel: ‘Supplier of the Year’. Daarnaast introduceren we een nieuwe categorie ‘International Impact of the Year’, om ook buitenlandse successen met Nederlandse signatuur te vieren. En met de nieuwe erkenning ‘Honour of Excellence’ willen we de stille krachten eren, mensen die al decennialang een waardevolle bijdrage
'De LEPA’s zijn geen eenmalige spotlight, maar hét moment waarop makers, organisatoren en leveranciers elkaar ontmoeten'
leveren aan de bedrijven waar ze voor werken.
Zijn er ook veranderingen in de jury?
Marcel Albers: “Ja, Danny Daman was vorig jaar de voorzitter. Voor 2026 verwelkomen we Mariëlle Hollander als nieuwe juryvoorzitter. Zij heeft een frisse blik, die samen met de overige juryleden de diversiteit van ons vakgebied weerspiegelt.”
Marcel Pantera: “Belangrijk daarbij is dat we ook ons nominatieproces hebben vereenvoudigd. Er was vorig jaar kritiek dat de procedure soms ingewikkeld was. Dat hebben we ter harte genomen. Vanaf 1 oktober 2025 tot en met 3 januari 2026 kan iedereen via onze website eenvoudig nomineren. Of je nu een groot productiebedrijf bent of
een individuele professional: het moet toegankelijk zijn voor iedereen.
Jullie introduceren daarnaast ook een enquête?
Marcel Pantera: “Ja, we willen weten welke events er écht leven in de sector. We vragen straks aan onze vakgenoten welke events en festivals top of mind zijn, zodat we een nog beter beeld krijgen van wat de industrie waardeert. Dat maakt de nominaties breder gedragen en relevanter.”
Waarom blijven de LEPA’s volgens jullie een onmisbaar ijkpunt voor de branche?
Marcel Albers: “Omdat ze erkenning geven aan de achterkant van het podium. Mensen en bedrijven die het verschil maken, maar vaak onzichtbaar zijn. Door hen te eren, leg-
gen we de lat hoger voor de hele industrie. En we bouwen aan een traditie waarin successen worden vastgelegd en talenten richting krijgen. Tegelijkertijd mogen we niet vergeten dat de sector nu onder druk staat. Festivals en evenementen verdwijnen of moeten pauzeren vanwege hoge kosten en veranderende omstandigheden. Producenten, leveranciers en makers gaan een nieuw jaar tegemoet vol uitdagingen. Juist daarom is het belangrijk dat we elkaar jaarlijks ontmoeten, steun en support voelen en samen de kracht van onze industrie uitdragen.”
Marcel Pantera: “Het netwerken blijft een belangrijke factor. De LEPA’s zijn geen eenmalige spotlight, maar hét moment waarop makers, organisatoren en leveranciers elkaar ontmoeten. Samen zijn we sterk.” ◾
Voor in de agenda
Wat: Live Entertainment Production Awards 2026
Wanneer: maandag 23 maart
Waar: Hotel De Wageningsche Berg in Wageningen
Info: liveentertainmentproductionawards.nl
nieuws onder de
aandacht brengen van professionals in de liveentertainmentindustrie, dan is EB Live het aangewezen vakplatform.
EB LIVE 360° ONLINE – Het aanbod:
» Onbeperkte plaatsing van persberichten, vacatures en personalia;
» Tot 1-1-2026 een eigen online partnerprofiel;
» 4 weken bannering op www.eblive.nl of in de EB Live-nieuwsbrief;
» 1 week advertorial;
» 1 week de EB Live Spotlight inclusief interview;
» 1x deelname rubriek: Achter de Schermen.
Verdieping, vernieuwing en verbinding in Berlijn
Future of Festivals verhuist dit jaar naar STATION Berlin en zet daarmee niet alleen in op schaalvergroting, maar ook op inhoudelijke vernieuwing. Op 27 en 28 november worden meer dan 8.000 professionals uit ruim dertig landen verwacht. Volgens Head of Communication & Event Till Schröder ligt de focus dit jaar nadrukkelijk op verdieping: “We willen met het programma meer diepgang creëren.”
DOOR: CAS SPIERTZ
De meest opvallende toevoeging aan het programma zijn twee nieuwe podia. Het 360-graden theater biedt ruimte aan keynotes en presentaties waarbij sprekers letterlijk omringd zijn door het publiek. Daarnaast introduceert Future of Festivals een Round Table-concept: lange sessies met experts en deelnemers. Till Schröder legt uit: “Geen oppervlakkige discussies van een uur, maar gesprekken van meerdere uren, waarin ook bezoekers kunnen aanhaken en meepraten.”
Delegates Database
Netwerken is van oudsher een van de belangrijkste redenen om Future of Festivals te bezoeken. Dit jaar krijgt dat een extra impuls dankzij de nieuwe Delegates Database en bijbehorende app, waarmee ontmoetingen en connecties nog gerichter kunnen plaatsvinden. Daarmee kunnen deelnemers al weken voor het event afspraken plannen, profielen doorzoeken en met een algoritme potentiële matches vinden. “Dat scheelt niet alleen tijd tijdens de beurs,” zegt Schröder, “maar verhoogt ook de kans op relevante ontmoetingen en nieuwe samenwerkingen.”
Internationale programmering
De inhoudelijke programmering is nog internationaler ingestoken, met ruim 150 sprekers uit Europa, Azië en het MiddenOosten. Bekende namen zijn onder
andere Holger Hübner (Wacken Open Air), Tomasz Loe en (Sziget Festival), Anouk Winant (Tomorrowland), Vivian Belzaguy Hunter (Ultra Music Festival), Omar Agha (MDLBEAST), Anna van Nunen (Eurosonic Noorderslag) en John Rostron (Association of Independent Festivals).
Volgens Schröder laat de brede line-up zien dat de sector nog steeds veerkrachtig is: “Ondanks de stijgende kosten en de onzekere ticketverkoop is er veel vertrouwen. Dat blijkt uit het recordaantal van 350 exposanten en de bereidheid van internationale topfestivals om kennis te delen.”
Kleine festivals als motor van innovatie Dit jaar richt Future of Festivals zich extra op kleine en onafhankelijke festivals. Voor deze groep is er een speciaal delegates-traject
opgezet, met onder meer een begeleide start-up tour langs betaalbare innovaties. “Juist de kleine festivals zijn pioniers. Met beperkte middelen vinden zij creatieve oplossingen die later door de hele sector worden overgenomen. Daarom willen we hen extra zichtbaarheid geven.” Het traject staat ook open voor organisatoren buiten Duitsland, waaronder Nederland en België.
Exposanten en internationale paviljoens
De beursvloer is vrijwel volledig volgeboekt, wat resulteert in een gevarieerd aanbod van exposanten. Van duurzame bekersystemen en digitale ticketing tot decorbouw en lichttechnologie: vrijwel alles wat nodig is om een festival te organiseren is vertegenwoordigd. “Dit jaar zijn er internationale paviljoens uit Nederland, België en het Verenigd Koninkrijk. Op die manier willen we ook onze focus op de internationale uitstraling van de beurs benadrukken.”
Vooruitblik
In 2025 pakt Future of Festivals in Berlijn groter uit dan ooit: met twee keer zoveel beursruimte, internationale paviljoens, een sterk inhoudelijk programma en nieuwe interactieve formats. Schröder: “We willen meer zijn dan alleen een beurs; we willen een ontmoetingsplek zijn waar de sector zich samen vernieuwt, met oog voor innovatie en de toekomst.” ◾
Voor het vasthouden van herinneringen aan festivals spelen shirts, hoodies, caps en andere merchandise een belangrijke rol. Producent FOX Originals en R Promotions bieden organisatoren een one stop shop-concept om de verkoop daarvan te professionaliseren. “Besef dat het gaat om volwaardige business, onmisbaar voor de merkbeleving.”
DOOR: WALLY CARTIGNY
Milko Koot, Business Development & Marketing Manager bij FOX Originals en Ramon Rhijnen, eigenaar van R Promotions, werken al ruim twintig jaar samen. FOX Originals ontwikkelt en produceert merchandise, R Promotions zorgt voor onder andere verkoop, logistiek, standbouw en personeel op locatie. Volgens hen is festivalmerchandise geen souvenirhandel, maar een essentieel onderdeel van festivals, dat aandacht vraagt in opzet en uitvoering. Koot: “Wij nemen samen het complete traject van creatie tot en met verkoop voor onze rekening. Daarmee willen we een one stop shop-concept aanbieden, waarbij festivalorganisatoren volledig worden ontzorgt.”
Indruk maken
Het merchandiseproces begint met het be-
denken van producten. Koot: “Samen met de klant bekijken we wat het beste aansluit bij de festivalbeleving. T-shirts, hoodies, sleutelhangers en armbanden; alles wordt afgestemd op mode, trends en de uitstraling van het festival. Ook adviseren we festivalorganisatoren over materialen en duurzaamheid. Waar mogelijk worden organisch katoen en gerecyclede sto en gebruikt. Verder letten we sterk op printkwaliteit en zetten daarvoor de juiste druktechnieken in. Merchandise moet indruk maken en met trots worden gedragen. Het is voor fans een blijvende herinnering en tegelijkertijd een wandelend reclamebord voor festivals.”
