Houding van Vlamingen tegenover oude en nieuwe migranten
De houding van Vlamingen D E
H O U D I N G
VA N
V L A M I N GE N
tegenover ‘oude’ en ‘nieuwe’ migranten: T E GE N OVE R ‘O U D E ’ E N ‘ N I E UWE ’ M I G RA NT E N :
diffuus of specifiek? D I FF U U S
O F
S P E C I F I E K ?
Bart Meuleman • Jaak Billiet K.U.Leuven
1
| Inleiding
In de nasleep van de moord op Islam-leraar Mohammed Achrak en de politieke rel rond Dyab Abou Jahjah laait het migrantendebat opnieuw bijzonder hoog op. Migrantenstemrecht en inburgeringsplicht zijn hot topics, zowel aan de keukentafel als op het hoogste politieke niveau. Voor het eerst in de Belgische naoorlogse geschiedenis ziet het er naar uit dat de migrantengemeenschap een kans(je) krijgt om haar eigen stemgeluid te laten horen. In het recente verleden hebben diverse stromen migranten uit verschillende regio’s zich in België gevestigd, elk met hun eigen (letterlijke) beweegreden. Ook vandaag nog kloppen velen aan op de poorten van het Koninkrijk België, in de hoop hier onderdak te vinden. Een aantal onder hen slagen erin de nodige papieren te verkrijgen via de asielprocedure. De meerderheid echter, wordt aan de grens tegengehouden of wendt zich tot illegale achterpoortjes. Het bestaan van deze verschillende migratiestromen heeft als consequentie dat de migrantengemeenschap in België helemaal geen monolithisch geheel is, maar integendeel heel wat schakeringen bevat. Migranten van de tweede generatie, gastarbeiders, asielzoekers, vluchtelingen, illegale immigranten: maar al te vaak worden deze groepen op één conceptuele hoop geworpen, terwijl ze in feite totaal verschillende realiteiten uitmaken. Op basis van het tijdstip van, en het motief voor de migratie, kan de omvattende term ‘migranten’ ruwweg in twee subcategorieën opgedeeld worden. De zgn. ‘oude migranten’ zijn vooral afkomstig uit het Middellandse Zeegebied. Het zijn de Turken, Marokkanen, maar ook Zuid-Europeanen die in de jaren zestig en zeventig hierheen gehaald werden om het tekort aan arbeidskrachten op te vullen. Met de term ‘nieuwe migranten’ wordt verwezen naar de groepen die zich hier – zoals de naam al laat vermoeden – meer recent gevestigd hebben. Velen zijn hier om de economische malaise in hun
137