Vietnamské a české pověsti Những truyền thuyết của Séc và Việt Nam
Vietnamské a české pověsti
Những truyền thuyết
của Séc và Việt Nam
Thu Huong Phamová
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
Vietnamské a české
Publikace je součástí projektu Dočasné Hřiště – Zátoka přistávajícího draka.
Projekt je součástí doktorského výzkumu na téma – Etnická diverzita v městském plánování: Soužití Vietnamců a Čechů v interkulturním veřejném prostředí.
Ấn phẩm này là một phần của dự án Sân chơi tạm thời “Vịnh Hạ Long”.
Dự án Sân chơi là một phần của luận án tiến sĩ với chủ đề - Đa dạng sắc tộc trong quy hoạch đô thị: Người Việt Nam chung sống với người Séc trong môi trường công cộng liên văn hóa.
Více informací se o projektu dozvíte na webových stránkách, na které se dostanete po naskenování QR kódu.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về dự án trên trang web của chúng tôi sau khi quét mã QR. Trong không gian sân chơi, bạn cũng sẽ tìm thấy các mã QR khác với thông tin bổ sung.
V polovině září 2023 proběhl urbanistický workshop, jehož cílem bylo vytvořit prostor, ve kterém by se lidé mohli na chvíli zastavit a zamyslet nad místem, ve kterém žijí. Zaměřili jsme se na vnímání veřejného prostoru minoritními a českými obyvateli a hledali jsme průsečíky, díky kterým by tyto dvě skupiny místních k sobě mohly najít cestu. Na tento workshop navázal architektonicko-umělecký workshop, který vycházel z podmětů místních obyvatel z předchozího šetření. Projekt dočasné hřiště Zátoka přistávajícího draka odkazuje na česko-vietnamské vztahy v místě, kde se obě skupiny každodenně potkávají. Společně jsme s místní komunitou vytvořili místo pro odpočinek, hraní, čekání a mnoha jiným aktivitám. Finální podoba vznikla až na místě. Fantazii se meze nekladly.
Projekt hřiště Zátoka přistávajícího draka se inspiruje vietnamskou pověstí, o tom, jak vznikla zátoka Ha Long, v překladu Zátoka přistávajícího draka. Tato pověst nás inspirovala k návrhu dočasného dětského plácku, kde jednotlivé segmenty připomínají kus draka. Drak je totiž důležitý symbol vietnamské mytologie. Cílem bylo do procesu vytváření plácku zapojit místní komunitu bez rozdílu na věk, etnicitu či gender. Naším uměleckým záměrem bylo pracovat s vietnamskou a českou mytologií, s písmem, jazykem… Workshop byl rozdělen do dvou částí. První část vznikla ve spolupráci se 6. ZŠ. Na vyučující hodině jim byla představena česká a vietnamská mytologie a vznikly tzv. šupiny, které jsme ve druhé část umístili na trup draka (lavička, most). Ve druhé části workshopu jsme společně s dětmi a rodiči tvořili prvky hřiště. Mezi ně patří „kopečky“ s bylinkovými záhony, čímž jsme docílili zapojení dalšího smyslu do vnímání rozdílných kultur. Pracovali jsme s kameny a jinými přírodními materiály, které představují zkamenělé části draka podle legendy. V neposlední řadě jsme zavěšovali potištěnou textilii s českou a vietnamskou mytologií. Mezi tyto prvky jsme pak umístili sedací prvky s pomalovanými šupinami.
Cílem byl samotný proces zapojení místní komunity do vytváření interkulturního prostoru, ale i aktivování veřejného prostoru v sousedství. Věříme, že na místě, kde se majorita a minorita každodenně potkávají, vzniklo místo, kde se budou moct prohlubovat interkulturní interakce.
Sân chơi tạm thời “Vịnh Hạ Long”
Vào giữa tháng 9 năm 2023, chúng tôi đã tổ chức một buổi giao lưu về đô
thị với mục đích tạo ra một không gian, nơi mọi người có thể dừng lại và suy
nghĩ một chút về nơi đang sinh sống. Và hồi đấy chúng tôi cũng tập trung
vào nhận thức không gian công cộng của người dân tộc thiểu số và người
Séc, đồng thời chúng tôi tìm kiếm những điểm chung để hai nhóm dân
cư này có thể tìm đường đến với nhau. Chúng tôi sẽ tiếp nối buổi giao lưu
này bằng một buổi kiến trúc-nghệ thuật dựa trên các ý kiến và ý tưởng của
người bản địa từ một cuộc khảo sát trước đây.
