DE MEISJE
Jaouad Alloul
INLEIDING
In zijn debuutroman De Meisje (2023) vertelt Jaouad Alloul het verhaal van Idriss, een jonge Marokkaanse Belg die opgroeit in een groot traditioneel gezin in Antwerpen en worstelt met zijn genderidentiteit, zijn religie en zijn gevoelens voor jongens. Op 19-jarige leeftijd verlaat Idriss dan ook het ouderlijke huis om op zoek te gaan naar wie hij echt is. Met veel gevoel en humor voert Alloul de lezer mee in de belevingswereld van een queer jongen binnen een conservatief islamitisch milieu. Thema’s als zelfontdekking, familie-eer, moederliefde, vriendschap en schaamte komen aan bod.
De Meisje is gebaseerd op Allouls gelijknamige monoloog (2019), die hij omschrijft als een theatrale biografie. Hoewel het hoofdpersonage in de roman – in tegenstelling tot de theatervoorstelling – wel fictief is, sluit Idriss’ verhaal sterk aan bij de ervaringen van de auteur. De Meisje is een indringend, toegankelijk en persoonlijk relaas dat iedereen –jongeren én volwassenen – weet te raken.
VOOR HET LEZEN
1 Je las kort waarover De Meisje gaat. Noteer in kernwoorden je gedachten of gevoelens bij de belangrijkste thema’s van het boek. Zijn er kernwoorden die tot verschillende thema’s behoren? Noteer ze in de overlappingen.
homosexualiteit
genderidentiteit
2 Bekijk de cover van het boek. Wat zie je? Spreekt de cover jou aan?
3 Blader nu, zonder te lezen, door het boek. Wat valt er op? Noteer vier dingen.
4 Je hebt nu al een vaag idee waarover het boek gaat. Noteer drie zaken die volgens jou kunnen gebeuren in het verhaal.
TIJDENS HET LEZEN
1 Pauzeer het lezen na de aangegeven pagina’s. Omschrijf kort wat er volgens jou zal gebeuren.
Wat verwacht je dat er zal gebeuren na pagina …
2 Kleef tijdens het lezen post-its in het boek.
a Roze post-its bij passages waardoor je ontroerd of net verdrietig was.
b Gele post-its bij passages die je verrassend vond.
c Groene post-its bij passages die je shockeerden.
NA
HET LEZEN
A MENINGSVORMING
1 Kijk terug naar de post-its die je kleefde. Zou je na het lezen van het hele boek andere passages aanduiden of deze anders dan ontroerend, verdrietig, verrassend of shockerend beoordelen? Leg uit
2 Welk gevoel overheerste er toen je de laatste woorden van het boek las?
a Omschrijf je gevoel aan de hand van drie adjectieven en leg uit waarom je deze koos.
b Vergelijk jouw woorden met die van klasgenoten. Hebben jullie het einde op dezelfde manier ervaren? Op welke manier wel/niet?
c Welke betekenis ken jij toe aan dit einde? Welke boodschap wordt hier meegegeven aan Idriss en – bij uitbreiding – aan de lezer, volgens jou?
3 Wat denk of hoop je dat er zal gebeuren na de laatste bladzijde? Beschrijf dit in een tiental zinnen. Wees gedetailleerd.
4 Wat vond je van het boek? Kruis de stellingen aan waarmee jij het eens bent.
Ik heb me door het boek moeten worstelen.
Een echte pageturner. Ik las het boek in één ruk uit.
Ik vond het heerlijk goed geschreven.
Ik verwachtte een ander soort verhaal.
Ik was regelmatig ontroerd tijdens het lezen.
Ik vond het boek (regelmatig) aanstootgevend.
Vul zelf aan:
5 Raad je anderen het boek aan? Waarom wel/niet? Geef drie heldere en relevante argumenten.
6 Lees deze recensies over De Meisje.
De schrijfstijl past bij het onderwerp en bij het verhaal. Jammer dat de dialogen met zijn vader, in het Arabisch, niet vertaald zijn. In grote lijnen kan je wel volgen waarover het gaat, maar de precieze bewoording mis je toch.