Omvangrijke operatie
R Promotions verzorgt de volledige merchandiseoperatie op het festivalterrein,
van de shopopbouw en de inzet van personeel tot aan de kassasystemen, voorraadbeheer, retouren en geldstromen. Ramon Rhijnen: “Wij zorgen ervoor dat de merchandise op de juiste plek is, dat artikelen voortdurend verkrijgbaar zijn en dat de verkoop soepel verloopt. Met teams van soms meer dan honderd medewerkers runnen we de merchandise-dorpen, inclusief click & collect mogelijkheden en ruilservices.”
Voor R Promotions betekent dit een omvangrijke logistieke operatie, waarin ook recycling een vaste plek inneemt. Karton en plastic worden apart ingezameld en waar mogelijk hergebruikt. Rhijnen: “Het lijkt misschien een detail, maar door met alle facetten professioneel om te gaan, proberen wij het verschil te maken tussen chaos en een vlekkeloze verkoop van festivalmerchandise.”
'Merchandise moet indruk maken en met trots worden gedragen; een blijvende herinnering'
Financieel belang
Zeker voor festivals van enige omvang is de verkoop van eigen merchandise niet alleen leuk voor fans, maar ook financieel van belang, zegt Koot. “De verkoop draagt substantieel bij aan de inkomsten. Er gaan, afhankelijk van de grootte van een festival, vele duizenden artikelen over de toonbank”. En wanneer goed is nagedacht over het aanbod, en de kwaliteit daarvan hoog is, heeft dat volgens Rhijnen positieve invloed op de verkoopcijfers. “We zien dat goed verzorgde artikelen een enorme aantrekkingskracht kunnen hebben op fans. Sommige bezoekers komen tijdens een festival meerdere keren terug in onze shops om meer producten te kopen, soms voor vrienden, maar ook voor hun eigen verzameling.”
FOX Originals en R Promotions werken al samen met veel grote festivals waaronder Zwarte Cross en diverse evenementen van ID&T. Koot: “Ons concept is geschikt voor elk evenement dat optimaal resultaat wil halen uit merchandiseverkoop.”
Festivalorganisatoren kunnen onder andere tijdens Future of Festivals (27-28 november in Berlijn) nader kennis maken met de werkwijze van de twee bedrijven. ◾
‘Parookavillebezoekers zijn onderdeel van iets groters’
In 2015 vond de eerste editie van Parookaville plaats. Sindsdien is het dance-event uitgegroeid tot een vaste waarde op de Duitse festivalkalender. Tien jaar later blikt medeoprichter en algemeen directeur Bernd Dicks terug op een succesvol decennium én blijkt hij vooruit naar de toekomst. “Parookaville draait om het waarmaken van dromen, ontsnappen aan het alledaagse en het samen vieren.”
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
things together. Let’s create amazing
Congratulations on a decade of Parookaville! Let’s (Re)-Create! the upcoming decades together!
Let’s re-create amazing things together.
Hoe is Parookaville ontstaan?
Bernd Dicks: “In 2015 ontstond het idee om een evenement neer te zetten dat meer was dan alleen een festival. Samen met mijn partners wilden we een plek bouwen waar bezoekers een compleet andere wereld konden betreden. Een stad die slechts één weekend per jaar zou bestaan. Daar komt ook de naam ‘City of Dreams’ vandaan. In plaats van tickets verstrekten we ‘visa’ en werden onze gasten ‘citizens’ genoemd. Dat is overigens nog steeds het geval. De eerste editie begon vrij kleinschalig, maar we hadden wel een duidelijke visie: Parookaville moest een meeslepende stad worden die alleen geregeerd werd door waanzin, liefde en puur geluk.”
Wat waren de verwachtingen voor de eerste editie?
“De insteek was eigenlijk heel simpel. We wilden een groot feest geven in ons kleine geboortedorp Weeze. Een feest waar we zelf ook graag naartoe zouden gaan. Natuurlijk waren we enthousiast en hadden er vertrouwen in dat dit zou slagen. Je weet
echter nooit hoe de bezoekers reageren. De eerste editie was een zogeheten ‘proof of concept’. De vraag was of we daadwerkelijk een stad konden bouwen en of bezoekers het verhaal zouden omarmen. Het antwoord volgde al snel: de ‘citizens’ waren er dol op en vanaf dat moment nam de belangstelling om erbij te zijn explosief toe.”
Durfde je in die beginjaren te dromen van het succes dat Parookaville nu kent?
“Terugkijkend kun je zeggen dat er sprake was van een gedurfde visie, maar de werkelijkheid heeft die verwachtingen ruimschoots overtroffen. Het geloof in de mogelijkheid om een tijdelijke stad te creëren was altijd sterk aanwezig, maar niemand had kunnen voorzien dat we in 2025 jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers uit meer dan veertig landen zouden verwelkomen en dat Parookaville zou uitgroeien tot het grootste elektronische muziekfestival van Duitsland. Dat had werkelijk niemand durven dromen. Het succes maakt me ontzettend trots, maar tegelijkertijd ook nederig.”
'Parookaville moest een meeslepende stad worden die alleen geregeerd werd door waanzin, liefde en puur geluk'
Hoe ontwikkelde het festival zich in de eerste tien jaar?
“Ieder jaar werd Parookaville groter, professioneler en meer divers. Zo werd het terrein uitgebreid en kwamen er nieuwe podia bij. Daarnaast bouwden we aan een sterkere infrastructuur en werden er investeringen gedaan in veiligheid, logistiek en bezoekerscomfort. Belangrijk was dat we door de jaren trouw zijn gebleven aan het stadsconcept met een stadhuis, kerk, postkantoor en zelfs een zwembad. Dit is een voorbeeld van meeslepende storytelling wat ons uniek maakt en dat ieder jaar verfijnd wordt.”
Wat waren de grootste veranderingen in het eerste decennium?
“Iedere editie van Parookaville wist uit te verkopen en hierdoor is er een enorme groei gerealiseerd. In het eerste jaar waren er een paar podia en tegenwoordig zijn dat er meer dan 12. Daarnaast is het ontwerp van de podia ook meegegroeid. Ik durf te zeggen dat het ontwerp iedere keer baanbrekend is. In de afgelopen tien jaar hebben
Mitchel Keijzer, F&L Rental Group
“Bij Parookaville bundelen we alle krachten van F&L Rental Group, te weten F&L Powerrental, Post Sanitair Verhuur en Tijdelijk Water Techniek. We hebben inmiddels vier edities mogen doen en dat was iedere keer een bijzondere en enorme klus. Dat heeft natuurlijk te maken met het feit dat alle disciplines die onder de F&L Rental Group vallen, bij elkaar komen op Parookaville. We zijn natuurlijk heel blij met de samenwerking, maar het brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. Voorbereiding en on-site structuur is essentieel. Een goede beheersing van de Duitse taal is eveneens erg belangrijk. De Duitse discipline is natuurlijk niet te vergelijken met die in Nederland. Door duidelijke afspraken te maken en kwaliteit te leveren ontstaan er echter geen problemen. Bij een project van deze omvang zijn de crew, het logistieke proces, de handling en de productionele middelen die we naar de locatie meenemen van cruciaal belang. Ik ben heel trots op de samenwerking met het Parookaville-team. Herzlichen Glückwunsch zum 10 Jahr Parookaville!”
we vanzelfsprekend de nodige veranderingen in onze sector gezien. De industrie is professioneler en internationaler geworden, met aanzienlijk hogere eisen op het gebied van veiligheid, duurzaamheid en digitale aanwezigheid. Iedereen die in de live-industrie werkt, weet dat je je voortdurend moet aanpassen aan deze veranderingen. Juist dat houdt ons scherp.”
Hoe belangrijk is de locatie?
“Luchthaven Weeze speelt een cruciale rol voor Parookaville. De locatie biedt de ruimte en infrastructuur om een complete tijdelijke stad te realiseren. De voormalige vliegbasis leent zich bovendien uitstekend voor grootschalige podia, kampeer terreinen en logistieke voorzieningen. Dat is een groot voordeel, maar het vraagt tegelijkertijd om intensieve samenwerking met lokale autoriteiten, omwonenden en veiligheidspartners. Zonder deze locatie zou Parookaville nooit dezelfde vorm en schaal kunnen hebben.”
Wat zijn de kernwaarden van het festival?
“Ik noem vrijheid, creativiteit en gemeenschap. Parookaville draait om het waarmaken van dromen, ontsnappen aan het alledaagse en het samen vieren. Het stadsconcept belichaamt dit. Bezoekers zijn niet alleen aanwezig, ze worden onderdeel van iets groters. Dit gevoel is veel belangrijker dan welke headliner ook.”
Het publiek is een belangrijk onderdeel van de totaalbeleving. Hoe zou je die omschrijven?