Dự án sân chơi tạm thời “Vịnh Hạ Long “ đề cập đến mối quan hệ Séc-Việt
tại nơi cả hai nhóm gặp nhau hàng ngày. Chúng ta sẽ cùng nhau tạo ra một nơi để nghỉ ngơi, vui chơi, chờ đợi. Hình thức cuối cùng được tạo ra tại chỗ.
Không có giới hạn cho trí tưởng tượng.
Dự án sân chơi “Vịnh Hạ Long” được lấy cảm hứng từ truyền thuyết Việt Nam
về Vịnh Hạ Long. Câu truyện này đã truyền cảm hứng cho chúng tôi sáng
tạo một khu chơi tạm thời dành cho trẻ em, trong đó các đoạn được thiết kế để giống mỗi phần của một con rồng. Rồng là biểu tượng rất quan trọng trong truyền thuyết Việt Nam. Mục đích của chúng tôi là thu hút cộng đồng bản địa để thăm ra vào quá trình tạo sân chơi bất kể tuổi tác, sắc tộc hay giới tính. Ý định nghệ thuật của chúng tôi là làm việc với truyền thuyết Việt
Nam và Séc, chữ viết, ngôn ngữ. Buổi giao lưu được chia ra thành hai phần.
Phần đầu tiên được tạo ra với sự hợp tác giữa chúng tôi và trường tiểu học Thứ 6. Trong giờ học, các em được làm quen với truyền thuyết Séc và Việt
Nam và vẽ các vảy, mà sau đó được đặt trên thân con rồng (ghế băng, cây cầu). Trong phần thứ hai, chúng tôi cùng với trẻ em và phụ huynh tạo ra các yếu tố sân chơi. Trong số đó có những chiếc "đồi" với các bồn rau thơm, nhờ đó chúng tôi đạt được sự tham gia của một giác quan khác vào nhận thức về các nền văn hóa khác nhau. Chúng tôi sử dụng đá và vật liệu tự nhiên để tượng trưng cho những phần hóa đá của con rồng như trong truyền thuyết.
Cuối cùng nhưng không kém, chúng tôi treo những tấm vải in truyền thuyết
Séc và Việt Nam. Sau đó, chúng tôi đặt các phần ngồi với vảy vẽ vào giữa các yếu tố này.
Mục tiêu chính là quá trình thu hút sự tham gia của cộng đồng bản địa vào việc tạo ra một không gian đa văn hóa, đồng thời kích hoạt không gian công cộng trong khu vực lân cận. Ở một nơi mà đa số và thiểu số gặp nhau hàng ngày, có lẽ một nơi đã được tạo ra để những tương tác liên văn hóa có thể được sâu sắc hơn.
O praotci Čechovi
Truyền thuyết sáng lấp quốc gia Séc
Kdysi dávno za Tatrami při řece Visle se nacházela Charvátská země, domov starých slovanských kmenů. Stalo se ale, že se strhly mezi nimi boje. A tak se dva bratři mocného rodu, oba vojvodové, Čech a Lech, rozhodli vyhledat novou zemi, kde by mohli žít v míru. Cesta byla dlouhá a náročná. A ať šli, kam šli, všude už někdo bydlel. Tak dále putovali, až došli ke třetí velké řece, Vltavě. A tam vojvoda Čech ukázal na vysokou horu a řekl: „Támhle pod tou horou si odpočineme.“ Unaveni cestováním se všichni uložili ke spánku. Ráno se jako první vzbudil Čech a vydal se sám na vrchol hory jménem Říp. Když vystoupal na horu, rozhlédl se a spatřil nádhernou neosídlenou krajinu. Když pak sestoupil, pověděl ostatním, co viděl. A nakonec pravil: „Jsme již na místě. To je ta země zaslíbená, zvěře a ptáků plná, medem oplývající“. Lidé se s chutí pustili do práce. Postavili si obydlí, založili si pole, do lesa chodili na lov, v řece chytali ryby. Tak začal nový život v zemi, kterou pojmenovali po vojvodovi Čechovi Čechy. Po čase se rod rozrostl, a tak se mladší bratr
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
Lech rozhodl, že se svou rodinou bude pokračovat dále na východ. Slíbil však, že nepůjde daleko a až se usadí, vyšle kouřové znamení. Třetího dne opravdu Čech a jeho družina spatřili kouř, a tak místo, kam Lech odešel, pojmenovali Kouřim.