Het verhaal geeft een realistische inkijk in de homowereld, vooral in het feesten, de relaties, hoe men omgaat met seks. Daarnaast wordt er ook stevig drugs gebruikt.
Het boek valt vooral op door de titel. De meisje. Het einde van het boek was wel mooi en maakt het af.
Bron: www.hebban.nl
Tijdens het lezen van “De meisje” vroeg ik mij geregeld af wat fictief en wat nonfictief zou zijn. Het verhaal is soepel verteld en Idris neemt de lezer mee op weg in zijn ontwikkeling en zoektocht. Ik was erg benieuwd naar het einde, al vond ik dat helaas minder verrassend dan gehoopt, mooi was het wel.
Bron: www.hebban.nl
Hoewel dit Jaouads eerste boek is ben ik instant fan! De man zelf is naast zijn kleurrijke zelve ook een pracht
De tekst van Jaouad is trouwens doorspekt met Arabische zinnen ... en hoewel ik vermoed dat geen enkele
Soms hartverscheurend, soms grappig, soms sexy maar vooral heel goed!
Nu ga ik even een traantje deppen en even uit mijn sprakeloosheid geraken.
Damn, wat een mooi boek!
Bron:
Ik moet zeggen dat de titel en de flaptekst mij enigszins op het verkeerde spoor brachten. Ik had verwacht dat het boek meer over gender zou gaan, maar eigenlijk gaat het vooral over Idriss’ seksualiteit. Desalniettemin was het een mooi verhaal over de weg naar zelfacceptatie. Bij vlagen was het een verdrietig verhaal, omdat Idriss zo worstelt met zijn seksualiteit en zijn familie hem uitstoot. Toch zaten er ook grappige stukjes in, vooral de scènes met dragqueen Jan maakten me aan het grinniken.
Daarnaast vond ik het in het begin verwarrend welke leeftijd Idriss had, want het personage komt vrij kinderlijk over, maar is al wel seksueel actief. Soms had er net even meer context in gemogen om het hele verhaal rond te krijgen.
Ik vond het jammer dat er niet meer van Idriss’ gevoelens beschreven werden, vooral omdat het vanuit de ik-persoon geschreven is en dat zo niet volledig benut werd. Een vrij groot deel van het verhaal gaat over het nachtleven waarin Idriss jarenlang verkeert. In deze periode verdringt hij eigenlijk al zijn emoties en draait alles vooral om afleiding. Dit is zeer begrijpelijk na de traumatische situaties die Idriss meemaakte, maar in mijn mening ging het over deze periode iets te veel in het boek. Idriss maakte in dit deel van het verhaal weinig karakterontwikkeling door en het werd daardoor een tikkeltje langdradig.
Ook vond ik het einde vrij abrupt en de resolutie van het verhaal was niet helemaal uitgewerkt. Hoe Idriss opeens die omslag maakte naar acceptatie en hereniging met zijn familie kon ik niet helemaal volgen. Op het einde bleef ik zitten met het gevoel: “Maar hoe nu verder dan?”
Het boek bevat een QR-code die leidt naar een Spotify-afspeellijst passend bij het verhaal. Dit vond ik een leuk detail, want het paste goed bij het wilde nachtleven van de club waarin Idriss werkte.
Queer zijn in de moslimgemeenschap is iets waar ik zelf niet over kan meepraten en ik denk dat daarom een deel van het verhaal minder indruk op mij maakte dan als dat wel het geval was geweest. Dat gezegd te hebben, vond ik het verhaal inhoudelijk mooi en indrukwekkend. Aan de schrijfstijl en opbouw van het verhaal daarentegen had nog wel wat gesleuteld mogen worden.
Bron: www.hebban.nl
a Markeer de positieve passages uit deze recensies waarmee je het eens bent, groen.
b Markeer de negatieve passages uit deze recensies waarmee je het eens bent, rood.
c Schrijf, op een apart blad, op basis van je antwoord bij vragen 9, 10 en 11 en op basis van jouw gemarkeerde passages hierboven een korte (300-400 woorden), eigen recensie volgens deze structuur:
– een inleiding waarin je kort vertelt waarover het boek gaat en wat jouw mening erover is;
– een alinea waarin je de positieve punten van het verhaal belicht en hiervoor argumenten voorziet;
– een alinea waarin je de negatieve punten van het verhaal belicht en hiervoor argumenten voorziet;
– een besluit waarin je kort je mening herhaalt. Zorg voor een attractieve afsluitende zin.
