Voka Magazine september 2025

Page 1


Uw ideale bedrijfswagen, rijkelijk uitgerust aan een scherpe maandprijs.

2,1 - 2,7 L/100 KM ◆ 61 - 74 G CO₂/KM ◆ 15,0 - 15,9 kWh/100 KM (WLTP)

vanaf voor een Audi A5 Avant e-hybrid Corporate excl. btw in Financiële Renting € 509/maand* * Audi A5 Avant e-hybrid Corporate. Netto prijs excl. btw: € 47.351 (inclusief korting van € 8.293 excl. btw en leveringskosten). Offerte in Financiële Renting berekend op basis van 60 maanden en 100.000 kilometer, met een eerste verhoogde huurprijs van € 11.837,81 excl. btw en met een aankoopoptie van 30%. Financiële Renting is een product afgesloten bij D’Ieteren Lease NV (filiaal en verbonden kredietagent van Volkswagen D’Ieteren Finance NV) met maatschappelijke zetel te 3071 Kortenberg, Leuvensesteenweg 679, België, KBO 0402 623 937. D’Ieteren Lease NV is een verzekeringsagent van P&V Verzekeringen cv (code 0058). IBAN: BE10 0016 0246 9504. www.vdfin.be/contact. Aanbod voorbehouden aan professionele klanten op het Audi gamma van 01/07/2025 tot en met 31/08/2025. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease NV. Onder voorbehoud van fouten of prijswijzigingen. Contacteer uw Audi verdeler voor alle informatie over de fiscaliteit van uw wagen. V.U./Adverteerder: D’Ieteren Automotive s.a./n.v., Audi Belgium, Laura Taeymans, Maliestraat 50, 1050 Elsene - KBO 0466 909 993, IBAN: BE42 3100 1572 0554.

Kijk op de zaak

De EU Clean Industrial Deal: de juiste keuze of moet de EU gas terugnemen? Drie ondernemers en Voka reageren.

Ondernemersbrein

Steven Luys, CEO van Exail, ziet enorm veel potentieel voor een hernieuwde Vlaamse defensie-industrie.

Jonge wolven

Charlotte Delfosse (Bel&Bo) noemt haar verhaal als CEO eindig, maar nu nog niet...

Levenswerk

Yves Peeters leidt al tien jaar Bobbejaanland: een rollercoaster van vooral hoogtepunten.

De verbinding

Villa Samson van het UZ Brussel brengt mensen en dieren samen voor een beter herstel.

Compagnons de route

Wie en wat inspireren Hassan Al Hilou van vzw Capital.

Interview

Wie is Frank Beckx, de nieuwe frontman van Voka?

Het Aha-moment

Van ‘bietenwater’ naar drinkbaar water: hoe de Tiense Watervelden aan circulair watergebruik doen.

De brief

Ann Caluwaerts schrijft een brief aan zichzelf.

In de familie

Van zakenbankier naar visboer: de carrièreswitch van broers Steven en ChristopheTimmermans.

In het spoor van Katrien Van Eeckhoutte zette het Concertgebouw Brugge internationaal op de kaart.

Sleutelmoment

Ondernemen in tijden van cyberonveiligheid.

Perspectief

De ondernemer in Tom Lanoye.

Voor vandaag en morgen

U kan gerust zijn. Het vermogen dat u opbouwt, nemen wij ter harte.

Dat koesteren, bewaken en versterken we. Van beleggingen tot vermogensplanning. Op onze persoonlijke manier, met een vooruitziende blik.

Zo dragen we zorg voor u en uw familie, vandaag en morgen.

WWW.DELEN.BANK /WELKOM

COLOFON

VOKA TRIBUNE

Een magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen

Koningsstraat 154-158, 1000 Brussel T. 02 229 81 11, F. 02 229 81 00, M. info@voka.be, www.voka.be

REDACTIERAAD

Eric Laureys, Alessandra Magnus, Sandy Panis, Yoann Stas, Martine Taeymans

REDACTIECOÖRDINATOR

Sandy Panis

REALISATIE

The Fat Lady, www.thefatlady.be

COVERFOTO Josefien Tondeleir

DRUK INNI group

ADVERTENTIES

Chris Lens, T. 0475 856 232, M. chris.lens@voka.be

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

Frank Beckx, i.o.v. Voka vzw, Koningsstraat 154-158 1000 Brussel

Hoger reiken, verder kijken

Met veel trots neem ik voor het eerst dit edito voor mijn rekening als nieuwe gedelegeerd bestuurder van Voka. Dankzij voorganger Hans Maertens mag ik nu een organisatie in topvorm leiden: stevig verankerd op het terrein, met 18.000 leden-ondernemingen als klankbord, en een geëngageerd team dat elke dag bijdraagt aan onze slagkracht. Van ledenrelaties tot communicatie, van kennis en lobbying tot projecten. Voka is zichtbaar, impactvol en klaar voor de volgende sprong.

‘Hoger reiken, verder kijken’ is dan ook veel meer dan een 'Rentrée'slogan, het is ons kompas voor de toekomst. Want Vlaanderen en Europa staan voor enorme uitdagingen: tanende concurrentiekracht, een wankele arbeidsmarkt, een digitale en duurzame versnelling, geopolitieke spanningen, … De lichten staan op oranje, soms zelfs op rood.

Toch wil ik met deze column geen somber verhaal brengen, maar net een uitnodiging tot ambitie. Want de oplossing ligt zoals altijd bij ondernemerschap. Méér ondernemerschap. Niet enkel in de betekenis van bedrijfseconomisch initiatief, maar in de betekenis van ondernemerschap als motor voor vooruitgang, innovatie en maatschappelijke veerkracht.

In dit magazine brengen we verhalen die dat krachtig illustreren. Van Katrien Van Eeckhoutte, die het Concertgebouw Brugge internationaal op de kaart zette, over de twee broers van Alfa Fish die zich transformeerden van zakenbankiers tot succesvolle ‘visboeren’ en Jan Ingels van de Tiense Suikerraffinaderij die wonderen doet met water. Ook de nv Lanoye past in dit rijtje. Deze verhalen bewijzen dat ondernemerschap meer is dan winst maken. Het is creëren, verbinden en bijdragen aan een betere wereld.

De komende jaren wil ik nog dichter bij de ondernemers staan. Door overal in Vlaanderen en Brussel op bedrijfsbezoek te gaan: van start-ups tot familiebedrijven, van deeptech tot onze maakindustrie. Want daar ligt het kompas voor onze koers. Laat ons weten waarmee je bezig bent. Deel je inzichten, uitdagingen, ambities. Het helpt mij en het Voka-team om ons verhaal nog scherper te stellen en je belangen te verdedigen.

Samen zetten we ambitie om in actie. Met Voka ontwikkelen we een toekomstplan dat inzet op talent, productiviteit, innovatie en internationale slagkracht. Want wie wil dat Vlaanderen weer aan de top komt, moet durven hoger te reiken en verder te kijken.

Frank Beckx

Gedelegeerd bestuurder Voka

Frank Beckx is de nieuwe frontman van Voka. Leer hem beter kennen en lees over zijn plannen vanaf pagina 48.

De auto van je leven, nu nog stijlvoller

ID.7 Tourer Business Sport

Een sportieve look, elegante zwarte accenten, sportzetels met massagefunctie, een rijbereik tot 673 km, en een snellaadfunctie van 10 tot 80% in 26 minuten.

Ontdek de nieuwe uitvoering ID.7 Tourer Business Sport nu op volkswagen.be

14,8 - 16,5 kWh/100 KM · 0 G/KM CO2 (WLTP)

Contacteer uw concessiehouder voor alle informatie over de fiscaliteit van uw voertuig. Milieu-informatie (KB 19/03/2004): volkswagen.be. V.U.: Volkswagen Import, Bart Nyns, Leuvensesteenweg 639, 3071 Kortenberg

De EU Clean Industrial Deal: de juiste keuze of moet de EU gas terugnemen?

De EU Clean Industrial Deal is een strategisch plan van de Europese Unie dat de decarbonisatie van de industrie wil versnellen en tegelijkertijd de concurrentiekracht en veerkracht van de Europese industrie wil versterken. Hoe kijken onze bedrijven daarnaar?

1

Maarten Libeer Expert Europese Zaken bij Voka

2

Ismaël Ben-Al-Lal Eigenaar van Futech en iLumen

3

Ilham Kadri CEO van Syensqo en Voorzitter van CEFIC

4

Hugo Detré

Lead Country Manager Belgium & Luxembourg bij ExxonMobil

Tekst Eva Hugaerts
“Ik begon me ondernemer te voelen toen ik tweedehands vliegtuigen verkocht.”

— Stel je voor: het gros van je loopbaan werk je in een sector die de meeste mensen uit je eigen regio moreel verwerpelijk vinden. Toch besluit je in Oostende een productiesite uit de grond te stampen waar hoogtechnologische militaire drones gemaakt worden. Nu er overal in de wereld oorlogshaarden ontstaan, wil iedereen weten waar je bedrijf mee bezig is. Maak kennis met Steven Luys, CEO van Exail Robotics Belgium. ‘‘België is wereldkampioen in ontmijning.

Wij zijn een exponent daarvan.’’

Steven Luys

Leeftijd: 52

Geboorteplaats: Waregem Woonplaats: Kruisem Opleiding: Elektronicaingenieur UGent

Carrière: Twee periodes bij Barco en afgeleiden (1995-2002, 2003-2018), waarvan drie jaar als expat in Maleisië. Bestuurslid Vlaams Vredesinstituut (2013-2018). Sinds 2019 CEO Exail Robotics Belgium

Bedrijf: Exail Robotics Belgium produceert autonome onderwaterdrones voor mijndetectie en -neutralisatie. 120 werknemers.

Passie: Sportvliegen. Vloog in 2023 met zijn zoon naar Amerika.

“De locatie van de fabriek is symbolisch.” Steven Luys wijst vanuit zijn kantoor met hoge ramen naar de Oostendse haven. “Op deze site stond ooit BéliardCrighton, de scheepswerf die in de jaren 50 houten mijnenvegers bouwde voor de Belgische marine.” In 1994 ging het bedrijf failliet. Vandaag maakt Exail op exact dezelfde plek de geavanceerde onderwaterdrones waarmee de nieuwe generatie mijnenvegers uitgerust is.

Wat bouwt Exail precies?

“We leveren onderwaterdrones aan de nieuwe mijnenvegers van België en Nederland: twaalf schepen gebouwd door Naval Group. Wij maken de zogenaamde 'toolbox': een amalgaam aan drones voor detectie tot neutralisatie van mijnen. Voor België gaat het om een contract ter waarde van 350 miljoen euro.

Maar we hebben ook rechtstreekse contracten met de NAVO getekend. We leveren al aan vier landen. We doen ook onderhoudsprojecten voor Nederland en hebben rechtstreekse contracten met het Belgische leger. We zijn niet meer afhankelijk van één project.”

Het gaat Exail voor de wind.

“Het initiële plan was om een bedrijf met 40 mensen uit te bouwen, we zijn nu met 120. Een van onze belangrijkste beslissingen was om overgekwalificeerde mensen

Ondernemersbrein

Tekst Freek Evers — Fotografie Thomas Sweertvaegher
"Een van onze belangrijkste beslissingen was om overgekwalificeerde mensen aan te nemen."

aan te werven. Het idee: we beginnen als start-up, maar we moeten snel kunnen switchen naar corporate. Die mensen moeten bereid zijn hun handen vuil te maken, wetende dat ze later beloond worden met een topjob.”

Dat is niet altijd zo geweest.

"Toen ik in 2019 gecontacteerd werd door het Franse defensiebedrijf Exail, toen nog ECA, om de productiehal uit de grond te stampen, lag de site er niet alleen verlaten bij, we leefden in een andere wereld. We moesten nog leren dat een microscopisch virus de hele wereldeconomie in de war kan sturen. Bovendien had niemand toen durven voorspellen dat er in 2025 al meer dan 2 jaar een oorlog zou woeden in het oosten van Europa.

Investeren in defensie was jarenlang een taboe in Vlaanderen. Dat leerde ik al vroeg in mijn loopbaan. Nadat ik voor Barco succesvol een telecomdepartement had uitgebouwd in Maleisië belandde ik via een kleine omweg bij de Defensie en Aerospace-afdeling. Daar botste ik meteen op iets wat ik niet begreep. In Vlaanderen werd defensie-industrie absoluut niet geapprecieerd. Het was een taboe, er was schaamte, er was activisme tegen Barco op aandeelhoudersvergaderingen. Je moet het je voorstellen: er kwamen mensen, overgoten met nepbloed, de algemene vergadering verstoren.”

Hoe verklaar je die Vlaamse houding?

“Het is een diepe pacifistische reflex, gevoed door oorlogen op Vlaamse bodem. Maar wat men niet beseft is dat dit uniek Vlaams is. Het leeft bijna niet in Nederland, Frankrijk of Wallonië. Na de val van de Berlijnse Muur hebben we het vredesdividend volledig opgesoupeerd. We zijn vergeten dat de rest van de wereld is blijven investeren in defensie.

Het werd zo erg dat Barco in 2013 besliste zijn defensiedivisie te verkopen. Puur omwille van pacifistisch activisme.

Niemand in Vlaanderen vond het erg dat een pareltje van onze defensie-industrie werd verkocht aan het Amerikaanse Esterline, waar ik nog een paar jaar voor werkte.”

Je werd in die tijd bestuurslid van het Vlaams Vredes- instituut voor Voka. Waarom?

