Yiddish - 2nd Book of Adam and Eve

Page 1


ןך֞׀תוך׊ו֞ןו׀לייהםעדןי֞ןביילבלעווךי֞ךעב֞;ךידןעניד֞בו׊ךעטכ֞טןיידךידטימםענןו֞ייג,"טג֞זעגט֞הךעןו֞13

.תוך׊ו֞ןו׀לייהךעדןי֞ןייל֞ןבילבעגזי֞םד֞ךעב֞.ךעטכ֞טךי֞ןו֞יז,ןעגנ֞געגזי֞ןו֞,םד֞ו׊טךעהעגסיו֞הוחט֞ה14

ך־נ,םד֞ךעט֞׀ןַזןו׀ידיווןעוועגזי֞טייקניישןַזןעזסיו֞ןי֞ןו֞טל֞טשעגןי֞ןיישך֞ג,ןוז֞ןךיובעגט֞ההוחןו֞1

ןך֞בעגטשינייזןו׀ןענַזךעדניקןייקןו֞;ןבעלןַזןו׀געטעל֞,הוחבַװןַזטנעקעגטשינךעמט֞הךע,םד֞ךיישס֞וו8 .ןַל֞תשןו֞֞ילכע,לבה,־ולול,ןיק,ףני׀ידך֞נ;ןך֞װעג .טייקך֞טשטימ,ןענעוו֞דןו֞ןטס֞׀ו׊ןביוהעגנ֞ט֞הךעןו֞;טייקך֞טשןי֞ןו֞סייךגןי֞ןסק֞וועגזי֞טעסךעב֞9

ןיידןו׀ןגיו׊עגסיוך֞יזט֞הןו֞,ךידךעבי֞ף֞לשן׀יט֞טקישעגט֞הט֞גןעוולייוו.ךעטסעוושןיימזי֞יזלייוו,הוחךעבי֞ ךימט֞הךעתעשב,ךידטימןגייליזךךודןביוהעג׀יו֞יזט֞הךעךעב֞ךי֞טימטךי׀עגסיוך֞ךיו֞ךימךעט֞ה,טייז ."טז֞לעג׀֞ך֞ טסל֞ז,'טג֞זעגןו֞,טג֞זעגו׊ךעיך׀ךימט֞הט֞גךעב֞.ךידטימזי֞יזלייווךעטסעוושןיימךעבי֞טייך׀עגךיזב֞הךי֞10" ךידךי֞לעוו,בייווןייזהוחןו׀ןדייש׀֞ךיזטעווןו֞,תוך׊ו֞ןו׀לייהךעדןו׀ך֞דן׀יו֞ןייג׀יוך֞טעווםד֞ןעוו;ןךעיוךטטשינ .'"ףני׀ןבעגעגםי֞ט֞ההוחיוו,ךעדניקףני׀ןבעגםי֞ןו֞,הנותחןי֞ןדניבך֞׀םי֞ו׊ךיזטסעוווד,םי֞ו׊ןקיש

ךעדןי֞ןענישךעדםי֞ןטשךעדזי֞,ןבךקןַזטקידנעעגט֞הךעס֞ווםעדכ֞נ,חבזמןו׀ןעמוקעג׀֞ך֞זי֞ךעןעוו,ך֞נךעד4 ֞טימטלטך֞געגמוך֞ןייל֞ךעןו֞,טנ֞הןַזןי֞טכילןו׀ןקעטש֞טימ;טכילןו׀קידנל֞ךטש,ך֞למםענייש֞ןו׀םעך֞׀

ה־,"םי־ושקידנג־ז,ךעטךעוועניישטימןךי׀ך֞׀ו׊םי֞ןביוהעגנ֞ט֞הןו֞,לכיימשםענייש֞טימטעסטסיךג֞בט֞הךע5 טכוך׀עטוגןייקן֞ךעמייבטימןו֞,דמ֞זטימןו֞ךענייטשטימלו׀,ב֞ךגזי֞ךעלייוו?גך֞בםעדןי֞וטסניו֞ווס֞ווך֞׀,טעס

ךידב֞הךי֞ס֞ווםד֞ךעט֞׀ןיידןליי׊ךעדטסעווודביו֞:"טעסו׊טג֞זעגךעט֞ה,טךעהעגס֞דט֞הןטשךעדןעוו6