B KENNISMAKING MET DE AUTEUR
1 Surf naar de website van Jaouad Alloul door de QR-code te scannen.
a Bekijk via het hamburgermenu de bio (About) van Alloul en vul het visitekaartje aan.
Naam:
Geboortedatum:
Aantal broers/zussen:
Hobby’s:
Aantal tatoeages:
Theaterdebuut:
Literair debuut:
b Je leest in de bio heel wat gelijkenissen tussen het verhaal in De Meisje en het leven van Alloul. Toch vertelt De Meisje niet volledig de ervaringen van de auteur. Lijst vijf overeenkomsten en vijf verschillen op.
Overeenkomsten
Verschillen
c Vind jij De Meisje een (auto)biografie op basis van wat je bij b noteerde? Primeren, met andere woorden, de overeenkomsten of de verschillen voor jou? Argumenteer uitvoerig.
d Bekijk de trailer van de theatermonoloog die Alloul opvoerde voor hij het boek schreef: https://www.youtube.com/watch?v=GEDIHV6WeFk
De monoloog is als autobiografie opgevoerd. Zou jij dezelfde keuze maken? Waarom wel/niet?
e Alloul verklaarde deze verandering van biografie (monoloog) naar fictie (roman) als volgt:
Omdat ik meer afstand wou. Ik praat al tien jaar in de media over homoseksualiteit en de islam. Het is een belangrijk deel van mijn werk om de mensen daar bewust over te maken maar ik wil ook gewoon performen en zingen en niet altijd spreken over die onderwerpen. Door meer in de fictie te gaan, kan ik daar meer afstand van doen, dan wordt het iets universeler. En ik ben 37 jaar dus het is nog wat vroeg om een autobiografie te schrijven (lacht).
Bron: www.antwerpenleest.be
Begrijp je zijn keuze?
2 Alloul is niet enkel theatermaker en auteur, maar ook een begenadigd zanger. Bekijk dit filmpje waarin hij Freedom! ’90 van George Michael covert: https://www.youtube.com/watch?v=_fYPiTtKCLA
Ook hier zitten heel wat elementen in die zo uit zowel Allouls als Idriss’ leven gegrepen zouden kunnen zijn. Citeer drie stukjes uit de lyrics van dit lied die ook op Idriss van toepassing zijn.
3 Voor je begon te lezen, bekeek je aandachtig de cover van het boek.
a Kun je nu achterhalen wie er geportretteerd werd op de cover? Waarom denk je dat deze keuze werd gemaakt?
b Je ziet ook nog een roze driehoek als oorbel. Waarnaar verwijst dit? Zoek eventueel informatie op.
c Waarom wordt deze driehoek afgebeeld als oorbel, denk je?
d Hoe kun je het gebruik van de roze driehoek linken aan wat je over Alloul te weten kwam via zijn website?
DIEPER IN HET BOEK
‘De meisje’ is geen correct Nederlands. Uiteraard is deze taalfout een bewuste keuze. Waarom denk je dat Alloul deze titel koos? Geef twee mogelijke verklaringen.
PERSONAGES EN GEBEURTENISSEN
1 Wie zegt wat? Koppel de uitspraken aan de juiste personages. Er kunnen meerdere uitspraken bij hetzelfde personage staan.
a Kom op, Idriss. Wij komen van het Kiel, vlak bij den Beerschot. De Marokkanen in de wijk vormen een betere inlichtingendienst dan de CIA. Als jij een scheet laat, dan komen ze het daar binnen een week te weten.
b Ik zag je zo vol liefde kijken naar Faysal. Een kind heeft vooral liefdevolle ouders nodig. Of het nu twee mannen zijn, twee vrouwen of een man en een vrouw.
c Je moet je niet laten pesten door de kinderen op school. Kom voor jezelf op.
