Met het gezin
Het labyrint van Villapresente, in Santillana del Mar
f Treinen van toen. Museo Vasco del Ferrocarril, Azpeitia. Stoomlocomotieven en dieseltreinen, motorrijtuigen en wagons, maar ook uniformen en stationsklokken: het spoorwegmuseum wekt de geschiedenis van de trein tot leven! In het hoogseizoen rijdt er een stoomtreintje tussen Azpeitia en Lasao. Zie blz. 247.
f Spannende proefjes. Eureka!
Zientzia Museoa, San Sebastián. Hier valt de taalbarrière meteen weg, want iedereen duikt eensgezind in de interactieve experimenten: voelen, manipuleren, testen, meten – oftewel spelend leren. Er komt van alles aan bod, zoals licht, energie, mechanica en de zintuigen. Het museum heeft ook
Let op dit symbool: het staat in deze gids bij bezienswaardigheden en activiteiten waar ook uw kinderen plezier aan hebben.
een observatorium, een planetarium en verschillende simulatoren. Zie blz. 207.
f Poppen uit de hele wereld.
TOPIC, Tolosa. Het museum heeft meer dan 500 marionnetten uit ongeveer veertig verschillende landen. Maar de allerleukste is Mariona, de mascotte van het museum. Plezier voor jong en oud! Zie blz. 233.
f Sporen van dino’s. Centro Paleontológico, Enciso. In de omgeving van dit dorp in de Rioja zijn honderden sporen van dinaosaurussen te vinden, die hier 70 miljoen jaar geleden leefden. Volg de route langs hun versteende afdrukken, afgewisseld met dinobeelden op ware grootte. Vergeet niet een fototoestel mee te nemen! Zie blz. 356.
f Een eindeloos doolhof. Laberinto de Villapresente, Santillana del Mar (Cantabrië).
Dit is het grootste labyrint van Spanje: een hele uitdaging! Lukt het om er in minder dan een uur doorheen te komen (zonder van de nooduitgang gebruik te maken)? Zie blz. 388.
LAR Cityscapes/Alamy/hemis.fr
Het spoorwegmuseum in Azpeitia E. Dijour/Alamy/hemis.fr
f De kabelbaan over de gletsjer. Fuente Dé (Cantabrië). Het uitzicht over het dal en de toppen daaromheen is spectaculair! Bij het bovenstation van de kabelbaan, op 1800 m hoogte, ligt een caférestaurant waar mooie wandelroutes beginnen. Zie blz. 405.
f Donkere mijnschachten. Museo de la Minería y de la Industria, Langreo (Asturië). In dit museum komt u alles te weten over de mijnbouw, die de regio ooit welvarend heeft gemaakt. Maar in de diepten van de mijn realiseert u zich ook hoe zwaar het werk van de arbeiders was. Sluit u aan bij een van de rondleidingen door de donkere oude mijnschachten. Zie blz. 423.
f De onderwaterwereld. Aquarium Finisterrae, La Coruña. Vlak bij de Torre de Hércules kunt u een kijkje nemen in de blauwe diepten van de Galicische rías. Een van de hoogtepunten: het gereconstrueerde interieur van de Nautilus, de duikboot van de beroemde kapitein Nemo uit Twintigduizend mijlen onder zee van Jules Verne. De ramen bieden uitzicht op het grote bassin waar de haaien zwemmen. Breng ook een bezoekje aan de zeehonden, die vrolijk in hun buitenbad spelen. Zie blz. 472.
f De prehistorische mens. Museo de la Evolución Humana, Burgos. Hoe leefden mensen 9000 jaar geleden? Die vraag wordt hier met 21ste-eeuwse middelen beantwoord: interactieve schermen, wassen beelden en archeologische vondsten geven een helder beeld van de menselijke ontwikkeling. Een fascinerend bezoek! Zie blz. 555.
f Mountainbike-cowboys. Las Bárdenas Reales. Deze semiwoestijn doet meer aan het Wilde Westen denken dan aan Spanje! En als u op de mountainbike door dit natuurpark crosst, voelt u zich een cowboy te paard. Dorre vlakten, ravijnen, heuvels en steppen... Geniet van de unieke, vervreemdende schoonheid van dit barre landschap. Zie blz. 191.
w Bij zonsopkomst en zonsondergang is het licht hier op zijn mooist.
Roggen in het Aquarium Finisterrae, La Coruña S. Ravera/Alamy/hemis.fr
29 DE LEUKSTE ACTIVITEITEN VOOR KINDEREN VAN 6 TOT 14 JAAR
Gastronomie
Wijnen, cider en orujo
La Rioja is de wijnstreek bij uitstek: hier komen de beste wijnen van Spanje vandaan.
Toch doet Galicië hier, met de albariño, de ribeiro en de ribeira brava nauwelijks voor onder. En in Baskenland zult u ongetwijfeld de smaak van txakoli, een witte wijn, weten te waarderen.
