VRWRD
Deze keer op de cover; Valeriya Vergunova!!!
Samen met fotograaf Maria Tikhonova en Mua Aksinya
Tiazhko maakt zij de wereld weer een stuk mooier. Precies zoals we voor ogen hadden toen we begonnen.
Valeriya doet sinds 2020 mee met PulpdeLuxeMagazine en viert dit jaar dus haar lustrum in dit illustrumme vlugschrift.
Verder zien we dat de PdLM in een flow zit qua lezersaantallen van allerlei kunne. En dat is goed.
Het is zelfs zo erg dat de vraag om fysieke exemplaren de pan uitstijgt. We proberen met alle geweld aan deze vraag te voldoen maar jullie begrijpen dat een indi magazine louter kampt met een gebrek aan liquide middelen. Aan jullie om ons te voorzien van kleine bijdragen zodat we deze wereld beter kunnen blijven maken. Jullie hebben dat dus zelf in de hand cq beurs.
Verder zijn alle bijdragen van iedereen welkom mits ze natuurlijk wel een beetje leuk en anders en niet te dom zijn.
Ook doen wij nog steeds een beroep op vormgevers en illustratoren om met ons mee te doen.
Ondertussen maken we ook een fysiek magazine voor het Festival van het Vrije Woord en zullen we begin 2026 aan de slag gaan met gedetineerden om ook een fysiek magazine te gaan maken. Kortom, we worden groter en jullie kunnen dat allemaal meemaken.
Voor dit nummer; veel plezier!
COLOFON
Uitgave november 2025
Stichting Pulp de Luxe – Kunstzinnig, cultureel, Sociaal, grappig, duurzaam én maatschappelijk verantwoord independence magazine.
Kopie/druk toegestaan mits vooraf condities met onze redactie afgestemd info@pulpdeluxe.com.
PdLM ambassadeurs: Ivo de Lange, Hans Lafaille en Valeriya Vergunova
Aan dit nummer werkten onder andere mee: John Boer, Job Boersma, Frank Borst, Pieter Brouwer, Sjoerd van den Bosche, Lode Devroe, Jehudi van Dijk, Jaco van de Eb, Wilma Groot, Rene Heerbaart, Franka Janssen, Jetje Vintage Gent, Nico Joosting Bunk, Cornelis Kapitein, Wibo Koster, Ruurd Kok, Ivo de Lange, Pieter Leeflang, Hennie Lenders, Alied van der Meer, Franz Porsche, (Arjan Pronk †), Rico (Opgezwolle), Erik Ros, Tynke van Schaik, Heinz Schnupphase, Hans Stempher, Maria Tikhonova, Mua Aksinya Tiazhko, Valeriya Vergunova, Hans VandenBurg en Erik Vercautere.
Volg ons op socials: /pulpdeluxemagazine | pulpdeluxe.com
Oorlog tegen een ondergaande zon
Atlantik Wall is een aaneenschakeling van vreemde kunstwerken die toch een behoorlijke intrinsieke schoonheid hebben. Bijzondere architectuur waarbinnen de mens enorm heeft geleden.
Een vreemd contrast
5 jaar lang hebben Duitse soldaten vanuit hun bunkers over de Atlantische Oceaan zitten turen om te zien of er al een vijand in zicht was.
Ook rondom Duinkerken en Calais liggen veel betonnen kunstwerken die ooit bevolkt werden door niet te benijden soldaten die zich het leven wellicht ook anders hadden voorgesteld.
Eigenlijk het enige wat het leven daar iets verlichtte was de elke avond ondergaande zon. Het avondrood van waaruit ook de dreiging kwam. De geallieerden als onvermijdelijk gegeven het Kanaal over te steken.
Gelukkig waren daar dan de fantastische vergezichten, de zware wolkenpartijen maar vooral het avondrood. Als metafoor voor de ondergang van het Rijk en je eigen bestaan.
POE SKAS
Met het roosje van de bruiloft nog op m’n blouse gespeld zat ik aan de bar. Het volk was uitbundig en zat, een typische zondagavond.
De meesten kende ik, er zaten er meer met hetzelfde roosje. Of was het een anjer op z’n kop, ik weet het niet meer. De bar was nat en de asbakken smeulden, Thin Lizzy beukte uit de luidsprekers. Ja, the boys are back in town, de meesten waren nooit weggeweest.