Ngày xửa ngày xưa, phía bên kia dãy núi Tatra ở miền xuôi sông Vistula, có một vùng đất Trắng Croatia, tổ quốc của các dòng họ người Slavic vĩ đại. Nhưng rồi, xảy ra cuộc chiến giữa họ. Hai anh em của dòng họ mạnh mẽ, cả hai là công tước, là Séc (Čech) và Lech, quyết định tìm kiếm một vùng đất mới, nơi họ có thể sống trong hòa bình. Hành trình dài và vất vả. Dù đi đâu, họ cũng thấy rằng đã có người ở đó. Họ tiếp tục đi, đến khi đến được bên bờ của con sông lớn thứ ba, sông Vltava. Ở đó, vương tử Séc chỉ vào một ngọn núi cao và nói: “Chúng ta sẽ nghỉ ngơi sau con núi đó.” Sau khi mệt mỏi vì hành trình, tất cả mọi người đều nằm xuống để ngủ. Sáng hôm sau, Séc là người đầu tiên tỉnh dậy và đi lên đỉnh núi có tên là Říp. Khi lên đến đỉnh núi, ông nhìn quanh và nhìn thấy một vùng đất hoang vu tuyệt đẹp. Sau khi xuống núi, ông kể lại cho mọi người nghe những gì ông đã thấy. Cuối cùng, ông nói: “Chúng ta đã đến nơi rồi. Đây là đất hứa, đầy động vật và chim, dồi dào mật ong.” Mọi người háo hức bắt đầu công việc. Họ xây dựng nhà cửa, trồng cây trồng trọt, đi săn trong rừng, câu cá trong sông. Đời sống mới bắt đầu trong vùng đất
mà họ đặt tên là Séc theo tên vương tử Séc. Sau một thời gian, vì dòng họ lớn lên, em trai Lech quyết định rằng, sẽ tiếp tục với gia đình mình về phía đông. Em hứa rằng sẽ không đi xa và khi đã định cư, em sẽ phát ra dấu khói. Vào ngày thứ ba, thực sự, Séc và các đồng đội của ông nhìn thấy khói (kouř), và nơi mà Lech đã đi, đặt tên là Kouřim.
Zdroj: adaptace ze Starých pověstí českých; JIRÁSEK, Alois. Staré pověsti české. Ilustroval Věnceslav Černý. Praha: Albatros, 2003. 284 s. ISBN 80-00-01213-8
Text a překlad: Thu Huong Phamová, Thu Thao Phamová
Ilustrace: Wei Chen Ting
O Libuši a Přemyslovi Libuše và Přemysl
Libuše byla kněžnou a podobně jako její otec Krok vládla spravedlivě a moudře. Libuše byla uznávaná pro svou moudrost při hledání pravdy, a pro spravedlivý úsudek. Proto chodili k ní lidé zblízka i zdaleka. Jednoho dne předstoupili před ni dva rozhádaní sousedé. Vedli spor kvůli hranici jejich pole. Kněžna je vyslechla a spravedlivě rozsoudila, že mladší z mužů má pravdu. Verdikt staršího muže rozhněval, a tak rozzlobeně prohlásil: „Ženská dlouhých vlasů, ale krátkého rozumu. Hanba nám mužům, kterým žena vládne!“ Zavládlo ticho. Nakonec Libuše prohlásila: „Dobře, vaše žádost se vyplní, budete mít knížete!“. Druhého dne Libuše a její dvě sestry Kazi a Teta předstoupily před lid. Libuše oznámila, že svůj slib splní a že se za budoucího knížete provdá. A poté pravila svou věštbu. Muž, za kterého se provdá, žije na severu v obci Stadice, orá se dvěma strakatými volky a jmenuje se Přemysl. A dodala, že její kůň Bělouš k němu povede posly. A tak se poslové vydali na cestu a třetího dne dorazili k poli, kde oral statný muž se dvěma strakatými volky, přesně jak předpovídala Libuše. Přemysl vyrušen od práce pak pravil poslům: „Škoda, že jste přišli časně ráno. Kdybych pole dooral, bylo by vždycky dost chleba. Že jste mě přerušili, bude v Čechách často hlad.”