Vergeet ook niet de beroemde Asturische cider te proeven en uiteraard de orujo, de brandewijn die voornamelijk in Galicië en Cantabrië wordt gestookt
Koek en gebak
Fijnproevers kunnen genieten van sobaos (koekjes) en quesada (hartige flan) uit Cantabrië, amandeltaart uit Santiago of Mondoñedo in Galicië, galletas uit Aguilar de Campoo (traditionele biscuit) en capiruetas uit León (van eigeel, suiker en gemalen amandelen) in Castilië en León, van chocolade uit Tolosa en snoepgoed uit Vitoria.
Vleeswaren
Elke tapasbar heeft ze: rauwe ham, chorizo en morcilla (droge bloedworst uit Asturië). De rauwe ham uit de bergen (serrano) is een heerlijke specialiteit, maar jammer genoeg wel erg duur, vooral de beste, zoals de pata negra de Jabugo is heel prijzig. Vraag in Asturië naar worst van wild zwijn (salchichón de jabalí) en cecina, een bijzondere ham van rundvlees
Kazen
Elke streek heeft zijn eigen kazen en er is kaas voor ieders smaak. De bekendste soorten zijn cabrales (een blauwschimmelkaas) in de Picos de Europa, tetilla (een zachte kaas van koemelk) en in Galicië cebreiro (kaas in de vorm van een koksmuts, meestal van rauwe koemelk).
In Baskenland kunt u de idiazabal
(een harde schapenkaas) proeven en in Navarra de roncal (een rauwmelkse schapenkaas)
T Tabel blz. 62.
Pepers en ansjovis
In tegenstelling tot wat mensen vaak denken, zijn de beroemde pimientos de Padrón (Galicië) niet extreem scherp. De pepers zijn vers te koop van eind juni tot half september. Ook die van Lodosa (Navarra) zijn beroemd. Ansjovis van Santoña is een Cantabrische specialiteit.
Sport en ontspanning
Zwemmen in zee
Op de drukst bezochte stranden van de Atlantische kust is in de zomer strandbewaking aanwezig . Toch moeten zwemmers zelf goed opletten voor de krachtige golfslag en verraderlijke stromingen. De kustlijn is erg grillig – de rías of riviermondingen hebben vaak kliffen gevormd, die hoog boven de zee uitsteken – en overal vindt u kleine standen en kreken. Naturisme – Op veel stranden aan de Noord-Spaanse kust is het toegestaan ongekleed te zwemmen en zonnebaden T naturismo.org (Federación Española de Naturismo).
Grotten en speleologie
Spanje telt meer dan 10.000 in kaart gebrachte grotten Daar vindt u spectaculaire geologische formaties en duizenden jaren oude sporen van menselijk leven.
In Cantabrië : El Soplao (blz. 391), Altamira (blz. 387), Monte Castillo (blz. 369) en Chufín (blz. 391)
Maar ook Huerta (blz. 421), Buxu (blz. 408) en Tito Bustillo (blz. 430) in Asturië, Urdazubi (blz. 138) in Navarra, Pozalagua (blz. 299) in Biscaje en Valporquero (blz. 585) in Castilië en León.
T www.cuevasturisticas.es; cuevas.
DE REIS VOORBEREIDEN 44
culturadecantabria.com. In de bergachtige delen van Castilië en León , Cantabrië en Asturië zijn veel grotten en spelonken te vinden. Speleologen, zowel amateurs als meer ervaren avonturiers, kunnen hier hun hart ophalen. Wel ligt de moeilijkheidsgraad vrij hoog.
Baskisch pelota
Elk zichzelf respecterend dorp in Baskenland heeft een pelotaveld of kaatszaal, waar regelmatig partijtjes pelota worden gespeeld. Dit balspel is eigen aan de streek. Wie wil, kan een keer meedoen, maar u kunt de spelers ook gewoon aanmoedigen . In de zomer worden er overal wedstrijden gehouden. T www.euskalpilota.org.
Wandelen, paardrijden en mountainbiken
In Noord-Spanje bevinden zich twee nationale parken: Los Picos de Europa in Asturië en Islas Atlánticas in Galicië. Daarnaast zijn er tal van natuurparken (negen in Galicië, vijf in het noorden van
Castilië en León, twee in Navarra, een in La Rioja, een in Cantabrië en een in Baksenland). Al met al zijn er ontelbare mogelijkheden om te wandelen.
T Raadpleeg de websites www. qnatur.com (natuurparken); www. fedme.es (wandelen); www.rfhe. com (paardrijden) ; rfec.com en www.ciclistas.org (fietsen).
