PODRĘCZNIK AURIKULOTERAPII
CHIŃSKIE I ZACHODNIE SYSTEMY AKUPUNKTURY UCHA
I wydanie polskie na podstawie IV wydania oryginalnego
Terry Oleson
PhD
profesor psychologii, Ryokan College; dyrektor szkoły doktorskiej, Emperor’s College of Traditional Oriental Medicine, Los Angeles, California, USA
Słowo wstępne: Richard C. Niemtzow
Ilustracje: Justin Schaid oraz Andrew Dickinson
Przekład: Iwona Pręciuk
Pierwsze polskie wydanie opracowano na podstawie wydania czwartego oryginału.
Tłumaczenie zostało wykonane przez wydawcę (Galaktyka sp. z o.o.) na jego wyłączną odpowiedzialność. Praktycy i badacze muszą zawsze polegać na własnym doświadczeniu i wiedzy przy ocenie i wykorzystaniu wszelkich informacji, metod, związków lub eksperymentów opisanych w niniejszym dziele. Ze względu na szybki postęp w naukach medycznych, w szczególności należy dokonać niezależnej weryfikacji diagnoz i dawek leków. W pełnym zakresie prawa firma Elsevier, wydawca, autorzy, redaktorzy i współpracownicy nie ponoszą żadnej odpowiedzialności w związku z tłumaczeniem lub jakimikolwiek obrażeniami i/lub szkodami wyrządzonymi osobom lub mieniu w ramach odpowiedzialności za produkt, zaniedbania lub w inny sposób, lub wynikającymi z jakiegokolwiek wykorzystania lub stosowania jakichkolwiek metod, produktów, instrukcji lub pomysłów zawartych w niniejszym materiale.
Zalecenia zawarte w niniejszej publikacji zostały opracowane z zachowaniem największej staranności, nie mają one jednak na celu zastępowania fachowej opieki medycznej lub zmiany terapii medycznej zaleconej przez specjalistę. W przypadku konkretnych problemow zdrowotnych zawsze udaj się po poradę do specjalisty. Wydawca nie odpowiada za niekorzystne skutki, jakie mogą się pojawić w konsekwencji skorzystania z rad czy informacji omawianych lub sugerowanych w niniejszej książce.
Choć autorzy i wydawca dołożyli wszelkich starań, aby zawarte w tej książce informacje były rzetelne i kompletne, nie ponoszą oni żadnej odpowiedzialności za mogące pojawić się błędy, nieścisłości, przeoczenia lub niezgodności.
Tytuł oryginalny:
Auriculotherapy Manual: Chinese and Western Systems of Ear Acupuncture, Fourth Edition
ISBN: 9780702035722
Copyright © 2014 Elsevier Ltd. All rights reserved, including those for text and data mining, AI training, and similar technologies. Wszelkie prawa zastrzeżone, w tym prawa do eksploracji tekstów i danych, szkolenia sztucznej inteligencji i podobnych technologii.
This edition of Auriculotherapy Manual, 4th Edition by Terry Oleson is published by arrangement with Elsevier Ltd. Niniejsze wydanie książki Auriculotherapy Manual, 4th Edition (autor: Terry Oleson) opublikowano na podstawie umowy z Elsevier Ltd.
Publisher’s Note: Elsevier takes a neutral position with respect to territorial disputes or jurisdictional claims in its published content, including in maps and institutional affiliations. Uwaga wydawcy: Elsevier zajmuje neutralne stanowisko w odniesieniu do sporów terytorialnych lub roszczeń jurysdykcyjnych w publikowanych treściach, w tym na mapach i w odniesieniach do afiliacji instytucjonalnych.
WYDANIE POLSKIE:
Copyright © for the Polish edition: Galaktyka sp. z o.o., Łódź 2025 90-644 Łódź, ul. Żeligowskiego 35/37 tel. +42 639 50 18, 639 50 19, tel./fax 639 50 17 e-mail: info@galaktyka.com.pl; sekretariat@galaktyka.com.pl www.galaktyka.com.pl
ISBN: 978-83-7579-980-4
Konsultacja: Małgorzata Koszyk
Redakcja: Aneta Wieczorek
Korekta: Monika Ulatowska
Redakcja techniczna: Renata Kozłowska
Redaktor prowadzący: Marek Janiak
Projekt okładki: Master Skład: Garamond Druk i oprawa: BZGRAF S.A.
Pełna informacja o ofercie i planach wydawniczych: www.galaktyka.com.pl e-mail: info@galaktyka.com.pl; sekretariat@galaktyka.com.pl Zapraszamy!
Wszelkie prawa zastrzeżone. Bez pisemnej zgody wydawcy książka ta nie może być powielana ani w częściach, ani w całości. Nie może też być reprodukowana, przechowywana i przetwarzana z zastosowaniem jakichkolwiek środków elektronicznych, mechanicznych, fotokopiarskich, nagrywających i innych.
SPIS TREŚCI
1. Ogólny zarys i historia aurikuloterapii
1.1. Wprowadzenie do aurikuloterapii
1.2. Wykorzystywanie aurikuloterapii przez praktyków opieki zdrowotnej
1.3. Akupunktura ucha na Dalekim Wschodzie – ujęcie historyczne
1.4. Aurikuloterapia i medycyna aurikularna na Zachodzie
1.5. Porównanie akupunktury ucha z akupunkturą ciała
2. Teoretyczne podstawy aurikuloterapii
2.1. Systemy mikroakupunktury
2.2. Holograficzny model mikrosystemów
2.3. Energetyczne podstawy akupunktury ucha w tradycyjnej medycynie chińskiej
2.4. Neurofizjologiczne podstawy aurikuloterapii 67
2.5. Zmiany w endorfinach i neurochemii 81
2.6. Integracja energetycznych i fizjologicznych poglądów na aurikuloterapię 84
3. Ogólny zarys anatomii małżowiny usznej 93
3.1. Biologiczne zróżnicowanie funkcji ucha 93
3.2. Reprezentacje embriologiczne na uchu zewnętrznym
3.3. Koncentryczne krzywizny na spiralnie ukształtowanej małżowinie usznej
3.4. Anatomiczne spojrzenie na topografię małżowiny usznej
3.5. Symbole reprezentujące głębokość punktów ucha
96
100
104
104
3.6. Anatomiczne obszary ucha zewnętrznego 108
3.7. Zakrzywione kontury ściany małżowiny usznej, grobelki i przeciwskrawka 112
3.8. Somatotopowe odniesienia do określonych obszarów ucha 117
3.9. Trójwymiarowy model ucha zewnętrznego 118
3.10. Punkty orientacyjne ucha
4. Ogólny zarys systemu stref usznych
4.1. Przegląd systemów stref usznych
4.2. Międzynarodowa standaryzacja nomenklatury dotyczącej ucha 141
4.3. Światowe spotkania na temat standaryzacji punktów akupunktury ucha 143
4.4. Międzynarodowe strony internetowe na temat akupunktury ucha
4.5. Anatomiczna identyfikacja stref usznych 155
4.6. Odniesienia somatotopowe do stref usznych 156
4.7. Specyficzne punkty mikrosystemu ucha przedstawione w na strefach usznych 157
5. Przegląd procedur diagnostycznych uszu 175
5.1. Obserwacja zmian skórnych ucha 175
5.2. Badanie palpacyjne tkliwości ucha 178
5.3. Elektryczne wykrywanie punktów odruchowych ucha
180
5.4. Autonomiczny sygnał naczyniowy Nogiera 183
5.5 Cenne wskazówki kliniczne w diagnostyce uszu 184