“Om de Vlaamse defensie-industrie te verdedigen. Het was de donkerste periode van mijn carrière. Ik probeerde leden van het instituut te overtuigen dat de defensie-industrie niet inherent slecht is. Defensie gaat over de veiligheid van ons land. Ik dacht dat ik door objectieve redenering mensen kon overtuigen. Maar als mensen ideologisch vasthangen aan hun denken, dan helpt logica niet.

Hun overtuiging was simpel: de enige wereld waar we naar moeten streven is er een waar niemand nog wapens heeft. Wiskundig klopt dat, maar er is één grote voorwaarde: iedereen moet meewerken. Poetin, China, Iran, Israël, Amerika: iedereen moet spontaan de wapens neerleggen. Dat is ideologisch hopeloos.”

Wanneer was er een kantelpunt?

“Bij de aanslagen in Zaventem in 2016. Toen voelde de gemiddelde Belg zich echt aangevallen. Ik zei in het Vredesinstituut: 'Moeten we dit niet bespreken?' Dat was ketterij. Na vijf jaar ben ik opgestapt. Pure verloren tijd.”

Ik merk frustratie in je stem.

“Ik heb er een dikke huid aan overgehouden. En cynisme, dat mag je gerust zeggen. Maar ook vastberadenheid. Ik was ervan overtuigd dat ik gelijk had.

In 2018 zijn we er samen met Agoria en Vario in geslaagd de richtlijn Van den Brande om te turnen. Die verbood alle R&D met militair einddoel te subsidiëren met Vlaams geld. Een eerste overwinning.”

"We beschikken over een unieke cocktail: ondernemerschap, hoogtechnologische basis, goed opgeleide mensen."

Hoe ervaar je de houding tegenover de defensieindustrie vandaag?

"Die is 180 graden gedraaid. Bij het opstarten van Exail heb ik steun gekregen van de verschillende overheidsniveaus. Zowel op lokaal, regionaal als federaal niveau. Ook in de bevolking merk je een mentaliteitswijziging. We zien nu mensen onder de dertig die bij ons aankloppen met als doel bij te dragen aan veiligheid. Mensen boven dertig zitten nog in het oude denken: 'Is dat hier wel koosjer? Zijn dat geen louche types?'

Nu, na Poetins invasie, trekt men zich de haren uit het hoofd: 'We hebben een defensie-industrie nodig, anders worden we niet serieus genomen.' Maar we hebben twintig jaar verloren.”

De overtuiging waarmee je al jaren voor een volwassen defensiestrategie pleit, hangt samen met je passie voor vliegen.

“Als ik niet in Oostende zit, is de kans groot dat ik ergens in de lucht hang. Vliegen is een van de mooiste zaken die er bestaat in het leven.”

Wilde je als kleine jongen piloot worden?

“Wie wil dat niet als hij klein is? Ik kreeg de kans om het te leren toen ik voor drie jaar in Maleisië woonde voor Barco. Die microbe heeft me nooit meer losgelaten.

Ik ben altijd blijven vliegen tijdens mijn loopbaan. Ik ben instructeur geworden, geef les, mag grotere vliegtuigen besturen. In 2018, tussen twee jobs door, heb ik drie maanden een sabbatical genomen. In die periode ben ik tweedehands sportvliegtuigjes gaan verkopen.”

Hoe verliep dat?

"Iemand wordt ouder, verliest zijn licentie en zegt: 'Kunt gij mijn vliegtuig verkopen?' Ik deed dat als makelaar en verkocht over heel Europa. Het leuke was dat ik de vliegtuigen zelf mocht leveren. Eind 2018, voor de coronapandemie, was er een enorme hausse. Het was het economische topmoment, mensen hadden tijd en geld.

Maar het was niet schaalbaar. Je moet alles zelf doen. Maar het was toen dat voor het eerst het woordje 'ondernemer' naar voren kwam. Ik besefte: dit wil en kan ik, iets zelf opbouwen en laten groeien.”

Heb je nog tijd voor je vliegpassie?

"Ik heb nog nooit zoveel gevlogen als nu, alleen heb ik minder tijd om alles te bloggen. In 2023 ben ik met mijn zoon veertien dagen naar Amerika gevlogen, via IJsland, Groenland, Noord-Canada. We zijn naar Oshkosh geweest, het Rock Werchter van de vliegshows. Tienduizend vliegtuigjes op een week, iedereen kampeert onder zijn vleugel. De trip van ons leven.”

Wat is jouw grootste uitdaging als CEO van Exail Robotics?

"Rekrutering. Ingenieurs vinden we gemakkelijk. Robots onder water spreken tot de verbeelding. Maar technische arbeiders zijn er gewoon niet meer."

Hoe zie je de rol van Vlaanderen in de Europese defensie-industrie?

“We beschikken over een unieke cocktail: ondernemerschap, hoogtechnologische basis, goed opgeleide mensen die creatief genoeg zijn om nieuwe wapensyste-

men uit te vinden. We kennen talen, zijn flexibel, passen ons cultureel aan. Al die troeven komen perfect van pas in de defensie-industrie.

Het probleem is dat mensen zeggen: 'Vlaanderen is een land van kmo's.' Dat klopt niet. In de defensie-industrie beschikken we over middelgrote ondernemingen die al lang geen kmo meer zijn volgens de Europese definitie.”

Waarom stoort dat label jou?

“Als je jezelf zo labelt, limiteer je jezelf. We hebben hier wel degelijk grotere bedrijven, maar door dat kmo-verhaal denken we te klein. Wat stopt Belgische defensiebedrijven om ook te groeien tot een echte original equipment manufacturer?"

Wat is de rol van Europa hierin?

“Europa moet samenwerken aan gemeenschappelijke defensiesystemen, maar ervoor zorgen dat niet alle contracten in één land terechtkomen. Amerika doet dat goed: Lockheed Martin krijgt een contract, maar moet zorgen dat er werkgelegenheid is in Alabama, North Carolina, Arizona. Elke senator vecht voor zijn staat. Dat model zou Europa ook moeten toepassen.

België is wereldkampioen in ontmijning. Wij zijn een exponent daarvan. Laat ons ambitieus zijn en een cluster uitbouwen die nummer één ter wereld wordt. Met het Vlaams Instituut voor de Zee, dat verschillende drones heeft, en de droneschool van VIVES in de VLOC (Vlaams Luchtvaartopleidingencentrum) groeit hier in Oostende organisch al een mooie dronecluster.”

Maak van duurzaam denken duurzaam doen

De Sustatool helpt je de juiste puzzelstukken te leggen en een duurzaamheidsbeleid uit te bouwen dat afgestemd is op jouw organisatie.

Start met een scan, kies verbeteracties, monitor je vooruitgang en rapporteer over je resultaten.

Gratis online duurzaamheidsdashboard voor kmo’s.

Ga aan de slag op mvovlaanderen.be/sustatool

Maarten Libeer

is expert Europese Zaken bij Voka. Hij reageert gematigd positief op de EU Clean Industrial Deal. Hoe het verdict uitdraait zal afhangen van de wetgeving die eruit voortvloeit. Die zal de Deal de komende jaren concreet moeten maken.

“De Clean Industrial Deal zet de juiste ambities neer en het is duidelijk dat Europa naar de bezorgdheden van de industrie heeft geluisterd. Maar ze mist nog slagkracht in uitvoering. Energie blijft de achilleshiel: zolang de prijzen in Europa structureel hoger liggen dan elders, is er een onvoldoende business case voor decarbonisatieprojecten. De Commissie erkent dat, maar schuift de oplossing door naar lidstaten. Dat zorgt voor een ongelijk speelveld en ondermijnt onze concurrentiekracht. We hebben een stabiele én betaalbare energiemarkt nodig. Zonder dat, geen toekomst voor maakindustrie in Europa.

Ook op financiering van de transitie hinken we achterop. De decarbonisatiebank is een goede stap, maar de echte hefboom – een Europees Competitiveness Fund – blijft uit tot 2028, als het nieuwe Europese budget

start. Zonder structurele middelen voor investeringen in schone technologie en vergroening, blijven ondernemers in de wachtkamer zitten. De wil is er, maar de middelen ontbreken. Europa moet bovendien de marktvraag naar groene producten actief stimuleren. Denk aan aanbestedingen die inzetten op groen staal en cement bij grote infrastructuurprojecten, of aan cofinanciering door de overheid. Zonder stevige en voorspelbare vraag blijft opschaling uit en daarmee ook de kostendalingen die nodig zijn voor brede doorbraak.

Positief is de focus op minder regeldruk: het Omnibus-pakket kan de stapel vergunningen en gevraagde hoeveelheid data in duurzaamheidsrapporten doen slinken. Europa toont dat het luistert naar de industrie, maar luisteren volstaat niet. De VS en China investeren grootschalig, terwijl wij verzanden in procedures.”

Bruggen bouwen met cultuur

Cultureel topmanagement in actie

Van hr-beleid tot duurzame erfgoedinnovatie: Katrien Van Eeckhoutte leidt een huis van cultuur als een onderneming met impact.

Tekst Eva Hugaerts — Fotografie Damon De Backer

— Zij leidt een cultuurhuis dat jaarlijks meer dan 1.500 activiteiten organiseert, coacht een team van honderden medewerkers en zet tegelijkertijd Brugge internationaal op de kaart. Algemeen directeur

Katrien Van Eeckhoutte stuurt al 22 jaar het Concertgebouw Brugge aan met visie, mensenkennis en een ondernemersreflex.

— 8u15

“Mijn werkdag start om 8u15, na mijn dagelijks fietstochtje. Onder impuls van ons welzijnsprogramma ben ik jaren geleden met de fiets naar het werk beginnen komen. Intussen doe ik dat élke dag, en ik geniet er echt van.”

Voor 9 uur plant Katrien bewust geen vergaderingen. “Die eerste momenten zijn belangrijk om alles op een rijtje te zetten. Daarna gaat het meestal snel van het ene naar het andere gesprek, vaak over erg uiteenlopende thema’s.”

Katrien studeerde Toegepaste Economische Wetenschappen en werkte meer dan tien jaar in de financiële sector, onder meer in corporate finance. “Ik ben eind jaren 80 begonnen, de ‘gouden tijden’. Maar toen we met ons jonge gezin naar Brugge verhuisden, triggerde een vacature bij de vzw Brugge Europese Culturele Hoofdstad 2002 mij enorm. Het was een unieke kans om me te integreren in een nieuwe stad én mijn passie voor cultuur, die ik van thuis uit meekreeg, te combineren met mijn economische achtergrond. De perfecte match.”

Na drie intensieve jaren om als zakelijk directeur een succes te maken van het cultuurjaar, was ze van plan om terug te keren naar haar vorige werkgever. “Maar ik kreeg de kans om hier te starten in het splinternieuwe Concertgebouw. Het Concertgebouw wilde een gamechanger worden voor cultureel Brugge.”

— 09u15

Op naar de eerste meeting van de dag: de seizoensplanningsvergadering. “We stemmen af of de planning realistisch is – organisatorisch, financieel en op hr-vlak. We kijken waar de bottlenecks zitten en of alles duidelijk is voor alle betrokken collega’s.” Per jaar vinden hier zo’n 1.500 activiteiten plaats, en die gaan veel breder dan podiumvoorstellingen. Vanaf de start in 2003 zette het Concertgebouw ambitieus in op klassieke muziek en hedendaagse dans. “We wilden het regionale overstijgen en tegelijk samenwerken met lokale partners. Met onze fantastische akoestiek zijn we intussen dé referentie in Vlaanderen voor klassieke muziek, en ons dansfestival December Dance behoort tot de grootste van het land.”

Je zal Katrien Van Eeckhoutte niet snel met de wagen zien aankomen aan het Concertgebouw. Haar dagelijkse routine begint met een fietsrit naar het werk.

Sinds 2015 is het Concertgebouw erkend als Vlaamse Kunstinstelling, wat nieuwe opdrachten met zich meebracht. “We bieden ruimte aan jonge en onbekende artiesten voor creatie, onderzoek en ontwikkeling én mislukking. Daarnaast zetten we sterk in op publieksparticipatie en reflectie, onder meer via onze ‘seizoensdenker’. Het is een manier om de vinger aan de pols te houden en maatschappelijk relevant te blijven.”

Ook nieuwe disciplines vonden de voorbije jaren hun weg naar het aanbod. “We bouwen aan een sterke reputatie rond klankkunst. Volgend seizoen presenteren we zelfs onze eerste opera: een interpretatie van Carmen door Wim Vandekeybus, in samenwerking met Opera Ballet Vlaanderen die we naar Brugge halen tijdens de renovatie van de Gentse opera.”

— 11u12

Na de planningsvergadering spreekt Katrien enkele collega’s aan over kunsteducatie, een thema dat Katrien nauw aan het hart ligt. “Ik ben trots dat 7 op de 10 Brugse scholen elk jaar langskomen. Kunsteducatie is zó waardevol: het opent de blik en plant zaadjes voor de toekomst. Ik vind het doodjammer dat het nog altijd als een extraatje wordt gezien.”

"We willen het regionale overstijgen en tegelijk samenwerken met lokale partners."

Een project dat haar bijzonder raakt is Acoustic Power. “We dompelen jongeren uit het laatste jaar secundair onderwijs onder in klassieke muziek. Ze krijgen workshops op school en komen hier live een symfonisch orkest ervaren. Voor velen is dat een openbaring.”

Maar het gaat verder dan dat. “We tonen jongeren zo dat Brugge heel wat te bieden heeft, net voor ze overwegen elders te gaan studeren. Zo gaan we de ‘brain drain’ tegen. En het werkt, want bezoekers zeggen me soms dat ze naar Brugge zijn verhuisd omwille van het Concertgebouw. Een prachtig compliment én interessant voor investeerders.”

