Daniel
TI1.NKYEKYƐMU
1YudaheneYehoiakimahennieafeaɛtɔsommiɛnsamu no,BabilonheneNebukadnesarbaaYerusalembɛkaaho.
2NaAwuradedeYudaheneYehoiakimneOnyankopɔnfie nkukuonobihyɛɛnensa,naɔdekɔɔSinarasasesokɔɔne nyamefienaɔdenkukuonobaanenyameakoraeɛdanmu
3Naɔhenekakyerɛɛn’asomfowuraAspenassɛɔmfa Israelfoneɔheneasefonemmapɔmmanobimmra; 4Mmofraankekaebiaranniwɔnmu,nammomwɔdom wɔnyiye,nawɔnhoakokwawwɔnyansanyinaamu,na wɔyɛaniferewɔnimdeɛmu,nawɔtenyansahumu,nawɔn awɔwɔtumiwɔwɔnmusɛwogyinaɔheneahemfie,na wobetumiakyerɛkyerɛwɔnKaldeafoadesuanewɔn tɛkrɛma.
5Naɔhenedeɔheneaduanenebobesaaɔnomnomaawɔn dabiaraaduane,naɔmaawɔnaduanemfeɛmmiɛnsa,na ɛwieeɛno,wɔgyinaaɔheneanim.
6YeinommubineYudafoɔ,Daniel,Hanania,Misaelne Asaria
7Ɔnonaahemfiebapɔmmanotoowɔndin,ɛfirisɛɔtoo DanieldinBeltesasar;neHananiaaofiSadrak;neMisaela ofiMesak;nawɔdemaaAsariaaofiAbed-Nego
8NansoDanielbɔɔnetirimsɛɔmfaɔheneaduanene bobesaaɔnomnongunehofĩ,entiɔsrɛɛahemfiepanyin nosɛɔmfanehongufĩ
9AfeinaOnyankopɔnamaDanieladɔasɔfopanyinno animdomnawadɔno
10NaahemfiebapɔmmanokakyerɛɛDanielsɛ:Mesuro mewuraɔheneawahyɛmoaduanenemoanonneɛ,ɛfirisɛ adɛnntinaɔbɛhunumoanimsɛn’anigyemohosenemo mmɔfrano?afeimobɛmamedemetiatoasianemuama ɔhene.
11ƐnnaDanielkakyerɛɛMelsaraahemfienosahenede nosiiDaniel,Hanania,MisaelneAsariasono.
12Mesrɛwo,sɔwonkoahwɛnnadu;nawɔmmayɛn pulsennidi,nensuomfannom
13Afeimawɔnhwɛyɛnanimnemmofraawodiɔhene aduanebinoanim,nasɛdeɛwohununo,wonew’asomfoɔ di
14Entiɔpeneewɔnasɛmyimu,naɔsɔɔwɔnhwɛeɛnnadu.
15Nannaduawieɛno,wɔnanimyɛɛfɛnawɔnhonammu yɛsradeɛsenemmofraawɔdiiɔheneaduanenomukyɛfa nonyinaara.
16SaanaMelsarfaawɔnaduanenebobesaawɔnomno; naɔmaawɔnpulse
17Mmofrabaananyide,Onyankopɔnmaawɔnnimdeɛne ahokokwawwɔadesuanenyansanyinaamu,naDaniel nyaanhumuwɔanisoadehuneadaesonyinaamu
18Nannaaɔhenekaasɛɔmfawɔnmmranoakyino, ahemfiepanyinnodewɔnbaaNebukadnesaranim
19Naɔhenenonewɔndiinkitaho;nawɔanhunuobiarawɔ wɔnnyinaamusɛDaniel,Hanania,MisaelneAsaria,enti wɔgyinaaɔheneanim
20Nanyansanenhumunsɛmaɔhenebisaawɔnnonyinaa muno,ɔhunuusɛwɔyesennkonyaayifoɔnensorommamu ahwɛfoɔawɔwɔn’ahemmannyinaamummɔhodu 21NaDanielkɔɔsokosiiƆheneKoresahennieafeaɛdi kannomu.
TI2.NKYERƐKYERƐMU
1NaNebukadnesarahennieafeaɛtɔsommienumuno, Nebukadnesarsoodaeɛaɛmaanehonhomhoyerawno,na nennapaeeneho.
2Afeiɔhenehyɛɛsɛwɔmfrɛnkonyaayifoɔnensoromma muahwɛfoɔnenkonyaayifoɔneKaldeafoɔmmrɛɔhenene daeɛ.Entiwɔbaahɔbɛgyinaaɔhenenoanim.
3Naɔhenekakyerɛɛwɔnsɛ:Masodaeɛbi,namehonhom hopopoeɛsɛmɛhunudaeɛno
4ƐnnaKaldeafoɔkakyerɛɛɔhenewɔSiriakasamusɛ: Ɔhene,tenaasedaa,kadaeɛnokyerɛwonkoa,na yɛbɛkyerɛnenkyerɛaseɛ
5ƆhenebuaaKaldeafoɔnosɛ:Adeɛnoafirimenkyɛn,sɛ moankyerɛmedaeɛnonenenkyerɛaseɛa,wɔbɛtwamo asinasin,namoadanayɛnwura
6Nasɛmokyerɛdaeɛnonenenkyerɛaseɛa,mobɛnya akyɛdeɛneakatuaneanimuonyamkɛseɛafirimehɔ,enti monkyerɛmedaeɛnonenenkyerɛaseɛ
7Wɔbuaabiosɛ:Maɔhenenkadaeɛnonkyerɛnenkoa,na yɛbɛkyerɛnenkyerɛaseɛ
8Ɔhenebuaasɛ:Minimampasɛmobɛnyabere,ɛfirisɛ mohunusɛadeɛnoafirimeso.
9Nasɛmoankyerɛmedaeɛnoa,ahyɛdeɛbaakopɛnaɛwɔ hɔmamo,ɛfirisɛmoasiesieatoroneɔporɔwnsɛma mobɛkawɔm’animkɔsisɛberɛnobɛsesa:ɛnontimonka daeɛnokyerɛme,namɛhunusɛmobɛtumiakyerɛmene nkyerɛaseɛ
10Kaldeafoɔnobuaaɔhenenosɛ:Onipabiaranniasaseso aɔbɛtumiakyerɛɔheneasɛmno,entiɔhene,awurane sodifoɔbiarannihɔaɔbisaasaansɛmnokyerɛɛ nkonyaayifoɔanaansorommamuhwɛfoɔanaaKaldeani biara
11Naɛyɛadeɛaɛntaansisɛɔhenehwehwɛ,naobifoforɔ biarannihɔaɔbɛtumiakyerɛɔheneno,gyeanyameno,a wɔntenabeannihonam
12Yeintinaɔhenebofuwiinanebofuwiipaa,naɔhyɛɛ sɛwɔnsɛeBabilonanyansafoɔnyinaa
13Naahyɛdeɛnokɔɔsɛwɔnkumanyansafoɔno;na wɔhwehwɛɛsɛwonkumDanielnenemfɛfoɔ.
14AfeiDanieldeafotuonenyansabuaaɔheneawɛmfoɔ paninAriokaɔfiriiadisɛɔrekɔkumBabilonanyansafoɔno
15ƆkakyerɛɛɔhenesaheneArioksɛ:Adɛnntinaɔhenede ahopererehyɛmmarano?AfeiAriokmaaDanielhuuasɛm no
16AfeiDanielkɔɔmu,naɔsrɛɛɔhenesɛɔmmanokwan, naɔnkyerɛɔhenenonkyerɛaseɛno
17AfeiDanielkɔɔnefiekɔkaaasɛmnokyerɛɛnemfɛfoɔ Hanania,MisaelneAsaria.
18SɛwɔbɛpɛɔsoroNyankopɔnmmɔborɔhunuwɔsaa ahintasɛmyiho;sɛDanielnenemfɛfoɔneBabilon anyansafoɔnkaeɛnonsɛe.
19AfeiwɔdaaahintasɛmnoadikyerɛɛDanielanadwo anisoadehunumuAfeiDanielhyiraaɔsoroNyankopɔnno 20Danielbuaasɛ:NhyirankaOnyankopɔndindaadaa,na nyansaneahoɔdennenede
21Naɔsesammerɛnemmerɛ,ɔyiahene,naɔsiahene,ɔma anyansafoɔnyansa,naɔmawɔnawonimnhumunimdeɛ.
22Ɔdanneɛmaaemudɔneahintasɛmadi,naonimnea ɛwɔesummu,nahannteneho
23Medawoase,nameyiwoayɛ,Owom’agyanom Nyankopɔn,awoamamenyansaneahoɔden,nawoakyerɛ
Daniel meseeseideɛyɛpɛfiriwohɔ,ɛfirisɛafeinawoakyerɛyɛn ɔheneasɛm.
24EntiDanielkɔɔAriokaɔhenehyɛɛnosɛɔnsɛeBabilon anyansafoɔnonkyɛn.MonnsɛeBabilonanyansafoɔno, momfamemmraɔheneanim,namɛkyerɛɔheneno nkyerɛaseɛ
25AfeiAriokdeDanielbaaɔheneanimntɛmara,naɔka kyerɛɛnosɛ:MahuYudannommummuɔbarimabia ɔbɛkyerɛɔhenenkyerɛaseɛno
26ƆhenebuaaDanielanedindeBeltesasarnosɛ: Wobɛtumiamamahudaeɛamahununonenenkyerɛaseɛ?
27Danielbuaawɔɔheneanimsɛ:Ahintasɛmaɔhene ahwehwɛno,anyansafoɔ,nsorommamuahwɛfoɔ, nkonyaayifoɔneakɔmfoɔntuminkyerɛɔhene;
28NaOnyankopɔnbiwɔsoroaɔdaahintasɛmadi,naɔma ɔheneNebukadnesarhuneaɛbɛbannaaediakyirinomu. Wodaeɛ,neanisoadehunuaɛwɔwotirisowɔwompaso no,neyeinom;
29Wodeɛ,ɔhene,w’adwenebaaw’adwenemuwɔwo mpaso,deɛɛbɛbaakyiriyi,nadeɛɔdaahintasɛmadino mawohudeɛɛbɛba
30Namedeɛ,ɛnyɛnyansabiaraamewɔseneateasefoɔ biarantinawɔayisaaahintasɛmyiadiakyerɛme,na mmomwɔnntinaɛbɛmaɔheneahununkyerɛaseɛno,na woahunuw’akomamunsusuiɛ.
