9789401489256

STEDEN EN BEZIENSWAARDIGHEDEN

Niet te missen

Nationaal park De Hoge Veluwe

Heerlijk wandelen of fietsen in het grootste natuurreservaat van Nederland, gecombineerd met een bezoek aan het Kröller­ Müller Museum, beroemd om zijn Van Goghverzameling. Natuur en cultuur gaan hand in hand in dit mooie park! Zie blz. 452.

aa Waddeneilanden

Een paradijs voor zowel vogelliefhebbers als badgasten. Het naseizoen is de beste periode om optimaal te genieten van de ongereptheid van de met helmgras begroeide duinen, de kleurrijke dorpjes en de eindeloze stranden. Zie blz. 528.

aaa Amsterdam

De Nederlandse hoofdstad zou op haar lauweren kunnen rusten met haar prachtige grachten, rijke musea en aristocratische huizen uit de Gouden Eeuw. De stad blijft echter vooruittrappen en zich vernieuwen, met een verbluffende vitaliteit. Zie blz. 120.

aa Giethoorn

Een watergebied of een dorp? Allebei! In een bootje verkent u de charmante waterweggetjes waarlangs prachtige met riet gedekte huizen staan. Zie blz. 490.

Delft

De geboortestad van de beroemde schilder Vermeer is echt een parel! De huizen met puntgevels, de fietsen, de grachten, in alles is Delft een op en top Hollandse stad.

Zie blz. 251.

Hoogtepunten van Michelin

Þ Overwin uw hoogtevrees en beklim in Utrecht de 465 treden van de Domtoren, de toren van de voormalige Sint-Maartenskathedraal. Boven wacht u een adembenemend uitzicht over de stad en de omgeving. Zie blz. 326.

Þ Dwaal door oneindige Hollandse landschappen via kleine weggetjes die de Loosdrechtse Plassen doorkruisen. In dit idyllische gebied tussen Amsterdam en Utrecht ziet u met riet gedekte boerderijen, dorpjes met molens, kleine bruggetjes over kanalen en natuurlijk de koeien die symbool staan voor dit land van kaas! Zie blz. 336.

Þ Stap aan boord voor een reis naar het einde van de wereld, nou ja, van Nederland. Een ferry brengt u naar de Waddeneilanden ten noorden van het land. In de zomer trekken de dorpjes en de nog ongerepte stranden badgasten aan, in de rest van het jaar vogels en zeehonden. Kiest u zelf maar! Zie blz. 528.

De stervormige Vesting Bourtange Frolova_Elena/Getty Images Plus

Þ Proef de beste maatjes (jonge haring) ter wereld op de zaterdagmarkt in de charmante stad Leiden. Het is altijd druk rond de kleurrijke kraampjes langs grachten die vol liggen met terrasboten waarop de Leidenaren genieten van een aperitief. Zie blz. 295.

Þ Waai lekker uit op een van de witte fietsen die gratis ter beschikking staan bij de ingangen van het Nationaal Park De Hoge

TOP 5 Vestingstadjes

1. Naarden (blz. 208)

2. Bourtange (blz. 548)

3. Willemstad (blz. 388)

4. Middelburg (blz. 362)

5. Heusden (blz. 380)

Veluwe. U fietst hier door bossen, over heidevelden en langs vennen. Zie blz. 452.

Þ Voel u jong in Groningen, de hoofdstad van de gelijknamige provincie. Een levendige studentenstad waar meer dan de helft van de inwoners jonger is dan 35 jaar. Dat is goed te merken aan het nachtleven: de cafés rondom de Grote Markt sluiten niet vóór 03.00 uur! Zie blz. 544.

Reisplanner

5 dagen Rondom Amsterdam

Route: 170 km rondom Amsterdam, van grachten tot bloemenvelden

Amsterdam Dag 1

Ontdek Amsterdam vanaf het water en maak een rondvaart door de grachten (blz. 131). Bezoek ’s middags het Rijksmuseum (blz. 137 ) en breng de avond door in een authentiek bruin café (blz. 160). Overnacht in Amsterdam.

Tip: laat de auto staan en reis met het openbaar vervoer door Amsterdam.

Amsterdam Dag 2

Maak ’s morgens een fietstocht langs de historische grachten, vergeet daarbij zeker de Herengracht niet (blz. 132). Geniet van een welverdiende pauze in het Begijnhof (blz. 129) en breng vervolgens de middag door in de gezellige volksbuurt de Jordaan,(blz. 140). Overnacht opnieuw in Amsterdam.

Tip: wees voorzichtig op de fiets, de lokale fietsers rijden hard!

Haarlem Dag 3

Slenter door de historische hoofdstad van Noord­Holland, door schilderachtige hofjes, over de Grote Markt en langs de Grote

of Sint­Bavokerk (blz . 166). Bezoek vervolgens het Frans Hals Museum (blz 167 ), waar u zijn beroemde groepsportretten kunt bewonderen. Overnacht in Amsterdam.

De Bollenstreek Dag 4

Maak een tocht door de befaamde Hollandse bloembollenstreek. Rijd door duinen en kleurrijke bollenvelden en breng een bezoek aan de Keukenhof (blz 297 ). Overnacht aan de kust, in Noordwijk aan Zee (blz 304).

Tip: in april-mei bloeien de mooiste tulpenvelden en kunt u genieten van een prachtig kleurenmozaïek.

Aalsmeer-Amsterdam Dag 5

Sta op bij het krieken van de dag en neem een kijkje bij de grootste bloemenveiling ter wereld in Aalsmeer (blz . 150). Keer ’s middags terug naar Amsterdam voor een bezoek aan het Van Gogh Museum (blz . 139). Koop uw tickets voor dit museum vooraf online! Overnacht weer in Amsterdam.