Wie wandelen in Noord-Spanje zegt, denkt onmiddellijk aan de beroemde route naar Santiago de Compostela, kortweg de ‘camino’ Twee verschillende routes leiden naar dit pelgrimsoord: verreweg de bekendste is de camino francés , de camino del norte volgt de kust. De Spanjaarden doen er alles aan om ook deze kustroute nieuw leven in te blazen, onder andere door overnachtingsplaatsen voor pelgrims in te richten
T ‘Pelgrimstocht naar Santiago de Compostela’ (blz. 58) en ‘Caminos de Santiago’ (blz. 159)
Een identiteitskaart of paspoort is natuurlijk verplicht bij reizen naar het buitenland, maar de echte pelgrim heeft ook een
Pelgrims onderweg naar Santiago de Compostela mediamasmedia/Getty Images Plus
De
LUNAMARINA/Getty
Plus
grote bogen van het Praia das Catedrais bij Ribadeo
Images
457 8 Rías Altas a 460 Ten zuidwesten van Rias Altas: La Coruña a 468 Betanzos a 476 Ten zuidwesten van La Coruña: Costa de la Muerte a 479 Ten zuiden van La Coruña: Santiago de Compostela aaa 485 Ten oosten van Santiago de Compostela: Lugo a 501 Ten zuidwesten van Santiago de Compostela: Rías Bajas aa 506 Pontevedra a 514 Vigo 519 Baiona a 526 Tui a 529 Ten zuidoosten van Santiago de Compostela: Ourense a 532 Allariz a 540 Galicië MICHELINKAART
571 – GALICIA
GALICIË 458 107UL A S 1 2 046N LU633 N 5 4 7 436N 9PA 9P 055N 004CA CA 5 4 3 AC550 334CA 034CA A 6 GA 55 AC414 A 8 N642 A 6 8A UL 268 L U 8 62 A C 268 611CA CA 5 6 6 9PA AG64 268CA UL 216 EHCSITNALTA NAAECO aivaNoíR R í o Tbmaer Río Eo ASTURIAS 7 GALICIË 0 20 km Een omweg waard Interessant Een bezoek waard Plaats van vertrek De reis waard De route naar Santiago Allariz SANTIAGO DE COMPOSTELA A Coruña Van Ribadeo naar Ferrol Van La Coruña naar Muros In de omgeving van Lugo Ría de Muros y Noia Ría de Arousa Ría de Pontevedra Kloven en abdijen Kerk in kerk uit Van Baiona naar A Guarda Ría de Vigo MuerteladeCosta Sobrado dos Monxes Santalla de Bóveda Vilar de Donas Melide Toques Castro de Viladonga Ribadeo Mondoñedo Viveiro Ortigueira Teixidero- Cruceiro Cedeira Ferrol San Felipe Cambre Malpica de Bergantiños Corme Laxe Camariñas Camelle Santuario da Virxe da Barca Corcubión Carnota San Martín de Mondoñedo Praia das Catedrais Ría de Foz Ría de Ribadeo Punta da Estaca de Bares Cabo Ortegal Praia de Bares Santuario de Santo André de Teixido A Coruña Betanzos Lugo Cabo Vilán Cabo Fisterra SANTIAGO DE COMPOSTELA A l t a s íR a s La Madroa GIJÓN
459 LU633 AP53 9PA 046N 845OP CA 5 4 3 045N N541 OP 5 3 3 021N A6 N 021 25A A 25 N 055 302N 045UO 72A N 13 A 28 A3 255OP PA 9 A 55 42A A 75 CG21 UL 216 oñiMoíR íRoñiMo RíoUlla íRliSo GALICIA LEÓN Y CASTILLA PORTUGAL Caminha Camino de S a n t i a g o 9 San Lorenzo de Carboeiro A Guarda Oia Praia América Cangas 525 498 290 Hío Ribeira Aquario de O Grove Sanxenxo Armenteira Poio Combarro Ourense Ribadavia Allariz Celanova Vilanova dos Infantes Santa Comba de Bande Verín Monterrei Santa Mariña de Augas Santas Ribas de Sil Santa Cristina Portomarín Monforte de Lemos Lira Muros Noia Padrón Vilagarcía de Arousa Fundación C. J. Cela Pico Sacro Santa María la Real de Oseira Pazo de Oca Cambados Pontevedra Tui Baiona Lobeira Araño en Rianxo Illa de Arousa Parque Arqueológico de Arte Rupestre Campo Lameiro Praia da Lanzada Isla de Ons Parque Natural do Monte Aloia Isla de Sálvora Illa da Toxa Duna de Corrubedo Islas Cíes Castro de Baroña Ría de Pontevedra Vigo La Madroa RíasBajas Coto Redondo Gargantas del Sil La Curota Ría de Muros y Noia Ría de Vigo Citania de Santa Tegra O Cebreiro AedaíR asuor Virxe da Roca LEÓN LEÓN VISEU BRAGA PORTO
Van Ribadeo naar Ferrol
REGIOKAART (BLZ. 462-463)
Ñ Route van 175 km, in donkerrood aangegeven op de kaart. Vertrek vanuit Ribadeo aan de grens met Asturië
Ría de Ribadeo
i Dionisio Gamallo Fierros, 7 t 982 128 689 www.ribadeo.gal
Deze riviermonding, die in Asturië de Ría de Eo wordt genoemd, vormt de grens tussen Galicië en Asturië. Na een onstuimig verloop bedaart de stroom in het brede benedendal met zijn groene oevers. Vanaf de brug over de monding van de ría heeft u een mooi uitzicht a. Ribadeo, dat in 19de eeuw een drukke haven had, vervult nu een belangrijke centrumfunctie; het is er in de zomer heel druk
T Informatie over het Asturische deel van de ría vindt u onder Costa Verde (blz. 428). Rijd vanuit Ribadeo over de N634 10 km richting Viveiro in het westen. Praia das Catedrais wordt aan uw rechterhand aangegeven.