“Onze citizens zijn voornamelijk jongvolwassenen, met een passie voor elektronische muziek. 80 procent van onze bezoekers komt uit Duitsland, daarnaast weten fans uit 40 landen Parookaville te vinden. Die mix van nationaal en internationaal publiek maakt de sfeer zo bijzonder. Dit jaar hebben we ongeveer 225.000 bezoekers mogen verwelkomen gedurende de drie festivaldagen. Je praat dus over 75.000 mensen per dag. Als je alles bij elkaar optelt, zitten we in totaal ruim boven de 1,5 miljoen bezoekers in tien jaar. Dat aantal laat zien hoever we in tien jaar zijn gekomen. Ondanks
twee coronajaren met een streamingeditie in 2020 met slechts 100 bezoekers ter plaatse en een volledige annulering in 2021. De hoeveelheid citizens zorgt er ook voor dat het festival van groot belang is geworden voor de lokale economie.”
Is er nog ruimte voor bezoekersgroei?
“Bij Parookaville ligt onze focus niet op het nastreven van verdere groei. We zijn al een van de grootste en meest succesvolle muziekfestivals van Europa. De beleving van onze bezoekers staat voorop. Dat is immers wat Parookaville uniek en succesvol maakt.
Groeipotentieel zien we vooral bij ons tweede festival: San Hejmo. Dit streetartfestival combineert diverse muziekgenres en bereikte afgelopen zomer, tijdens de vierde editie, al economische levensvatbaarheid. San Hejmo is daarmee goed op weg om uit te groeien tot het meest aansprekende feelgoodfestival van Noordrijn-Westfalen. Het succes van beide festivals is het resultaat van nauwe samenwerking met de autoriteiten, een
Bjorn Berkers, CREATE!
“In 2018 waren wij voor de eerste keer betrokken als podiumleverancier bij Parookaville. Dat was een bijzondere ervaring en een schot in de roos, want sindsdien zijn we ieder jaar aanwezig. Dit is een heel bijzonder festival en niet alleen voor de bezoekers. De sfeer op locatie met de mensen met wie je mag werken is ongekend. Iedereen lijkt het leuk te vinden om daar te werken. Ook wordt er super goed gezorgd voor iedereen achter de schermen. Niet alleen op het gebied van eten en drinken, maar ook met de aanwezige faciliteiten en machinerie. Wat ook meehelpt is de locatie. Het is heel fijn werken op de voormalige RAF-legerbasis op Airport Weeze. Waar je als Nederlandse partij wel aan moest wennen was de Duitse gestructureerde manier van werken. Er is vooraf heel veel administratieve rompslomp met vergunningen en goedkeuringen voordat je aan de slag kunt. Het voordeel is wel dat je uiteindelijk beter en veiliger kunt werken. In zeven jaar zijn er verschillende bijzondere momenten voorbij gekomen. Ik moet altijd denken aan onze tweede editie. De vraag was om een heel grote Zeppelin in het podium te verwerken. Iedereen riep dat het onmogelijk zou zijn vanwege het gekozen materiaal. Wij zijn gaan puzzelen en met heel veel vallen en opstaan is het ons toch gelukt. Dat was het visitekaartje van CREATE! waar we nog steeds van profi teren.”
zorgvuldig ontwikkelde infrastructuur en gerichte investeringen in mobiliteit, kampeer voorzieningen en veiligheidsconcepten. Daarnaast blijven innovatie en vernieuwing cruciaal: van de bezoekerservaring en nieuwe functies tot spectaculaire shows en betrokken merkpartners die Parookaville en San Hejmo elk jaar opnieuw een frisse uitstraling geven.”
Hoeveel mensen maken een Parookaville-editie mogelijk?
“Het kernteam bestaat uit ongeveer 50 mensen. Zij werken het hele jaar door aan het festival en aan San Hejmo. Naarmate Parookaville dichterbij komt, groeit het team enorm. Tijdens de festivalweek zijn er tot wel 6.000 medewerkers, dienstverleners en crewleden ter plaatse. Dat is
STAGECO CONGRATULATES 10 YEARS PAROOKA VILLE
'Parookaville draait om het waarmaken van dromen, ontsnappen aan het alledaagse en het samen vieren'
inclusief beveiliging, medici, podiumbouwers en cateringteams. Ook hier zie je het idee van een echte stad, want op dat soort momenten is het net alsof je een echte stad runt.”
Parookaville is het grootste elektronische muziekfestival van Duitsland. Hoe blijven jullie de concurrentie voor?
“Dat doen we door de focus te leggen op wat ons uniek maakt. Ik heb het over het meeslepende stadsconcept, de enorme productiewaarde en een consistente mix van 's werelds grootste dj's en interessante nieuwkomers. We verkopen niet alleen een line-up, maar ook een complete wereld, een identiteit en onvergetelijke herinneringen die bezoekers maken met hun beste vrienden. Dat is iets waar mensen in deze snelle, onstabiele en digitale tijden naar op zoek zijn en voor terugkomen.”
Om het festival te realiseren werk je samen met verschillende Nederlandse bedrijven. Kun je daar meer over vertellen?
“Nederland is de bakermat van mo-
derne elektronische muziekfestivals. Nederlandse bedrijven hebben daarom een ongelooflijke expertise in productie, boekingen en podiumontwerp. Bovendien zitten deze vaak geografisch in de buurt, want Airport Weeze ligt maar een paar honderd meter van de Nederlands-Duitse grens. Het is dus logisch dat we samenwerken. Deze samenwerking versterkt Parookaville en garandeert hoge kwaliteit.”
Dit jaar organiseren jullie voor de tweede keer tijdens Amsterdam Dance Event (ADE) een Parookaville-feest. Hoe belangrijk zijn dit soort evenementen?
“Dit zijn belangrijk momenten voor netwerken en internationale merkbekendheid. Het Amsterdam Dance Event is dé wereldwijde hub voor professionals in de elektronische muziek. De aanwezigheid van Parookaville helpt ons in contact te komen met artiesten, partners en fans. Het gaat om zichtbaarheid en community-building, niet alleen om promotie. Wanneer mensen Parookaville op ADE zien, herinnert het hen aan het merk, het verhaal en de energie.
Jan Eiserloh, Laserfabrik
“We zijn sinds de start van Parookaville in 2015 al betrokken. Ons eerste contact kwam via Robert Sommer van POOLgroup. Hij was opzoek naar een hoogwaardige lasershow die goed aansloot bij de creatieve visie van het festival. Sindsdien ontwikkelt de samenwerking zich jaar na jaar op natuurlijke wijze. De samenwerking is altijd heel erg positief en professioneel geweest. Het team achter het festival is visionair, heeft oog voor detail en staat altijd open voor het verleggen van creatieve grenzen. Iets dat overigens perfect aansluit bij de mentaliteit van Laserfabrik. Het absolute hoogtepunt was de jubileumeditie van dit jaar. We hebben onze grootste opstelling tot nu toe ingezet met meer dan 30 krachtige RGB-lasers verdeeld over meerdere podia. Waaronder twee fantastische finales met timecode synchronisatie, waarvan er één een grote droneshow bevatte. De combinatie van al die disciplines zorgde voor een waar audiovisueel spektakel. Voor ons is Parookaville meer dan alleen een project dat we ieder jaar doen. Het voelt als een creatief thuis. We zijn er trots op deel uit te maken van dit iconische festival dat voortdurend nieuwe normen stelt voor live entertainment in Europa.”
Het maakt deel uit van een groter ecosysteem dat de kaartverkoop ondersteunt, maar belangrijker nog, het versterkt onze reputatie.”
Hoe zou je die reputatie omschrijven?
“Dat is de combinatie van een sterke merkidentiteit, productie van wereldklasse en de loyaliteit van onze citizens. Mensen bezoeken niet zomaar een festival; ze sluiten zich aan bij een stad, en dat schept een diepere band. We luisteren ook heel goed naar wat ons publiek leuk vindt, maar staan ook open voor kritiek. Hierdoor kunnen we elk jaar zoveel mogelijk verbeteringen doorvoeren. Zolang we creatief, verantwoordelijk en trouw blijven aan onze visie, zal Parookaville sterk blijven.”
Terugkijkend op de afgelopen 10 jaar, wat waren voor jou de hoogte- en dieptepunten?
“Er waren talloze hoogtepunten: van het moment waarop we tijdens de eerste editie het bordje ‘uitverkocht’ konden ophangen tot de indrukwekkende headliner-sets,
adembenemende decors en natuurlijk het tienjarig jubileum met droneshows. Stuk voor stuk waren dat bijzondere mijlpalen. Het dieptepunt daarentegen behoeft weinig uitleg: de verplichte pauze tijdens de wereldwijde pandemie in 2021. Het was zwaar om in dat jaar de stad niet te kunnen bouwen. Tegelijkertijd liet dit ons zien hoe sterk de Parookaville-community is en hoeveel mensen naar een evenement als dit verlangen.”
Hoe ziet de toekomst eruit voor de festival- en festivalindustrie?