8 dagen Nederland in schilderijen

Amsterdam Dag 1 & 2

Trek 2 dagen uit voor de mustsees: Van Gogh Museum (blz . 139), Rembrandthuis (blz . 142), Rijksmuseum (blz 137 ) en Museum van Loon (blz . 134). Wandel tussendoor over de mooie grachten (blz . 131). Overnacht ter plaatse.

Tip: de I amsterdam City Card (blz. 154) geeft toegang tot de belangrijkste musea en het openbaar vervoer.

Haarlem Dag 3

Breng een bezoek aan de charmante stad van Frans Hals, meester in de portretschilderkunst (blz . 167 ). De stad wordt wel ‘Klein Amsterdam’ genoemd en herbergt de oudste schildersacademie van Nederland (16de eeuw). Overnacht ter plaatse.

Den Haag Dag 4

Bezoek het Mauritshuis (blz . 261) met zijn meesterwerken uit de Gouden Eeuw, waaronder Meisje met de parel van Vermeer, en maak een wandeling door de chique wijk Lange Voorhout (blz . 267 ). Overnacht ter plaatse

Delft Dag 5

Geniet van de prachtige grachtengordel in deze stad van Vermeer, meester van de lichteffecten. Bezoek vervolgens het Vermeer Centrum Delft, waar wordt ingegaan op zijn manier van werken. (blz . 256). Overnacht ter plaatse.

Rotterdam Dag 6

Bezoek Museum Boijmans Van Beuningen en bewonder meesterwerken van Bosch, Rembrandt,

Met het gezin

Fietsen langs de molens van Kinderdijk

f Zeehonden spotten in de Waddenzee. In dit natuurreservaat liggen circa vijftig eilandjes en zandbanken die een toevluchtsoord vormen voor talloze vogels en honderden zeehondenkolonies. U kunt de zeehonden zien bij laag tij, als ze het zich gemakkelijk maken op de zandbanken. De beste manier om ze te observeren is vanaf een klein bootje. Zie blz. 528 w Vergeet uw verrekijker niet!

f Het Maritiem Museum in Rotterdam. Dit museum bevat een omvangrijke collectie schepen en scheepsmodellen en er zijn interactieve tentoonstellingen waar (vooral) kinderen spelenderwijs op avontuur gaan in de boeiende wereld van de scheepvaart. Bovendien is er de Offshore Experience, waarin u een

Let op dit symbool: het staat in deze gids bij bezienswaardigheden en activiteiten waar ook uw kinderen plezier aan hebben.

kijkje kunt nemen in het leven aan boord van een olieplatform op volle zee, te midden van harde wind en soms metershoge golven.

Zie blz. 232

w De Offshore Experience is geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar.

f NEMO in Amsterdam. Een geweldig wetenschapschapmuseum voor kinderen, in een gebouw dat zich als een gigantische scheepsboeg boven de stad verheft. Hier telt maar één ding: experimenteren! Zie blz. 146.

w Vooral geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar

f Een fietstocht langs molens. Langs het kanaal ten zuiden van Kinderdijk, vlak bij Rotterdam, staan 19 poldermolens op een rij, die het landschap de aanblik van een ansichtkaart geven: water, een oneindig polderlandschap en molens die fier draaien in de wind. In de Zaanse Schans, een langs de Zaan gelegen schilderachtig museumdorp vol molens – nog altijd in gebruik - kunt u heerlijk wandelen en even teruggaan in de tijd. Zie blz. 242 en blz. 178

w Probeer in de zomer de weekenddrukte te vermijden.

Zeehonden bij de Waddenzee Minden/hemis.fr

f Een duik in de onmogelijke wereld van Escher in Den Haag. Water dat omhoog stroomt, trappen die oneindig omhoog en omlaag blijven gaan, vogels die vissen worden… Escher was een onbetwiste meester in optische illusie. Zijn werk, prachtig tentoongesteld in het museum, toont een fascinerende en wonderlijke droomwereld vol onmogelijke constructies en verdraaide perspectieven, die jong en oud versteld doet staan. In een interactieve tentoonstelling leert u kijken door de ogen van Escher en kunt u experimenteren met onwaarschijnlijke optische illusies, zoals de beroemde Penrosedriehoek, en proberen Eschers geheimen te doorgronden. Zie blz. 267.

f Het Louwman Museum in Den Haag. Autofans mogen dit museum niet missen! U vindt hier zeldzame exemplaren, de auto’s van Churchill, Elvis Presley en The Godfather, raceauto’s en zeer luxe modellen. Ook zijn er vliegtuigen, tweewielers, amfibievoertuigen en elektrische auto’s. Zie blz. 276.

f Een tochtje door het duingebied van Meijendel. Dit duingebied is een mozaïek van verschillende minilandschappen met specifieke ecosystemen. Nergens anders in Nederland zijn zoveel nachtegalen; in de lente zingen ze dat het een lieve lust is. U kunt hier ook wilde konikpaarden tegenkomen en, in de schemering, herten. De kans hierop is het grootst in de lente en de herfst. Zie blz. 278 .

w U kunt het gebied te voet of op de fiets verkennen. Reken op ruim 2 uur en neem een windjack mee.

f Een reis door de ruimte in Space Expo in Noordwijk. In dit museum van de European Space Agency kunnen kinderen vanaf 6 jaar virtueel op ruimtereis met astronaut André Kuipers en wetenschapsjournalist Sander Koenen. Er is onder andere een maquette van een maanlandingsraket op ware grootte te zien. Eenmaal weer buiten keert u terug op onze mooie aarde met een bezoek aan de schitterende Keukenhof. Zie blz. 302 en blz. 297

f Aapjes kijken in Berg en Bos.

