KotePukapuka TuaruaaArama
rauakoEva
UPOKO1
1A,iterongongaoLuluwaingakupuaKaina,katangiia, akahaerekitonapaparauakotonawhaea,kakorerokia ratoumotaKainapatungaitonateina,iaApera.
2Nanuiatutereooratoukatoakitehamama,kaarato ratoureo,kapapakiioratoumata,kaopehiaeratouhe puehukirungakioratoumahunga,haehaeaihooratou kakahu,ahaereana,kataekitewahiipatuaaiaApera
3Narokohangaatueratouetakotoanaitewhenua,patua iho,mengakarareheekarapotianaiaia;iaratouetangi ana,eaueanakiteneimeanoaKuaputamaihekakarao ngakinakikakarairotoitonatinana,natema;
4NakahapaingaiaeArama,metehekeanooonaroimata kitonamata;kahaerekiteAnaTaonga,whakatakotoria anaeia,takaiaanakingameakakarametemaira
5AkotahirauewhatekaungarainohoaiaAramaraua koEvaitetangihanganuiKotahitekaumarimamete hawhengatauoApera,akotahitekaumawhitungatau metehawheoKaina
6KoKainaia,itemutungaotetangihangamotonateina, katangoiaitonatuahineiaLuluwa,kamarenatiakiaia, hemeawhakarerenoahokitonapaparauakotonawhaea; kihaihokiitaeaeratoutetiakiiaiaiaiaitepourioo ratoungakau.
7Nakahekeihoiakitetakereotemaunga,itawhitiatui tekari,itewahiipatuaaieiatonateina
8Naitauawahihemahangarakauhuamengarakau ngahereNakawhanauhetamarikimanaitonatuahine,a katimataratoutetinihaere,akapinoatauawahi
9AreaAdamurauaoEva,aitarauaiamuiimuria‘eite hunaraaoAbelaehitumatahitiNamuriihoiteneika hapuaIwi;a,iaiaehapuana,kameaaAramakiaia, "Haeremai,kiatangotauaitetahiwhakahere,katapaea atukiteAtua,kainoikiaiakiahomaikiatauahetamaiti ataahua,kiawhakamarietiaaitaua,kiamarenatiakite tuahineoApera."
10Nakawhakapaiaeratouhewhakahere,kaweaanaki rungakiteaata,tapaeaanakitearoarooIhowa,mete angaanokainoikiaiakiamanakohiamaitaratou whakahere,kiahomaianohokieratouheuripaikiaratou 11NakarongoteAtuakiaArama,kawhakaaehokiki tanawhakahere.Na,kakoropikoratoukiaArama,kiaIwi, metarauatamahine,kahekeihokiteAnaTaonga,ka whakatakotoriaheramakiroto,heitahuitepo,iteao,i muaitetinanaoApera.
12UatamaunoaAdamurauaoEvaitehaapaeitemaaei tepureetaenoa’tuitetaimeoEvaefanauhia’ioia,i to’naparauraaiaAdamu:“Tehinaaroneiauehaereiroto iteanairotoitematora,iafanaumaiiroto”
13Nakameaia,Haere,tangohiamaitautamahinehei mahimau;engarimenohoahauirotoiteneianataonga,i muaitetinanaotakutama,oApera
14NakarongoaIwikiaArama,kahaere,rauakotana tamahineEngariinohoaAramakoiaanakeirotoiteAna Taonga.
UPOKO2
1NakawhanauaIwihetama,hetinoataahuakitetitiro atu,kitekanohiKotonaataahuairitekitotonapapa,o Arama;
2NakamarieaIwiitonakitengaiaia;aewaruonarai nohoaiirotoiteana;katahikatonoaeiatanatamahineki aAramaheimeakiaiakiahaeremaikiakiteitetamaiti, kiawhakaingoatiahokieiaKotekotiroiainohokite tahaotonatungane,ahokimairaanoaAramaIperaano ia.
3OtirakataemaiaArama,kakiteiteataahuaotetamaiti, itonaataahua,itonaahuatinotangata,kakoaiakiaia,ka mariemoApera.NakahuainaeiatetamaitikoHeta,tona tikanga,"kuarongoteAtuakitakuinoi,kuawhakaorangia ahaueiaitokumate"Teauraaatoarâ,“temanaetepuai” 4NakahuainaeAramateingoaotetamaiti,kahokikite AnaTaonga;ahokianatanatamahinekitonawhaea 5HeoinohoanaaIwiirotoitonaana,atakanoangarae whatekau,kataekiaArama,kamauriamaitetamaitiraua kotanatamahine
6Etaeaturarauaitehoêanavaipape,ireiraAdamue ta’natamahineihoroiaiiarauaiho,notorauaotoia Abela;koIwiiarauakotetamaitiihoroimotepurenga 7Nakahokiratou,katangoitetahiwhakahere,akahaere kitemaunga,whakahereaanamatetamaiti;akamanako teAtuakitarauawhakahere,atukuaanaeiatanamanaaki kirungakiaraua,kitarauatamahoki,kiaHeta;kahoki maikiteAnaTaonga
8KoAramaiakihaiimohioanokiaIwi,kitanawahine,i ngarakatoaioraaiia;kahorehokiheuriiwhanauiaraua; engarikoeneitokorimaanake,koKaina,koLuluwa,ko Apera,koAklia,koHetaanake
9KoHetaiakanuihaere,kakahahaere;kaangaka nohopuku,kainoi,utonu
UPOKO3
1¶Na,kototatoumatua,koArama,itemutungaonga tauewhituoteraiweheaaiiaitanawahineiaIwi,kahae aHatanakiaia,itonakitengakuamaweheatuiaiaia;a katohekiaoraanoiakiaia
2NakawhakatikaaArama,kahaerekirungakiteana Taonga;kamoetonuitepoitepoEngariite maramatangaoiara,kahekeihoiakiteana,kiteinoiki reira,kiawhiwhiaikitemanaakitanga.
3Akaahiahikahaereiakirungakitetuanuioteana,aka moekoiaanake;Naiperaanoia,etorutekaumaiwanga ra.
4Na,koHatana,tetangatakinokingameapaikatoa,i tonakitengaiaAramakoiaanake,enohopukuana,einoi ana,kaputamaikiaiateahuaotewahineataahua; 5EAdamu,maitooeparahiraairotoiteieana,uaite matouitehaurahinoǒmaiiaoera,euataemaitaoe pureiamatou,euamahanahanamatouiaoe.