Broeklanderfeest was ook dit weekend, dat zou me jaren eerder genadeloos jeuken, een verplichte bruiloft in plaats van een dorpsfeest, maar god, zo gaandeweg weet je beter. De bruiloft had een klassieke, stroeve aanloop maar gleed er terloops in als een paling in een zacht kadaver. Men smeet dan ook nergens zo hard met bier als bij Spoolder, Køkkie voor intimi. Dan was er niets fijner dan afkalven in je eigen stamkroeg. Het was er heet en de damp sloeg van de ramen.
In de hoek hing een zwikkie campinggasten dominant aan de bar, alsof ze kind aan huis waren, type trainingspak-Sjaak. Ze hadden op de camping blijkbaar weinig schik want ze hadden er de hele week al zitten loeren. Soms heeft vreemd volk zomaar aansluiting en brengen ze leven in de brouwerij maar deze tokkies voelden het niet aan, schreeuwen, provoceren, de lokalen napraten, je kent het wel. Het gevaar hing dik in de lucht, van welke kant het kwam, dat wisten we.
Toen een Sjaak het grappig vond om z’n keu zowat door het laken te hengsten viel er bijna een dode. Jantje uit de Enkstraat, de kersverse ingetrouwde uitbater, tolde het wit van z’n ogen tevoorschijn en moest met geweld worden tegengehouden. Hij had de hele week al tegen die glimmende, sarrende koppen aangekeken en was ver over z’n tax. Hij slikte, uit fatsoen en voor z’n vrouw.
Even leek de boel gesust en kraakte het er als vanouds in totdat Poeskas ogenschijnlijk pardoes naast het zwikkie kwam zitten. Hij had het ge-jen en ge-judas wel meegekregen en dacht aan mores. Het werd er cowboyfilm-stil van… Poeskas, Tone van van Dam’s Harm, was geen kinderspel. Echt hellig hadden we hem nog nooit gezien, we kenden hem vooral door de met drank en vuisten gelardeerde verhalen van z’n generatie. En van die keren dat hij bij ons in de bandbus stapte om een avond mee te gaan.
Dat de kampeerders hem niet kenden was duidelijk, doldriest met zo’n onverschrokken brok TNT spelen was dan ook voor de echte naïeveling. Ze hadden hem meteen in het vizier en een van de gladjakkers vond het lollig om zijn glazen oog uit z’n botterige kop te kloppen en de knikker in het bierglas van Poeskas te mikken. Het oog zonk bruisend naar de bodem maar Tone deed net of hij niets door had. Hij bulkte en de campinggasten hielden hun adem in, ‘wat hadden ze die boer te pakken’, zag je ze denken. Toen hij uitgebulkt was zoog hij het glas zonder te knipperen met z’n ogen in een teug leeg. Hij kraakte z’n nek en gebaarde richting Agnes van Cents dat er een verse lading geserveerd moest worden.
Poeskas liet het gebeuren en negeerde de zak stront nog harder dan het glazen oog. Na het derde glas slikte hij het oog door na een paar keer flink kauwen. Hij liet ‘m gorgelend als een vette reiger door z’n hals glijden terwijl het zweet hem van de balg gutste, in z’n stratenmakers hemd. Hij was louw mak.
Eénoog wist niet wat ie zag en begon als een zatte haan tekeer te gaan, Poeskas draaide koel bij en drukte zijn duim diep in de doffe oogkas en hengstte de kop als een bowlingbal op de eiken bar. Het dooie bier van de
camping makkers begon ervan te schuimen.
Nadat hij de galbak had afgedorst bood het vetste zwijn van de campingstal zich gratis aan, Poeskas greep hem zonder omhaal keihard bij z’n snotkoker en liet niet los. Hij trok hem een rondje om het biljart en smeet hem als een zak suikerbietels over het laken. Er kraakte iets zo hard dat Bon Scott en band even muzak werden.
Eénoog schoot taai maar dom te hulp met een stiletto en kreeg nu geen duim maar de achterkant van een keu diep in z’n ossekop en klapte meteen door z’n hoeven. De viervoeter ging om, Poeskas had geen schietmasker nodig.