5.6. Ocena zaburzeń lateralizacji 185
5.7. Blokady spowodowane toksycznymi bliznami i ogniskami zębowymi
186
5.8. Naukowa ocena diagnostyki uszu 187
6. Przegląd procedur aurikuloterapii 193
6.1. Akupresura uszna
6.2. Techniki nakłuwania ucha
6.3. Elektroakupunktura ucha
6.4. Przezskórna stymulacja ucha
6.5. Medycyna aurikularna i autonomiczny sygnał naczyniowy Nogiera
200
204
6.6. Siedem stref częstotliwości związanych z medycyną aurikularną 205
6.7. Zastosowanie półtrwałych granulek usznych 209
6.8. Wybór punktów akupunkturowych uszu do leczenia
6.9. Tonizacja i sedacja w akupunkturze ucha
6.10. Związek narządów yin w TMCh z punktami akupunkturowymi ucha
212
212
212
6.11. Geometryczne punkty ucha pod kątem 30° 213
6.12. Odwrotne zależności ucha zewnętrznego od ciała fizycznego 215
6.13. Środki ostrożności związane z aurikuloterapią
216
6.14. Przeszkody w powodzeniu leczenia 216
6.15. Wskazówki kliniczne w aurikuloterapii
7. Reprezentacje somatotopowe na uchu zewnętrznym
217
221
7.1. Punkty mistrzowskie na uchu zewnętrznym 222
7.2. Reprezentacja uszna układu mięśniowo-szkieletowego 230
7.3. Reprezentacja uszna wewnętrznych narządów trzewnych 253
7.4. Reprezentacja uszna gruczołów dokrewnych 268
7.5. Reprezentacja uszna układu nerwowego 274
7.6. Reprezentacja uszna punktów funkcjonalnych 289
7.7. Reprezentacja uszna I, II i III fazy Nogiera 302
8. Studia przypadków klinicznych z zakresu aurikuloterapii
8.1. Doświadczenia kliniczne z aurikuloterapią
8.2. Przegląd przypadków klinicznych zgłoszonych przez praktyków ACI 323
8.3. Redukowanie punktów spustowych mięśniowo-powięziowych
8.4. Leczenie bólu pleców
8.5. Łagodzenie neuropatii obwodowych i neuralgii
8.6. Łagodzenie nudności i dyskomfortu brzusznego
8.7. Kontrola masy ciała
8.8. Protokół NADA w przypadku uzależnień i detoksykacji polekowej
8.9. Zabiegi akupunktury ucha we współczesnych Chinach
8.10. Medycyna aurikularna we współczesnej Europie
9. Protokoły aurikuloterapii
9.1. Wytyczne do standardowego planu leczenia
9.2. Wzorce uzależnieniowe i detoksykacja narkotykowa
9.3. Ból pleców i ciała
9.4. Bóle głowy i szyi
9.5. Ból w kończynach górnych i dolnych
9.6. Ból zębów i zaburzenia jamy ustnej
9.7. Zaburzenia związane ze stresem i snem
9.8. Zaburzenia zdrowia psychicznego
9.9. Zaburzenia neurologiczne
9.10. Zaburzenia wzroku
9.11. Zaburzenia słuchu
9.12. Zaburzenia nosa i gardła
9.13. Zaburzenia skóry i włosów 368
9.14. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe i trawienne
9.15. Zaburzenia serca i układu krążenia
9.16. Zaburzenia płuc i układu oddechowego
9.17. Zaburzenia nerek i układu moczowego
9.18. Zaburzenia narządów jamy brzusznej 378
9.19. Dysfunkcje seksualne i zaburzenia endokrynologiczne 380
9.20. Zaburzenia ginekologiczne i menstruacyjne 382
9.21. Choroby, stany zapalne i alergie
Dodatek A. Wykazy punktów odruchowych ucha
Dodatek B. Indeks protokołów leczniczych
Dodatek C. Dostawcy książek, materiałów i usług
obrąbek grobelka
górna muszla
grzbiet muszli
dolna muszla
wcięcie międzyskrawkowe
płatek
dół łódeczkowaty
górna odnoga
dolna odnoga
trzon grobelki
skrawek
ściana muszli
guzek Darwina
dół trójkątny wnętrze obrąbka
ogon grobelki podskrawek
wcięcie międzyskrawkowe przeciwskrawek
Ryc. 3.20. Fotografie przodu małżowiny usznej pokazują określone obszary anatomiczne, które można zobaczyć na powierzchni ucha zewnętrznego
ucha zewnętrznego
3.8. Somatotopowe odniesienia do określonych obszarów ucha
W aurikuloterapii aktywny punkt odruchowy jest wykrywany tylko wtedy, gdy występuje jakiś stan patologiczny, ból lub inna dysfunkcja w odpowiadającej mu części ciała. Jeśli nie ma problemu z ciałem, nie ma punktu odruchowego ucha. Aktywny punkt odruchowy to obszar ucha, który wykazuje zwiększoną wrażliwość na nacisk i zwiększone przewodnictwo elektrodermalne skóry. W tym podrozdziale przedstawiono części małżowiny usznej i zaburzenia z nimi związane.
Obrąbek: punkty przeciwzapalne oraz leczenie alergii i nerwobólów.
Korzeń obrąbka: dysfunkcje zewnętrznych narządów płciowych, zaburzenia seksualne, dysfunkcje układu moczowego i problemy przeponowe, takie jak czkawka.
Łuk obrąbka: alergie, zapalenie stawów, zapalenie migdałków i procesy przeciwzapalne.
Ogon obrąbka: reprezentuje róg tylny, neurony czuciowe rdzenia kręgowego i przedzwojowy układ nerwowy współczulny; ten obszar jest stosowany w leczeniu neuropatii obwodowych i nerwobólów.
Grobelka: leczenie zaburzeń występujących w głównej części tułowia, związanych z bólem i napięciem powiązanym z układem mięśniowo-szkieletowym.
Górna odnoga: zaburzenia kończyn dolnych i stopy.
Dolna odnoga: ból dolnej części pleców, zaburzenia lędźwiowo-krzyżowe, skurcze pośladków i rwa kulszowa.
Trzon grobelki: problemy z kręgosłupem piersiowym, ból w klatce piersiowej, półpasiec i problemy z mięśniami brzucha.
Ogon grobelki: ból szyi, zaburzenia kręgosłupa szyjnego i problemy z gardłem.
Płatek: dysfunkcje związane z korą mózgową, nieprzyjemne odczucia na twarzy, zaburzenia oczu, ból szczęki i znieczulenie stomatologiczne. Płatek ucha reprezentuje ponadto odruchy warunkowe, opory psychologiczne i blokady emocjonalne.
Skrawek: problemy z ciałem modzelowatym, kontrolą apetytu i nadnerczami.
Przeciwskrawek: bóle głowy czołowe, skroniowe i potyliczne.
Ryc. 3.21. Zdjęcia tyłu małżowiny usznej pokazują określone obszary anatomiczne z tyłu
(A) (B)
(C)
Wcięcie międzyskrawkowe: zaburzenia hormonalne kontroli przysadki mózgowej nad innymi gruczołami.
Dół łódeczkowaty: problemy w kończynach górnych, takie jak zamrożony bark, sztywne ramię, łokieć tenisisty, skręcony nadgarstek, drżenie rąk i ból palców.
Dół trójkątny: problemy w kończynach dolnych, takie jak ból biodra, urazy kolana, skręcona kostka, ból stopy, zimne stopy; dysfunkcje macicy i problemy z narządami miednicy.
Muszla: zaburzenia narządów trzewnych.
Muszla górna: zaburzenia związane z narządami jamy brzusznej, takie jak dysfunkcje trzustki, pęcherzyka żółciowego, nerek i pęcherza moczowego.
Muszla dolna: zaburzenia związane z narządami klatki piersiowej, takie jak problemy z sercem i choroby płuc; nadużywanie substancji psychoaktywnych.