In de bossen van de Apenheul, een dierenpark zonder tralies, lopen maar liefst 300 apen vrij rond. Ze zijn totaal niet bang voor de bezoekers en de doodshoofdaapjes springen soms zelfs op uw schouder! Let op, omdat sommige apen geraffineerde zakkenrollers zijn, is de speciale apentas die u bij de ingang krijgt onmisbaar! Zie blz. 469.

f Nederland in zakformaat in Madurodam.

U ziet hier een soort samenvatting van Nederland, met de belangrijkste monumenten en karakteristieke trekpleisters en landschappen, uitgevoerd in schaalmodellen van 1:25. Alles is er te zien: molens en grachten, kleurrijke tulpenvelden, de kaasmarkt in Alkmaar, de SintJan in Den Bosch, de Domtoren in Utrecht, het huis van Anne Frank in Amsterdam, het Muiderslot. Ertussendoor rijden treinen, auto’s en bussen, en varen bootjes. ’s Avonds is het een prachtig lichtjesspel. Madurodam werd in 1952 geopend en heeft een kind als burgemeester. Zie blz. 275

Internet

In heel Nederland is internetdekking. Meestal kunt u gratis verbinding maken met de netwerken in cafés en hotels door gewoon om het wachtwoord te vragen.

Media

De belangrijkste Nederlandse kranten zijn de conservatieve De Telegraaf, de centrumlinkse De Volkskrant en het meer liberale NRC Handelsblad

Nederland heeft vele televisiezenders . De grootste daarvan zijn NPO 1, 2 en 3; RTL 4, 5, 7 en 8; SBS 6 en 9, Veronica, Net5 en Fox. Films worden uitgezonden in de originele versie met ondertiteling. Op de meeste plaatsen zijn de Vlaamse zenders Eén en Canvas te ontvangen.

Met het gezin

In het deel ‘Steden en bezienswaardigheden’ vindt u eenvoudig activiteiten die geschikt zijn voor kinderen via het het symbool < Zie ook de twee pagina’s ‘Met het gezin’ (blz. 26-27).

Nederland is een aangename en praktische bestemming voor wie met het gezin reist.

Let er in de steden wel op dat uw kinderen goed uitkijken voor fietsers, want daarvan zijn er erg veel en ze verplaatsen zich vaak met grote snelheid.

Musea en monumenten

De kassa van de meeste musea gaat een halfuur of zelfs een uur voor de eigenlijke sluitingstijd dicht. De musea zijn over het algemeen op maandag gesloten. In een groot aantal musea moeten tassen worden afgegeven bij de garderobe. Het gebruik van flitslicht is meestal verboden.

Ook bepaalde kerken vragen toegangsgeld Museumkaart –www.museumkaart.nl. De ‘Museumkaart’ is een erg interessante formule voor cultuurliefhebbers: ze staat op naam, blijft een jaar geldig en geeft gratis toegang tot meer dan 450 musea in heel Nederland (volledige lijst in de brochure die met de kaart wordt meegegeven). Prijs: € 64,90 (tot

18 jaar € 32,45), te koop bij de deelnemende musea en via de website.

Openbaar vervoer

Openbaar Vervoer

Reisinformatie – t 0900 92 92 (€ 0,90/min.) - 9292.nl.

Trein

Neem voor informatie over dienstregelingen, tarieven (dag­ en weekkaarten, abonnementen enz.), het vervoer van fietsen en speciale tarieven contact op met Openbaar Vervoer Reisinformatie (zie hierboven) of raadpleeg de website www.ns.nl van de Nederlandse Spoorwegen.

OV-Taxi

Deze taxi’s (ook wel ‘zone­taxi’ genoemd) halen passagiers op vanaf diverse treinstations en brengen ze naar hun plaats van bestemming of omgekeerd, voor een vast en betrekkelijk laag tarief: www.ns.nl/ deur-tot-deur/ov-taxi.html.

Bus, tram, metro Richt u voor dienstregelingen, trajecten en tarieven tot 0900 92 92 of raadpleeg de website www.9292.nl (zie hierboven)

OV-chipkaart

Met behulp van het systeem van de zogeheten OV-chipkaart kunt u door het hele land reizen per trein, tram, bus en metro. Deze kaart in de vorm van een creditcard kan bij speciale automaten opgeladen worden.

De OV­ chipkaart is 5 jaar geldig en te koop bij de loketten van de vervoersbedrijven (€ 7,50).

Meer informatie en online bestellen: www.ov-chipkaart.nl.

Openbare toiletten

Dikwijls zijn ze niet gratis (bijvoorbeeld op stations), en ook bij sommige horecaketens moet u betalen, ook als u daar iets hebt gebruikt.

Post

De postkantoren zijn op weekdagen geopend van 9.00 tot 18.00 u (de kleinste postagentschappen sluiten vaak tijdens de middag). In grote steden zijn ze vaak ook op zaterdagochtend geopend. Postzegels zijn te koop bij de postagentschappen en bij tijdschriftenwinkels. Ga uit van € 1,40 voor een brief naar Europa met prioriteit.

Reizen met een beperking

In deze gids zijn bezienswaardigheden die toegankelijk zijn voor mensen met een beperking, voorzien van het symbool j Accessible Travel Netherlands –accessibletravel.nl. Toegankelijk Reizen Nederland is een gespecialiseerde touroperator voor mensen met een toegangsbeperking. Raadpleeg ook het het artikel ‘Reizen met een beperking’ op www.holland.com (onder de rubiek ‘praktische informatie’).