aa Praia das Catedrais (Strand van de Kathedralen) w Wie het strand in het hoogseizoen wil bezoeken, heeft een (gratis) vergunning nodig. Dit geldt ook voor kinderen. Te reserveren via www.ascatedrais.xunta.es Dit grote strand met rotsen gevormd tot luchtbogen en grotten met daarop koepels of naalden doet denken aan een door de zee gecreëerde kathedraal. Het indrukwekkende complex strekt zich uit over enkele honderden meters, maar is alleen toegankelijk bij eb. Informeer naar de getijden (aangegeven op de hut naast het restaurant As Catedrais) voordat u naar beneden loopt, zodat u niet wordt verrast door het stijgende water!
Ga terug naar de N634. Rijd bij de kruising met de N642 verder over de N634 tot aan Mondoñedo.
Mondoñedo
i Praza da Catedral, 34 t 982 507 177 www.concellomondonedo.es. Dit rustige stadje ligt in een groene vallei, waar talrijke dolmens en castros (Keltische nederzettingen) staan die getuigen van een oude pre-Romeinse aanwezigheid. In 1156 verhief Alfonso VII de voormalige gemeente tot stad. Van de 16de eeuw tot 1834 was de stad een van de zeven provinciehoofdsteden van het koninkrijk Galicië. In de 18de eeuw zette de stedelijke ontwikkeling in. Uit die tijd dateren ook de meeste religieuze monumenten die nu nog te zien zijn. Rond het plein a staan huizen die zijn gebouwd op granieten arcaden. Daar bevindt zich ook de imposante kathedraal van waaruit in stervorm de straten van het centrum zijn geplaveid.
a Catedral – ma 10.00 15.00, 16.00 18.30, divr 10.00 18.30, za 10.00 19.00, zo 13.00 19.00 u € 5,50 (Museo Diocesano inbegrepen). De bouw van de kathedraal begon in 1219. De indrukwekkende voorgevel bestaat uit een romaans portaal met een groot roosvenster en drie grote gotische bogen uit de 13de eeuw. De twee barokke torens werden in de 18de eeuw toegevoegd. Binnen , onder de orgelkast (1710) met chamadepijpen, verbeelden de laat-14de-eeuwse fresco’s de Moord op de Onnozele Kinderen en het leven van Petrus. In het romaanse koor, waarvan het gewelf met middeleeuwse polychrome beschilderingen is versierd, is een enorm barokretabel opgenomen. Het polychrome houten Mariabeeld in de Capilla de Santísimo Sacramento in de rechterzijbeuk is 16de-eeuws en komt uit Londen. Hier bevindt zich ook de grafnis van bisschop Muñoz. De kloostergang dateert uit de 17de eeuw.
Het Museo Diocesano, gevestigd in meerdere zalen van de kathedraal en het bisschoppelijk paleis, is een van de belangrijkste musea voor religieuze kunst in
RÍAS ALTAS 8 461
Galicië. Er zijn schilderijen, houten beelden, kunstwerken uit de schatkamer van de kathedraal en liturgische voorwerpen te bezichtigen.
Casco Antiguo (oude centrum) – Naast het bisschoppelijke paleis (17de eeuw) staat de 16de-eeuwse fontein Fonte Vella . Vlak bij het toeristenbureau is het stadhuis gevestigd in een 18de-eeuws pazo (landhuis).
Santuario de Nuestra Señora de los Remedios – Boven het stadje, aan het einde van de Alameda rechts. Het huidige gebouw werd in 1783 opgetrokken op de plaats van een 16de-eeuwse ermita. Op het middelste van de zeven barokretabels is de patroonheilige van de stad, Nuestra Señora de los Remedios , afgebeeld.
Vervolg de N634 richting het noorden en rijd daarna over de N642 tot aan Foz.
Ría de Foz
i Edificio Cenima, av. de Ribeira, s/n 27780 Foz t 982 132 426 www.concello defoz.es
Deze heel kleine ría is toch een echt estuarium . Foz, dat aan de monding ligt, is een havenstadje dat vooral van de kustvisserij leeft. Het stadje heeft niet zoveel charme, maar de lange stranden van fijn zand zo vlak bij het centrum maken de omweg de moeite waard.