De hele meute Sjaken sloeg op tilt maar Poeskas was heroïsch in vorm. De een na de ander kreeg muilperen, oorvijgen en hengsten. Het ging zo snel dat het een stofwolk leek waar af en toe een been, barkruk of kop uitstak. Als een geklopte meute Orks beten ze in het stof. Eentje raakte hij zo goed dat ie al pirouetjes draaiend door de kroeg zwierde, om in de garderobe te eindigen. Daar kreeg ie van een stel spijkerpakken nog een paar linke trappen na, de vette bbq-er.
Twee sloeg ie met de koppen tegen elkaar terwijl hij tussendoor even snel de jukebox dirigeerde richting een harde rocker, ‘Ride The Lightning’ van Metallica vuurde hem op en was de ideale soundtrack voor de finale. Ze stoven als ratten onder het biljart maar Poeskas rookte ze 1 voor 1 uit. Hij schreeuwde ‘hier’ en ‘nou?’ en ‘wawollienoeda’ en maaide ze ijskoud naar buiten als een hakselaar on speed.
Dit alles duurde enkele seconden, een veeg, een bulldozer, een lompe boer op klompen met een hart van bier. Meestal zijn knokpartijen kut en sfeerverpestend maar deze schermutseling leek op een Bud Spencer & Terence Hill scène, alsof een Galliër de Romeinen afstofte. Als klap op de vuurpijl kwam houwdegen Arie Pekkeriet nog in z’n blote pens binnen zeilen met een bats in z’n hand, hij was net te laat…
Terwijl Poeskas ze na schreeuwde dat hij de camping wel even zou bellen, dat was immers zijn ouderlijk huis, haard en grond, spoog hij een stuk glas uit z’n grote bek. Het sneed een japse in z’n tong en gebaarde een rondje, dorst kreeg je van dat geheister met dat paardenvolk. Dikke schooiers o’nie.
Dit was er zomaar eentje, een flard, een herinnering aan een type kearl waarvan men zegt dat ze niet meer gemaakt worden. Een broer van Höllenboer, een rekkel van ‘van Dam’s Harm’. Eentje die op maandagmorgen even snel dat laatste flessie bier soldaat maakte, opdat z’n moe het kratje dan leeg bij de melkboer in de wagen kon schuiven. Daarna stuiterde hij door het bos op z’n Union om nuchter naar de dorpsschool te gaan. De Hans met de belle.
Poeskas stierf te jong in z’n stalen harnas op Lanzarote doordat z’n hart niet klopte. Hoe hij aan die bijnaam kwam is een raadsel gebleven, het is ergens in het Ramakerspaadje blijven hangen terwijl hij pardoes uit het gulle leven werd gerukt. Het leven dat hij hard en fier geleefd had en van God-mag-het-weten gekregen had. Poeskas was was in Zijn handen, zelfs Poeskas.
R.I.P.
IN MEMORIAM
24 OKTOBER IS ARJAN PRONK OVERLEDEN.
ARJAN WAS LEVEN, GEEN DOOD.
HET CONCEPT DOOD WAS NIET OP HEM VAN TOEPASSING.
IEDEREEN DIE HEM OOK MAAR EEN BEETJE KENDE WEET HOE UNIEK HIJ WAS.
EEN MIRAKEL, EEN SCHELM, EEN FILOSOOF, DONDER EN BLIKSEM, RECHT DOOR ZEE.
MUZIKANT, LIEDJESSCHRIJVER, SCHRIJVER EN ZOVEEL MEER.
HIJ IS NIET IN WOORDEN TE VATTEN.
ONNAVOLGBAAR.
OOK VOOR PDLM HEEFT ARJAN TEKSTEN GESCHREVEN DAT IK OEVERLOOS HEB MOETEN
AANDRINGEN DE PEN TER HAND TE NEMEN.
HIJ HIELD DAT ALTIJD AF MAAR GELUKKIG IS HIJ UITEINDELIJK OVERSTAG GEGAAN EN HEEFT HIJ
ONS DE MOOISTE VERHALEN ACHTERGELATEN.