6Tenakotenei,eArama,kuapikiakekoekirungakite tuanuioteanamoeai,kuapohehematoukiakoe,kuatau maitepourikiamatouitouwehengamaiiaIwi.Na,ia
koeirungaitetuanuioteneiana,karingihiatauinoi,aka kotitiketoungakauitetahitahakitetahitaha.
7“Iakoeanoirotoiteana,metemeaheahitauinoi,kua huihuia:ihekeihokiamatou,akawhaiokiokingakoe.
8Nakapourianoahaukiautamarikiiweheaatuneiia koe:nuiatuhokitokupourimotekohurutangaotautama aApera:hetangatatikahokiia,akapourikatoanga tangatakitetangatatika.
9Koahauiaikoakitewhanautangaotautama,oHeta; otiiaimuritataiho,katinopouriahaukiaIwi,notemea hetuahineianoku
10Ikoaahaukitokutuahineitonanohoangakiakoe HeoikuaoatimaiteAtuakiahauimua,imeamai,Kauae pouri;kapikiaAramakirungakitetuanuioteanaonga taonga,akaweheaatukoeiaIwi,itanawahine,katonoa koeeahaukiaia,kamarenatiakoekiaia,kawhanaukia rimangatamarikimana,kaperameIwiiwhanauaiiaite tokorima
11Na,kuamananeitekupuateAtuakiahau:nanahoki ahauitonomaikiakoekitemarena:kitemarenakoeki ahau,kawhanauhetamarikipaiatuiaIwi
12"Na,hetamarikitonukoe;kauaemututou taitamarikitangaiteneiaoirungaitepouri,engarime nohongaraotoutaitamarikitangairungaitehari,itehari Heitihokioura,henuihokitouwhakamatautauranga.Kia kaha;
13NakawhakatataatuiakiaArama,kaawhiiaia 14OtiraitekitengaoAramakuahingaiaiaia,kainoiia kiteAtuamatengakaunuikiawhakaorangiaiaiaia
15UatonomairateAtuaita’naparauiaAdamu,naô maira,EAdamu,otauahoho‘arateiparaumaiiaoeite huruAtuaetehanahana;eoreoiaeaumaiiaoe,efaaite mairâoiaiaoeitehoêtaimemaitevahine;itetahitaime, maitemelahitehuru;towairua.
16Na,inaianei,eArama,kuamohiokoekitoungakau,he mahangawaiwhakaorangiaaikoeeahauirotoiona ringa;kiawhakakiteaiahaukiakoeheAtuaatawhaiahau;
UPOKO4
1NakawhakahauteAtuakiaHatanakiawhakaatu maramatiaiakiaArama,irotoitonaahuakino
2OtiraitekitengaoAramaiaia,kawehiia,kawiriitona kitengaiaia
3UaparaumairateAtuaiaAdamu,Ahi‘onaiteie diabolo,eito’naramatarii,eiaitee,na’naoeitura‘i mairotomaiitemaramaramaitepouri,maitehauete faaearaaetaenoa’tuitemauiuietemauiui.
4Ahi‘ona,eAdamu,ia’na,oteiparauia’naihoeote Atuaoia!KamanguraneiteAtua?KatangoteAtuaite ahuaotewahine?TeraraneitetahiekahaakeanaiteAtua? Akataeaeiatewikitoria?
5"Na,tirohia,eArama,kiakitekoeiaiaehereaanaitou aroaro,iterangi,ekoreetaeaterereatu!Koiaahauka meaneikiakoe,Kauaewehikiaia;
6NakapeiaeteAtuaaHatanaitearoarooArama,i whakakahangianeieia,iwhakamarietiahokitonangakau, imeaaikiaia,Haerekiraro,kiteanataonga,keiwehe atuiakoeiaIwi;
7Maitauahorara,uafaaruetereiraiaAdamurauaoEva, euafana‘orauaitefaafaaearaanarotoitefaaueraaate
AtuaOtiiakihaiiriteteAtuakitetahiongaurioArama; engarikiaAramarauakoEvaanake.
8NakakoropikoaAramakitearoarooIhowa,monai whakaoraiaia,amotetukungaihooonahiahia.Naka hekeihoiairungaiteana,anohoanakiaIwi,peraana meomua
9NakamutungaraewhatekauimaweheaiiaiaIwi
UPOKO5
1NoSeta,itehituoto’namatahiti,uaiteoiaitemaitaie teino,euatamauoiaitehaapaeitemaaeitepure,eua pauto’namaupoitetaparuiteAtuaiaarohamaieia faaoremaiitehara
2Inohopukuanohokiiaitemeaekaweaanaeiatana whakahereiteneira,iteneira,nuiatuitatonapapaimea ai;heataahuahokiia,ritetonukitoteanaheraateAtua Hengakaupaianotona,hemeatiakiingameapapaio tonawairua:nareiraikaweaaieiatanawhakahereitenei ra,iteneira
3NakapaiteAtuakitanawhakahere;engariipaianoia kitonama.Nakaperatonuiakitemahiitehiahiaote Atua,otonapapa,otonawhaea,taenoakitewhituoona tau
4Na,iaiaehekeihoanaiteaata,kamututana whakahere,kaputamaiaHatanakiaia,anoheanahera ataahua,maramatonutemarama;metetokotokomaramai tonaringa,hemeawhitikikitewhitikimarama.
5NakaohaatuiakiaHetameteataataataahua,kaanga kawhakapoheheiaiakingakupuataahua,kameakiaia, EHeta,heahakoeinohoaiirungaiteneimaunga?
6Ikiianoia,"Engarikeitenohotatouingawaahiataahua, itetahiatuaoiteneiwhenuaHeaomaramatotatouao,he tinopairawaatutotatouahua;heataahuaatatouwahinei eraatu;epaianaahaukiakoe,eHeta,kiamarenatiakoe kitetahioratou;notemeakakiteahauheataahuakoeki tetitiroatu,aiteneiwhenuakarekauhewahineepaiana mokoeHaungangatangatatokorimaiteaonei,kote hungakatoaeoraana
7Engariirotoitotatouaohetinirawangatanemenga kotiro,heataahuaatutetahiitetahi
8Nakanohokoekitokutaha,kaatanoho;kakikoeite kanapa,itemarama,peneimetatou.