— 14u23

Als je meeloopt met Katrien dan valt niet alleen haar diepgaande kennis op over het reilen en zeilen van het Concertgebouw, maar ook hoe vaak ze mensen aanspreekt of wordt aangesproken om snel iets af te stemmen. Snel van de ene naar de andere meeting gaan zit er niet in, en de lunch schiet er soms ook bij in, geeft ze toe. Het eerste grote overleg na de middag is de personeelsvergadering met het hele team. Een manier om de betrokkenheid te versterken. “Dit huis is van en voor mensen. Zonder ons team – 70 vaste medewerkers, 160 freelancers, 160 vrijwilligers – zou het Concertgebouw niet bestaan. Op de personeelsvergadering delen we ervaringen en projecten, zo is iedereen mee. Ons hr-beleid focust op duurzaamheid, veerkracht, inclusie, een lerende organisatie en open feedback.”

"Hier hoor je zelden ‘we hebben een probleem’, maar eerder ‘hoe pakken we dit aan?’"

Onder de noemer ‘Vitamine -C-’ loopt er al jaren een programma dat inzet op veerkracht op fysiek en mentaal vlak. “Want de werkdruk ligt hier bij momenten zeer hoog, net als de passie van onze medewerkers. Ik vind het fijn dat ik iedereen die hier werkt mee heb aangeworven en dat we kunnen leunen op een heel divers team met verschillende expertises en achtergronden. Ik geloof sterk in een cultuur waar iedereen meedenkt. Hier hoor je zelden ‘we hebben een probleem’, maar eerder ‘hoe pakken we dit aan?’” Die consequente hr-aanpak bleef niet onopgemerkt: het Concertgebouw was finalist bij de verkiezing van HR Ambassador 2025 door het HR Gala.

— 15u30

Het volgende overleg is met een bedrijfsklant, samen met de collega’s van marketing en events. “Sinds 2003 stellen we onze infrastructuur open voor derden: van bedrijfsevents en congressen over comedy tot Natalia.”

Duurzaamheid is ook daar een troef. “We behaalden dit jaar het ‘Green Key’-label, een internationaal ecolabel dat cruciaal is voor de congressector. En met ons statuut als ‘Flanders Heritage Venue’ promoot Visit Flanders ons internationaal als kwaliteitsbestemming en onderstreept het ons architecturaal en cultureel belang.”

— 16u13

Het Concertgebouw, een statement van hedendaagse architectuur, werd ontworpen door architectenduo Paul Robbrecht en Hilde Daem. Het gebouw staat ingeschreven in het Brugse RUP als ‘icoongebouw’ in erfgoedcontext. Dat betekent ook dat duurzaam renoveren lastig is. “We onderzoeken nu of we onze gebouwschil kunnen omvormen tot een gigantische zonne-energiegenerator. Een baanbrekend idee dat steeds concreter wordt. Als we dit realiseren, ontwikkelen we een innovatief en duurzaam model voor andere erfgoedlocaties in Europa. We willen niet alleen vernieuwen, maar ook maatschappelijke meerwaarde creëren.”

—18u45

De dag eindigt met een raad van bestuur. “We bespreken de voortgang van het gebouwschilproject en de artistieke strategische beleidslijnen voor de komende seizoenen. We blikken ook verder vooruit, want onze ambities reiken ver: we willen Brugge wereldwijd op de kaart zetten als cultuurstad. We willen de wereld naar Brugge brengen en Brugge naar de wereld.”

De inspanningen lonen: de internationale promotie van festivals zoals Bach Academie lokt jaarlijks heel wat buitenlandse bezoekers. “Die buitenlandse meerwaardezoekers stimuleren tegelijk de lokale economie en horeca.”

— 20u00

Later op de avond pikt Katrien de wereldpremière BREL van Rosas mee gevolgd door een ontmoeting met de artiesten. “Ik geniet daar intens van. Die artistieke beleving is nog steeds mijn grootste drijfveer. Ik geniet zelfs méér dan vroeger van voorstellingen. Toen lag er nog zoveel druk om het publiek te overtuigen. Vandaag weet ik dat ik kan rekenen op een fantastisch getraind team. En kan ik me weer helemaal laten raken door de kunst.”

— Charlotte Delfosse (37) wilde even bijspringen als zwangerschapsvervanging bij Bel&Bo. 12 jaar later is ze CEO van het West-Vlaamse modemerk.

“Wanneer ik niet meer de juiste persoon ben, maak ik plaats.”

“Zet mij morgen

in een winkel en

ik

verkoop niets.”

Dromen kost niets. Dat zei mijn vader altijd. Van zijn vier kinderen heb ik die levensles misschien wel het meest ter harte genomen. Thuis zitten was niets voor mij. Ik wilde de wereld ontdekken. Als kind vulde ik mijn tijd met kampen: scouts, trekking, talen, pony's. Ik wilde eropuit en avonturen beleven.

Als achttienjarige trok ik met vriendinnen naar Thailand, tijdens mijn Erasmus naar Mexico en voor mijn modestudies naar Milaan. Ondanks al die reizen ben ik uiteindelijk getrouwd met een Kortrijkzaan en woon ik met drie kinderen in Kortrijk. (lacht)

Benader onderhandelen als een sport. Zodra ik als aankoper die klik had gemaakt, werd ik er niet alleen beter in, maar begon ik er ook plezier in te krijgen. Het gaat om de lange termijn. Met onze vaste leveranciers in Azië heeft het geen zin om voor elke T-shirt alles uit de kast te halen. Dan werkt geven en nemen beter. Voor eenmalige onderhandelingen, zoals een huis kopen, mag je harder zijn. Maar dat harde onderhandelen ligt minder in mijn aard, ik ben meer een bruggenbouwer.

Veel mensen denken dat je zelf een geboren verkoper moet zijn om een commercieel directeur te worden of een salesteam te leiden.

Zet mij morgen in een winkel en de kans is groot

dat ik niets verkoop. Toch heb ik vier jaar lang met succes de rol van commercieel directeur vervuld. Het leiden van een salesteam draait namelijk niet zozeer om je eigen verkoopkwaliteiten, maar veel meer om het laten groeien van mensen en het creëren van vertrouwen.

Tijdens de coronapandemie kwam die winnaarsmentaliteit goed van pas. Alle winkels gingen dicht, maar opgeven was geen optie. We maakten pakketten in lege winkels en verstuurden die via de webshop. We moesten gebruikmaken van tijdelijke werkloosheid, maar hebben niemand moeten ontslaan.

Diezelfde drive probeer ik elke dag te behouden. Het geheim is grote doelen vertalen naar kleine overwinningen. Zeg niet: "We moeten van 60 naar 63 miljoen euro." Zeg wel: "Als onze 95 winkels elke week één klant extra overtuigen om 50 euro uit te geven, halen we 247.000 euro extra per jaar." Zo word je een winnaar.

Mijn tijd als CEO is eindig. Als ik niet meer de juiste vrouw ben, verwacht ik dat de raad van bestuur me dat zegt. Vers bloed is belangrijk voor elke organisatie. Wie weet heeft Bel&Bo over een paar jaar een heel ander type CEO nodig? Dan zal ik ook plaats maken voor vernieuwing.

Tekst Freek Evers — Fotografie Alexander Meeus

Charlotte Delfosse

Nam in 2024 het roer over van haar vader Michel Delfosse als CEO van het Belgische modemerk Bel&Bo.

Noemt zichzelf meer manager dan ondernemer, in tegenstelling tot haar vader.

Was sales manager toen Bel&Bo door de coronacrisis alle 95 winkels moest sluiten. Leerde toen wat crisismanagement echt betekent.

Bied jij batterijen op de markt aan? Sluit je aan bij Bebat!

Wist je dat je als producent (fabrikant, importeur of distributeur) van (producten met) batterijen in België moet voldoen aan de ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV)’?

Ontdek de 8 wettelijke verplichtingen

2 1 6 8 7 5 4 3

• Registreren bij de drie gewestelijke overheden.

• Aangeven welke batterijen je voor de eerste keer op de Belgische markt aanbiedt.

• Garantieregeling voor batterijen waarvoor je geen milieubijdrage betaalt.

• Sensibiliseren en aan preventie doen.

Om aan al deze verplichtingen te voldoen, kan je zelf een aanvraag voor registratie en goedkeuring indienen bij de regionale overheden. Maar er is ook een eenvoudigere manier: aansluiten bij Bebat.

• Inzameling organiseren om de wettelijke doelstellingen te behalen, via een netwerk dat het volledige Belgische grondgebied dekt met ADR-conform vervoer.

• Recyclage, hergebruik of herbestemming van afgedankte batterijen.

• Recyclage-efficiëntie aantonen.

• Rapporteren aan de overheden.

Wil je eerst even nagaan of jouw onderneming onder deze wetgeving valt?

Doe de test op detest.bebat.be

Ismaël Ben-Al-Lal

racete 18 jaar geleden als student nog met een zonnewagen door de Australische woestijn en trekt al 17 jaar de kaart van hernieuwbare energie als CEO van U2P (waar onder andere Futech en iLumen deel van uitmaken). Hij staat helemaal achter de doelstellingen van de Deal, maar stelt zich nog veel vragen bij de weg ernaartoe.

“Alles is nog heel onduidelijk vandaag, en aan onduidelijkheid zijn ondernemers allergisch. De intentie van de EU Clean Industrial Deal is juist, maar de uitvoering riskeert het doel voorbij te schieten. Bedrijven willen verduurzamen. Ze zien hernieuwbare energie niet langer als kost, maar als rationele investering. Toch zorgt de opeenstapeling van regels, vaagheid en verplichtingen voor weerstand. Als je duurzaamheid oplegt in plaats van stimuleert, wordt ecologie plots als een financieel nadeel en een vervelende kost gezien. En dat is zonde, want economie en ecologie gaan perfect samen.

Laat de CO₂-doelstelling leidend zijn, maar geef ondernemers de vrijheid om zelf de technologieroute te kiezen. De industrie snakt naar duidelijkheid, niet naar regels die blijven veranderen. Zeker kmo’s

Kijk op de zaak

verdrinken vandaag in ESG-rapporten en verwarrende deadlines, terwijl het net eenvoud en focus vergt om impact te maken. Minder regels, meer richting. Minder dwang, meer vertrouwen. Verplichte vergroening creëert vaak pieken in de vraag, trekt cowboys aan en maakt ruimte voor foutieve keuzes uit haast. Terwijl bedrijven die vrijwillig investeren in zonne-energie, elektrische mobiliteit of batterijen daar doorgaans tevreden op terugkijken. Omdat het niet alleen groener, maar ook goedkoper is.

Wij willen mee aan de kar trekken, maar wel met een pad dat helder, haalbaar en eerlijk is. Want een ‘Made in Europe’-label moet niet synoniem zijn met regelitis, maar met innovatie en duurzaamheid. Als we dat waarmaken, zal ‘groen’ niet enkel goed zijn voor de planeet, maar ook voor de bedrijfsbalans.”

— ’t Is feest, ergens in een klein, maar plezant landje tussen de bossen van Lichtaart.

Bobbejaan Schoepen,

die het pretpark

stichtte, zou 100 zijn geworden dit jaar. Yves Peeters blaast er straks 10 kaarsjes uit als CEO. In die tien jaar tijd deed hij

Bobbejaanland structureel groeien en groeide zelf mee, als mens en manager: “Ik moet een kameleon zijn. En daar hou ik van.”

YvesPeeters

De rauwe, hese stem van Gorki, die hoort hij liever dan de bariton van Bobbejaan. “Van het concert ter ere van 100 jaar Bobbejaan heb ik deze lente wel genoten,” zegt Yves Peeters (47). “Ik hou van Vlaamse singer-songwriters. Al zal ik op weg naar huis in de auto eerder mijn playlist van Gorki opzetten dan een ‘best of’ van Bobbejaan. De poëtische teksten, de kracht en kwetsbaarheid van Luc De Vos, de authenticiteit waarmee hij op het podium – en in het leven – stond… Ja, noem mij maar een fan. Ook van The Scene trouwens.”

Zelf speel je geen gitaar, maar eerste viool in Bobbejaanland. “Als CEO moet je niet de hele tijd het hoogste woord willen voeren. Dat ligt me ook niet, ik ben van nature geen tafelspringer. Ik kan mij heel goed als teamplayer opstellen en low profile houden. Om als het nodig is op tafel te kloppen als er iets niet klopt. Of in de bres te springen voor mijn mensen en mijn park. Als deel van Parques Reunidos, een groep van 50 parken, in eigendom van drie private equity-fondsen, is dat soms nodig. Dan ga ik in de frontlinie staan. Mijn ervaring als CFO komt daarbij van pas. Het financiële aspect van een investering geeft vaak de doorslag, en daar kom ik altijd heel beslagen ten ijs.”

CEO zijn van een pretpark, het lijkt verre van doorsnee?

“Er zijn volgens mij maar weinig sectoren waar je als CEO zoveel directe voldoening van je job hebt als hier in Bobbejaanland. Als ik mensen hier lachend door het park zie lopen, dan weet ik dat we goed bezig zijn als team. Mijn job is niet een pretpark leiden, maar mensen een dag lang gelukkig maken: da’s toch mooi?

De positieve vibe die hier in Bobbejaanland hangt, die is gewoon besmettelijk. Kijk maar rond je heen: het enthousiasme van een groep scholieren die lachend uit een attractie komen, een familie die gezellig zit te picknicken bij het water en ja, de vogeltjes die lustig fluiten…. Daar word je toch vrolijker van dan wanneer je door de gangen van een doorsnee bedrijf wandelt, nee?”

Ook op het vlak van personeelszaken is zo’n prepark niet te vergelijken met andere sectoren?

