13 minute read
GIẢI ẢNH BÁO CHÍ THẾ GIỚI 2023
Tác phẩm: Lãng quên (The Big Forget)
Tác giả: Lee-Ann Olwage (Nam Phi), Bob & Diane Fund, Tờ Der Spiegel
Advertisement
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Châu Phi
Hạng mục Ảnh đơn
Bệnh sa sút trí tuệ ở những người cao tuổi đang là một vấn đề lớn về sức khỏe xã hội và ảnh hưởng đến văn hoá ở Ghana và khắp Châu Phi. Bên cạnh đó, sự thiếu nhận thức của cộng đồng về căn bệnh dẫn đến sự xa lánh của xã hội đối với những người có triệu chứng của bệnh. Những người bệnh hoặc có triệu chứng của bệnh sẽ bị những người xung quanh xem là “phù thuỷ” và có thể bị gửi tới những khu cách ly biệt lập, gọi là “trại phù thuỷ”.
▼ Bà Sugri Zenabu có một số dấu hiệu lú lẫn liên quan đến bệnh mất trí nhớ, bị gửi đến khu cách li “trại phù thủy” ở Gambaga, Ghana, vào ngày 27/10/2022.
BÀI: KHÁNH LINH
ẢNH: WORLD PRESS PHOTO
Ngày 29/3, tại Hà Lan, Tổ chức Ảnh Báo chí Thế giới (World Press Photo) đã công bố 24 tác phẩm xuất sắc nhất và sáu Giải Danh dự thuộc 6 khu vực của Cuộc thi Ảnh báo chí Thế giới năm 2023. Các tác phẩm đoạt giải khai thác các câu chuyện và những vấn đề nổi bật trên toàn thế giới trong năm vừa qua, được chọn lọc từ hơn 60.000 tác phẩm của 3.752 tác giả gửi tham dự đến từ 127 quốc gia. Ngày 20/4, Ban
Tổ chức đã công bố 4 tác phẩm đoạt giải toàn cầu ở 4 hạng mục.
◉ Jaynagul Brjieva và gia đình tận hưởng chuyến đi chơi ở suối nước nóng ở Kaji-Say, Kyrgyzstan (ngày 9/3/2021). Một số người cho rằng nước ở đây có đặc tính chữa bệnh.
Du khách tại một suối nước nóng nổi lên từ lòng biển Aral khô cạn, gần làng Akespe, Kazakhstan (ngày 27/8/2019). Từng là hồ lớn thứ tư thế giới, biển Aral đã mất 90% lượng nước kể từ khi sông bị chuyển hướng.
World Press Photo là một tổ chức toàn cầu kết nối các phóng viên ảnh, nhiếp ảnh gia tư liệu và khán giả trên toàn thế giới thông qua những câu chuyện của các tác phẩm ảnh báo chí đáng tin cậy.
World Press Photo được thành lập vào năm 1955, khi một nhóm các nhiếp ảnh gia người Hà Lan tổ chức một cuộc thi “Ảnh Báo chí Thế giới” để giới thiệu tác phẩm của họ
Tác phẩm: Vấn đề của những dòng nước (Battered Waters)
Tác giả: Anush Babajanyan, Armenia, VII Agency/National Geographic Society
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Châu Á
Hạng mục Dự án dài hạn
Bốn quốc gia Trung Á không giáp biển đang đối mặt các vấn đề từ cuộc khủng hoảng khí hậu và sự thiếu hợp tác giữa các quốc gia cùng khai thác chung nguồn nước. Tajikistan và Kyrgyzstan, những nước nằm ở thượng nguồn của sông Syr Darya và Amu Darya, cần nước vào mùa đông cho các nhà máy năng lượng. Ở hạ lưu, Uzbekistan và Kazakhstan lại cần nước vào mùa hè cho nông nghiệp. Trong lịch sử, các quốc gia trao đổi năng lượng nhiên liệu hóa thạch theo mùa để lấy nước xả từ các đập thượng nguồn. Nhưng kể từ khi Liên Xô sụp đổ và sự trỗi dậy của các ngành công nghiệp tư nhân, hệ thống này đã trở nên mất cân bằng. Việc sử dụng nước không bền vững và hạn hán dữ dội gần đây đã tạo ra những thách thức lớn. với khán giả quốc tế. Kể từ đó, nhiệm vụ của World Press Photo đã được mở rộng. Cuộc thi này đã phát triển thành một trong những cuộc thi uy tín nhất thế giới, trao thưởng cho những người giỏi nhất trong lĩnh vực phóng sự ảnh và chụp ảnh tài liệu từ khắp nơi trên thế giới. Thông qua chương trình triển lãm thành công trên toàn thế giới, World Press Photo mang đến cho hàng triệu người những câu chuyện quan trọng.