31Wo,Oɔhene,wohunuu,nahwɛohonikɛseɛbiƆhoni kɛseɛyianehyerɛnborosoyigyinaw’anim;nanesuyɛ hu.
32Naohoniyitiyɛsikakɔkɔɔpa,nekokonen’abasayɛ dwetɛ,neyafununen’asenyɛkɔbere
33Nenanyɛdade,nenanfãbiyɛdadenaɔfãnsoyɛdɔte.
34Wohunuukosiisɛwɔtwitwaaɔboɔbiansannim,na ɛbɔɔohoninoananawɔdedadeɛnedɔteɛayɛno,na ɛbubuumuasinasin.
35Afeidade,dɔte,kɔbere,dwetɛnesikakɔkɔɔnobubuu muasinasin,naɛbɛyɛɛsɛawɔwberemuapuporowmu ntɛtɛ;namframanosoaawɔnkɔe,nawɔannyabaabi ammawɔn,naɔboɔaɛbɔɔohoninodaneebepɔkɛseɛ,na ɛhyɛɛasasenyinaama
36Eyinedaeno;nayɛbɛkanenkyerɛaseɛwɔɔheneno anim
37Wo,ɔhene,woyɛahenemuhene,ɛfirisɛɔsoro Nyankopɔnamawoahennie,tumineahoɔdenne animuonyam
38Nabaabiaraannipammateno,ɔdewurammmoane ɔsoronnomaaahyɛwonsa,naɔdewoayɛwɔnnyinaa sodifoɔWonesikatiyi
39Nawoakyino,ahenniefoforɔaɛbafamsenewobɛsɔre, nekɔbereahenniefoforɔaɛtɔsommiɛnsa,aɛbɛdiasase nyinaaso
40Naahennieaɛtɔsonnannobɛyɛdensɛdadeɛ,ɛfirisɛ dadeɛbubuasinasinnaɛhyɛnneɛmanyinaaase,nasɛ dadeɛaɛbubuyeinomnyinaano,ɛbɛbubuasinasinna abubu
41Naɛberɛawohunuuanannenansoaa,nkukuodɔteɛne dadeɛfãbino,wɔbɛkyekyɛahennienomu;nansodadeɛ ahoɔdenbɛbamu,ɛfirisɛwohunuudadeɛawɔdedɔteɛ afrafra
42Nasɛdeɛnanansoaanofãbiyɛdadeɛ,naɔfansoyɛ dɔteɛno,saaaranaahennienofãbibɛyɛden,nanefãbi nsoabubu
43Nabereawohunuudadeɛawɔdedɔteɛafrafrano,wɔne nnipaasefoɔbɛfra,nansowɔremfawɔnhonhyɛwɔnho wɔnho,sɛdeɛdadeɛmfadɔteɛmmfraframuno
44Naahemfoyinnamuno,ɔsoroNyankopɔnbɛma ahenniebiasihɔ,awɔrensɛenoda,nawɔrennyaahennie nommannipafoforɔ,nammomɛbɛbubuasinasinnaasɛe ahennieyinyinaa,naagyinahɔdaa
45Ɛfirisɛwohunuusɛwɔatwaɔboɔnoafiribepɔnosoa nsannim,naɛbubuudadeɛ,kɔbere,dɔteɛ,dwetɛne sikakɔkɔɔnomuasinasin;Onyankopɔnkɛsenoamaɔhene ahuneaɛbɛbaakyiriyi,nadaenoyɛnokware,nane nkyerɛaseyɛnokware
46ƐnnaɔheneNebukadnesarden’animbutubutuwfam,na ɔkotowDaniel,naɔhyɛɛsɛwɔmfaafɔrebɔdenehuaaɛyɛ dɛmmrɛno
47ƆhenebuaaDanielsɛ:Nokware,woNyankopɔnyɛ anyameNyankopɔnneaheneAwuradeneahintasɛm adiyifoɔ,ɛfirisɛwotumidaasaaahintasɛmyiadi
48AfeiɔhenemaaDanielyɛɛonipakɛseɛ,naɔmaano akyɛdeɛakɛseɛbebree,naɔdenoyɛɛBabilonmantamno nyinaasodifoɔneamradofoɔpaninwɔBabilonanyansafoɔ nyinaaso.
49AfeiDanielsrɛɛɔheneno,naɔdeSadrak,Mesakne AbednegosiiBabilonmantammunsɛmso,naDaniel tenaaɔheneponano.
TI3.NKYERƐKYERƐMU
1ƆheneNebukadnesaryɛɛsikahonianesorokɔyɛbasafa aduɔwɔtwenanetɛtrɛtɛyɛbasafansia,naɔdesiiDura asasetawsowɔBabilonmantammu.
2AfeiɔheneNebukadnesarsomasɛwɔnkɔboaboa mmapɔmma,amradoneasahene,atemmufoɔ,sikakorafoɔ, afotufoɔ,asomfoneamansinnosoatumfoɔnyinaaano,na wɔmmrahoniaɔheneNebukadnesardesiihɔno
3Afeiasafohene,amradofoɔneasahene,atemmufoɔ, sikakorafoɔ,afotufoɔ,asomfoneamansinnosoatumfoɔ nyinaaboaboaawɔnhoanokɔhyiraohoniaɔhene Nebukadnesardesiihɔnosonawogyinaaohonia Nebukadnesardesiihɔnoanim.
4Ɛnnadawurubɔfobiteɛɛmdenneennensɛ:“Wɔhyɛmosɛ: Onkurɔfo,amannekasahorow,
5Naberɛbiaraamoteabɛn,sankuo,sankuo,kotokuo, dwom,dulcimer,nennwontoahodoɔnyinaanneno, mobɛhwefamakɔsomsikahoniaɔheneNebukadnesarde asihɔno.
6Naobiaraaɔnhwefamnaɔnsomno,dɔnnoara, wɔbɛtownoagufononooaɛredɛwmu.
7Entisaaberɛno,berɛaɔmannonyinaateeabɛn,sankuo, sankuo,kotokuo,nnwontonennwontoahodoɔnyinaanne no,ɔmannonyinaa,amanamannekasaahodoɔnyinaabuu famkotoosikahoniaɔheneNebukadnesardesiihɔno.
8Ɛnontisaaberɛno,KaldeafoɔbibaahɔbɛbɔɔYudafoɔ nosoboɔ
9WɔkasakyerɛɛɔheneNebukadnesarsɛ:Ɔhene,tenaase daa
10Oɔhene,woahyɛmmarasɛobiaraaɔbɛteabɛn,sanku, sanku,kotokuo,nnwontonedulcimernennwomahodoɔ nyinaanneno,ɔnhwefamnkɔsomsikahonino 11Naobiaraaɔnhwefamnaɔnsomno,nawɔatownoagu fononooaɛredɛwmu
12YudafoɔbiwɔhɔawodewɔnasiBabilonmantammu nsɛmso,Sadrak,MesakneAbed-Nego;Oɔhene,saa mmarimayimmuwo,wɔnsomw’anyame,nawɔnsomsika honiawodeasihɔno.
13AfeiNebukadnesardeabufuwnen’abufuwhyɛɛsɛ wɔmfaSadrak,MesakneAbed-NegommraAfeiwɔdesaa mmarimayibaaɔheneanim
14Nebukadnesarkakyerɛɛwɔnse,“Sadrak,Mesakne Abed-Nego,ɛyɛnokware,somonsomm’anyame,na monsomsikahoniamasisino?
15Afeisɛmoasiesiemohosɛberɛbiaraamobɛteabɛn, sankuo,sankuo,kotokuo,nnwonto,nedulcimerne nnwontoahodoɔnyinaaa,mobɛhwefamakɔsomohonia mayɛno;yie:nasɛmoansoma,saadɔnnoaranawɔbɛtow moagufononooaɛredɛwmu;nahwannesaaOnyankopɔn aɔbɛgyemoafirimensam?
16Sadrak,MesakneAbed-Negobuaaɔhenesɛ:O Nebukadnesar,yɛnaninnyehosɛyɛbɛbuawowɔasɛmyi mu.
17Sɛɛtesaaa,yɛnNyankopɔnayɛsomnonobɛtumiagye yɛnafirifononooaɛredɛremu,naɔbɛgyeyɛnafiriwo nsam,Oɔhene.
18Nasɛɛntesaaa,hu,Oɔhene,sɛyɛrensomw’anyame, nayɛrensomsikahoniawodeasihɔno
19NaNebukadnesarabufuwhyɛɛNebukadnesarma,na n’animsesaetiaaSadrak,MesakneAbed-Nego,enti ɔkasae,naɔhyɛɛsɛwɔnhyewfononoonommɔhoason nsenneawɔtaayɛno.
20Naɔhyɛɛnnɔmmarimaawɔwɔn’asraafomunosɛ wɔnkyekyereSadrak,MesakneAbed-Nego,nawɔntow wɔnngufononooaɛredɛwmu.
21Afeiwɔkyekyereesaammarimayiwɔwɔnntade,wɔn hosennewɔnkyɛwnewɔnntadefoforomu,nawɔtowguu fononooaɛredɛwnomu.
22Naɛsianesɛnaɔheneahyɛdeɛnoyɛntɛm,nafononoo nomuyɛhyeɛpaanti,ogyagyaframakunkumnnipaa wɔfaaSadrak,MesakneAbed-Negono.
23Nammarimabaasayi,Sadrak,MesakneAbed-Nego,a wɔakyekyerewɔnhweefamwɔogyaaɛredɛwfononoono mu.
24ƐnnaɔheneNebukadnesarhodwiriwno,naɔsɔree ahoperekakyerɛɛn’afotufonosɛ:Ɛnyɛyɛnnayɛtow mmarimabaasaawɔakyekyerewɔnguuogyanomu?