9"Kanohokoekitotatouaokaokiokikoeiteneiaome onamate,ekorekoeengenge,ekoreengenge;ekorekoe emaumaiitewhakahere,ekoreetohekitetohutangata; 10Nakiterongokoekitakuekoreronei,memarenakoe kitetahioakutamahine,kahorehokiheharaotauameaki ataua,ekoreanohokiekiiakotehiahiakararehe
11"KahorehokiotatouAtuaitotatouao,engariheatua tatoukatoa;notemaramatatoukatoa,noterangi,note kaha,notekaha,notekororia."
UPOKO6
1NoterongongaoHetaieneikupukamiharo,kaanga tonangakaukingakuputinihangaaHatana,kameakiaia, Imeakoeheaokeatuitenei,heataahuaatuhokiinga meahangaoteneiao?
2NakameaaHatana,Ae;nana,kuarongonakoekiahau: otiiakawhakamoemitianoahaukiaratoumeoratouara, kioutaringa
3NakameaaHetakiaia,Miharoahauiaukorero,itou ataahuahoki.
4"Otiiaekoreahaueaheitehaeretahiiakoeaianei;kia taeraanoahaukitokupapakiaAramarauakoIwi,ki tokuwhaea,akakorerotiaeahaukiaratoungameakatoa ikorerotiamainaekoekiahau
5NakameaanoaHeta,Ewehianaahaukitemahiitetahi meakitekoreetukuaetokupapa,etokuwhaea,keimate ahau,keiperametokutuakana,meKaina,metokumatua hoki,aArama,itakahineiitekupuateAtuaOtiia,nana, emohioanakoekiteneiwahi;
6IterongongaoHatana,kameaiakiaHeta,Kite korerotiaekoekitoupapakiaAramatakuikoreroaikia koe,ekoreiaetukuiakoekiahaeretahiiahau
7Engariwhakarongomaikiahau;kauaekorerotiakitou papa,kitouwhaeatakuikoreroaikiakoe;engarihaere maimeauiteneira,kitotatouao;Kotewahiekiteaikoe ingameaataahua,ekoaaikoekireira,etakaroaiitenei rairotoiakutamariki,matematakitakiatu,kamakonai tekoa;akianuiaketekoaKatahiahaukawhakahokimai iakoekiteneiwahiapopo;engarikitepaikoekianohoki ahau,waihoki.
8NakawhakahokiaHeta,kamea,Keirungaiahaute wairuaotokupapa,otokuwhaea:akitehunaahauia ratouatetahira,kamateratou;
9"Amekahoreratouemohioihaeremaiahaukitenei wahikitekaweitakuwhakaherekikonei,ekoreratoue maweheatuiahaukiakotahihaora;ekoreanoahaue haerekitetahiatuwahi,kitekahoreratouetuku
10NakameaaHatanakiaia,Kapeheakoekitehunakoe iaratouitepokotahi,akahokimaikoekiaratouite puaotangaoteata?
11Otira,itekitengaoHetaitanakorerotangatonu,kihai hokiiwhakarereiaia,kahaereiakirungakiteaata,ka wherahiaatuonaringakiteAtua,karapukia whakaorangiaiaeia
12NakatonoaeteAtuatanakupu,akakangaiaHatana,i omaatuneiiaia
13KoHetaia,ipikiakeiakiteaata,ikoreropeneiirotoi tonangakau."Koteaatatewahiwhakahere,keireiraano teAtua;mateahiatuaekai;naekoreetaeaeHatanate tukinoiahau,ekoreanohokiahauetangohiaatuireira"
14NakahekeihoaHetaiteaata,kahaerekitonapapa rauakotonawhaea,itewahiitutakiaiiaiteara;heroa hokitanaewhakaroaana
15Katahiiakaangakakorerokiaratouingameaipakia iaaHatana,iteahuaoteanahera
16OtiraiterongongaoAramaitanakorero,kakihiiai tonamata,kawhakatupatoiaiamotauaanahera,kameaki aiakoHatanateneiiputaneikiaiaNakamauaArama kiaHeta,akahaerekiteAnaTaonga,akoaanaratoui reira.
17Maitauamahanamaiâ,aitaroaAdamurauaoEvai faataaêia’na,itemauvahiatoata’naehaere,nota’na tusiaaneiaoreranotetahiatumea
18IputateneitohukiaHetaiteiwaoonatau
UPOKO7
1ItekitengaototatoumatuaoAramahengakautapatahi aHeta,kahiahiaiakiamarenatiaia;keiputaaketehoariri kiaia,akataeaeia
2NakameaaAramakitanatama,kiaHeta,Etakutama, memarenakoekitoutuahine,kiaAklia,tetuahineo Apera,kiawhanauaihetamarikimau,heikapiitewhenua, kiaritekitateAtuakupuikoreroaikiatatou.
3"Kauaewehi,etakutama,kahorehewhakama; 4AitarâoSetaihinaaroefaaipoipo;engariite whakarongokitonapaparauakotonawhaea,kihaiipuaki tetahikupu.
5NakamarenatiaeAramakiaAklia;Atekaumarima onatau
6Otirakaruatekauonatau,kawhanauhetama,ihuainae iakoEnosa;akawhanauhetamarikikeatuiaia
7NakatupuaEnosa,kamarena,kawhanauaKainana.
8UapaariatoaoKainana,uafaaipoipo,efanaua‘erao Mahalaleela
9IwhanauauamatuaitewaeoraanaaArama,anoho anaitetahaoteAnaTaonga
10NakongaraoAramaeiwarauetorutekautau,konga raoMaharareerekotahirau.Otiia,kakaumatuaa Maharareere,arohaanaiakitenohopuku,kiteinoi,kite mahiwhakauaua,ataeanoatiatemutungaongaraoto tatoumatuaoArama.
UPOKO8
1¶Akakitetotatoumatua,aArama,katatatonamutunga, kahuainaeiatanatamakoHeta,ihaeremaineikiaiaki teanaongataonga,akameakiaia,
2EHeta,etakutama,kaweamaiautamarikikiahau,me ngatamarikiaautamariki,kiaringihiaaieahautaku manaakikirungakiaratouimuaitokumatenga.
