PukapukaaHopa
UPOKO1
1TeratetahitangataitewhenuaoUhu,koHopatona ingoa;hetangatatika,hetika,hetangatawehikiteAtua, maweheitekino
2Nakaputaonauritokowhitungatama,tokotorunga kotiro
3Koanarawahoki,ewhitumanongahipi,etorumano ngakamera,kongakau,erimaraungaioka,erimarau ngakaiheuha,akoanawharehetininoaatu;noreirako teneitangatatenuirawaongatangatakatoaoterawhiti
4Nakahaereanatama,katakahehakarikioratouwhare, herakitotenei,herakitotenei;akatonotangatakite karangaioratoutuahinetokotorukiakaitahi,kiainutahi ratou.
5Akatakangaraotaratoukaihakari,kaungatangataa Hopa,awhakatapuaanaratou,marangawaweanaiaite ata,whakaekeaanaeiahetahungatinana,ritetonukite mahaoratoukatoa:imeahokiaHopa,Terapeakuahara akutama,kuakangakiteAtuairotoioratoungakauI penatonuaHopa.
6NaitetahirakahaeremaingatamaateAtua,kiatuai ratouitearoarooIhowa,ahaereanamaiaHatanairotoia ratou.
7NakameaaIhowakiaHatana,ihaeremaikoeihea? NakawhakahokiaHatanakiaIhowa,kamea,Ite kopikopiko,itehaereereitewhenua.
8NakameaaIhowakiaHatana,Kuamahararaneikoeki takupononga,kiaHopa,kahorehokiheritemonaite whenua,hetangatangakautapatahi,hetangatatika,ewehi anaiteAtua,emaweheatuanaitekino?
9AnorakoHatanakiaIhowa,kamea,Hewehinoaianei toHopaiteAtua?
10Hetekaianeikuaotiiatekarapotiekoekitetaiepa,me tonawhare,meanameakatoa?kuamanaakitiaekoete mahiaonaringa,kuanuihaerehokionarawakirungaki tewhenua
11Engaritotorotouringa,paatukianameakatoa;ina,ka kangaiaiakoekitouaroaro
12NakameaaIhowakiaHatana,Nana,koanameakatoa keitouringa;engarikauaetotorotouringakiaia.Heoika haereatuaHatanaitearoarooIhowa
13Naitetahirakakaianatama,anatamahine,iteinu wainairotoitewhareotoratoutuakana; 14NakahaeremaitetahikarerekiaHopa,kamea,Ite paraungakau,aekaianangakaiheitoratoutaha; 15NakakokirimaingaHapeanakirungakiaratou, kahakinaanaratou;aera,patuaihoeratoungaponongaki temataotehoari;koahauanakekuamawhitimaikite korerokiakoe.
16Iteneianoekoreroana,kataemaianotetahi,kamea, KuatakaihoteahiateAtuaiterangi,apauakengahipi, mengatangata,apauake;koahauanakekuamawhitimai kitekorerokiakoe
17Iteneianoekoreroana,kataemaianotetahi,kamea, WeheaakeengaKararietorungamatua,huakianaki rungakingakamera,kahakinaanaeratou;koahauanake kuamawhitimaikitekorerokiakoe
18Iaiaanoekoreroana,kataemaianotetahi,kamea, Koautama,koautamahine,itekai,iteinuwainairotoi tewhareotoratoutuakana; 19Nakoteputangamaiotetahihaunuiitekoraha,patu pukingakokiewhaotewhare,hingaanakirungakinga taitamariki,mateake;koahauanakekuamawhitimaikite korerokiakoe
20KatahikawhakatikaaHopa;haeaanaeiatonakoroka; heuaanatonamahunga;takotoanakitewhenua;
21Akameaia,Iputatahangamaiahauitekopuotoku whaea,akahokitahangaatuanoahaukireira:naIhowai homai,naIhowaitango;kiawhakapaingiateingoao Ihowa
22IteneikatoakihaiaHopaihara,kihaianoi whakauwarekiteAtua.
UPOKO2
1¶HeraanokahaeremaingatamaateAtua,kiatuai ratouitearoarooIhowa,akahaeremaihokiaHatanai rotoiaratoukitearoarooIhowatuai.
2NakameaaIhowakiaHatana,ihaeremaikoeihea? NakawhakahokiaHatanakiaIhowa,kamea,Ite kopikopiko,itehaereereitewhenua.
3NakameaaIhowakiaHatana,Kuamahararaneikoeki takupononga,kiaHopa,notemeakahoreheritemonai tewhenua,hetangatangakautapatahi,hetika,ewehianai teAtua,emaweheatuanaitekino?utonuanotona tapatahitanga,ahakoawhakatenatenakoeiahaukiteheki aia,kiawhakangaromianoatiaia
4NakautuaeHatanakiaIhowa,kamea,Hekirimote kiri;aera,kongameakatoaatetangatakahoatuheiutu monakiaora
5Engarikiatotoroatutouringa,kiapakitonawheua,ki onakikokiko,ina,kakangaiaiakoekitouaroaro.
6NakameaaIhowakiaHatana,Nana,keitouringaia; engarikiaoraia
7HeoikahaereatuaHatanaitearoarooIhowa;patuaiho eiaaHopakitewhewhekinoitekapuotonawaewae,a taenoakitonatumuaki
8Nakamauiakitetahimaramararihiheiwaruiaia;a nohoanaiairotoitepungarehu
9Katahitanawahinekameakiaia,kautonukoiakoeki toutapatahitanga?kangateAtua,kamate.
10Anorakoiakiaia,Ritetonutokupukitekupuatetahi ongawahinekuwareHeaha?mewhiwhiraneitatouite paiiteringaoteAtua,akiakauaewhiwhikitekino?I teneikatoakihaiaHopaiharaionangutu
11Na,iterongongaongahoatokotoruoHopakitenei kinokatoakuapaneikiaia,kahaeremairatouitonawahi, itonawahi;KoEripataTemani,koPiriraraHuhi,ko ToparaNaamati:kuawhakariteahokieratouhetikanga kiahaeremaikitetangitahikiaia,kitewhakamarieiaia 12Na,itemarangatangaooratoukanohiitawhiti,akihai ratouimohiokiaia,nakuaaratoratoureo,tangiana; haeaanaeratoutonakoroka,tonakoroka,ruiaihoeratou hepuehukirungakioratoumahungawhakaterangi 13Heoinohoanaratouitonatahakitewhenua,ewhitu ngara,ewhitungapo,kihaihokiipuakihekupuatetahi kiaia:ikitehokiratouhenuirawatonapouri
1ImuriiteneikapuakitemangaioHopa,akakangaeia tonara.
2NakaohoaHopa,kamea, 3Kiangaroteraiwhanauaiahau,tepoikorerotiaai,He tamaroakeirotoitekopu
4Kiapouritauara;kauateAtuaetitiromaiirunga,kaua hokiewhitingiaetemarama
5Kiapokeiaitepourimeteatarangiotemate;kiataute kapuakirunga;matepouritangaoteraewhakawehia
6Nakotauapo,kiamaupuitepourikerekere;keihonoa kingaraotetau,keiurukitemahaongamarama.
7Nana,kiamokemoketauapo,kauatereokoaeuruki roto
8Kiakangaetehungakangaitera,etehungakuariteki tewhakaaraitaratoutangihanga
9Kiapouringawhetuotonakakarauritanga;metitirokite marama,akahorenoaiho;keikitehokiitetakiritangaote ra
10Monakihaiitutakiingatatauotekopuotokuwhaea, kihaiihunaitemamaekeikiteaeahau.
11Heahaahautemateaiitekopu?heahaahautehemoai itokuputangamaiitekopu?
12Heahairiteaingaturikiahau?heahahokingauhei ngotemaku?
13Inaianeihokiiatatakotoahau,iatatakoto,kuamoe ahau:peneikuawhaiokiokingaahau;
14Irotoingakingimengakaiwhakatakotowhakaaroote whenuaihanganeiingawahimokemokemoratou;
15Kingarangatiraraneihekouratoratou,kuawhakakiia oratouwharekitehiriwa;
16Kuakahoreraneiahauiritekitewhanautanga ohoreretanga;anohekohungahungakahoreneiikiteite marama
17Mutuakeireiratewhakararuraruatehungakino;hei reiraokiokiaitehungangenge.
18Nohotahianangahereherekireira;ekoreratoue rongokitereootekaitukino
19Keireirateiti,terahi;akamatarateponongaitona rangatira
20Heahatemaramaihomaiaikitetangatakeirotoneii temate?teorakitetangatakuakawatewairua?
21Ekoingoneikitemate,heoikahorenoaiho;akeriamo reira,nuiatuitekeriingataongahuna; 22Haripuratou,koaana,inakiteateurupa?
23Heahatemaramaihomaiaikitetangatakuahunanei tonaara,kuaotineitetutakitakimaieteAtua?
24Kianohokiahauikaikuataemaitakumapu:anohe waiokuhamamaeringihiaana
25Notemeakuataemaikiahautemeaewehineiahau; 26Kahoreokuhumarie,kahoreokuatanoho,kahoreiata noho;heoikataemaiteraruraru
UPOKO4
1¶KatahiaEripataTemanikaoho;imeaia, 2Kiteangamatoukitekorerokiakoe,epouriraneikoe? akowaiepehikitekorero?
3Nana,hetokomahaiwhakaakonaekoe:nauhokii whakakahangaringangoikore
4Araanaiaukuputetangataehingaana:nauhokiikaha aingaturingoikore.
Inaianeikuataemaikiakoe,aehemoanakoe;epaanaki akoe,ohorereanakoe.
6Hetekaianeikeitewehikoe,keitewhakawhirinakikia koe,keitetumanakokoe?
7Tenara,maharatiakowaiongatangataharakoreihuna? ingaroraneikiheatehungatika?
8Kotakuhokiikiteai,kotehungaeparauanaitehe,e ruianaitekino,koiaraanotaratouekokotiai
9HunaanaratouetehaoteAtua,motiihoratouitehauo tonapongaponga
10Kotehamamaoteraiona,kotereooteraionatutu,ko nganihoongakuaoraiona,whatiana
11Ngaroanateraionakatuaitekorekai,amararanoaatu ngakuaoateraiona.
12Naikaweapukutiamaihemeakiahau,akapohiamai anaetokutaringaheitinei
13Ingawhakaaroongakiteotepo,itemeakaauihote moeatetangata;
14Kapatewehikiahau,meteihiihi,awirianaokuiwi katoa.
15Nakatikaatuhewairuaitokuaroaro;whakatikaana ngamakaweookukikokiko:
16Tuanaia,otiiakihaiahauimohiokitonaahua:heahua temeaimuaiokukanohi,tukauana,karongoahauite reoekiana,
17HenuiaturaneitetikaotetangataitoteAtua?kiama akeraneitetangataitonakaihanga?
18Nana,kahorerawaiaewhakawhirinakikianapononga; ahewairangitanakitekiatukianaanahera.
19Teraatutotehungaenohoanairotoingawhareuku, hepuehutoratouturanga;mongamonganoaratouite aroarootepurehurehu.
20Iteata,iteahiahi,kawhakangaromiaratou;ngarotonu aturatou,teaihemaharaharatanga
21Ekoreraneitoratoukororiairotoiaratouememeha? kamateratou,ahakoakahorehematauranga
UPOKO5
1Tenara,karanga;kawhakaoraneitetahikiakoe;aka angaatukoekiawaiotehungatapu?
2Epatuaanahokitekuwareetearitarita,ewhakamatea anatekuwareetehae
3Ikiteahauitekuwareehouanaonapakiaka;kitea rawatiaakekuakangaeahautonanohoanga
4Keitawhitiatuanatamarikiiteora,mongamonganoa ratouitekuwaha,kahorehokihekaiwhakaora
5Koanahuakakaingaetehungamatekai,kariroiaia ahakoairotoitetataramoa,akahoromiaetekaipahuao ratourawa.
6Naekoreteheeputaakeitepuehu,ekoreanote raruraruetupuakeiteoneone;
7Iwhanautetangatakiteraruraru,tonaritekeinga korakoraerereneiwhakarunga
8KarapuahauitateAtua,akatukuaatueahautaku korerokiteAtua
9Emahineiingameanunuiekoreneietaeaterapuatu; ngameawhakamiharoekoreneietaeatetatau.
10Ehomaineiiteuakirungakitewhenua,eunganeiite waikirungakingaparae;
11Heiwhakanohoitehungaitikirunga;kia whakateiteitiaakeaitehungaetangianakiteora.
12Ehaukotineiingawhakaarootehungatinihanga,te taeaeoratouringataratouimeaai.
13Mauakeiaiatehungawhakaaroitoratoutinihanga: pororaruihongawhakaarootehungakotitike
14Iteawateanei,tutakianaratoukitepouri,whawhaana ratouitepoutumarotangaanokotepo.
15Otiiaewhakaorangiaanaeiatehungaitiitehoari,ito ratoumangai,iteringaanootetangatakaha
16Kaaianohetumanakohangaatumoteware;kokopi tonuiatemangaiotekino
17Nana,kaharitetangataeakonaanaeteAtua:nakauae whakahaweakitepapakiateKahaRawa
18Hewhakamamaehokitana,hetakaiano:epatuanaia, akoonaringaanoheiwhakaora.
19Eonongamatengaewhakaoraaiiaiakoe:aera,ite whituekoreteheepakiakoe
20Itematekaikahokonakoeeiakeimate;ite whawhaitangaanokeitekahaotehoari
21Kahunakoeitewhiuatearero,ekoreanokoeewehii tewhakangaromangainataemai.
22Ekataanokoekitewhakangaromangarauakote hemokai;ekorehokikoeewehiingakireheotewhenua
23Notemeakatakototaukawenatakingakohatuote parae;kamauanotakoutourongokongakireheoteparae
24Kamohioanokoeetuanatoutenetiiteaionuku;aka haerekoekitounohoanga,akakoreehara.
25Kamohioanokoehenuiouuri,heriteanoouwhanau kitetarutaruotewhenua
26Kaatariteoutauinataekoekiteurupa,kaperaanome tepurangawitiehikitiaakeanaitonawaeriteai
27Nana,tenei,hemearapunamatoukoiaano; whakarongo,kiamohiohokiheipaimou.
UPOKO6
1NakawhakautuaHopa,kamea,
2Aue,meiatapaunatiatokumamae,meiwhakairihia tokuaituakitepauna!
3Nainaianeitaimahaakeiteonepuotemoana:heoihe ohorererawaakukupu
4KeirotohokiiahaungapereateKahaRawa,inumiaake etokuwairuatoratoupaihana:rarangitonumainga whakawehiateAtuaheihoaririmoku
5Etangiraneitekaihemohoaoitemeakeitetarutaruia? etangianaraneitekauirungaitanakai?
Etaearaneitekai,temeakahoreneionaha,kitekahore hetote?herekaraneitemaotehuamanu?
7Horerawatokuwairuaepaatukiaratouritetonuki takukaitangi
8Aue,meiriromaitakuitonoai;meihomaieteAtua takuetumanakonei!