Wobuaseeɔhenesɛ:Ɔhene,ampa
25Ɔbuaasɛ:Hwɛ,mahummarimabaananawɔasanwɔn ho,nawɔnantewogyanomu,nawɔnyɛhwee;naneaɔto sonnannosutesɛOnyankopɔnBano
26AfeiNebukadnesarbɛnfononooaɛredɛwnoano,na ɔkasaesɛ:Sadrak,MesakneAbed-Nego,ɔsorosoroni Nyankopɔnnkoa,mommrammrahaƐnnaSadrakne MesakneAbed-Negofiriiogyanomubaeɛ
27Nammapɔmma,amradofoɔneasafoheneneɔhene afotufoɔahyiamno,wɔhunuusaammarimayianaogyano nnitumibiarawɔwɔnnipaduaso,nawɔantodwombiara wɔwɔntiriso,nawɔansesawɔnntadeɛ,naogyahuanso antwawɔnso
28AfeiNebukadnesarkaasɛ:NhyirankaSadrak,Mesak neAbed-NegoNyankopɔnawasomanebɔfoɔ,nawagye nenkoaawɔdewɔnhotoonoso,nawɔasesaɔheneasɛm, nawɔagyaewɔnnipadua,nawɔansomnawɔansom onyamebiara,gyewɔnankasaNyankopɔn
29Entimehyɛmmarasɛ,ɔman,ɔmannekasabiaraa wɔbɛkaasɛmmɔnebiaraatiaSadrak,MesakneAbed-Nego Nyankopɔnno,wɔntwitwamuasinasin,nawɔnafienyɛ nwura,ɛfirisɛOnyankopɔnfoforɔbiarannihɔaɔbɛtumi agyesaa.
30AfeiɔhenemaaSadrak,MesakneAbed-Nego,wɔ Babilonmantammu
TI4.NKYERƐKYERƐMU
1ƆheneNebukadnesar,dekɔmaannipa,amannekasaa wɔteteasasenyinaasonyinaa;Asomdwoeɛnnɔɔsomma mo.
2Mesusuusɛɛyɛpapasɛmɛkyerɛnsɛnkyerɛnneɛne anwonwadeɛaɔsorosoroniNyankopɔnayɛme
3Hwɛsɛneanensɛnkyerɛnneyɛakɛse!nahwɛsɛnea n’anwonwadeahorownoyɛden!n’ahenniyɛdaaahenni, nan’ahennifiawontoatoasosokɔawontoatoasoso
4NameNebukadnesarahomewɔmefie,namerenya nkɔsoɔwɔm’ahemfie
5Mehunuudaeɛbiaɛmaaehukaame,naadweneaɛwɔ mempasoneanisoadehunuaɛwɔmetirimnohawme.
6EntimehyɛɛmmarasɛmedeBabilonanyansafoɔnyinaa mmram’anim,nawɔakyerɛmedaeɛnonkyerɛaseɛ
7Afeinkonyaayifoɔnensorommamuahwɛfoɔne Kaldeafoɔneakɔmfoɔbaeɛ,namekaadaeɛnowɔwɔn anim;nansowɔamfanenkyerɛaseɛankyerɛme
8Naawieeɛno,DanielanedindeBeltesasar,sɛdeɛme nyamedinteɛ,naanyamekronkronhonhomwɔnemuno baam’anim
9OBeltesasar,nkonyaayifoɔwura,ɛfirisɛmenimsɛ anyamekronkronhonhomwɔwomu,naahintasɛmbiara nhawwo,kamedaeɛmuanisoadehunuamahununene nkyerɛaseɛkyerɛme.
10Saanaanisoadehunuametisowɔmempasonoteɛ; Mehunuuduabiwɔasasemfimfini,nanesorokɔsõ 11Duanonyinii,naɛyɛɛden,nanesorokɔkoduusoro,na wohuunokoduuasasenyinaaawiei
12Nan’ahabanyɛfɛ,nan’abadɔɔso,naaduanewɔmuma obiara,nawurammmoawɔsunsumawɔn’ase,naɔsoro nnomaatenanenkorabatamu,nawɔdinamnyinaa
13Mehunuuanisoadehunumuwɔmetirisowɔmempaso, nahwɛ,ɔwɛmfoɔnekronkronbifirisorosianebaeɛ; 14Ɔteaamudendenkaasɛ:Twitwaduano,natwitwane nkorabata,wosownenhaban,namomfan’abanopete,ma mmoanomfin’ase,nannomaamfinenkorabata.
15Nansogyawnenhiniduanowɔasasemu,mpoadade nekɔbereahamakaho,wɔwuramsareaɛyɛmmerɛwno mu;naɔsorobosunnsu,nanekyɛfamfammoaawɔwɔ asasesosaresonoho
16Momman’akomansakramfirionipadeɛ,nawɔmfa aboaakomammano;namammerɛnsonntwaneso.
17Asɛmyinamawɛmfoɔahyɛdeɛso,naateasefoɔahunu sɛƆsorosoroninonaɔdihenennipaahenniemu,naɔde maobiaraaɔpɛ,naɔdennipaawɔbafamnosiso 18Daeyi,meƆheneNebukadnesarmahuAfeiwo, Beltesasar,kanenkyerɛaseɛ,ɛfirisɛm’ahenniemu anyansafoɔnyinaantuminkyerɛmenkyerɛaseɛno;ɛfirisɛ anyamekronkronhonhomwɔwomu
19AfeiDanielanedindeBeltesasarhodwiriino dɔnhwerewbaako,nan’adwenehawnoƆhenekaasɛ: Beltesasar,mmadaeɛnonenenkyerɛaseɛnnhawwo
Daniel Beltesasarbuaasɛ:Mewura,daeɛnonkawɔnawɔtanwo, nanenkyerɛaseɛmmaw’atamfo.
20Duaawohunuunoaenyiniinaɛyɛɛden,nanesorokɔ koduɔsoro,naɛhunuuasasenyinaa;
21Nan’ahabanyɛfɛ,nan’abadɔɔso,naaduanewɔmuma obiara;nawurammmoatenaase,nawɔnnkorabatasona ɔsoronnomaatena
22Ɔhene,ɛyɛwonawoanyinnawoayɛden,ɛfirisɛwo kɛseɛanyin,naɛduruɔsoro,naw’ahenniekɔsiasaseano
23Naɔhenehunuuɔwɛmfoɔnekronkronnibisɛɔfirisoro resianebɛkasɛ:Twitwaduanonasɛeno;nansogyawne ntiniduanowɔasasemu,mponedadenekɔbereahama, wɔwuramsareaɛyɛmmerɛwnomu;naɔsorobosuonnsu, nanekyɛfankawurammmoaho,kɔsisɛmmerɛnson bɛtwaneso;
24Oɔhene,nkyerɛaseɛnie,naƆsorosoroninoahyɛdeɛa ɛbaamewuraɔhenesonie
25Sɛwɔbɛpamwoafirinnipankyɛn,nawotenabeane wurammmoa,nawɔamawoadisaresɛanantwinini,na wɔdeɔsorobosuoaguwoso,nammerɛnsonbɛtwawoso, kɔsisɛwobɛhunusɛƆsorosoroninodihenewɔnnipa ahenniemu,naɔdebɛmaobiaraaɔpɛ.
26Naɛberɛawɔhyɛɛsɛwɔngyaaduanonhinino; w’ahenniebɛdimuamawo,ɛnoakyiawobɛhunusɛɔsoro dihene.
27Ɛnonti,Oɔhene,mam’afotuonsɔwo,nafatenenee ntwawobɔnemu,newommusuodenammmɔborɔhunua wobɛdaakyerɛahiafoɔso;sɛebiaɛbɛyɛwokommyɛno tentena
28YeinyinaabaaƆheneNebukadnesarso
29Asramdumiennoawieino,ɔnantewBabilonahenni ahemfiehɔ
30Ɔhenenokaasɛ:ƐnyɛBabilonkɛseɛyiamede m’ahoɔdennem’anuonyamanuonyamasiamaahenniefie no?
31Bereaasɛmnowɔɔheneanomno,nnebifisorobaesɛ: ƆheneNebukadnesar,wonawɔakaakyerɛwo;Ahennino afiwonsam
32Nawɔbɛpamwoafirinnipankyɛn,nawotenabeane wurammmoa,nawɔamawoadisaresɛanantwinini,na mmerɛnsonbɛtwamwɔwoso,kɔsisɛwobɛhunusɛ Ɔsorosoroninodihenewɔnnipaahenniemu,naɔdebɛma obiaraaɔpɛ.
33DɔnnoaranaasɛmnobaamuwɔNebukadnesarso,na wɔpamoonofiinnipankyɛn,naodiisaresɛanantwinini, naɔsorobosuyɛɛnenipaduansuo,kosiisɛnetinhwinyin sɛakɔrentakra,nanennadewatesɛnnomaansateaa
34Nannanoawieeɛno,meNebukadnesarmaam’aniso hwɛɛsoro,nam’adwenesanbaamenkyɛn,namehyiraa Ɔsorosoronino,nameyiideɛɔteaseɛdaanoayɛna mehyɛɛnoanuonyam,nan’ahennieyɛdaatumi,na n’ahenniewɔawoɔntoatoasoɔsokɔsiawoɔntoatoasoɔso.
35Nawɔbuasasesotefoɔnyinaasɛwɔnyɛhwee,naɔyɛ sɛdeɛn’apɛdeɛwɔɔsorodɔmneasasesotefoɔmu,na obiarantuminsiwnensaanoanaaɔnkankyerɛnosɛ:Dɛn naworeyɛ?
36Saaberɛnoaramuno,m’adwenesanbaamenkyɛn;na m’ahennieanimuonyamnti,m’animuonyamnem’anim sanebaamenkyɛn;nam’afotufoɔnem’awuranom hwehwɛɛme;nawɔhyɛɛmedenwɔm’ahenniemu,na wɔdeanimuonyamaɛkyɛnsokaameho
37AfeimeNebukadnesarmekamfoɔsoroHeneane nnwumanyinaayɛnokwarenen’akwanatemmuonoayɛ, namehyɛwɔnanuonyam
TI5.NKYEKYƐMU
1ƆheneBelsasartooapontoɔkɛseɛmaanewuranomapem, naɔnomnsawɔapemnoanim.