Restaurants

Adressen in deze gids

T U vindt onze selectie restaurants in de ‘Adresboekjes’ aan het einde van de plaatsbeschrijvingen in het gedeelte ‘Steden en bezienswaardigheden’. Ze zijn gerangschikt naar prijscategorie (tabel blz. 33) w Veel restaurants zijn alleen ’s avonds geopend , vaak vanaf 18.00 uur.

Gewoonten en gebruiken

Nederlanders beginnen de dag gewoonlijk met een stevig ontbijt. In hotels staat dan ook meestal een uitgebreid ontbijtbuffet voor de gasten klaar. Er is keuze uit diverse warme dranken, eieren, kaas, vleeswaren, rauwkost en meestal diverse soorten (getoast) brood. De hagelslag (in de gebruikelijke varianten melk of pure chocolade) is voor buitenlanders een bijzon­

Zwolle

Zwolle wordt nog altijd doorkruist door grachten en heeft aan de zuiden noordzijde aangename parken, op de plaats waar vroeger de stadswallen en bastions stonden. De stad was de geboorteplaats van de schilder Gerard ter Borch (1617-1681), meester van het verfijnde en verstilde interieur, maar ook de maker van uitstekende portretten en miniaturen van notabelen.

Een vredige gracht in Zwolle bbsferrari/Getty Images Plus

Ñ Ligging

130.670 inwoners

REGIOKAART BLZ. 480 A1 EN PLATTEGROND BLZ. 485

Wandelen

Grote of Sint‑Michaelskerk A1

w Aanraders

De markt op vrijdag, de Sassenpoort en Museum de Fundatie.

i Praktisch blz. 486

h Adresboekje blz. 486

PLATTEGROND BLZ. 485

Deze hallenkerk werd gebouwd tussen 1406 en 1446. In tegenstelling tot de nabijgelegen Onze Lieve Vrouwekerk met zijn karakteristieke ‘Peperbustoren’ heeft de Grote Kerk geen traditionele klokkentoren. Deze heeft de rampen die de stad in het verleden teisterden, niet overleefd. In 1690 werd op de plaats van

de toren een achthoekige consistoriekamer gebouwd. Binnen vallen vooral de fraai bewerkte preekstoel uit het begin van de 17de eeuw en de orgelkast uit 1721 op. Het door de gebroeders Schnitger vervaardigde orgel telt maar liefst vierduizend pijpen.

Achter de IJssel

Zwolle is de hoofdstad van Overijssel, de provincie ‘achter de IJssel’, de rivier die grotendeels de natuurlijke grens vormt met de provincie Gelderland in het westen.

In de kerk is ook een 17de-eeuws uurwerkje te zien, met een beeldje van de heilige Michaël dat ieder half uur in beweging komt. Naast het koor staat een afgescheiden leprozenkapel, en naast het 16de-eeuwse noordportaal ziet links u de schilderachtige Hoofdwacht uit 1614 met zijn versierd fronton.

Steek de straat over.

Stadhuis A1‑2

Omdat het oude gebouw (15de en 19de eeuw) te klein geworden was, werd in 1976 een nieuw stadhuis toegevoegd, ontworpen door architect Johannes Jacobus Konijnenburg.

In het oude gedeelte, aan de linkerkant, dat geel gepleisterd is, bevindt zich de Schepenzaal uit 1448. De balkenzoldering in deze vroegere rechtszaal steunt op veertien balkendragers met beeldhouwwerken a van groteske figuren. Volgens de legende wilden de Zwolse ambachtslieden hiermee de bestuurders van de rivaliserende stad Kampen belachelijk maken. Interessant is ook het schilderstuk van het Laatste Oordeel, dat naar de oorspronkelijke bestemming van de zaal verwijst. Op het Grote Kerkplein, voor het stadhuis, staat een door Rodin vervaardigd beeld van Adam.

Onze Lieve Vrouwebasiliek A1

Ossenmarkt 10 - www.peperbus-zwolle.nl - toren: april-okt. di 13.30-16.30 u (11.00 u en mei en schoolvak. in de zomer en de herfst), wo-za 11.00-16.30 u (13.3016.30 u ma in mei en schoolvak. in de zomer en de herfst); nov.-maart ma-vr 13.3015.30, za 13.00-16.00 u - gesl. zo - € 3,50 (4-12 jaar € 2). De imposante basiliek is gebouwd tussen 1394 en 1452 en heeft een 75 m hoge toren a, bekend als de Peperbus , die altijd het symbool van de stad is geweest. Het uitzicht vanaf de top is adembenemend.

w Op vrijdag wordt rond de basiliek een grote markt gehouden. Drommen mensen komen hier inkopen doen en iets drinken bij de klanken van het carillon.

Volg de Melkmarkt

Anno A1

Melkmarkt 41 - t 038 3030 269 - anno.nl - di-zo 10.00-17.00 u - € 7,50. Het in 2022 geopende museum richt zich zowel op de inwoners van Zwolle als op toeristen. Het vertelt het verhaal van de stad aan de hand van het werk van een archeoloog, archieven, lokale persoonlijkheden, enzovoort. Dit alles wordt ondersteund door een dynamische en interactieve museografie. Een interessante kennismaking met de stad. Keer terug naar de basiliek en wandel door de Sassenstraat.