Ga na het verlaten van Foz 5 km richting San Martín de Mondoñedo via de
GALICIË 462
LU2001. AG64 LU851 AG64 AC862 AC101 AC 151 AP9 A6 N VI AC164 N 551 AC142 AP 9 AP 116 AC566 AC 566 AC862 deOrtigueira RíadeSantamarta
Embalse del Eume Eume Embalse de la Ribeira R i o deMera E. de Forcadas RioS R í a s A l t a s Mera Pedra Mugardos Fene Pontedeume As Neves Betanzos As Pontes de Garcia Rodriguez Grañas Atios Cabo Prior Punta Candieira Cabo Prioriño Punta Frouxeira SadelaCapelada Sierra de Faldoira Sierra Cabo Ortegal Teixidero-Cruceiro Santuario de San Andrés de Teixido Ortigueira Cedeira Ferrol Castillo de San Felipe A Coruña Praia de Doniños Praia de San Xurxo LUGO SANTIAGO DE COMPOSTELA
Ría de Betanzos
a Basílica de San Martín de Mondoñedo
t 982 132 607 25 maartsept.: diza 10.30 14.00, 16.00 20.00, zo 10.30 13.00 u; rest v.h. jaar: wozo 10.30 14.00, 16.00 19.00 u gratis. De kerk staat wat afgelegen op een heuvel, midden in een gehucht vol citroenbomen en camelia’s. Dit heel oude klooster was tot 1112 de bisschopszetel, tot die naar Mondoñedo werd verplaatst. De archaïsche kerk is een van de weinige in de streek die niet door Compostela is beïnvloed. De koorsluiting met gemetselde sierranden (lisenen) rust op stevige steunberen. In de kerk vallen de kapitelen a op van het transept met hun naïeve versieringen en pittige details: op het kapiteel met de parabel van de slechte rijkaard die Lazarus van honger laat omkomen, staat de tafel vol eten. De hond onder de tafel likt de voeten van Lazarus. Deze kapitelen dateren uit de 10de eeuw. De plantenmotieven verraden Visigotische invloeden
In de kerk zijn overblijfselen van 12de-eeuwse muurschilderingen te zien. Rijd verder over de LU862 door naar Viveiro, met prachtig uitzicht op de rotsachtige kustlijn.
Viveiro
i Av. de Ramón Canosa t 982 560 879 www.viveiroturismo.com
In het ría-landschap bij Viveiro vloeien zee, platteland en bergen in elkaar over De havenstad Viveiro verandert in de zomer in een badplaats. Het heeft een klein maar aantrekkelijk oud centrum . Als u wandelt door de keienstraten met huizen
RÍAS ALTAS 8 463
Rio Eo N 640 A 8 N 634 LU 113 A8 A8 851 LU 540 AC100 LU 862 N642 N634 Golfo de la Ma s m a ueira arta Ría deViveiroRíadelBarqueiro Isla Os Farallóns RioSor Rio La n dro Rio Masma Rio deOuro Porto do Barqueiro Villalba Abadín Paleira Vegadeo Castropol aldoira San Ciprián Burela Sierra do Xistral Sierradacarba Punta Roncadoira RÍAS ALTAS 0 8 km Ribadeo Praia das Catedrais Praia de Bares Mondoñedo Viveiro Punta da Estaca de Bares Basílica de San Martin de Mondoñedo FozRíadeFoz R ía de Ribadeo O Fuciño do Porco LUGO
erlangs, kunt u de witte glazen galerijen bewonderen, vooral op de Praza Maior. Loop vanaf de Praza Maior de Rúa María Sarmiento in Porta de Carlos V – Deze hoofdingang van de voormalige ommuurde stad werd gebouwd in 1548. Op het hoogste deel staat het wapen van de keizer.
Loop terug naar Praza Maior en neem de Rúa Teodoro de Quíros. De kerk van Santa María do Campo staat aan de rechterzijde
Iglesia de Santa María do Campo – Deze romaanse kerk dateert uit de tweede helft van de 12de eeuw. Voor de gevel staat de barokke Torre de las Campanas (18de eeuw), die slaat na de Torre del Reloj (19de eeuw). Bekijk in de kerk de kapel van San Gregorio (15de eeuw) en de Rosariokapel (18de eeuw).
Volg de LU862 richting Suegos.
O Fuciño do Porco (puntafucinodoporco.gal reserveren van een parkeerplaats verplicht in de zomer € 3) – Vanaf de houten loopbruggen op deze wandelroute (45 min.) kijkt u uit over zee en hebt u een adembenemend uitzicht op de kust. Rijd verder over de LU862 in de richting van het leuke vissershaventje Porto do Barqueiro. Volg vanaf daar de ría tot de vuurtoren van de Estaca de Bares
Punta da Estaca de Bares
Vanaf de weg die tussen de dichte bossen door kronkelt, heeft u prachtige vergezichten op de ría. Op het uiterste punt van deze landtong staat een 91 m hoge vuurtoren. Dit is het noordelijkste puntje van het Iberisch Schiereiland. Let in Puerto de Bares op de Fenicische dijk, die opnieuw is gebruikt bij de aanleg van de haven. Daarachter ligt het Praia de Bares a, een van de mooiste stranden van de noordkust van Galicië, bezaaid met rotsformaties.