▲ Phù sa ở sông Amu Darya ở Uzbekistan khiến nước có màu đỏ sẫm do mực nước sông tiếp tục giảm (ngày 28/10/2019).
Những tác phẩm ảnh đoạt giải đều truyền tải được những vấn đề nổi bật và cả những góc khuất còn bị bỏ sót trong năm vừa qua. Từ đó, hướng sự chú ý của công chúng đến những vấn đề cấp bách nhất mà thế giới đang phải đối mặt ngày nay.
Theo thể thức chấm chọn mới được thay đổi từ năm trước, ở vòng sơ khảo, World Press Photo thành lập 6 Hội đồng Giám khảo Khu vực chấm chọn các tác phẩm gửi về từ 6 khu vực trên thế giới, bao gồm Châu Phi, Châu Á, Bắc và
Trung Mỹ, Nam Mỹ, Châu Âu, Đông
Nam Á và Châu Đại Dương). Mỗi
Hội đồng Giám khảo khu vực có 5 thành viên, trong đó khu vực Đông
Nam Á có nhiếp ảnh gia Maika Elan
(tên thật là Nguyễn Thanh Hải) của
Việt Nam, người từng chiến thắng ở hạng mục Vấn đề đương đại của
Giải Ảnh Báo chí Thế giới năm 2013.
Hội đồng Giám khảo Khu vực chọn ra các tác phẩm tốt nhất ở khu vực của mình và đề xuất lên Hội đồng
Giám khảo Toàn cầu.
Chủ tịch Hội đồng Giám khảo
Toàn cầu là nhà báo, nhiếp ảnh gia Brent Lewis - Biên tập viên ảnh của tờ New York Times, nhà đồng sáng lập của Cộng đồng nhiếp ảnh Diversify Photo. Các thành viên trong HĐGK Toàn cầu gồm 6 nhà báo, nhiếp ảnh gia là Chủ tịch Hội đồng Giám khảo ở 6 khu vực. Từ những tác phẩm được đề xuất ở 6 khu vực, Hội đồng Giám khảo toàn cầu sẽ thẩm định lại và chọn ra các tác phẩm xuất sắc nhất của từng khu vực và trao giải. Ở vòng chung khảo, từ các tác phẩm chiến thắng giải của khu vực, Hội đồng Giám khảo Toàn cầu sẽ bình chọn ra tác phẩm xuất sắc nhất toàn cầu để trao Giải Ảnh Báo chí của năm 2023.
Giám đốc điều hành của World Press Photo Foundation, Joumana El
Tác phẩm: Tại đây, không cánh cửa nào giữ được tôi (Here, The Doors Don’t Know Me)
Tác giả: Mohamed Mahdy (Ai Cập)
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Châu Phi
Hạng mục Định dạng mở
Đây là một dự án ảnh được xây dựng trên nền tảng website. Dự án khám phá những tác động của nước biển dâng đối với cộng đồng địa phương ở Al Max, một làng chài nằm dọc theo kênh Mahmoudiyah ở Alexandria, Ai Cập. Trong nhiều thế hệ, cư dân của nó đã sống và làm việc trên con kênh dẫn ra biển Địa Trung Hải. Vào năm 2020, Chính phủ Ai Cập bắt đầu di dời người dân ở làng chài Al Max đến những nơi ở cách xa kênh đào vài km. Sự di dời này không chỉ phá hủy nhà cửa mà còn ảnh hưởng đến những ký ức và văn hóa địa phương gắn liền với khu vực này.