d Kleintje, we zijn twee mannen. Natuurlijk gebeuren er allerlei dingen. Ik heb gewoon geen behoefte om daar meer over te weten, en al zeker niet in geuren en kleuren.
e Jij hebt je fiat gegeven. Je zei toch dat ik alle financiën mocht regelen?
f Jij bent lange tijd dood geweest voor mij.
g Ik wil je mijn excuses aanbieden. Ik besef dat het niet oké was om geen contact meer met je te hebben.
h Jij doet nu alsof wij een koppel zijn of, nog beter, beste vrienden. Wij zijn collega’s, schat! In het nachtleven.
i Mag ik je kussen? Beschouw het als een afscheidskus.
j Habibi… jij gaat voor altijd een plek in mijn hart hebben.
Joshua
Idriss’ moeder
Jan
Mohammed
Idriss’ vader
Miriam
Salim
Kristof
Welk van deze personages is een figurant, die echter wel een diepe indruk naliet op Idriss? Vertel iets meer over de context waarin Idriss dit personage ontmoette.
2 In de vorige opdracht kon je geen uitspraken van Idriss terugvinden. In het boek krijgen we bovendien een heldere inkijk in zijn gedachten. Kies één uitspraak en één gedachte van Idriss die jij frappant, interessant, verrassend … vond en leg uit waarom.
a Uitspraak van Idriss:
b Gedachte van Idriss:
Leg jouw antwoorden nu naast die van een klasgenoot. Begrijp je waarom hij of zij deze uitspraak en gedachte koos? Zo niet, vraag door om dit te achterhalen.
3 Met welk personage identificeer jij je het meest? Leg uit waarom.
4 Bekijk deze afbeeldingen. Naar welke passage in het boek verwijzen ze? Leg dit beknopt uit.
5
Op p. 125 lees je:
En toen sprak mijn zus een zin uit die zo heftig was, dat ik hem nooit meer wil herhalen.
Om welke zin gaat het volgens jou? Waarom?
Bespreek je antwoord met je klasgenoten.
STRUCTUUR, CHRONOLOGIE EN TIJD
1 Het verhaal is bijna chronologisch, op de start van het boek na. Waarom is dat zo, volgens jou?
2 Ondanks het feit dat De Meisje een roman is, kun je een dramatische structuur herkennen in het verhaal.
Een typische dramatische structuur gaat als volgt:
expositie De setting, de personages en het hoofdconflict worden geïntroduceerd.
opkomende actie De spanning wordt opgebouwd met complicaties en obstakels.
climax Dit is het keerpunt met de hoogste emotionele intensiteit.
dalende actie De gebeurtenissen die volgen op het hoogtepunt, beginnen het conflict op te lossen.
ontknoping De losse eindjes worden aan elkaar geknoopt en het verhaal eindigt.
a Pas deze structuur nu toe op De Meisje. Beschrijf kort wat er in elke fase gebeurt. expositie
opkomende actie
climax dalende actie
ontknoping
b Welke andere gebeurtenis zou je eveneens als climax kunnen zien? Waarom is dit misschien minder geschikt volgens jou?
3 Bepaal de verteltijd en de vertelde tijd van dit verhaal.
Verteltijd:
Vertelde tijd:
4 Op p. 70 lees je:
Mama, het spijt me.
Het spijt me dat ik schande over onze familie ga brengen.
Dat ik ooit naar buiten zal moeten komen om wie ik ben.
Hier lijkt Idriss dus al te weten dat zijn seksualiteit een bom zal doen barsten later in het verhaal.
a Hoe noem je dit, wanneer een personage aangeeft wat er later nog te gebeuren staat in het verhaal?
b Hij verwijst in dit hoofdstuk aan de hand van een analogie ook onrechtstreeks naar zijn toekomstige coming-out. Welke analogie is dit?