2BereaBelsasarrekabobesanoahwɛno,ɔhyɛɛsɛwɔmfa sikanedwetɛnkukuanepapaNebukadnesarfaafirii Yerusalemasɔredanmunommra;naɔhenenene mmapɔmma,neyerenomnenempenanomanom
3AfeiwɔdesikankukuoawɔyiifiriiOnyankopɔnfie asɔredanaɛwɔYerusalemnobaeɛ;naɔhenenene mmapɔmmaneneyerenomnenempenanomnomnsawɔ wɔnmu.
4Wɔnombobesa,nawɔkamfoosikanedwetɛ,kɔbere, dade,nnuaneaboanyame
5Saadɔnnoaramunaɔbarimabinsateaapuei,naɛtwerɛɛ kaneaduanosowɔɔheneahemfiefasuonoso,naɔhene huunsaaɛtwerɛnofã
6Afeiɔheneanimsesae,nan’adwenehawno,maenti n’asennkwaatetenee,nanenkotodwebobɔɔneyɔnko 7Ɔheneteɛɛmdenneennensɛɔmfansorommamuahwɛfo neKaldeafoneakɔmfonommra.Naɔhenekakyerɛɛ Babilonanyansafoɔnosɛ:Obiaraaɔbɛkenkannwomayi nawakyerɛmenenkyerɛaseɛno,ɔbɛhyɛatadeɛkɔkɔɔ,na ɔdesikankɔnsɔnkɔnsɔnabɔnekɔnmu,naɔbɛyɛahennie nomusodifoɔaɔtɔsommiɛnsa
8Ɛnnaɔheneanyansafoɔnyinaabaamu,nansowɔantumi ankenkannkyerɛweeno,nawɔankyerɛɔheneno nkyerɛaseɛ
9ƐnnaɔheneBelsasarhodwiriwnokɛse,nan’animsesae, nanewuranomhodwiriwwɔn.
10Naɔhemmaanonamɔhenenen’awuranomnsɛmso baaapontowdannomu,naɔhemmaanokaasɛ:Ɔhene, tenaasedaa,mmaw’adwenenhawwo,nammaw’anim nnsesa
11Onipabiwɔw’ahennimuaanyamekronkronhonhom wɔnemu;naw’agyannanomuno,wohuuhannne nteaseɛnenyansa,tesɛanyamenonyansawɔnemu; ɔheneNebukadnesar,w’agya,ɔhene,mese,w’agya,yɛɛno wurawɔnkonyaayifoɔ,nsorommamuahwɛfoɔ,Kaldeafoɔ neakɔmfoso;
12Nawɔhunuuhonhomaɛkyɛnso,nenimdeɛnenteaseɛ, adaeɛasekyerɛnekasamuaemuyɛdenneadwenemnaayɛ aɛtwamuwɔDanielkorɔnoaraaɔhenetoonodin Beltesasarnomu.
13AfeiwɔdeDanielbaaɔheneanimNaɔhenekakyerɛɛ Danielsɛ:WoneDanielawokaYudannommumfammaa ɔhenemepapadenofiriiYudafoɔmubaeɛnoanaa?
14Matewohoasɛmmposɛanyamehonhomwɔwomu, nawohuhannnenteaseɛnenyansaaɛkyɛnso
15Naafeiwɔdeanyansafoɔ,nsorommamuahwɛfoɔno, abam’anim,sɛwɔnkenkannwomayi,nawɔnkyerɛmene nkyerɛaseɛ,nansowɔantumiankyerɛasɛmnonkyerɛaseɛ 16Namatewohoasɛm,sɛwobɛtumiakyerɛaseɛ,na woatuadwenemnaayɛ:afeisɛwobɛtumiakenkan nkyerɛweeno,nawoakyerɛmenenkyerɛaseɛa,wobɛhyɛ atadeɛkɔkɔɔ,nasikakɔkɔɔnkɔnsɔnkɔnsɔnabɔwokɔnmu, nawoayɛsodifoɔaɔtɔsommiɛnsawɔahennienomu
Daniel
17ƐnnaDanielbuaaɔhenenosɛ:Maw’akyɛdeɛnyɛwo ho,nafaw’akatuamaɔfoforo;nansomɛkenkannkyerɛwee noakyerɛɔhene,namakyerɛnonkyerɛaseno
18Oɔhene,ƆsorosoroniNyankopɔnmaaw’agya Nebukadnesarahennieneanimuonyamneanimuonyam.
19Naanuonyamaɔdemaanononti,nnipa,amannekasa nyinaahopopoenawosuroewɔn’animnadeɛɔpɛno ɔmaaɔtenaaase;nadeɛɔpɛsɛɔdenosihɔ;nadeɛɔpɛsɛ ɔdenotoofam
20Nan’akomasoyɛɛden,nan’adweneyɛɛdenwɔ ahantanmuno,wotuunofiin’ahenguaahenguaso,na wogyeen’animuonyamfiinensam
21Nawɔpamoonofiriinnipammamu;nan’akomayɛɛsɛ mmoa,nanetenabeanewurammfurum,nawɔdesaretesɛ anantwininimaanoaduane,naɔsorobosuoyɛɛnenipadua nsuo;kɔsiisɛɔhunuusɛƆsorosoroniNyankopɔnnaɔdi henewɔnnipaahenniemu,naɔyiobiaraaɔpɛsɛɔdiso
22Nawoneba,OBelsasar,woanbrɛw’akomaase,ɛwom sɛnawunimyeinomnyinaarade;
23NawoamawohosoatiaɔsoroAwurade;nawɔdenefie nkukuoabaw’anim,nawonew’awuranom,woyerenom newompenanomanomnsawɔmu;nawoakamfodwetɛne sika,kɔbere,dade,duaneaboanyameawonhu,nawɔnte, nawonnim,naOnyankopɔnawohomewɔnensam,na w’akwannyinaayɛnensamno,woanhyɛnoanuonyam.
24Afeiwɔsomaansanofãfiriinenkyɛn;nawɔkyerɛwsaa nkyerɛweeyi
25Natwerɛawɔatwerɛnonie:MENE,MENE,TEKEL, UPHARSIN
26Adeɛnonkyerɛaseɛnie:MENE;Onyankopɔnakan w’ahenni,nawawie.
27TEKEL;Wɔakariwowɔnkaribomu,nawɔahuwosɛ wohoye
28PERESawɔdewɔnhohyɛmu;Wɔakyekyɛw’ahenni mu,nawɔdeamaMediafonePersiafo
29ƐnnaBelsasarhyɛɛsɛ,wɔhyɛɛDanielatadeɛkɔkɔɔ,na wɔdesikankɔnsɔnkɔnsɔnguunekɔnmu,nawɔbɔɔneho dawurosɛɔnyɛɔheneaɔtɔsommiɛnsawɔahennienomu
30Anadwono,wɔkummKaldeafoɔheneBelsasar
31NaMedianiDariofaaahennieno,nawadibɛyɛmfeɛ aduɔwɔtwemmienu
TI6.NKYERƐKYERƐMU
1Darioanigyeehosɛɔdemmapɔmmaɔhaaduonua wɔbɛdiahennienonyinaasoasiahennienoso.
2Naɔhwɛtitenanibaasayiso;wɔnhonaDanieldiikan, nammapɔmmanobɛbuwɔnakontaa,naɔhenenoansɛe hwee
3AfeiwɔdiiDanielyisenatitirenemmapɔmmano,ɛfiri sɛnahonhomaɛkyɛnsowɔnemu;naɔhenesusuwiisɛ ɔdenobɛsiahemmannonyinaaso.
4Afeiahemmannonemmapɔmmanohwehwɛɛsɛ wɔbɛnyakwanatiaDanielwɔahennienohonanso wɔantumianhuadeɛanaamfomsoɔbiara;ɛfirisɛnaɔyɛ ɔnokwafoɔno,nawɔanhunumfomsoɔanaamfomsoɔbiara wɔnemu.
5Ɛnnasaammarimayikaasɛ:Yɛrennyakwanbiarantia Danielyi,gyesɛyɛhunuatianowɔneNyankopɔnmmara ho.
6Ɛnnaatitirenemmapɔmmayiboaboaawɔnhoanowɔ ɔhenenkyɛn,nawɔkakyerɛɛnosɛ:ƆheneDario,tenaase daa
7Ahemmannomumpanimfoɔnyinaa,amradofoɔ,ne mmapɔmma,afotufoɔ,neasaheneno,ahyiamdeahemfo ahyɛdeɛasihɔ,nawɔahyɛmmaraaɛyɛpintinn,sɛobiaraa ɔbɛsrɛOnyankopɔnanaaonipabiaraadesrɛnnaaduasa, gyewo,Oɔheneno,wɔbɛtownoaguagyataamenamu. 8Afei,Oɔhene,faahyɛdeɛnosihɔ,nafawonsahyɛ nkyerɛweenoase,naɛnsesa,sɛdeɛMediafoɔnePersiafoɔ mmaraaɛnsesanoteɛ
9EntiƆheneDariodenensahyɛɛkrataanoase
10AfeibereaDanielhuisɛwɔdewɔnnsaahyɛnkyerɛwee noaseno,ɔkɔɔnefie;nanemfɛnsereabuewɔnedanmua ɛkyerɛYerusalemno,ɔkotowmprɛnsadabiara,naɔbɔ mpaeɛ,naɔdaaasewɔneNyankopɔnanim,sɛdeɛnaɔyɛ kaneno
11Afeimmarimayiboaboaawɔnhoano,nawɔhunuu DanielsɛɔrebɔmpaeɛnaɔresrɛneNyankopɔnanim.
12Afeiwɔbɛneɛ,nawɔkasafaaɔheneahyɛdeɛnoho; Womfaawonsanhyɛɛmmaraasesɛobiaraaɔbɛsrɛ Onyankopɔnanaaonipabiaraadesrɛwɔnnafuaaduasamu, gyewo,Oɔhene,no,wɔbɛtownoagugyataamenamu? Ɔhenebuaasɛ:Asɛmnoyɛnokorɛ,sɛdeɛMediafoɔne Persiafoɔmmaraaɛnsesanoteɛ.