Lấy ý tưởng từ quan niệm của người dân Al Max, những bức thư hoặc những lời cuối cùng trong những chiếc chai trôi dạt trên đại dương sẽ luôn được tìm thấy trên bờ biển của họ, cũng chính là cách thế giới liên lạc với họ. Dự án "Here, The Doors Don’t Know Me" của tác giả Mohamed Mahdy mở ra một kênh liên lạc của người dân Al Mã với thế giới, khuyến khích cư dân viết những bức thư của riêng họ đăng tải lên website, tạo
Zein Khoury, cho biết:
“Để chọn những bức ảnh chiến thắng này từ hàng chục nghìn tác phẩm là một nhiệm vụ khó khăn đối với cá nhân mỗi giám khảo. Nhưng họ đã thể hiện sự công tâm, có chuyên môn và nghiêm túc đào sâu từng vấn đề để đưa ra các quyết định của mình. Họ hướng đến những tác phẩm gây ấn tượng mạnh với người xem và có nội dung mang tính toàn cầu trong năm vừa qua.
Trong một thế giới mà nhiều nhà báo vẫn thiệt mạng trong khi tác nghiệp mỗi năm, tôi rất cảm phục những phóng viên ảnh, nhiếp ảnh gia dám xông vào hiện trường, mạo một kho lưu trữ online để giữ lại những ký ức riêng, văn hoá của người dân Al Max cho các thế hệ tương lai. Những người truy cập trang web cũng được khuyến khích gửi thư cho cư dân của Al Max. hiểm tính mạng để tác nghiệp. Tất cả sự nỗ lực đó nhằm mang đến những hình ảnh và câu chuyện chân thật nhất đến với thế giới.
Bên cạnh đó, tác giả còn đăng tải các hình ảnh của chính mình và người dân cung cấp về con người, đời sống và văn hoá nơi đây. Dự án của Mahdy góp phần bảo tồn lịch sử của một cộng đồng đang trên bờ vực biến mất.
◉ Alina Surquislla Gomez, một nông dân nuôi alpaca thế hệ thứ ba, bồng một con alpaca con trên đường đến đồng cỏ mùa hè của gia đình cô, ở Oropesa, Peru (ngày 3/5/2021).
◉ Quang cảnh địa hình của quận Independencia, Huaraz, thuộc vùng Ancash, Peru, nơi có những đỉnh núi cao tới 6,000 mét.
◀ Một bào thai alpaca được phân tích tại Trung tâm Nghiên cứu và Sản xuất Quimsachata (ngày 22/11/2022). Trung tâm này được lập ra nhằm mục đích tạo ra các giống alpaca có khả năng chống chọi tốt hơn với khí hậu khắc nghiệt.
▲ Đàn lạc đà alpaca của người dân địa phương nghỉ ngơi ngoài trời vào ban đêm ở Oropesa (ngày 2/5/2021). Nhiều nông dân chăn nuôi không đủ khả năng xây dựng nơi trú ẩn cho động vật của họ, mặc dù nhiệt độ ở khu vực lạnh tới mức đóng băng với địa hình có độ cao lớn.
▶ Một gia đình nông dân nuôi alpaca thực hiện nghi lễ cho Pachamama (tức Mẹ Trái đất), ở Tisco, Peru.
Tôi xin trân trọng giới thiệu những tác phẩm tuyệt vời này và đây cũng là vinh dự khi chúng tôi sẽ có thể mang những hình ảnh và câu chuyện mà các tác giả kể đến cho hàng triệu người nữa.”
Chủ tịch Hội đồng Giám khảo
Toàn cầu Brent Lewis cho biết:
“Chúng tôi tìm kiếm những bức ảnh thu hút người xem và thông điệp của bức ảnh phải đọng lại trong tâm trí họ. Có những hình ảnh đoạt giải trong cuộc thi khiến cho người xem thấy rằng “đây có thể chính là bạn”. Những tác phẩm như vậy khiến tôi luôn ấn tượng. Những bức ảnh mà chúng tôi đã chọn là những tác phẩm báo chí đại diện cho năm 2022 và sẽ đóng vai trò làm tư liệu lịch sử của những sự kiện trong năm để các thế hệ tương lai nhìn lại và có thể học hỏi từ đó.”