STIJL EN WOORDKEUZE
1 Alloul gebruikt op verschillende momenten beeldende taal. Link het voorbeeld aan de stijlfiguur. Kies uit deze stijlfiguren:
metafoor – vergelijking – hyperbool – metonymie – herhaling – enumeratio –personificatie – tegenstelling
Tekstfragment
Ik genoot er volop van en voelde me vloeibaar worden als water. (p. 164)
De gebedsruimte ademt mystiek. (p. 38)
De gigantische boot, die honderden auto’s transporteerde, was een schouwspel van hysterische mannen die de boot zo snel mogelijk wilden vullen. (p. 29)
Hoewel ieder gesprek over praktische dingen ging, viel het haast niet te vermijden dat het telkens weer uitdraaide op een verbale boksmatch. (p. 201)
Stijlfiguur
Ik zei dag tegen vader en ik trok de deur achter me dicht. (p. 125)
Op het moment dat ik door de garagedeur naar buiten liep, van de koele donkerte naar het warme licht van onze zonovergoten straat, kwam ik tot het besef dat ik iets met een jongen had gedaan. (p. 43)
I feel love. I feel love. I feel love… (p. 110)
Zintuigen stonden scherper dan ooit en bij elke aanraking werd iedereen geiler, warmer, natter. (p. 164)
2 Wat symboliseren de zwarte pagina’s (p. 216-217) volgens jou?
3 En de blanco pagina’s voor en na de brief die Idriss aan zijn vader schrijft (p. 235 en p. 239-240)?
4 Lees deze uitspraken van en over Jan.
Je vriend is populair bij de jongens. Deepthroat Josh noemen ze haar. (p. 139)
Terwijl Jean het zweet van haar lijf veegde, vroeg ze me of ik haar een wodka kon inschenken. (p. 160)
Terwijl ik aan de grond genageld stond, nam hij een rietje uit mijn handen om vervolgens zijn deel door zijn neus te jagen. […] Ze knipperde met haar lange wimpers, veegde onder haar neus, en viel terug in haar rol – net zo snel als ze er was uitgevallen. (p. 177)
‘Laat me dan doen wat ik wil met mijn leven.’ ‘Ja, laat haar’, kwam Jan tussenbeide. (p. 178)
‘Aah, dus jij was haar eerste?’ (tegen Kristof over Idriss) (p. 188)
a Wat valt er op?
b Wat betekent dit volgens jou?
Wist je dat de Vlaamse overheid richtlijnen publiceerde over het gebruik van voornaamwoorden bij non-binaire personen, bij personen waarvan je de voorkeur niet kent en in het algemeen? Lees deze richtlijnen hier na:
CREATIEF MET HET BOEK
Voer een van deze creatieve verwerkingsopdrachten uit.
1 Jaouad Alloul creëerde een Spotify-playlist bij zijn roman. Je vindt de QR-code op de laatste pagina van het boek. Herwerk deze playlist nu tot een nieuwe afspeellijst van eveneens twintig liedjes die dezelfde thema’s belicht, maar meer afgestemd is op jouw muzieksmaak. Leg bij elke song uit op welke manier je die linkt aan het verhaal (gebeurtenis, gevoel …).
2 Je bepaalde eerder al de vijf bedrijven van De Meisje volgens de dramatische structuur. Surf naar https://www.storyboardthat.com/nl/articles/e/vijf-act-structuur. Maak hier een storyboard van deze bedrijven. Licht je storyboard mondeling toe aan de rest van de klas.
3 Laat Idriss een brief schrijven aan zijn jongere zelf (8-10 jaar). Wat zou hij hem willen vertellen? Welke raad zou hij geven? Wat had hij nodig om te horen? Zorg ervoor dat je brief minstens 250 woorden lang is en schrijf uiteraard in de ik-vorm.
4 Creëer een visueel tweeluik waarin je de binnenkant en de buitenkant van Idriss voorstelt. Je mag tekenen, schilderen, een collage maken, digitaal werken … Geef elk luik een titel en voeg per luik een korte toelichting toe (5-8 zinnen).
5 Neem een podcastfragment op van 3 minuten waarin Idriss zijn verhaal vertelt aan jongvolwassenen. Gebruik hiervoor de ik-vorm en vertrek vanuit de vragen: Wie ben ik? Wat heb ik meegemaakt? Wat wil ik dat de mensen begrijpen? Voeg ook een quote uit het boek toe.