Steven Grevenstuk, Brok Decor
'Niemand had kunnen voorzien dat we in 2025 jaarlijks meer dan 200.000 bezoekers uit meer dan veertig landen zouden verwelkomen en dat Parookaville zou uitgroeien tot het grootste elektronische muziekfestival van Duitsland'
“Onze samenwerking met Parookaville begon in 2017, toen wij het decor verzorgden voor Q-Base op dezelfde locatie. In 2018 realiseerden we de campingentree, opgebouwd uit onderdelen van een voormalige mainstage. Dit jaar kreeg de entreepoort een revisie, waardoor deze weer jaren mee kan. Daarnaast bouwen we diverse area’s voor Parookaville en verzorgen we de brandactivatie voor Gorbatschow Vodka Icebreaker. De samenwerking verloopt uitstekend: er staat een sterk team met een duidelijke visie. Het grootste hoogtepunt is om te zien dat het festival nog steeds groeit en dat wij daar nog steeds onderdeel van mogen uitmaken. Op naar de volgende tien jaar!”
Herzlichen Glückwunsch zu 10 Jahren Parookaville!
We thank you for the years of trust and are proud to support Parookaville with temporary power, water and sanitation solutionstogether with our entire group: F&L Powerrental, Post Sanitair Verhuur and TWT. Here’s to many more years of trusted collaborations!
Sustainable circular water solution
Want to know more? Scan QR code
'Mensen bezoeken niet zomaar een festival; ze sluiten zich aan bij een stad, en dat schept een diepere band'
Michel Wie erink, Stageco
“We werken al een hele tijd samen met Parookaville. De eerste keer was in 2016. De podia en constructies werden na de eerste editie in 2015 groter, hierdoor zijn ze bij ons uitgekomen. Door de jaren heen is de samenwerking steeds groter geworden. Het is mooi om het festival zo te hebben zien groeien. De dames en heren van Next Events hebben echt iets bijzonders neergezet in Duitsland. We werken dan ook goed samen met de organisatoren, maar ook met een grote AV-partij als Poolgroup GmbH die een deel van de technische productie op zich neemt, en de decorpartij CREATE! Die samenwerkingen zijn de afgelopen jaren alleen maar beter geworden. We begrijpen elkaar naadloos en vullen elkaar met de verschillende expertises zeer goed aan. Veel productievergaderingen hebben we dus niet nodig, want elke partij weet precies wat er gedaan moet worden. Ik noem dat een sterk staaltje NederlandsDuits vakwerk. Om een hoogtepunt te noemen is onmogelijk. Zo was de mainstage in 2018 een waar huzarenstukje. Deze had een industriële look met onder meer fabrieken, schotels en antennes. Hiervoor is bijna 400.000 kilo staal gebruikt. Dat alles zag er heel vet uit. Maar ook de zeppelin in de Mainstage van het jaar daarop was heel bijzonder om te bouwen. En dan moet ik ook nog de nieuwe Bills Factory op het tweede Mainstage dit jaar niet vergeten. Dat zag er ook heel erg gaaf uit. We werken inmiddels negen jaar samen en in die tijd hebben we zoveel hoogtepunten beleefd, eigenlijk te veel om op te noemen.”
“Ik ben daar optimistisch over. Mensen zijn nog steeds op zoek naar echte, fysieke ervaringen. Festivals zullen steeds belangrijker worden in cultureel opzicht, maar de eisen nemen toe. Bezoekers willen meer professionaliteit, meer duurzaamheid en meer creativiteit. Om dit alles te realiseren is een veerkrachtige fi nanciële en strategische planning op de lange termijn nodig. Voor Parookaville betekent de toekomst innovatief en verantwoord blijven, zonder de magie van de stad te verliezen.”
Wat wordt de grootste uitdaging voor de festivalindustrie?
“De grootste uitdagingen zijn de stijgende kosten, duurzaamheid en regelgeving. Het opzetten van grootschalige festivals wordt elk jaar complexer. Maar als we economische stabiliteit, ecologische verantwoordelijkheid en creatieve innovatie in evenwicht brengen, geloof ik dat de industrie - en dus ook Parookaville en San Hejmo - zal blijven floreren.” ◾
REGELGEVING & VEILIGHEID
Verschijnt: 4 december
Geïnteresseerd om deel te nemen?
Mail dan uiterlijk 7 november naar: sales@imediate.nl
GROTETAFELGESPREK
Opnames: woensdag 12 november
Wij organiseren ook een EB Live Grotetafelgesprek rond dit thema op onze redactie.
Tijdens dit gesprek discussiëren we met een select gezelschap over enkele prikkelende stellingen.
Wees er op tijd bij, want er is slechts een beperkt aantal plekken te vergeven!
Bekijk hier de video van het vorige Grotetafelgesprek
& DESIGN
De volgende dimensie van beleving
Van festivals tot corporate events: overal zoeken producenten en ontwerpers naar manieren om publiek en merk dichter bij elkaar te brengen. In deze special kijken we naar de belangrijkste trends en spelers die de toekomst van stage & design vormgeven – van de technologische en duurzame innovaties in decorbouw tot de praktijk bij Q-brands, 360 Experience Group en CREATE!, en de manier waarop opleidingen als HKU en Nimeto inspelen op de veranderende vraag uit het werkveld.
Waar podia ooit draaiden om groter, luider en indrukwekkender, ligt de nadruk vandaag op beleving en technologie. ‘Immersive’ ontwerpen, hologrammen en mixed reality brengen bezoekers in werelden die het onderscheid tussen fysiek en digitaal doen verdwijnen. Binnen die verschuiving nemen nieuwe spelers positie in. Zo werd in 2024 Q-brands opgericht, een jong bedrijf met ervaren mensen dat decor, interieur en merkactivaties realiseert. CEO Remco Hek ziet dat de lat steeds hoger
ligt: “Uitzonderlijke ervaringen creëren die de grenzen van het mogelijke verleggen. Daarmee leggen we de lat hoog voor onszelf, maar voor ons gevoel is dat nodig om aan de wensen van eventbezoekers te blijven voldoen.”
Q-brands werkte onder meer voor Heineken en bouwde het imposante Heineken-dek tijdens de Dutch Grand Prix in Zandvoort. Zulke projecten leveren wat Hek een win-win-win noemt: “Intense ervaringen voor bezoekers, toegespitste aandacht voor merken en meer inkomsten voor evenementenorganisaties.” Duurzaamheid is ook hier een speerpunt. “We experimenteren bijvoorbeeld met gerecycled plastic. Soms werkt het niet, maar we blijven zoeken naar milieuvriendelijke oplossingen. De portemonnee regeert nog vaak, maar duurzaamheid wordt steeds belangrijker.”
Diepte en beleving
Een andere drijvende motor achter innovatie is de 360 Experience Group, een collectief van bedrijven als Live Legends, Vision Impossible, Unbranded en Iridium Dreams, alle gespecialiseerd in livebeleving, televisie, touringproducties en experiences. Mikael Olsthoorn (Unbranded) ziet de markt snel veranderen. “Er is een grote markt ontstaan rondom location-based
entertainment en experiences, en daar kunnen wij goed in meebewegen.” Hij merkt dat fysieke decors terug in opkomst zijn. “Er was een tijd dat bijna alles met ledschermen werd opgelost. Maar we merken dat er opnieuw budgetten vrijkomen voor decorontwerp en -bouw. Video blijft belangrijk, maar fysiek decor voegt diepte en beleving toe.”
Mark van Loenhout (Live Legends) benadrukt de kracht van integratie: “Onze wereld is eigenlijk een grote LEGO-doos met dezelfde bouwblokken — trussen, lampen, ledschermen — en toch proberen we die telkens op een vernieuwende manier te combineren. Het publiek verwacht steeds iets nieuws. Dat maakt het uitdagend én leuk.”
Samenspel
Ook Martijn Adema van Vision Impossible ziet dat video en decor steeds meer in elkaar overvloeien. “Vroeger was video vaak een los onderdeel: een groot scherm achter een podium. Tegenwoordig draait het om het samenspel tussen videocontent, vorm en licht.” Zijn team past die kennis ook toe in zakelijke omgevingen. “We passen onze kennis van beleving en storytelling graag toe in corporate settings.”
Peter McKenzie van Iridium Dreams brengt
daar de technische dimensie bij: “Met de filosofie ‘making the impossible possible’ vertalen we ambitieuze ideeën naar spectaculaire, werkende oplossingen voor op het podium.” Zijn team bouwt bewegende decors en kinetische installaties voor internationale acts - van Roger Waters tot Katy Perry - en integreert die met licht, geluid en media.
Balans tussen creativiteit en betaalbaarheid
Bij CREATE! in Eindhoven staat de balans tussen creativiteit en betaalbaarheid centraal. Oprichter Bjorn Berkers zegt: “Anno 2025 moet je niet alleen creatief omgaan met het podiumdesign, maar ook met het budget.” De oplossing ligt volgens hem in meerjarige samenwerking. “Wat dit of volgend jaar wordt ontwikkeld, kan in een aangepaste vorm ook in de volgende edities opnieuw worden ingezet. Kijk verder vooruit en je zult zien dat het makkelijker wordt om alles betaalbaar te houden.” Berkers waar-
schuwt dat de toenemende invloed van investeerders de dynamiek van de sector verandert. “Discussies gaan tegenwoordig over heel andere onderwerpen dan de vraag hoe we iets indrukwekkends kunnen neerzetten. Steeds vaker worden juist de budgetten ingekort. Dat raakt in de eerste plaats de toeleveranciers.”