Rijd terug over de LU862
Ortigueira
Vanaf de kades van dit havenplaatsje, omzoomd door verzorgde tuintjes, heeft u een mooi uitzicht op de ría. Het piepkleine centrum ligt rond de kerk en het gemeentehuis.
Neem weer de AC862 naar Cedeira en sla in Mera rechts af naar Pedra. Volg verder de kustroute.
Cabo Ortegal
Deze rotsachtige kaap, met een vuurtoren en bezocht door talrijke trekvogels, markeert de westelijke grens van de Golf van Biskaje. De kaap biedt prachtige zeegezichten. Misschien zijn die bij de Mirador de Teixidero-Cruceiro a wel het allermooiste. U kunt er komen via de smalle weg naar het Santuario de Santo André.
a Santuario de Santo André (San Andrés) de Teixido
Boven op de rotsachtige westelijke helling van de Cabo Ortegal staat deze granieten kapel (16de-18de eeuw) boven zee in een magische omgeving a die het einde van de wereld suggereert. Het heiligdom lokt elk jaar op 8 september veel pelgrims naar het dorp. Volgens een spreekwoord zal ‘iedereen die niet tijdens zijn leven naar San Andrés de Teixido is geweest, er na zijn dood alsnog naartoe gaan, maar dan als insect’. Dan liever die andere volkswijsheid: in de buurt zou een kruid te vinden zijn dat mensen verliefd maakt. Voor zijn vertrek kan de bezoeker hier een plaatselijk curiosum kopen: een amulet van zoutdeeg. Rijd over dezelfde weg naar Cedeira.
Tussen Santo André de Teixido en Cedeira, voordat u een groot eucalyptusbos binnengaat, zijn er verschillende miradores vanwaar u opnieuw de mogelijkheid heeft om het lint van kliffen te bewonderen waar de golven van de zee voortdurend tegenaan slaan.
GALICIË 464
Cedeira
i Av. de Castelao t 981 482 187 turismo.cedeira.gal.
De Río Condomiñas stroomt tussen de nieuwe wijken en het kleine historische centrum, rond de Plaza do Rectoral, met een muziektent en huizen met glazen galerijen. Vanaf het lange strand heeft u alweer een prachtig uitzicht op de ría.
Via de AC566 en dan de AC116 komt u in Ferrol. De weg volgt min of meer de kust, waaraan heel veel mooie strandjes liggen .
Ferrol
i Praza de España t 981 944 251 www.visitferrol.com.
Aan het einde van de gelijknamige ría ligt een natuurlijke haven, die alleen bereikbaar is via een 6 km lange, smalle vaargeul, die door twee forten wordt bewaakt. Door de uitzonderlijke ligging was dit de ideale uitvalsbasis naar Amerika. In de 18de eeuw besloten koning Ferdinand VI en koning Karel III om van Ferrol een militaire haven te maken. Dit verklaart meteen het strakke, symmetrische grondplan van de oude stadsbuurt. Vandaag is Ferrol een van de belangrijkste Spaanse militaire havens met een arsenaal en scheepswerven. Op het eerste gezicht oogt de geboorteplaats van Franco nogal sober, maar u kunt er aangenaam wandelen door de wijk Magdalena, met zijn ononderbroken raster van straten en luchtige pleinen.
Het Museo Naval (rúa dos Irmandiños t 981 336 027 divr 9.30 13.30, za, zo en feestd. 10.30 13.30 u gratis) bevindt zich in een 18de-eeuws gebouw aan het eind van de Arsenal Militar (alleen rondleidingen in het hoogseiz. reserv. verplicht via t 981 336 000) en herbergt een schat aan modellen van allerlei soorten schepen op verschillende schaal. Daarnaast zijn er talloze voorwerpen die verband houden met de scheepvaart.
In het tegenoverliggende gebouw bevindt zich het Museo de la Construcción Naval Exponav (Scheepsbouwmuseum) (t 981 359 682 www.exponav.org
’s zomers: 11.00 19.00, zo 11.00 15.00 u; rest v.h. jaar: divr 10.00 15.00, 16.0019.00, za 11.00 19.00, zo 11.00 15.00 u € 2, +60 jaar € 1, tot 16 jaar gratis). Het is ondergebracht in een grote 18de-eeuwse bakstenen gewelfzaal. Helaas wordt er geen uitleg gegeven. Voor liefhebbers dus, en voor wie gewoon plezier in heeft om in de wirwar van modellen de ontwikkeling van de scheepsbouw te ontdekken. Er staan ook stoommachines en diverse gasturbines, en er is een leuke afdeling gewijd aan vuurtorenlichten.