Karel V‑ huis A2

Dit huis uit 1571 dankt zijn naam aan het medaillon met het hoofd van Karel V op de fraai versierde renaissancegevel. Naast het huis ziet u de Bethlehemskerk (1309). Vanaf het plein is het refectorium te zien.

a Museum de Fundatie A 2

Blijmarkt 20 - t (057) 238 81 88 - www.museumdefundatie.nl - j - dag. beh. ma 11.00-17.00 u - € 14 (tot 18 jaar gratis).

Dit mooie museum in een neoklassiek gebouw met op het dak een spectaculaire, reusachtige witte bol die doet denken aan een ruimteschip (of is het een dinosaurusei?) herbergt een deel van de kunstverzameling van de Hannema de Stuers Fundatie. Het overige deel van de collectie wordt tentoongesteld in Kasteel het Nijenhuis (zie hierna). De werken dateren uit de periode vanaf de 17de eeuw tot aan de huidige tijd; het gaat om stukken van onder anderen Bernini, Turner en Mondriaan.

a Sassenpoort B2

Sassenstraat 53 - t(06) 1712 67 34 - www.sassenpoortzwolle.nl - april-sept.: wo en vr 13.00-17.00 (en ma-di en do tijdens schoolvak.), za, zo. 11.00-17.00 u; okt.maart: vraag inl. - € 5 (tot 12 jaar € 2,50).

Deze ‘Saksenpoort’ is de enige overgebleven poort van de vestingwerken. Hij werd in 1409 gebouwd en heeft een loggia en vier achthoekige hoektorens. De puntige daken dateren uit de 19de eeuw. De poort heeft lange tijd dienstgedaan als gevangenis; tegenwoordig is er een bezoekerscentrum met informatie over de geschiedenis van de stad.

Loop zigzaggend door het doolhof van kleine straatjes terug naar het centrum.

In de omgeving

Hasselt A1

Ñ 11 km ten noorden van Zwolle via de N331.

Deze kleine Hanzestad is met name interessant door zijn gotische Stefanuskerk, zijn mooie, oude stadhuis en de twee nog in werking zijnde kalkovens

Hattem A2

Ñ 7 km ten zuidwesten van Zwolle.

Dit gezellige Hanzestadje bewaart nog enkele overblijfselen uit zijn roemruchte verleden; de middeleeuwse Dijkpoort, molen De Fortuin en de Grote of SintAndreaskerk.

Voerman Museum Hattem – Achterstraat 46-48 - t (038) 444 28 97 - www.voer manmuseumhattem.nl - di-za 10.00-17.00, zo 13.00-17.00 u - € 9,50 (4-12 jaar € 3,25). In dit museum ziet u werk van Anton Pieck en Jan Voerman (vader en zoon)

a Kasteel Het Nijenhuis (Heino) A2

Ñ 15 km ten zuidoosten van Zwolle, afslag Heino, richting Wijhe

’t Nijenhuis 10 -t (0572) 38 81 88 - www.museumdefundatie.nl - dag. beh. ma 11.00-17.00 u - € 14 (tot 18 jaar gratis).

Op dit middeleeuwse landgoed is een deel van de kunstverzameling van de Hannema ‑ de Stuers Fundatie ondergebracht. Met name oude kunstwerken worden geëxposeerd in het kasteel. Andere werken kunt u zien in Museum de Fundatie in Zwolle In het park is een beeldentuin aangelegd

a Staphorst A1

Ñ 17 km in noordelijke richting via A28-E232 (afslag 23)

De twee buurgemeenten Staphorst en Rouveen vormen een afzonderlijk wereldje binnen Nederland. Het leven hier wordt beheerst door streng protestant-

se principes, die een ware wal opwerpen tegen het moderne leven. Zo weigeren de inwoners zich sinds 1971 te laten vaccineren en is het nog altijd verboden om wanneer een kerkdienst gaande is auto te rijden. Sommige vrouwen dragen nog de Staphorster klederdracht, maar ze weigeren categorisch zich te laten fotograferen. a De boerderijen – De twee dorpen liggen aan een lange weg. Over een afstand van meer dan acht kilometer staan aan weerszijden van de weg fraaie boerderijen met rieten daken. Hun identieke vorm doet niets af aan de charme. De rij deuren in de zijgevel is een belangrijk kenmerk van deze keurig onderhouden hallenboerderijen, met in groen (deuren en kozijnen) of in blauw (vensterbanken en levensboom boven de deur) geschilderd houtwerk. De rekken voor de lege melkbussen, rechts van de boerderijen, zijn ook voorzien van mooi houtsnijwerk. Eén boerderij is omgebouwd tot museum, met een authentiek Staphorster woonkamer. In de oude stallen zijn tijdelijke tentoonstellingen te zien over de lokale tradities. Gemeenteweg 67 - t (0522) 46 25 26 - www.museumstaphorst.nl - diza 10.00-17.00 u; nov.-maart: wo 13.00-16.00

€ 3,50).

i Praktisch

Inlichtingen

Toeristenbureau – Achter de Broeren 1 - t (038) 421 53 92www.visitzwolle.com.

h Adresboekje

PLATTEGROND BLZ. 485

Uit eten

Doorsneeprijzen

ć Poppe – A2 - Luttekestraat 66t 038 421 30 50 - www.poppe zwolle.nl - j - dag. vanaf 17.00 u, za, zo 12.00-16.00 en vanaf 17.00 uhoofdgerecht € 23/39. Bij het begin van het voetgangersgebied en niet ver van het Grote Kerkplein. Een leuk restaurantje dat gevestigd is binnen de muren van een voormalige hoefsmederij, waarvan de smid Poppe heette. Het stenen paardenhoofd aan de voorgevel herinnert hieraan. Het menu beweegt mee met de tijd.