Nieuwe generatie
De snelle technologische en creatieve ontwikkelingen zorgen tegelijk voor een groeiende vraag naar goed opgeleide ontwerpers en bouwers. Volgens Charlotte Poos, studieleider bij HKU Theatre & Stage Design, staan duurzaamheid, digitale technologie en ondernemerschap centraal. “Internationaal groeit de druk om producties groener te maken en richtlijnen, zoals het Britse Theatre Green Book, geven hier steeds meer richting aan. Studenten leren nadenken over circulaire materialen, modulair bouwen en hergebruik, maar vooral ook om bewuste keuzes te maken.”
'Het publiek verwacht steeds iets nieuws.
Dat maakt het uitdagend én leuk'
Digitale technologie krijgt eveneens een vaste plek in het onderwijs. “Waar enkele jaren geleden nog slechts werd geëxperimenteerd met AR en VR, zijn het nu middelen die worden gebruikt in zowel het ontwerpproces als de uitvoering.” Daarnaast is ondernemerschap onmisbaar: “Na vier jaar moeten studenten hun plek kunnen vinden in het brede werkveld. Bijna elke afgestudeerde wordt zzp’er, die werk in het theater combineert met opdrachten voor festivals of de commerciële sector.”
Ook op mbo-niveau is de vraag groot. Wendy Eilers van Nimeto Utrecht ziet een duidelijke behoefte aan goed opgeleide krachten. “Bedrijven staan te springen om goed opgeleide mensen. Afgestudeerden komen onder andere terecht bij decorbouwers voor theater of televisie, bij bedrijven die stands bouwen voor internationale beurzen of bij evenementenbureaus en festivals.”
'Anno 2025 moet je niet alleen creatief
omgaan met het podiumdesign, maar ook met het budget'
Nimeto speelt daarop in met aparte richtingen voor decor- en standbouw en nauwe samenwerking met het bedrijfsleven. “Het blijft belangrijk dat studenten leren omgaan met de middelen die ze later in de praktijk gebruiken. De technieken en materialen veranderen, maar de basis blijft: kwaliteit leveren, veilig werken en trots zijn op wat je maakt.”
‘Kijk vooruit en je ziet dat het makkelijker wordt om alles betaalbaar te houden’
Tegenwoordig is een van de grootste uitdagingen voor podium-ontwerpers en bouwers om iets verrassends neer te zetten met de budgetten die beschikbaar zijn. Bjorn Berkers, eigenaar van CREATE!: ‘Anno 2025 moet je niet alleen creatief omgaan met het podiumdesign, maar ook met het budget.”
DOOR: JEROEN VAN TRIERUM
Krapper wordende budgetten zijn geen nieuw fenomeen; vrijwel iedere speler in de live-industrie heeft ermee te maken. Bjorn Berkers, eigenaar van CREATE!, begrijpt dit en speelt hierop in. “Ik probeer altijd in kansen en oplossingen te denken. Het uitgangspunt is dat iedereen een goede boterham moet kunnen verdienen. Wij gaan dan ook altijd het gesprek aan met opdrachtgevers die aangeven dat er bezuinigd moet worden. Er zijn namelijk genoeg mogelijkheden om het verschil te maken in een budget. Met de botte bijl gaan hakken is vaak echt niet nodig. Het is belangrijk om meer samenwerkingsverbanden te creëren, bijvoorbeeld op het gebied van podiumbouw, design, led en licht. Nog belangrijker is dat organisatoren dit samenbrengen in een meerjarenplan. Wat dit of volgend jaar wordt ontwikkeld, kan in een aangepaste vorm ook in de volgende edities, bijvoorbeeld in 2027, opnieuw worden ingezet. Hierdoor blijft het budget stabiel en stijgen de kosten hiervoor niet of niet heel veel. Kijk verder vooruit en je zult zien dat het makkelijker wordt om alles betaalbaar te houden.”
Omkeerde wereld
Die redenering is uiteraard bekeken vanuit het perspectief van een podiumbouwer. Volgens Berkers staan opdrachtgevers én de industrie echter zeker open voor een vergelijkbare aanpak. “Alleen zijn dat er, op dit moment, nog veel te weinig. Er zijn zeker partijen mee bezig, want het besef dat zaken anders aangepakt moeten worden is aanwezig. Aan de ontwerpende kant
hoor ik regelmatig dat zij bij hun klanten een meerjarenplan voorleggen. Het antwoord dat ze daarbij vaak krijgen, is: ‘Dat zien we volgend jaar wel.’ Dat is eigenlijk de omgekeerde wereld. Voorheen waren juist de ontwerpende partijen de beperkende factor, omdat zij niet openstonden voor langetermijnplanning. Tegenwoordig ligt de uitdaging vooral in het meekrijgen van de opdrachtgevers. De kernboodschap blijft dat er veel meer mogelijk is zonder grote investeringen, mits er een andere manier van denken wordt toegepast. Gelukkig is die verandering inmiddels ingezet, al verloopt het proces langzaam. Wanneer er een echt keerpunt komt? Ik verwacht ergens tussen nu en drie jaar.”
Afzetmogelijkheden
Met het aantal festivals dat terugloopt en 101 andere uitdagingen, die vaker wel dan niet met kosten hebben te maken, navigeert de Nederlandse evenementenbranche in woelig water. “Voor iedereen is het lastiger geworden. Waar je vroeger zag dat festivals vanuit een passie werden gestart was de afgelopen jaren de poen vaker de drijvende factor. Zeker nu er steeds meer evenementen zijn overgenomen door private equity-investeerders. Hun missie lijkt heel veel geld verdienen in een relatief korte tijd. Dat is hun goed recht, maar hierdoor ontstaat er wel een compleet andere dynamiek. Discussies gaan tegenwoordig over heel andere onderwerpen dan de vraag hoe we iets indrukwekkends kunnen neerzetten. Steeds vaker worden juist de budgetten ingekort. Laten we eerlijk zijn: dat
raakt in de eerste plaats de toeleveranciers. Het logische gevolg is dat de afzetmogelijkheden in eigen land steeds verder onder druk komen te staan.”
TÜV
Het uitbreiden van de werkzaamheden voorbij de Nederlandse grens lijkt dan ook een logische stap – een stap die CREATE! enkele jaren geleden al heeft gezet. “Natuurlijk blijven we onze bestaande klanten meer dan trouw, maar de buitenlandse markt is heel aantrekkelijk. Daar is de festivalmarkt nog groeiende en met onze kennis en kunde zijn wij daar de perfecte partner. Het bijzondere is dat CREATE! inmiddels vaste grond onder de voeten heeft gekregen in Duitsland.” Hoewel de werkzaamheden tussen beide landen niet sterk van elkaar verschillen, is
BJORN BERKERS
TIJDENS SAIL AMSTERDAM PRESENTEERDE KUNSTFOTOGRAAF JIMMY NELSON HET ZES METER HOGE DRIJVENDE KUNSTWERK ‘WAVES AROUND THE WORLD’. CREATE! REALISEERDE DIT BIJZONDERE DRIJVENDE KUNSTWERK IN OPDRACHT VAN SAIL EN BACKBONE.
de manier van werken dat wel. Net als in Nederland staat ook in Duitsland veiligheid hoog in het vaandel, maar de Duitse markt gaat daarin enkele stappen verder. Zo is er een onafhankelijk instituut dat specifiek toeziet op veiligheid. In Nederland hebben we de Arbo, die zich vooral richt op de werknemer, maar in mindere mate op het werk zelf. Het Duitse TÜV bemoeit zich met montage en eist documentatie dat dit veilig gebeurt. De markt daar begrijpt dat toeleveranciers om dit te realiseren moeten werken met een ander prijskaartje.” Berkers durft niet te zeggen of een instantie als TÜV ook in Nederland zou werken. “Belangrijker is dat er hier uniforme wet- en regelgeving komt die pragmatisch is ingestoken. Een wet die voor iedereen geldt in welke gemeente of provincie je ook werkt. Nu werken we hier met lokale wetgeving die soms afwijkt van de landelijke.”
Kerend tij
Naast festivals is CREATE! ook druk bezig met andere partijen buiten de branche. Een van de meest recente is een samenwerking met de Swinkels Brouwerij, bekend van het biermerk Uiltje. “Ze willen hun merken steeds vaker activeren op evenementen. Wij mogen het materiaal dat ze daarvoor hebben onderhouden, inzetten en opslaan. Daarnaast denken we mee over toepassingen om de merken nog beter onder de aandacht van het grote publiek te krijgen. Dat is fantastisch werk dat perfect past binnen de werkzaamheden en mogelijkheden van CREATE!”
Berkers is trots dat zijn bedrijf inmiddels breder werkt dan enkel de livebranche, maar onderstreept wel dat hij de industrie waar de wortels van zijn bedrijf liggen niet de rug zal toekeren. “Ja, er zijn uitdagingen, maar ik heb nog steeds het volste vertrouwen dat het uiteindelijk allemaal goed komt. Dit is en blijft een fantastische plek, waar we niet alleen groot zijn geworden, maar ook nog steeds met heel veel plezier, kunde en creativiteit werken. Iedereen, van toeleverancier tot organisator, heeft de wind tegen gehad met corona, personeel, overnames, bezuinigingen en weet ik wat niet nog allemaal, maar uiteindelijk zal het tij weer gaan keren. De vraag van de consument naar een tof event gaat niet veranderen en de passie om dat op de beste manier neer te zetten ook niet.”