De stranden van Doniños, met duinen erlangs, en die van San Xurxo, in het noordwesten, zijn prachtig. Ze trekken surfers en kitesurfers aan.
Het Castillo de San Felipe ligt 6 km ten westen van Ferrol. Bereikbaar via de Camino de Canido, richting A Malata en A Graña.
Castillo de San Felipe
Dag. 10.00 14.00, 16.00 20.00 u gratis. Het Castillo van San Felipe, tegenover het fort van La Palma, is de belangrijkste vesting van Galicië. Het oefende controle uit over al het verkeer op de ría. ’s Nachts werd zelfs een ketting tussen de twee forten gespannen om de doorvaart van schepen te verhinderen. De eerste stenen van de burcht werden in het midden van de 16de eeuw gelegd, maar de huidige constructie, met in elkaar overlopende vestingwallen, van de hand van ingenieur Montaigu, is 18de-eeuws.
Ga over de snelweg E1AP9 terug naar La Coruña (T blz. 468).
RÍAS ALTAS 8 465
i Praktisch
Inlichtingen
U vindt de toeristenbureaus met het symbool i bij de beschreven locaties.
h Adresboekje
Uit eten
Goedkoop
Cedeira
Mesón Muiño Kilowatio –
Mariñeiro, 9 15357 Cedeira
t 981 48 26 90 wozo
12.00 16.00, 19.00 23.00 u
hoofdgerecht € 10/21. Gezellige
drukke bar met als specialiteiten: marraxo (haai), raxo en zorza (gegrild varkensvlees).
El Náutico – Mariñeiro, 7
15350 Cedeira t 981 48 00 11
‘s zomers: 14.00 17.00 u; ‘s winters:
13.30 16.00 u gesl. wo hoofd
gerecht € 15/22. Dit restaurant kijkt uit op de rivier. U kunt er heerlijke visgerechten en schaaldieren eten.
Doorsneeprijzen
Viveiro
Nito – Praia de Area, 1 27850
Viveiro Hotel Ego t 982 56 09 87 www.hotelego.es õ
13.30 16.00, 20.30 0.00 uhoofdgerecht € 20/40. In de ruime eetzaal van het restaurant van Hotel Ego kunt u genieten van traditionele gerechten die zijn bereid met kwaliteitsproducten. Met bar en aantrekkelijk terras met uitzicht op de ría
Fene
Muíño do Vento – Cadavás, 4B, Magalofes 15509 Fene 5,5 km ten oosten van Ferrol t 981 34 09 21 13.30 15.45, 21.00 23.00,
Evenementen
Festival de Ortigueira – www. festivaldeortigueira.com 4 dagen in midden juli. In Ortigueira. Een belangrijk internationaal festival gewijd aan de Keltische cultuur.
zo 13.30 15.45 u gesl. ma hoofdgerecht € 18/35. Dit gezellige restaurant biedt onder meer uitstekende schotels met zeevruchten en daarbij een goede selectie wijnen. Twee mooie eetzalen en een grote wijnkelder met 450 aanbevelingen. Wat meer luxe
Ferrol
O Camiño do Inglés – Espartero, 7779 15401 Ferrol t 981 35 20 90 www.ocaminodoingles. com 13.30 16.00, 20.30 23.30, do en zo 13.30 16.00 u gesl. mamenu € 56/80.
Inventieve gerechten bereid met verse marktproducten, waar u van kunt genieten in een aangename, ontspannen sfeer. De naam van het restaurant is een verwijzing naar de Engelse versie van de Camino de Santiago, die begint in de haven van Ferrol.
Een tussendoortje
O Rei das tartas – Pl. da Catedral, 15 27740 Mondoñedo loop vanaf de Plaza da Catedral omhoog over de Rúa do Progreso t 982 52 18 90 www.oreidastartas.com9.00 23.00, wo 9.00 16.00 u. Proef hier de specialiteit van Mondoñedo: suikertaart met daarop dunne reepjes deeg en gekonfijt fruit
GALICIË 466
Overnachten
Goedkoop
Ferrol
El Suizo – Dolores, 67 15402
Ferrol t 981 30 04 00 www. hotelsuizo.es f õ 34 kamers
vanaf € 64 :. Dit hotel ligt ideaal in een voetgangersstraat in het oude centrum. Achter de mooie gevel bevinden zich stijlvolle en comfortabele kamers.
Doorsneeprijzen
Alfoz
Finca Galea – O Castro de Ouro27776 Alfoz 18 km ten noorden van Mondoñedo t 690 15 60 81www.fincagalea.es 4 kamers € 85
: Een lieflijke, landelijke B&B gevestigd in een oud Galicisch pazo (landhuis) met een warme ontvangst en een heerlijke sfeer. Op het omliggende terrein vindt u een watermolen en een vijver. Vrij toegankelijk voor gasten.