9MeipaihokiteAtuakiawhakangaromiaahau;mei tukuamaieiatonaringaheihatepeiahau!
10Katahiahaukawhaiwhakamarietanga;aera,ka whakapakekeahauiahaukitepouri:kauaiaetohungia; kihaihokiihunaeahaungakupuateMeaTapu
11Heahatokukaha,etumanakoatuaiahau?heahahoki tokumutunga,eroaaiahau?
12Hekahakohaturaneitokukaha?heparahiraneioku kikokiko?
13Hetekaianeikeiahauteawhinamoku?kuaotiraneite peiaatutewhakaaronuiirotoiahau?
14Kotetangataetukinotiaana,kiaputamaitearohao tonahoakiaia;engarikawhakarereaeiatewehikite KahaRawa.
15Hemahitinihangataokuteina,heperametateawa; 16Kuamanguneiitehukapapa,ngaroanatehukarerei roto.
17Itewaemahanaai,kamemehaatu:iteweraweratanga, motiihoratouitoratouwahi
18Kapekakengahuarahiotoratouara;kangaroratou, kangaro
19TirotirohiaanaengatangataoTema;tariaatuanaenga tangatahaereoHepa
20Whakamaanaratoumoratouitumanakoatu;kataeki reira,kawhakama.
21Nahekahorenoaihokoutou;kakitekoutouitaku whakataka,kawehi
22Imearaneiahau,Homaikiahau?ranei,Homaiheutu makukietahiookoutourawa?
23Imearanei,Whakaorangiaahauiteringaotehoariri? ranei,Hokonaahauirotoiteringaotehungakaha?
24Whakaakonaahau,akawhakarongopukuahau; whakaaturiakiahautemeaiheaiahau
25Anotekahaongakuputika!engariheahatakoutou tautohetohe?
26Emeaanaraneikoutoukiaririangakupu?
27Aera,emakaanaekoutoutepaniotepani,ekeriaana ekoutouheruamotokoutouhoa
28Nawhakaaemai,titiromaikiahau;emaramaanahoki kiakoutoukitetekaahau.
29Tenara,tahurimai;kauahokiteheewaiho;aera,hoki mai,keireiratokutika
30Hehekoiakeitokuarero?ekoreraneitokungakaue mohiokingameawhanoke?
UPOKO7
1Hetekaianeikuatakotohetaimamotetangatairungai tewhenua?Hetekaianeieriteanaonarakingaraote kaimahi?
2Eriteanakiteponongaematenuineikiteatarangi,kite kaimahihokietatarineikiteutumotanamahi.
3Koiaahaukawhiwhineikingamaramahorihori,ahe mauiuingapokuawhakariteamoku
4Katakotoahau,kameaahau,Aheaahauaraai?kuaki tonuahauiteawhiowhio,ataeanoatiatepuaotangaotera
5Kotekakahumookukikokikohekutukutu,hepokuru oneone;kuapakarutokukiri,kuawhakarihariha
6Kookuranuiatutetereiterakauatekaiwhatu; 7Kiamaharahehautokuora;heoianokitengaotoku kanohiitepai.
8Kotekanohiotetangataekiteanaiahau,heoianotona kitengaiahau:keirungaoukanohiiahau,heoikahorenoa ihoahau
9Memehaatutekapua,ngaroatu:heperaanotetangatae haereanakiteurupa;
10Ekoreiaehokimaianokitonawhare,ekoreanotona wahiemohiokiaiaimuri
11Naekoreekaiponuhiaeahautokumangai;Kakorero ahauirungaitemamaeotokuwairua;kaamuamuahaui tekawaotokuwairua
12Hemoanaraneiahau,hetohora,iwhakanohoiaaiekoe hekaitiakimoku?
13Kitemeaahau,keitokumoengaahautemarieai,ma tokutakotorangaewhakamamatakutangi; 14Nakawhakawehiaahauekoekingamoe,ka whakawehiaahaukingameaekitea: 15Akitatokuwairuahepaitetarona;paiaketemateite oramoku.
16Ekinoanaahaukiaia;Ekoreahauepaikiaoratonu ahau:waihonoaihoahau;hehorihorihokiokura
17Heahatetangataiwhakanuiaaiekoe?iangaaiano toungakaukiaia?
18Ititiroaikoeiaiaiteneiata,iteneiata,iteneiata,ite whakamatautauiaia?
19Kiapeheaaketeroaoukahoreneiemaweheatuiahau, okukahoreneiewaihonoaihoekoe,kiahoromiaaitoku huware?
20Kuaharaahau;kiaahaahaukiakoe,etekaitiakionga tangata?heahaahauiwaihoaiekoeheitohukiakoe,i pehiaiahaukiahauano?
21Heahakoetewhakarerenoaaiitokuhe,te whakapahemoaiitokukino?akuaneihokiahaumoeaiki tepuehu;akarapukoeiahauiteata,heoikahorenoaiho ahau
UPOKO8
1AnorakoPiriraraHuhi;imeaia, 2Kiapeheaaketeroaotaukoreroieneimea?kiapehea aketeroaongakupuatoumangaikaritekitehaukaha?
3EwhakaparorikeraneiteAtuaitewhakawa?e whakaparorikeraneiteKahaRawaitewhakawa?
4Kitemeaiharaautamarikikiaia,akuamakaaturatou eiamotoratouhe;
5KiterapuwawekoeiteAtua,akainoikiteKahaRawa; 6Kitemeahemakoe,hetika;ina,kaaraakeiakiakoe aianei,kamanaakitiaanoeiatenohoangaotoutika.
7Ahakoaiititoutimatanga,enuinoaatutou whakamutunga
8Tenara,uiatukingawhakatupurangaomua,kiaanga koekiterapuioratoumatua
9Nonanahineihokitatou,kahorehokiemohio,he atarangineihokiotatourairungaitewhenua;
10Ekoreraneiratouewhakaakoiakoe,ekorerokiakoe, epuakimairaneihekupuioratoungakau?
11Etupuraneitewiwiitemeakahoreherepo?katupu raneitehakikitekorewai?
12Itemeahekaiotatonu,akihaiitapahia,kuamarokei muaakeingaotaotakatoa
13Kaperaanongahuarahiotehungakatoaewareware anakiteAtua;akakoretatetangatawhakaponokorei tumanakoai.
14Kamotuhiaatutanaitumanakoai,kotewharehokio tepungawerewereheiwhakawhirinakitangamona
15Kaokiokiatuiakitonawhare;heoiekoreetu:utonu tanapupuriatu,otiiaekoreemau
16Ematomatoanaimuaitera,aewanaanaonamangai tanakari
17Kapitonutepurangaionapakiaka,ekiteaanaeiate wahikamaka.
18Kitewhakamotitiaihoiaitonawahi,kawhakakahore tauawahikiaia,kamea,Kahoreahauikiteiakoe
19Nana,kotehariteneiotonaara,akatupuakeetahii rotoitewhenua.
20Nana,ekoreteAtuaewhakakahorekitetangatatika,e koreanoeawhinatiaeiatehungakino.
21Teraraanotoumangaikawhakakiiaeiakitekata,ou ngutukitehari
22Hewhakamatekakahumotehungaekinoanakiakoe; kakorenoaihotenohoangaotehungakino.
UPOKO9
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Emohioanaahauhepono:engarimateahakatikaaite tangatakiteAtua?
3Kitepaiiakitetotohekiaia,kahorehekupukotahio rotoitemanoetaeaeiatewhakahokikiaia.
4Hengakaumohioia,hepakaritonakaha:kowaie whakauauakiaia,aewhiwhiitepai?
5Enekehiaanaeiangamaunga,temohioratou:hurihia akeeiaiaiaeririana
6Ewhakangaueuetiaanaeiatewhenua,enekehiaatuana itonawahi,wirianaonapou.
7Ekoreroneikitera,akoreakeewhiti;ehiritiaanahoki ngawhetu
8Koianeianakeheihoraingarangi,heitakahiirungai ngangaruotemoana
9NananeiihangaaAketura,aTautoru,aMatariki,me ngarumaitetonga.
10Nananeiimahingameanunui,ekoreneietaeaterapu atu;aera,ngameawhakamiharoekoreneietaeatetatau 11Nana,ehaereatuneiia,akahoreahauikite;kapahemo atuhokiia,akahoreahauemataukiaia
12Nana,katangohiaeia,mawaiiaearai?kowaiheiki atukiaia,Eahaanakoe?
13EkoreteAtuaewhakahokiihoitonariri,epikoanaki raroiaiangakaiawhinawhakakake
14Akiawhakahokikupuanoahaukiaia,kiawhiriwhiri kupuanoahaukiaia?
15Ahakoahetikaahau,ekoreahauewhakahokikupuatu; engarikainoiahaukitokukaiwhakawa.
16Meikarangaatuahau,awhakahokiamaianaeiate kupukiahau;otiiaekoreahauewhakaponokua whakarongomaiiakitokureo.
17Eakianahokiiaiahaukitetupuhi,ewhakanui takekoreanahokiiokumate
18Ekoreahauetukuaeiakiatatokumanawa,engari whakakiiaanaahaueiakitekawa
19Kitekoreroahaumotekaha,nana,hekahaia:kite meakotewhakawa,mawaiewhakatakotohetaimamoku?
20Kitetikaahau,matokumangaianoahauewhakahe; 21Ahakoahetapatahiahau,ekoreahauemohiokitoku wairua:ewhakahaweaanaahaukitokuora.
22Kotahitonutenei:koiaahauimeaai,ewhakamotitia anaeiatetapatahirauakotekino
23Nakawhakamatetataneitewhiu,hekatatanakite whakamatautaurangaotehungaharakore
24Kuahoatutewhenuakiteringaotehungakino;kite kore,keihea,kowaihokiia?
25Na,kotehohoroookura,nuiatuitotekaikawe pukapuka;erereana,kahorehokiekiteitepai.
26Kuapahemo,kuaperamengakaipuketere,meteekara anoetoheanakitekai
27Kitemeaahau,Kawarewareahaukitakutangi,ka whakarereaeahautokupouri,akawhakamarieiahau: 28Ewehianaahauiokumamaekatoa,emohioanaahaue koreahauemeingaekoeheharakore.
29Kitemeahetangatakinoahau,heahaahauimauiui noaai?
30Kitehoroiahauiahaukitehukarere,akameingaoku ringakiamarawa;
31Katahiahaukarumakinaekoekitepoka,a whakariharihamaianaokukakahukiahau
32Eharahokiiaitetangata,itepeneimeahaunei,e whakahokikupuaiahaukiaia,ehaeretahiaimauakite whakawa.
33Kahorehekaiwhakatikatikaiwaenganuiiamaua,hei whakapaitonaringakiamauatahi
34Metangoatueiatanapatuiahau,akauahokitana wehiewhakawehiiahau
35Heireiraahaukakorero,akahoreewehiiaia;otirae koreepenakiahau.
UPOKO10
1Kuahohatokuwairuakitokuora;Kawaihoeahautaku amuamukirungakiahau;kakoreroahauirungaitekawa otokuwairua.
2KameaahaukiteAtua,Kauaahauewhakahengia; whakaaturiamaikiahauheahakoeingangauaikiahau
3Hemeapairaneikiakoekiatukinokoe,kia whakahaweakitemahiaouringa,akiawhititoumarama kitewhakaarootehungakino?
4Hekanohikikokikoraneiou?heriteraneitautitirokita tetangatatitiro?
5Heriteraneiourakiotetangatara?heriteraneioutau kiotetangatara?
6Iuiuiaaiekoetokukino,irapuaaiekoetokuhara?
7Emohioanakoeeharaahauitemeahe;kahorehokihe tangataheiwhakaorairotoitouringa.
8Naouringaahauimahi,ihangaitetahitaha,itetahitaha; heoikeitewhakangarokoeiahau
9Kiamaharara,nauahauihanga,anoheparu;teraranei koeewhakahokianoiahaukitepuehu?
10Hetekaianeihemeariringiahaunauanohewaiu, meingaanaahauekoekiawhakamarokeanohetiihi?
11Nauahauiwhakakakahukitekiri,kitekikokiko,anau anoahauihohoukitewheua,kiteuaua
12Whakawhiwhianaahauekoekiteora,kiteatawhai,a hetirotirohangamainauimauaitokuwairua
13Heoihunaanaanoeneimeaekoeirotoitoungakau:e mohioanaahaukeiakoeanotenei
14Kiteharaahau,kamatauriaekoe;ekoreanokoee whakakahorekitokuhe
15Kiteheahau,auetematemoku;akitetikaahau,e koreanoearatokumahungakitonuahauitewhakama; na,titiromaikoekitokumate;
16KanuihaerehokiKawhaiaahauekoeanoheraiona:a kawhakamihamaianokoekiahau
17Ewhakahoutiaanaekoeaukaiwhakaatuiokuhe,e whakanuiaanahokiekoetouririkiahau;kongahuringa metewhawhaikeiahau
18Heaharaahauiwhakaputainamaiaiekoeirotoite kopu?Aue,meihemoahau,akahorehekanohiikitei ahau!
19Peneikuariteahaumetemeakuakahorenoaiho;Mei mauriaatuahauitekopukiteurupa.
20Hetekaianeihetorutoruokura?Katira,waihonoaiho ahau,kiawhaimarietangaaiahau,hemeaitinei, 21Kianoahauihaereatuitewahiekoreneiahauehoki maiano,kitewhenuaotepouri,oteatarangiotemate; 22Hewhenuapourikerekere,anohepourikerekere;note atarangiotemate,kahoreneihetikanga,akotemaramae riteanakitepouri
UPOKO11
1AnorakoToparaNaamati;imeaia, 2Kauaraneiheiwhakautuatetiniongakupu?me whakatikaraneitetangatakorero?
3Maautekaraneiemamuaingatangata?akatawaikoe, ekoreraneitetahiemeaiakoekiawhakama?
4Emeaanahokikoe,Hetinotikatakuwhakaako,ahema ahaukioukanohi.
5Aue,meikoreroteAtua,meipuakimaionangutukite whakaheiakoe!
6Meiwhakaaturiamaieiakiakoengameangaroote matauranga,tehuhuaongameaotonatupu!Nakiamohio koe,heitiihoitokinotateAtuaetangoneiiakoe
7Inawhakatakinaekoe,ekitearaneiekoeteAtua?e kitearaneiekoeteKahaRawakitetinotika?
8Keiterangitetiketike;kaahakoe?hohonuatuite reinga;heahatauemohioai?
9Kotonaruri,roaatuitewhenua,whanuiatuitemoana
10Kitemeakahaukotiaeia,katutakinaranei,kahuihuia ranei,mawaiiaearai?
11Emohioanahokiiakingatangatatekatekanoa:ekite anaiaitekino;ekoreraneiiaewhakaaro?
12Akotemeawhakaarokorenei,kotetangata whakaarokore,inaritetonawhanautangakitekuaokaihe mohoao
13Kitewhakatikaiaekoetoungakau,akawherahiaou ringakiaia;
14Kitemeahehekeitouringa,whakamataratiaatu,kaua hokitekinoenohokioutapenakara.