ARJAN, WE MISSEN JE EN ZULLEN AAN JE BLIJVEN DENKEN.
kleine ijstijd
kleine ijstijd duwt onwillig landschap voor zich uit schept afvalschimmen in zijn wake
hier alleen lopen je op deze vlakte wagen verlaat je alles om met jezelf te zijn
misschien lijk je in de verte nog iets maar allang voorbij geluid van eenzaamheid ijs dat onverstoorbaar kruit
In Wat het landschap denkt presenteren fotograaf Pieter Leeflang en dichter Wibo Kosters een staalkaart van bijna een decennium samenwerken. Vier reeksen met meer dan 50 foto's en bijbehorende gedichten over natuur, mens, scheppingskracht en vernietiging.
Wat het landschap denkt -dreamscapes in woord en beeld. Hardcover
Prijs: € 30, verkrijgbaar bij alle boekhandels bestel hier
ISBN 978-94-92994-51-6.
TIJDREIZEN IN L.A.
Los Angeles ligt niet om de hoek, maar mocht je er toevallig zijn en houd je van historische architectuur, dan is Carroll Avenue een aanrader. Deze sfeervolle straat staat bekend om haar indrukwekkende verzameling Victoriaanse huizen.
Carroll Avenue ligt op zo’n twintig minuten rijden van Sunset Boulevard met zijn wereldberoemde Walk of Fame. Waar je daar wordt overspoeld door drukte en spektakel, heerst in deze straat een weldadige rust. Je hoort vooral het geritsel van bladeren, het zachte klingelen van een windgong en in de verte het gezoem van verkeer. Af en toe passeren er toeristen, maar doordat Carroll Avenue geen overbekende trekpleister is, zul je hier nooit hordes bezoekers tegenkomen.
TOONBEELD VAN ELEGANTIE
Carroll Avenue ligt in Angelino Heights, een van de oudste suburbs van Los Angeles. Hier verrezen tegen het einde van de 19e eeuw jaloersmakende stulpjes, vaak in Victoriaanse stijl. De wijk, die bekendstond als toonbeeld van elegantie, trok de upper en middleclass die op stand wilde wonen, binnen bereik van het centrum. Lange tijd was het leven goed in Angelino Heights, maar vanaf de jaren dertig begon de nieuwe elite er weg te trekken. Victoriaanse huizen raakten uit de mode en veel bewoners verkasten liever naar de nieuwe suburbs; de woningen daar waren moderner, comfortabeler en een stuk makkelijker in onderhoud.
SCHIMMIG IMAGO
Door de aanleg van een snelweg die de wijk deels afsneed van de rest van stad raakte Angelino Heights nog meer uit de gratie. Veel huizen werden opgedeeld in appartementen, kamers en pensions om te verhuren aan een minder kapitaalkrachtig publiek. Bij die verbouwingen hanteerden de eigenaren subiet de hamer om authentieke details uit hun karakteristieke panden te slopen. Aan onderhoud deden ze weinig; de ooit zo elegante straat verloederde en kreeg een schimmig imago. Dat was een doorn in het oog van het stadsbestuur, dat alle huizen plat wilde gooien om er appartementen neer te zetten.
Sommige panden overleefden het inderdaad niet, maar gelukkig wisten inwoners en organisaties met hart voor historie erger te voorkomen. In de jaren zeventig sloegen zij de handen ineen om een groot restauratieproject te realiseren. Pronkstuk daarvan werd Block 1300 van Carroll Avenue, waar bijna alle huizen bewaard zijn gebleven.
HET
HUIS UIT
MICHAEL JACKSONS ‘THRILLER’
Als je door dit gedeelte loopt, ga je even terug in de tijd. Je proeft de grandeur van vroeger: een verzameling goed geconserveerde Victoriaanse huizen met torentjes, veranda’s en houtsnijwerk schitteren je in volle glorie tegemoet. Mochten sommige huizen je bekend voorkomen, dan kan dat kloppen. Carroll Avenue is namelijk een geliefde lokatie voor films en series. Je vindt hier onder meer het huis uit de serie ‘Charmed’ en het pand waar een deel van Michael Jacksons ‘Thriller’-videoclip is opgenomen. Ook kom je een stulp tegen die figureerde in ‘Mad men’. Vergeet vooral niet de rest van Angelino Heights te verkennen: in de wijk, die sinds 1983 beschermd stadsgezicht is, vind je ook veel interessante vroeg 20e-eeuwse huizen. Vanaf sommige straten heb bovendien je een schitterend uitzicht op Downtown Los Angeles, vooral bij zonsondergang.