Bốn tác phẩm xuất sắc nhất đoạt
Giải Ảnh Báo chí Thế giới của năm
2023, thuộc về bốn tác giả xuất sắc tại các Khu vực Châu Á, Châu Âu,
Tác phẩm: Cộng đồng nông dân nuôi lạc đà alpaca (Alpaqueros)
Tác giả: Alessandro Cinque, Italy, Pulitzer Center/National Geographic
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Nam Mỹ
Hạng mục Câu chuyện
Đối với nhiều người dân ở Andes, Peru, chăn nuôi lạc đà alpaca là nguồn sinh kế quan trọng. Tuy nhiên, nguồn sinh kế này phải đối mặt với những thách thức lớn do khủng hoảng khí hậu. Việc đồng cỏ tự nhiên và sông băng bị thu hẹp, chăn nuôi alpaca ngày càng trở nên khó khăn hơn. Trong viễn cảnh tệ nhất, cộng đồng các nông dân nuôi alpaca có thể bị buộc phải di cư lên vùng núi có độ cao lớn hơn hoặc từ bỏ việc chăn nuôi loài vật này. Để đối phó với tình trạng này, các nhà khoa học đang nghiên cứu lai tạo các giống alpaca có khả năng chống chịu nhiệt độ khắc nghiệt hơn.
Châu Phi được công bố tại Lễ trao giải và Khai mạc triển lãm của Cuộc thi. Buổi lễ diễn ra trực tiếp và trực tuyến vào ngày 20/4 tại quảng trường trung tâm của Amsterdam, Hà Lan.
Tạp chí Nhiếp ảnh và Đời sống xin giới thiệu tới độc giả một số những tác phẩm xuất sắc của các Khu vực. ☐
1. Công nhân theo dõi sự phát triển của cây con tại một trang trại đứng, gần Milan, Ý (ngày 10/11/2022). Cây trồng theo giàn thẳng đứng giúp tăng hiệu quả sử dụng đất và giảm lượng nước tiêu thụ.
2. Một người vận hành kiểm tra định kỳ lò phản ứng quang sinh học tại một cơ sở vi tảo ở Reykjanesbær, Iceland (ngày 13/7/2020). Công ty sử dụng tảo để sản xuất thực phẩm bổ sung giàu chất chống oxy hóa.
Tác phẩm: Cuộc chuyển đổi khí thải nhà kính không Các-bon (Net-Zero Transition)
Tác giả: Simone Tramonte, Italy
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Châu Âu Hạng mục Dự án dài hạn
Năng lượng tái tạo, công nghệ mới sản xuất thực phẩm và mô hình kinh tế tuần hoàn có thể được coi là hướng đi chính cho các công ty châu Âu đang tìm kiếm quá trình chuyển đổi xanh. Theo OCHR, biến đổi khí hậu do con người gây ra là mối đe dọa lớn nhất đối với môi trường tự nhiên và xã hội mà thế giới từng trải qua. Điều này đã thúc đẩy Liên minh Châu Âu thiết lập các mục tiêu cắt giảm ít nhất 55% lượng khí thải nhà kính vào năm 2030 và giảm chúng xuống mức 0% vào năm 2050. Tác giả đã ghi lại các công nghệ đổi mới cung cấp các lộ trình khả thi cho các mục tiêu này.
3. Kristinn Haflidason giám sát lò phản ứng quang sinh học tại một cơ sở sản xuất vi tảo ở Hellisheiði, Iceland (ngày 14/7/2020). Công ty nuôi trồng tảo giàu omega 3 bằng cách sử dụng chất thải và năng lượng địa nhiệt.
Tác phẩm: Những nhà vô địch thế giới (World Champions)
Tác giả: Tomás Francisco Cuesta, Argentina, tờ Agence FrancePresse
Tác phẩm đoạt Bằng Danh dự khu vực Nam Mỹ
Những hình ảnh này ghi lại cảnh ăn mừng ở Buenos Aires sau khi Đội tuyển bóng đá quốc gia Argentina giành Giải vô địch bóng đá thế giới Worldcup 2022 ở Qatar. Ước tính có khoảng 5 triệu người đã xuống đường tham gia cuộc diễu hành. Đối với cầu thủ ngôi sao Lionel Messi, chiến thắng này đã củng cố di sản của anh và ghi tên anh vào danh sách những cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất mọi thời đại.