Grzbiet muszli: zaburzenia związane z żołądkiem i wątrobą.
Ściana muszli: dysfunkcje związane ze wzgórzem mózgu, w tym ogólny ból, problemy ze współczulnym nerwem i zaburzenia krążenia naczyniowego.
Podskrawek: problemy z lateralnością, głuchota nerwu słuchowego oraz wewnętrzne zaburzenia nosa i gardła.
Wnętrze obrąbka: dysfunkcje związane z wewnętrznymi narządami płciowymi, zaburzeniami czynności nerek i alergiami.
Tył ucha: zaburzenia związane z aktywnością ruchową i problemy z układem mięśniowo-szkieletowym, takie jak skurcze mięśni i porażenie ruchowe.
Tył płatka: dysfunkcje kory ruchowej piramidowej, układu prążkowia pozapiramidowego, drżenia móżdżkowe i drgania powiek.
Tylna bruzda: ból i skurcze mięśni przykręgosłupowych.
Trójkąt tylny: problemy z kontrolą motoryczną ruchów kończyn dolnych, skurcze mięśni kończyn dolnych i osłabienie ruchowe kończyn dolnych.
Tył muszli: problemy z kontrolą motoryczną narządów wewnętrznych.
Tylna obwódka: problemy z neuronami ruchowymi rdzenia kręgowego, w tym drżenie ramion i dłoni.
3.9. Trójwymiarowy model ucha zewnętrznego
Większość obrazów ucha zewnętrznego ukazuje tylko struktury dobrze widoczne na powierzchni małżowiny usznej. Ukryte widoki zawiłych krzywizn małżowiny usznej są trudniejsze do przedstawienia. W publikacjach moich i innych osób pokazywaliśmy widoki ukryte wewnętrznych obszarów ucha dzięki użyciu retraktorów, które odciągają wystające obszary małżowiny usznej. Jednak wielu początkujących studentów akupunktury ucha uważa, że to przedstawienie z retraktorami jest trudne do skonceptualizowania. Dwuwymiarowe (2D) grafiki, stosowane do standaryzacji nomenklatury dotyczącej małżowiny usznej, nie są w stanie pokazać złożoności zakrzywionych konturów i głębi muszli usznej. Dlatego postanowiono opracować trójwymiarowy (3D) model graficzny ucha zewnętrznego, który mógłby dokładniej ukazać ukryte punkty na małżowinie usznej.
Najpierw stworzono dwuwymiarowy schemat ucha, który dopasowywał wymiary standaryzowanego ucha na podstawie średnich pomiarów uzyskanych od setek osób biorących udział w badaniach klinicznych. Ucho zewnętrzne różnych osób sfotografowano pod różnymi kątami. Następnie grafik wykorzystał dostępne na rynku źródło internetowe, aby stworzyć podstawową trójwymiarową grafikę przedstawiającą anatomię człowieka. Okazało się, że proces ten zajął znacznie więcej czasu, niż przewidywano, ponieważ dostępne trójwymiarowe obrazy ucha zewnętrznego nie wystarczyły do spełnienia szczegółowych wymagań dotyczących wykresów akupunktury usznej. Podstawowy trójwymiarowy model ucha został następnie przebudowany, żeby dokładniej przedstawiać konfiguracje, które zostały określone na podstawie obserwacji rzeczywistych uszu uczestników badania.
Konkretne oprogramowanie do grafiki komputerowej 3D, używane do generowania trójwymiarowych obrazów małżowiny usznej człowieka, uzyskano z oprogramowania Autodesk Maya. Aby dopasować zakrzywione kontury małżowiny usznej, dostosowano różne warstwy i wymiary stylizowanych kształtów graficznych. Te podstawowe obrazy 3D następnie dopracowano tak, aby odpowiadały anatomicznie rozpoznawalnemu widokowi ucha. Podstawową zaletą modeli ucha 3D było to, że dało się je oglądać pod różnymi kątami, z możliwością obracania w wielu płaszczyznach, które łączą punkty wierzchołków zgodnie z osiami: x, y i z. Następnie w programie Maya wykonano obraz
siatki ucha jako wielowymiarowe segmenty wielokątów, które odpowiadają różnym konturom ucha 3D.
Rycina 3.22 przedstawia kilka przykładów siatki ucha.
Obraz z programu Maya wyeksportowano do programu Adobe Photoshop, żeby dopracować kontury topograficzne i głębsze struktury małżowiny usznej.
Model 3D pokazał łukowate krzywe i pionowe ściany
Ogólny zarys anatomii małżowiny usznej 119
małżowiny usznej, których nie dało się zobrazować na dwuwymiarowych obrazach małżowiny usznej. Ostateczny model 3D ucha i względne położenie różnych obszarów przedstawiona ryc. 3.23. Grafiki 3D małżowiny usznej wykorzystano do przedstawienia punktów akupunkturowych małżowiny usznej w pozostałej części niniejszego tekstu.
Ryc. 3.22. Trójwymiarowe obrazy siatki pokazujące różne perspektywy holograficzne ucha zewnętrznego zostały opracowane przy użyciu programu Maya do grafiki trójwymiarowej
(A)
(B)
(C)
(D)
dół trójkątny
(A) Prawe ucho od przodu
trzon grobelki
ogon obrąbka ogon grobelki przeciwskrawek płatek
(C) Lewe ucho od środka
wnętrze obrąbka
dół trójkątny
górna muszla
korzeń obrąbka podskrawek
łuk obrąbka
górna odnoga grobelki
dolna odnoga grobelki
górna muszla
korzeń obrąbka
grzbiet muszli
skrawek
dolna muszla
wcięcie międzyskrawkowe
płatek
(B) Lewe ucho od przodu
dół trójkątny
dół łódeczkowaty
trzon grobelki ogon obrąbka
ściana muszli
ściana muszli ogon grobelki przeciwskrawek
(D) Prawe ucho od tyłu
tylny trójkąt
tylna bruzda
tył muszli
ogon obrąbka
ogon grobelki przeciwskrawek
płatek
tylna obwódka tył płatka
Ryc. 3.23. Trójwymiarowe obrazy siatki pokazane na ryc. 3.22 zostały przekształcone w bardziej realistyczne trójwymiarowe obrazy małżowiny usznej. Anatomiczna terminologia dotycząca małżowiny usznej została zaprezentowana dla prawego ucha od przodu (A), lewego ucha od przodu (B), lewego ucha od środka (C) i tyłu ucha (D)
Ogólny zarys anatomii małżowiny usznej 121
3.10. Punkty orientacyjne ucha
Aby dokładnie zidentyfikować dany obszar małżowiny usznej u różnych osób, należy zbadać ucho pod kątem punktów orientacyjnych. Chociaż u pacjentów rozmiar i kształt ucha zewnętrznego na ogół znacznie się różnią, punkty orientacyjne ucha są dość spójne u większości z nich. Znajdują się one zazwyczaj na początku lub końcu różnych podsekcji ucha zewnętrznego. Anatomiczne punkty orientacyjne powszechnie wykorzystuje się do lokalizacji punktów akupunkturowych ciała. Na przykład punkt akupunkturowy ciała Żołądek 36 (ST 36) na podudziu jest ustalany na podstawie jego położenia względem stawu kolanowego, podczas gdy punkt akupunkturowy ciała Jelito Grube 4 (LI 4) znajduje się u podstawy kciuka w określonym związku z anatomiczną lokalizacją drugiego palca ręki. Nazwy i numeracja różnych punktów orientacyjnych we wcześniejszych wydaniach tego podręcznika aurikuloterapii rozpoczynały się od LM_0 i kończyły na LM_17. W obecnym wydaniu te oryginalne 18 punktów orientacyjnych ucha uzupełniono o sześć dodatkowych punktów orientacyjnych, od LM_18 do LM_23. Większość tych dodatkowych punktów orientacyjnych leży w ukrytych lub głębszych rejonach małżowiny usznej. Na dołączonych rysunkach wszystkie punkty orientacyjne ucha są oznaczone symbolem w kształcie sześciokąta, a liczba służy do odróżnienia tego punktu od innych punktów orientacyjnych. Najbardziej centralny punkt orientacyjny ucha, LM_0, znajduje się w punkcie mistrzowskim określanym jako Punkt Zero. LM_0, znany również jako Środek Ucha, wyróżnia się wyraźnym wcięciem, w którym przekątna korzenia obrąbka wznosi się od poziomego grzbietu małżowiny usznej. Znajduje się on w samym środku ucha zewnętrznego i służy jako główny punkt odniesienia dla punktów akupunkturowych na obwodowych obszarach małżowiny usznej. Następny punkt orientacyjny, LM_1, znajduje się na korzeniu obrąbka, gdzie ucho zewnętrzne oddziela się od twarzy. Jest on umiejscowiony bezpośrednio pod obszarem pomiędzy małżowiną uszną a głową, na obszarze skóry, na którym spoczywają oprawki okularów na szczycie połączenia małżowiny usznej z czaszką.
