Afgiftekantoor Brussel X | In Beraad jrg. 30 nr.2, april 2022 Verschijnt driemaandelijks | P 309789 v.u. Mia Douterlungne, Koning Albert II-laan 37 | 1030 Brussel overname mag mits bronvermelding
IN BERAAD
bpost PB- PP
BELGIE(N) - BELGIQUE
INFORMATIE VANUIT DE VL A AMSE ONDERWIJSRA AD VOOR SCHOLEN EN ONDERWIJSINSTELLINGEN In de Vlaamse Onderwijsraad overleggen vertegenwoordigers uit het hele onderwijs-landschap en van de sociaal-economische en sociaal-culturele organisaties over het onderwijs- en vormingsbeleid. Op basis daarvan geeft de Vlor adviezen aan de Vlaamse minister bevoegd voor onderwijs en vorming en aan het Vlaams Parlement.
Vlaamse toetsen De vlucht vooruit?
a p ri l 2022
Impact op scholen en leraren
Ons onderwijs kent een traditie van brede en algemene vorming. De Vlaamse toetsen kunnen scholen onder druk zetten om vooral in te zetten op het boeken van leerwinst in Nederlands en wiskunde. Bovendien kunnen de toetsen ook binnen de getoetste domeinen ertoe leiden dat onderwijs zich te eenzijdig richt op cognitieve prestaties die makkelijk te toetsen zijn. Hoe zal dat vermeden worden? Het is voor de Vlor fundamenteel dat de grote diversiteit aan pedagogische projecten gewaarborgd blijft, inclusief de ruimte om uit te gaan van verschillende visies op wat kwaliteitsvol onderwijs is. Die diversiteit komt door het invoeren van de Vlaamse toetsen in het gedrang.
Geen garantie voor onderwijskwaliteit foto: Ben Mullins
Vanaf het schooljaar 2023-2024 wil de Vlaamse regering van start gaan met de verplichte afname van de ‘Vlaamse toetsen’ in alle lagere en secundaire scholen. Die toetsen moeten aangeven hoe leerlingen het doen op vlak van Nederlands en wiskunde op vier momenten in hun onderwijsloopbaan: in het vierde en zesde leerjaar basisonderwijs en op het einde van de eerste en derde graad secundair onderwijs.
OVSG-toets, paralleltoetsen). De Vlor roept op om die te onderzoeken en te bekijken of een versterking ervan kan beantwoorden aan de vooropgestelde doelen van de Vlaamse toetsen. Als de overheid die toch wenst in te voeren, dan moet de toegevoegde waarde ervan scherp gesteld worden.
Een expliciet doel van de Vlaamse toetsen is om leerwinst in kaart brengen. Maar het is momenteel nog helemaal niet duidelijk hoe dat Toetsing maakt inherent deel uit van onder- concreet zal gebeuren. Wat zal er juist worden wijs. Gestandaardiseerde toetsen kunnen gemeten? Zal dat enkel gaan om de leerwinst een bijdrage leveren aan onderwijskwa- tussen de twee meetmomenten binnen elk liteit. Maar alles staat of valt met de finali- onderwijsniveau? Of zullen scholen secundair teit van die toetsen, hoe ze vorm krijgen en onderwijs ook zicht krijgen op de leerwinst die welke voorwaarden aanwezig zijn opdat ze hun leerlingen boeken tussen het einde van effectief leiden tot kwaliteitsontwikkeling. het lager onderwijs en het einde van de eerste De Vlor ziet nog heel wat openstaande vra- graad in het secundair onderwijs? En op welk gen vooraleer de toetsen effectief kunnen niveau ligt de ambitie voor leerwinstmeting: op worden ingevoerd in de scholen. het niveau van het Vlaamse onderwijsbeleid, op het niveau van scholen, of op het niveau Welke toegevoegde waarde? van leerlingen? Bovendien is het ook nog niet Ons onderwijs kent al een aantal vormen duidelijk hoe de toetsen op dat vlak valide en van gestandaardiseerde toetsen zoals pei- betrouwbaar zullen zijn. Daarin zit net de verlingen van de overheid en de decretaal ver- nieuwing ten opzichte van de peilingen en plichte gevalideerde toetsen op het einde van de gevalideerde toetsen op het einde van het het basisonderwijs (interdiocesane proeven, basisonderwijs. In Beraad jrg. 30 nr.2, april 2022 p1
Met de Vlaamse toetsen hebben we nog altijd geen zicht op de oorzaken van de dalende leeruitkomsten bij leerlingen in het basis- en secundair onderwijs, die de aanleiding vormen voor het aankondigen van de Vlaamse toetsen. Op welke manier kunnen centrale toetsen daar concreet op inspelen? Welke garanties bieden de Vlaamse toetsen om een kentering teweeg te brengen? En zijn de investeringen in de Vlaamse toetsen in verhouding tot de te verwachten impact ervan en de beoogde bijdrage tot de onderwijskwaliteit?
Rankings niet te vermijden
Even fundamenteel is dat moet worden uitgesloten dat in het kader van openbaarheid van bestuur rankings ontstaan van scholen. De overheid wil decretaal uitsluiten dat in dat kader resultaten van de toetsen op niveau van de klassen en scholen opvraagbaar zouden zijn. Maar dat is juridisch niet mogelijk. Juristen wijzen erop dat de vraag niet is of er openbaarheid van de toetsresultaten komt, maar wel wanneer die er zal komen. Dat zal een verregaande (negatieve) impact hebben op de onderwijscultuur en onderwijskwaliteit. Rankings zullen niet te vermijden zijn.
Lees verder op p2 ——>