CREATE! WERKTE DIT JAAR OOK MEE AAN DE HARDER STYLE STAGE VAN AIRBEAT ONE.
‘Complex decor levert festivals geld op’
DOOR: WALLY CARTIGNY | FOTO'S: BART GRIETENS
HDe totaalervaring op festivals is belangrijker dan ooit. Imposante decors en merkactivaties spelen daarbij een groeiende rol. Interieur- en decorbouwer Q-brands weet wat nodig is om de bezoekers te blijven verrassen. “We moeten de grenzen van het mogelijke verleggen.”
et in 2024 opgerichte Q-brands [Q staat voor quality, quest en quorum, red.] is een nieuwe naam in de wereld van decor en interieur voor events, maar de oprichters hebben samen vele jaren ervaring in hun vakgebied. “We zijn eigenlijk een jonge speler met een oud hoofd,” lacht initiatiefnemer en CEO Remco Hek. “Ik werkte voorheen als zelfstandig projectmanager en aannemer van totaalprojecten. Dat liep prima, maar op een gegeven moment werd het saai om van het ene project naar het andere te gaan als individuele kracht. Ik ging op zoek naar meer samenwerking en vond die bij drie oudcollega’s die ik steeds weer tegenkwam bij opdrachten. Ieder heeft z‘n eigen specialisme in het vak. We besloten om samen te gaan en het groot aan te pakken met een werkplaats van bijna 2000 m2 en moderne
hout- en constructiemachines. Inmiddels bestaat ons team uit veertien mensen en we doen er alles aan om onze ambitie waar te maken.”
Lat ligt hoog
De ambitie waar Hek van spreekt, leest gedurfd: “Uitzonderlijke ervaringen creëren die de grenzen van het mogelijke verleggen. Daarmee leggen we de lat hoog voor onszelf, maar voor ons gevoel is dat nodig om aan de wensen van eventbezoekers te blijven voldoen. Wij willen als productiepartner complexe ideeën en concepten omzetten in tastbare constructies. Onze kracht ligt in het maken. We denken in elk stadium mee en ontwerpen soms ook, maar werken vaak voor merken of agencies die een design aanleveren. Onze engineers zorgen er vervolgens voor dat het ontwerp technisch
haalbaar, visueel mooi en ook comfortabel en veilig wordt.”
Interactieve installaties
Het soort ontwerpen dat Q-brands uitwerkt, loopt flink uiteen. Het gaat onder meer om decorbouw, installaties voor merkactivaties, interieur voor zakelijke ruimtes en de totale aankleding van corporate events. Q-brands verzet veel werk voor merken in een B2B-setting zoals beurzen en presentaties, maar verwacht de komende jaren een toenemende vraag vanuit de festivalmarkt. Hek: “Voor festivals zijn inkomsten via sponsoring en merkactivatie steeds belangrijker binnen de begroting. Daar moet aandacht naar uitgaan want de tijd dat merken blij waren met een banner waarop hun logo is te zien, ligt achter ons. Zij willen tegenwoordig interactieve, branded
installaties voor ontmoetingen met en tussen consumenten onderling. Dat is waar wij graag onze tanden inzetten.”
Win-win-win
Aan voorbeelden van werk voor bekende merken heeft Hek geen gebrek. “Dit jaar hebben hebben we onder andere het ontwerp en de bouw voor een Heineken-dek verzorgd tijdens de Dutch Grand Prix in Zandvoort. Dat was een grote constructie met de look en feel van een compleet merkdorp. Duizenden bezoekers werden daar op een Heineken-beleving getrakteerd. Herinneringen creëren, daar draait het om. Op basis van een goed design kunnen wij de omgeving bouwen waarin dat gebeurt. Dat doen we met de belangen van alle betrokken partijen voor ogen. Ons werk hoort te leiden tot een winwin-win-situatie: intense ervaringen voor bezoekers, toegespitste aandacht voor merken en meer inkomsten voor evenementenorganisaties.”
materiaal een goed idee, maar blijkt de uitvoering ondermaats. Toch blijven we proberen om zoveel mogelijk milieuvriendelijke oplossingen te bedenken. De portemonnee regeert nog vaak bij aanvragen, maar duurzaamheid wordt steeds belangrijker. Daarom vernietigen wij materialen niet na gebruik, maar hergebruiken alles indien mogelijk. Ook kopen we zoveel mogelijk materiaal, in plaats van het te huren, zodat er niet voor elk project zwaar transport heen en weer hoeft te rijden.”
Flexibel en snel
Duurzame werkwijze
Voor de bouw van decor en andere constructies gebruikt Q-brands verschillende, waar mogelijk duurzame materialen. Hek: “Naast de inzet van noodzakelijke bouwstenen, experimenteren we bijvoorbeeld met gerecycled plastic. Niet alles werkt. Soms lijkt het gebruik van een bepaald
Naast materiaalgebruik zijn de doorlooptijden van projecten een uitdaging voor Q-brands, zegt Hek. “Waar een decorbouwer voorheen ruim de tijd kreeg om iets te realiseren, moet het nu soms in minder dan de helft van de tijd vanwege kostenbesparingen. Het is soms heftig om in razend tempo iets neer te zetten voor tienduizenden bezoekers. Maar het hoort bij het vak om fl exibiliteit te tonen. Daarom durven wij bijna altijd ‘ja’ te zeggen op aanvragen waarvoor snelheid geboden is. Gelukkig kunnen wij naast onze vaste kern aan medewerkers rekenen op een breed internationaal netwerk, waardoor we snel kunnen opschalen als dat nodig is.”
ligt deels verscholen in de structuur van het bedrijf. Een van de partners woont en werkt in Beijing. Daardoor werkt Q-brands regelmatig voor Chinese merken die zich in Europa willen tonen en omgekeerd. Daarnaast hebben Hek en zijn collega’s veel ervaring met decorbouw voor grote buitenlandse evenementen, zoals het Eurovisie Songfestival en de Olympische Spelen. “Onze mensen hebben letterlijk over de hele wereld gewerkt,” zegt Hek. Daardoor weten we hoe het is om in verschillende omstandigheden en binnen verschillende culturen de gewenste prestaties te leveren. Al die ervaringen en de contacten die we wereldwijd hebben gelegd, zetten we in om nieuwe projecten tot een goed resultaat te brengen.”
Wereldwijde ervaring
Het internationale netwerk van Q-brands
Doelen in Nederland
Met de internationale ervaringen als bagage hoopt Q-brands nadrukkelijk ook Nederlandse evenementen van dienst te zijn. Hek: “We zijn hier nog niet zo bekend en willen laten zien dat we ook in eigen land toonaangevende projecten aankunnen. Ons doel is weliswaar om marktleider te zijn in stand- en decorbouw, maar daarbij gaat het er niet om de grootste te worden. Liever staan wij bekend als een partij die bijzondere projecten kan realiseren en erkend wordt voor kwaliteit, innovatie en duurzaamheid.” ◾
‘Festivalisering’ vraagt om decorspecialisten
DOOR: WALLY CARTIGNY
Nederland kent vier hbo’s met de studierichting theatre & stage design. Het gaat om kleinschalige opleidingen, met ieder jaar enkele afgestudeerden. De Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU) biedt in dit veld een vrij breed onderwijspakket aan waarbij studenten kennismaken met decors, kostuums, licht en geluid. De nadruk ligt hierbij op ontwerp, niet op de praktische bouw of uit voering. “Onze studenten moeten technische tekeningen en begrotingen kunnen maken. Binnen de opleiding voeren zij veel zelf uit, maar zij specialiseren op ontwerp, niet op constructie,” legt studieleider Charlotte Poos uit. “Het gaat ons om de
artistieke visie: hoe beïnvloedt jouw ontwerp de ervaring van de toeschouwer?”
Spraakmakend decor speelt een toenemende rol in de festivalwereld, evenals opvallende stands en vernieuwend interieur voor beurzen en corporate events. De technische ontwikkelingen daarin gaan snel en de behoefte aan vakmensen is groot. Opleiders zetten de zeilen bij om bij te blijven. “Overal waar beleving centraal staat, zijn ontwerpers nodig.”
Duurzaamheid voorop
Volgens Poos zijn er drie thema’s die de komende jaren bepalend zijn voor decorontwerp en het onderwijs daarin. Duurzaamheid en circulariteit staan daarbij voorop. “Internationaal groeit de druk om producties groener te maken en richtlijnen, zoals het Britse Theatre Green Book, inmiddels ook vertaald naar de Nederlandse praktijk, geven hier steeds meer richting aan.”
Volgens haar leren studenten bij HKU nadenken over circulaire materialen,
modulair bouwen en hergebruik, maar vooral ook om bewuste keuzes te maken en deze te kunnen onderbouwen. “Uiteraard kan het voorkomen dat een professional toch voor andere materialen moet kiezen om aan een opdracht te voldoen. Als er wordt gewerkt met glitter of iets anders dat minder duurzaam is, dan moet je weten wat dat betekent en de keuze kunnen uitleggen vanuit een ethische afweging.”