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
Poslové pak dovedli Přemysla za Libuší k Vyšehradu. Byla svatba a nový kníže usedl na trůn a stal se zakladatelem slavného rodu Přemyslovců.
Libuše là một công chúa và giống như cha của cô, Krok, cô cai trị công bằng và khôn ngoan. Libuše được biết đến với sự thông thái của mình trong việc tìm kiếm sự thật và sự phán đoán công bằng. Vì vậy, mọi người từ gần xa đều đến tìm kiếm sự giúp đỡ của cô. Một ngày nọ, hai người hàng xóm đang tranh cãi đã đến trước cô. Họ tranh cãi về ranh giới của ruộng của họ. Công chúa lắng nghe họ và phán đoán công bằng rằng người đàn ông trẻ hơn là đúng. Phán quyết của cô làm cho người đàn ông lớn tuổi tức giận và nói một cách tức tối: “Phụ nữ có tóc dài, nhưng tư duy ngắn ngủi. Điều này là sỉ nhục cho chúng ta, những người đàn ông mà phụ nữ đang cai trị!” Một sự im lặng bao trùm. Cuối cùng, Libuše tuyên bố: “Được, yêu cầu của ông sẽ được thực hiện, ông sẽ có một vương tử!” Ngày hôm sau, Libuše và hai chị em gái của cô, Kazi và Teta, đứng trước mọi người. Cô thông báo rằng cô sẽ thực hiện lời hứa của mình và sẽ lấy một vương tử. Và cô tiếp tục phán đoán của mình. Người đàn ông cô sẽ lấy sống ở phía bắc, tại làng Stadice, cày bừa với hai con
bò bạch xám và tên của anh ấy là Přemysl. Cô thêm rằng, con bạch mã
Bělouš của cô sẽ dẫn đường. Các sứ giả đã bắt đầu hành trình và vào
ngày thứ ba họ đến được đến cánh đồng, nơi một người đàn ông mạnh
mẽ đang cày ruộng với hai con bò bạch xám, chính xác như Libuše đã dự báo. Přemysl ngừng công việc và nói với các sứ giả: “Thật là đáng tiếc các ông đã đến sớm như thế. Nếu tôi đã cày xong ruộng, sẽ luôn có đủ bánh
mỳ cho dân. Bởi vì các ông đã ngăn cản tôi, dân Séc sẽ thường xuyên đói” Các sứ giả sau đó đưa Přemysl về Vyšehrad. Đám cưới đã diễn ra và vương tử mới ngồi lên ngai vàng và trở thành người sáng lập vương tộc nổi tiếng, Přemyslovci.
Zdroj: adaptace ze Starých pověstí českých; JIRÁSEK, Alois. Staré pověsti české. Ilustroval Věnceslav Černý. Praha: Albatros, 2003. 284 s. ISBN 80-00-01213-8
Text a překlad: Thu Huong Phamová, Thu Thao Phamová
Ilustrace: Wei Chen Ting
Blaničtí rytíři
Các Hiệp Sĩ Blaník
Nedaleko od města Vlašimi se tyčí hora Blaník, o níž se traduje stará pověst. Na vrcholku zůstaly už jen pozůstatky kamenných hradeb. Pověst vypráví, že pod hradbami, v hoře, dřímají ozbrojení rytíři, „svatováclavské vojsko“ a čekají, až nastane den, kdy bude potřeba jejich pomoci, až budou povoláni do boje. Mnoho příběhů o zmizelých lidech vypráví, že ti v hoře pobyli rok, aniž by o tom měli zdání. Už je tomu ale dávno, svatováclavské vojsko spí. Ještě není čas, aby vstalo. To bude ve chvíli největšího nebezpečí, až do země vpadne velké nepřátelské vojsko. V tu chvíli budou vidět tato znamení: uschnou vrcholky stromů v Blanickém lese, na temeni hory se zazelená starý, uschlý dub, a pramen u skály se tak rozvodní. V tu chvíli se Blaník otevře a rytíři v čele se svatým Václavem vyjedou na pomoc své zemi. Pak nastane dlouholetý mír.