Ą Bar Senang – B2 - Samuël

Hirschstraat 1 - t 038 792 01 92barsenang.com - j - wo-do 17.3023.00, vr-zo 12.00-16.00 u - € 12/35. Voor een kleurrijke culinaire reis door heel Azië.

Wat meer luxe

ă Brass Boer Thuis – B2 - Nieuwe Markt 21 - t 038 792 01 10brassboer.com - j - lunch vr-zo, diner dag. beh. di - € 65/75. In de brasserie van sterrenchef Jonnie Boer worden producten uit de streek omgetoverd tot smaakvolle, subtiele en originele gerechten.

ĉ ’t Pestengasthuys – B1 -

Weversgildeplein 1 - t 038 423 39 86 - www.pestengasthuys.nlvanaf 17.30 u - gesl. ma - menu

€ 49/90. Vers klaargemaakte gerechten, bereid met de beste ingrediënten. Dit alles geserveerd onder

de hoge plafonds van een voormalig ziekenhuis uit de 15de eeuw.

Pauzeren

Maling – A1 - Luttekestraat 28t 06 15 67 04 63 - malingzwolle.nl - j - 9.00-17.00 u (zo 10.00 u). Espresso, cappuccino, macchiato en alle versnaperingen die daar goed mee samengaan. De beste van de stad.

Winkelen

Het Zwolse Balletjeshuis – A2Grote Kerkplein 13 - t 038 421 88 15 - www.zwolseballetjes.nlma 13.00-17.00, di-vr 10.00-17.00 u (en za tijdens schoolvak., vraag inl.). Hier kunt u terecht voor Zwolse balletjes : snoepjes in de vorm van een kussentje met de meest uiteenlopende smaken. Het betreft een lokale specialiteit.

Overnachten

Doorsneeprijzen

Ă In de Kromme Jak – A2Koestraat 11 - t 06 37 45 73 84bed-and-breakfast-zwolle.nl3 kamers € 120 :. Een moderne en zeer centraal gelegen B&B.

Fidder – BUITEN PLATTEGROND -

Koningin Wilhelminastraat 6 -

t 038 421 83 95 - www.hotel fidder.nl - õ - 21 kamers

€ 126/146 : - f. Er heerst een nostalgische sfeer in dit door een broer en zus gerunde hotel, gevestigd in drie art-nouveaupanden. De bar, de salon-leeszaal en de kamers zijn alle met antiek ingericht.

Kampen a

In de middeleeuwen was de Hanzestad Kampen dankzij de haringhandel een zeer welvarende havenstad. Maar sinds de afsluiting van de Zuiderzee in 1932 is de rol van de stad teruggebracht tot die van eenvoudige rivierhavenstad. Uit zijn rijke glorietijd bewaart Kampen niettemin nog ongeveer vijfhonderd schitterende beschermde monumenten, die verspreid staan over het historische centrum.

Ñ Ligging

55.000 inwoners

REGIOKAART BLZ. 480 A1 .

Wandelen

i Praktisch blz. 489

h Adresboekje blz. 489

Kampen ligt op de linkeroever van de IJssel, dicht bij waar deze uitmondt in het IJsselmeer. Vanaf de rechteroever heeft u, met name bij zonsondergang, een prachtig uitzicht a over de stad, met name bij zonsondergang. In het midden tekenen zich de silhouetten van twee torens af: de (van boven) bolvormige van het oude stadhuis, en de Nieuwe Toren van de Buitenkerk. Meer naar links wordt de skyline bepaald door de Bovenkerk en de torens van de Koornmarktspoort.

Kampen en de tabaksindustrie

In 1813 werden de eerste twee tabaksfabriekjes in Kampen opgericht. Rond 1880 werkte bijna 40 procent van de bevolking van Kampen in de sigarenindustrie. De economische crisis van de jaren 1930, de Tweede Wereldoorlog en de groeiende populariteit van de sigaret maakten een einde aan de bloei. Een paar gebouwen herinneren nog aan het tabaksverleden: de Tabaksfabriek (Voorstraat 102‑106) en het Sigarenmagazijn (Oudestraat 101). Beide gebouwen zijn tegenwoordig in bezit van sigarenfabriek ‘De Olifant’.

a Oude Raadhuis

Een klein, bakstenen gebouw uit 1543 dat door de bouw van het nieuwe stadhuis in de 18de eeuw een beetje ‘in de verdrukking’ is geraakt. Het heeft balustraden en aan de achterzijde een enigszins scheefstaande toren met opengewerkte bolspits. Aan weerszijden van de gevel met schroeflijnvormige schoorsteen zijn uitkijktorentjes geplaatst. Aan de voorgevel ziet u de schandkooien waarin vroeger misdadigers aan het volk werden getoond. De Schepenzaal a met donkere, eikenhouten betimmering bevat een schepengestoelte met rijk snijwerk in renaissancestijl. De monumentale schouw is van Colijn de Nole (1545).

Oude Vleeshuys

Oudestraat 119. Op de stenen renaissancegevel uit 1596 is het stadswapen van Kampen te zien. Het stelt een versterkte poort voor, geflankeerd door twee leeuwen.

Nieuwe Toren

De hoge vierkante toren uit de 17de eeuw draagt een achthoekige klokkentoren

U kunt hem in de zomer beklimmen (juli-aug.: do 10.00-17.00 u - € 3) en genieten van een mooi uitzicht. Het carillon van de toren is gegoten door François Hemony (zie blz. 84) – het is te horen op maandag van 11.00 tot 12.00 u, zaterdag van 15.00 tot 16.00 u, en in de zomer op de vrijdagavonden. Naast de toren staat een fraaie bakkerij in jugendstil.