13Ɛnnawobuaaɔhenenosɛ:ƆheneDanielaofiYuda nnommumfamummanommuwo,nammaraawodewo nsaahyɛasenonsommuwo,nammomɔden’adesrɛ mprɛnsadabiara
14Ɛnnaɔheneteesaansɛmyino,n’aninnyenehopaa,na ɔden’akomasiiDanielsosɛogyeno,naɔyɛɛadwuma kosiisɛowiabɛkɔtɔsɛobegyeno
15Ɛnnasaammarimayiboaboaawɔnhoanowɔɔhene nkyɛn,nawɔkakyerɛɛɔhenesɛ:Ɔhene,husɛMediane Persiammaranesɛ:Wɔrentuminsakrammaraanaammara biaraaɔhenedeasihɔno
16Afeiɔhenehyɛesɛ,wɔdeDanielbrɛɛno,nawɔtowno guugyataamenamuAfeiɔhenekakyerɛɛDanielsɛ:Wo Nyankopɔnawosomnodaanonaɔbɛgyewo
17Nawɔdeɔboɔbibaeɛ,nawɔdeguuamenanoano;na ɔhenenoden’ankasansɛnkyerɛnneɛnen’awuranom nsɔanosɔɔano;sɛneaɛbɛyɛawɔrensesaatirimpɔwaɛfa Danielhono.
18Afeiɔhenekɔɔn’ahemfie,naodiimmuadaanadwono, nawɔamfannwontonnwinnadeamman’anim,nanenna fiineso.
19Afeiɔhenesɔreeanɔpatutuutu,naɔdeahoperekɔɔgyata amenanomu.
20Naɔduruuamenanomuno,ɔdeawerɛhoɔnneteaam kyerɛɛDaniel,naɔhenekasakyerɛɛDanielsɛ:Daniel, Onyankopɔnteasefoɔnoakoa,woNyankopɔnawosomno daanobɛtumiagyewoafiriagyatansam?
21ƐnnaDanielkakyerɛɛɔhenesɛ:Ɔhene,tenaasedaa 22MeNyankopɔnasomanebɔfoɔ,nawatogyataanona wɔanyɛmebɔne;naw’animnso,Oɔhene,menyɛɛbɔne biara
23Ɛnnaɔhenenoanigyeipaawɔneho,naɔhyɛɛsɛ wɔmfaDanielmfiamenanomuEntiwɔyiiDanielfirii amenanomu,nawɔanhunuapirabiarawɔneso,ɛfirisɛna ogyeneNyankopɔndi.
24Naɔhenehyɛɛsɛ,nawɔdemmarimaawɔbɔɔDaniel soboɔnobaeɛ,nawɔtoowɔnguugyataamenamu,wɔn,
Daniel wɔnmmanewɔnyerenom;naagyatanowɔwɔnsotumi, nawɔbubuuwɔnnnompenyinaaraasinasinanaabere biaraawɔbaaamenanoase
25AfeiƆheneDariokyerɛwkrataakɔmaaamannekasa horownyinaaawɔteteasasenyinaaso;Asomdwoeɛ nnɔɔsommamo
26Mehyɛmmarasɛ,m’ahennieahennienyinaamuno, nnipabɛpoponawɔasuroDanielNyankopɔnanim,ɛfirisɛ ɔnoneOnyankopɔnteasefoɔ,naɔgyinahɔdaadaa,na n’ahennienorensɛe,nan’ahenniebɛkɔakosiawieeɛmpo
27Ogyenaogye,naɔyɛnsɛnkyerɛnneneanwonwadewɔ ɔsoroneasaseso,neawagyeDanielafiagyatatumiaseno 28EntiDanielyidiiyiewɔDarionePersianiKores ahenniemu
TI7.NKYEKYƐMU
1BabilonheneBelsasarafeaedikanmuno,Danielsoo daeɛneanisoadehunuwɔnetisowɔnempaso,naɔtwerɛɛ daeɛno,naɔkaansɛmnonyinaa
2Danielkaasɛ:Mehunuum’anisoadehunumuanadwo,na hwɛ,ɔsoromframaanannoreperepokɛseɛnoso.
3Nammoaakɛseɛnnanfiriiɛponomubaeɛ
4Nadeɛɔdikannotesɛgyata,naɔwɔɔkɔrentaban,na mehwɛeɛkɔsiisɛwɔtetewnentaban,nawɔmaanosofirii asaseso,nawɔgyinaanenansosɛonipa,nawɔdeonipa komamaano
5Nahwɛaboafoforo,neaɔtosoabien,tesɛɔsebɔ,naɔma nehosowɔɔfãbiako,naɔwɔmpampamabiɛsawɔn’ano wɔnesẽntam
6Yeiakyino,mehunuuɔfoforoaɔtesɛasonoaɔwɔ nnomaantabannnanwɔn’akyi;naaboanonsowɔtianan; nawɔdetumidimaano
7Eyiakyino,mihuuaboaaɔtosonnananehoyɛhuna nehoyɛhunanehoyɛdenyiye;nanaɛwɔdadesẽakɛseɛ: ɛmenenaɛbubuumu,naɛdenenansotiankaeɛno,na ɛsonommoaawɔdiin’animnonyinaa;naɛwɔmmɛndu.
8Mehwɛɛmmɛnnomu,nahwɛ,abɛnketewafoforɔbibae wɔwɔnmu,nammɛnaɛdikannomummiɛnsawɔn’anim, naaniwatesɛonipaaniwa,naanoaɛkansɛmakɛseɛwɔ abɛnyimu
9Mehwɛɛkɔsiisɛwɔtooahennwanogui,naTetefoɔa ɔtenaahɔnnanotenaahɔ,an’atadeɛyɛfitaasɛ sukyerɛmma,nanetinhwitesɛaboanhomaaɛhotew: n’ahenguatesɛogyagyaframa,nanentwahonantesɛ ogyaaɛredɛre.
10Ogyaasutenbipuefiriin’animbaeɛ,mpemmpempem sommno,nampemdumpɛnmpemdugyinaan’anim.
11Afeimehwɛeɛɛnamnsɛmakɛseɛaabɛnnokaeɛnonne nti:Mehwɛɛmpokɔsiisɛwɔkummaboano,nawɔsɛeene nipadua,nawɔdemaaogyaframaaɛredɛreno
12Mmoaaakanodeɛ,wɔgyeewɔntumi,nansowɔnnkwa nnakyɛeɛberɛneberɛbi
13Mehunuuanisoadehunuanadwonomu,nahwɛ,obia ɔtesɛOnipaBanodeɔsoromununkumbaahɔ,naɔbaa Datenafoɔnonkyɛn,nawɔdenobaan’anim
14Nawɔmaanotumi,neanimuonyam,neahennie,sɛ nnipa,aman,nekasanyinaaransomno:n’ahennieyɛdaa ahennieaɛrentwam,nan’ahennieyɛdeɛwɔrensɛeno
15MeDanieldiiawerɛhoɔwɔmehonhommuwɔme nipaduamfimfini,naanisoadehunuaɛwɔmetirimnohaw me
16Mebɛnwɔnawogyinahɔnomubaako,namebisaano nokwareaɛwɔyeinomnyinaamu.Entiɔkakyerɛɛme,na ɔmaamehunuunneɛmanonkyerɛaseɛ
17Mmoaakɛseɛyiawɔyɛnnanyiyɛahenennana wɔbɛsɔreafiriasaseso.
18NaƆsorosoroninoahotefoɔbɛfaahennieno,nawɔadi ahennienodaadaa,mpodaadaa
19Afeiankamɛhunuaboaaɔtɔsonnanaɔyɛsoronkowɔ afoforɔnonyinaaho,nanehoyɛhupaa,anesẽyɛdadeɛ, nanennadewayɛkɔbere;aɛmenee,bubuumuasinasin,na ɔdenenantiaankaeɛno;
20Nammɛnduaɛwɔnetirinebaakoaɛforobaeɛna mmiɛnsahwehween’animnomu.mpoabɛnaɛwɔaniwa neanoaɛkansɛmakɛseɛan’animyɛdensenenemfɛfoɔ
21Mehunuu,naabɛnkorɔnoaraneahotefoɔnoko,na ɛdiiwɔnsonkonim;
22DekɔsisɛTetefoɔaɔtehɔnnanobaeɛ,nawɔde atemmuomaaƆsorosoroninoahotefoɔ;nammerɛnodui sɛahotefoɔnobɛdiiahennieno.
23Saanaɔkaasɛ:Aboaaɔtɔsonnannobɛyɛahenniea ɛtɔsonnanwɔasaseso,aɛsonoahennienyinaa,na ɔbɛmeneasasenyinaa,nawatiatiaso,nawabubuno asinasin
24Nammɛnduaefiahenniyimunoyɛahenedua wɔbɛsɔre,naɔfoforonsobɛsɔrewɔwɔnakyi;naɔbɛyɛ soronkowɔdeɛɛdikannoho,naɔbɛhyɛahemfommiɛnsa ase
25NaɔbɛkansɛmakɛseɛatiaƆsorosoronino,nawabrɛ Ɔsorosoroninoahotefoɔ,nawadwenesɛɔbɛsesammerɛne mmara,nawɔdeahyɛnensamakosimmerɛnemmerɛne mmerɛmumpaepaemu.
26Naatemmuonobɛtenahɔ,nawɔbɛgyenetumidiafiri hɔ,asɛenonawɔasɛenoakosiawieeɛ
27Nawɔdeahennienetumidi,neahenniekɛseɛaɛwɔ ɔsoronyinaaraasenobɛmaƆsorosoroninoahotefoɔ nkurɔfoɔ,an’ahennieyɛdaaahennie,natumidinyinaara bɛsomnonawɔatieno.
28Ɛdebesihano,asɛmnoawieiMeDanieldeɛ, m’adwenehawmekɛseɛ,nam’animsesaeɛwɔmemu, nansomedeasɛmnosieemekomam.
TI8.NKYERƐKYERƐMU
1ƆheneBelsasarahennieafeaɛtɔsommiɛnsamuno, anisoadehunubidaamehoadikyerɛɛme,meDaniel,deɛ ɛdiikannoakyi.