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
Trong một truyền thuyết cổ xưa được kể, gần thành phố Vlašimi, núi
Blaník nổi lên. Trên đỉnh núi chỉ còn lại những dấu vết của những bức tường đá. Truyền thuyết kể rằng dưới những bức tường này, trong lòng núi, có những hiệp sĩ được trang bị vũ khí, được gọi là “đạo quân của
Thánh Václav”. Họ đang chìm trong giấc ngủ, chờ đợi ngày sẽ được gọi
đến để giúp đỡ khi cần thiết. Nhiều câu chuyện về những người mất
tích được kể lại, họ đã ở trong núi suốt một năm trời mà không hề biết.
Nhưng đã lâu rồi, đạo quân của Thánh Václav vẫn đang ngủ. Chưa đến
lúc họ thức dậy. Đó sẽ là lúc của sự nguy hiểm lớn nhất, khi một quân đội
đối phương lớn xâm nhập vào đất nước. Khi đó, sẽ có những dấu hiệu: những đỉnh cây trong rừng Blanický sẽ héo khô, một cây sồi cổ xưa trên
đỉnh núi sẽ bắt đầu mọc lá, và nguồn nước ở gần vách đá sẽ tràn ra. Lúc
đó, Blaník sẽ mở cửa và các hiệp sĩ dẫn đầu bởi Thánh Václav sẽ ra đi giúp
đỡ đất nước của họ. Sau đó, sẽ đến thời kỳ hòa bình kéo dài.
Zdroj: adaptace ze Starých pověstí českých; JIRÁSEK, Alois. Staré pověsti české. Ilustroval Věnceslav Černý. Praha: Albatros, 2003. 284 s. ISBN 80-00-01213-8
Text a překlad: Thu Huong Phamová, Thu Thao Phamová
Ilustrace: Wei Chen Ting
Truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ
Praotec Lac Long Quan a víla Au Co
Ngày xửa ngày xưa, có một thủ lĩnh tên Lạc Long Quân, vốn là con trai
của Kinh Dương Vương và Long Nữ – con gái của Long Vương. Chàng
vốn nòi Rồng có sức khỏe hơn người, lại có tài đi lại dưới nước như đi
trên cạn. Chàng ấy đã cứu người dân của mình khỏi sự tấn công của quái
vật và ác quỷ, cũng như khỏi thảm họa thiên nhiên. Bấy giờ Lạc Long
Quân đi chu du khắp nơi. Chàng gặp được u Cơ. u Cơ vốn là dòng tiên
cảm phục Lạc Long Quân trí dũng hơn người nên hai người đã kết duyên vợ chồng. Lạc Long Quân ở với u Cơ được ít lâu thì u Cơ có mang, sinh ra một cái bọc. Sau bảy ngày cái bọc nở ra một trăm quả trứng. Mỗi trứng nở ra một người con trai. Nhiều năm trôi qua, Lạc Long Quân sống đầm ấm bên cạnh đàn con, nhưng lòng vẫn nhớ thủy phủ. Một hôm Lạc
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
Long Quân nói: „Ta là loài rồng, nàng là giống tiên, khó ở với nhau lâu dài. Nay ta đem năm mươi con về miền biển, còn nàng đem năm mươi con về miền núi“. Sau đó Lạc Long Quân từ giã u Cơ. Năm mươi người con theo Lạc Long Quân xuống biển trở thành tổ tiên của dân tộc kinh, năm mươi người con theo u Cơ lên núi. là tổ tiên của các dân tộc: Mèo, Dao, Nung, Lô Lô, Tây, Thái v. v. Do sự tích Lạc Long Quân và u Cơ, nên dân tộc Việt Nam vẫn kể mình là dòng giống Tiên Rồng.