“Nee, elk seizoen moet je een heleboel nieuwe mensen in no time opleiden. We hebben een kern van 60 vaste medewerkers, die zich uitbreidt tot 200 mensen als het park open is. Dat gaat tot wel 400 mensen rond Halloween: dan is er enorm veel animatie, met veel acteurs die je doen griezelen.

Voor sommige seizoensmedewerkers is Bobbejaanland een way of life. Ze werken vollenbak tijdens het seizoen, om dan bijvoorbeeld drie maanden naar het buitenland te trekken in de winter. Anderen gaan ’s winters aan de slag in indoor speeltuinen en zijn vanaf de lente opnieuw op post bij ons. Werken bij Bobbejaanland is geen gewone job: de vibe die hier in het park hangt, die vind je niet vlug in andere ondernemingen.”

Is het moeilijk om met dat seizoensgegeven continuïteit te behouden?

“Met zoveel nieuwe mensen elk seizoen in het park is het normaal dat niet alles meteen perfect is, dan is het nodig om snel op de bal te kunnen spelen. Je moet vasthouden aan duidelijke doelstellingen. Zo ben ik er zeker van dat de beleving voor wie hier een dagje plezier wil maken altijd goed zit.

Wij focussen ook op het positieve: elke dag krijgt één iemand die hier werkt een WOW-kaart. Wie dat wordt, dat kies ik in overleg met mijn afdelingshoofden. Weet je waaraan bezoekers hier in Bobbejaanland de hoogste tevredenheidsscore geven? Aan de vriendelijkheid van onze medewerkers. Daar ben ik fier op. Onze tevredenheidsscore of NPS is naast onze EBITDA een belangrijke indicator die binnen Parques Reunidos van dichtbij wordt opgevolgd.”

Wat vind je het leukste aan CEO zijn van '’t plezantste land'? “Als er een nieuwe attractie is, dan moet ik die als baas natuurlijk eerst uitproberen (lacht). En zo’n rit op The Fury, daar zeg ik natuurlijk niet nee tegen. Wat niet wil zeggen dat ik de hele dag op attracties te vinden ben. Ik zit ook gewoon vaak achter mijn bureau mails te lezen.

Ik heb geregeld meetings in het buitenland, bij andere parken in de Parques Reunidos-groep. Het zorgt ervoor dat ik de werking van Bobbejaanland met een nieuwe blik bekijk bij mijn terugkeer. Al zijn mijn werknemers duurder dan die in andere landen, ik ben ze dankbaar voor hun werkethos. De hardwerkende Vlaming, dat is meer dan een cliché.

Ik hou van de afwisseling tussen micro- en macromanagement in mijn job. En van de innovatie en creativiteit die je nodig hebt om in de pretparksector top of mind te blijven. Ik moet hier een beetje een kameleon zijn, en daar hou ik van.”

Hoe zie jij de toekomst van Bobbejaanland?

“Ons seizoen uitbreiden, daar zit muziek in. We weten vanuit onze ervaring met Halloween dat mensen het niet zo erg vinden als het weer slechter is, zolang er genoeg te beleven valt. 80 procent van onze attracties kan ook in de winter gebruikt worden. Dus ben ik trots dat we dit jaar iets nieuws kunnen lanceren: ‘Bobbejaanland wintert’. Dat gaat prachtig worden, met lichtjes, muziek, een kerstmarkt, een ijspiste…”

Yves

Peeters

Werd geboren op 13 oktober 1977 in Beringen, groeide op in Limburg en woont er nog steeds.

Hij studeerde management aan Hogeschool PXL in Hasselt en werkte als finance en project manager bij Luminus en bij Alcatel-Lucent.

In 2014 begon Yves Peeters als finance director bij Bobbejaanland, sinds 2016 is hij er CEO.

“Net als Bobbejaan loop ik elke dag door het park, alleen dan zonder cowboyhoed.”

100 jaar Bobbejaan

De stichter van Bobbejaanland zou 100 geworden zijn in 2025, en dat wordt gevierd in het park met een nieuw standbeeld, muziek en veel meer. Dit is het verhaal van Bobbejaanland, van toen tot nu, in enkele (hoogte)punten:

1961

In 1961 openen Bobbejaan Schoepen en zijn vrouw Josée Bobbejaanland in Lichtaart met een theaterzaal waar Bobbejaan optreedt.

2004

In 2004 verkoopt Bobbejaan Schoepen zijn park aan de Spaanse pretparkgroep Parques Reunidos, Rudi Rasschaert wordt de nieuwe CEO.

1975

In 1975 openen de eerste échte attracties. Er wordt een reuzenrad gebouwd en een monorail die door het hele park rijdt.

2006

In 2006 viert Bobbejaanland de eerste keer Halloween.

2025

In 2025 gaat Bobbejaanland voor het eerst in de winter open.

Yves Peeters ziet zijn job niet als het leiden van een pretpark, wel als het gelukkig maken van mensen.

Wanneer ben je het liefst in het park aan het werk?

“Voor onze omzetcijfers is het goed, maar persoonlijk hou ik niet van topdrukte. De voorbije zomer heb ik het meest genoten van onze zomerse zaterdagen, wanneer het park tot 21u open is en er lokale bands in het cowboydorp spelen: da’s zo gezellig. Mocht Bobbejaan nog leven, ik denk dat hij dat ook wel zou kunnen appreciëren, dat er op de gitaar wordt gespeeld en gezongen terwijl de eerste sterren verschijnen boven het park.”

Wat was de moeilijkste periode?

“Corona. Op een bepaald moment stond er nog maar twee man op de loonlijst: ik en onze hr-manager, die alles moest regelen rond de technische werkloosheid van onze medewerkers. Het park leek wel uitgestorven, dat was een bizar gevoel. Ik focuste me toen volledig op het uitwerken van mogelijke scenario’s voor wanneer we opnieuw open zouden gaan.”

Er zijn twee soorten mensen op een rollercoaster: ‘you scream or you enjoy the ride’. Welk type ben jij?

“Als het leven een achtbaan is met ups en downs, dan ga je mij niet snel in paniek zien schieten of gillen. Ik blijf altijd kalm. Loopt er iets helemaal mis, dan word ik echt super gefocust. Ik sta helemaal op scherp: hoe raken we hier uit, hoe lossen we dit op? Zo raak je er het snelst weer uit.”

Vergader in hogere sferen

Limburg, ruimte voor zakelijk succes

Op zoek naar een leuke vergaderlocatie of teamactiviteit? Ontdek het aanbod op visitlimburg.be/zakelijk-toerisme

— “Toen ik in 2015 borstkanker kreeg, vond ik onverwacht veel troost bij Obie, de jonge golden retriever die ik aan het opleiden was als assistentiehond,” vertelt Vicky De Baere. “Zijn kwispelende enthousiasme gaf me houvast tijdens mijn behandeling.” Toen Vicky was hersteld, sloeg ze professioneel een nieuwe weg in als coördinator van Villa Samson, een plek waar het helende effect van dieren elke dag zichtbaar is. “Dit is mijn droomjob. Elke avond ga ik naar huis met een goed gevoel.”

Villa Samson: waar mens en dier elkaar helen

Villa Samson, op 300 meter van het UZ Brussel, is een pioniersproject dat past binnen de bredere visie van het ziekenhuis op een healing environment: een warme, rustgevende en mensgerichte omgeving die stress verlaagt en herstel bevordert. Villa Samson is dus geen steriele ziekenhuisruimte, maar een plek waar patiënten even tot rust kunnen komen in het gezelschap van hun huisdier of één van de therapiedieren. De naam Villa Samson is een warme knipoog naar de bekende tv-hond Samson. Het project mocht jarenlang rekenen op de steun van zijn geestelijke vader Danny Verbiest, die ook peter was van Villa Samson.

Meer dan medische zorg

“Voor veel patiënten is hun dier familie, soms zelfs hun enige familie,” zegt Vicky. “We hadden hier een man van 83 die zijn hondje meermaals per week bezocht, het enige wat hem nog restte. Of kinderen die door ziekte of trauma moeite hebben met bewegen of praten, maar dat hier spontaan doen door het contact met een van onze therapiedieren. Dat is de kracht van deze omgeving.”

De impact is niet alleen emotioneel, maar ook fysiek meetbaar: stress daalt, pijn vermindert, mensen voelen zich beter. “We hebben zelf een kleine studie gedaan bij kinderen en zagen dat hun cortisolniveau – een stressindicator – significant daalde,” zegt Vicky. “Dat is precies wat een healing environment beoogt: het medische omringen met menselijkheid en warmte.” Villa Samson ontvangt jaarlijks duizenden bezoekers uit onder meer geriatrie, revalidatie, pediatrie, oncologie en kinderen volwassenenpsychiatrie. Elke middag zijn er therapiebezoeken of activiteiten zoals wandelingen met honden, begeleid door een groep geëngageerde vrijwilligers. “Zonder hen kunnen we niet draaien,” benadrukt Vicky.

Steun van bedrijven en partners

De werking is volledig afhankelijk van donaties, sponsoring en vrijwilligers, via de UZ Foundation waar Vicky halftijds voor werkt. “Onze grootste sponsor, Purina, steunt ons sinds de start in 2017 structureel met voeding, middelen en zelfs koffie. Maar ook andere bedrijven

dragen bij: via tombolaprijzen, logistieke steun of eigen fondsenwervingsacties. Zulke acties en duurzame partnerships maken dit project mogelijk.”

Op pad met ‘beestig medicijn’

Via het project ‘Samson op wielen’ trekken de therapiedieren binnenkort ook naar andere zorginstellingen. “We willen ons ‘beestig medicijn’ delen met mensen die niet tot hier kunnen komen. Dat idee kwam van een ex-patiënte die vandaag vrijwilliger is. Prachtig, toch?”

“Wat we hier doen is eenvoudig en tegelijk wonderbaarlijk,” besluit Vicky. “We geven mensen de kans om even geen patiënt te zijn. Zelfs in de zwaarste momenten, zoals bij palliatieve patiënten, brengt het contact met hun dier troost en vreugde. Dat is de magie van Villa Samson: we zaaien hier geluk.”

Interesse om Villa Samson te steunen? Dat kan via www.villasamson.be

Tekst Eva Hugaerts — Illustratie Elise Vandeplancke

— Hassan Al Hilou werd op zijn vijftiende ondernemer met één doel: alle jongeren gelijke kansen geven. Want hij is ervan overtuigd dat er in elk van ons een ondernemer schuilt. Hij richtte onder andere de vzw Capital op en is sinds 2024 docent Maatschappelijke Innovatie aan de Erasmushogeschool Brussel. Als bezige bij vindt hij rust en inspiratie in zijn compagnons de route.

1. VUB-prijs

“Dit beeldhouwwerk kreeg ik in 2020 als Fellow van de VUB, voor de brug die ik altijd probeer te maken tussen de economische, politieke en academische wereld. Ik ontving hem uit handen van rector Caroline Pauwels, die in 2022 jammer genoeg is overleden. Zij was voor mij een mentor en een rolmodel. Het kunstwerk is dan ook een mooie erkenning, waar ik nog dagelijks naar kijk.”

2. Theepotje uit Thailand

“Dit theepotje uit Thailand kreeg een plekje op mijn salontafel. Daarop verzamel ik souvenirs uit alle landen die ik al bezocht heb. Ze staan voor mij symbool voor de mooie herinneringen en ontmoetingen tijdens mijn reizen. In Thailand sprak ik met andere innovatoren over hun aanpak. Zeer inspirerend!”

Hassan Al Hilou

3. Boek ‘Ik ben Hassan’

“In 2020 werd mijn boek ‘Ik ben Hassan’ gepubliceerd. Dat boek heeft een grote emotionele waarde voor mij. In mijn biografie vertel ik hoe ik de jongste ondernemer van België werd en hoe jongeren, maar evengoed leidinggevenden, de ondernemer van hun eigen leven kunnen worden door zichzelf beter te leren kennen.”

“Jammer genoeg werd Brussel opgeschrikt door rellen naar aanleiding van de WK wedstrijd België-Marokko in 2022. Dat vond ik vreselijk, daarom zocht ik met Capital een oplossing om vreedzaam samen naar voetbal te kijken. Ik nodigde de jongeren uit om bij ons de andere matchen van het WK bekijken. Zo toonde ik dat voetbal vooral een bron van plezier en verbroedering is, en niet van geweld. Voor dat mooie initiatief beloonden de FIFA en Coca-Cola ons met deze voetbal.”

4. Voetbal
Tekst Eline Dierick — Fotografie Marijn De Reuse
uit Irak

“De Irakese regering gaf me dit beeldhouwwerk cadeau voor mijn maatschappelijke inzet in het buitenland. Ook in Irak werk ik als maatschappelijk consultant voor de overheid en moedig ik jong ondernemerschap aan. Mijn identiteit bestaat uit meerdere lagen: een Irakese, een Belgische en een Nederlandse. Ik ben trots dat ik via mijn werk mijn steentje kan bijdragen in al die landen.”

6. Theepotje uit India

“Aan dit theepotje uit India hangt voor mij een hele mooie herinnering vast. Ik kocht het op de dag dat de Erasmushogeschool mij belde met de vraag of ik docent wilde worden. Dat vond ik een hele eer.”

7. Jaarrapporten

“Deze jaarrapporten van Unicef en Capital liggen op de salontafel in mijn kantoor. De cijfers dienen als basis voor mijn projecten. Het maatschappelijk onderzoek dat wij voeren wordt zo omgezet in de praktijk en dat geeft veel voldoening.”

8. Handtekening koning Filip

“Vorig jaar bracht koning Filip een bezoek aan Capital. Hij wilde graag meer te weten komen over hoe wij met schaalbare en innovatieve oplossingen de jeugdwerkloosheid proberen te bestrijden, in samenwerking met bedrijven. Het was een zeer verrijkend bezoek,

Ergonomi E op h Et wE rk, zorg voor uw teams

Ethias staat aan uw zijde: het absenteïsme terugdringen door spier- en skeletaandoeningen te verminderen.