3IterongongaoHetaieneikupuatonapapa,aArama,ka maweheatuiaia,kamaringiihongaroimatakirungaki tonamata,akahuihuiaanatamarikimengatamarikiaana tamariki,akaweaanakitonapapa,kiaArama
4Iahi‘orâtotatoumetuaraoAdamuiaratouipihaiiho ia’na,uata‘ioiaito’nafaataa-ê-raaiaratou.
5Akakiteratouiaiaetangiana,katangingatahiratou katoa,katapapakiraro,kamea,Mepeheakoekaweheaai iamatou,etomatoumatua?Henuitaratoutangi,hepera anongakupu
6NakamanaakitotatoumatuaaAramaiaratoukatoa,ka meakiaHeta,imuriitanamanaakitangaiaratou:
7"EHeta,etakutama,emohioanakoekiteneiao-kuaki tonuitepouri,itemauiui,aemohioanakoekingamea katoaipamaikiatatou,iotatouwhakamatautaurangai reira
8Engarikiamaukingawhakahauehoatuneieahaukia koeiteneira;na,hoatutenakitautamakiaEnoha;akia hoatueEnosakitanatamakiaKainana;aKainanakitana tama,kiaMaharareere;kiamauaiteneiwhakahaukia koutoutamarikikatoa.
9“ESeta,etakutama,kamateahau,tangohiatokutinana, whakahiatotiakitemaira,kitearoe,kitekahia,awaiho ahauikoneiirotoiteneianaTaongakeirotoneieneitohu katoaihomaieteAtuakiatatouitekari
10“Etakutama,kaputamaihewaipukeamuriakenei,ka taupokinangameahangakatoa,atokowaruanakenga wairuaetoe
11“Engari,etakutama,kongameaemahueiakoeiroto iautamarikiitauawa,metangoeratoutokutinanairotoi teneiana;akamauriaeratou,mewhakahaungamea
matamuaoratoukianatamarikikiawhakatakotoriatoku tinanakirungakitekaipuke,kiamaririnoatewaipuke,a kaputamaiitekaipuke
12Nakamauratoukitokutinana,kawhakatakotoki waenganuiotewhenua,imuritataitoratouwhakaoranga ingawaiotewaipuke
13Kotewahihokietakotoaitokutinana,kowaenganuio tewhenua:kaputamaiteAtuaireira,manaewhakaorao tatouhapukatoa
14Tenakotenei,etakutama,eHeta,waihokoeheiupoko motouiwi:tiakinaratou,tiakinaratouirungaitewehiki teAtua:arahinahokiratouitearapai,whakahauakia nohopukuratoukiteAtua;
15Na,weheaatuautamarikimengatamarikiaau tamarikiingatamarikiaKaina:keiuruaturatoukiera,kei whakatataatukiaratou,kiaratoukupu,kiaratoumahi.
16NakatukuihoaAdamuitanamanaakikirungakia Heta,kirungahokiianatamariki,kirungaanohokiinga tamarikikatoaaanatamariki.
17Nakatahuriiakitanatama,kiaHetarauakotana wahine,koIwi,kameakiaratou,Tiakinateneikoura, teneiparakihe,meteneimaira,ihomaineieteAtuahei tohukiatatou;tokutinanaiwaenganuiotewhenua 18Na,kamahangara,kapahuatiatepaikiteaaitekoura, teparakihe,metemairairotoitokutinana.Otiiaka pahuatia,kamahiatekoura,teparakihe,metemaira,me ngataongaerongoatiaana;akangarotetahioauamea,kia taemairaanotekupuateAtua,kahomaietetangatakia ia;KoteKingi;
19"Hemakaririhoki,heitohumotanawikitoriaiaHatana, meotatouhoaririkatoa;hemeakakaraheitohuearaake aiiaitehungamate,kiawhakanekehiaakekirungaakei ngameaoterangi,ingameaotewhenua;metemaira,hei tohukainumiaeiateaukawa,karongohokiingamamae otereingaiaHatana
20Eteienei,eSeta,eta’utamaiti,inaha,uafaaiteatuvau iaoeitemauparauarohuna,tateAtuaiheheumaiia’u nei
UPOKO9
1¶ItemutungaotewhakahauaAramakiaHeta,ka mahorahoraonawahi,kakoretekahaoonaringameona waewae,kawahangutonamangai,mutuputonaarerote koreroKakationakanohikatukutewairua
2A,notekitengaoanatamarikikuamateia,kahingaki rungakiaia,ngatane,ngawahine,tekoroheke,mete taitamariki,tangiana.
3KotematengaoAramaitemutungaongataueiwarau etorutekaueoraanairungaitewhenua;itetekauma rimaongaraoParamude,imuriihoitetauangaoteepate ra,iteiwaongahaora.
4IteParairetera,teraihangaai,iokiokiaiia;akote haoraimateaiia,kotehaoraanoiputamaiaiiaitekari
5NakapaitepatuiaiaeHeta;Kawhakatakotoriatona tinanakitetahakiterawhitiorotooteana,kitetahaote whakakakara;awhakatakotoriaanakitonaaroarote turangaramaekatonunei
6Nakatuanatamarikikitonaaroaro,etangiana,eaue anakiaiaapaunoatepoapuaonoateao.