Před dávnými časy žil bůh jménem Lac Long Quan. Byl to syn boha hor a krále Jižní země Kinh Vuonga a princezny Long Nu, dcery vodního draka. Po svém otci zdědil nadpřirozené schopnosti, ale nezapřel ani dračí rod, z něhož jeho matka pocházela. Po otcově smrti zdědil trůn a postupem času prokázal své mimořádné schopnosti. Zachránil svůj lid před nájezdy nestvůr a ďáblů, ale i před přírodními katastrofami. Na svých cestách potkal horskou vílu Au Co, kterou si vzal za manželku. Za nějaký čas přivedla Au Co na svět kožený vak a v něm bylo sto vajec. Sedmý den skořápky pukly a z každého vejce se narodil jeden syn. Po mnoho let žili Au Co, Lac Long Quan a jejich synové šťastně a spokojeně. Častokrát se však Lac Long Quanovi zastesklo po vodní říší. A tak se jednoho dne se ženou rozloučil se slovy: „Patřím k dračímu rodu, jsem bytost vodního živlu, a ty zas víla z hor, kdo dokáže zapřít svůj původ? Obávám se, že není možné, abychom nadále žili spolu. Já se teď vrátím a s padesáti syny se usadím na pobřeží. Ty se odeber s ostatními syny do lesů vysoko v horách, kde je tvé rodiště“. Chlapci, kteří odešli s otcem do pobřežních nížin, se stali předky národa Kinh, tedy samotných Vietnam-
ců. Chlapci, kteří odešli s matkou do hor se stali předky všech horských národností: Meo, Zao, Nung, Lo Lo, Tay, Thai a dalších. A tak od dávných dob žijí ve Vietnamu různé národy a Vietnamci si vypráví, že jsou potomci draka a víly.
Zdroj: adaptace z https://ioe.vn/chi-tiet/tap-chi-tieng-anh/co-tich-viet-nam-song-ngu-lac-long-quan-va-au-co-5-4174
Text a překlad: Thu Huong Phamová, adaptace překladu z knihy Dračí Král; Dračí král: vietnamské pohádky. Ilustroval Ho DONG, přeložil Petra MÜLLEROVÁ. Ethnos (Dauphin). V Praze: Dauphin, 2001. 144 s. ISBN 80-7272-039-2
Ilustrace: Wei Chen Ting
Sự tích Hồ Hoàn Kiếm
Jezero vráceného meče
Vào thời giặc Minh xâm lược nước Việt Nam, Cuộc sống của người dân vô
cùng cực khổ, và lầm than. Bấy giờ nghĩa quân nổi dậy chống lại chúng, nhưng trong buổi đầu thế lực còn non yếu nên nhiều lần nghĩa quân bị
thua. Thấy vậy, đức Long Quân quyết định cho nghĩa quân mượn thanh
gươm thần để họ giết giặc. Hồi ấy, có người nông dân tên Lê Thận. Một lần đi đánh cá dưới sông, khi kéo lên thấy lưới rất nặng. Tuy nhiên khi lưới được kéo lên thi không có con cả nào mà chỉ là một lưỡi gươm cũ. Lực
lượng của nghĩa quân Lam Sơn lúc bấy giờ ngày càng đông, Lê Thận đã gia nhập nghĩa quân. Một ngày, Lê Lợi đua quân qua vùng Thanh Hóa đã
vào nhà Lê Thận để nghỉ ngơi. Vừa vào tới nhà, Lê Lợi và các tướng lĩnh thấy lưỡi gươm cũ vứt ở xó nhà của Lê Thận phát ra ánh hào quang sáng chói. Tất cả vô cùng ngạc nhiên nhưng cũng chỉ cho đó là lưỡi gươm bình thường mà thôi. Thời gian sau, nghĩa quân tổ chức rất nhiều trận đánh trả quân Minh. Trong một lần không may bại trận, Lê Lợi bị quân giặc đuổi theo vào rừng sâu. Khi đó, ông nhìn thấy một vật sáng chói trên cành cây. Lấy làm tỏ mò, Lê Lợi liền trèo lên thì thấy một chuôi gươm nạm ngọc sáng lấp lánh. Lại nhớ tới hôm ở nhà Lê Thận có lưỡi gươm phát sáng Lê