15Koreirahokiaraaitoumata,teaiheira;aera,kau hokikoe,teaihewehi
16Terahokikoeewarewarekitoumauiui;aemaharatiae koeanokongawaikuarereatu
17Akotoutauteraemaramakeatuitote poutumarotangaotera;kawhitikoe,karitekiteata.
18Katatuouwhakaaro,notemeakawhai tumanakohangaatu;aera,kakerikoeitetahitaha,itetahi taha,akanohohumariekoe
19Etakotoihoanokoe,teaihekaiwhakawehi;aera,he tokomahaepaikiakoe
20Kapokoiangakanohiotehungakino,koreakehe rerengamoratou;kotaratouetumanakoatuaikote hemonga
UPOKO12
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Heponokokoutoungatangata,akamatetahite whakaaronuimekoutou.
3Otirahengakaumaharaanoahau,heperaanomeo koutou;Kahoreahauihokiihoiakoutou:kowairatehe anakieneimea?
4Tokuritekeitetangataewaihoanaheikatamatonahoa, hetangataekarangaanakiteAtua,awhakarongomaiana terakiaia:ewaihoanatemeatika,temeatapatahi,hei kata
5Kotetangataepahekeanaonawaewae,eriteanakite ramaewhakahaweatiaanakitewhakaarootetangata,e tauanatonanoho;
6Keiterangatirangatenetiongakaipahua,anohokore wehianatehungaewhakapataritarianakiteAtua;henui hokingameaehomaianaeteAtuakioratouringa.
Tenara,uiatukingakararehe,maratoukoeewhakaako; mengamanuoterangi,maratouekorerokiakoe Koreroaturaneikitewhenua,amanakoeewhakaako;ma ngaikaotemoanakoeewhakaatu
9Kowaiikoretemohiokieneimeakatoa,hemeamahi teneinateringaoIhowa?
10Keitonaringaneitewairuaongameaorakatoa,te manawahokiongakikokikotangatakatoa
11Hetekaianeiewhakamatauriaanangakupuetetaringa? karekahokitemangaikitanakai?
12Keingakaumatuangawhakaaronui;meteroaongara kamohio.
13Keiaiatewhakaaronuimetekaha;keiaiatetohutohu metematauranga
14Nana,ewawahiaanaeia,koreihoehangaano;ekopia anaeiatetangata,kahorerawaheputanga
15Nana,eunuhiaatuanaeiangawai,akuamaroke:e tukuamaianaanoeia,akahurihiatewhenua.
16Keiaiatekahametewhakaaronui; 17Ekahakinaatuanaeiangakaiwhakatakotowhakaaro, hemeapahua;whakakuwaretiaihoeiangakaiwhakawa.
18Kotehereongakingi,wetekinaakeeia,whitikiriaana eiaoratouhopekitewhitiki
19Earahinaatuanaeiangarangatira,hemeapahua, hurihiaihoeiatehungakaha
20Whakakoreaakeeiahekupuatehungapono,riroana iaiangamaharaongakaumatua.
21Eringihiaanaeiatewhakahaweakirungakinga rangatira,ewetekinaanaeiatekahaotehunganunui
22Ehurahiamaianaeiangameahohonuirotoitepouri, whakaputainamaianaeiateatarangiotematekite marama
23Ewhakanuiaanaeiangaiwi,aehunaanaeia; 24Etangohiaatuanaeiatengakauongarangatiraote iwiotewhenua,akameingaeiakiakopikopikonoaite wahikorahakahoreneiheara
25Whawhanoaratouirotoitepouri,kahorehokihe marama,akameingaratoueiakiahurorihaereanohe tangatahaurangi.
UPOKO13
1¶Nana,kuakiteakatoatiateneietokukanohi,kuarongo tokutaringa,kuamohio.
2Kotakoutouemohiona,kotakuanotenaemohionei: kahorehokiahauihokiihoiakoutou
3Ina,ewhaikupuanoahaukiteKahaRawa:aehiahiaana ahaukitekorerorerokiteAtua
4Kokoutouiahehungatitoiteteka,heratahorihori katoakoutou.
5Aue,meiwhakarongokaukoutou!aheiwhakaaronui makoutou.
6Tenara,whakarongomaikitakutautohe,maharatianga toheaokungutu
7EkorerokinoraneikoutoumoteAtua?akorero tinihangaanamona?
8Ewhakapairaneikoutoukiaia?katoheraneikoutouita teAtua?
9Hepairaneikiarapuatakoutoueia?emamingaranei koutoukiaia,eperaanametetahikitemaminga?
10Heponokawhakaheiakiakoutoukitewhakapaipuku koutouitekanohi
11Ekoreraneikoutouematakukitonanui?akatautona wehikiakoutou?
12Kookoutoumaharatangaheritekitepungarehu,koo koutoutinanaheparepareparu
13Katitekorero,waihonoaihoahau,kiakoreroaiahau, ahakoapamaiteahakiahau
Heahaokukikokikoingauaaieokuniho?Heahatoku wairuaiwaihoaieahauirotoitokuringa?
15Ahakoawhakamatenoaiaiahau,kawhakawhirinaki anoahaukiaia:otiiakamautonuahaukiokuarakitona aroaro.
16Koiaanohokiheiorangamoku:ekorehokitetangata atuakoreetaemaikitonaaroaro
17Atawhakarongomaikiakukorero:kiaatawhakarongo okoutoutaringakitakuewhakapuakinei
18Nakuatakototakumotewhakawa;emohioanaahau kawhakatikaiaahau.
19Kowaiiaheitotohekiahau?Inaianeihokikite whakarongopukuahau,kahemoahau
20Engarikauangameaeruaemeatiamaikiahau;katahi ahaukakoreehunaiahauiakoe
21Kiamataraatutouringakitawhitiiahau;akei whakawehiaahauetoumataku.
22Koreirakoekarangaai,amakuewhakaoatu;maku raneiekorero,amauewhakahokikupumaikiahau
23Kahiaraokukino,okuhara?meingaahaukiamohioki tokuhemetokuhara
24Heahatoumataihunaaiekoe?Heahaahauikiiaaie koehehoaririmou?
25Ewhatiiaraneiekoeteraurakauepuhiahaeretiaana? ewhaiaraneiekoetekakauwitimaroke?
26Keitetuhituhinahokikoeingameakawamoku,emea anahokikiariromaiiahaungaheotokutamarikitanga
27Ekarapitiaanaekoeokuwaewaekiterakau,eatatitiro maianakoekiokuarakatoa;hemeatuhinaukinga rekerekeookuwaewae
28Kariteiakitemeapirau,kamemeha,anohekakahue kaingaanaetehuhu.
UPOKO14
1¶Kotetangataiwhanauitewahine,hetorutoruonara, kitonuanoiteraruraru.
2Anohepuawaiiaeputamaiana,ekotiaihoana:rere anaiaanoheatarangi,kahorehokihetumautanga
3Etitiromaianoraneioukanohikitepenei?emearanei koeiahaukitewhakawatau?
4Kowaiheihomaiitemeamairotoitemeapoke? kauakakotahi.
5Kuaritenahokionara:keiakoetemahaoonamarama; Tahurikeatuiaia,kiaokiokiaiia,kiatutukiraanotona rakiotekaimahi.
7Kaaihokihewhakaarongakiterakauitapahia,teraano epariri,ekoreanohokiemututewanaotonapihi
8Ahakoakuatawhitotiatonapakiakakitewhenua,akua matetonatakeirotoiteoneone;
9Otiramatehaungaotewaikapihi,kakokirionapeka anokototemeatupu
10Engarikamatetetangata,kamemehahaere:aera,ka hemotetangata,akeiheaia?
11Karitekingawaiehemaineiitemoana,kamimiti,ka maroketewaipuke;
12Eperaanotetangata,etakotoanaakahorehe whakatikangaake:kahorehemarangatangaakemoratou,a kiakoreraanongarangi,ekoreanoearaitoratoumoe
13Aue,kiahunanoatiaotiahauekoekitepo,kia waihotianoatiaihoahauekoekiangaroana,kiahokira anotouriri!
14Kitematetetangata,eoraanoraneiia?Katatariahaui ngarakatoaotokutaima,kiataemairaanohe whakaputangamoku
15Mauekaranga,akawhakaoatuahaukiakoe;ka matenuikoekitemahiaouringa
16Inaianeihokietauaanaekoeokuhikoinga:heteka ianeiematatautonumaianakoekitokuhara?
17Hirirawatokuhekirotokiteputea,tuituirawaekoe tokukino
18Heponokotemaungaehoroanaememehanoaihoana, enekehiaanatetokaitonawahi
19Engauanatewaiingakohatu;angaroihoiakoete tumanakoatetangata.
20Taeaanaiaekoeaketonuatu,apahureanaia; 21Kotewhakahonoretangaoanatama,kahoreemohiotia eia;kawhakaititiaratou,heoikahoreratouemaharatiae ia
22Engarikamamaeonakikokikoirungaiaia,akatangi tonawairuairotoiaia.
UPOKO15
1NakaohoaEripataTemani;imeaia, 2Hehorihorikaukoiatemataurangaewhakapuakinaete tangatawhakaaro,kiawhakakiiaeiatonakopukitehau marangai?
3Mekoreroreroraneiiakingakupuhuakore?kinga whaikoreroraneiekoreneiewhaipai?
4Aera,kuawhakakoreaatunaekoetewehi,keitepupuri maikoeiteinoikitearoarooteAtua
5Natemeakeitekorerotoumangaiitoukino,akeite whiriwhiriaekoekotearerootehungatinihanga
6Natoumangaianoihoputoukino,eharaiahau:aera, kooungutuanoheiwhakaatuitouhe
7Kokoeraneitetangatatuatahikuawhanau?hemea hangaraneikoenomuaingapukepuke?
8KuarongoraneikoeitoteAtuawhakaaropuku?aka kaiponuhiaekoetewhakaaronuimou?
9Koteahatemohiotiaanaekoe,akahoreemohiotiae matou?heahatauematauna,kahoreneiiamatou?
10Keiamatoungaupokohinaratoutahikongatino koroheke,kaumatuarawaakeitoupapa.
11HeitiraneikiakoengawhakamarieateAtua?hemea hunaraneikeiakoe?
12Heahakoeikahakinaatuaietoungakau?heahahoki oukanohiekimokimoai?
13ItahuriaitouwairuakitewhakaheiteAtua?ipuakiai enakupuitoumangai?
14Heahatetangataemaaiia?akotemeaiwhanauite wahinekiatika?
15Nana,kahoreiaewhakawhirinakikitanahungatapu; ina,kahorengarangiemakitanatitiro
16Teranoaatutemeawhakarihariha,temeapoke,kote tangataeinuneiitekinoanohewai
17Makuewhakaatukiakoe,whakarongomaikiahau;a kotakuikiteaikawhakaaturiaeahau;
18Hemeakoreromainatehungawhakaaronuiioratou matua,kihaihokiihuna
19Kiaratouanaketehomaitangaotewhenua;
20Ewhakamamaeanatetangatakinoionarakatoa,e haupuanahokitemahaongataumotekaitukino
21Hereowhakawehikeirotoionataringa;itewawhai rawakataemaitekaipahuakiaia
22Kahoreiaewhakaponokahokimaianoiaitepouri,e tatarianaanotehoarikiaia.
23Ekopikopikonoaanaiakitetaromana,emeaana,Kei heara?emohioanaiakuatatakitonaringateraotepouri
24Koteraruraru,kotetumatatenga,heiwhakawehiiaia; kakaharatouiaiametemeahekingikuaritenoaakemo tewhawhai
25KuatotoroneionaringakitewhawhaikiteAtua,kua whakatoatoaneiiaiakitewhawhaikiteKahaRawa
26Kuarerekirungakiaiametonakaki,mengapuku matotoruoanawhakangungurakau.
27Kuakopakinahokitonamataetonangako,akuatupu tengakootonahope
28Nainohoiakingapamahue,kingawharekahorei nohoiaetetangata,meakeneiwaihoheipuranga
29Ekoreiaewhaitaonga,ekoreanoonarawaemau,e koreanohokieroaonahuakirungakitewhenua.
30Ekoreiaeputaitepouri;kamarokeonamangaite mura,kariroatuanoiaitemanawaotonamangai
31Keiwhakawhirinakitetangataetinihangatiaanakite tekatekanoa:notemeakotetekatekanoateutukiaia
32Ekoretonaraetaea,kuarite:ekoreanotonapekae whairau.
33Karuiruiaeiaanakarepekaiotaanokotewaina,aka makaonapuawaimetemeakoteoriwa.
34Kamokemokehokitewhakaminengaotehunga atuakore,kapauhokiiteahingatenetiongautu whakapati
35Hemahinanakiatemeaihapukirotokiaratou, whanauakehehorihori:kooratoukopuanoheihangaite tinihanga
UPOKO16
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Kamahangameapenakuarongoneiahau:he kaiwhakamariepourinoakoutoukatoa.
3Ewhaimutungaraneingakupuhorihori?heaharaneite meaimaiaaikoekitewhakahokikupu?
4Etaeaanoeahautekoreropenaiakoutou:meipeneito koutouwairuametokuwairua,honotonuakukupukia koutou,karuruanotokumahungakiakoutou
5Ewhakakahaanoiatokumangaiiakoutou,kaaiano hokitewhakamarieaokungutuheipehiitokoutou mamae
6Ahakoakoreroahau,kahoretokupourieitiiho; Inaianeianokuameingaahaueiakiaruha:motiihoiakoe tokuwhakaminengakatoa
8Nakuakitonumaikoeiahaukioukita,heikaiwhakaatu moku:ewhakatikaakeanatokuhirokitangakiahauhei whakapuakiitokuhe:ewhakatikaakeanahokitoku hirokitangakiahauheiwhakapuakiitokuhe.
9Haehaeaanaahaueiaiaiaeririana,ekinoanate tangatakiahau;pakirianaonanihokiahau;ewhakakoi maianatokuhoaririionakanohikiahau.
10Hamamamaianaoratoumangaikiahau;kuapapaki ratoukitokupaparingaheitawai;huihuianaratoukite whawhaikiahau.
11KuatukuaahaueteAtuakitehungakino,tukuaana ahaueiakingaringaotehungakino
12Humarieanatakunoho,heoikuawawahiiaiahau; 13Karapotiaanaahaueanakaikopere,motumotuhiaanae iaokuwhatumanawa,kahorehokietohungia;ringihiaana eiatokuaukitewhenua.
14Hemeawawahiahaunana,hewahanga,hewahanga: anohetangatakahaiaereremaianakirungakiahau
15Tuituiaanaeahauhekakahutarataramotokukiri, whakapokeaihoeahautokuhaonakitepuehu
16Paruparunoatokumataitetangihanga,keirungaioku kamoteatarangiotemate;
17Kahorehemahitutuiokuringa,ahematakuinoi
18Kaua,etewhenua,ehipokinaokutoto,keiwhaiwahi anohokitakukaranga.