Het stijgend absenteïsme weegt op werkgevers en leidt tot een verlies van 20 miljoen werkdagen per jaar. Deze trend wordt nog verergerd door een zittende levensstijl, die obesitas en chronische ziekten in de hand werkt.

Onze missie: met onze partner moveUP stellen we een team zorgverleners ter beschikking die elke deelnemer individueel begeleiden.

Ontdek onze dienstencatalogus op solutions.ethias.be

moveUP is de enige terugbetaalde app en virtuele kliniek in België.

Een aanpak in twee fasen:

> Zelf-evaluatie: globale diagnose van het risico op spier- en skeletaandoeningen binnen uw onderneming en analyse van de gevolgen van arbeidsongevallen vanuit het oogpunt van deze aandoeningen.

> Een gepersonaliseerd programma op aanvraag: via wekelijkse contacten met zorgverleners (kinesist, diëtist, psycholoog...) en dagelijkse coaching via de moveUP-app.

Neem contact op met onze expert

Geert VAN AKEN

Key Account Manager 011 28 21 00 ethiasservices@ethias.be Prins-Bisschopssingel 73 - 3500 HASSELT

Ethias Services nv - voie Gisèle Halimi, 10 - 4000 Luik RPM Luik BTW BE 0825.876.113 - IBAN: BE03 0688 9413 2384 - BIC: GKCCBEBB Publicitair document. Vormt geen contractuele verbintenis. V.U.: Yves Mélot

Ilham Kadri

is CEO van Syensqo en Voorzitter van CEFIC. Voor haar vormt de Clean Industrial Deal een stevig fundament, maar het is niet het eindpunt.

“Als voorzitter van CEFIC zie ik de Clean Industrial Deal van de EU als een duidelijke stap voorwaarts, niet als een moment om terug te blikken. Het pakt de urgente uitdagingen aan waarmee de Europese chemische industrie te maken heeft, van decarbonisatie tot concurrentievermogen en veerkracht. Met miljoenen directe banen en nog veel meer indirecte banen met sterke verbindingen over de waardeketens heen, is onze sector cruciaal voor de industriële toekomst van Europa.

De overeenkomst ondersteunt terecht de transitie naar klimaatneutraliteit en een circulaire economie en stimuleert innovatie en groene investeringen. Er wordt erkend dat we te maken hebben met belangrijke belemmeringen, waaronder hoge energiekosten en de complexiteit van de regelgeving. Dit zijn welkome signalen, maar nog niet voldoende.

Om te slagen, moet dit onderdeel zijn van een bredere strategie. We hebben betaalbare, schone energie, een-

Kijk op de zaak

voudigere en snellere regelgevingsprocessen en bescherming tegen oneerlijke wereldwijde concurrentie nodig. De Verklaring van Antwerpen, gelanceerd met de handtekeningen van 60 CEO's en inmiddels gesteund door meer dan 1.300, toont de diepe betrokkenheid van de industrie bij deze transformatie en de urgentie voor Europa om actie te ondernemen. Het ondersteunen van innovatie, vaardigheden en de veerkracht van de toeleveringsketen is essentieel om Europa's leidende positie te behouden.

Het begin juli gepubliceerde EUactieplan vormt nu de test. Het moet de ambitie van de Clean Industrial Deal omzetten in concrete, uitvoerbare maatregelen die het concurrentievermogen van onze sector in de praktijk ondersteunen.

Deze overeenkomst vormt een stevig fundament. Maar het is niet het eindpunt. Industrie en beleidsmakers moeten nu samenwerken om een duurzame, concurrerende toekomst voor de Europese industrie te realiseren.”

Ondernemen in tijden van cyberonveiligheid

— Alles staat of valt met je eindgebruikers. Toch blijven te veel bedrijven opvallend nonchalant als het op cyberveiligheid aankomt. Eén klik kan nochtans alles platleggen. Cyberveiligheid is geen IT-dossier meer, maar een gedeelde verantwoordelijkheid. Want ‘wat als je morgen geen IT meer hebt?’.

“Van heropbouw naar voorbeeldrol.”
Youri Segers

Op 6 december 2022 viel de digitale infrastructuur van Stad Antwerpen plots stil. Een zware cyberaanval legde de stadsdiensten plat. “Om 7 uur kreeg ik telefoon van onze COO: ‘Ik denk dat we een écht probleem hebben’,” herinnert Youri Segers, CEO bij Digipolis Antwerpen zich. De aanval – uitgevoerd via een klassieke phishingtechniek – was een schok, maar leidde tot een grondige transformatie. Wat de buitenwereld niet wist: de Stad was op dat moment al begonnen met de uitrol van een ambitieus cyberprogramma. “We waren bezig met onze aanpak op punt te stellen en

hadden net de nodige softwarelicenties aangekocht toen de aanval plaatsvond,” zegt Youri. “De aanval heeft alles versneld. Plots werd het belang van cyberveiligheid voor iedereen heel tastbaar, op eender welk niveau.” Digipolis Antwerpen bouwde samen met een uitvoerende partner het hele systeem op zes maanden tijd vanaf nul opnieuw op. “Uiteraard waren kritische diensten, zoals bijvoorbeeld de seinkamer van de brandweer, uiterst snel opnieuw operationeel. In dat half jaar hebben we onze toepassingen naar een hoger niveau

Tekst Eva Hugaerts — Fotografie Damon De Backer & Gregory Van Gansen

getild en zo alle mogelijke kwetsbaarheden aangepakt. Die upgrade zorgde voor een stevige doorlooptijd maar leverde wel een veiliger IT-systeem op.” Tienduizend computers en laptops werden gereset, opnieuw ingericht en geüpgraded. “We zagen deze crisis als een kans om sterker én veiliger dan ooit tevoren terug te komen. Het resultaat? Vandaag spelen we zelfs een voorbeeldrol in België.”

Voor ondernemers heeft Youri een duidelijke boodschap: onderschat de impact van een cyberaanval niet. “Als ik vraag ‘Wat als je morgen geen IT meer hebt?’, is het antwoord vaak: ‘Dan zijn we verloren.’ Daar moet je op anticiperen.”

Volgens Youri zijn drie ingrepen daarbij cruciaal. Ten eerste is er multifactorauthenticatie voor elke toepassing, hoe klein je organisatie ook is. “Dat vormt je eerste verdedigingslinie. Zonder MFA ben je al kwetsbaar nog vóór de aanval begint.” Ten tweede is het essentieel om een security operations center of SOC te hebben dat verdachte gedragingen op al je werkstations monitort en meteen ingrijpt. En tot slot: zorg voor compartimentering van je data, zodat een hacker niet zomaar toegang krijgt tot je volledige systeem. “Cyberveiligheid is geen project, het is een cultuur. Dankzij deze aanval kunnen we dat verhaal nog beter en nog concreter vertellen.”

PMD correct sorteren op de werkvloer. Da’s een gezonde gewoonte.

Op het werk belanden er vaak voorwerpen bij het PMD die er niet in thuishoren. Dat heeft gevolgen voor je PMD-zak, maar ook en vooral voor het recyclageproces en het milieu. Sorteer je PMD daarom altijd met zorg.

Maak er een gezonde gewoonte van met de info en tips op sorterenophetwerk.be

50% van wat je in je bedrijf in de vuilbak gooit, kan een tweede leven krijgen. Ontdek hoe je kunststoffolies, karton of houten palletten beter kan sorteren op iksorteerinmijnbedrijf.be

2

“De vraag is niet of je wordt gehackt, maar wanneer.” Manon Vandebergh

Elke dag ziet Manon Vandebergh, COO van het Leuvense cybersecuritybedrijf Phished, hoe kmo’s hun eigen cyberweerbaarheid overschatten. “Ook hier in Vlaanderen worden bedrijven dagelijks gehackt, en in 75 procent van de gevallen betalen ze losgeld om hun reputatie te beschermen,” zegt ze. “Maar ze riskeren veel meer dan dat: bedrijfsknowhow, broncodes of klantendata belanden op het dark web. Vlaamse bedrijven ontdekken geregeld dat een copycat van hun product opduikt op een Chinese website, voor een fractie van de prijs.” AI versterkt het probleem. Phishing wordt overtuigender, neemt exponentieel toe en omzeilt steeds vaker spamfilters. “De cijfers spreken voor zich: als cybercriminaliteit een legale sector was, stond ze vandaag op plaats drie in de wereldeconomie,” zegt Manon. Volgens Manon is het gebrek aan kennis over cybersecurity bij bedrijfsleiders een groot pro-

bleem. “Ze kunnen hun IT-partner of interne expert niet overtuigen én onderschatten dikwijls het risico. De enige juiste metric in cybersecurity is 0. Je wil geen enkel incident. Geen énkel. Met de nieuwe NIS2-regelgeving komt daar stilaan verandering in. Bedrijfsleiders en hun toeleveranciers moeten opleidingen volgen en aan hun personeel aanbieden. Met torenhoge boetes en persoonlijke aansprakelijkheid als stok achter de deur. En dat is geen overbodige luxe.”

Phished ontwikkelde een leerplatform dat inzet op gedragsverandering en kennisopbouw. “We zijn de Duolingo van cybersecurity,” zegt Manon. “Ondertussen trainen we wereldwijd 1,5 miljoen gebruikers in meer dan 5.000 organisaties. We voorzien permanente training en hebben een unieke e-mail beveiliging. Zelfs als ze op een malafide link klikken, berokkenen medewerkers geen schade. Dat geeft vertrouwen. Digitale hygiëne wordt vanzelfsprekend.”

GLOBAAL NETTORENDEMENT

Uitzonderlijke voorwaarden voor uw financiële gezondheid

Voor uw pensioenoplossingen (VAPZ, sociaal VAPZ, POZ, IPT) en uw verzekeringen is Amonis de ideale partner, of u nu in een vennootschap of in eigen naam werkt. Amonis is een not-for-profit onderneming, zonder aandeelhouders die een vergoeding verwachten. Zo komt het rendement integraal ten goede aan de leden: 6,5% globaal nettorendement uitgekeerd in 2024* en 0% beheerskosten!

“Alles staat of valt met je eindgebruikers. ”
Tom Deschildre

Cybercriminaliteit treft elke sector, ook grafische bedrijven zoals INNI group. “We verwerken dagelijks vertrouwelijke data. Cyberveiligheid is dus geen luxe, maar noodzaak,” zegt Tom Deschildre, managing director van de drukkerij. Toch is de reflex om schermen te vergrendelen of geen usb-sticks te gebruiken, ook intern nog niet vanzelfsprekend.

Via het Vlaio cybersecuritytraject deed INNI group een doorgedreven audit. “Dat kostte ons 5.000 euro, maar het actieplan dat eruit volgde was elke euro waard. Vlaio helpt om de drempel voor bedrijven te verlagen. Zulke overheidsinitiatieven werken, denk maar aan het effect van de Bob-campagnes,” vindt Tom.

De audit bracht quick wins en structurele verbeteringen aan het licht: minder mensen hebben toegang tot gevoelige info, netwerken zijn opgesplitst, en betalingen gebeuren met dubbele goedkeuring. “De grootste dreiging

blijft de onachtzaamheid van medewerkers en klanten. Daarom investeren we in bewustwording, opleiding en duidelijke policies: niet alleen bij het onboarden maar ook voor mensen die ons bedrijf verlaten hebben we een duidelijke policy uitgewerkt.”

INNI group werkt nu aan een cultuur van alerte collega’s: “Zie je een ongeblokkeerd scherm? Plak er een ‘Blokkeer mij’-post-it op. Liever speels dan belerend. Zo groeit het bewustzijn zonder vingerwijzen.” Ook klanten spelen een rol. “Zij bezorgen ons soms persoonsgegevens via onbeveiligde kanalen. Daar moeten we strenger in worden, want hun fouten kunnen ónze verantwoordelijkheid worden.”

Hoewel ze niet wettelijk onder de NIS2-richtlijn vallen, wil INNI group toch aan de normen voldoen. “We werken met veel gevoelige data, en klanten vragen steeds vaker of we compliant zijn. Dat is gewoon deel van professioneel ondernemen.”

“Ik erf een organisatie in topconditie, we zijn klaar voor de volgende stap.”

— Wij krijgen een nieuwe frontman. Frank Beckx neemt het stokje over van Hans Maertens als gedelegeerd bestuurder van onze organisatie. In tijden van groeiende handelsconflicten, stijgende energieprijzen en een technologische revolutie moet hij het Vlaamse bedrijfsleven een stem geven. Wie is Frank Beckx?

Frank, de laatbloeier

Op zijn twaalfde kende Frank Beckx alle ministers vanbuiten. “Ik wist welke bevoegdheden ze hadden en hoe dat ons staatsbestel werkte” vertelt de nieuwe gedelegeerd bestuurder van Voka. Terwijl andere kinderen buiten speelden, zat de jongen uit Bree voor de televisie te kijken naar journaals en politieke debatten.

Als enig kind van ouders uit het onderwijs – zijn vader was algemeen directeur, zijn moeder leerkracht – kreeg hij punctualiteit en oog voor perfectie mee van thuis. Maar die vroege politieke interesse maakte hem tot een buitenbeentje in het Noord-Limburgse stadje.

In Leuven bloeide hij pas echt open. “Ik was eigenlijk niet zo outgoing in het begin. Die kant heb ik pas in mijn studententijd ontdekt en toen heb ik alle schade ingehaald.” Als voorzitter van het Liberaal Vlaams Studentenverbond organiseerde hij wekelijks politieke debatten. Tussen pot en pint met politici en ondernemers debatteren werd zijn lust en zijn leven.

