Inhoudstafel Woord vooraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
20
Landbouw en voedsel in de wereld
26
1 Voedselproductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 2 Wereldvoedselprijzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
30
3 Internationaal landbouwbeleid (WTO) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 3.1 Van GATT naar WTO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 3.2 De Doha-ronde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 4 EU-landbouwbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 4.1 Gemeenschappelijk Landbouwbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 4.2 Marktordeningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 4.3 Plattelandsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 4.4 Tussentijdse evaluatie EU-landbouwbeleid (Health Check) . . . . . . . . . . . . . . . 37
Landbouw in relatie tot zijn omgeving
40
1 Landbouw en ruimte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 1.1 Ruimtegebruik in de landbouw 1990-2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 1.2 Het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 1.2.1 De ruimtelijke boekhouding voor het buitengebied . . . . . . . . . . . . . . . 42 1.2.2 Afbakening van de gebieden van de natuurlijke en agrarischestructuur . . . . . 43 1.3 Toekomstige ruimtebehoefte voor de landbouw in 2013 en 2020 . . . . . . . . . . . . 45 2 Gebruik van en impact op de omgeving van landbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 2.1 Effecten van landbouw op het milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 2.2 Landbouw en natuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 2.3 Landbouw en integraal waterbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53 3 Een veranderende plattelandsomgeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 3.1 Het sociale weefsel van het platteland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 3.1.1 Demografie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 3.1.2 Sociaal netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 3.1.3 Wonen en voorzieningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57 3.1.4 Kansarmoede, economie en tewerkstelling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 3.2 De transformatie van het platteland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 3.2.1 Verkaveling, verstedelijking en verstening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59 3.2.2 Vertuining en verpaarding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 3.2.3 Versnippering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 3.2.4 Vervlakking, nivellering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 3.2.5 Verrommeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 3.3 Landbouw in een veranderd platteland . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 3.3.1 Verbreding en diversificatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 3.2.2 Gebiedsgerichte ontwikkelingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64