Stedelijk Museum

Oudestraat 133 (rechts van de Nieuwe Toren) - t (038) 331 73 61 - stedelijkmuseum kampen.nl - di-za 11.00-17.00, zo 13.00-17.00 u - € 10 (tot 18 jaar gratis)

Dit museum is gevestigd in het Gotische huis, een ingrijpend gerestaureerde woning met talrijke hoge vensters in een hoge gevel, bekroond met smalle gotische torentjes. Er is een fraaie collectie zilver te zien van het gilde van binnenschippers, met een drinknap a uit 1369. Verder ziet u voorwerpen die betrekking hebben op de tabaksindustrie, die een belangrijke rol speelt in de geschiedenis van de stad (zie kader hierboven)

Ga onder de toren door en volg de Nieuwe Markt tot aan de Burgwal, de kade die langs de Burgel leidt, de gracht die door de stad loopt. Sla linksaf.

Broederkerk

Deze kerk uit de 15e eeuw is de oude kerk van de minderbroeders (franciscanen)

Broederweg

Aan de rechterkant van de straat staat een gotische kapel die vroeger tot de Waalse gemeenschap behoorde, maar sinds 1823 een doopsgezinde kerk is.

Broederpoort

De mooie stadspoort uit 1465 heeft een gevel met voluten, met aan weerszijden sierlijke torentjes.

Sla voorbij de poort linksaf.

Plantsoen

Dit mooie park volgt de buitenlijn van de oude stadswallen. De grachten vormen de waterpartij van het plantsoen: de Singelgracht

a Cellebroederspoort

De twee torens van deze mooie poort, die onderdeel was van de 15de-eeuwse stadsmuren, hebben hoge puntdaken. In 1617 is de poort in renaissancestijl verbouwd.

Loop onder de poort door en volg de Cellebroedersweg en daarna de Geerstraat. Ga via de Boven Nieuwstraat rechtsaf naar het Muntplein.

Sint‑Nicolaas‑ of Bovenkerk

Een indrukwekkend gebouw in gotische stijl uit de 14de eeuw, gedomineerd door een 70 meter hoge toren. Let u vooral op het 16de-eeuwse hekwerk rond het koor en de laatgotische kalkstenen preekstoel. Het orgel telt 3200 pijpen en is in 1741 vervaardigd door Albertus Antoni Hinsz (1704-1785).

Koornmarktspoort

De oudste stadspoort, gelegen aan de oude Koornmarkt, vlak bij de Bovenkerk. De massieve donjon met de twee forse torens die er aan het eind van de 14de eeuw aan toegevoegd zijn, heeft zijn defensieve uitstraling behouden.

i Praktisch

Inlichtingen

Toeristenbureau – Oudestraat 216t (038) 202 23 66 - visitkampen.nl.

h Adresboekje

Uit eten

Doorsneeprijzen

De Bottermarck – Broederstraat 23

- t 038 331 95 42 - www.debotter

marck.nl - j - 12.00-21.00 u - gesl. zo (beh. feestd.) en ma - lunchmenu

€ 27,50, menu € 39,50/75. Menu op het krijtbord, prettige inrichting en een aangename sfeer.

Overnachten

Doorsneeprijzen

Van Dijk – IJsselkade 30 -

t 038 331 4925 - www. hotelvandijk.nl - õ j - 18 kamers

€ 105/120 : Klein familiehotel aan de IJssel en dicht bij de winkelstraatjes in het voetgangersgebied. Een prima startpunt om Kampen te bezichtigen. De kamers zijn netjes. Ook fietsverhuur.

Giethoorn aa

Hier geen straten maar waterwegen. Wat een genot is het om zelf met een bootje door het mooie Giethoorn te varen, midden in het Nationaal Park Weerribben-Wieden, het grootste veengebied van NoordwestEuropa. Door de grootschalige turfwinning is een veelheid aan meren, kanalen en sloten ontstaan, die zijn gegraven om de turf te vervoeren en waarlangs prachtig onderhouden met riet gedekte huisjes staan.

Ñ Ligging

2885 inwoners

REGIOKAART BLZ. 480 A1. Giethoorn strekt zich uit aan weerszijden van de bijna zeven km lange Dorpsgracht. Het dorp is verboden voor auto’s.

Wandelen

U kunt het wandelend of fietsend verkennen (er loopt een pad langs het belangrijkste kanaal) of met een boot.

i Praktisch blz. 492

h Adresboekje blz. 492

w Het meest toeristische gedeelte van het dorp ligt tussen de afslagen CentrumDorp en Zuid. Wie de grote toeristische drukte (vooral in de zomer) liever mijdt, kan beter voor een bezoek aan het kleine dorpje Dwarsgracht of het gehucht Jonen kiezen, aan de andere kant van het kanaal.

De charmante rietgedekte woningen en turfgravershuisjes in Giethoorn zijn omringd door het water en alleen bereikbaar via hoge bruggetjes of eenvoudige loopplanken. Ze kijken uit over bloemrijke tuinen aan de oever van het kanaal.

Hoewel de fiets er het favoriete vervoermiddel is, gaat een deel van het vervoer over het water, vaak in platbodems die punters worden genoemd. In het oosten en zuiden liggen meren, gescheiden door kleine rieteilandjes waar veel vogels leven.

Museum Giethoorn ’t Olde Maat Uus

Binnenpad 52 - t (0521) 36 22 44 - www.museumgiethoorn.nl - april-okt.: dag. 11.00-17.00 u; nov.-fe b.: za-ma 11.00-16.00 u; maart: vr-ma 11.00-16.00 u (dag. tijdens schoolvak.) - € 6,50 (kind € 2).