Die ervaring opende bovendien onverwachte deuren: op zijn 24ste werd Frank woordvoerder van Vlaams minister Marino Keulen. Later werkte hij ook voor Fientje Moerman. “Dat is ondertussen lang geleden, maar ik heb er wel van dichtbij gezien dat beleid maken een werk van lange adem is.”

Frank, de vertaler

Frank Beckx lacht als hij terugdenkt aan zijn start bij essenscia vlaanderen, de sectorfederatie van de chemische industrie en life sciences. “Ik kwam daar als jonge jurist in een wereld van ingenieurs.”

Tekst Freek Evers — Fotografie Josefien Tondeleir

De chemiesector, met de Antwerpse haven als kroonjuweel, presteerde uitstekend, maar bleef onzichtbaar. Beckx zag de uitdaging: hoe zet je een economische motor op de kaart? Hij wilde de techniciteit vertalen naar begrijpelijke boodschappen. "Ik hou van die vertaalslag: van complexe dossiers iets toegankelijks maken."

Hij zocht verhalen die verwonderden en verrasten. "We veranderden het verhaal: kijk eens welke diamant je in handen hebt." Door zichtbaarheid te creëren via media en internationale missies, kon hij draagvlak creëren bij politici voor belangrijke dossiers. Zijn inspanningen als niet-ingenieur werden er geapprecieerd. Hij groeide door van woordvoerder naar gedelegeerd bestuurder. En dat op 33-jarige leeftijd.

Bij essenscia leerde Frank de basis van wat hij nu bij Voka predikt: ondernemingen drijven welvaart aan. Je moet het alleen tastbaar maken.

Frank, de luisteraar

Bij Voka werd Frank meteen in het diepe gegooid. "Ik ben begonnen in maart 2021, in volle corona. De eerste drie maanden leerde ik iedereen kennen via Teams. Geen aanrader wat mij betreft.” De periode was dan weer wel erg leerzaam. “We hebben toen als team enorm helder gecommuniceerd. Zowel naar onze ondernemers, als naar de regeringen.”

Nadien volgde de ene crisis de andere op. "Van corona gingen we over de Oekraïne-crisis naar een energiecrisis. We zitten vandaag in een geopolitieke crisis. Dat is nooit meer gestopt." Die opeenvolging van crises is een val om constant brandjes te blussen. Maar als directeur van het Kennis- en Lobbycentrum wil Frank op de lange termijn werken. Niet alleen door na te denken op een kantoor in Brussel, maar door te luisteren naar ondernemers. “De essentie van de job gaat over bakens uitzetten voor de lange termijn.”

Om die reden is hij zo trots op het memorandum voor de verkiezingen van 2024. “Met onze standpunten trokken we naar onze Voka Kamers van Koophandel en we organiseerden het eerste Voka-bestuurscongres ooit. Honderd ondernemers-bestuurders debatteerden een volledige dag over de toekomst.” De essentie: Vlaanderen moet nu ondernemen om ook morgen nog competitief te zijn in een wereld vol transities. Het memorandum had impact op zowel de nieuwe federale als Vlaamse regering. Dat soort werk wordt zijn blauwdruk: “We gaan in de toekomst dat soort processen nog meer toepassen.”

Frank, de hervormer

Welke rol speelt Voka in een snel veranderende wereld? Frank Beckx ziet een wereld vol uitdagingen: regelgeving die doorslaat, de concurrentiekracht staat onder druk, de geopolitiek kantelt.

Europa illustreert de paradox. “We hebben geen groot AI-bedrijf in Europa, maar we hebben wel een regulering.” Terwijl Silicon Valley unicorns kweekt, kweekt Brussel richtlijnen. “Niet omdat we minder slim zijn, maar gewoon omdat we het kapot reguleren.”

De energiecrisis toont Europa's falen. Duitsland pompt 4 miljard in staatssteun voor de industrie, het level

"Ik ben begonnen in maart 2021, in volle corona. De eerste drie maanden leerde ik iedereen kennen via Teams. Geen aanrader wat mij betreft."

playing field verdwijnt. Vlaamse bedrijven betalen vier keer meer voor energie dan Amerikaanse concurrenten. “Het is het failliet van Europa dat men geen Europees antwoord heeft.”

Ook geopolitiek kantelt de wereld. We evolueren van een wereld van just-in-time naar friend-shoring, van een open economie naar een economie gespijsd met handelsoorlogen. “We leefden dertig jaar in globalisering en vrijhandel. Nu worden we geconfronteerd met het feit dat er grenzen zijn aan die vrije handel.”

Die nieuwe situatie brengt voor Voka uitdagingen met zich mee. Volgens Frank kan de Vlaamse werkgeversorganisatie de brug worden tussen lokaal en

"We moeten dat ondernemerschap tot in de huiskamers krijgen. Jongeren inspireren waar wij voor staan."

internationaal. "Ik ben ervan overtuigd dat we het verschil kunnen maken op Europees niveau." Hij wil bondgenootschappen sluiten met gelijkgezinde werkgeversorganisaties. Dit najaar trekt Voka om die reden naar het Europees Parlement in Straatsburg.

Frank, de ondernemer

“Als ondernemers moeten en willen we niet altijd naar de overheid kijken voor elke oplossing.” En dat geldt volgens Frank ook voor Voka. “Voka moet soms buiten de lijntjes kleuren en zelf initiatieven opstarten.”

De Talentcenters bewijzen die filosofie. Toen het onderwijs faalde in studiekeuzeoriëntatie, sprong Voka in het gat. Samen met de UGent ontwikkelden ze een methodologie en een talentenrapport waarmee twaalfjarigen hun talenten ontdekken. "Is dat een kerntaak van Voka? Nee, maar het is een maatschappelijke rol die we opnemen."

“Vandaag bereiken we 15.000 leerlingen per jaar.” Het project groeit organisch en is volgens Frank om verschillende redenen een goed voorbeeld. “Ten eerste is het maatschappelijk relevant, ten tweede is het onze rol om af en toe eens te verrassen en iedereen te verbazen.”

Net als elke ondernemer, kijkt Frank graag vooruit. Zijn stip aan de horizon staat op het jaar 2035. “Tien jaar is behapbaar, maar je kan ook ambitieus zijn.” De vraag waar Voka zich de komende jaren over buigt: wat is ondernemen in de toekomst? "We moeten dat ondernemerschap tot in de huiskamers krijgen. Jongeren inspireren waar wij voor staan.”

Frank, de spreekbuis

Frank werkte jarenlang achter de schermen. Hij bouwde teams, ontwikkelde strategieën en voedde het beleid. Nu stapt hij naar voren. "Ik zal veel meer op de publieke bühne komen." Als gedelegeerd bestuurder wordt hij de spreekbuis van ondernemend Vlaanderen. Dat betekent radio, televisie, debatten. Hij wil mensen bereiken tot in de huiskamers.

Die zichtbaarheid heeft een missie. Voka moet meer worden dan een belangenbehartiger van ondernemers. "We moeten ook durven inspireren om ondernemerschap uit te dragen in de hele samenleving.”

Frank is er alleszins klaar voor. "Ik erf een organisatie in topconditie. Nu zijn we klaar voor de volgende stap. Ik kijk ernaar uit om de komende jaren vele ondernemers te ontmoeten, naar hen te luisteren, hun belangen te verdedigen en hen te inspireren.”

Scan de QR-code en schrijf je in

Technopolis Mechelen 23 ok t ober 2025

VOKA

Eén partner. Eindeloos veel mogelijkheden. Orange Business, one-stop-shop voor uw telecom en ICT Van connectiviteit tot infrastructuur, van security tot innovatie: met Orange Business kiest u voor één strategische partner voor uw hele telecom en ICT. Dankzij onze expertise verloopt uw digitale transformatie efficiënt en veilig, en bent u helemaal klaar voor de uitdagingen van morgen.

Schakel een versnelling hoger op orange-business.be

Hugo Detré

is Lead Country Manager Belgium & Luxembourg bij ExxonMobil. Hij pleit voor meer ruimte voor innovatie om de energietransitie te realiseren.

“De EU Clean Industrial Deal is een stap in de juiste richting, maar nog te vaag om echte investeringsbeslissingen op te baseren. Wij willen als ExxonMobil tegen 2030 dertig miljard investeren in low-carbonoplossingen, zoals bijvoorbeeld CO₂-opslag en geavanceerde biobrandstoffen. Deze investeringen vinden spijtig genoeg plaats buiten de EU. We zetten ook volop in op de circulaire economie. In Baytown hebben we al onze eerste grootschalige recyclagefabriek voor plastic afval. In Antwerpen hebben we gelijkaardige plannen, maar door het ontbreken van een gunstig regelgevend kader krijgen we de business case moeilijk rond.

De industrie heeft nood aan duidelijkheid, eenvoud en vooral: technologieneutraliteit. Laat de EU de doelstellingen bepalen, maar geef bedrijven de ruimte om zelf te kiezen hoe ze die behalen. Vandaag legt de

Kijk op de zaak

EU te veel focus op bestaande technologieën, terwijl echte transitie pas mogelijk is als je ruimte laat voor innovatie. De VS geeft daarin een beter voorbeeld: daar ontstaat wetgeving pas ná technologische vooruitgang, niet ervoor.

Bovendien moeten we niet vergeten: de energietransitie moet haalbaar blijven: economisch én sociaal. De vraag naar lage-emissieproducten stijgt, maar consumenten zijn niet altijd bereid er meer voor te betalen. En in Europa wegen hoge energieen arbeidskosten al zwaar op onze industrie. Als daarbovenop nog een hoge regelgevingsdruk komt, dan blijft het vinden van die business case voor grote investeringen een heel moeilijke tot onmogelijke opgave. We onderschrijven het klimaatakkoord van Parijs. Maar om dit waar te maken, moet wetgeving de industrie helpen, niet afremmen.”

Pluxee kiest voor strategische samenwerkingen:

duurzame

waarde

creëren

voor werkgevers, handelaars en medewerkers

Het talent in je onderneming is wellicht je belangrijkste kapitaal, maar dat vind je niet terug in je boekhouding. In tijden van krapte op de arbeidsmarkt en stijgende uitval door ziekte en burn-out, is het cruciaal om duurzaam in mensen te investeren. Pluxee gelooft in structurele samenwerking met Belgische startups die concrete antwoorden bieden op deze uitdagingen. Vandaag stellen we Swave voor en blikken we vooruit op een tweede samenwerking die welzijn en retentie in een ander daglicht plaatst.

Swave en Pluxee: slimme citymarketing ten voordele van de lokale economie én jouw team

Samen met Swave rolt Pluxee het platform “Beleef de Stad” uit, dat bezoekers – vaak jouw medewerkers – stimuleert om lokaal te kopen en de stad te (her)ontdekken. Dankzij slimme prikkels, zoals voordelen in de horeca en het terugstorten van verplaatsingskosten voor wie gaat shoppen, brengen we mensen opnieuw naar het stadscentrum.

Met de steun van Vlaamse steden bouwen we een ecosysteem dat consumenten, handel en horeca verbindt. Het platform biedt shoppers 1+1-voordelen, mobiliteitskortingen, evenementen, suggesties in de stad... en maakt tegelijk vacatures van bedrijven in de buurt bekend. De technologie van Swave zorgt dat mensen automatisch worden beloond

terwijl ze cashloos of via de Pluxee Card betalen.

Geen complexe of dure integraties voor handelaars of steden, maar een platform dat tastbare resultaten levert: meer bezoekers, meer omzet voor lokale handelaars en een leefbare stad voor iedereen.

Vooruitblik: innovatieve samenwerking om welzijn en retentie te versterken

Langdurige afwezigheden kosten onze economie miljarden. Vraag het gerust aan onze premier op de VOKA Rentrée: welk buurland kent zo’n hoog aantal langdurig zieken? Daarom kiest Pluxee voor een nieuwe samenwerking die inzet op preventie, mentaal welzijn en duurzame matching. Via een academisch onderbouwd model brengen we welzijn en hr-beleid dichter bij elkaar. Zo vermijden we mismatches

en versterken we tegelijk het sociale vangnet én je bedrijfsresultaten. Binnenkort onthullen we meer details over deze veelbelovende samenwerking.

Pluxee als partner van toekomstgerichte werkgevers

Of het nu gaat over stedelijke vitaliteit of mentale veerkracht: Pluxee denkt structureel mee. Niet als leverancier, maar als partner. Want als we vandaag samen durven investeren, bouwen we morgen aan een sociaal en economisch sterk Vlaanderen én België.

Pluxee is als actief VOKA-lid je ideale partner om deze uitdagingen samen aan te pakken. Kom gerust langs!

“De druk op ons grondwater is vergelijkbaar met die in Marokko of Turkije.
Dan telt élke druppel.”
Jan Ingels, CEO van Tiense Suikerraffinaderij →

De meeste mensen denken bij het jaar 2020 aan lockdowns en mondmaskers. Maar voor Jan Ingels staat het symbool voor iets anders: een kurkdroge zomer. “Alles was aan het verdorren. De boeren mochten zelfs geen water meer oppompen uit waterlopen. Ondertussen hadden wij net water óver vanuit onze productie”, herinnert Jan zich. “We hebben het water gratis ter beschikking gesteld. Niet veel later stonden er talloze landbouwers met hun tractors aan te schuiven.” Met die spontane geste werd het zaadje geplant voor een ambitieus en innovatief waterproject: de Tiense Watervelden.