19Na,keiterangiinaianeitekaiwhakaatuotaku,keite wahiirungatokukaititiro
20Etawaimaianaokuhoakiahau,maturuturutonuia ngaroimataotokukanohikiteAtua
21KiatohehokitetangataitotetangatakiteAtua,itote tangatahokietoheanakitonahoa!
22Kiatakamaingatautorutorunei,kahaereahauite huarahiekoreaiahauehokimaiano
UPOKO17
1Kuapautokumanawa,motirawaokura,kuaritete urupamoku
2Hetekaianeihehungatawaikeiahau?hetekaianeikei rototonutokukanohiiaratouwhakapataritaringa?
3Tenara,takotomai,homaiahaukiakoeheiwhakakapi turanga;kowaiheipapakiringakiahau?
4Kuahunahokiekoeoratoungakaukeimohio;nareirae korekoeewhakanekeakeiaratou
5Kotetangataekorerowhakapatianakionahoa,ka hemongakanohioanatamariki
6Kuameingahokiahaueiaheihahanimangaiwi;irite hokiahaukitetimiperaimua.
7Kuaataruatokukanohiitetangi,ritetonukiteatarangi okuwahikatoa
8Kamiharotehungatikakitenei,akawhakaohote tangataharakoreiaiaanoheiwhakaheiteatuakore
9Kamauanotetangatatikakitonaara,akotetangata ringamakanekehaereaketekaha.
10Kokoutoukatoaiatahuri,angamainei,ekorehoki tetahitangatamaharaekiteaeahauirotoiakoutou.
11Kuapahemookura,motumotuhiaakeokuwhakaaroi whakatakotoai,taenoakingawhakaarootokungakau
12Kotepokuameingaeratouheiao:kapototemaramai tepouri.
13Kitetatariahau,koteurupaheiwharemoku;kua wharikitiaeahautokumoengakitepouri
14Kuameaatuahaukitepirau,Kokoetokupapa:kite iroranei,Kokoetokuwhaea,tokutuahine
15Keihearahetumanakohangaatumoku?kotakue tumanakoatunei,kowaiekite?
16Karirokirarokingatahaoterua,inawhaiokiokinga tatouirotoitepuehu.
UPOKO18
1AnorakoPiriraraHuhi;imeaia,
2Kiapeheateroaotakoutouwhakatakotomahangamo ngakupu?tohu,amuriihokakoreromatou.
3Heahamatouikiiaaihekararehe,iwaihoaiheimea pokekitakoutoutitiromai?
4Haeaihokoeekoeano,iakoeeririana:mauraneite whenuakawhakarerea?enekehiaaturaneitetokaitona wahi?
5Epirauanohokiteramaatehungakino,aekoretemura otanaahiemarama
6Kapouritemaramairotoitonateneti,kapirauanohoki tanaramairungaiaia.
7Kawhakakikitiangatakahangaotonakaha,kakokiritia ihoanoiakiraroetonawhakaaroake
8Notemeakamakaiaeonawaewaeakekitekupenga, kahaerehokiiairungaitereti
9Kamautonarekerekeitetawhiti,akahopukiaiaete mahanga.
10Kuawhakatakotoriatemahangamonakitewhenua,he rorehokimonakitehuarahi
11Hewhakamatakuingatahakatoaheimeaiaiakiawehi, heiaruaruhokiiaiaionawaewae
12Kotonakahakahemoitekai,akeitewhangatonute aituakitonataha.
13Kapauiterangawahiotonakiri,aera,kapautona kahaitematamuaotemate
14Kahutiaatuiairotoitonateneti,iwhakamanawaaiia, akakaweaatuiakitekingiongawhakamataku
15Nakanohokitonatenetitemeaeharaneiiaia:aka ruiaihotewhanarikikirungakitonakainga
16Kamarokeakeonapakiakairaro,airungakatapahia atutonamanga
17Kangaroatutemaharatangakiaiairungaitewhenua; ekoreanoiaewhaiingoaitehuanui
18Kapeiaatuanoiairotoitemaramakitepouri,ka atiatiaatuhokiiteao
19Ekoreiaewhaitama,ewhaitamaraneiatetama,i rotoitonaiwi,hemorehuraneiionanohoanga.
20Miharoanakitonaratehungaimuriiaia,peraite hungaihaereraimua,mauanatoratouwehi
21Heponokonganohoangaeneiotetangatakino,kote wahihokiteneiotetangatakahoreemohiokiteAtua
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Kiapeheaaketeroaotakoutouwhakaporeareaitoku wairua,otakoutouwawahiiahaukitekupu?
3Katekaueneitawaingaakoutoukiahau,kahoreo koutouwhakamaiakoutoukatauhouneikiahau
4Ahakoakuaheahau,keiahauanotokuheenohoana.
5Kitemeakawhakanuimaikoutouiakoutoukiahau,a kakauwhaumaikiahauitokutawainga;
6Tenara,kiamohionateAtuaahauiwhakaparoriitaku take,hemeahaomaiahaukitanakupenga
7Nana,etangianaahauitemahinanakia,heoikahore ahauewhakarangona;
8Kuatutakinaeiatokuara,teputaahau;tukuaihoanae iatepourikiokuara.
9Kotokukororiahuiaatuanaeia;tangohiaanaeiate karaunaitokumahunga
10Wawahiaanaahaueiaingatahakatoa,akuariroahau: kotakuitumanakoatuaihuarangaatuanaeiaanohe rakau
11Kuamuramaihokitonaririkiahau;ekiiaanaahaueia kotetahioonahoariri
12Ehuihuianaanataua,ewhakanekeakeanaitoratou arakiahau,keitewhakapaeitokutenetiitetahitaha,i tetahitaha
13Kuameingaeiaokuteinakiamataraatuiahau; 14Kookuwhanaunga,mutuputaratou,kookuhoaake kuawarewarekiahau
15Kotehungaenohoanaitokuwhare,meakupononga wahine,kiiaihoahaueratouhetangatake:hetangatake ahaukitaratoutitiromai
16Ikarangaatuahaukitakupononga,heoikihaiiai whakaomai;Natokumangaiiinoikiaia.
17Kotokuhatauhouanakitakuwahine,metakuinoi hokimongatamarikiotokukopu
18Aera,kawhakahaweangatamarikinonohikiahau;ka whakatikaahau,kakorerokinoratoumoku
19Ewhakariharihamaianakiahauokuhoaarohakatoa,a koakuiarohaaikuatahurimaikiahau.
20Piritonutokuiwikitokukiri,kiokukikokiko,aora akeoku,kotekirikauookuniho
21Tohungiamaiahau,tohungiamaiahau,eokuhoa;kua pahokiteringaoteAtuakiahau
22Heahakoutouitukinoaiiahau,iperaaimeteAtua,te makonakoutouiokukikokiko?
23Aue,meituhituhiaakukupu!Aue,meitaiakite pukapuka!
24Meiwhaoakitekamakakitepenerino,kitemata,mo amuatonuatu!
25Emohioanahokiahaukeiteoratokukaihoko,ainga rawhakamutungakatuiakirungakitewhenua;
26Aahakoaimuriitepaungaoteneitinanaitokukiri,ka kiteanoahauiteAtuairotoiokukikokiko
27Etitiroanoahaukiaia,makuanoetitiro,amaoku kanohiematakitaki,kahorematetahiatu;ahakoahemo okuwhatumanawairotoiahau.
28Kitekikoutou,Na,tatatouhangakitetukinoiaia,kua kiteahokitetakeotemeairotoiahau?
29Kiawehikoutoukeimatetehoari;
UPOKO20
1AnorakoToparaNaamati;imeaia, 2Nakonaokuwhakaaroiwhakahokikupuakeaiirotoi ahau,nareiraanoahauihohoroai.
3Kuarongoahauiteririotokutawainga,natewairuao tokungakaumaharatekupuwhakahokikiahau
4Kahoreraneikoeimohioimuanoaatu,itewai whakanohoiaaitetangatakirungakitewhenua,
5Hepototewaewhakamanamanaaitetangatakino,ako tehariotetangataatuakorehewherikokau?
6Ahakoaekenoatonanuikingarangi,apaatutona mahungakingakapua;
7Kamemehaatuanoiaaakeake,kaperaanometona paru:kotehungakuakiteiaia,kamea,Keiheaia?
8Karereatuiaanohemoemoea,ekoreanoekitea:aeka aiaatuia,anoherekangakanohinotepo
9Kotekanohiikiteiaiaekoreekiteano;ekoreanotona wahiekiteiaiaamuriakenei.
10Ewhakamanawarekaanatamarikiingarawakore,ma onaringaanoewhakahokionarawa
11Ekianaonawheuaitetamarikitanga;katakototahime iaitepuehu
12Ahakoarekatekinoirotoitonamangai,ahakoahunae iairaroitonaarero;
13Ahakoamanawapatianoatiaeia,akahoreewhakarerea; engarikiamautonuirotoitonamangai
14Otirakaputaketanakaiirotoionawhekau,koteauo ngaahipiirotoiaia
15Ihoromiaeiatetaonga,karuakinamaianoeia;mate Atuaeakirimaiirotoitonakopu.
16Kangoteaeiatehuwarewhakamateongaahipi:ka mateiaitearerootewaipera
17Ekoreiaekiteingaawa,ingawairereotehoni,ote pata
18Kotanaiuauaaikawhakahokiaeia,ekoreanoe horomia;
19Nanahokiitukinongarawakore,whakarereaiho;mona ipahuatiahewhare,akihaiihangaeia;
20Itemeakahoreiaikiteitetatutangairotoitonakopu, ekoreanoetahiongameaemateanuitiaanaeiaemauki aia
21Ekoretetahiwahioanakaietoe;noreiraekoretetahi etitirokianataonga
22Iaiaeraneaana,erawakoreanoia:kataemaikiaia ngaringakatoaotehungakino.
23Iaiakameakitewhakakiitonakopu,kamakamaie teAtuatekahaotonaririkirungakiaia,akaringihiaiho kirungakiaia,iaiaanoekaiana
24Karereatuiaitepaturino,katuiaitekopereparahi, putapu
25Ekumeaana,kuaputamaiitetinana;aera,putamai anatehoarikanapairotoitonaau:kuataungawehikiaia
26Kotepourikatoakeitetakotomaimoanawahingaro: kakaingaiaeteahi,kihaiipuhiaetetangata;kamateki temorehuirotoitonatapenakara
27Kawhakakiteamaitonaheeterangi;kawhakatikamai anotewhenuakiaia
28Kongahuaotonawharekariro:karere,anohewai, onameaiteraeririaiia.
29KotateAtuawahiteneimatetangatakino,kote taongatupuikiiaeteAtuamona
1NakawhakautuaHopa,kamea, Atawhakarongomaikiakukorero,aheiteneihekupu whakamariemaimakoutou.
3Tukuaahaukiakoreroahau;akamututakukorero,tawai mai
4Koahaunei,kitetangatakoiatakuamuamu?akite penei,heahatokuwairuatepouriai?
5Titiromaikiahau,miharoai;kopaniaatuokoutouringa kiokoutoumangai
6Maharanoaahau,kawehi,mauputewirikioku kikokiko.
7Heahatehungakinoioraai,ikorohekeai,ae,i marohirohiaitoratoukaha?
8Pumautonuoratouurikitoratouaroarokitoratou aroaro,akoaratouwhanaukeitoratouaroaro
9Keiteoraoratouwharekeiwehi,kahorehokiateAtua patukiaratou.
10Ewhanauanataratoupuru,kahorehokiehe;kua whanautaratoukau,akahoreewhakatakatanakuaokau
11Etukuamaianaeratouaratoukohungahungaanohe kahuihipi,ekanikanianaaratoutamariki
12Hehungahapairatouitetimipera,itehapa,ekoaana kitetangioteokana.
13Oratourapautonuirungaitetaonga,kitearawatiaake kuahekekitereinga
14KoiaratouimeaaikiteAtua,Maweheatuiamatou; kahorehokimatouehiahiakiamataukiouara
15HeahateKahaRawaemahiaimatoukiaia?heaha hokitepaimatatoukiteinoikiaia?
16Nana,kahorehepaimoratouioratouringa:mataraatu iahautewhakaarootehungakino
17Anotemahaongamatengaoteramaatehungakino! anotemahaotoratouwhakangaromangakiaratou!Te tuwhamairateAtuaingamamaeiaiaeririana
18Kariteratoukitekakauwitiimuaitehau,kitepapapa ekahakinaatuanaeteparoro
19ErongoatiaanaeteAtuatonakinoheimeamoana tamariki;manaeutukiaia,akamohioia.
20Ekiteonakanohiitonahunanga,akainumiaeiateriri oteKahaRawa
21Heahahokitanamanakokitonawhareimuriiaia,ina kaporoaatuonamaramaiwaenganui?
22EwhakaakoraneitetahiiteAtuakitematauranga?e whakawaanahokiiamotehungatiketike.
23Kamatetetahiirungaitonakaha,atanoho,kahoreona pai.
24Kitonuonauitewaiu,aemakukuanaonawheuaite hinuwheua
25Kamateanotetahi,kawatonutonawairua,kahorehoki hepaiheikaimana.
26Katakotongatahirauakitepuehu,akataupokinaraua eteiro
27Nana,emohioanaahaukiokoutouwhakaaro,kita koutoungarahunanakiaanohokimoku
28Ekianahokikoutou,Keiheatewhareoterangatira? keiheahokinganohoangaotehungakino?
29Kahoreianeikoutouiuikitehungaehaereanaiteara? kahoreraneikoutouemohiokiaratoutohu?
30Keiterongoaneihokitetangatakinomoteraote whakangaromanga?kawhakaputainaratoukiteraoteriri
31Mawaiewhakaatutonaarakitonaaroaro?amawaie hoatuheutukiaiamotanaimeaai?
32Heoikakaweaiakiteurupa,nohoaikiteurupa Karekakiaiangapokuruoteawaawa,kawhaimaiano hokingatangatakatoaiaia;ekoreneihokietaeatetatau tehungaimuaiaia
34Hepehearatakoutouwhakamarienoaiahau,etoena hokitehorihoriirotoiakoutoukupuewhakahokimaina?
UPOKO22
1¶KatahiaEripataTemanikaoho;imeaia, 2EwhaipaianoraneiteAtuaitetangata?
3HeorangangakauraneikiteKahaRawatoutika?he taongaraneikiaia,kitemeingaekoeouarakiatinotika?
4Eririraneiiaiakoe?ewhakawaraneiiaiakoe?
5Hetekaianeihenuitouhe?akahorehemutungaoou kino?
6Itangohianoatiahokiekoengameaatouteinahei taunaha,huiaanaekoengakakahuotehungaenoho tahangaana
7Kihaiiwhakainumiaekoekitewaitehungangenge; kaiponuhiaanaekoehetarokitehungaematekaiana
8Kotetangatamarohirohi,iaiatewhenua;anohoanate tangatahonoreireira.
9Kongapouaru,ungarawakoretiaanaekoe,whatiwhatiia anangaringaongapani
10Nareirakarapotiaanakoeengamahanga,raruraruana koeitewehipawhakarere;
11Itepouriraneiekoreaikoeekite;anuinoangawaie taupokinakoe.