W miarę posuwania się w górę obrąbka w kierunku szczytu małżowiny usznej dociera się do najwyższego punktu na uchu, który jest oznaczony jako LM_2. Ten punkt orientacyjny znajduje się na szczycie prostej linii, która może łączyć LM_2, LM_0 i LM_13. Wygięcie małżowiny usznej w poziomie pozwala odróżnić ten punkt orientacyjny od dolnej krawędzi obrąbka. Następne dwa punkty orientacyjne, LM_3 i LM_4, to dwa wycięcia, które określają najwyższą i najniższą granicę guzka Darwina. To wybrzuszenie na zewnętrznej części
obrąbka jest dość wyraźne u niektórych osób, ale ledwo widoczne u innych; w związku z tym może być jednym z najmniej wiarygodnych punktów orientacyjnych do zidentyfikowania. LM_3 znajduje się wzdłuż centralnej krawędzi obwodowego łuku obrąbka, a LM_4 – bardziej obwodowo na obrąbku. LM_4 wyróżnia się widocznym przerwaniem w chrząstce pod skórą, które oddziela łuk obrąbka od ogona obrąbka, znajdującego się poniżej.
Przechodząc w dół ogona obrąbka w kierunku płatka ucha, natrafimy na punkt orientacyjny oznaczony LM_5. Występuje on w miejscu skrętu obrąbka (helisy), poniżej którego znajduje się LM_6, gdzie chrzęstny obrąbek (helisa) spotyka się z miękkim, mięsistym płatkiem ucha. Dół płatka ucha w punkcie LM_7 jest oznaczony linią prostą od LM_2, LM_0 i LM_13, a następnie kończy się w punkcie LM_7. Połączenie płatka ucha z żuchwą jest oznaczone jako LM_8. U niektórych osób połączenie płatka ucha z twarzą znajduje się poniżej LM_7, podczas gdy u innych płatek ucha wygina się w górę, łącząc się z głową, a LM_8 znajduje się w położeniu wyższym niż LM_7.
Wcięcie międzyskrawkowe stanowi oddzielny obszar ucha, gdzie małżowina uszna spotyka się z żuchwą, i jest identyfikowane jako LM_9. Przemieszczając się ku górze, na skraju dotrzemy do dwóch wystających wypustek lub guzków, które oznaczono LM_10 i LM_11. Te dwa guzki na skrawku są dość charakterystyczne, ponieważ wystają ponad kanał słuchowy, który znajduje się poniżej nich. Na przeciwskrawku są dwie mniej wystające wypustki, które oznaczono LM_12 i LM_13. Punkt orientacyjny LM_12 występuje w pobliżu połączenia przeciwskrawka i wcięcia międzyskrawkowego, a punkt orientacyjny LM_13 – na czubku lub wierzchołku przeciwskrawka.
U podstawy ogona grobelki, nad wyraźnym rowkiem, który oddziela grzbiety przeciwskrawka od grobelki, znajduje się wystający guzek – LM_14. Z tego punktu orientacyjnego LM_14 można użyć płaskiej sondy, aby śledzić ogon grobelki w górę w kierunku trzonu grobelki. Pod ostrym kątem grobelka wygina się w innym kierunku w punkcie orientacyjnym LM_15. To wcięcie oddziela ogon grobelki poniżej od trzonu grobelki powyżej. Ponadto LM_15 leży poziomo naprzeciwko LM_0 i bezpośrednio nad grzbietem muszli. Jeśli przesuniemy płaską sondę dalej, aby wyczuć ścianę grobelki od strony muszli, która wygina się wokół górnej muszli, aż dotrze się do wyraźnego wcięcia w LM_16. Ten charakterystyczny punkt orientacyjny oddziela stopniowo nachylony trzon grobelki od płaskiego grzbietu dolnej odnogi grobelki. Następny punkt orientacyjny, LM_17, znajduje się w wycięciu, które dzieli boczne i środkowe połowy dolnej odnogi
(A) Punkty orientacyjne prawego ucha (B) Punkty orientacyjne lewego ucha
górna strona
środkowa strona
dolna strona
Ryc. 3.24. Konkretne lokalizacje 23 punktów orientacyjnych ucha wskazanych na trójwymiarowym modelu ucha zewnętrznego są pokazane dla prawej (A) i lewej (B) małżowiny usznej
boczna strona
boczna strona
Ogólny zarys anatomii małżowiny usznej
Ryc. 3.25. Na trójwymiarowym modelu ucha pokazano lokalizację punktów orientacyjnych ucha widzianych z różnych punktów odniesienia
górna strona
górna strona
górna strona
górna strona
dolna strona
dolna strona
dolna strona
dolna strona
Ryc. 3.26. Identyfikację punktów orientacyjnych ucha u rzeczywistej osoby może ułatwić zginanie ucha w różnych kierunkach. Złożenie zewnętrznego ucha wzdłuż (A) pokazuje położenie LM_2 u góry ucha i LM_7 u dołu płatka ucha. Złożenie górnej części ucha w sposób poziomy (B) pokazuje punkty orientacyjne LM_1 w kierunku głowy i LM_4 przy guzku Darwina. Zagięcie, które dzieli odpowiednio przeciwskrawek i płatek ucha od przeciwskrawka i obrąbka, można lepiej pokazać, zginając ucho po skosie nad płatkiem ucha (C)
grobelki, w połowie drogi między LM_16 i LM_1. To wycięcie somatotopowo odpowiada nerwowi kulszowemu i jest szczególnie godne uwagi jako punkt uszny odkryty po raz pierwszy przez dr. Paula Nogiera w leczeniu bólu rwy kulszowej.
