10
De tram in Merelbeke: één man weet er alles van Als treinsporen snelwegen zijn die steden met elkaar verbinden, dan kunnen we tramsporen gerust beschouwen als trage wegen, met koning tram als zacht wiegend vehikel dat mensen veilig van buurt naar buurt brengt. Dat de tram mensen beroert, blijkt onder andere uit de recente terugkeer van een historische tram naar Merelbeke. Onze gemeente heeft dan ook zijn eigen tramgeschiedenis, die past binnen het roemrijke Belgische tramverleden. Wie daar met veel enthousiasme weet over te vertellen, is Alain Bondroit, tramliefhebber en bezieler van het Klein Merelbeeks Trammuseum.
“Trams hebben me altijd gefascineerd”, steekt Alain van wal. “Als kind zag ik aan de Zuid in Gent vaak een bijzondere tram voorbijrijden, met een of twee aanhangwagens. Het is een van deze ‘bijwagens’ die nu opnieuw in Merelbeke staat. Ooit waren er niet één, maar
zelfs twee tramlijnen in onze gemeente: een van Gent-Zuid naar Merelbeke Kerk, langs de Hundelgemsesteenweg, en een tweede van Gent-Sint-Pieters naar Herzele en Geraards bergen, langs de Zwijnaardsesteenweg naar het centrum en vanaf de Molenhoek groten deels door de velden naar Bottelare en verder.”
De fraaie bijwagen die pas naar Merelbeke terugkeerde, deed tot voor kort dienst als duiventil. Hoe is dat kunnen gebeuren? “Daar heeft de verbussing van het openbaar vervoer alles mee te maken. Tot halfweg de jaren 50 was de tram heer en meester in het landschap, maar daarna kwamen er steeds meer bussen op het net. De tram verdween stilaan uit het beeld. Bijwagen 62, die in 1912 speciaal voor Gent Zuid – Merelbeke werd gebouwd en zijn loopbaan eindigde op Gent – Melle, werd in 1969 verkocht aan een particulier in Sint-Denijs-Westrem. Samen met drie afgedankte gele Gentse motorwagens
begonnen de vier oude trammetjes aan een nieuwe carrière als enorme duiventil. Na het overlijden van die man wou de familie zich ontdoen van de oude trams. Gelukkig was de gedreven tramliefhebber Freddy Coussens vijftig jaar lang contact blijven houden met de familie. Hij had hen op het hart gedrukt hem te verwittigen, als ze ooit iets met de trams zouden doen. Zo geschiedde, en uiteindelijk raakte ook ik op de hoogte. Gezien de historische band van bijwagen 62 met Merelbeke, sprak ik het lokaal bestuur aan: de verwerving van die bijwagen was een unieke kans. De cirkel is dus rond: de 62, die ik als kleine jongen tussen 1967 en 1969 ongetwijfeld aan Gent Zuid heb zien voorbijkomen, zie ik nu in Merelbeke terug, precies de gemeente waarvoor hij oorspronkelijk werd gebouwd.
De toekomst van de tram “Opnieuw een tram naar Merelbeke? Dat is geen sinecure, vrees ik. De oude tram Gent