12HetekaianeikeitewahitiketikeoterangiteAtua? titiroatukitetiketikeongawhetu,anotetiketikeoratou!
13Aemeanakoe,HeahatateAtuaemohioai?e whakawaraneiiairotoitekapuapouri?
14Kotonawahingarokongakapuamatotoru,tekiteia; keitetaiawhioanoiaiterangi.
15Kamautonuraneikoekitearaomua,ihaerearaenga tangatakikino?
16Oteitâpûhiairaroa‘eitetau;
17ImeaneikiteAtua,Maweheatuiamatou:aheahae taeaeteKahaRawamoratou?
18Heoiiwhakakiiaeiaoratouwharekingameapapai: kotewhakaaroiaotehungakinoemataraatuanaiahau
19Ekiteanatehungatika,akoaana:katainaihoratouete hungaharakore.
20Heahakoarakahoreotatourawaitapahia,pauakeite ahitetoengaoratou.
21Waihoiaheihoamou,katahikoekaatanoho;mareira kataemaiaitepaikiakoe
22Tahurimairakitetureatonamangai,rongoatiahoki anakupukirotokitoungakau.
23KitehokikoekiteKahaRawa,terakoeehanga;kite nekehiaatuekoetekinokitawhitiioutapenakara
24Akawhakapurangakoeitekouraanohepuehu,te kouraoOpirakingakohatuongaawa
25Aera,koteKahaRawaheitaongamou,heihiriwautu nuikiakoe
26KoreirahokikoeahuarekaaikiteKahaRawa,akaara aketoumatakiteAtua.
27Kainoianokoekiaia,akawhakarongomaiiakiakoe; kawhakamanaanoekoeaukuputaurangi
28Kawhakatakotoriaanoekoehetikanga,aka whakapumautiakiakoe;kawhitianotemaramakirunga kiouara
29Kitemakatetangatakiraro,kakikoe,Teneianohe whakaarahangaake;kawhakaorangiaanoeiatetangata whakaiti
30Kawhakaorangiaeiatemotuotehungaharakore:ka whakaorangiaanoetemaoouringa.
UPOKO23
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Iteneiraneianoeamuamuanatakutangi:nuinoaatui takuauetetaimahaotepatungaiahau
3Aue,meimohioahaukitewahiekiteaiahauiaia!kia taeatuaiahaukitonanohoanga!
4Kaatawhakatakotoriaeahauakukorerokitonaaroaro, kawhakakiiahokitokumangaikingakuputautohetohe
5Kamohioahaukingakupuewhakahokiamaieiaki ahau,kamaramahokitanaemeaaikiahau
6Ewhakaputainamairaneitonakahanuiinatautohetohe kiahau?Kao;engarikahomaieiahekahakiahau.
7Koreiratetangatatikatautohetoheaikiaia;akaora tonuahauitokukaiwhakawaaketonuatu
8Nana,haereanaahaukimua,akahoreiaireira;kimuri, heoikahoreahauekiteiaia
9Kimaui,kamahiia,heoikahoreahauekiteiaia;ehuna anaiaiaiaanoitetahakimatau,tekiteahauiaia.
10Otiiaemohioanaiakitearaeangaatuaiahau:kiaoti ahautetitiroihoeia,anohekouraahauitokuputangamai
11Maupuonatakahangaitokuwaewae;upuahaukitona ara,kihaihokiipekake
12Kihaihokiimahueiahautewhakahauaonangutu;Ko ngakupuatonamangainuiatukiahauitakukai.
13Koia,kotahitonutonawhakaaro,amawaiiae whakatahurike?kotatonawairuaihiahiaai,emahiaanae ia.
14Ewhakaotiaanahokieiangameaiwhakariteamoku: hemahaanohokingameaperakeiaia
15Koiaahauiohorereaiitonaaroaro:kawhakaaroaro ahau,kawehiiaia
16NgohenoahokitokungakauiteAtua,raruraruana ahauiteKahaRawa.
17Kihaineihokiahauiwhakangaromiaimuaotepouri, kihaihokiihipokinaeiatepouriitokuaroaro
UPOKO24
1HeahangawatewhakapurangatiaaieteKahaRawa?te hungaemohioanakiaiatekiteaiionara?
2Koetahiewhakanekeatuanaingarohe;ekahakinaana eratoungakahui,whangaiaihoeratou.
3Eaiaatuanaeratoutekaiheangapani,etangohiaana heitaunahatekauatepouaru
4Whakapekaiaketiaanaeratoungarawakoreiteara: huihuianangawareotewhenua,piriana
5Nana,ritetonuratoukitekaihemahoaoitekoraha, haereatuanakitaratoumahi,kitaratoumahi;imaranga wawekitepahua:heikaitekorahamaratou,maaratou tamariki.
6Ekotiaanaeratoutanawitiitemara,ekohiaanaeratou ngawainaatehungakino
7Emoetahangaanaratou,kahorehekakahu,kahorehoki hehipokiitemaeke.
8Makuihoratouiteawhaongamaunga,a,kakorehe rerenga,kaawhiitekamaka.
9Etangohiamaianaeratoutepaniiteu,etangoanaite taunahaaterawakore
10Koiakahaeretahangaratou,kahorehekakahu,aka hariangapaihereitematekai;
11Emahineiitehinuirotoioratoutaiepa,etakahineii aratoupokawaina,metemateitewai
12Eaueanangatangatairotoitepa,ekarangaanahoki tewairuaotehungaipatua:kahoreanoiaateAtua whakakuwarekiaratou.
13Notehungaratouewhakakekeanakitemarama; kahoreratouemohiokionahuarahi,ekoreanoratoue nohokionahuarahi.
14Emarangaanatekaikohuruitemeakamarama,patua ihoeiatewaremeterawakore;aitepokapenaiaite tahae.
15Etatarianatekanohiotetangatapuremukianehunehu iho,emeaana,Ekoretekanohiekiteiahau:ehunaanaia itonamata.
16Ekerianaratouingawhareitepouri:iteawateaepa anaratoukiaratou:kahoreratouemohiokitemarama
17Kiaratouhokieriteanateatakiteatarangiotemate: kitematautetahitangatakiaratou,keirotoratouinga whakamatakuoteatarangiotemate
18Teretonuiakitotewai;kuakangatoratouwahii rungaitewhenua:ekoreiaetitirokitehuarahikinga marawaina
19Karirongawaiotehukarereitetauraki,itewera:te hungaharaanohokiitereinga
20Kawarewaretekopukiaia;hekairekaiamateiro;e koreiaemaharatiaamuriakenei;kawhatihokitekino anoherakau
21Etukinotiaanaeiatepakokokihaineiiwhanau: kahorehokianamahipaikitepouaru.
22Ekumeaatuanahokieiangamarohirohikitonakaha: kawhakatikaakeia,kahorehetangataeukiteora
23Ihomaianokiaiakiaautenoho,akaokiokiiaki runga;heoikeirungaonakanohiioratouara
24Ewhakanekehiaakeanaratouhewahiitinei,kua kahorenoaiho;katapahiaatuanokongakauruongapuku witi
25Kitemeahetekateneikowaiheiwhakatekakiahau, heiwhakakahoreitakukorero?
UPOKO25
1AnorakoPiriraraHuhi;imeaia, 2Keiaiaterangatiratangametewehi:koiaheihohouite rongoionawahitiketike.
3Etaearaneianaopetetatau?kowaihokiekoree whitingiaetonamarama?
4AmateahakatikaaitetangatakiteAtua?mepeheaka maaitewhanauatewahine?
5Titirokitemarama,heoikahoreewhiti;aera,konga whetukahoreimakitanatitiro
6Kiaitirawaihototetangata,hekutukutunei?kotetama atetangata,hekutukutunei?
UPOKO26
1NakawhakautuaHopa,kamea, 2Hehapaipeheatauitekahakore?hepeheatauwhakaora iteringakore?
3Ipeheatauwhakatakotoitewhakaaronuimotetangata whakaarokore?hepeheataukorerotangaitauameatonu nei?
4Ikorerokupukoekiawai?nowaihokitewairuaiputa maiiakoe?
5Ehangaanangameamateiraroitewai,mengatangata anooreira
6Etakotokauanatereingaitonaaroaro,kahorehokihe hipokiotewhakangaromanga
7Ehorahiaatuanaeiaterakikirungakitewahitakoto kau,whakairihiaanaeiatewhenuakirungakitekahore noaiho
8Etakaiaanaeiangawaikirotokianakapuamatotoru; kahorehokitekapuaipakaruiraroiaratou.
9Ekaiponuhiaanaeiaamuaotonatorona,horahiaanae iatanakapuakirunga
10Hemeakarapotinanangawai,roherawa,ataenoakite mutungamaioteaometepo
11Wirianangapouoterangi,miharoanakitanaako
12Kotonakahaheiwhakakorikoriitemoana,maruanate hungawhakakakeitonamatauranga
13Natonawairuaiwhakapaipaingarangi;natonaringai hangatenakahikoroke.
14Nana,hewahangaeneinoonaara;anoteitiotewahi onaerangonaana?engarikotewhatitiriotonakahako waikamatau?
UPOKO27
1¶NaikorerotonuaHopaitanapepeha,imea, 2EoraanateAtua,nananeiiwhakakahoretokuwhakawa; meteKahaRawa,nananeiiwhakapouritokuwairua;
3Keitetoitutonuhokitokumanawairotoiahau,akei rotoiokupongapongatewairuaoteAtua;
4Ekoreokungutuekorerokino,ekoretehiangaepuakii tokuarero
5MateAtuaahauearaikeiwhakatikaiakoutoueahau:e koreewhakarereaeahautokutapatahitanga,amatenoa ahau
6Kamautakupupurikitokutika,ekoreetukuaatue ahau:ekoretokungakauetawaikiahauiahauanoeora nei
7Kiaritetokuhoaririkitetangatakino;kotetangatae whakatikamaianakiahau,kiariteiakitetangatahara
8Heahaotitatewhakaponokoreetumanakoai,ahakoaka whairawaia,kitetangohiaatueteAtuatonawairua?
9ErongoraneiteAtuakitanatangiinapatehekiaia?
10EahuarekaraneiiakiteKahaRawa?ekarangatonu raneiiakiteAtua?
11KawhakaakonakoutoueahaukiteringaoteAtua:e koreehunaeahaungameaetakotomaineiiteKaha Rawa.
12Nana,kuakitekoutoukatoa;heaharakoutoui wairangirawaai?
13KotateAtuawahiteneimatetangatakino,kotemeae whakarereaihomangakaitukino,kotateKahaRawae riroiaratou
14Kitemeakatokomahaanatamariki,heimeamate hoari;ekoreanohokionauriemakonaitetaro.
15Koonamorehukatanumiakitemate;ekoreanohoki anapouaruetangi.
16Ahakoaameneiaitehiriwaanohepuehu,apaetonute kakahumonaanoheparu;
17Epaeanoiaia,engarikakakahuriaetetangatatika,ka weheweheahokitehiriwaeteharakore.
18Karitetanahangaitonawharekitatepurehurehu;
19Katakototetangatataonga,otiiaekoreekohiakite kohi;
20Ritetonukitewaingawhakawehiemauaiia;tahaetia anaiaeteparoroitepo.
21Kakahakinaatuiaetemarangai,ariroanaia:kaaia atuanoiaitonawahi
22KaakimaihokiteAtuakiaia,ekoreanoiaetohungia; meanoaiakiareremaiirotoitonaringa
23Kapapakitetangataioratouringakiaia,kaaatuiaia itonawahi.
UPOKO28
1Heruaanototehiriwaeputamaiai,hewahianotote kouraewhakarewainaai
Hemeatangomaiterinonorotoitewhenua;note kamakateparahi,hemeawhakarewa
3Ewhakatakotoriaanaeiahemutungamotepouri,e rapuaanaeiakitetinotutukitangaatungakohatuote pouri,oteatarangiotemate
4Epakarumaianatewaipukeirotoingatangata;konga waihokikuawarewaretiaetewaewae:kuamaroke,kua maweheatuitetangata
5Kotewhenua,eputamaianahetaroirotoiaia:aka hurihiaakeararoihoanoheahi.
6Heiwahimongahapiraonakohatu,hepuehukouraano tona
7Hehuarahiterakahoreimohiotiaetemanu,kianoikitea etekanohiotewhatura
8Kahorengakuaoraionakiatakahiitauaarakahorehoki areirakiahaereaeteraionatutu.
9Epaatuanatonaringakitekamaka;hurihiaakeeianga putakeongamaunga
10Etapahiaanaeiaheawairotoingakamaka;ekiteana tonakanohiingameautunuikatoa
11Ehereaanaeiangaawakeipakaru;ewhakaputaina maianaeiatemeahunakitemarama.
12Ekiteaiakiheatewhakaaronui?keiheahokitewahio tematauranga?
13Ekoretetangataemohiokitonautu;ekoreanoekitea kitewhenuaotehungaora
14Ekiakeanaterire,Kahoreiahau:ekimaianahokite moana,Kahoreiahau.
15Ekoreehokonakitekoura,ekoreanohokietaeate paunatehiriwamotonautu
16EkoreetaeatewhakaritekitekouraoOpira,kite onikautunui,kitehapira
17Ekoreeritetekoura,tekohatupiatakiaia:ekoreano ehokonakingameakouraparakore
18Ekoreewhakahuatiatekaoa,ngapeararanei:hiraake hokiteutuotewhakaaronuiitoterupi.
19EkoretetopahaoEtiopiaeritekiaia,ekoreetaute kouraparakoreheiutu
20Nohearatewhakaaronui?keiheahokitewahiote matauranga?
21Hemeahunanahokiingakanohiongameaorakatoa, ngarorawaingamanuoterangi.
22Ekiakeanatewhakangaromangarauakotemate,i rongoomauataringakitonarongo
23EmohioanateAtuakitonaara,kuamohioanoiaki tonawahi.
24Etitiroanahokiiakingapitootewhenua,ekiteanaia ingameairaroiterangi,aputanoa;
25Heiwhakataimahamongahau;epaunatiaanaeianga waikitemehua
26Iaiaewhakatakotoanaitetikangamoteua,ite huarahimoteuiraotewhatitiri;
27Ikiteanoiaireira,awhakapuakinamaiana;i whakapaiaeia,aera,irapuaeia.
28Akameaiakitetangata,Na,kotewehikiteAriki,ko tewhakaaronuitena;kotemaweheatuitekinokote matauranga.
UPOKO29
1¶NaikorerotonuaHopaitanapepeha,imea, 2Aue,meiriteahaukingamaramaomua,kingaraitiaki aiteAtuaiahau!
3Itewhitingaotanaramakirungakitokumahunga,ana tonamaramaihaereahauitepouri;
4Meahauanoingaraotokutamarikitanga,itemeakei rungatemeangaroateAtuaitokutapenakara;
5ItemeaenohoanaanoteKahaRawaiahau,akeitetahi tahaokuakutamariki,keitetahitaha;
6Itakuhoroingaiokutakahangakitepata,areremaiana ngaawahinukiahauitekohatu;
7Itokuhaerengaatukitekuwahakitepa,awhakapaiana itenohoangamokuitewaharoa!