2Namehunuuanisoadehunumu;naɛbaasɛ,berɛa mehunuusɛmewɔSusanwɔahemfieaɛwɔElammantam mu;namehunuuanisoadehunumu,namewɔUlai asubɔntenho
3Afeimemaam’aniso,namehunuusɛodwenninibia ɔwɔmmɛnmmienugyinaasubɔntennoanim,nammɛn mmienunokorɔn;nansonaobiakokorɔnsenɔfoforono, naneaɔkorɔnnonaɔforokɔɔakyiriakyiriyi
4Mihuuodwennininosɛɔrepiapiaakɔatɔefamneatifi famneanafofam;sɛneaɛbɛyɛammoabiaraannyina n’anim,naobiarannihɔaobetumiagyeafinensam;na mmomɔyɛɛsɛdeɛn’apɛdeɛteɛ,naɔbɛyɛɛkɛseɛ 5Nameredwendwenehono,hwɛ,abirekyibifiriiatɔeɛ fambaaasasenyinaaani,nawankaasaseno,naabirekyi nowɔabɛnaɛdansowwɔn’anintam
Daniel
6Naɔduruuodwenniniaɔwɔmmɛnmmienuamehunuu nosɛɔgyinaasubɔntennohononkyɛn,naɔdenetumi abufuotuummirikakɔɔnenkyɛn
7Namehunuunosɛɔrebɛnodwenninino,naɔde akuturukubɔɔno,naɔbɔɔodwenninino,bubuunemmɛn mmienuno,natumibiaranniodwennininomusɛ ɔbɛgyinan’anim,nammomɔtownoguufamnaɔtiatiano so,naobiarannihɔaɔbɛtumiagyeodwennininoafirine nsam
8Entiabirekyinoyɛɛkɛse,nanehoyɛɛdenno,abɛnkɛse nobubui;naɛnamsonannipannanawɔdansowforokɔɔ ɔsoromframaanannoso
9Nawɔnmubaakomuabɛnketewabifiriimubaeɛ,na ɛyɛɛkɛseɛpaa,kɔanafoɔfamneapueeɛfamneasaseaɛyɛ fɛnoso
10Naɛyɛɛkɛseɛ,koduuɔsoroasafonompo;naɛtow asafodɔmnonensorommanobiguufam,naɛtiatiawɔnso 11Aane,ɔmaanehosomaaasafonomuɔpaninmpo,na ɛnamnesogyeedabiaradaafɔrebɔno,nawɔtoone kronkronbeahɔguufam
12Nawɔmaanodɔmbitiaadabiaradaafɔrebɔnoesiane mmaratonti,nawɔtownokorɛnoguufam;naɛyɛɛ adwuma,naɛyɛɛyie
13Ɛnnameteesɛɔhotefoɔbaakorekasa,naɔhotefoɔfoforɔ kakyerɛɛɔhotefoɔbiaɔkasaeɛnosɛ:Anisoadehunuaɛfa dabiaraafɔrebɔneamamfõmmaratohonobɛkɔsidabɛn nawɔdekronkronbeaneasafononyinaaatiatiawɔnnan ase?
14Naɔkakyerɛɛmesɛ:Ɛkɔsinnampemmmienuahasa; ɛnonawɔbɛtewkronkronbeanoho
15Naɛbaasɛ,berɛame,meDaniel,hunuuanisoadehunu no,namehwehwɛɛdeɛɛkyerɛno,afei,hwɛ,wɔgyinagyina m’animsɛonipaanim
16NameteeɔbarimabinnewɔUlaimpoanontam,na ɔfrɛɛsɛ:Gabriel,maonipayinteanisoadehununoase”
17Entiɔbɛnbaabiamigyinano,naɔduruuhɔno,ehukaa me,namebuum’anim,naɔkakyerɛɛmesɛ:Onipaba,te aseɛ,ɛfirisɛawieeɛberɛnonaanisoadehununobɛba
18Bereaɔnemerekasano,namadakɛsewɔm’anim akyerɛfam,nansoɔdenensakaame,naogyinaameso.
19Naɔkaasɛ:Hwɛ,mɛmawoahudeɛɛbɛbaabufuono awieeɛaɛtwatoɔno,ɛfirisɛberɛawɔahyɛnomuna awieeɛnobɛba.
20OdwenniniawuhuisɛɔwɔmmɛnabiennoneMediane Persiaahene
21NaabirekyianehoyɛdenneHelahene,naabɛnkɛsea ɛdan’anintamnoneɔheneaodikan
22Afeiawɔabubuno,ananawɔsɔregyinaaakyino, ahenninnanbɛsɔreafiriɔmannomu,nansoɛnyɛnetumi mu
23Nawɔnahenniemmerɛaɛtwatoɔnomu,sɛ mmaratofoɔnobɛwiea,ɔhenean’animyɛden,naɔte asɛmaɛyɛsumasebɛsɔre
24Nanetumibɛyɛden,nansoɛnyɛn’ankasatumiso,na ɔbɛsɛeanwanwadeɛ,nawadiyie,nawayɛadwuma,na wasɛeatumfoɔneɔmankronkronno
25Naɛnamnenhyehyɛɛsonsoɔbɛmansaanodwumaayɛ yiewɔnensam;naɔbɛyɛnehoanuonyamwɔn’akomamu, naɔnamasomdwoeɛsoasɛennipabebree:ɔbɛsɔrensoatia mmapɔmmamuƆhenebano;nammomwɔbɛbubunoansa nnim
26Naanwummerɛneanɔpaanisoadehunuawɔkaeɛnoyɛ nokorɛ,ɛnontitoanisoadehununomu;ɛfirisɛɛbɛyɛnna bebree
27NameDanieltotɔeɛ,nameyareennabi;ɛnoakyino, mesɔree,nameyɛɛɔheneadwuma;naanisoadehununo maamehodwiriime,nansoobiaraantease
TI9.NKYERƐKYERƐMU
1AhaswerosbaDarioaɔfiriMediafoɔasefoɔmuawɔde nosiiKaldeafoɔahemmansoheneafeaɛdikanmu; 2N’ahennieafeaɛdikannomuno,meDanielnam nwomamuhuumfeɛdodoɔaAWURADEasɛmbaa odiyifoɔYeremiankyɛnsɛɔbɛdimfeɛaduɔsonwɔ Yerusalemamamfõso
3Namedem’aniasiAwuradeNyankopɔnanim,sɛmede mpaebɔnenkotɔsrɛ,mmuadadineatweaatamnensõ bɛhwehwɛ
4NamebɔɔAWURADEmeNyankopɔnmpaeɛ,namekaa mebɔne,namekaasɛ:Awurade,Onyankopɔnkɛseɛane hoyɛhu,awodiapamnemmɔborɔhunusomawɔnawɔdɔ nonewɔnawɔdin’ahyɛdeɛso;
5Yɛayɛbɔne,nayɛayɛamumuyɛ,nayɛayɛamumuyɛ,na yɛatewatua,nayɛatweyɛnhoafiriw’ahyɛdeɛne w’atemmuoho.
6Saaaransonayɛntiewonkoaadiyifoɔawɔdewodin kasakyerɛɛyɛnahemfo,yɛnmmapɔmmaneyɛnagyanom nennipaawɔwɔasasenosonyinaa.
7OAwurade,teneneeyɛwodea,nammomɛyɛyɛndea animntwitwiridii,tesɛɛnnɛ;Yudammarimane YerusalemfoɔneIsraelnyinaa,wɔnawɔbɛnnewɔna wɔwɔakyirikyiri,wɔamanawoapamwɔnakɔsono nyinaaso,ɛnamwɔnmfomsoɔawɔatowosonti
8OAwurade,yɛndeanaanimtwitwiwyɛyɛndea,yɛn ahemfo,yɛnmmapɔmmaneyɛnagyanomdea,ɛfirisɛ yɛayɛbɔneatiawo
9AwuradeyɛnNyankopɔndeammɔborohununebɔne fafiri,ɛwomsɛyɛatewatuaatianode;
10NayentieAWURADEyɛnNyankopɔnnne,nayɛnante nemmaraaɔnamnenkoaadiyifoɔsodesiiyɛnanimnoso. 11Aane,Israelnyinaaraabuwommaraso,mpoɛnamsɛ wɔfiriihɔ,sɛdeɛɛbɛyɛawɔrentiewonne;ɛnontiwɔahwie nnomeaguyɛnso,nentamawɔatwerɛwɔOnyankopɔn akoaMosemmaramuno,ɛfirisɛyɛayɛbɔneatiano
12Nawahyɛnensɛmaɔkatiaayɛnneyɛnatemmufoɔa wɔbuuyɛnatɛnnomudendenambɔnekɛseɛaɔdebaayɛn sonoso,ɛfirisɛwɔɔsoronyinaaraaseno,wɔannyɛsɛdeɛ wɔyɛɛYerusalemno.
13SɛdeɛwɔatwerɛwɔMosemmaramuno,bɔneyinyinaa abayɛnso,nansoyɛammɔmpaeɛAWURADEyɛn Nyankopɔnanim,nayɛafiriyɛnamumuyɛhonayɛatewo nokwarease.
14EntiAWURADEahwɛbɔneno,naɔdeabayɛnso,ɛfiri sɛAWURADEyɛnNyankopɔntenewɔnennwumaaɔyɛ nyinaamu,ɛfirisɛyɛantienenne
15Naafei,OAwuradeyɛnNyankopɔn,awodensaaɛyɛ denyiiwonkurɔfoɔfiriiMisraimasaaseso,nawoanyawo din,sɛdeɛɛteɛnnɛyi;yɛayɛbɔne,yɛayɛamumuyɛ
16OAwurade,sɛdeɛwoteneneenyinaarateɛno,mesrɛ wosɛ,maw’abufuonew’abufuhyeɛfiriwokuro Yerusalem,wobepɔkronkronnoso,ɛfirisɛyɛnbɔnene
Daniel yɛnagyanomamumuyɛnti,Yerusalemnewonkurɔfoɔ abɛyɛahohorabɔamawɔnawɔatwayɛnhoahyianyinaa.
17Afei,OyɛnNyankopɔn,tiew’akoampaebɔnene nkotɔsrɛ,namaw’animnhyerɛnwɔwokronkronbeaa amamfõnoso,Awuradenti.