7NakahaereaSetarauakoEnosatamanui,meKainana, tetamaaEnosa,kamauingawhakaherepapaihei
whakaherekiaIhowa,akataekiteaataitapaeaiaArama ingawhakaherekiteAtua,itanawhakaherenga. 8NakameaaIwikiaratou,Tariakiamatuainoitatouki teAtuakiamanakohiamaitatauawhakahere,kiamau hokikiaiatewairuaotanapononga,oArama,kia tangohiaakehokikiaokioki 9Nakawhakatikaratoukatoakiteinoi
UPOKO10
1A,kamututaratouinoi,kaputamaitekupuateAtua, kawhakamarieiaratoumotoratoumatua,moArama 2Na,muriihokatapaeaeratouaratouwhakaherema ratoukotoratoupapa
3A,kamututaratouwhakahere,kaputamaitekupuate AtuakiaHeta,kitekaumatuaoratou,kameakiaia,E Heta,eHeta,eHeta,etorungawa:inohoahaukitoupapa, kapenaanoahaukiakoe,kiatutukiraanotekupui korerotiaeahaukiaia,kitoupapa,emeaana,Makue tukutakukupuheiwhakaoraiakoe,iouurihoki 4NakotoumatuakoArama,puritiatewhakahaui whakahauaeiakiakoe;aweheaouuriiaKaina,itou teina
5NakaunuhiaeteAtuatanakupuiaHeta;
6NakahekeihoaHeta,aIwi,mearauatamarikiirungai temaungakiteAnaTaonga
7KoAramaiatetuatahiimateneitonawairuakite whenuaoErene,kiteanaongataonga;kahorehokihe tangataimateimuaatuiaia,kotanatamaanake,ko Apera,imatenei,hekohuru
8NakawhakatikangatamakatoaaArama,katangikito ratoupapa,kiaArama,atapaeaanaeratouhewhakahere kiaia,kotahirauewhatekaungara
UPOKO11
1¶Na,itematengaoAramarauakoIwi,kaweheaatue Hetaanatamariki,mengatamarikiaanatamariki,inga tamarikiaKainaNakahekeihoaKainaratoukoonauri, akanohokitehauauru,kiraroitewahiipatuaaieiatona teina,aApera
2AreaoSetaeta’namautamarii,uaparahiitepae apatoerauiniaitemou‘aoteAnaTao‘a,iahaafatata’tui toratoumetuataneiaAdamu
3NakoHetakaumatua,heroroa,hetangatapai,hengakau pai,hengakaukaha,ituiakiteupokootonaiwi;atiaki anaiaratouirungaiteharakore,iteripeneta,itengakau mahaki,akihaiitukuatetahioratoukiahekekinga tamarikiaKaina
4Terarâ,notoratouihoviiviiore,imairihia’iratoue “TamaitinateAtua,”eteipihaiihoratouiteAtua,ei monoitemaunuumelahiteitopa;mautonuhokitaratou whakamoemitikiteAtua,waiataanakiaiairotoitoratou ana,iteanaongataonga
5NakatuaSetakitearoarootetinanaotonapapao Arama,otonawhaeahokioIwi,akainoiitepo,iteao, kainoikiaatawhaitiaiameanatamariki;eiafifiana‘e ta’naohipainiaitehoêtamarii,ea‘ooiaia’na 6OtiiakihaiaHetaratoukoanatamarikiipaikingamahi otewhenua,engariihoatueratoukiaratoungameaote rangi;notemeakahoreoratouwhakaarokeatuinga whakamoemiti,ingakupukarakia,ingawaiatakiteAtua
7Koiaratouirongotonuaikingareoongaanahera,e whakamoemitiana,ewhakakororiaanaiteAtua;irotoite kari,itewaitonoamaiairatoueteAtuakitemahi,ite waraneiepikianakiterangi.
8UafaarooeuaitehoiSetaeta’namautamariinoto ratouihoviiviioreitauamaumelahiraNa,ano,karei mataratekarikirungaakeiaratou,engarihetekauma rimanoangawhatiangawairua.
9Na,kotekubitiwairuakotahiepaanakingawhatianga etoruotetangata,ewhatekaumarimawhatianga
10InohoaHetaratoukoanatamarikiirungaitemaunga iraroitekari;kahoreratouirui,kahoreikokoti;kahorehe kaimatetinana.kahorehewiti;engarikongawhakahere anakeKakairatouingahuamengarakaukakarapaie tupuanairungaitemaungainohoairatou
11HemahangarainohopukuaiaHetaingaraewha tekau,iperaanomeanatamarikimatamuaIhongihokite hapuoHetaitehaungaongarakauotekari,ite pupuhitangaotehau.
12Heharikoaratou,heharakore,kahorehemataku ohorere,kahorehehae,kahorehemahikino,kahorehe mauaharairotoiaratou.Kaorehehiahiakararehe;kahore hokihekupukinoiputairotoiaratou,hekangaranei; kauakahewhakaarokino,hetinihangaKahorehokinga tangataotauawaioati;
13Heoitoheanarauaiarauatamarikimearauawahinei teneira,iteneira,irotoiteana,kianohopukuratou,kia inoi,kiakarakiakiteAtua,kiteRungaRawa.Ua haamaitairatouiaratouihoirotoitetinootoratoumetua oAdamu,euafaatahinuiaratouiho
14Naperaanaratou,akatatatemutungaoHeta.
UPOKO12
1NakoHeta,kotetangatatika,kakarangaitanatamako Enoha,koKainana,tamaaEnosa,koMahalalere,tamaa Kainana,kameakiaratou,
2Itemeakatatatokumutunga,kahiahiaahaukitehanga itetahituanuimorungaiteaata,heiwhakaekengamonga whakahere.
3Narongotonuratoukitanaiwhakahauai,ahaereanaki waho,tekaumatuametetaitamariki,kamahikitemahi,a hangaanaeratouhetuanuimoteataahuaoteaata.
4Etemana‘ooSetaitenareiraraa,iataemaitehoê haamaitairaainiaita’namautamariiiniaitemou‘a;kia tapaeaanoeiahewhakaheremoratouimuaotona matenga
5A,kaotitehangamotetuanui,kawhakahauaeiakia patuwhakahereAkaotieneimeatemahi,akaweaanaki toratoupapa,kiaHeta;akainoikiteAtuakiawhakaaetia aratouwhakahere,kiatohungiangawairuaoanatamariki, kiatiakinaratouiteringaoHatana.
6NakamanakoteAtuakitanawhakahere,ahomaianae iatanamanaakikirungakiaia,kirungaanohokiiana tamarikiNakaoatiteAtuakiaHeta,kamea,"Kamutu eneiranuierimametehawhe,ioatiaiahaukiakoruako toupapa,katukuaatueahautakukupukiaorakoemeou uri"
7KatahiaHetaratoukoanatamariki,mengatamarikia anatamariki,kahui,kahekeihoiteaata,kahaerekite AnaongaTaonga,kainoiratou,kamanaakiiaratouanoi
rotoitetinanaototatoumatuaoArama,kawhakawahia ratoukitauamea.
8HeoikanohoaHetakirotoiteanaongaTaongamo etahira,katahikapangiaengamamaekitemate.