Waar komt al dat water dan vandaan? Eenvoudig: suikerbieten bestaan voor driekwart uit water. “Weinig mensen weten dat, maar als je een kilo biet vasthoudt, heb je eigenlijk 750 milliliter water vast”, vertelt hij. Jaarlijks verwerkt Tiense Suikerraffinaderij zo’n enorme hoeveelheid bieten dat er meer dan 1 miljard liter restwater vrijkomt, het equivalent van 400 olympische zwembaden. Tot voor kort werd dat water na zuivering via de Grote Gete geloosd in zee. “Dit kon zo niet verder. Zeker in een regio waar de druk op de grondwaterstand vergelijkbaar is met die van Marokko of Turkije, telt elke druppel”, beseft Jan.

De raffinaderij produceert enkel water tijdens de ‘bietencampagne’, van september tot april. Niet bepaald de droogste periode van het jaar. Het is dus cruciaal om het water in buffers op te slaan. Omdat die buffers heel wat ruimte innemen, moest Jan op zoek naar beschikbaar terrein. “Leidingen onder de stad Tienen leggen was natuurlijk geen optie. Toen viel ons oog op de oude vliegbasis van Goetsenhoven, op amper twee kilometer van onze fabriek. Tijdens een verkennend bezoek met onze partner waterbedrijf De Watergroep ontdekten we iets bijzonders: de hoofdwaterleiding richting Vlaams-Brabant loopt dwars onder het vliegveld.”

Een toevalstreffer, noemt Jan het, maar wel één die het project plots nieuwe dimensies gaf. De bietenwaterbuffer voorziet zo tot wel 1.000 kubieke meter irrigatiewater per dag, maar ook zachter drinkwater voor 10.000 gezinnen in de regio. “Het zachte bietenwater en het harde grondwater mengen perfect tot een uitgebalanceerde kwaliteit”, legt Jan uit. “Op het domein komen bovendien meertjes voor zachte recreatie: wandelen, fietsen, misschien zelfs waterskiën... Zo krijgt de oude basis ook een nieuwe maatschappelijke invulling.”

Zijn aha-moment heeft ook intern impact. “We zetten sindsdien nog meer in op duurzaamheid. We verlagen ons waterverbruik via een nieuwe diffusietoren, elektrificeren onze processen en plaatsten begin dit jaar de grootste hoogtemperatuurwarmtepomp in Europa.” Dat is niet alleen ecologisch, maar ook strategisch interessant. “Onze klanten – van Coca-Cola tot Callebaut – hebben eigen duurzaamheidsdoelen. Wij dragen hier graag toe bij. Iedereen zit mee in de keten.” Wat hem misschien nog het meeste raakt, is de symboliek van het hele project. “Een suikerbiet levert straks niet alleen suiker, maar ook drinkwater. Zo maken we het systeem volledig circulair.”

— In de zomer van 2020 was alles aan het verdorren en mochten boeren geen water meer oppompen. Ondertussen hadden wij net water over vanuit onze productie.

Tekst Stijn Fraeters — Fotografie Josefien Tondeleir

HEALTH C OMMUNIT Y C ONGRES

2025

Technopolis Mechelen 25 sept ember ‘2

5

Scan de QR-code en schrijf je in

Ann Caluwaerts

— Als tiener wilde Ann Caluwaerts een succesvolle loopbaan met een liefdevol gezin combineren. Ze twijfelde of haar keuze voor burgerlijk ingenieur dat zou toelaten. Als leading lady in de telecom- en technologiewereld heeft Caluwaerts de code gekraakt. Ze verklapt in een brief aan haar 18-jarige zelf hoe ze dat geflikt heeft.

Fotografie Damon De Backer

Beste Ann,

De wereld die je vandaag kent, zal in een rotvaart veranderen.

Ik zou kunnen uitleggen wat het wereldwijde web is, hoe de smartphone in combinatie met sociale media de wereld heeft veranderd en dat er met artificiële intelligentie een nieuwe technologie verrijst die alles wat we ooit voor onmogelijk hebben gehouden, mogelijk maakt.

Ik ga de toekomst niet voor je verklappen. Dan ontneem ik je een deel van de pret.

Ik herinner me hoe je je op dit moment voelt. Je bent 18, gedreven en ambitieus. Je bent gebeten door wiskunde en wetenschap en je droomt van een succesvolle loopbaan. Tegelijkertijd wens je een gezin, liefst met verschillende kinderen. Je wilt overal excelleren. Daar is niets mis mee. Integendeel.

De reden waarom ik je schrijf, is omdat ik weet dat je twijfelt. Ik herinner me dat je je zorgen maakt: is die keuze voor ingenieur wel te combineren met een gezinsleven? Hoe kun je een 11 op 10 halen als partner en moeder wanneer je ook professioneel alleen maar het hoogste ambieert? Je hebt van thuis uit meegekregen dat de combinatie van talent en hard werken de toverformule voor succes is. Dat twijfel niet nodig is.

Dat van dat hard werken, klopt. Wie elke dag een tikkeltje beter wil doen dan de dag ervoor, kijkt jaren later terug op een rijke, uitdagende loopbaan.

Ik wil je op het hart drukken: twijfelen mag. Het dwingt je om dieper na te denken, om open te staan voor andere perspectieven en bewustere keuzes te maken.

Zo staat de foto op mijn netvlies gegrift waarop mijn zoon (sorry voor de spoiler, je krijgt minstens één zoon) op schoot zit bij de juf, terwijl zijn klasgenoten bij hun moeder zitten. Ik had het event op school gemist door een belangrijke vergadering. Schuldgevoel en twijfel steken op zo’n moment meedogenloos de kop op.

Je zult je regelmatig afvragen: ben ik genoeg als moeder, als werknemer en als partner?

Is een goede moeder zijn wel combineerbaar met professioneel succesvol zijn?

Het leven is voor iedereen een zoektocht. Je valt, je staat op, je gaat door. Zowel professioneel als privé.

Wat ik dus wil zeggen: wees niet bang om te falen.

Vertrouw op jezelf, ook al lijkt het alsof je voor de moeilijkste weg hebt gekozen. Vertrouw op jezelf, ook al ben je de enige vrouw in het team. Vertrouw op jezelf wanneer je voelt dat het tijd is voor een nieuwe baan. Vertrouw op jezelf wanneer mensen reageren hoe je dat toch allemaal combineert. Vertrouw op jezelf ook als je het even niet meer weet.

Dat betekent ook: af en toe los laten en durven aanvaarden dat het goed genoeg is. Jezelf niet beoordelen door de ogen van anderen, maar vanuit jouw eigen keuzes en waarden. En durven toegeven dat je het soms ook niet weet. In een wereld die in een rotvaart verandert, is twijfel een kracht. Alleen zo blijf je wendbaar om jezelf constant in vraag te stellen en bij te leren.

Geniet volop van de boeiende reis. Het komt helemaal goed!

Veel liefs,

PS: Ga die passie voor technologie vol achterna. Je zult versteld staan van wat er allemaal verandert.

Het raakt, want het is echt. Het blijft hangen, want het is tastbaar. Het is waardevol, want het is vakmanschap.

Het is drukwerk.

Drukwerk durft.

Expertly crafted print-work.

“Het wordt verdorie eens tijd dat ik genomineerd word voor ondernemer van het jaar.”

Waarom auteurs beter als start-ups zouden denken →

Tom Lanoye

Leeft al sinds 1983 als zelfstandige van zijn pen. In 1992 richtte hij de nv L.A.N.O.Y.E. op.

Zijn autobiografische romans 'Kartonnen dozen' (1991) en 'Sprakeloos' (2009) werden veelgeprezen klassiekers.

Transformeerde zijn achtergrond als 'slagerszoon met een brilletje' tot een handelsmerk, waarbij hij de verkooptruc van zijn vader 'mag het iets meer zijn, madam' tot zijn poëtische credo maakte.

Ontving in 2024 de Prijs der Nederlandse Letteren, de belangrijkste literaire onderscheiding van het Nederlandse taalgebied.

Bekend als publieke intellectueel die zich via columns en lezingen mengt in maatschappelijke debatten. Speelde in 1996 een pioniersrol toen hij met partner René Los als eerste homokoppel een samenlevingscontract ondertekende in Antwerpen.

Zijn literaire werk is gepubliceerd en opgevoerd in meer dan vijftien talen, van Europa tot Zuid-Afrika.

— Tom Lanoye denkt als een ondernemer. Al veertig jaar leeft hij van zijn pen. Hij richtte zijn eigen nv op en beschouwt zijn boeken als producten. Zou het woord start-up niet zo Engels klinken, dan had de succesauteur zich allang founder van nv L.A.N.O.Y.E genoemd op LinkedIn.

“Het is een beetje zoals wat Hugo Claus in 1986 zei toen hij de Prijs der Nederlandse Letteren won: it’s about time.” We zijn nog aan het uithijgen van de steile klim naar de derde verdieping of Tom Lanoye vraagt zich af waarom we hem niet al eerder uitnodigden voor een gesprek over ondernemerschap.

De gevierde auteur, die in 2024 de belangrijkste literaire oeuvreprijs in het Nederlandse taalgebied in ontvangst mocht nemen, heeft zich altijd een middenstander gevoeld. Als twintiger had hij al een master- of ondernemersplan. Hij wilde voor zijn dertigste een verhalenbundel, een dichtbundel, een toneelstuk, een solovoorstelling en een roman schrijven. Hij wist ook dat hij zou optreden met eigen teksten en dat hij columns zou schrijven.

Dat was allesbehalve vanzelfsprekend. “Als je geen priester of leraar werd, dan was het bibliothecaris. Kijk naar Hendrik Conscience, die conservator werd in het Wiertz Museum. Schrijven was hoogstens een bijberoep. Dat wou ik absoluut niet.”

Het plan slaagde. “Beter dan gedacht. Waarom ben ik eigenlijk nog nooit genomineerd voor ondernemer van het jaar? Is het omdat ik uit de cultuursector kom? Veel mensen vinden wat ik schrijf bagger. Dus waarom zou ik geen baggerbedrijf kunnen leiden?”

Boeken als worsten

De slagerszoon met brilletje wist van kindsbeen af: eerst de taak, dan het vermaak. Lanoye wist welk soort schrijver hij zeker niet zou worden: de romantische, en uiteraard jong stervende, geniale bohemien die zich ver weghoudt van hoe zijn boeken eruitzien en die zich natuurlijk niets aantrekt van de verkoopscijfers.

Hij zag in dat boeken uitgeven in eigen naam, optreden, theater maken, zelf onderhandelen over prijzen met uitgever Mai Spijkers (Prometheus) en af en toe inboeten op winst om zijn geliefde theaterboeken uit te geven zijn troef was. Zakelijk denken werd zijn – Lanoye rilt bij de term – unique selling point.

Collega-auteurs die dit lezen: kijk maar weg. Tom Lanoye staat erom bekend dat hij zijn boeken, net als een slager zijn worsten, als producten beschouwt. "Met die boeken en theatertickets betaal ik mijn vrijheid. Maar zolang ik schrijf of op een podium sta, dan is het wél nog voor de kunst met de grote K. Er is overigens een groot verschil tussen beide disciplines. Op een podium mik je op de magie van het moment. Als je schrijft, is het voor de eeuwigheid."

Door commercieel naar zijn boeken te kijken, werd hij een betere schrijver. "Door mijn werk ook als product te

Tekst Freek Evers — Fotografie Dries Luyten

beschouwen en los te koppelen van mijn persoon kan ik veel beter om met kritiek. Of het nu over opbouwende kritiek van mijn eindredactrice gaat of een minder goede recensie."

"Ik heb de luxe dat ik tegenwoordig eisen kan stellen aan de uitgeverij. Mijn eisen komen altijd op hetzelfde neer: ik wil een zo goed mogelijk product maken dat nog altijd artistiek is. Die beide doelen versterken elkaar." Dat is de les die hij van zijn vader leerde: braderen doen we niet, kwaliteit primeert.

Een artistiek product is geen contradictie. "Het is nuttig om als kunstenaar eens rond te kijken om te beseffen in welke ruimte je je bevindt. Die ruimte is kapitalistisch. Ik heb daar kritiek op. Maar wie wil overleven in zo'n systeem, kan het maar beter naar zijn hand zetten.”

Resultaat van groepswerk

Schrijven kost vooral één ding: tijd. En tijd is voor een ondernemer hetzelfde als geld. Neem de oorlogsroman ‘De draaischijf’ bijvoorbeeld. Lanoye investeerde maar liefst vijftien maanden aan schrijven, exclusief de research in alle jaren ervoor. Dat is vijftien maanden minder tijd voor lezingen, columns, optredens of andere activiteiten die geld in het laatje brengen.

Naast tijdsintensief is de literatuur ook een verschuivende markt. “De statuur van de literatuur is veranderd”, zegt Lanoye. “Kijk bijvoorbeeld naar de dalende boekenoplages.

Of kijk naar een literair evenement zoals Saint Amour, dat vroeger live op tv kwam. Probeer dat vandaag maar eens.”

Er zijn mensen die de zogenoemde neergang wijten aan de kwaliteit van schrijvers of hun beperkt gevoel voor taal. “Ik vrees dat we vroeger vooral verwend zijn geweest. In de jaren negentig moest ik niet concurreren om aandacht met Netflix, Spotify, games en indrukwekkende concerten.”

Om die reden doet nv L.A.N.O.Y.E, waar onder andere zijn man en enkele intimi in de raad van bestuur zetelen, aan risicoplanning. Zo is het lang geleden dat zijn columns gebundeld werden. (‘Wie koopt dat nog?’) Maar daar blijft het niet bij. In september starten de opnames van de verfilming van 'Kartonnen dozen'.

Acteur Peter Van den Begin werkt aan een solo gebaseerd op 'De draaischijf', met Opera Ballet Vlaanderen als producent.