8Kakitengataitamarikiiahau,apiriana:whakatikaana ngakoroheke,tuanakirunga.
9Mutuputekoreroangarangatira,kuakopaniateringaki oratoumangai
10Ngaroanatereoongarangatira,pirianaoratouarero kioratoungao
11Noterongongahokiotetaringaiahaumanaakianai ahau;a,itekitengaotekanohiiahau,whakaaemaianaki ahau
12Notemeaiwhakaorangiaeahauterawakoreiaiae karangaana,tepanimetetangatahokikahoreneiona kaiawhina
13Itaukirungakiahautemanaakiatetangataetataana kitewhakangaromanga:harakoaanaiahautengakauote pouaru
14Ikakahuriaeahautetika,akoteratokukakahu:erite anatakuwhakaritewhakawahekoroka,hekarauna.
15Hekanohiahaukitematapo,hewaewaekitekopa
16Hematuaahaukingarawakore:aiatarapuaeahaute totoheatehungakihaineiahauimohio
17Wawahiaanaeahaungakauaeotetangatakino,a takiritiamaianaeahautanameapahuairotoionaniho.
18Katahiahaukamea,Teraahauemateirotoitoku ohanga:kawhakanuiaokurakiaritekiteonepu
19Kuataurapatokupakiakakingawai,apaunoatepoi tauanatetomairangikirungakitokumanga
20Kotokukororiahoutonuirotoiahau,ahokiakeanate kahaotakukopereitokuringa.
21Iwhakarongomaingatangatakiahau,itatari, whakarongopukuanaratouiahauewhakatakoto whakaaroana.
22Imuriiakukupukihairatouikoreroano;amaturuturu ihoanatakukupukirungakiaratou
23Itariamaiahaueratouanokoteua;hamamaanao ratoumangaianoetatarianakiteuaomuri
24Mehemeaikataahaukiaratou,kihaiiwhakaponohiae ratou;kihaianoiwhakatakaeratoutemaramaotokumata
25Nakutoratouaraiwhiriwhiri,anohoanaahauhei rangatira,nohoanahokiahauanohekingiirotoiteope;
UPOKO30
1Inaianeiiaekatainamaianaahauetehungatamariki rawaiahau,etehungakihaineiahauiwhakaaekiauruo ratoumatuakirotokingakuriotakukahui.
2Aera,heiahamakutekahaooratouringa?
3Imokemokeratouiterawakore,itehemokai;erereana kitekorahaimua,mokemoke,mokemoke.
4Etapatapahiaanaeratoungamarouitetahaongarakau ririki,mengapakiakahunipaheikaimaratou
5Hemeapeiaturatouirotoingatangata;e karangarangatiaanaratouanohetahae;
6Menohokingakapitiongaawaawa,kingaanaote whenua,kingakamaka.
7Tangianaratouirotoingarakauririki;huihuiaanaratou kiraroingaongaonga
8Hetamarikiratounangakuware,aera,hetamarikinate hungaingoakore;hehungakinoaturatouitewhenua
9Inaianeikuawaihoahauheiwaiatamaratou,ae,hei whakataukimaratou.
10Ewhakariharihamaianaratoukiahau,erereanai tawhitiiahau,akahoreekaiponuhiaeratoutehuwareki tokumata.
11Kuaotihokitakuahoteweweteeia,aewhakatupuria kinotiaanaahaueia,akuatukuaeratouteparaireitoku aroaro.
12Itokumataukaaratetaitamariki;turakinaanaeratou okuwaewae,ewhakaarahiaanaeratoukiahaungaarao toratoungaromanga.
13Etakakinoanaratouitokuara,ewhakatupuanaitehe moku,akahorehehoamahimoratou
14Ritetonukitewainuiepakarumaianaratoukirunga kiahau:itewhakangaromangakahurimairatoukirunga kiahau.
15Kuatahurimaingawehikiahau,earuanaratouitoku wairuaanohehau:kotewhakahauoramoku,pahemoke anaanohekapua
16Nainaianeikuamaringitokuwairuakirungakiahau; maupuahauingaraotetangi
17Itepoewerohiaanaokuwheuairotoiahau:kahore hokiheokiokingaookuuaua
18Hekahanuinotokumateiahuakeaitokukakahu:e awhineiiahau,anohewhiriotokukoti.
19Kuamakaahaueiakiteoru,kuariteahaukitepuehu, kitepungarehu
20Etangianaahaukiakoe,heoikahorekoeewhakao maikiahau:etuanaahau,heoikahorekoeetitiromaiki ahau
21Kuakinotaumahikiahau:kotekahaotouringakeite whakatikamaikoekiahau.
22Kuahapaingaakeahauekoekitehau;kuameingae koekiaekekirunga,awhakamotitiaihoekoeokurawa.
23Emohioanahokiahauteraahauekaweaekoekite mate,kitewharehokiiwhakariteamotehungaorakatoa 24Ekoreanoiatonaringaetotoroihokiteurupa; 25Kihaiianeiahauitangikitetangatahemateneitona? kihairaneitokuwairuaipourikitehungarawakore?
26Iahauitatariaikitepai,heoikuataemaitekino; tumanakoatuanaahaukitemarama,heoikuataemaite pouri
27Kookuwhekau,metemeaekoropupuana,teata takoto;
28Ehaerepourianaahau,kahorehera:kotaku whakatikangaakeirotoitewhakaminenga,katangi.
29Heiteinaahaukingatarakona,heihoamongaruru
30Kotokukirimangutonukeirungaiahau,kaiaanaoku wheuaitewera.
31Noreiraitahurikeaitakuhapakitetangi,metaku okanakitereootehungaeuhungaana
UPOKO31
1Kuaotitakukawenatakiokukanohi;heaharaahaui whakaaroaikitekotiro?
2HeahatateAtuawahietumaiaiirunga?Heahahokita teKahaRawataongatupuirunga?
3Hetekaianeihewhakangaromangamotetangatakino? hewhiukemongakaimahiitekino?
4Hetekaianeiekiteaanaeiaokuara,etauaanaeiaoku hikoingakatoa?
5Kitemeaihaereahauirungaitetekatekanoa,ai hohorotokuwaewaekitetinihanga;
6Kiapaunatiaahauirungaitepaunatika,kiamohioaite Atuakitokutapatahitanga
7Kitemeaikotitiketokuhikoingaiteara,aiwhaitoku ngakauiokukanohi;akitemeaimautetongikiokuringa; 8Kati,koahauheiwhakato,amatetahiatuekai;aera,kia hutiaatuokuuri.
9Kitemeaiwhakawairangitiatokungakauetewahine,ai whangaahauitetatauotokuhoa;
10Heoikiahuriparaoatakuwahinematetahiatu,kiapiko ihoanoetahikirungakiaia
11Hekinorawahokitenei;aera,hehekiawhiuaenga kaiwhakawa.
12Heahihokiteraekaianakitewhakangaromangarawa, potonoaakuhuakatoa.
13Kitemeaiwhakahaweatiaeahautewhakawaataku ponongatane,atakuponongawahine,iarauaetotoheana kiahau;
14KapehearaahauinawhakatikateAtua?akataemaiia, heahatakuewhakahokiatuaikiaia?
15Hetekaianeinatokukaihangaahauihangairotoite kopu?hetekaianeinatetahiiwhaiahuaaitatouirotoite kopu?
16Kitemeaikaiponuhiaeahautangarawakoreihiahia ai,ameingaanaeahaungakanohiotepouarukiapauite minamina;
17Kitemearaneiikaingatakumaramaraetokukotahi,a kihaitepaniikaiitetahiwahi;
18(Hemeawhakatupuianotokutamarikitangaakeano metemeanatematuaia:hemeaarahiianakunotekopu maianootokuwhaea;)
19Kitemeaikiteahauitetahietataanakitematehe korekakahu,iterawakoreraneikahoreneihehipoki;
20Kitemeakihaitonahopeimanaakiiahau,akihaiiai mahanaingahuruhuruoakuhipi;
21Kitemeaiaratokuringakitepani,itokukitengai tokuawhinaitekuwaha;
22Nakiamarereatutokuringairotoitokupeke,kia whatitokutakakaukirotokitewheua
23KotewhakangarohokiateAtuatakuiwehiai:kihai hokiitaeaeahautewhakamanawanuiitonanui.
24Kitemeaiutokuwhakaarokitekoura,aimeaahauki tekouraparakore,Kokoetakuewhakawhirinakiatuai; 25Kitemeaikoaahaukitemahaookurawa,akitenuio tatokuringaiwhiwhiai;
26Kitemeaikiteahauiteraewhitiana,itemarama raneiehaereanaitonatiahotanga;
27Akakumeapukutiatokungakau,kakihiatokuringae tokumangai
28Naheheanoteneiheiwhiungamatekaiwhakawa:he tekahokinakukiteAtuairunga
29Kitemeaikoaahaukitewhakangaromangaote tangataikinokiahau,iwhakakakeraneiiahauitetupono otehekiaia;
30Akihaiahauitukuitokumangaikiahara,iwhaikia kangatonawairua.
31Meikahorengatangataotokutenetiimea,Aue,me korenoaihotetahiwahiotonakikokiko!ekoretatoue makona.
32Kihaitemaneneimoeiwaho;iwhakatuwheratiaanoe ahauokutataukitetangatahaere;
33Kitemeaihipokinaeahauokuhe,iperameArama,i hunaitokukinokirotokitokuuma;
34Iwehiraneiahauitemanotini,imatakuraneiite whakahaweaangahapu,iwahanguaiahau,kahorehokii putakiwahootekuwaha?
35Aue,meiwhakarongomaitetahikiahau!Nana,ko takuipaiai,mateKahaRawaewhakahokimaihekupuki ahau,amatokuhoatauwhaingaetuhituhihepukapuka
36Ina,kuaamohiaeahauirungaitokupokohiwi;kua hereaeahauheikaraunamoku.
37Kuawhakaaturiaeahaukiaiatemahaookuhikoinga; anoherangatiraahaukawhakatataatukiaia
38Kitetangitokuwhenuakiahau,akeiteamuamuano onamoa;
39Kitemeaikaingaeahauonahua,hemeautukore,a kuamateraneionarangatira;
40Nakiatuputewitiitetataramoa,tepareiitetaruKa mutungakupuaHopa
1Heoimutuaketewhakahokikupuaeneitangatatokotoru kiaHopa,notemeahetikaiakitonaneiwhakaaro
2NakuamurateririoErihutamaaParakerePuti,note whanauiaRame:muraanatonaririkiaHopa,notemeaki tanatikarawaiaiteAtua
3Imuraanotonaririkionahoatokotoru,notemeakihaii kiteaeratouhekupuheiwhakahokingaatu,heoikeite whakaheanoratouiaHopa
4NaitatariaErihukiakoreroraanoaHopa,notemeahe kaumatuaakeratouiaia.
5A,notekitengaoErihukahorehekupuingamangaio eneitangatatokotoruheiwhakahokingaatu,muraanatona riri.
6NakaohoaErihutamaaParakerePuti,kamea,He taitamarikiahau,kokoutouiahekorohekerawa;koiaahau imatakuai,temaiaaikitewhakaatuitokuwhakaarokia koutou
7Imeaahau,Mangaratekorero,mangataukuamahae whakaatutewhakaaronui
8Otiiahewairuaanototetangata,natemanawaanoote KahaRawaratouiwhaimaharaai.
9Kongatangatanunui,kahoreoratouwhakaaronui,ko ngakaumatua,kahoreemataukitewhakawa
10Koiaahauimeaai,Whakarongokiahau;Mewhakaatu anohokieahautokuwhakaaro
11Nana,itatariahaukiakoutoukupu;Iwhakarongoahau kiakoutoukupu,iakoutouerapuanaitakoutouekorero ai
12Aera,imaharaahaukiakoutou,akihaitetahiokoutou iwhakaatuiteheoHopa,iwhakahokikupuraneikiana kupu
13Keimeakoutou,Kuakiteaematoutemohio,nateAtua iaituraki,eharaitetangata.
14Nakihaianakupuiangamaikiahau;ekoreanoahaue whakahokikupukiaiakiakoutoukorero
15Pouriurianaratou,koreakearatoukupuwhakahoki: mutuakearatoukorero
16Iahauetatariana,(kahorehokiratouekorero,note meakatutonuratou,kareakehewhakahokikupuatu;)
17Imeaahau,Mewhakahokiatuanoeahauakukupu,ka whakaatuhokiahauitokuwhakaaro
18Kitonuhokiahauitekorero,eakiakinaanaahauete wairuairotoiahau
19Nana,kotokukopuritetonukitewainakahoreneiona putanga;kuaritekitepakaruanoheipuhou.
20Mekoreroahau,kiataaitokumanawa;kapuakioku ngutu,kawhakahokikupuahau
21Na,kauaahauewhakapaikitekanohitangata;kaua hokiahauehoatuingoawhakapaipaikitetangata
22Kahorehokiahauemohiokitewhakapati;peneikariro waweahauitokuKaihanga.
UPOKO33
1¶Tenara,whakarongo,eHopa,kiakukorero,kiawhai taringakiakukupukatoa.
2Nana,kuapuakineitokumangai,keitekorerotokuarero irotoitokumangai
3Maakukupumatetikaotokungakau:kawhakapuakina eokungutuhematauranga.
4HemeahangaahaunateWairuaoteAtua,anate manawaoteKahaRawaahauiwhaioraai
5Kitetaeaekoetewhakahokikupumaikiahau, whakatikaiaaukupukitokuaroaro,etukirunga
6Nana,kotokuangakiteAtuahepenahokiitauipaiai: hemeahanganeianoahaukiteparu
7Nana,ekoretewehikiahauewhakawehiiakoe,ekore anohokitokuringaetaimahaihokiakoe.
8Heponokuakoreromaikoekiokutaringa,akuarongo ahauitereooaukupu,emeaana,
9Hemaahau,kahoreokuhe,heharakoreahau;kahore hokiheheirotoiahau.
10Nana,eraputakeanaiakiahau,ekiiaanaahaueiahe hoaririnona;
11Ekarapitiaanaeiaokuwaewaekiterakau,eatatitiro anaiakiokuhikoingakatoa
12Nana,eharateneiitemeatika;makuewha-kaatukia koe,nuiatuteAtuaitetangata.
13Heahakoeitotoheaikiaia?ekorehokiekorerotiae iatetahioanamea
14Kotahihoki,aera,eruakorerotangaateAtua,heoi kahoreemaharatiaetetangata
15Itemoemoea,itemoemoeaotepo,itemeakaauiho temoeotetangata,ingamoengairungaitemoenga;
16Koreiraiawhakapuareaiingataringaongatangata, hiriaiiteakomoratou;
17Kiawhakanekehiaaitetangataitanaiwhakaaroai,kia hunaaihokitewhakapehapehaotetangata
18Epuritiaanaeiatonawairuakeitaekiterua,tonaora keiriroitehoari
19Ewhiuaanahokiiakitemamaeirungaitonamoenga, kitengautonuhokioonawheua.