9NakahaeremaikiaiaaEnosa,tanatamamatamua, ratoukoKainana,kotanatama,koMahalalere,kotetama aKainana,koIarere,kotetamaaMahalalere,koEnoka, kotetamaaIarere,mearauawahinemearauatamariki, kiawhiwhiairatoukitemanaakiaHeta
10NakainoiaHetamoratou,kamanaakihokiiaratou, kawhakaoatihokiiaratoukingatotooApera,tetangata tika,kamea,Kainoiahaukiakoutou,eakutamariki,kia kauaetukuatetahiokoutoukiahekeihoiteneimaunga tapu,parakore
11KeiurukingatamaaKaina,atekaikohuru,rauakote tangatahara,nananeiipatutonateina;emohioanahoki koutou,eakutamariki,erereanatatouiaia,meonahara katoa,meotatoukahakatoa,monaipatuitonateinaa Apera.
12Imuria‘eiteparauraaitereira,uahaamaitaiaturaSeta iaEnosa,ita’natamaitimatahiapo,euafaaueaturaia’na iatavinimateviiviioreimuaitetinoototatoumetuarao Adamu,itemaumahanaatoaoto’naoraraa;kahaereano hokiiaietahiwakiteaataihangaeia,eHetaIwhakahau anoiaiaiakiawhangaiitanaiwiirungaitetika,ite whakawa,itema,ingarakatoaeoraaiia
13NakawetekinangawahioHeta;kuangarotekahao onaringameonawaewae;kawahangutonamangai,te taeatekorero;akahemoia,akamateiteraimuriiteiwa rautekaumaruaongatau;iteruatekaumawhituongara otemarama,oApipi;EruatekaungatauoEnokaitaua wa
14NakaatatakaieratoutetinanaoHeta,kapaniakinga meakakara,kawhakatakotoriakirotokiteanaTaonga,i tetahamatauotetinanaototatoumatuaoArama,aewha tekaungaraitangihiaaiiaeratouUapûpûratouitemau ôna’na,maitaratouiravenatotatoumetuaraoAdamu. 15Imuria‘eitepoheraaoSetaEnosa,uatiaa‘eraoiai niaiteupoooto’namautaata,ota’naifaaamumate parau-tiaetehaava,maitato’nametuataneifaaueia’na. 16Terara,itewaiwaruraueruatekaungatauoEnosa, henuingawhanauaKaina;Hemahahokiaratou marenatanga,hehungawhaiingahiahiakararehe;taenoa kitewhenuairaroitemaunga,kapitonuiaratou
UPOKO13
1¶IauarakaoraaRamekamatapo,nongatamaaKaina. Hetamaanotana,koAtunuteingoa,ahenuiaraua kararehe
2Terarâ,epeumatauhiaeLamekatetonoraaiaratoue faaamuitehoêtiaimamoeapî,otetiaiiaratou;akahoki maikitekaingaiteahiahikatangikitearoarootona tupuna,kitearoarootonamatuaoAtunurauakotona whaeaaHasina,kameakiaratou,"Koahaunei,ekoree taeaeahauanaketewhangaiiauakararehe,keipahua tetahiietahioratou,keipatuaahaumoratou."Irotohokii ngatamarikiaKaina,henuitepahua,tekohuru,mete hara
3NakaarohaaRamekakiaia,akameaia,Heponoka hingakoiaanake,kahingangatangataoteneiwahi
4NakawhakatikaaRameka,kamaukitekopereipuritia eianotonatamarikitangaakeano,itemeakahoreanoiai matapotia,akamaukingaperenunui,mengakohatu maeneene,metekotahaiaia,ahaereanaratoukote taitamarikiheparakiteparae,kanohokimuriinga kararehe;itewaetitiroanateheparaingakauNaiperaa Ramekaingaramaha
5¶KoKainara,notemeakuamakaatuiaeteAtua,i kangahokiiaia,metewiri,metewehi;engarii kopikopikoiterawahikiterawahi
6Iaiaepoheheana,kataekingawahineaRameka,aka uikiaratoumonaNakamearatoukiaia,Keiteparaeia mengakararehe.
7NakahaereaKainakiterapuiaia;a,iaiaehaereana kiteparae,karongotetaitamarikiheparaitanaharuru,me ngakauehuihuianaitonaaroaro.
8NakameaiakiaRameka,Etokuariki,hekireheranei tera,hetangatapahuaranei?
9NakameaaRamekakiaia,Whakaaturiamaikiahau tonaahuainahaereakeia
10NakawhakapikoaeRamekatanakopere,kumeaanae iaheperekirunga,awhakanohoiaihoeiatetahikohatuki rotokitekotaha:nakaputamaiaKainaiteparae,naka meateheparakiaRameka,Koperea,nana,keitehaere maiia.
11NakotepereaRamekakiaKaina,patuaihokitona kaokaoNapatuaihoiaeRamekakitekohatuirotoitana kotaha,hingaihokirungakitonamata,whatiihoona kanohierua;nahingatonuihoaKaina,materawa
12NakahaereatuaRamekarauakotetahiheparakiaia, arokohangaatuetakotoanaitewhenua.Nakameate heparakiaia,Kotomatoutupunatenei,koKaina,ipatua neiekoe,etokuariki
13NakapouriaRameka,kapakipakiionaringaitepouri rawaotonapouri,kapakiatematengaotauatamaitiki tonapapapa,ahingaanametemeahetupapaku;engarii maharaaRamekahemahitinihanga;Nakamauiakitetahi kohatu,patuaihoia,nangawhaihotonamatenga,mate noa
UPOKO14
1Etaea‘eraiteivahanereraaotematahitioEnosa,ua haaputuputumairatemautamariiatoaaSeta,aKainana,e ta’namatahiapo,etaratoumauvahineetaratoumau tamarii,ipihaiihoia’na,iteaniitehaamaitairaaia’na.