Pierwszy z sześciu dodatkowych punktów orientacyjnych znajduje się na przedłużeniu dolnej odnogi grobelki od wycięcia w LM_17 w kierunku końca dolnej odnogi, gdzie spotyka się z wewnętrzną odnogą. Oznaczony jako LM_18, ten nowy punkt orientacyjny leży bezpośrednio pod LM_1. Znajduje się w miejscu,
w którym wygięta wewnętrzna część obrąbka łączy się z płaskim dolnym wyrostkiem grobelki. Ponieważ LM_18 jest w większości ukryty pod krawędzią obrąbka, trudno go zauważyć. Odpowiada on mistrzowskiemu punktowi usznemu, znanemu jako Punkt Sympatyczny lub Punkt Autonomiczny; ważne jest, aby się go nauczyć. Następnym dodatkowym punktem orientacyjnym ucha jest LM_19, leżący bocznie od LM_0 na grzbiecie muszli. Znajduje się on w wycięciu w środku grzbietu muszli, w połowie drogi między LM_0 a ścianą małżowiny. LM_19 wskazuje granicę między punktami
(A) (B)
(C)
(A)
(C)
(B)
(A) Prawe przednie punkty orientacyjne
(C) Lewe przednie ukryte punkty orientacyjne
Ogólny zarys anatomii małżowiny usznej 125
(B) Prawe tylne punkty orientacyjne
Ryc. 3.27. 23 punkty orientacyjne małżowiny usznej są pokazane na tych ilustracjach małżowiny usznej z perspektywy powierzchni ucha (A), tylnego ucha (B) i ukrytego widoku małżowiny usznej (C)
odruchowymi ucha dla bardziej centralnego Punktu Żołądek i bardziej obwodowego Punktu Wątroba. Jeśli podążymy dalej, bardziej obwodowo na grzbiecie muszli w kierunku ściany muszli jest LM_20 – w miejscu tym poziomy grzbiet muszli spotyka się z pionową ścianą muszli. LM_20 leży bezpośrednio pod LM_15 na grzbiecie grobelki ponad nim.
Jeśli postępujemy w dół wokół obwodowej granicy dolnej muszli, dotrzemy do nowo oznaczonego punktu orientacyjnego, LM_21. Znajduje się on na połączeniu dna dolnej muszli z pionową ścianą muszli poniżej wierzchołka przeciwskrawka. W rzeczywistości istnieje wyraźny grzbiet, który schodzi w dół ściany muszli od LM_13, na wierzchołku przeciwskrawka, do głębokiego wcięcia, w którym ściana muszli łączy się z dolną muszlą. LM_21 odpowiada położeniu innego ważnego punktu mistrzowskiego, Punktu Wzgórze lub Punktu Podkorowego. Na dole pionowej ściany wcięcia międzyskrawkowego znajduje się punkt orientacyjny LM_22. Leży on w miejscu, w którym pionowa ściana międzyskrawkowa staje się prostopadła do dna małżowiny usznej. Podobnie jak w przypadku kilku innych dodatkowo zidentyfikowanych punktów orientacyjnych ucha, LM_22 odpowiada lokalizacji głównego punktu endokrynnego. LM_23, ostatni dodatkowy punkt orientacyjny, który został rozpoznany, znajduje się w środku skrawka, w połowie odległości między górą a dołem płatka skrawka, który łączy ucho zewnętrzne z twarzą. W większości przypadków punkt orientacyjny LM_23 znajduje się między LM_10 i LM_11 na skrawku, ale na europejskich mapach medycyny aurikularnej został on specjalnie umieszczony jako Punkt Zero Prime. Zgodnie z tymi mapami LM_23 znajduje się dokładnie w połowie linii, która łączy LM_1 z LM_8. Oznacza to, że jest to punkt środkowy między punktem na uchu zewnętrznym, gdzie korzeń obrąbka opuszcza głowę, a punktem, w którym płatek ucha łączy się ponownie ze szczęką. Przyswojenie dokładnej lokalizacji wszystkich tych punktów orientacyjnych w uchu znacznie ułatwia rozpoznawanie, które obszary małżowiny usznej odpowiadają którym obszarom ciała.
Lokalizacje oryginalnych punktów orientacyjnych ucha
LM_0: środek ucha. Wyraźne wcięcie znajduje się w najbardziej centralnym miejscu ucha, tam, gdzie poziomy grzbiet małżowiny usznej spotyka się z pionowo wznoszącym się korzeniem obrąbka. Można je łatwo wykryć, wyczuwając to wcięcie paznokciem lub płaską metalową sondą. LM_0 jest najczęstszym punktem orientacyjnym odnoszącym się do innych
obszarów anatomicznych małżowiny usznej. Punkty reaktywne ucha na obwodowym brzegu obrąbka często znajdują się pod kątem 30° do przekątnej linii łączącej LM_0 z obwodowym punktem usznym, który odpowiada obszarowi ciała, w którym występuje stan patologiczny. Ten obszar korzenia obrąbka reprezentuje autonomiczny splot słoneczny i pępek i jest w stanie doprowadzić dysfunkcje ciała do bardziej zrównoważonego stanu.
LM_1: nasada obrąbka. Ten obszar ucha występuje tam, gdzie korzeń obrąbka oddziela się od twarzy i gdzie brzeg obrąbka przecina dolną odnogę grobelki poniżej. Zewnętrzne narządy płciowe znajdują się na zewnętrznej powierzchni korzenia obrąbka w LM_1, a wewnętrzne narządy płciowe – na wewnętrznym korzeniu obrąbka w pobliżu LM_0.
LM_2: wierzchołek obrąbka. Najbardziej górny punkt ucha jest również nazywany wierzchołkiem małżowiny usznej. Leży na przebiegu pionowej linii, w kierunku do LM_0 i LM_13. Ten punkt ucha reprezentuje funkcjonalną kontrolę alergii i jest punktem nakłuwanym do upuszczania krwi w celu rozproszenia toksycznej energii.
LM_3: górny guzek Darwina. To wcięcie wzdłuż środkowej strony obrąbka znajduje się bezpośrednio nad guzkiem Darwina. Ten region odpowiada punktom usznym, które są wykorzystywane do leczenia reakcji zapalnych i zapalenia migdałków.
LM_4: dolny guzek Darwina. Ten punkt orientacyjny leży bardziej obwodowo na obrąbku, nad pęknięciem w chrząstce, gdzie łuk obrąbka jest oddzielony od ogona obrąbka. Obszar ogona obrąbka poniżej LM_4 odpowiada lędźwiowo-krzyżowemu rdzeniowi kręgowemu.
LM_5: łuk obrąbka. Przy tym punkcie orientacyjnym ogon obrąbka jest ustawiony centralnie w kierunku płatka ucha. Ten obszar uszny reprezentuje szyjny rdzeń kręgowy.
LM_6: wcięcie płatkowo-obrąbkowe. Subtelne wcięcie, w którym chrząstka dolnego ogona obrąbka styka się z miękką, mięsistą tkanką płatka ucha. Ten obszar uszny reprezentuje rdzeń przedłużony pnia mózgu.
LM_7: podstawa płatka. Najbardziej dolny punkt płatka ucha leży pionowo poniżej prostej linii, łączącej LM_2 z LM_0, LM_13 z LM_7. Odpowiada punktom ucha używanym do leczenia problemów zapalnych i skurczów twarzy.
