pakiet wystawowy nr
PRZEWODNIK
„
„
Wstęp
Dziedzictwo – jego synonimem są słowa spadek i spuścizna. W przypadku dorobku kulturowego, materialnego i niematerialnego dobra, które otrzymujemy po minionych pokoleniach badacze wskazują na subtelną różnicę miedzy pojęciami spuścizna i dziedzictwo. Spuścizna jest nam przekazana, otrzymujemy ją czy tego chcemy, czy nie, natomiast w przypadku dziedzictwa każdy z nas może zadecydować, co przyjmujemy, a co odrzucamy. Warto zwrócić na to uwagę, gdy poszukujemy odpowiedzi na to, czym dla nas, osobiście jest dziedzictwo kulturowe. Co tworzy „Moje, twoje, nasze dziedzictwo”? Dziedzictwo Polski, europejskie, światowe? Pamiątki rodzinne? Historia miejscowości, mocno osadzona w historii kraju? Zabytki i pomniki? Książki i opowieści? Tradycje i zwyczaje? Czy może być nim jednocześnie smak chleba wypiekanego od lat w lokalnej piekarni oraz obraz namalowany przez znanego artystę, przedstawiający narodowego bohatera? Dziedzictwo to coś, co otrzymujemy po przodkach ale i dorobek naszych czasów, który zostawimy dla następnych generacji. Jakie wartości to ze sobą niesie, a jakie obowiązki? Czy z dziedzictwem się identyfikujemy, czy przypominamy sobie o nim jedynie przy okazji okolicznościowych akademii? Dlaczego dziedzictwo może być groźne? Jak odkrywać je z dziećmi, bez wielkich słów, za to tworząc bliską relację? Jak się ma dziedzictwo do nowoczesności i jak może ono pomóc w rozwijaniu kompetencji ważnych dla społeczeństwa XXI wieku? Dziedzictwo zwykle wartościujemy pozytywnie, często zapominając przy tym, że mieszczą się w nim także tzw. negatywne zasoby kultury, związane np. z prześladowaniami. Trudno przyznać, że to „moje dziedzictwo”. O tym, które elementy materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego traktujemy jako „swoje” decyduje przynależność do grupy, z którą się identyfikujemy, czy to narodowościowej, etnicznej, religijnej, czy też np. mieszkańców wsi Dzierzgów albo miłośników muzyki klasycznej. Warto przy tym zaznaczyć, że możemy czuć więź z elementami i zjawiskami z obszaru dziedzictwa, które – na pierwszy rzut oka – nie ma z nami nic wspólnego. Wszystko zależy od tego kim się czujemy, jaki mamy światopogląd, wrażliwość, doświadczenia, wykształcenie, z jakiego środowiska wyrastamy, gdzie mieszkamy itd. Zapraszamy nauczycieli, edukatorów oraz animatorów kultury do skorzystania z pakietu edukacyjnego, który pozwoli dzieciom i młodzieży poszukać odpowiedzi na pytanie, czym jest „Moje, twoje, nasze dziedzictwo”, zdobyć wiedzę na jego temat, a co najważniejsze zainteresuje i zaangażuje w działania na jego rzecz.
1