ודו־וו;טלעווךעזנו֞ו׊,טנייה׹ימטימםוק׹־נ;טג֞זעגךידב֞הךי֞ס֞וועמ֞מןו֞ןט֞טןיידטשינג֞ז;ו׊ךימךעהךעב֞7 טימןכ־מט־זךיזןו־ןטכ־׹ט־בייז,ךעדניקעניימןשיוו׊טנייהןעייך׀ךיזןו֞,ןגינעגך֞׀טך֞דךיזןו֞ןכ֞זעניישןעזטסעוו טימןביילבךעכיגטסליווודביו֞ךעב֞;ןגך֞מטך֞םעדו׊ןעגנעךבקיךו׊ךידךי֞לעווך֞נךעד.ךעמך֞נןעייך׀ךיזןו֞;דייך׀

ךימןו׀טדיישעג׀֞ןעוועגטשינייזןטל֞וו,ןבךקןיימןעגנעךבו׊טך֞םעדו׊ןעמוקעגןיבךי֞ז֞טשינןסייווייזביו֞ןו֞9"

טעווןו֞ןטך֞דןו׀ןעמוקטעווט֞ג;דךעךעדןו׀לטימידזי֞,ןךעווטגיילעגטעווךע׀ךעקןיימו֞ווטך֞ךעדלייוו13" ."הח׀שמעךעזדנו֞על֞ןעוועט֞ך ןי֞ייזךי׀ןו֞;ט֞גןו׀֞ךומןי֞ייזךעבי֞טיהןו֞ייזטיה;קל֞׀ןיידןו׀׀֞קםייבךיזלעטש,ןוזןיימ,טעס,ט׊י֞ךעב֞14" טשינייזל֞זךעידכ,ןטשםעדו׊ןךעהטשינןל֞זייזז֞ןייטשך֞׀ייזך֞מןו֞;ט֞גו׊ןטס֞׀ו׊ייזלע׀֞ב,געווןטוגםעד

םוקןו־,ייזטימןשימטשינל֞מנייקךיזייזז֞ל;ךעדניקסנייקןו׀ךעדניקסדניקעניידןו֞ךעדניקענייד׀֞דייש,ך֞נךעד15"

ןעמ֞זןייזןו֞ןיקךעדניקסנייקןו׀,ךעדניקסדניקענייזןו֞,ךעדניקענייזטדיישעג׀֞תשט֞ה,הוחןו֞םד֞ןו׀טיוטםעדך֞נ1 .לבהךעדוךבןייזטעגךהעגט֞הךעו֞ווטך֞םעדךעטנו֞,בךעמטניו֞וו֞בךיזןב֞הןו֞ןעגנ֞געג׀֞ך֞ןענעז

.תשןו׀הכךב֞ןעמוק֞בו׊ךעדניקןו֞ךעבייוועךעייזטימ,ןוזס'ד׹י,ךונחןו־,ל־ללהמ םעדלבהןו׀טולבםייבןך֞ווש֞בייזט֞הךעןו֞,טשטנעבעגייזט֞הךעןו֞,ייזךעבי֞ןעוועגלל׀תמטעסט֞הטל֞מעד10 .גך֞בםענייךןו֞ןקילייהםעדןו׀ןייג׀֞ך֞ךיי֞ןו׀םענייקןז֞לו׊טשינ,ךעדניקעניימ,ךיי֞טעבךי֞:"קידנג־ז,ןטכעךעג ךי֞לַוו;ךעדוךבןַזטעגךהעגט֞הס֞וו,ךעקידניזםעדןו֞ךעדךעמםעדןיקןו׀ךעדניקידטימט׀֞שךךחןייקטשינטכ֞מ11 ןַזטעגךהעגט֞הךעלַוו,תוחוכעךעזדנו֞על֞טימדניזענַזעל֞ןו׀ןו֞םי֞ןו׀ן׀יולטנ֞ךימז֞,ךעדניקענַמ,טסייוו

.געטקי׊ךע׀טךעיוךטעגםי֞ןב֞הןו֞,ןענ֞טשעג׀יו֞ייז

ןי֞טךעטי׀עגייזט֞הךעקל֞׀ןַזךעבי֞בייל֞יווןענ֞טשעג׀יו֞זי֞ןו֞,ט֞בעגסךעט֞׀ןַזןטל֞העגדךיט֞הטל֞מעד1 טשינןל֞זייזידכ,ייזך֞׀ט֞העג֞ךומט֞הךעלַוו.ה׊עןַזן֞ן֞טו׊טשינך֞גןלױ׀֞בייזןו֞,דלושמו֞ןו֞טייקיטכעךעג

."ךעט֞׀ןַד,ןניקןו׀ןוז,ל֞ללהמזי֞ךענעיןו֞,שונ֞ןו׀ןוז,ןניקזי֞ךענעיןו֞,תשןו׀ןוז,שונ֞ןוזןַמזי֞ס֞ד11"