20Awhakariharihaanatonaorakitetaro,tonawairuaki tekaiwhakaminamina
21Ehoniaanaonakiko,akorenoaekitea;akoona wheuakihaineiikiteaiputamaikiwaho
22Aera,ewhakatataanatonawairuakiterua,tonaoraki ngakaiwhakamate.
23Kitemeahekarerekeiaia,hekaiwhakamaori,kotahii rotoitemano,heiwhakaatuitonatikakitetangata;
24Nakaarohaterakiaia,akamea,Whakaorangiaiakei hekekiterua,kuakiteahokieahauheutu
25Koonakikokikokangawariatuitotetamaiti,kahoki anoiakingaraotonatamarikitanga.
26KainoiiakiteAtua,akamanakoterakiaia:akakite iaitonamatairungaitekoa:notemeakautuaeiatetika otetangata.
27Katitiroiakingatangata,akitemeatetahi,Kuahara ahau,whakaparoritiaakeeahautetika,akahorehepaiki ahau;
28Kawhakaorangiaeiatonawairuakeirirokiterua,ae kitetonawairuaitemarama
29Inaha,eravepinepineteAtuaiteiemaumeaatoairoto itetaata;
30Heiwhakahokimaiitonawairuairotoiterua,kia whakamaramatiakitemaramaotehungaora.
31Kiawhaiwhakaaromai,eHopa,whakarongomaiki ahau:nohopukukoe,akakoreroahau.
32Kitemeahekuputau,whakahokiamaikiahau:korero: kotakuhokiipaiaikiawhakatikaiatau
33Kitekahore,whakarongokiahau:nohopukukoe,a makukoeewhakaakokitewhakaaronui.
UPOKO34
1IwhakahokianoaErihu,imea, 2Whakarongokiakukupu,etehungawhakaaronui;kia whaitaringamaikiahau,etehungamohio
3Ewhakamatauanahokitetaringaingakupu,kaperame temangaikiterekaotekai.
4Kotatatouewhiriwhiriaimatatoutewhakawa:kia mohiotiahokietatou,etenei,etenei,koteahatemeapai
5KuameaneihokiaHopa,Hetikataku,akua whakapeauaketiaeteAtuatewhakawamoku.
6Metekaraneiahauitetikamoku?ekoretokumarutanga emahukitekorehehe.
7KowaitetangataeritekiaHopa,metemeahewaite tawaieinumiaanaeia?
8Kuauruneikitetiraongakaimahiitehe,aehaeretahi anamengatangatakikino.
9Kuameahokiia,Kahorehepaingakitetangatakite ahuarekaatuiakiteAtua
10Noreirawhakarongomaikiahau,engatangatangakau mohio:ekorerawateAtuaemahiitekino;nateKaha Rawahokiemahiheaiia.
11Kautuahokieiatetangatamotanamahi,karitehoki kitotetangataarangameaewhakawhiwhiaeiakiaia
12Aera,ekoreteAtuaekino,ekoreanohokiteKaha Rawaewhakaputakeitewhakawa
13Nawaiiaimeaheikaitirotiromotewhenua?Nawai hokiiwhakariteteaokatoa?
14Kiteangamaitonangakaukitetangata,kitekohiaatu eiakiaiatonawairuametonamanawa; 15Kahemongatahingakikokikokatoa,akahokianote tangatakitepuehu
16Nakitemeahengakaumohiotou,whakarongokitenei; kiawhaitaringamaikitereooakukupu.
17Ewhairangatiraanoraneitetangataekinoanakite tika?ewhakaheraneikoekitetangatatika?
18Etauanaraneitemeaatukitekingi,Hekinokoe?ki ngarangatira,Hehungakinokoutou?
19Kiaitirawaihokiaiaekoreneiewhakapaikite kanohiongarangatira,ekoreneiehiraaketonapaikite hungawhairawaingarawakore?hemahihokiratoukatoa naonaringa
20Kihaiiahakuamateratou,kuawiriteiwiiwaenganui po,kapahemoatu,karirotehunganunui,kahorehokihe ringa
21Keirungahokiingaaraotetangataonakanohi,ekitea anaeiaonahikoingakatoa
22Kahorehepouri,kahoreheatarangiotemateepiriai ngakaimahiitekino.
23Ekorehokienuiatuitetikatemeaeutainaeiaki rungakitetangata;kiahaereaiiakitewhakawakiteAtua 24Kawawahiaeiangatangatanunui,tetaeatetatau,a whakaturiaakeetahiatuimuriiaratou
25Naemohioanaiakiaratoumahi;ahurihiaakeratoue iaitepo,amongamonganoaratou.
26Hehungakinoratou,pakiaihoeiaitetirohangaate tangata;
27Moratouitahurikeatuiaia,kihaihokiiwhakaaroki tetahioonaara;
28Naratouhokiiputaaitetangiaterawakorekiaia,aka rongoiakitetangiatehungaetukinotiaana.
29Kitemeingaeiakiaatanoho,kowaihei whakararuraru?akitehunaeiatonamata,kowaiekiteia ia?ahakoaimeatiakiteiwi,kitetangataranei;
30Koreaketewhakaponokoreekingi,keimahangatiate iwi.
31HetikaanokiameakiteAtua,Kuapehiaeahaute whiu,ekoreahauemahiiteheamuriakenei
32Kotemeakihaiikiteaeahaumauewhakaatumaiki ahau:kitemeaimahiahauitehe,kamututaku
33Kiariteraneikitauiwhakaaroai?kautuaeia,kite whakakahorekoe,kitauipaiai;eharaitemeakoahau:na, mauekorerotauemohiona
34Mangatangatangakaumaharaekoreromaikiahau,a matetangatawhakaaronuiewhakarongomaikiahau.
35KahorehemataurangaoHopaiaiaikorerora,kahore hokihemaharairotoianakupu
36KotakuipaiaimeiwhakamatauriaaHopaate mutungaraano,moanakupuiwhakahokiamaieiamo ngatangatakikino
37Etapiritiaanahokieiatetutukirungakitonahara,kei tepakipakiiaionaringaiwaenganuiiatatou,awhakanuia anaeiaanakupukiteAtua.
UPOKO35
1IkoreroanoaErihu,imea, 2Kitouwhakaarohetikateneimauemeaana,Nuiatu tokutikaitoteAtua?
3Imeanakoe,Heahaterawakiakoe?a,Heahatepaiki ahau,kitemaahauitokuhara?
4Makuewhakahokihekupukiakoe,kiakoekoouhoa. 5Kiamatatauatutautitirokingarangi;titiroatuhokiki ngakapuaetiketikeakenaiakoe
6Kiteharakoe,kaahakoekiaia?akitewhakanuiaau mahitutu,eahaanaraneikoekiaia?
7Kitemeahetikakoe,koteahaehoatuanaekoekiaia? koteaharaneiatouringakariromaiiaia?
8Kamamaepeatetahitangatapenaiakoenaitoukino;ka whaipaianotetamaatetangatakitoutika
9Hemahanongatukinotangaitangiairatou;nate ringaringaotehungakahaiaueairatou
10Kahoreiatetahiemeaana,KeiheatokuKaihanga,te Atua,ehomaineiingawaiataitepo;
11Enuiatuneitanawhakaakokiatatouitanakinga karareheotewhenua,nanahokiinuiaiotatoumaharaio ngamanuoterangi?
12Karangaanaratouireira,heoikahorehekupue whakahokiamai,hemeanatewhakapehapehaotehunga kino.
13Heponoekoretetekatekanoaewhakarangonamaiete Atua,ekoreanohokietirohiamaieteKahaRawa
14Kaitirawaihokitemeakoe,kahorekoeekiteiaia,kei tonaaroarotewhakaritewhakawa;nareira whakawhirinakikoekiaia
15Na,itemeakahorehepena,itaemaiiairungaitona riri;heoiekorerawaiaemohio
16KoiaipuakiaitemangaioHopa,hemeahorihorikau nei;kahorehemataurangaewhakamahaanaeia
UPOKO36
1IkoreroanoaErihu,imea, 2Tukuaahau,kiaitinei,akawhakaatuahaukiakoe; 3Katikinaatueahautokumohioitawhiti,kawhakatikaia tatokuKaihanga
4Ekorerawahokiakukupueteka:teneikeiakoete tangatakuatinonuitonamatauranga
5Nana,hepakariteAtua,ekoreanoiaewhakahawea: pakaritonutekahaotonamohio.
6Ekoretetangatakinoewhakaorangiaeia;
7Ekoreemututanatitirokitetangatatika;aera,nana ratouiwhakapumauakeake,akawhakanekehiaakeratou.
8Kitemeakuaherearatoukitemekameka,maupuite rahirimamae;
9Nakawhakakiteaeiakiaratoutaratoumahi,meoratou he,ihirarawaairatou
10Kawhakapuaretiaanoeiaoratoutaringakiteako,aka kikiahokiitekino.
11Kiterongoratou,akamahikiaia,kapauoratourai rungaitepai,oratoutauirungaingaahuareka
12Otirakitekoreratouerongo,kangaroratouitehoari, hemoihoratou,kahorehokihematauranga
13Kotehungawhakaponokoreoratoungakau,puranga rawaiaratouteriri;kahorearatoutangiinaherearatoue ia
14Kamateratouitetaitamarikitanga,akangarotoratou orairotoitehungapoke
15Koiaheiwhakaoraiterawakoreinamate,e whakapuaretiaanaeiaoratoutaringainatukinotia.
16Aera,mekoeano,terakoeeriroiaiairotoite kuititangakitewahiwhanui;kitonuhokiitengakotemea ewhakatakotoriakirungakitautepu.
17Otiiakitonukoeitetikangaatetangatakino;
18Naitemeaheriritenei,kiatupatokeirirokoeitenuio teutu;
19Ewhakaaroraneiiakiourawa?ehara,eharaitekoura, mengakahakatoa
20Kauaehiahiatiatepo,tewaeriroaingatangataito ratouwahi
21Kiatupato,kauaetitirokitekino;
22Nana,koteAtua,kotonakahaheiwhakanui:kowaite kaiwhakaakoheiritemona?
23Kowaitekaitohutohuitearamona?Kowairaneihei kiatu,Kuamahikoeitehe?
24Kiamaharakiawhakanuiaekoetanamahi,ekiteneite tangata
25Kakitengatangatakatoa;matetangataekiteitawhiti.
26Nana,henuiteAtua,ekoreanoemohiotiaetatou;e koreanohokitemahaoonatauetaeaterapuatu
27Koianeiheingongoakeingapatawai:katauiaihote uakiaritekitonakohu
28Karingihiaihoneiengakapua,kamaturuturunuiki rungakitetangata.
29Emohioraneitetahikingahorahangaongakapua,kite haruruotonatapenakara?
30Nana,ehorahiaanaeiatonamaramakirungakiaia;e hipokinaanahokieiatetakereotemoana
31Kongameahokienaheiwhakawamongaiwi;nuitonu tekaiehomaianaeia
32Ehipokinaanaeiakingakapuatemarama;akamea kiakauaewhitiitekapuaepaanakiwaenganui
33Ewhakaatuanatonaharurukiaia,kingakararehehoki itetupuhitupu
UPOKO37
1Nakoneianowirianatokungakau,maunuatuanaitona wahi
2Atawhakarangonatonareoepapaana,tepakutangahoki eputamaianaitonamangai.
3Ewhakatikaiaatuanaeiakingawahikatoairaroite rangi,kotanauirahokikingapitootewhenua
4Imuriihokotereoehamamaana:papaanatewhatitirio tereootonanui;ekoreanoepuritiaeiainarangonatona reo
5KotateAtuawhatitirihereowhakamiharo;henuiana mahi,ekoreneiemohiotiaetatou.
6Ekianahokiiakitehukarere,Heirungakoeitewhenua; kiteuaiti,meteuanuiotonakaha
7Hiritiaanaeiangaringaongatangatakatoa;kiamohio aingatangatakatoakitanamahi
Haereanangakirehekingaana,nohoanaioratou nohoanga
9Putamaianatetukauatiitetonga:temataohokiiteraki
10NatemanawaoteAtuaihomaitehuka:akuitiihote whanuitangaongawai
11Aera,eutainaanaeiatekapuamatotorukite whakamakuku:eruiaanaeiatanakapuakanapa.
12Ehurihiaanaeanawhakaaro:kiamahiaaieratounga meakatoaewhakahauaeiakiaratoukirungakitematao teaootewhenua.
13Ewhakaputainamaianaeiaheiwhiu,heimearaneimo tonawhenua,heiatawhairanei
14Kiawhaitaringamaikitenei,eHopa:tumarie,ka whakaarokingamahiwhakamiharoateAtua
15EmohioanaraneikoekitateAtuawhakahautangakia ratou,iwhitiaitemaramaotanakapua?
16Emohioanaraneikoekingapaunatangaongakapua, kingamahiwhakamiharoatetinootematauranga?
17Kioukakahuneikamahana,inawhakamarietiaeiate whenuakitehautonga?
18Kataearaneiekoetewhakatakotongatahimeiate rangiheipapatupu,anohewhakaatawhakarewa?
19Whakaaturiamaikiamatoutamatouekoreroaikiaia; ekorehokietaeaematoutewhakatikatamatoukoreroi tepouri.
20Ekorerotiaraneikiaiakeitekoreroahau?kitekorero tetahi,heponokahoromiaia
21Nainaianeiekorengatangataekiteanaitemaramae wherikomaineiitekapua:heoikatikaatutehau,ka whakawateatiaratou
22Ehaeremaianaterangiataahuaiteraki:keiteAtuate honorewhakamataku
23KoteKahaRawa,ekoreiaetaeatewhakatakietatou; 24Koiakawehingatangataiaia:ekoreiaewhai whakaarokitehungangakaumohio
UPOKO38
1KatahiaIhowakawhakahokikupukiaHopairotoite tukauati,kamea, 2Kowaiteneiewhakapourineiingawhakaarokinga kupukahoreonamatauranga?
Tenara,whitikiriatouhope,whakatane;kauihokiahauki akoe,mauewhakahokikupumaikiahau
4Iheakoiakoeiahauewhakatakotoanaiteturangaote whenua?whakaaturiamai,kitemeahengakaumohiokoe 5Nawaiiwhakariteonaruri,kitemohiokoe?nawaihoki iwhakamaroteahokirunga?
6Iwhakaukiaonaturangakirungakiteaha?nawairanei iwhakatakototonakohatukokonga;
7Itemeaiwaiatangatahingawhetuoteata,aihamama ngatamakatoaateAtuaitekoa?
Nawaihokiitutakitemoanakitetatau,iaiaeputamai ana,metemeaewhanaumaianairotoitekopu?
9Iahauimeaaiitekapuaheikakahumona,itepouri kerekereheitakaimona;
10Iwahiaanoeahautakuwahiikoreroai,whakaturiaana ngatutakimengatatau;
11Kamea,Kataeamaiekoeakonei,katirawa:heikonei oungaruwhakakakemauai?