OOK HANDIG OM TE WETEN
Angelino Heights is een plek die je goed op eigen houtje kunt bezoeken, maar je kunt ook mee met een rondleiding. Kijk op laconservancy.org
De Fakkelteit
De Fakkelteit is een mooie plek voor jongeren die het net iets lastiger hebben hun weg in de samenleving te vinden. Middels Hip-hop, rap en spoken word gaan deelnemers 2 keer per week aan de slag met teksten en beats. Eerst samen eten en dan aan de slag. Onder de bezielende leiding van Rico (Opgezwolle) is de Fakkelteit nu al weer 12,5 jaar in de weer jongere mensen een stem te geven. Locatie: Hedon/Zwolle Iedereen tussen de 14 en 24 jaar is welkom. Iets ouder is ook geen probleem.
Zeg het niet
Omvang jezelf, binnen de lijnen
Leef het gezegde en pas in een doos
Ik vind soms de juiste woorden niet
Braak ze, breek ze uit, hak op de tak
Ik in een jurk en jij strak in pak
Alles wat netjes of sociaal, sluit mij op in jouw verhaal
Hou toch je mond sex, drugs, dood, KABAAL
Zeg het niet, benoem het niet, de intonatie, denigratie, zogenaamde democratie Homo erectus, sympathisch, alles in plaats van jouw plaats, niet?
Ik zeg het niet, suggereer alleen, dat wat jij niet horen wil, misschien net is wat de verstikkende stilte doorbreekt.
Er zit een vlekje hoop op je trui
een vlekje dat al de perfecte imperfectie aanduidt
een vlekje van hier tot nu, van toen tot dan
een vlekje dat zeggen wil,
je valt door de mand,
maar de grond vangt je wel
DE STORT
Dit woord klinkt naar wat het is, onopgesmukt verwijzend naar ons weggooien, ons in één armzwaai ontdoen van wat te veel geworden is, wat niet meer past in de ons toebedeelde vierkante meters of onze nieuw bedachte smaak.
Hier is het zaak niet te lang stil te staan bij alle matrassen, tapijten, gitaren, wandklokken, w.c potten, maar in één vliegende seconde afstand te doen van wat je ooit mocht, kocht, mooi vond, in je armen sloot, meenam op je tocht.
In een container ligt een eenzaam kussen naast een klok naar de hemel te staren. Take me to the sea, staat erop.
Evert en Hennie leiden hier alles in de goede baan en naar de juiste container. Zij komen nog uit de tijd waarin je spijkers rechtsloeg. Zij blijven overeind in de vallende stroom van goederen van de welvaart en kussens die naar zee verlangen. Iets meenemen uit een container mag niet. Overnemen of ruilen alleen buiten de poort. Anders wordt het hier chaos, zeggen ze. Binnen de hekken geldt: weg is weg.
Weemoed, schaamte, zucht van verlichting, ze zweven hier allemaal door de lucht. Heel even.
En dan snel terug naar de brug om nog een keer je daden te wegen. Hoeveel gewicht aan oud zeer, gekoesterd verleden of ballast je hebt weggesmeten.
De stort, klinkt als rot, samenvallend met wat het leven brengt, hoe het zich vormt, vervliegt, waar het belandt, binnen de poort, weg is weg.
De klok houdt op met tikken, de matras blijft onbeslapen en het kussen strandt. Oog in oog met de hemel.
Hennie Lenders
Regelmatig worden wij getroffen door prachtige kunst zo ook op Social Media. Vaak leidt deze kunst een zieltogend bestaan. Ongeveer net als dit magazine. Vanwege “paarlen voor de zwijnen” en een grenzeloos teveel aan media. Er is gewoon teveel kunst, teveel beeld, teveel tekst, teveel cultuur. Voor Hennie Lenders maken we graag plaats in ons magazine. We hebben alle aandacht voor Soedan en Nigeria eruit geflikkerd dus dat is goed. Geen Rode Lijn voor hen. Anyway; hier volgt wat prachtige kunst van Hennie Lenders. Verlustig je maar geniet met mat.
DE DAKLOZE VAN DE WEEK