PRZEGLĄD
PROCEDUR AURIKULOTERAPII
Spis treści
6.0. Cele nauczania 193
6.1. Akupresura uszna 193
6.2. Techniki nakłuwania aurikuloterapii ucha 195
6.3. Elektroakupunktura ucha 199
6.4. Przezskórna stymulacja ucha 200
6.5. Medycyna aurikularna i autonomiczny sygnał naczyniowy Nogiera 204
6.6. Siedem stref częstotliwości związanych z medycyną aurikularną 205
6.7. Zastosowanie półtrwałych granulek usznych 209
6.8. Wybór punktów akupunkturowych uszu do leczenia 212
6.9. Tonizacja i sedacja w akupunkturze ucha 212
6.10. Związek narządów yin w TMCh z punktami akupunkturowymi ucha 212
6.11. Geometryczne punkty ucha pod kątem 30° 213
6.12. Odwrotne zależności ucha zewnętrznego od ciała fizycznego 215
6.13. Środki ostrożności związane z aurikuloterapią 216
6.14. Przeszkody w powodzeniu leczenia 216
6.15. Wskazówki kliniczne w aurikuloterapii 217
6.0. CELE NAUCZANIA
1. Wykazanie świadomości różnych typów technik akupresury stosowanych w aurikuloterapii.
2. Zastosowanie wkłucia igieł akupunkturowych w wybrane punkty akupunkturowe na uchu zewnętrznym.
3. Rozróżnienie procedur stymulacji elektrycznej związanych z elektroakupunkturą ucha i przezskórną stymulacją ucha.
4. Zastosowanie granulek i półtrwałych igieł do uszu w celu kontynuacji stymulacji ucha.
5. Ocena środków ostrożności i przeszkód związanych z aurikuloterapią.
6.1. Akupresura uszna
Ogólny masaż dotykowy. Głaszcz szerokie obszary ucha zewnętrznego: kciukiem pocieraj przód małżowiny usznej, a palcem wskazującym wspieraj tylną stronę ucha. Te pozycje palców możesz odwrócić według swojego uznania: palec wskazujący z przodu małżowiny usznej i kciuk z tyłu ucha. Najpierw głaszcz skrawek kciukiem, a następnie płatek ucha, aby wywołać ogólny efekt uspokajający. Następnie głaszcz ucho zewnętrzne od początku korzenia obrąbka w Punkcie Zero, potem wokół zakrzywionego obrąbka, a na koniec u podstawy ogona obrąbka. Kontynuuj głaskanie w poprzek ogona grobelki, zaczynając od podstawy, a następnie kierując się w górę grobelki, w każdym przypadku masując przez wewnętrzny grzbiet grobelki i masując na zewnątrz w kierunku dołu łódeczkowatego i krawędzi obrąbka. Na koniec głaszcz całą muszlę górną, grzbiet muszli i dolną muszlę. Jeśli uczysz pacjenta wykonywania tej procedury na sobie, poproś go, aby palec wskazujący umieścił z przodu ucha zewnętrznego, a kciuk z tyłu małżowiny usznej.
Ryc. 6.1. Masaż akupresurowy ucha można aktywować za pomocą metalowego rylca przyłożonego do określonych punktów na małżowinie usznej, drugą ręką terapeuta wywiera nacisk na tył ucha
Miejscowy masaż dotykowy. Przyłóż metalowy rysik do najbardziej reaktywnych punktów ucha, które zlokalizowałeś podczas diagnozy ucha. Taka metalowa sonda powinna mieć na końcu małą metalową kulkę o średnicy około 1,5 mm (ryc. 6.1). Możesz również użyć gumki na końcu ołówka lub tępego końca igły do akupunktury, ale przedmioty te nie są tak precyzyjne i wygodne do masażu dotykowego. Przytrzymaj skórę ucha zewnętrznego napiętą przeciwną ręką. Mikromasaż dowolnego punktu ucha u niektórych pacjentów początkowo zwiększa ból w tym obszarze ucha. Należy jednak kontynuować masaż, a ból będzie stopniowo się zmniejszać i zanikać. Kierunek masażu powinien być zorientowany tak, aby był najmniej niewygodny i łatwy do tolerowania dla pacjenta i najłatwiejszy do zastosowania dla terapeuty. W przypadku napięcia szyi, pleców i ramion należy wywierać silny, ale delikatny nacisk na ogon grobelki, trzon grobelki, dolną odnogę i dół łódeczkowaty. W przypadku bólów głowy szczególny nacisk jest wywierany na przeciwskrawek i ogon grobelki. Dysfunkcje trzewne są leczone za pomocą
sondy rylcowej przyciśniętej do określonych obszarów muszli usznej.
Techniki aurikulopresury. Masuj każdy wrażliwy punkt ucha przez 1–2 min raz lub 2 razy dziennie. Stosuj okrężny, obrotowy ruch, ale najpierw zwróć uwagę, który kierunek powoduje najmniej nieprzyjemny efekt. Długi głaszczący masaż wzdłuż zewnętrznej krawędzi obrąbka lub grzbietu grobelki zmniejsza napięcie mięśni i nadmierne pobudzenie sympatykomimetyczne, np. gdy pacjent jest niespokojny. Opadające, podłużne ruchy tonizują mięśnie i pobudzają aktywność współczulną, podczas gdy wznoszące, podłużne ruchy rozluźniają mięśnie i wzmacniają tonus przywspółczulny. Promieniowy, odśrodkowy masaż z dala od orientacyjnego Punktu Zero i na zewnątrz przez muszlę uszną wzmacnia uspokojenie przywspółczulne i relaksację trzewną. Masowanie skrawka w dół i na zewnątrz, od góry do dołu, może zwiększyć reakcje komórkowe i komunikację między półkulami, podczas gdy masowanie skrawka w górę
i do wewnątrz, od dołu do góry, ma tendencję do spowalniania metabolizmu i uspokajania komunikacji między półkulami mózgu.
6.2. Techniki nakłuwania ucha
Czyszczenie ucha. Po przeprowadzeniu wszelkich badań wizualnych niezbędnych do diagnozy ucha, wyczyść ucho alkoholem w celu sterylizacji i usunięcia woskowiny, olejów skórnych, potu, tłuszczu, makijażu lub lakieru do włosów. Oprócz tego, że ma właściwości antyseptyczne, alkohol usuwa substancje oleiste z powierzchni skóry ucha i poprawia zdolność wykrywania punktów usznych za pomocą lokalizatorów elektrycznych. Przed kontynuowaniem leczenia należy odczekać kilka minut, aż zewnętrzna powierzchnia ucha wyschnie.
Przygotowanie igieł. Rozpakuj co najmniej pięć wysterylizowanych, 0,5-calowych (15 mm) igieł, które zostaną użyte po jednej lub obu stronach. Lepiej użyć krótszych igieł, ponieważ dłuższe łatwo wypadają. Do nakłuwania ucha zaleca się stosowanie cienkich lub grubych igieł o średnicy #30 (0,30 mm), #32 (0,25 mm) lub #34 (0,22 mm); cieńsze igły mogą się wyginać podczas wkłucia, a grubsze zwykle wywołują dyskomfort. Igły ze stali nierdzewnej są odpowiednie do większości celów klinicznych, chociaż czasami lepsze wyniki uzyskuje się, stosując złote igły w jednym uchu i srebrne igły w drugim. Znajomość autonomicznego sygnału naczyniowego Nogiera (N-VAS) jest często konieczna, aby określić, czy dla danego ucha bardziej odpowiednie są złote czy srebrne igły. W przypadku akupunktury ucha nie trzeba stosować rurek prowadzących, aby otoczyć i wzmocnić igłę. Jedna ręka wkłuwa igły, a druga trzyma ucho, uniemożliwiając w ten sposób trzymanie plastikowej rurki.
Określ plan leczenia. Przeanalizuj konkretne plany leczenia wymienione w rozdz. 9, aby wybrać punkty uszne, które są najbardziej odpowiednie dla leczonego stanu. Zazwyczaj leczy się odpowiadające punkty anatomiczne, punkty główne i podtrzymujące punkty uszne wymienione dla tego stanu. Nie należy leczyć wszystkich wymienionych punktów usznych – tylko te, które mają wysoką tkliwość i wysoką przewodność elektryczną. Wykorzystaj wyniki diagnozy usznej, aby użyć reaktywność ucha jako ostatecznego przewodnika do określenia wyboru punktów.