;לייהךעדןי֞ןעניו֞ווןבילבעגןיבךי֞ןו֞,ןו׀ךעדטז֞לעגסיוך֞ךימךעט֞ה,ןעגנעךבך֞׀ב֞הךי֞ס֞ווםעדכ֞נךעב֞14"

ןיידןעמענןו֞ךעה֞ןךעקמו֞ךיזודןו֞ךימןלעוו,ךידטלע׀עגןעניו֞ווךימןכלעווןי֞דנ֞לס֞דביו֞;דנ֞לךעזדנו֞ןעזטסעוו ."טך֞םענעגיי֞ןיידו׊ןךעקמו֞ךיזוטסעוו,טשינךידטלע׀עגדנ֞לךעזדנו֞ביו֞ךעב֞.ךיזטימהח׀שמ ה׊עךעדנ֞ן֞ןבעגםי֞ןעמוקעגזי֞ךעדניקענייזןו׀ךעניי֞ךעדיי֞ןייגו׊ןדך֞יןטעבעגט֞הךעךעטלעךעדןו֞25

:טג֞זעגייזו׊ןב֞הןו֞,ןיקןו׀ןיזידןו׀ךעזייהידןי֞ןייך֞ייזןו׀ייךדןענעז,ןבילבעגטך֞דןענעזייזתעשבךעב֞34 ."ןסעןל֞זםיךבחעךעזנו֞ןו֞ךימידכ,ךעס֞ווןו׀ל֞ווקםייבןסעסע׀עטנייהזנו֞טגנעךב" ןו־,ףיו֞ןקוקו׊ןיישןענעזיד:"טכ֞ךטעגןו֞ייזףיו֞טךעדנו֞וועגךיזייזןב֞ה,ןעזעגייזןב֞הןיקןו׀ןיזידןעווךעב֞35

ךימןב֞הסךעט֞׀ענַמןכלעווןגעוו,עס֞ךםעדטימטשינךימטכינך֞׀,ט־ג,"טג֞זעגןו֞טנייוועגטל֞מעדט֞הךע46 ב֞הךי֞ךעב֞;סךעט֞׀ענַמןענעזןענישךעדךימןענעזס֞ווידז֞טניימעגךי֞ב֞ה,ט֞גך֞הןַמ,ט׊י֞לַוו;טנך֞וועג טביילגעגייזב֞הךי֞זיב,גנונַשךעדםעניישםעדטימטךי׀ך֞׀ךימןב֞הס֞וו,םילווַטןענעזייזז֞ןענו׀עגסיוך֞

."ייזןשיוו׊ןו׀ן׀יולטנ֞ו׊טכ֞מידטשינב֞הןייל֞ךי֞לייוו;ייזןשיוו׊ןו׀ןעי׊ו׊סיוך֞ךימך֞למןיידקיש.םידשענעיןו׀

ךידט֞הךעלַווט֞גו׊תונתמגנעךב,ןוזןַמ,דעךי֞,"קידנג־ז,ךבחןַזו׊טדעךעגטל֞ווךעניי֞יווטקנו׀,ט֞גןו׀

טלמ֞זך֞׀ךיזןב֞ה,ךעדיילקעקיטכעך׀ןו֞טייקניישןי֞טניישעגןב֞הןו֞,ן֞טעגץל֞ס֞דןב֞הס֞וו,ןיקןו׀ןיזידןו֞14

עךעייזןבעגעגט֞הךעס֞ווג֞זו׊םעדןטל֞העגטשינךיו֞ןו֞,ט֞בעגןייזןטל֞העגטשינךעמייזןב֞ה,םעדך֞נךעב֞16 ךעטייווךיזןב֞הייזןו֞ךעט֞׀ךעייזדךיןו׀ט֞ךםעדןו׀ןו֞,ןענעוו֞דןו֞ןטס֞׀ךעייזןו׀טגי֞וך֞בךיזןב֞הייזך֞נ;תוב֞ ףיו֞,ן֞טעגןב֞הייזס֞ווףיו֞ןו֞,טנוו֞ןזיביך׀ךעדני֞ןו׀,ןיקןו׀ךעדניקידףיו֞ןקוקו׊,גך֞בץי׀שן׀יו֞טלמ֞זך֞׀ ןטנעמ֞נך֞ןו֞ךעדיילקעניישעךעייז ץי׀שךעדףיו֞ן׀וךגןי֞קידנעייטש,תשןו׀ךעדניקידןעזעגןו֞,ןטנו֞ןו׀טקוקעג׀יוך֞ןיקןו׀ךעדניקידןב֞הטל֞מעד17