Deze tot museum getransformeerde, gerestaureerde boerderij geeft een beeld van Giethoorn in de vorige eeuw.

In de omgeving

Havelte A1

Ñ 17 km ten noordoosten van Giethoorn.

Dicht bij dit dorp met karakteristiek rietgedekte boerderijen bevinden zich twee hunebedden a (in noordelijke richting de weg naar Frederiksoord volgen en tegenover een café rechtsaf slaan).

Deze twee prehistorische grafmonumenten (D53 en D54) staan in een met hei begroeide open plek in het bos.

Wanneperveen A1

Ñ 7 km ten zuiden van Giethoorn over de N334. In dit dorp, dat net als vele andere in de regio een naam heeft die eindigt op ‘veen’, staan de met rieten daken bedekte boerderijen langs de kilometers lange straat. Niet ver van de westelijke toegang tot het dorp ziet u de begraafplaats met zijn vrijstaande klokkenstoel. Deze eenvoudige, uit slechts enkele balken bestaande constructie, is karakteristiek voor Zuid-Friesland. In de hoofdstraat ziet u op nr. 83 een mooi huis met trapgevel: het oude raadhuis (1612).

Vollenhove A1

Ñ 16 km ten zuidwesten van Giethoorn over de N334 en de N331. Vóór het ontstaan van de Noordoostpolder was Vollenhove een havenstadje aan de Zuiderzee. Aan het kerkplein staan een paar fraaie gebouwen: de laatgotische Grote of Sint‑ Nicolaaskerk met twee beuken en een oude, losstaande klokkentoren die vroeger een gevangenis was, en het vroegere raadhuis (1621), dat is vastgebouwd aan de achterzijde van de klokkentoren. Het zand- en bakstenen gebouw heeft een open zuilengang en is tegenwoordig een restaurant. Het Huis Lemker (1627), ten slotte, heeft een mooie trapgevel en twee bewerkte gedenkstenen bij de ingang.

Het raadhuis is in de havezate Oldruitenborgh (18de eeuw) ondergebracht, ge-

Varen door het laagveengebied

Het Nationaal Park Weerribben-Wieden (opgericht in 1992) bestaat

uit een uniek landschap van meren, waterwegen, riet, moerasbossen en laagveen. Boottochten vanuit Sint Jansklooster (Bezoekerscentrum Natuurmonumenten) en Ossenzijl (Outdoor Center Staatsbosbeheer) leiden naar de mooiste plekjes. Voor een onvergetelijke ervaring in deze unieke omgeving stapt u op de fluisterstille ecowaterbus. De fiets kan mee aan boord, zodat u tussendoor kunt fietsen of wandelen.

i visitweerribbenwieden.com. In Sint Jansklooster: Beulakerpad 1 ‑

t (0527) 20 56 60. In Ossenzijl: Hoogeweg 27 ‑ t (0561) 47 72 72.

Vertaling Bettina von Ehrenthal, Nicolet de Jong, Karin Snoep, Marian van der Ster

Eindredactie Frans Stoks

Opmaak Asterisk*, Amsterdam

Omslagfoto

Shutterstock/Denis Belitsky

Oorspronkelijke titel Guide Vert Pays-Bas

Oorspronkelijke uitgever Michelin, Parijs

Uitgeefdirecteur

Uitgevers

Philippe Orain

Marie-Pierre Renier (Michelin, Parijs)

Lieven Defour (Lannoo, Tielt)

Eindredacteur Laurent Vaultier

Redactie Sa ndra Darbé, Renaud D echamps, Serge Guillot, Guylaine Idoux, Sophie Lhéraud, Laurence Ottenheimer, Philippe Pataud Célérier, Lise de Rocquigny, François Sichet, Julie Subtil

Grafisch ontwerp Christelle Le Déan, Sandro Borel , Justeciel

Omslagontwerp Keppie & Keppie, Varsenare

Cartografie

Met dank aan

Costina-Ionela Lungu

Marion Capera, Cristian Catona, Hervé Dubois, Bogdan Gheorghiu, Pascal Grougon, AndraFlorentina Ostafi, Émilie Reaux, Marie Simonet

© Michelin

© Cartografie: Michelin

© Nederlandse tekst: Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2023

Het redactieteam heeft de grootste zorg besteed aan de samenstelling en de controle van deze gids. Maar omdat de gegevens voortdurend gewijzigd worden, moet de praktische informatie (prijzen, adressen, bezoekuren, telefoonnummers, bezienswaardigheden, internetadressen) worden beschouwd als een aanwijzing. Het is dan ook best mogelijk dat bepaalde info bij het verschijnen van deze gids niet helemaal correct of volledig is. Wij kunnen daar niet verantwoordelijk voor worden gesteld.

Deze gids bestaat voor en door u; u bewijst ons dan ook een grote dienst door eventuele tekortkomingen of vergissingen te melden. Aarzel niet om ons uw opmerkingen en suggesties over de inhoud van deze gids mee te delen. Bij een eerstvolgende bijgewerkte editie zullen wij daar rekening mee houden.

Contactadres

De Groene Reisgids

Uitgeverij Lannoo

Kasteelstraat 97

B-8700 Tielt

De Groene Reisgids

Uitgeverij Terra Lannoo

Postbus 23202

1100 DS Amsterdam Zuidoost

degroenereisgids@lannoo.be info@terralannoo.nl

www.lannoo.com

D/2023/45/463 - NUR 512

ISBN 978 94 014 8925 6

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.