Wybierz kolejność punktów usznych. Wykryj od dwóch do sześciu punktów na każdym uchu za pomocą elektrycznego lokalizatora punktów, wybierz tylko najbardziej reaktywne punkty. Lokalizator punktów powi-
nien być sprężynowy i pozostawić płytkie wgłębienie w punkcie usznym, gdy zostanie zastosowany silniejszy nacisk i gdy zostanie wykryty reaktywny punkt uszny. Wgłębienie pozostawione na powierzchni ucha po nacisku sondy diagnostycznej precyzyjnie wskazuje obszar małżowiny usznej, w którym należy wkłuć igłę. Kolejność, w jakiej nakłuwane są punkty uszne, zależy bardziej od wygody terapeuty niż ich priorytetowego znaczenia dla leczenia konkretnego stanu. Igły najpierw wkłuwa się w punkty ucha, które znajdują się w bardziej centralnych lub ukrytych obszarach małżowiny usznej, ponieważ igły w bardziej peryferyjnych obszarach ucha przeszkadzałyby w korzystaniu z większej liczby centralnych punktów ucha. Igły z przodu małżowiny usznej można wykryć podczas diagnozy usznej, ważne jest jednak, aby punkty akupunkturowe po tylnej stronie tych samych punktów nakłuć przed wprowadzeniem igieł po przedniej stronie. Nie da się zgiąć ucha w celu uzyskania dostępu do tylnej strony małżowiny usznej, jeśli igły są już umieszczone z przodu ucha.
Wkłuwanie igieł. Jedną ręką rozciągnij małżowinę uszną, a drugą trzymaj igłę nad odpowiednim punktem ucha. Unikaj wykonywania akupunktury ucha jedną ręką. Wprowadź igłę szybkim ruchem i przekręć na głębokość 1 mm lub 2 mm. Igła powinna ledwie przebijać skórę, ale dopuszczalne jest, jeśli dotyka chrząstki. Igła powinna być wbita wystarczająco głęboko, aby się mocno trzymała, lecz nie tak głęboko, aby przebiła się na drugą stronę. Terapeuta powinien również uważać, by igła nie wbiła mu się w rękę, którą stabilizuje ucho pacjenta. Początkujący studenci często uważają za pomocne ćwiczenie technik wkłuwania igły za pomocą gumowego ucha, jak pokazano na ryc. 6.2 Zwykle wygodniejsze dla pacjenta jest wkłucie igły podczas jego wydechu, po wcześniejszym głębokim wdechu. Pacjent może łapać oddech lub drgnąć, gdy igła jest wbijana w szczególnie wrażliwy obszar, ale czasami nie odczuwa dyskomfortu. Chociaż igła może powodować znaczny dyskomfort przy pierwszym wkłuciu, ten efekt awersyjny jest krótkotrwały, a ból szybko ustępuje. Intensywność bólu w punkcie usznym jest zwykle oznaką, że punkt ten jest najbardziej odpowiedni do leczenia stanu danego pacjenta. Na ryc. 6.3 pokazano igły akupunkturowe wkłute w Punkty: Shenmen, Zero i Wzgórze. Jak przedstawiono na ryc. 6.4A, igły stosowane w akupunkturze mają określony kształt i są umieszczone w wysterylizowanym opakowaniu; często niezbędne są spinki do włosów, aby utrzymać pasma włosów z dala od ucha. Rycina 6.4B przedstawia lokalizację pięciu igieł wbi-
Ryc. 6.2. Techniki wkłuwania można ćwiczyć na gumowym modelu ucha. Półcalową igłę należy wkłuć szybkim ruchem, a następnie wykonać ruch obrotowy, aby zabezpieczyć umiejscowienie igły
Ryc. 6.3. Na tym zdjęciu widać igły o długości pół cala wbite w punkty akupunkturowe uszu: Shenmen, Zero i Wzgórze
Ryc. 6.4. Zdjęcie (A) pokazuje igłę wbitą w małżowinę uszną i drugą igłę w sterylnym opakowaniu, z którego pochodziła ta pierwsza. Na drugim zdjęciu (B) pokazano igły umieszczone w pięciu punktach w uchu używanych w protokole NADA do detoksykacji leków: Shenmen, Punkt Współczulny, Nerka, Wątroba i Płuco
tych w ucho zewnętrzne zgodnie z protokołem uzależnień Narodowego Stowarzyszenia Akupunktury Detoksykacji (National Acupuncture Detoxification Association, NADA).
Ze względu na małą głębokość punktów usznych w aurikuloterapii nie ma potrzeby stosowania rurek prowadzących, używanych do wkłuwania igieł w punkty akupunkturowe ciała. Trzymaj igłę dokładnie nad punktem ucha, na który wskazuje zlokalizowane wcześniej wgłębienie na powierzchni skóry. Ręka, która trzymałaby rurkę prowadzącą, musi być wolna, aby stabilnie trzymać ucho. Drugą ręką wkłuj wszystkie igły, których zamierzasz użyć, i pozostaw je na miejscu. Możesz co jakiś czas obracać igłami, aby utrzymać ich mocne połączenie ze skórą, lecz także dalej stymulować punkt ucha. Zdarza się, że po wyjęciu igły z ucha występuje krwawienie, w takiej sytuacji można zastosować delikatny nacisk
wacikiem na ten punkt, aby zatrzymać krwawienie w ciągu kilku sekund.
Czas trwania leczenia. Pozostaw wszystkie wkłute igły na miejscu przez 10–30 min, a następnie wyjmij je i umieść w pojemniku na odpady medyczne. Niektóre igły wypadają przed zakończeniem sesji, co zwykle wskazuje, że konkretne punkty ucha, w które je wprowadzono, otrzymały wystarczającą stymulację.
Liczba sesji. Zabiegi wykonuj od jednego do trzech razy w tygodniu przez 2–10 tygodni, a następnie stopniowo rozdzielaj sesje leczenia. Dany stan może wymagać 2–12 sesji w zależności od przewlekłości i zaawansowania problemu oraz poziomu energii pacjenta. Jeśli po trzech sesjach nie nastąpi poprawa stanu, zastosuj inny zestaw punktów ucha lub spróbuj innej formy terapii.