18OmeNyankopɔn,siw’aso,natie;buew’ani,nahwɛ yɛnamamfõnekuroawɔdewodinafrɛnono,ɛfirisɛɛnyɛ yɛntreneentinayɛdeyɛnnkotɔsrɛmmraw’anim,na mmomwommɔborɔhunukɛseɛnti
19OAwurade,tie;OAwurade,fakyɛ;OAwurade,tiena yɛ;OmeNyankopɔn,wonti,ntwentwɛnwonanase,ɛfiri sɛwɔdewodinnaɛfrɛwokuronewoman
20Namerekasa,namerebɔmpaeɛ,namerekamebɔnene memanIsraelbɔne,namedem’adesrɛretoAWURADE meNyankopɔnanimwɔmeNyankopɔnbepɔkronkronno ho;
21Aane,mmerɛanamerekasawɔmpaebɔmuno,ɔbarima Gabrielmpo,amehunuunowɔanisoadehunumuwɔ mfitiaseɛno,awɔmaaɔtuukwanntɛmntɛmno,ɔdenensa kaamebɛyɛanwummerɛafɔrebɔberɛno
22Naɔbɔɔmeamanneɛ,naɔnemekasae,naɔkaasɛ:O Daniel,seeseimafiadisɛmerebɛmawoahokokwawne nhumu
23Wonkotɔsrɛmfitiaseɛno,mmarahyɛbaeɛ,namabasɛ merebɛkyerɛwo;ɛfirisɛwodɔwopaa,entiteasɛmnoase, nadweneanisoadehununoho
24Wɔahyɛadapɛnaduɔsonwɔwonkurɔfoɔnewo kuropɔnkronkronnoso,deawiemmaratono,nawɔde bɔneawie,nawɔdempataamaamumuyɛ,nawɔdedaa teneneeaba,nawɔdeasɔanisoadehununenkɔmhyɛnoano, nawɔasraKronkronno.
25Entimonhununamonteaseɛsɛɛfiriberɛaahyɛdeɛa ɛnesɛwɔbɛsanasiesieYerusalemnawɔnsinobɛsisɛ MesiaƆhenebanobɛyɛnnawɔtwensonneadapɛn aduɔwɔtwemmienu:wɔbɛsanasiabɔntenneɔfasuonobio wɔahohiaberɛmu
26Naadapɛnaduɔwɔtwemmienuakyino,wɔbɛtwaMesia ase,nansoɛnyɛɔnoaranti,naɔhenebaaɔbɛbano nkurɔfoɔbɛsɛekurononekronkronbeano;nan’awieibɛyɛ nsuyiri,nawɔasiamamfõakosiɔkonoawiei.
27Naɔnennipabebreebɛhyɛapamnomudennnawɔtwe baako,nadapɛnnomfimfinino,ɔbɛmaafɔrebɔneafɔrebɔ noagyae,naakyiwadeɛaɛtrɛnti,ɔbɛmaayɛamamfõ,mpo akosisɛwɔbɛwie,nawɔbɛhwiedeɛwɔahyɛatohɔnoagu amamfõso
TI10NKYERƐKYERƐMU
1PersiaheneKoresafeaɛtɔsommiɛnsamuno,wɔdaa asɛmbiadikyerɛɛDanielawɔtoonedinBeltesasar;na asɛmnoyɛnokorɛ,nansoberɛawɔahyɛnokyɛ,naɔtee asɛmnoase,naɔnyaaanisoadehununohonteaseɛ.
2Saannanomuno,nameDanielrediawerɛhoɔadapɛn mmiɛnsapɛ
3Mannipaanooaɛyɛdɛ,nanamanaabobesansoamma m’anom,namansraamehokoraa,kosiisɛadapɛnabiɛsaa edimũ.
4Nabosomeaɛdikannodaaɛtɔsoaduonunnanno, sɛdeɛnamewɔasubɔntenkɛseɛaɛneHiddekelnohono; 5Afeimemaam’anisohwɛɛɔbarimabiaɔhyɛnweraa wɔdeUfassikapaabɔn’asen
6Nanenipaduansotesɛberil,nan’animtesɛanyinam, nan’anitesɛogyaakanea,nanensanenenantesɛkɔbere awɔayam,nanensɛmnnetesɛnnipadɔmnne
7NameDanielnkoaranamehunuuanisoadehununo,ɛfiri sɛmmarimaawɔkamehonoanhunuanisoadehununo; nansowosowkɛsebibaawɔnsomawoguankɔhintaw 8Ɛnontinamenkoara,namehunuuanisoadehunukɛseɛ yi,naahoɔdenbiaraantramemu,ɛfirisɛm’ahoɔfɛdanee memusɛɔporɔw,namannyaahoɔdenbiara
9Nansometeenensɛmnne,nabereameteenensɛmnne no,namadakɛsewɔm’anim,nam’aniakyerɛfam 10Nahwɛ,nsabikaame,naɛdemetoomenkotodwene mensateaaso.
11Naɔkakyerɛɛmesɛ:ODaniel,ɔbarimaamedɔnopaa, tensɛmamerekaakyerɛwonoase,nagyinahɔtẽẽ,ɛfirisɛ afeinawɔasomameakɔwonkyɛn.Naɔkaasaaasɛmyi kyerɛɛmeno,mehopopoegyinaahɔ
12Ɛnnaɔkakyerɛɛmesɛ:Daniel,nnsuro,ɛfirisɛɛfiridaa ɛdikanawodew’akomasiihɔsɛwobɛteaseɛnawoatewo hosowɔwoNyankopɔnanimno,wɔteewonsɛm,nawo nsɛmntimaba
13NaPersiaahemmanmubapɔmmanogyinaamesonna aduonubaako,nansohwɛ,Mikael,atitirempanimfoɔno mubaako,baasɛɔrebɛboamenamenePersiaahemfo tenaahɔ.
14Afeimabasɛmerebɛmawoatedeɛɛbɛtowonkurɔfoɔ wɔnnaaɛdiakyirenomuase,ɛfirisɛanisoadehununowɔ hɔnnapii.
15Naberɛaɔkaansɛmaɛtesaakyerɛɛmeno,mede m’anikyerɛɛfam,nameyɛɛmum
16Nahwɛ,obiaɔtesɛnnipammansɛsoɔdenensakaa m’ano:afeimebueem’ano,namekasakyerɛɛdeɛɔgyinaa m’animnosɛ:Omewura,ɛnamanisoadehununosona m’awerɛhoɔadaneabameso,namankuraahoɔdenbiara.
17Naɛbɛyɛdɛnnamewurayiakoanemewurayiakasa? ɛfirisɛmedeɛ,ntɛmaranaahoɔdenbiaraankamemu,na ahomensonkamemu.
18Afeiobiakosanbaebɛkaamesɛonipatesɛonipa,na ɔhyɛɛmeden
19Naɔkaasɛ:Oonipadɔfoɔkɛseɛ,nsuro,asomdwoeɛnka wo,yɛden,aane,yɛdenNaɔnemekasaeno,ɛhyɛɛme den,namekaesɛ:Mamewurankasa;ɛfirisɛwohyɛme den.
20Ɛnnaɔkaasɛ:Wunimneaentiamerebawonkyɛn?na afeimɛsannePersiabapɔmmanoakɔko,nasɛmefiriadia, hwɛ,Helabapɔmmanobɛba.
21Namɛkyerɛwodeɛwɔhyɛnonsowwɔnokorɛ kyerɛwsɛmmu,naobiarannihɔaɔkuramewɔyeinommu, gyemobapɔmmaMikael
TI11.NKYERƐKYERƐMU
1Menso,MedianiDarioahennieafeaɛdikanmuno, megyinaahɔsɛmɛhyɛnodennamahyɛnoden
2NaafeimɛkyerɛwonokwarenoHwɛ,ahenebaasa bɛsɔrewɔPersia;naneaɔtosonnannobɛyɛɔdefokoraa asenwɔnnyinaa,naɔnamn’ahoɔdensoden’ahoɔden akanyanwɔnnyinaaatiaHelaahemmanno
3Naɔheneɔhoɔdenfoɔbibɛsɔreaɔdetumikɛseɛbedi hene,nawayɛsɛdeɛn’apɛdeɛ.
4Nasɛɔsɔrea,wɔbɛbubun’ahennie,nawɔakyekyɛmu akɔɔsoromframannannoso;naɛnyɛn’asefoɔ,anaasɛdeɛ
Daniel n’ahennieaɔdiisoɔnoteɛ,ɛfirisɛwɔbɛtetewn’ahennie, amaafoforɔmpo.
5Naanafoɔfamhenenenemmapɔmmanomubaakobɛyɛ den;naɔbɛyɛdenasenno,nawanyatumidi;n’ahennibɛyɛ tumikɛse.
6Namfeɛawieeɛnowɔbɛkawɔnhoabom;efisɛanafo famhenebabeabɛbaatififamhenenkyɛnabɛyɛapam, nansoɔrenkuraabasatumimu;naɔrennyina,anaanebasa, nammomwɔbɛgyaenonewɔnawɔdenobaeɛnedeɛ ɔwoononedeɛɔhyɛɛnodensaammerɛyimu
7Nanentininkorabatabimunaobibɛsɔreagyina n’agyapadeɛmu,naɔneasraafoɔbɛba,nawɔakɔatififam heneabankɛseɛmu,naɔnewɔnadinkonim,nawɔadi nkonim
8NawɔbɛfannommumnsoakɔMisraimwɔnanyame, wɔnmmapɔmma,newɔndwetɛnesikankukuoaɛsomboɔ; naɔbɛtenahɔmfepiiasenatififamhene
9Entianafofamhenebɛban’ahennimu,nawasanakɔ n’ankasaasaseso.
10Nanemmadeɛ,wɔbɛkanyanno,nawɔaboaboa asafodɔmbebreeano,naobiakobɛba,naabuso,na watwam,naɔbɛsanaba,nawɔakanyannoakɔ n’abannennenmu
11Naanafoɔfamhenenobɛkaakuturuku,naɔnenobɛko, naɔneatififamhenenobɛko,naɔdennipakuokɛseɛbɛto hɔ;nammomwɔdennipadɔmnobɛhyɛnensa
12Nasɛɔyinnipakuonokɔa,n’akomabɛmaso;na ɔbɛtowmpemdubebreeagufam,nansoɛrenhyɛnoden.