2Nakainoiiamoratou,kamanaakiiaratou,ka whakaoatihokiiaratoukingatotooApera,tetangatatika, kameakiaratou,Kauatetahioakoutoutamarikieheke ihoiteneimaungatapu,keiurutahiratoumengatamariki aKaina,tekaikohuru
3NakakarangaaEnosakitanatama,kiaKainana,ka meakiaia,Titiro,etakutama,kiaangatoungakaukitou iwi,kiawhakaukiahokiratouirungaitetika,iteharakore, akatuheiminitakitearoarootetinanaototatoumatuao Arama,ingarakatoaeoraaikoe
4MuriihoiteneikaokiokiaEnosa,eiwarauewarutekau marimaonatau;atakaiaanaiaeKainana,whakatakotoria anakirotokiteAnaTaongaitetahamauiotonamatuao Arama;atapaeaanaeiahewhakaheremana,konga ritengaoonamatua
UPOKO15
1Imuria‘eitepoheraaoEnosa,uati‘aa‘eraoKainanai muaito’naramautaatairotoiteparau-ti‘aetehapaore, maitato’nametuataneifaaueia’na;imahitonuiaite aroarootetinanaoArama,irotoiteAnaTaonga 2Akaiwaraukotahitekaungatauioraaiia,kapate mamaemetepourikiaia.A,iaiakameakiteokioki,ka haeremaikiaiangamatuakatoa,mearatouwahine,mea ratoutamariki,akamanaakiiaiaratou,kawhakaoatiia ratoukingatotooApera,otetangatatika,kameakia ratou,Kauatetahiokoutouehekeihoiteneimaungatapu; 3UanoaaiaMahalaleela,ta’natamaitimatahiapo,iteie faaueraanato’nametuatane,oteihaamaitaiia’naepohe atura
4NakawhakapakokotiaeMaharareerekingameakakara, awhakatakotoriaanakiteanaongataonga,meonamatua; atapaeaanaeratouhepatungatapukiaia,ritetonukinga ritengaaoratoumatua.
UPOKO16
1¶NakatuaMaharareerekirungaitonaiwi,awhangaia anaratoueiairungaitetika,iteharakore,katitiroatuki aratou,keitakototaratoumoekingatamaaKaina.
2UatamaunoaoiairotoiteAnaTao‘aitepureete taviniraaimuaitetinoototatoumetuaoAdamu,mate aniiteAtuaiaarohamaiia’naihoeito’namautaata;tae noakitewarurauewhitutekauonatau,akamateia
3Uahaaputuputumairata’namautamariiatoaia’nara,ia hi‘oia’na,eiaaniita’nahaamaitairaaiaratouatoa,imua ito’nafaarueraaiteieneiao
4NakawhakatikaaMaharareere,kanohokirungaitona moenga,metehekeanooonaroimatakitonamata:aka karangatiaeiatanamatamuakoIarere,akahaeremaikia ia
5Katahiiakakihiitonamata,kameakiaia,EIarere,e takutama,kawhakaoatiahauiakoekitekaihangaote rangi,otewhenua,kiatiakinatouiwi,kiawhangaiaratoui rungaitetika,iteharakore,kiakauahokitetahioratoue tukukiraroiteneimaungatapukingatamaaKaina,kei ngarotahiratoumeratou
6“Whakarongo,etakutama,kaputahewhakangaromanga nuikirungakitewhenuaamuriakenei,hemeamoratou: kaririteAtuakiteao,kawhakangaromiaratoukitewai
7“Otiiaemohioanaanoahauekoreautamarikie whakarongokiakoe,akahekeihoratouiteneimaunga, kapuremukingatamaaKaina,akangarotahiratou.
8Etakutama,whakaakonaratou,tiakina,keiwhaihara koekiaratou
9NakameaaMaharareerekitanatama,kiaIarere,Ka mateahau,paniatokutinana,kawhakatakotokirotokite AnaTaonga,kitetahaongatinanaookumatua;katahi koekatukitetahaotokutinana,kainoikiteAtua; 10NakamanaakiaMaharareereianatamarikikatoa;na katakotokirungakitonamoenga,kamoe,kaperameona matua.
11Otira,itekitengaoIarerekuamatetonapapa,a Maharareere,katangi,kapouri,kaawhi,kakihiiona ringameonawaewae;meanatamarikikatoa.
12Nawhakapakokotiaanaiaeanatamariki, whakatakotoriaanakitetahaongatinanaoonamatua.Na kawhakatikaratou,aewhatekaungaraiuhungatiaaiia
UPOKO17
1NakapuritiaeIareretewhakahauatonapapa,aka whakatikaakeanoheraionairungaitonaiwi.Iwhangaia ratoueiairungaitetika,iteharakore,iwhakahauiaratou kiakauaemahiiwahoitanawhakaaroIwehihokiiaia ratoukeihaerekingatamaaKaina
2Heahatanaiwhakahauaikiaratou;nakaperatonua taenoakitemutungaotewharauewarutekaumarimao ngatauotonaoranga
3Na,itemutungaoeneitau,kaputamaiteneitohukiaia Atianoa’iIaredamaitelionaimuaitetinooto’namau metua,matepureeefaaaraito’namautaata,uahaea Sataniia’na,euahamanioiaitehoêhoho‘anehenehe,no temeaaitaoIaredaivaiihoita’namautamariiiaraveite tahimeamateoreea‘ohia
4NakaputamaiaHatanakiaiamengatangataetoru tekauoanaope,koteahuaongatangataataahua;Ko Hatanatonutekaumatuameteteiteioratou,hepahaupai 5Nakaturatoukitekuwahaoteana,akakarangakia Iarereiroto.
6Nakahaereatuiakiaraua,kakiteiarauametemeahe tangatapai,kitonuitemarama,iteataahuaImiharoiaki toratouataahua,kitoratouahua;akawhakaaroirotoia ia,mekoreraneiratounongatamarikiaKaina
7Nakameaiairotoitonangakau,Ekoreetaeaenga tamaaKainatepikiakekitewahitiketikeoteneimaunga, kahorehokihetangataoratouheiritemoeneiteataahua kitetitiro:kahorehokioeneitangatairotoioku whanaunga;
8NakaohaaIarererauakoratou,kameakitekaumatuai rotoiaratou,Etokupapa,whakaaturiamaikiahaute merekarairotoiakoe,kawhakaatumaikiahaukowai eneikeiakoena;hetangatakehokitoratoutitirokiahau
9Nakatimatatetangiotekaumatua,koeraatuitangitahi meia;euaparauaturaoiaiaIareda:“OAdamuvauotate Atuaihamaniitematamuara;eoAbelahoiteieota’u tamaiti,teihaapohehiaeto’nataeaeraoKaina,euatuu Sataniitehaapoheraaia’nairotoito’naaau.