(A)
(B)
(A)
(B)
9.13. Zaburzenia skóry i włosów
9.13.1. Zapalenie skóry, pokrzywka
PAP: odpowiedni obszar, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Strumień Wiatru{C}, Płuco 1, Płuco 2, Punkt Psychosomatyczny{E}, Witamina E
MAP: Shenmen, Punkt Zero, Punkt Endokrynny, Punkt Współczulny
SAP: Nadnercza{C}, Śledziona{C}, Potylica, Mózg{C}, Sanjiao, Tarczyca{C}, Tarczyca{E}
9.13.2. Trądzik
PAP: Twarz, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Płuco 1, Płuco 2, Genitalia{C}, Genitalia{E}, Gonadotropiny{E}, Jajniki{E}/Jądra{E}
MAP: Punkt Endokrynny, Punkt Zero, Shenmen, Punkt Współczulny
SAP: Nadnercza{C}, Jelito Grube, Wątroba
9.13.3. Opryszczka lub herpes simplex
PAP: Wargi, Jama Ustna, Płuco 1, Płuco 2, Potylica, Grasica, Nadnercza{C}
MAP: Punkt Zero, Shenmen, Punkt Wzgórze, Punkt Współczulny
SAP: Podniebienie 1, Podniebienie 2, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Strumień Wiatru{C}, Sanjiao
9.13.4. Półpasiec lub herpes zoster
PAP: Klatka Piersiowa, Kręgi Piersiowe{E}, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Płuco 1, Płuco 2
MAP: Punkt Współczulny, Punkt Endokrynny, Punkt Zero, Shenmen, Punkt Wzgórze
SAP: Nadnercza{C}, Przysadka Mózgowa{C}, Potylica, Grasica, Zakręt Obręczy, Mózg{C}, Strumień Wiatru{C}, Pęcherzyk Żółciowy, Punkt Psychosomatyczny{E}
9.13.5. Neuralgia po półpaścu
PAP: Klatka Piersiowa, Kręgi Piersiowe{C, F1, F2, F3, F4}, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Grasica
MAP: Punkt Zero, Shenmen, Punkt Endokrynny, Punkt Wzgórze
9.13.6. Wyprysk, świąd lub łuszczyca
PAP: odpowiedni obszar, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Potylica, Strumień Wiatru{C}
MAP: Alergia 1, Alergia 2, Punkt Zero, Shenmen, Punkt Endokrynny
SAP: Nadnercza{C}, Płuca 2, Pęcherzyk Żółciowy, Punkt Psychosomatyczny{E}
9.13.7. Wypadanie włosów, łysienie
PAP: Potylica, Wierzchołek Ucha, Płuco 1, Płuco 2, Nerka{C}, Gruczoł{C}, Mózg{C}, Witamina E
MAP: Punkt Endokrynny, Punkt Zero, Shenmen, Podkora Naczyniowa, Punkt Współczulny
SAP: Gonadotropiny{E}, Jajniki/Jądra{E}, Nadnercza{C}, Śledziona{C}, Pęcherzyk Żółciowy
9.13.8. Czyraki lub karbunkuły
PAP: odpowiedni obszar, Zapalenie Skóry{C}, Płuco 1, Płuco 2, Potylica, Nadnercza{C}
MAP: Punkt Endokrynny, Punkt Zero, Shenmen, Punkt Wzgórza
9.13.9. Odmrożenia
PAP: odpowiedni obszar, Potylica, Punkt Gorąca{C}, Nadnercza{C}
MAP: Punkt Zero, Shenmen, Punkt Wzgórze, Punkt Współczulny
SAP: Płuco 1, Płuco 2, Śledziona{C}
9.13.10. Trądzik różowaty
PAP: Nos Zewnętrzny{C}, Nos Zewnętrzny{E}, Twarz, Płuco 1, Płuco 2, Strumień Wiatru{C}
MAP: Punkt Endokrynny, Shenmen, Punkt Zero, Punkt Wzgórze
SAP: Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Wątroba, Śledziona{C}, Nadnercza{C}
9.13.11. Oparzenia słoneczne
PAP: odpowiedni obszar, Zapalenie Skóry{C}, Zapalenie Skóry{E}, Płuco 1, Płuco 2, Punkt Gorąca{C}
MAP: Punkt Zero, Shenmen, Punkt Endokrynny, Punkt Wzgórze
Protokół stosowany w zapaleniu skóry, wysypce, pokrzywce
Zapalenie Skóry{C}
Strumień Wiatru{C}
Punkt Zero
Zapalenie Skóry{E}
Nadnercza{E}
Nadnercza{C}
Mózg{C}
Potylica
Sanjiao
Punkt Endokrynny
Protokół stosowany w półpaścu lub herpes zoster
Strumień Wiatru{C}
Zapalenie Skóry{C}
Kręgosłup Piersiowy{E}
Zapalenie Skóry{E}
Klatka Piersiowa
Płuco 1
Płuco 2
Mózg{C}
Potylica
Punkt Wzgórze
Shenmen
Witamina E
Punkt Psychosomatyczny{E}
Genitalia{C}
Punkt Współczulny
Shenmen
Śledziona{C}
Płuco 1
Płuco 2
Nadnercza{C}
Jelito Grube
Genitalia{E}
Jajniki{E} /Jądra{E}
Nadnercza{C}
Gonadotropiny{E}
Punkt Endokrynny
Płuco 2
Płuco 1
Shenmen
Protokół stosowany w trądziku
Twarz
Zapalenie Skóry{C}
Punkt Zero
Zapalenie Skóry{E}
Wątroba
Protokół stosowany w opryszczce lub herpes simplex
Punkt Psychosomatyczny{E}
Shenmen
Punkt Współczulny
Grasica
Pęcherzyk Żółciowy
Punkt Zero
Nadnercza{C}
Punkt Endokrynny
Jama Ustna Nandercza{C}
Zakręt Obręczy
Sanjiao
Podniebienie 1
Podniebienie 2
Ryc. 9.13. Protokoły leczenia schorzeń skóry i włosów
Strumień Wiatru{C}
Zapalenie Skóry{C}
Grasica
Zapalenie Skóry{E}
Płuco 1
Płuco 2
Potylica
Punkt Wzgórze
Wargi
Ten kompleksowy przewodnik po aurikuloterapii obejmuje zasady i praktykę chińskich i zachodnich systemów akupunktury ucha. Prezentuje jasne protokoły leczenia dla ponad 250 schorzeń, w tym detoksykacji polekowej, bólu kończyn, bólu pleców, bólu głowy i szyi, zaburzeń neurologicznych oraz problemów związanych ze stresem. Dla każdego zabiegu wymieniono zalecane punkty akupunkturowe i pokazano ich loka-
lizację. W książce użyto znormalizowanej nomenklatury usznej do oznaczania różnych stref anatomicznych ucha.
Profesjonaliści z zakresu ochrony zdrowia, w tym lekarze, akupunkturzyści, chiropraktycy, fizjoterapeuci, refleksolodzy, dentyści i pielęgniarki, z powodzeniem wykorzystują procedury kliniczne przedstawione w podręczniku do złagodzenia przewlekłego bólu i skutecznego leczenia uzależnień.
• Ponad 400 rysunków i zdjęć, w tym trójwymiarowe obrazy ucha, pomaga w zrozumieniu akupunktury usznej i w lokalizowaniu punktów akupunkturowych ucha.
• Każdy rozdział zawiera definicje kluczowych terminów i pytania kontrolne.
• Wykorzystano wyniki najnowszych badań nad skutecznością kliniczną akupunktury ucha.
Książka Terry’ego Olesona to najlepszy i najbardziej rozbudowany podręcznik aurikuloterapii na świecie. Zawiera wszystkie istotne informacje na temat tego systemu akupunktury rozpowszechnionego w Chinach i innych krajach Azji Południowo-Wschodniej oraz na Zachodzie. Autor przedstawia historię tej metody leczenia – od starożytnych Chin aż po współczesność – oraz powstanie systemu zachodniej aurikuloterapii Paula Nogiera. Omawia anatomię ucha i zlokalizowane tam punkty, relacje między punktami i strefami ucha zewnętrznego a narządami wewnętrznymi, różne techniki aurikuloterapii, mikrosystemy (akupunktura pola walki, protokoły NADA i kserostomia, terapia uzależnień itp.). Nieocenionym wsparciem są świetne ilustracje, diagramy i mapy ucha, a ponadto studia przypadków. Wszystko
O AUTORZE
Terry Oleson jest znanym na całym świecie wykładowcą i autorem licznych publikacji dotyczących aurikuloterapii. Po uzyskaniu doktoratu z psychobiologii na Kalifornijskim Uniwersytecie w Irvine kontynuował pionierskie badania nad diagnostyką uszną i aurikuloterapią w Centrum Leczenia Bólu Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles. Jest profesorem psychologii w Kolegium Ryokan i uczy
to czyni podręcznik niezbędnym dla każdego praktyka – szczególnie w przypadku leczenia trudnych schorzeń, dla których nie ma alternatywnych metod terapeutycznych.
Niezwykle się cieszę, że ukazał się profesjonalny przekład tej książki na język polski – to znakomita pomoc dla wszystkich akupunkturzystów, lekarzy i dentystów, fizjoterapeutów i osteopatów, pielęgniarek, ratowników medycznych, psychologów i psychoterapeutów, refleksologów oraz innych terapeutów stosujących tę ciągle rozwijającą się, przebadaną naukowo metodę leczniczą.
dr MAREK KALMUS honorowy prezes
Polskiego Towarzystwa Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, wiceprezydent World Federation of Acupuncture-Moxibustion Societies
doktorantów w Cesarskim Kolegium Tradycyjnej Medycyny Orientalnej i na Amerykańskim Uniwersytecie Medycyny Komplementarnej. Zasiada w radzie redakcyjnej czasopism „Journal of Alternative and Complementary Medicine” oraz „Medical Acupuncture”. Jest prezesem założycielem Instytutu Certyfikacji Aurikuloterapii i nadal pełni tę funkcję.