Lanoye maakt een solovoorstelling van zijn laatste boek 'ReinAard', die hopelijk ook jaarlijks op Pinksteren hernomen wordt als marathon. “Het wordt een totaalconcept, waarbij we gasten ook trakteren op varkenswangetjes bereid met

" Iedereen die het kapitalisme omarmt, moet op dit moment tegen Trump zijn."

Reinaert-bier, witloofsla en puree. Voor de veganisten maken we met portobello’s een kleine toegift.” En dan hebben we het nog niet gehad over zijn toneelteksten die over heel de wereld vertaald en opgevoerd worden.

“Toch is alles wat ik doe het resultaat van groepswerk. Zet dat allemaal eens af tegen het idee van de geniale eenling die hemelse bevliegingen krijgt. Daar heb ik dus schijt aan. Je mag dan wel talent hebben. Het is werken en netwerken geblazen. Zonder vorm, visie en ethos kom je er niet.”

Geen subsidieslurper

“Het grote gevaar van mijn succes als ondernemer, is dat ik misbruikt word door een aantal politici. Ze redeneren:

‘Als die bejaarde, bebrilde homoseksuele dwerg uit Sint-Niklaas erin slaagt om winstgevend te zijn, moet iedereen dat toch kunnen.’ Voor de duidelijkheid: ik krijg al decennia geen steun meer. Terecht!”

Hij wijst wel op een dubbele standaard. Ondernemers in fossiele brandstoffen, elektrische wagens en zonnepanelen krijgen wel al decennia massaal belastingvoordelen.

“Bij geen enkele van die ondernemers spreekt men over subsidies, terwijl dat bij schrijvers wel gebeurt. Ik vind dat

gegeven'.” In beide gevallen neemt de overheid risico's weg, maar alleen kunstenaars worden 'subsidieslurpers' genoemd.”

De grote vragen

Voor Lanoye is dat een symptoom van een bredere cultuuroorlog waarbij cultuur altijd moet worden ‘afgezeken’. “Alsof wij geen bijdrage leveren en alleen maar entertainment zijn dat door de burger wordt betaald.” Hij ziet die aanval op cultuur als onderdeel van een groter project. “In België is Arizona bezig met een aanval op wat we waren en wat we zijn. Immaterieel erfgoed, en daar hoort onze sociale zekerheid bij, onze hele welvaartstaat. Dat is het kroonjuweel en dat wordt ondergraven.”

Volgens Lanoye willen 'anarchokapitalisten' (voorstanders van een volledig ongereguleerde markt) elke staatsinvloed wegwerken om tot een compleet vrije markt te komen. “Kijk naar Amerika en zie wat dat oplevert. Bij Donald Trump zijn er geen controlemechanismen meer. Bij elke marktschommeling wordt zijn familie rijk gemaakt. Iedereen die het kapitalisme omarmt, moet op dit moment tegen Trump zijn. Ook wie vóór democratie en tégen oligarchen en monopolies is.”

Lanoye heeft dan ook een belangrijke oproep aan zijn medeondernemers. “Als succesvol ondernemer kom je op een

"Als succesvol ondernemer kom je op een bepaald moment onvermijdelijk voor de grote existentiële vragen te staan: leven, dood, vergankelijkheid, ouderdom, verlies. Wat doe je dan?"

men in de kunst- en literaire wereld moet beginnen te spreken over investeringen en start-ups. Start-ups, dat begrijpt iedereen, omdat het weer in het Engels is.

Bart Van Loo bijvoorbeeld: dat is onze spectaculairste, succesvolste literaire start-up ooit.”

Het meest cynische volgens Lanoye is dat schrijvers hun steun wél moeten terugbetalen als ze succesvol worden.

“Als je als beginnende schrijver een beurs krijgt en je hebt plots een bestseller, dan gaat men dat verrekenen. Dan moet je een deel van die investering terugbetalen. Waarom doen we dat niet bij vastgoedontwikkelaars? Als zij dankzij belastingverminderingen winst maken, zegt niemand: 'Geef dat geld deels terug aan de gemeenschap die jullie kansen heeft

bepaald moment onvermijdelijk net als iedereen voor de grote existentiële vragen te staan: leven, dood, vergankelijkheid, ouderdom, verlies. Wat doe je dan? Dat los je niet op door je blind vast te klampen aan je managersritme, aan oppervlakkige zaken als golf spelen of door krampachtig jong te blijven doen.”

Voor hem is dat precies het mooie aan zijn beroep als literair ondernemer: “Ik kan met die grote vragen tegelijkertijd producten maken en zelf met die vragen bezig zijn. Ik hoop dat mijn klanten tevreden zijn, omdat ik hen iets kan aanbieden waarmee ze juist wél met die grote vragen aan de slag kunnen.” En daarom, besluit Lanoye met een glimlach, leidt hij toch liever geen echt baggerbedrijf.

Partners in ambitie

Starter of groeier, éénmanszaak of multinational, je wil vooruit. Soms heb je daarvoor een partner nodig.

Als Vlaamse investeringsmaatschappij zijn wij die partner voor jouw financiering. Ben je een ondernemer met een goed idee, een sterk dossier en veel goesting? Maar vind je niet de financiering om je plannen te realiseren?

Overtuig ons en verdien de waarborg, lening of kapitaalparticipatie van jouw partner in ambitie.

Graag een eerste gesprek? Contacteer ons.

www.pmv.eu

Oude Graanmarkt 63, B-1000 Brussel T +32 (0)2 229 52 30 info@pmv.eu

Van bankier naar visb(r)oer

— Broers Steven (34) en Christophe (37) Timmermans deden velen met de ogen knipperen toen ze hun succesvolle carrière als zakenbankiers inruilden voor de vishandel die hun vader in de Kempen runde. Nu, een dik decennium later, gaat de omzet van Alfa Fish door het dak en hopen ze de grootste van Vlaanderen te worden. Dat komt niet vanzelf, natuurlijk: “Ons werk en leven zijn compleet met elkaar verweven.”

Tekst Eva Keustermans — Fotografie Eva Vlonk

Ze zijn broers en eigenlijk veel meer dan dat. Gelijkaardige studies, eenzelfde carrièrepad en nu leiden ze samen een miljoenenbusiness in Brecht. Hun huizen staan naast elkaar en ze werden – met twee maanden verschil – papa. Of Vic en Alexander, allebei 1 jaar oud, al vis lusten? “Ze hebben geen keuze,” lacht Steven. “We draaien het overal door. Puree met zalm gaat er bijvoorbeeld zeer vlot in.” Christophe: “Helikoptertje spelen met een lepel: dat is de truc. Dan eten die kinderen alles.” Hopen ze dat de neefjes later de boel zullen overnemen? “Nee, daar mogen we niet van dromen”, vindt Steven. “Het is niet juist om iemand in een bepaalde richting te pushen. Ze moeten het zelf willen, zoals ook wij iets moois hebben verlaten om dit te kunnen doen.”

Van Londen naar Brecht

Hij heeft het over de carrière die hen naar de City in Londen bracht. Na een opleiding handelsingenieur werkte hij bij zakenbank Rothschild; Christophe kwam met zijn diploma Toegepaste Economische Wetenschappen bij JPMorgan en Morgan Stanley terecht. In 2013 gooide de jongste broer dat leven om, Christophe volgde in 2015 zijn voorbeeld.

“Het was een hele aanpassing”, zegt Christophe. “In Londen had ik collega’s van over de hele wereld. Op de duur denk je zelfs in het Engels. Maar laten we een kat een kat noemen: dat soort bedrijven laat ieder jaar de minst sterke 15 procent van hun medewerkers afvloeien. Veel bankiers kopen een mooi huis in Londen, worden op hun 40ᵉ of 45ᵉ opzijgeschoven en zitten dan met die afbetaling. Voor mij was er nog geen probleem, maar in de familiezaak zag ik meer potentieel. Als ik nu terug in Londen kom, is er weinig dat ik herken. De meeste collega’s van toen zijn weg, de restaurants zijn allemaal veranderd…”

Sushirestaurants

Dit jaar verwachten Steven en Christophe met Alfa Fish de kaap van 35 miljoen euro omzet te ronden, mede dankzij de overname van een concurrent. Dat was ooit anders: 25 jaar geleden was hier een verouderde haringrokerij. Een definitieve sluiting dreigde, maar vader

"Alle stappen in onze werking vormen een ketting. Is er één schakel niet in orde, dan stropt het. Wij scoren over de hele lijn goed, waardoor we stilaan kunnen hopen om de grootste van Vlaanderen te worden."

Michel, boekhouder in bijberoep, zag er een fijn project in. “Pas toen hij de zaak al had gekocht, heeft hij het aan mama verteld”, lacht Steven. “De rokerij vormde hij om tot een groothandel voor winkels en marktkramers. Mijn broer en ik hielpen in het atelier en reden mee met de chauffeurs. Papa opende ook een winkel: de Vistafel, die nog altijd voor 10 procent van onze omzet staat. Hij had een paar mensen in dienst maar groeien was niet zijn ambitie.”

Enter Steven, die er wel tegenaan wilde gaan. “Al snel begon het goed te lopen. Ik bouwde de organisatie uit, dreef de waarde op… Al bleef ik natuurlijk mijn vaders werknemer. Ik wilde de zaak graag overnemen en ben toen bij Christophe beginnen polsen: ‘Doe je mee?’” Christophe ging snel overstag. Hij heeft veel lof voor zijn broers neus voor zaken.

“In die tijd schoten de sushirestaurants als paddenstoelen uit de grond. Steven zag dat enorme potentieel en besloot om ze zalm en tonijn te leveren. Intussen zijn we van 3 naar 19 bestelwagens opgeschaald en verhandelen we elk jaar 3,5 miljoen kilo vis.”

Gezocht: fileerder

Steven begint om 4 uur ’s morgens aan zijn werkdag, Christophe vliegt er twee uur later in.

De oudste focust op de aankoop en daarvoor kijkt hij niet op een kilometer. Argentinië, Sri Lanka, Zuid-Afrika: valt er ergens ter wereld zilverzalm, zwaardvis of zeebaars van topkwaliteit te scoren, dan is het aan Christophe om die asap naar Brecht te brengen. Want al die tonnen vis worden hier versneden, 24 op 7.

Steven: “Met de juiste vakmannen kan je het verschil maken. Goede, gedreven mensen vinden die ook ’s avonds en ’s nachts willen werken, blijft wel een uitdaging.” Christophe: “Op de VDAB-site staat al 10 jaar een vacature voor visfileerder die ik elke maand vernieuw. Een geheimpje: intussen heb ik een map vol cv’s en kennen alle fileerders ons. Als we een volgende overname doen of er komen grote klanten bij, kunnen we snel schakelen.”

Goed woordje

Volgende stap: alle bestellingen nog voor de middag tot bij de horeca brengen. Nog zoiets waar de broers een erezaak van maken terwijl niet alle concurrenten erin slagen. Christophe: “Al die stappen vormen een ketting. Is er één schakel niet in orde, dan stropt het. Wij scoren over de hele lijn goed, waardoor we stilaan

kunnen hopen om de grootste van Vlaanderen te worden. De horeca is een kleine wereld, die mensen komen vaak bij elkaar eten. Word of mouth heeft ons al enorme diensten bewezen.”

Grote hoeveelheden vis invliegen en met gekoelde bestelwagens naar overal in Vlaanderen brengen: niet erg duurzaam, toch? Christophe: “Wat duurzaamheid betreft, doen we wat we kunnen. Visresten verwerken we in fonds, bouillons en dierenvoeding, piepschuim recycleren we, ons nieuwe gebouw heeft 350 zonnepanelen en een systeem voor waterrecuperatie… En we proberen niet-overbeviste Noordzeesoorten van lokale vissers te promoten. Dat lukt niet altijd goed, maar we proberen wel. Zelf eet ik die Noordzeevis nog het liefst van al. Pieterman, hondshaai, wijting, zeebaars…”

Blind vertrouwen

In het begin deden de broers bijna alles zelf. Nu ze in deze hogere league spelen – met 70 werknemers – moeten ze de taken duidelijk verdelen, delegeren en vooral: durven loslaten. Steven: “Niet evident voor mij. Ik wil het liefst alles onder controle hebben, alles weten. Gelukkig vertrouwen mijn broer en ik elkaar blindelings en zijn er geen spanningen. Dat je elkaar door en door kent, is wel een voordeel als je samen een familiebedrijf runt. Papa doet trouwens nog altijd de boekhouding. Hij vindt het superleuk om het bedrijf mee te laten groeien. Ook mama draait zo goed als elke dag mee in de winkel. Werk en leven zijn compleet met elkaar verweven”, geeft Steven toe. “Ik kocht een huis aan de overkant van de straat; Christophe en zijn vriendin trokken in het huis ernaast. Natuurlijk zie je dan ook op zondagavond de trucks toekomen. Op café schrikken vrienden weleens als ik zeg hoe laat de wekker gaat. Misschien hebben zij een normaler leven. Maar dit is gewoon ons ritme, ons lichaam heeft zich eraan aangepast.”

Christophe: “Wij hebben ook een appartement in Antwerpen, dat helpt wel om wat afstand te nemen. Ook op familiefeesten proberen we werk en privé wel gescheiden te houden en het eens over iets anders te hebben. Tot iemand van de familie een vraag over het bedrijf stelt en we weer vertrokken zijn.” (lacht)

"Elkaar door en door kennen, dat is een voordeel als je een familiebedrijf runt."

*Long range Single motor. Actieradius gebaseerd op de WLTP-norm. WLTP: 17.6-23.0 kWh/100 km en CO₂: 0 g/km. Milieu-informatie (KB 19.03.2004): polestar.com

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.