“
14Nasaammerɛnomuno,nnipabebreebɛsɔreatia anafoɔheneno:wonkurɔfoɔmuadwotwafoɔnsobɛma wɔnhosodeasianisoadehununomuden;nansowɔbɛhwe ase
15Entiatififamhenebɛbaabɛtobepɔ,nawafankuroa wɔabɔhobanpaano,naanafoɔakodeɛrentuminnyinaano, nemanawapawno,naahoɔdenbiararennya
16Nadeɛɔbanesonobɛyɛsɛdeɛn’ankasapɛ,naobiara rennyinan’anim,naɔbɛgyinaanuonyamasaseanensaso bɛsɛenonoso
17Ɔden’animnsobesihɔsɛɔden’ahennienyinaara ahoɔdenbɛhyɛnmu,naateneneefoɔakaneho;seinaɔbɛyɛ: naɔdemmaababaabɛmano,nawasɛeno,naɔnonso rennyinan’afã,naɔrennyɛn’akyi.
18Yeiakyino,ɔbɛdanen’aniakyerɛnsupɔwnoso,na wafabebree,naɔhenebabiaɔnamn’ankasasobɛma ahohorabɔaɔderemanoagyae;ɔmfan’ankasaahohorabɔ nnihonaɔbɛmaadanabaneso
19Afeiɔbɛdann’aniakyerɛn’asasesoabankɛseɛno,na ɔbɛtohintiduanawahwease,nawɔrenhununo
20Afeiahenninoanuonyammutowtuafoɔbɛgyina n’agyapadeɛmu,nannakakrabiakyinowɔbɛsɛeno abufuoanaaɔkomu.
21Nan’agyapadeɛmunaonipaaɔyɛɔkwaseabɛgyinaa wɔremfaahennienoanuonyammmano,naɔbɛba asomdwoeɛmunawanyaahennieno
22Nansuyiriabasabɛfawɔnsoafirin’anim,nawɔabubu wɔn;aane,apamnomuɔpaninnso.
23Naapamaɔnenoayɛnoakyino,ɔbɛyɛnnaadaa,ɛfiri sɛɔbɛforoaba,naɔnennipakakraabiayɛden
24Ɔbɛhyɛnasomdwoeɛmuwɔamantamnomusradeɛpaa mposo;naɔbɛyɛdeɛn’agyanomnyɛɛ,anaan’agyanom agyanom;ɔbɛpeteafum,neasade,neahonyadeɛapetewɔn
mu:aane,naɔbɛkan’akwantuohonkɔmatiaabankɛseɛno, mpoberɛbi.
25Naɔdedɔmkɛseɛbɛkanyannetuminen’akokoɔduro atiaanafoɔheneno;nawɔbɛkanyananafofamhenenode asraafodɔmkɛsenawɔnhoyɛdenyiyeakɔɔko;nanso ɔrennyina,ɛfirisɛwɔbɛkaatirimɔdensɛmatiano
26Aane,wɔnawɔdin’aduanemukyɛfanobɛsɛeno,na n’asraafoɔbɛboroso,nabebreebɛhweaseakunkumwɔn.
27Nasaaahemfommienuyinyinaaakomabɛyɛmmusuo, nawɔbɛkaatosɛmwɔponbaakoso;nansoɛrensiyie,ɛfiri sɛawieeɛnobɛbaberɛawɔahyɛnomu
28Afeiɔdeahonyadeɛbebreebɛsanakɔn’asaseso;na n’akomabɛtiaapamkronkronno;naɔbɛyɛnnwumaakɛseɛ, nawasanakɔn’ankasaasaseso
29Bereawɔahyɛnomuno,ɔbɛsanabaanafofam;na mmomɛrenyɛsɛdeɛɛdikanno,anaadeɛɛdiakyireno.
30NaKitimahyɛnbɛbaneso,ɛnontinewerɛahow,na wasanaba,naneboafuwapamkronkronnoso,saaarana ɔbɛyɛ;ɔbɛsanmpo,naɔnewɔnawɔagyaeapamkronkron noanyanyansa
31Naakodeɛbɛgyinanefam,naɛbɛguahoɔden kronkronbeanohofĩ,nawɔbɛgyedabiaraafɔdeɛnoakɔ, nawɔdeakyiwadeɛaɛyɛamamfõnoatohɔ
32Nawɔnawɔyɛamumuyɛtiaapamno,ɔdeadɛfɛdɛfɛ bɛsɛewɔn,nankurɔfoɔawɔnimwɔnNyankopɔnnodeɛ, wɔnhobɛyɛden,nawɔbɛyɛnnwuma
33Nawɔnawɔteaseɛwɔɔmannomunobɛkyerɛkyerɛ nnipabebree,nansowɔbɛtotɔnkrantɛneogyaframane nnommumfaneasademunnapii
34Afeisɛwɔhweasea,wɔdemmoakakrabɛtowɔnho, nansonnipabebreedeadɛfɛdɛfɛbɛbatawɔnho.
35Nawɔnawɔwɔnhumunomubinombɛhwease,asɔ wɔnahwɛ,nawɔatetewwɔnho,nawɔayɛwɔnfitaa,akosi awieibereno,efisɛɛdasoarayɛberebiawɔahyɛ.
36Naɔhenenobɛyɛsɛdeɛnepɛ;naɔbɛmanehoso,na wamanehosoasenonyamebiara,nawakasa anwanwasɛmatiaanyameNyankopɔn,nawadiyiekɔsisɛ abufuonobɛbamu,ɛfirisɛdeɛwɔahyɛatohɔnobɛyɛ 37Ɔremmun’agyanomNyankopɔn,nammaaakɔnnɔne onyamebiaranso,efisɛɔbɛmanehosoasenobiara.
38Nan’agyapadeɛmunaɔbɛditumiNyankopɔn anuonyam,naonyamean’agyanomnnimno,ɔdesikane dwetɛneaboɔdenaboɔnenneɛmaaɛyɛdɛbɛhyɛno anuonyam
39Saanaɔneananafonyamebibɛyɛwɔabankɛseɛmu,na ɔdeanimuonyambɛgyenoatom,nawamawɔadinnipa bebreeso,nawakyekyɛasasenomudeanyamfasoɔ
40Naawieiberemuno,anafofamhenebɛpiano,naatifi famhenedenteaseɛnamneapɔnkɔsotefoneahyɛnbebree bɛbanesosɛahum;naɔbɛhyɛnnsasenomu,nawaburana watwam
41Ɔbɛhyɛnanuonyamasasenosonso,nawɔatutuaman bebreeagu,nayeinomnawɔbɛdwaneafirinensam,Edom neMoabneAmonfoɔmpanimfoɔ
42Ɔbɛtenenensansowɔnsaseso,naMisraimasase rennyankwa
43NaɔbɛnyatumiwɔsikanedwetɛakoradeɛneMisraim nneɛmaaɛsomboɔnyinaaso,naLibiafoɔneEtiopiafoɔ bɛdin’anammɔn
44Naapueeɛneatififamnsɛmbɛhawno,entiɔdeabufuo kɛseɛbɛfiriadiakɔsɛennipabebree
45Naɔden’ahemfientomadanbesipontamwɔ animuonyambepɔkronkronnoso;nansoɔbɛban’awiei,na obiararemmoano
TI12.NKYERƐKYERƐMU
1NasaaberɛnonaMikael,ɔpaninkɛseɛaɔgyinahɔma wonkurɔfoɔmmanobɛsɔre,naahohiahiaberɛbibɛba,a naɛnnidafiriberɛaɔmanbibaeɛdebɛsisaaberɛnoara mpo
2Nawɔnawɔadaasasesodɔteɛmunomubebree bɛnyane,ebinomakɔdaankwamu,naebinomnsoakɔ aniwuonedaaanimtiaabuomu.
3Naanyansafoɔbɛhyerɛnsɛwimhann;nawɔnawɔdan nnipabebreekɔteneneemusɛnsorommadaadaa 4Nawo,Daniel,tonsɛmnomu,natonwomanoanokɔsi awieeɛberɛno,nnipabebreebɛtummirikaakɔneakyire, nanimdeɛbɛdɔɔso
5AfeimeDanielmehwɛe,nahwɛ,nnipabaanufoforo gyinahɔ,biakowɔasubɔntennoanoha,nabiakonsowɔ asubɔntennoano
6Naobibisaaɔbarimaaɔhyɛnweraaɔteasubɔntenno nsuosonosɛ:Ɛbɛsidabɛnansanaanwonwadeɛyiaba awieeɛ?
7Nameteeɔbarimaaɔhyɛnweraatadeɛwɔasubɔntenno nsuosono,berɛaɔmaanensanifanenensabenkumkɔɔ soro,naɔkaaneaɔteasedaanontamsɛɛbɛyɛmmerɛ, mmerɛnefã;nasɛɔwiesɛɔbɛbɔnkurɔfoɔkronkronno tumiapetea,saanneɛmayinyinaarabɛwie
8Nametee,nansomanteaseɛ,namekaasɛ:Om’Awurade, ɛdeɛnnaɛbɛyɛsaanneɛmayiawieeɛ?
9Naɔkaasɛ:Daniel,kɔwokwanso,nawɔatotonsɛmno munawɔasɔanoakosiawieeɛberɛno
10Wɔbɛtewbebreeho,nawɔayɛfitaa,nawɔasɔahwɛ;na abɔnefoɔnawɔbɛyɛamumuyɛ,naabɔnefoɔnomubiara renteaseɛ;nansoanyansafoɔnawɔbɛteaseɛ
11Naɛfirimmerɛawɔbɛyidabiaraafɔdeɛno,nawɔde akyiwadeɛaɛyɛamamfõnoasihɔno,ɛbɛdinnaapem ahanuaduɔkron
12Nhyiranedeɛɔtwɛnnaɔbaapemahasaneaduasannum nonkyɛn
13Nakɔkɔsiawieeɛ,ɛfirisɛwobɛhome,nawoagyinawo kyɛfamunnanoawieeɛ.