▲ Cảnh chụp trên không các fan hâm mộ Argentina ăn mừng chiến thắng của đội tuyển. Người hâm mộ vây kín quanh xe của những nhà vô địch khi họ đang trên đường rời Sân bay Quốc tế Ezeiza đến trung tâm huấn luyện của Hiệp hội Bóng đá Argentina. Ước tính có khoảng năm triệu người hâm mộ đã đến tham gia cuộc diễu hành mừng chiến thắng này.
▶ Người hâm mộ ăn mừng chiến thắng của Argentina tại Giải vô địch bóng đá thế giới 2022 trên đỉnh Obelisk, tại giao lộ của hai trong số những con phố quan trọng nhất của thành phố, Avenida 9 de Julio và Avenida Corrientes, ở Buenos Aires (ngày 18/12/2022).
Tác phẩm: Lũ lụt Úc qua hình ảnh hồng ngoại (Australian Floods in Infrared)
Tác giả: Chad Ajamian, Australia
Tác phẩm xuất sắc Khu vực Đông Nam Á và
Châu Đại dương - Hạng mục Định dạng mở
Loạt ảnh này mang đến một góc nhìn độc đáo về những trận lũ lụt gần đây đã tàn phá các khu vực ở New South Wales, Úc. Hình ảnh hồng ngoại trên không cho thấy thảm thực vật có màu hồng và đỏ, tương phản rõ rệt với xanh lam và lục lam, đại diện cho nước. Những hình ảnh này giúp đội ứng phó khẩn cấp sau thiên tai dễ dàng nhận thấy các khu vực mới bị ngập lụt để hỗ trợ ứng phó và phục hồi. Các bức ảnh trong loạt ảnh này được chụp trong các đợt lũ lụt tàn khốc ở New South Wales, Australia, khiến 18.000 người phải sơ tán vào tháng 3 năm 2021. Cường độ và tần suất lũ lụt gia tăng trong khu vực có thể là kết quả của cuộc khủng hoảng khí hậu toàn cầu.
4. Lũ lụt dọc theo sông Hawkesbury, một tuyến đường thủy chính bao quanh khu vực đô thị Sydney, ngày 31/3/2022. Mực nước lũ đạt mức trung bình hơn 13m và nằm trong khoảng thời gian 9 ngày mực nước cao nhất của lưu vực kể từ khi bắt đầu ghi chép.
5. Một khu rừng ngập nước ở Mungindi, New South Wales ngày 19/4/2021. Khu vực này tạo thành một lưu vực tự nhiên, có thể khiến các cộng đồng vùng sâu vùng xa bị cô lập trong nhiều tuần liền, đòi hỏi nguồn cung cấp thực phẩm và thuốc men khẩn cấp bằng đường hàng không.
6. Quang cảnh sông Lachlan ở thị trấn Forbes, New South Wales, sau khi lũ lụt tràn vào thị trấn, chặn các con đường và lối vào và làm thiệt hại năng suất cây trồng của các trang trại địa phương, ngày 21/11/2021.
7. Hình ảnh một giao lộ ở Mogil Mogil, New South Wales, ngày 19/4/2021. Các cơ quan ứng phó khẩn cấp sử dụng hình ảnh hồng ngoại chụp từ trên không để xác định mức độ thiệt hại và cũng có thể xác định các tuyến đường đi vào an toàn cho các đội ứng phó.
◀ Khung cảnh hân hoan của người Argentina khi đất nước của họ trở lại vị trí thống trị thế giới bóng đá World Cup, Buenos Aires (ngày 18/12/2022).
◀ Pháo hoa được thắp lên trên bầu trời trong khi người hâm mộ kéo cao lá cờ Argentina bên cạnh Obelisco de Buenos Aires, một di tích lịch sử quốc gia nằm ở quảng trường chính của thủ đô Argentina.