Digitaal experimenteren
Daarnaast speelt digitale technologie een steeds grotere rol in decors. Waar enkele jaren geleden nog slechts werd geëxperimenteerd met AR en VR of digital performance, zijn het nu middelen die worden gebruikt in zowel het ontwerpproces als de uitvoering. Poos: “Studenten worden aangemoedigd te experimenteren met deze tools. Zo zijn ze in hun werk niet alleen vertrouwd met de nieuwste technieken, maar weten ze die ook in te zetten voor hun ontwerpen.”
Aankomende zelfstandigen
Het derde thema is ondernemerschap en de hybride praktijk waarin de meeste afgestudeerden terechtkomen. Volgens Poos wordt bijna elke afgestudeerde een zzp’er die werk in bijvoorbeeld het theater combineert met opdrachten voor festivals, exposities of de commerciële sector. “Wij vormen studenten daarom niet alleen artistiek, maar leren ze ook zichzelf zakelijk
te organiseren en te profileren. Na vier jaar moeten ze hun plek kunnen vinden in het brede werkveld.”
Herkennen en wennen
Omdat onderwijsprocessen volgens Poos vaak traag veranderen en er in de praktijk soms juist snel wordt geïnnoveerd, laat HKU studenten in vroeg stadium samenwerken met professionals uit het werkveld. “Ze herkennen daardoor processen en gesprekssituaties die in de klas worden voorbereid. Tegelijkertijd ontdekken ze dat er in de praktijk eisen worden gesteld aan bijvoorbeeld budgetten, moeten ze wennen aan de professionele context en wordt er een beroep gedaan op hun vermogen om zelfstandig beslissingen te nemen.”
Behoefte aan decorontwerpers
Jaarlijks studeren er zo’n 10 studenten af bij Theatre Design in Utrecht. Alumni belanden in de theatersector, bij festivals, evenementen en in de creatieve industrie. Poos: “Er is genoeg werk. Niet iedereen kan direct aan de slag bij de grote gezelschappen, maar de festivalisering van de samenleving biedt juist volop kansen. Overal waar beleving centraal staat, zijn ontwerpers nodig.”
er drie niveaus. Op niveau 2 leren studenten vooral uitvoerende vaardigheden. Op niveau 3 is er meer aandacht voor zelfstandigheid en de uitwerking van ideeën, terwijl niveau 4 projectleiders opleidt die ontwerpen kunnen omzetten in technische plannen. Het hoogste niveau is dit jaar toegevoegd op aangeven van bedrijven in de sector.
Standbouwers
Voorheen zaten decorbouw en standbouw (niveau 2) in één opleidingsrichting, maar vanwege een grote behoefte aan standbouwers in het bedrijfsleven heeft Nimeto daarvoor een aparte studie opgezet. “Decorbouw draait om maatwerk, creativiteit en materiaalkennis,” zegt onderwijsmanager Wendy Eilers. “Bij standbouw gaat het vaker om e ciëntie, systeembouw en logistiek. Dat vraagt deels om andere vaardigheden waar we nu specifieker aandacht aan kunnen geven.” Die splitsing maakt Nimeto op dit moment de enige school in Nederland die beide richtingen afzonderlijk aanbiedt.
Contact met bedrijfsleven
voor de opleiding en specialisten uit het vak geven gastlessen. Daardoor kunnen we het onderwijs actueel houden en studenten gericht opleiden voor het werken in de praktijk.” De aansluiting van MBO’ers op de praktijk in stand- en decorbouw is volgens Eilers hard nodig. “Bedrijven staan te springen om goed opgeleide mensen. Afgestudeerden komen onder andere terecht bij decorbouwers voor theater of televisie, bij bedrijven die stands bouwen voor internationale beurzen of bij evenementenbureaus en festivals. Zeker in de standbouw is er veel werkaanbod. Wij doen daarom ons best om het aantal studenten te verhogen. Momenteel hebben we zo’n 70 afstudeerders en dat mogen er zeker meer worden.”
Kwaliteit, veiligheid en trots
Uitvoerders in opleiding
Waar het HBO zich vooral bezighoudt met het ontwerp van decor, is het MBO juist gericht op het vervaardigen daarvan. Nimeto in Utrecht biedt opleidingen voor decor- én standbouw. Voor decorbouw zijn
Nimeto staat volgens Eilers in nauw contact met de sectoren waarin studenten na hun opleiding terecht kunnen voor werk. Stages zijn een verplicht onderdeel van de opleiding en vormen een belangrijk toetsmoment. Eilers: “Bedrijven geven ons veel feedback over de vaardigheden en houding van studenten. Ze leveren ook opdrachten
Opleidingen als die van Nimeto zijn kostbaar volgens Eilers. “Je hebt voor de bouw van grote decors en stands veel plaats en materialen nodig en sommige machines die worden gebruikt kosten een hoop geld. Daar kan niet elke school in investeren. Wij hebben zoals gezegd goed contact met bedrijven die soms ook apparatuur schenken. Het is belangrijk dat studenten binnen de opleiding leren omgaan met de middelen die ze ook in hun latere werk gebruiken. Tegelijkertijd blijft het vak in de kern hetzelfde. De technieken en materialen veranderen, maar de basis blijft: kwaliteit leveren, precisie kunnen toepassen, veilig werken en trots zijn op wat je maakt. Wie dat in de vingers heeft, vindt altijd werk.”
Creatieve kracht in vier dimensies
360 Experience Group is een multidisciplinair collectief van wereldwijd opererende bedrijven uit de event-, entertainment-, televisie- en experience-sector. Wat hen bindt, is de gedeelde ambitie om grensverleggende live-belevingen te creëren. We spreken met Mikael Olsthoorn (Unbranded), Peter McKenzie (Iridium Dreams), Martijn Adema (Vision Impossible) en Mark van Loenhout (Live Legends).
Unbranded – Groeiende markt voor entertainment
Voor Mikael Olsthoorn, Managing Director bij Unbranded, was de afgelopen periode er één van intensieve producties en verdere groei. “We zijn de laatste maanden druk bezig geweest met een grote eSports-productie in Parijs,” vertelt hij. “Dat is, samen met het Eurovisie Songfestival, toch wel een van de grotere producties van het jaar. Zo’n project vraagt vier maanden volle inzet.”
Naast televisieproducties werkt Unbranded aan uiteenlopende opdrachten in de entertainmentsector. “We proberen een brede spreiding te houden en niet te af hankelijk te zijn van één segment,” zegt Olsthoorn. “TV-werk blijft altijd een onderdeel van ons portfolio, maar de grootste groeipotentie zit momenteel in experience en entertainment - met name in de Europese markt voor grootschalige en complexe producties.”
Volgens Olsthoorn is de vraag naar belevingsgerichte producties sterk toegenomen. “Er is een grote markt ontstaan rondom location-based entertainment, en daar kunnen wij goed in meebewegen,” legt hij uit. “Maar je moet wel scherp kijken wáár je waarde toevoegt. Wij richten ons met name op grootschalige, tijdelijk opgezette producties met een duidelijke kop en staart - doorlooptijden van drie tot vier maanden waarin alles moet kloppen. Dat is iets anders dan een vaste attractie in een themapark die jarenlang blijft staan.”
Een opvallende ontwikkeling is dat artiesten en producenten weer meer waarde hechten aan fysieke decors. “Er was een tijd dat bijna alles met led-schermen werd opgelost,” zegt Olsthoorn. “Maar we merken dat er opnieuw budgetten vrijkomen voor decorontwerp en -bouw. Video blijft belangrijk, maar fysiek decor voegt diepte en beleving toe. Misschien was de digitalisering iets te ver doorgeschoten. Nu zie je dat het weer wat terug beweegt.”
Iridium Dreams – Bewegende decors en technische innovatie
Het jongste lid van de 360 Experience Group is Iridium Dreams, het technisch-creatieve bedrijf van Peter McKenzie. Vanuit Hilversum werkt het team wereldwijd aan het ontwerpen en bouwen van bewegende podia, speciale showe ecten en technische constructies voor de internationale evenementenindustrie. “Met de filosofie ‘making the impossible possible’ vertalen we ambitieuze ideeën naar spectaculaire, werkende oplossingen voor op het podium,” aldus McKenzie.
De ambities voor de komende periode liggen in verdere groei, zowel nationaal als internationaal. “We willen doorgroeien met de producties waarin we ons onderscheiden. Door onze omvang en de disciplines die we in huis hebben, kunnen we hele grootschalige projecten uitvoeren zonder te veel uit te besteden.”
Unbranded onderzoekt daarnaast nieuwe samenwerkingen, onder meer met Europese partners. Een concreet voorbeeld daarvan is de recente samenwerking met Iridium Dreams, dat zich heeft aangesloten bij de groep. “Zij brengen sterke engineering- en kinetische kennis mee, waardoor we nu ook bewegende decors kunnen aanbieden en complexere projecten realiseren.”