Lợi liền mang chuôi gươm về. Chẳng bao lâu sau, dưới sự lãnh đạo của Lê
Lợi và nhờ gươm thần mà nghĩa quân đã đánh bại quân Minh, muốn dân
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
lại được thái bình. Lê Lợi lên ngôi vua trị vì đắt nước. Một năm sau, nhà vua cùng các bê tôi thân tín ngôi thuyên dạo trên hồ Tả Vọng trước kinh thành, khi thuyền ra tới giữa hồ thì bất ngờ từ dưới làn nước trong xanh, một con rùa vàng ngoi đầu lên, cắt tiếng: Thưa nhà vua, lúc trước Đức Long Quân có cho nhà vua mượn thanh gươm thần để đánh giặc. Nay nghiệp lớn đã hoàn thành, xin nhà vua hãy trả lại gươm thần! Lê Lợi nghe xong, liền tháo thanh gươm bên minh, dâng lên trước mặt rùa vàng. Rùa vàng ngậm lấy gươm, rồi lặn xuống hồ biển mất. Từ đó, hồ Tả Vọng được đặt tên là Hồ Gươm hay hồ Hoàn Kiếm.
Už je tomu dávno, co ve Vietnamu panovala čínská dynastie Ming. Pod cizím pánem se nežilo lehce. Zemi začaly sužovat kruté hladomory. A tak se stalo, že lidé se začali bouřit. Štěstí se však k povstalcům obracelo zády. V boji je stíhala jedna porážka za druhou. Císař vodní říše Lac Long Quan se už déle nemohl dívat na utrpení lidí a rozhodl se, že zasáhne do běhu pozemských událostí. Za oněch časů žil i rybář Le Thanh a jednoho rána se vydal na lov,
jenže místo ryb vylovil meč, kterému ale chyběla rukojeť. Po nějakém čase se rybář přidal k povstalcům a jeho příbytek jednou navštívil sám velitel povstalců Le Loi. V domě si velitel Le Loi všiml starého meče, který jasně zářil. Velitel byl překvapen, ale nakonec usoudil, že se jedná o normální meč. Čas plynul a vzbouřence stále stíhal neúspěch. Jednou při nešťastné porážce byl Le Loi zahnán nepřítelem do hlubokého lesa, kde spatřil velkou zář, která ho dovedla k vysokému stromu. U něj smutný vůdce Le Loi začal rozjímat o samotě. Zvědavost ho přiměla vyšplhat na strom a tam zjistil, že záře je odrazem slunečních paprsků od krásné tepané rukojeti meče. Le Loi si vzpomněl na rybáře Le Thanhe a opravdu rukojeť patřila k jeho meči. Le Loi se zázračným mečem v ruce vedl armádu od vítězství k vítězství a stal se novým králem. O rok později se král a jeho věrní služebníci projížděli po jezeře Ta Vong před hlavním městem. Když loď dorazila doprostřed jezera, tak se najednou před ní vynořila želva a promluvila lidským hlasem: „Le Loii, vrať mému pánovi zázračný meč. Dar císaře Lac Long Quana ti pomohl osvobodit zemi“. Král neváhal a meč navrátil želvě. A od těch dob se jezeru uprostřed Hanoje říká Jezero vráceného meče.
Zdroj: adaptace z https://heritagevietnamairlines.com/su-tich-ho-hoan-kiem/
Text a překlad: Thu Huong Phamová, adaptace překladu z knihy Dračí Král; Dračí král: vietnamské pohádky.