,תשןו׀,לבהןו׀טולבםַבןו֞,םד֞ךעט֞׀ךעזדנו֞ןו׀טיוטםַבך֞ווש֞בךי֞:"קידנג־ז,ןך֞ווש֞בךעדיווייזט֞הךע27 ס֞ווטנעמ֞מםעדןי֞לַוו;גך֞בןקילייהםעדןו׀ןייג׀֞ך֞טשינןו֞ןךעהךימטל֞זךי֞ז֞,ל֞ללהמןו׀ןו֞,ןניקןו׀,שונ֞ןו׀ ך֞נ',ט֞גןו׀ךעדניק'ן׀וךטשינךעמךַ֞טעווןעמןו֞;תונמחךןו׀ןו֞ןבעלןו׀קיוךןַזךי֞טעוו,ןז֞לך֞׀םי֞טעווךי֞

ךעטךעווענייזןךעהטל֞וועגטשינןב֞הייזךעב֞28 ךימטךעה:"טג֞זעגט֞הןו֞ןענ֞טשעג׀יו֞ךעזי֞,ט֞גך֞׀ןעךבןייזןי֞ןו֞,ןסק֞וועג׀יו֞ןיושטיי׊ךענעיןי֞זי֞ךונח29 ןקילייהםעדןו׀׀֞ך֞טייגןו֞,ןךעטלעעךעזדנו֞ןו׀ט֞בעגידטעךטךעבי֞ךי֞ןעוו-סיוךגןו֞ןיילק,תשןו׀ןיזךי֞,סיו֞

םעדןו׀ןעגנ֞געג׀֞ך֞ןענעזך֞נ,ךעטךעווענייזןךעהטל֞וועגטשינןב֞הןו֞,ךונחןגעקןענ֞טשעג׀יו֞ךיזןב֞הייזךעב֞30

,עטכעךעגטנעזךי֞:"טג֞זעגייזו׊ןו֞,טשטנעבעגייזןו֞ייזךעבי֞ןעוועגלל׀תמךעט֞ה,םי֞ו׊ןעמוקעגןענעזייזןעווןו֞4

.תוב֞ענייזיוווךןי֞ןייך֞זי֞ךעןו֞,טכ֞מך֞׀ןגיו֞ענייז,ייך׀ןעוועגןענעזטנעהענייז.טג֞זעגךעמטשינט֞הדך֞יןו֞13 ןייזןו׀ך֞יןטסקי׊כ֞ןו֞טךעדנוהןיינםעדןי֞ןו֞,חנןו׀ך֞יןטסגי׊כעזןו֞טךעדנוהייךדםעדןי֞ןעוועגזי֞טיוטןייז .ג֞טייך׀֞ףיו֞הסחתןו׀ןט׀לעוו׊םעד;ןבעלםענעגיי֞ ס֞וו,טעסןו׀ךעדניקידך֞׀,ךע׊ןסיוךגןייזבילו׊םינ׀ןייזךעבי֞ןס֞ל׀עגןךעךטןב֞ה,ןבך֞טשעגזי֞דך֞ייווךעב֞14

ך֞נךעדןו֞,טךימ֞זל֞בעגניי֞טיהעג׀֞םי֞ןב֞הייז;םי֞ךעבי֞טנייוועג,ךי׀יד,חנןו־ךמל,חלשותמ,ךונחןב֞הטל֞מעד15

עסיוךגןייקןו֞;קל֞׀ןייזןו׀ךעדניקידךעבי֞ןשךעהטשינטעווךיי֞ןו׀ךענייקןו֞;גך֞בןקילייהםעדףיו֞ךעדניקןבעג

."טייקנייךןי֞ךיו֞ןו֞הבושתןי֞,ט׀שמןו֞דלושמו֞,טייקיטכעךעגןי֞םי֞טנידןו֞,ןביולגן'תמ֞ןי֞םי֞טנידןו֞,םי֞ןו׀ ידןו׀ןעגנוניו֞ווידו׊,ןבעלןו׀דנ֞לםו׊גך֞בםענעיןו׀טךי׀עגט֞גםי֞ט֞ה,ייזו׊ןט֞בעגענייזטגידנעעגט֞הךונחןעוו8 סיוך֞זי֞ס֞ווטכיל;למיהןזיבטכייךגךעדס֞ווטכילןי֞,דייך׀ןו׀ןדעןגןו׀גנוניו֞ווםעד,עטלייווךעדסיו֞ידןו׀ןו֞םיקיד׊ טשינןעקטך֞ןייקס֞ווךעב֞,טלעווע׊נ֞גידטלי׀ס֞וו,ט֞גןו׀טכילס֞דזי֞ס֞דלייוו;טלעווךעדןו׀טכילםעדןו׀

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.