12Kokoekoia,iouranei,tekaiwhakahauiteata;i mohiotiaaitonawahietepuaotanga;
13Kiarurukutiaeiangapitootewhenua,aruperupeaake ngatangatakikinoiroto?
14Kuaputake,anoheparuitehiri;katuanohekakahu.
15Aekaiponuhiaanatoratoumaramakitehungakino, whatiihoteringawhakakake
16Kuataeaturaneikoekingamatapunaotemoana?I haereraneikoeiterapungaoterire?
17Kuawhakapuaretiaraneikiakoengakuwahaotemate? Kuakiteraneikoeingatatauoteatarangiotemate?
18Kuakiteraneikoeitewhanuitangaotewhenua? whakaaturiamaimehemeaemohioanakoekingamea katoa.
19Keiheatearakitenohoangaotemarama?tepourihoki, keiheatonawahi?
20Kiakaweaatuaiekoekitonarohe,kiamohioaikoeki ngahuarahikitonawhare?
21Imohioraneikoenotemeaiwhanaukoeitauawa?he maharaneioura?
22Kuatomoraneikoekingataongaotehukarere?kua kiteraneikoeingataongaotewhatu?
23Iakuirongoaaimotewaotehe,moteraote tatauranga,otepakanga?
24Tenakoatearaimararaatuaitemarama,ipakaruatu aitemarangaikirungakitewhenua?
25Nawaiiweheheawamotewaipuke,hearamoteuira otewhatitiri;
26Kiauaaikitewhenua,kitewahikahoreneihetangata; itekoraha,kahoreneihetangata;
27Heiwhakamakonaitetuhea,iteururua;heimeakia pihitepukuoteotaotahou?
28Hematuataneanototeua?iwhanauraneiiawainga pataotetomairangi?
29Iputamaiirotoitowaikoputehukatio?kote haupapaoterangi,nawaiiwhakawhanau?
30Metemeahekohatuehunaanaitewai;awhakatotoka anatemataoterire.
31EtaearaneiekoetehereteataahuaoMatariki,e weweteraneingahereoTautoru?
32EtaearaneiekoetewhakaputamaiaMatarotoitona waetikaai?EtaearaneiekoetearahiaArctururatouko anatama?
33Emohioanaraneikoekingatikangaoterangi?etaea raneiekoetewhakatutonakawanatangakitewhenua?
34Eararaneiiakoetoureokingakapua,kianuiainga waiheitaupokiiakoe?
35Etaearaneiekoengauirateungaatu,ehaereairatou, metaratoukianokiakoe,Teneimatou?
36Nawaiiwhakanohongawhakaaronuikingawahio roto?nawaihokiihomaitemaharakitengakau?
37Kowaitemeawhakaaronuiheitatauingakapua?ko waiheipupuriingaipuoterangi?
38Inakapapatuputepuehuanohemeawhakarewa,aka piringapokurukiaratouano?
39Mauraneiehopuhekaimateraiona?hewhakakiranei itehiahiaongakuaoraiona;
40Inatapapaihoratouioratounohoanga,inanohoite piringawhangaai?
41Nawaiiritetanakaimateraweni?katangianapikite Atua,kakopikopikoratouitekorekai.
UPOKO39
1Emohiotiaanaraneiekoetewaewhanauaingakoati mohoaootekamaka?Ekiteraneikoeitewaewhanauai ngahata?
2Etauaanoraneiekoengamaramaeriteanaiaratou?E mohioanaraneikoekitewaewhanauairatou?
3Tuohuanaratou,kuaputamaiaratoukuao,akiritiamai anaeratouoratoumamae
4Epaianaaratoukuao,etupuanaitewiti;kahaereatu ratou,akahoreehokimaikiaratou
5Nawaiitukutekaihemohoaokiahaerenoaatu?nawai hokiiwewetengahereotekaihemohoao?
6Kotonawhareiwaihoneieahaukotekoraha:kote whenuatitoheaheinohoangamona
7Whakahaweatiaihoeiatengangauotepa;
8Kotonawahikaikeitetuahiwiongamaunga,erapua anaeiangameamatomatokatoa
9Epairaneiteunikangakitemahikiakoe?
10Eherearaneiekoeteunikangakitonahereiteawa parautanga?erakarakatiaraneieiangaraoraoimuriia koe?
11Ewhakawhirinakiaturaneikoekiaia,notemeaenui anatonakaha?kawaihoraneiekoetaumauiuikiaia?
12Ewhakaponoraneikoemanaewhakahokimaiau purapura,ekohikohiaikitauwharewiti?
13Ihoaturaneiekoengapakaupapaikingapikake?he pakauranei,hehuruhururaneimoteotereti?
14Ewhakarereaanaeiaonahuakitewhenua, whakamahanatiaanaeiakitepuehu;
15Warewareakeiaterapeaepepeitewaewae,ewhatiia raneietekirehemohoao
16Hemeapakekeiakianapimetemeaeharaiaia:ka maumautanamahi,kahoreonamanawapa;
17NotemeaiwhakakahoretiaeteAtuahengakaumahara mona,kihaihokiihomaihemataurangakiaia
18Itewaemarangaaiiakirunga,whakahaweatiaihoeia tehoihorauakotonakaieke
19Nauraneiihoatutonakahakitehoiho?i whakakakahuriaraneiekoetonakakikitewhatitiri?
20Etaearaneiiaekoetewhakawehiiaia,anohe mawhitiwhiti?hewhakamatakutekororiaoona pongaponga.
21Ehukarianaiaiateraorao,metekoaanokitonakaha: tikatonuiakitehungamaupatu
22Whakahaweaanaiakitewehi,kahoreonamataku;e koreanoiaehokimaiitehoari
23Papaanatepapaperekitonataha,tetaokanapamete whakangungurakau
24Ehoromiaanaeiatewhenua,metengangaumeteriri; kahoreiaitewhakaponokotetangiteraotetetere.
25Irotoingateterekameaia,Ha,ha;Itawhitianoka hongieiatewhawhai,tewhatitiriongarangatira,mete hamama
26Hemohionouirereaitekahu,irohaaiionaparirau,i angaaiwhakatetonga?
27Nautekupuikakeaiteekara?ihangaaieiatona ohangakitewahitiketike?
28Nohoanaia,nohoanairungaitekamaka,irungaite kamaka,itepakaha
29Ireirakarapuaeiahekai,aekiteatuanaonakanohii tawhiti
30Horomititiaakeanahokingatotoeanapi:akotewahi ingatupapaku,keireiraanoia.
UPOKO40
1IwhakahokikupuanoaIhowakiaHopa,imea, 2EtoheanaraneikiteKahaRawatetangata whakatohutohu?kotetangataeririanaiteAtua,me whakahokieia
3AnorakoHopakiaIhowa;imeaia, 4Nana,hetangatakinoahau;heahatakuewhakahokiatu aikiakoe?kakopaniatokuringakitokumangai
5Kotahiakukorerotanga;heoiekoreahauewhakahoki kupuatu;engariekoreahauehaeretonuatu.
6KatahikawhakahokiaIhowakiaHopairotoite tukauati,kamea,
7Tenara,whitikiriatouhope,whakatane:kauiahaukia koe,mauewhakaatumaikiahau
8Mewhakakahoreanoraneiekoetakuwhakawa?e whakaheraneikoeiahaukiatikaaikoe?
9HeringariteraneitoukitoteAtua?hereowhatitiriranei toritekiaia?
10Tenara,rakaiiakoeinaianeikiterangatiratanga,kite rangatiratanga;kakahuriahokikiakoetekororiamete ataahua
11Ringihiaatutearitaritaotouriri:tirohiaatungamea whakakakekatoa,whakaititiaiho
12Titiroatukingameawhakakakekatoa,whakapikoaiho; atakatakahiaanatehungakinokitoratouwahi.
13Hunangatahitiaratoukitepuehu;hereaoratoumataki tewahingaro
14Nakoreiraahauwhakaaeaikiakoe,matouringa matauanokoeewhakaora
15NatitiroaPehemoto,hemeahangangatahikoruanaku; kakaiiaitetarutaruanohekau.
16Nana,kotonakahakeitonahope,kotonapakaritanga keingapitootonakopu.
17Kotonahiaweroanohehitaetawhiriaanaeia: powhiwhiwhitonungauauaotonakohatu
18Koonawheua,anohemaramaraparahi;koonawheua, anohetutakirino.
19KoiatetinomeanuiongaaraoteAtua:kotona kaihangaanakeheiwhakapaitanahoarikiaia
20Heponokongamaungaheihomaikaimana:keireira anoetakaroanangakirehekatoaoteparae
21Kotonatakotorangairaroingarakaukourunui,ite rakekakaho,iterepo
22Kongarakaukourunuiheiwhakamarumarumona;kei tekarapotiaiaengawirouoteawa.
23Nana,kiteakimaitewaipuke,ekoreiaetuiri;
24Ehopukiaanaeiakionakanohi:kapokanoatonaihu kiterore.
UPOKO41
1EtaearaneiaRewiatanatekukumemaiekoekite matau?tonaareroraneikiteahoipeiaekoe?
2Ewhakanohoiaraneiekoehemataukitonaihu?i werohiaraneitonakauaekitetataramoa?
3Emaharaneianainoikiakoe?ekorerongawariraneiia kiakoe?
4Ewhakaritekawenataraneiiakiakoe?kawaihoraneiia ekoeheiponongaaketonuatu?
5Kariteraneiiakitemanuheitakaromau?mauraneiiae heremaaukotiro?
6Maonahoaetakahehakarimana?ewehewehearaneiia mangakaihokohoko?
7Ekapiraneitonakiriiterino?hetaoikaraneitona mahunga?
8Kiapatouringakiaia,maharatiatewhawhai,akeipena 9Nana,hehorikautetumanakokiaia:ekoreraneitetahi ehingakitekitekauatuiaia?
10Kahorehetangataimaiarawaheiwhakaohoiaia:na kowaietukitokuaroaro?
11Kowaitemeakuamuaiahau,ewhakautuaiahaukia ia?kongameakatoairaroiterangi,putanoa,naku
12Ekoreahauehunaionawahi,itonakaha,itonaahua ataahua.
13Mawaietihoretemataotonakakahu?kowairaneihei haeremaikiaiameanaparairetakirua?
14Mawaiewhakatuwherangatatauotonamata?he whakamatakuonanihoatakanoa
15Koonaunahikotanaewhakamanamanaai;tutakina rawa,anohehiripiritonu.
16Itetatatonutetahikitetahi,ekoretehaueputai waenganui
17Piritonuratoukiaratouano,mautonu,ekoreanoe taeatewehe
18Ionawaetangiana,katiahotemarama,akoteriteona kanohikingakamooteata.
19Eputamaianaitonamangaiheramamura,mokowhiti anangakoraahi
20Putaanatepaowaionapongaponga,metemeanote kohuaekoropupuana,notehohengaranei
21Ngihaanangawaroitonamanawa,putaatuanate muraitonamangai.
22Keitonakakitekahaenohoana,aputakeanatepouri itonaaroaroheikoa.
23Koonakikokikotawerewerepiritonu:marotonuki rotokiaiaano;ekoreetaeatewhakakorikori
24Uapaputo’naaaumaiteofai;aera,marotonuanoko torarokohatumira.
25Kawhakarewaiaiaiakirunga,kawehingatangata nunui:natepororarukaporanginoaratou
26Kitewhaitetahiiaiakitehoari,ekoreetaeaeia:te tao,tepere,tepukupukuranei
27Kitonawhakaarohekakauwititerino,herakau popopopoteparahi
28Ekoreiaetahutiitepere:kiaiakaputakengakohatu otekotahaheipapapa.
29Kiiaakeeiangaperehekakauwiti:ekatainaanaeia tehuhuotetao
30Keiraroiaiangakohatukoi:ewharikitiaanaeiaa rungaoteparuhemeakoikoi.
31Emeingaanaeiaterirekiakoropupuanohekohua,me temoanakiaritekitekohuahinu.
32Ehangaiaanaeiahehuarahikiamaramaimuriiaia;ki tatetangatawhakaarohehinaterire
33Itewhenuaneikahorehemeaheiritemona,hemea hangakahoreneionawehi.
34Etitiroanaiakingameatiketikekatoa:hekingiiamo ngatamakatoaatewhakapehapeha
UPOKO42
1AnorakoHopakiaIhowa;imeaia, 2Emohioanaahaukataeaekoengameakatoa,aekore tetahiwhakaaroepehiakiakoe.
3Kowaiteneiehunaneiitewhakaaro,akahoreneihe matauranga?koiaahauikoreroaikahoreahauimatau;he meawhakamiharorawa,ekoreetaeaeahau,kahoreahaui mohio
Tenara,whakarongo,akakoreroahau;kauiahaukiakoe, mauewhakaatumaikiahau.
5Irongoahaukiakoe,herongonatetaringa:tenako tenei,kakitetokukanohiiakoe
6Nawhakariharihaanaahaukiahauano,aripenetaanai rotoitepuehu,itepungarehu
7Na,itemutungaotaIhowakoreroieneikupukiaHopa, kameaaIhowakiaEripataTemani,Kuamuratokuririki akoe,kiouhoatokoruaanohoki:notemeakahorekoutou ikoreroitemeatikamoku,iteritekitatakupononga,ki taHopa.
8Natikinaetahipurumakoutoukiawhitu,kiawhituhoki ngahipitoa,akahaerekitakupononga,kiaHopa,ka whakaekeaiietahitahungatinanamakoutou;amataku pononga,maHopa,einoimokoutou:notemeaka manakoahaukiaia;
9HeoihaereanaaEripataTemani,aPiriraraHuhi,a ToparaNaamati,ameatiaanaeratoutaIhowaiwhakahau aikiaratou:akamanakoaIhowakiaHopa
10AwhakahokiaanaaHopaeIhowaitewhakarau,iaiai inoiramoonahoa
11Nakahaeremaikiaiaonatuakanakatoa,meona tuahinekatoa,metehungakatoaimohiokiaiaimua,aka kaitahimeiaitetaroirotoitonawhare:akatangikiaia, kawhakamarieiaiamongakinokatoaitakinamaineie Ihowakirungakiaia:akahomaietena,etena,etena,te monikiaia,metewhakakaikoura
12HeoimanaakitiaanaaHopaeIhowaitewhakamutunga, nuiatuitotetimatanga;akotahitekaumawhamanoana hipi,eonomanongakamera,kotahimanotopukau,kotahi manongakaiheuha
13Tokowhituanoanatama,tokotorungatamahine.
14AhuainaihoeiateingoaotetuatahikoHemaima;ko teingoaotetuaruakoKetia;koteingoaotetuatoruko Kerenehapuku
15Akihaiikiteahewahineheiritemongatamahinea Hopateataahuaitewhenuakatoa:aihoatuhokietoratou papahewahimoratouirotoioratoutungane
16ImuriiteneiioraaHopakotahirauewhatekaunga tau,ikiteanoiaianatamariki,ingatamarikianohokia anatamariki,ewhangawhakatupuranga
17HeoikamateaHopa,hekoroheke,kuamahaonara