Ilustroval Ho DONG, přeložil Petra MÜLLEROVÁ. Ethnos (Dauphin). V Praze: Dauphin, 2001. 144 s. ISBN 80-7272-039-2
Ilustrace: Wei Chen Ting
Truyền thuyết rồng hạ cánh
Legenda o zátoce přistávajícího draka
Theo tiếng Việt, Hạ Long có nghĩa là Rồng bay xuống. Truyền thuyết kể lại
rằng ngay từ những ngày đầu lập nước, người Việt đã bị giặc ngoại xâm
tấn công theo đường biển. Thấy thế Ngọc Hoàng đã cử Rồng mẹ mang
theo một đàn Rồng con xuống giúp người Việt đánh giặc. Khi các thuyền giặc ồ ạt tiến từ biển vào bờ cũng là lúc đàn Rồng hạ phàm. Ngay lập tức, đàn Rồng phun lửa thiêu cháy thuyền giặc và một phần nhả châu ngọc
Vietnamské a české pověsti Truyền thuyết Séc và Việt Nam
đã tạo thành một bức tường đá vô cùng vững chắc, sừng sững giữa đất trời khiến thuyền giặc đâm vào vỡ tan tành. Sau khi đánh tan giặc ngoại xâm giúp người Việt, đàn Rồng mới có dịp chiêm ngưỡng khung cảnh nơi
đây. Thấy mặt đất thanh bình, cây cối xanh tươi và con người cần cù, chịu khó, Rồng mẹ đã quyết định cùng Rồng con ở lại nơi vừa mới diễn ra trận
đấu để có thể bảo vệ con dân Đại Việt muôn đời. Và ngày nay, nơi Rồng mẹ đáp xuống chính là vịnh Hạ Long, còn nơi đàn Rồng con hạ giới là vịnh Bái Tử Long.
Ve vietnamštině Ha Long znamená přistávající drak. Legenda praví, že od prvopočátku Vietnamu se museli Vietnamci bránit nepřátelským útočníkům, kteří se snažili proniknout do země přes moře. Když to uctívaný Nefritový císař viděl, zželelo se mu jich a poslal matku dračici s jejími potomky na pomoc vietnamskému lidu. Matka dračice a její děti neváhaly, uposlechly císaře a zuřivě se vrhly vstříc útočníkům. Draci přistáli na vodě a velkým plamenem ohně útočníky zničili. Při útoku také vychrlili obří smaragdy, které vytvořily vysokou hrabu tyčící se mezi nebem a zemí, o níž se další nepřátelé roztříštili na kusy. V zemi zavládl mír. Když matka dračice spatřila poklidnou zemi, zelené stromy a pracovité lidi, rozhodla se, že se nevrátí do nebes a zůstane se svými dětmi na místě, kde se odehrála bitva, aby navždy mohla chránit tamní lid. Na památku byla tato zátoka pojmenována „Hạ Long“ tedy zátoka přistávajícího draka a oblasti, kde přistály její děti se říká „Bái Tử Long“ což znamená poklonit se a projevit úctu dračím dětem.
Zdroj: adaptace z https://heritagevietnamairlines.com/truyen-thuyet-vinh-ha-long/ Text a překlad: Thu Huong Phamová
Ilustrace: Wei Chen Ting
Projekt Dočasné Hřiště – Zátoka přistávajícího draka
Dự án Sân chơi tạm thời “Vịnh Hạ Long”
O praotci Čechovi 8
Truyền thuyết sáng lấp quốc gia Séc
O Libuši a Přemyslovi
Libuše và Přemysl
Blaničtí Rytíři
Các Hiệp Sĩ Blaník
Truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ
Praotec Lac Long Quan a víla Au Co
Sự tích Hồ Hoàn Kiếm
Jezero vráceného meče
Truyền thuyết rồng hạ cánh
Legenda o Zátoce přistávajícího draka
Autorka projektu: Thu Huong Phamová
Text a překlad: Thu Huong Phamová, Thu Thao Phamová
Jazyková korektura: Eva Nováková
Ilustrace: Wei Chen Ting
Grafické zpracování: Thu Huong Phamová 2024
Publikace je součástí projektu Dočasné Hřiště – Zátoka přistávajícího draka.
Projekt je součástí doktorského výzkumu na téma – Etnická diverzita v městském plánování: Soužití Vietnamců a Čechů v interkulturním veřejném prostředí a byl podpořen z prostředků Specifického vysokoškoského výzkumu pro rok 2024.