De in Zuid-Afrika geboren McKenzie begon zijn loopbaan als professioneel acrobaat. Die combinatie van artistieke ervaring en technische precisie vormt de kern van Iridium Dreams. Het bedrijf werkte voor artiesten als Roger Waters, Katy Perry en Muse, en voor evenementen als de openingsceremonie van de Olympische Spelen in Londen (2012). Bij die ceremonie rezen metershoge schoorstenen uit de grond, en tijdens het concert van Katy Perry kwam zij spectaculair het podium op vanuit een reusachtige hand die langzaam open en dicht bewoog. “Bij Iridium Dreams brengen we creatieve visies tot leven met dynamische bewegingssystemen, maatwerk machines, slimme elektronica en geavanceerde podiumtechnologie. Onze systemen zorgen voor vloeiende, veilige en perfect getimede bewegingen, van roterende platforms tot transformerende decors, volledig geïntegreerd met licht, geluid en media. Wanneer standaardoplossingen niet volstaan, ontwerpen en bouwen we op maat gemaakte machines en elektronica die betrouwbaar, mobiel en nauwkeurig zijn, geschikt voor tours, tentoonstellingen en live-events.”
Vision Impossible –
Van video tot wereldwijd podiumontwerp
Ook Vision Impossible kijkt terug op een sterk jaar. Oprichter Martijn Adema. “We doen een breed scala aan projecten - van business events tot grote publieksevenementen, overal ter wereld. Een van onze vaste klanten is Insomniac, het Amerikaanse equivalent van ID&T, waarvoor we podia ontwerpen voor hun festivals.”
De samenwerking met Live Legends groeit ondertussen gestaag. “We zitten in een fase waarin de labels nog apart opereren, maar de samenwerking steeds hechter wordt,” zegt Adema. “We vullen elkaar perfect aan: Live Legends is sterk in het ruimtelijke ontwerp en de immersive kant, wij komen vanuit video en content. Die werelden groeien steeds meer naar elkaar toe.”
Adema merkt dat video en decor steeds meer in elkaar over vloeien. “Vroeger was video vaak een los onderdeel: een groot scherm achter een podium. Tegenwoordig draait het om het samenspel tussen videocontent, vorm en licht. We willen dat content en decor elkaar versterken en één geheel vormen.”
Live Legends –Fysiek decor en immersive beleving
De internationale oriëntatie van Vision Impossible zorgt voor nieuwe kansen. “Ik heb straks een call met een Australische partij voor een nieuw podiumontwerp. Een nieuw continent voor ons — dat is spannend. En we zijn net terug uit China, waar we vóór corona erg actief waren. Die markt komt langzaam weer op gang en daar liggen opnieuw mooie kansen.”
Daarnaast ziet hij dat hun creatieve aanpak ook steeds vaker wordt gevraagd in de zakelijke markt. “We passen onze kennis van beleving en storytelling graag toe in corporate omgevingen,” zegt Adema. “Voor het NBC Congrescentrum in Nieuwegein hebben we bijvoorbeeld een 30 meter breed projectiedecor ontworpen dat volledig aan te passen is per klant, met optische illusies en 3D-vormen. Dat maakt een enorm verschil met de traditionele setting van een podium met een LED-scherm.”
Voor Live Legends was het een intensief, maar inspirerend jaar vol verandering, groei en creatieve uitdagingen. Een belangrijke ontwikkeling is de groei van het experience-segment binnen het bedrijf. “Klanten weten ons steeds vaker te vinden voor vaste installaties en immersive projecten,” vertelt Mark van Loenhout, Design Director. “We werken momenteel aan Highlights of Holland, een experience in Amsterdam waarin bezoekers door thematische ruimtes reizen en op humoristische, interactieve wijze de highlights van Nederland beleven. Alle disciplines die je nodig hebt om een live-event te creëren — van lichtontwerp en audiodesign tot decorontwerp en storytelling — komen daar samen.”
Van Loenhout ziet de grenzen tussen disciplines steeds verder vervagen. “Het doorbreken van de traditionele manier van samenwerken creëert nieuwe mogelijkheden. Dit brengt je in de positie om met frisse ideeën te komen. Het publiek en daarmee onze klanten verwachten steeds iets nieuws. Dat maakt het uitdagend én leuk.” Een belangrijk verschil met veel andere partijen, benadrukt hij, is dat Live Legends alle disciplines onder één dak heeft. “We hebben eigen setdesigners, lichtontwerpers, een audio- en videocontentstudio, en specialisten in videotechniek en AI. Die samenwerking maakt het verschil. Als al die experts vanaf het begin samen aan tafel zitten, kun je projecten realiseren die binnen een korte aanlooptijd niet te evenaren zijn door losse freelancers of externe partijen.”
360 Experience Group bestaat uit vier divisies: Creative, Production, Scenic en Specials:
» Onder ‘Creative’ vallen de bedrijven Live Legends, Live Legends Music, Vision Impossible en Studio Twenty5. Deze creatieve bedrijven zijn gevestigd in Abcoude.
» De ‘Production’-divisie is te vinden in Breda en bestaat uit Unlimited Productions en All Artist Advancing (AAA).
» De ‘Scenic’-divisie bevindt zich op het Mediapark in Hilversum en bevat de bedrijven Unbranded en Loovision.
» Onder ‘Specials’ vallen Soulmates Creative LED en Iridium Dreams in Hilversum en Unlimited Solutions in Breda.
ACHTER DE SCHERMEN
In onze nieuwe rubriek Achter de schermen zetten we de spotlights op de mensen die normaal uit het zicht blijven, maar onmisbaar zijn voor een soepel verloop van een festival of event. Deze keer maken we kennis met Sophie van der Vleut, International Business Development Manager bij Appic.
SOPHIE VAN DER VLEUT
Wat is jouw rol je op een evenement?
“Ik ben niet letterlijk aanwezig in de productie, maar ik zorg er wél voor dat festivals en clubs hun publiek optimaal kunnen bereiken via Appic. Dat betekent dat ik organisatoren help met promotie, community-building en data-inzichten, zodat bezoekers niet alleen een ticket kopen, maar echt betrokken raken bij het evenement.”
Hoe ziet een gemiddelde werkdag er voor jou uit?
“Mijn dagen bestaan vooral uit gesprekken met festivals, venues en clubs, veel bellen en meetings (vaak in meerdere talen), creatieve voorstellen maken en kansen zoeken om organisatoren te helpen groeien.”
Wat is het leukste aan je baan?
“Het contact met zoveel verschillende internationale organisatoren. Van grote festivals tot partijen die voor het eerst een evenement organiseren, en dat in drie verschillende landen. Elk event heeft zijn eigen dynamiek en uitdagingen, dat maakt het werk lekker afwisselend!”
Welke misvatting hebben mensen vaak over jouw werk achter de schermen?
“Dat mijn werk alleen maar uit feestjes
bestaat - hoewel dat er natuurlijk ook bij hoort… In werkelijkheid ben ik vooral bezig met partijen helpen om hun doelgroep beter te leren kennen en uit te breiden, terwijl ze ook hun ticketverkoop optimaliseren.”
Wat maakt volgens jou een evenement écht geslaagd?
“Nu bezoekers selectiever worden, is het alleen maar belangrijker om de ervaring en beleving zo goed mogelijk te maken. Van het eerste contact tot de aftermovie, elke stap moet bijdragen aan de totale beleving.”
Welk festival of event blijft je voor altijd bij?
“Wildeburg. De mix van een fantastisch decor, verdwalen in het bamboebos en de laatste uren met een paspop in mijn hand staan bij Radio de Koperen Hond.”
Heb je een gouden tip voor organisatoren die een evenement willen neerzetten?
“Denk vanuit de bezoeker. Neem hem of haar van begin tot eind mee in de beleving van jouw event. Kleine dingen zoals een duidelijke timetable of plattegrond maken al een groot verschil.”
Welke artiest of band zou je nog graag live willen zien?
“Armin van Buuren of Tiësto, met een oude trance-set, dat lijkt me een geweldige throwback om live mee te maken.”
Wat is de meest bizarre situatie die je ooit hebt meegemaakt tijdens je werk of op een evenement?
“Dat een festivalorganisator me vlak voor de show vroeg of ik ‘even snel’ een volledige app kon optuigen voor de volgende dag. (Spoiler: dat gaat dus niet zo snel).”
Wat is de ultieme ‘festivalhack’ die alleen insiders kennen?
“Aan het begin van een evenement je jas bij de lost & found afgeven, daar wordt goed op gepast en het scheelt je weer een locker huren.”
Wat is buiten je werk je grootste passie?
“Reizen en muziek. Nieuwe plekken ontdekken, de zee opzoeken of op onbekende stranden staan, en festivals of concerten bezoeken, dat geeft me nieuwe energie en inspiratie.”
Naam: Sophie van der Vleut
Geboortedatum: 01/07/1999
Functie: International Business Development Manager
CURIOUS WHO WILL TAKE THE STAGE AT THE SUMMER FESTIVALS IN 2026?
GET YOUR ESNS DELEGATE PASS NOW!
European Talent Exchange is here to fast-track the next wave of European artists by showcasing them at ESNS and getting them on international festival stages.
Since 2003, the programme has supported around 2,300 artists from 36 countries to play almost 5,700 shows at 204 partner festivals in 46 countries.