Viveiro
Pazo da Trave – Trabe, s/nGaldo 27850 Viveiro 3,5 km ten zuiden van Viveiro via de LU540t 982 59 81 63 www.pazodatrave. com f õ maart. okt. 17 kamers € 90/130 : à la carte. Dit met stijl en goede smaak aangeklede hotel is gevestigd in een gebouw uit de 15de eeuw. Parket, balken en oude meubels maken de kamers warm en gerieflijk. De lokale schotels worden opgediend in een rustiek ingerichte eetzaal
Cedeira
Casa Rural Cordobelas –Cordobelas, 29 15555 Cedeirat 981 48 06 07 www.cordobelas. com 7 kamers € 75 : € 8,803 appart. voor 2, 3 en 4 pers. € 120. Dit charmante landhuis bestaat uit vier gebouwen van honderd jaar
oud. Ruime, comfortabele kamers die leuk en in Galicische stijl zijn ingericht.
Ferrol
Hotel Carris Almirante – María, 215402 Ferrol t 981 33 30 73www.carrishoteles.com õ98 kamers € 77/100 : € 12. Dit hotel van acht verdiepingen uit 1969 ligt bij de wijk Magdalena. Grote, prima uitgeruste kamers die sober en modern zijn ingericht. Verfijnde traditionele gerechten in het restaurant Asador Gavia. Wat meer luxe
Viveiro
Boa Vista – Ctra LU 862, Celeiro27863 Viveiro t 982 56 22 90www.boavistahotel.com f õ j 24 kamers € 120/135 :. Ruime, comfortabele kamers. De traditionele gerechten worden opgediend in een moderne eetzaal.
Cedeira
Herbeira – Cordobelas, s/n15350 Cedeira 1 km van Cedeira t 981 49 21 67 www. hotelherbeira.com Ô õ j16 kamers € 100/185 : Gezellig hotel met prachtig uitzicht op de Ría de Cedeira. Modern aangeklede gemeenschappelijke ruimtes en gerieflijke kamers.
Pontedeume
Casa do Castelo de Andrade –Camino Castelo de Andrade, s/n 15609 Pontedeume 26 km ten zuiden van Ferrol t 981 43 38 39 www.casteloandrade. com õ 10 kamers € 105/130: € 12. Prachtig landelijk geheel op een groot stuk grond. Het hoofdgebouw beschikt over twee gemeenschappelijke salons in rustieke stijl en de kamers zijn uiterst zorgvuldig ingericht .
RÍAS ALTAS 8 467
Vertaling
Eindredactie
Henriëtte Gorthuis, Véronique Bolder, Bettina von Ehrenthal, Karin Snoep
Theo Scholten
Opmaak Asterisk*, Amsterdam
Omslagfoto
LucVi/iStock
Oorspronkelijke titel Guide Vert Espagne Atlantique
Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs
Uitgeefdirecteur
Uitgevers
Eindredactie
Redactie
Philippe Orain (Michelin, Parijs)
Marie-Pierre Renier (Michelin, Parijs)
Lieven Defour (Lannoo, Tielt)
Charlotte Fontanella, Aude Gandiol
Martin Angel, Christine Barrély, Delphine Berbigier, Luc Decoudin, Alexandra Forterre, María Gutiérrez, Sonia Lambert, Matilde Miñón, Denis Montagnon, Claire Nillus, Sarah Parot, Alejandro Prieto de Vega, Sarah Segent, Françoise Sichet, Delphine Talvat, Magali Triano
Grafisch ontwerp
Christelle Le Déan, Sandro Borel , Justeciel
Omslagontwerp Keppie & Keppie, Varsenare
Cartografie
Met dank aan
Theodor Cepraga, Costina-Ionela Lungu
Natacha Brumard, Marion Capera, Cristian Catona, Gabriel Dragu, Hervé Dubois, Florence Dyan, Lucie Fontaine, Bogdan Gheorghiu, Pascal Grougon, Irina Răcaru, Marie Simonet
© Michelin
© Cartografie: Michelin
© Nederlandse tekst: Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2023
Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internetadressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld.
Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.
Contactadres
De Groene Reisgids
Uitgeverij Lannoo
Kasteelstraat 97
B-8700 Tielt
De Groene Reisgids
Uitgeverij Terra Lannoo
Postbus 23202
1100 DS Amsterdam Zuidoost
degroenereisgids@lannoo.be info@terralannoo.nl
www.lannoo.com
D/2023/45/433 - NUR 512
ISBN 978 94 014 8921 8
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Jon Arnold Images/hemis.fr/Architectural Works by Gehry Partners, LLP
M. Bilbao/age fotostock
Het Museo de Bellas Artes in Bilbao: Het vogelconcert v an Paul de Vos G. Dagli Orti/De Agostini Editore/age fotostock
De botafumeiro, het beroemde wierookvat van Santiago de Compostela LucaDAddezio/Getty Images Plus