10Nakotakutamatenei,aHeta,iinoiraahaukiaIhowa, nananeiiaihomaikiahauheiwhakamarieiaApera
11NakotakutamateneikoEnoha,tamaaHeta,ako tetahikoKainana,tamaaEnosa,akotetahikoMahalalere, tamaaKainana,kotoupapa.
12OtiraimiharotonuaIaretakitoratouahua,kitekorero atekaumatuakiaia
13Nakameatetuakanakiaia,Kauaemiharo,etaku tama,keitewhenuaiterakiotekari,ihanganeieteAtua imuaatuoteao;kihaiiaipaikianohotauakireira,engari iwhakanohoiamauakirotokitekarienohoneikoruai raronei
14Otiraimuriitakupokake,kawhakaputainamaiahaue iaireira,aimahueihoahaukiteneiananohoai;henui,he kinongamateipamaikiahau:akatatatokumate,ka whakahauahaukitakutama,kiaHeta,kiaatawhaitiatona iwieahau;
15“Otiia,eIareta,etakutama,keingawahiataahuata mauaenohonei,akeitenohokoeikoneiirotoite
pouritanga,iperametatoupapaikoreromaiaikiahau,a Maharareere;itanakorerotangamaikiahaukaputamaihe waipuke,kataupokinatewhenuakatoa 16Na,iwehiahauiakoe,etakutama,kawhakatikaahau, katangoiakutamarikiheihoamoku,akahaeremaiki koneikiakiteiakoekoautamariki:heoiikiteahauia koeetuanairotoiteneianaetangiana,meautamarikie mararanoaanaiteneimaungaitewerawera,itepouri. 17“Otiia,etakutama,iatauaingaroitotauahuarahi,a kataemaikikonei,kakiteaetahiatutangatairaroitenei maunga,hewhenuaataahuatoratounohoai,kapitonuite rakau,ingahuarakau,ingaturakaukatoa,metemeahe kari;akakiteaemauaiwhakaarokokoeraua,akimaira anotoupapa,aMaharareere,ehararatouitepera 18Na,tena,etakutama,whakarongokitakukupu,ka hekeatukiaratou,koutoukoautamariki.Kaokioki koutouieneimamaekatoaepaneikiakoutouEngariki tekorekoeehaerekiraro,kiaratou,whakatika,tangohia autamariki,kahaeremaiiatauakitotauakari; 19OtirakamiharoaIarere,itonarongongaiteneikorero atekaumatua;kakopikopikonoa,kakopikopiko,karenoa iaikiteatetahioanatamariki.
20Nakawhakahokiia,kameakitekaumatua,Heaha koruaihunaaiiakoruaataeanoatiateneira?
21Nakawhakahokitetuakana,kamea,Meikahoretou papaikoreromaikiamatou,kihaiimohiotiaematou
22NakawhakaponoaIarereheponoanakupu
23NakameatauakaumatuakiaIarere,Heahakoei tahurimaiai,iperaai?Kameaia,Irapuahauitetahio akutamariki,heikorerokiaiamotokuhaeretahiia koutou,motoratouhekengamaihokikitehungai korerotiamainaekoekiahau
24A,noterongongaotekaumatuaitewhakaarooIarere, kameaatukiaia,Waihoratenaiteneiwa,haeremai tatou;kakitekoeitomatouwhenua;
25NakatohetekaumatuakiaIarerekiahaereimuaite taengamaiotetahioanatamarikikitekorerokeatuiaia.
26NakaputamaiaIarerekiwahooteana,ahaeretahi anameratou,meratouanoNakawhakamarieratouiaia, ataenoakitetihiotemaungaongatamaaKaina.
27Katahikameatekaumatuakitetahioonahoa,Kua warewaretatoukitetahimeaitekuwahaoteana,kote kakahuwhiriwhiriteraikaweamaietatouheikakahumo Iarere
28Nakameaatuiakitetahioratou,Hokiatu,etetahi,a katatarimatoukiakoekikonei,kiahokimairaanokoe. KoreiratatouwhakakakahuaiiaIarere,akariteiakia tatou,hepai,heataahua,etikaanakiahaeremaiiatatouki totatouwhenua
29Nakahokitera
30A,iaiaimataraatu,kakarangatekaumatuakiaia,ka meakiaia,Tumarie,kiahaeremairaanoahaukirunga, kitekorerokiakoe
31Nakatuia,akahaeremaitekaumatuakiaia,kamea kiaia,Kotahitemeaiwarewareaitatouiteana,kotenei kiatineiateramaekaanairoto,irungaakeingatinanao roto;katahikahokiwawemaikiataua.
32Nakahaeretera,kahokitetuakanakionahoa,kia IarereNakahekeihoratouitemaunga,koIarerehokiki aratou;anohoanaratouitetahaotetahipunawai,ite tahaongawhareongatamarikiaKaina,atatarianakito ratouhoataenoakitanakawemaiitekakahumoIarere
33Nakahaereia,kahokikiteana,katineiaterama,aka haeremaikiaratou,kamauriamaihewairuakiaratou,a kawhakaatukiaratouA,notekitengaoIarere,miharo anaiakiteataahuameteataahuaotauamea,akoaana tonangakauitewhakaponotangaheponokatoa.
34A,iaratouenohoanaireira,nakahaereetahioratou tokotorukingawhareongatamaaKaina,akameakia ratou,Mauriamaihekaimamatouaianeikitetahaote punawai,heikaimamatoukoomatouhoa
35A,notekitengaongatamaaKainaiaratou,kamiharo kiaratou,kamea,Hemeaataahuaeneikitetitiroatu, kahoreanoikiteaetatouimuaNakawhakatikaratou,ka haeretahimeratoukitepunawaikiakiteioratouhoa.
36Ikiteaeratouhetinoataahua,kakarangaratoumoo ratoukaingakiahuihuimaietahi,kahaeremaikiakitei eneimeaataahua.Katahiratoukahuihuikiaratounga tanemengawahine
37Nakameatetuakanakiaratou,Hemanenematouito koutouwhenua;
38A,noterongongaoauatangatakieneikupuate kaumatua,nakakaweamaiengatamaaKainatana wahine,tanawahine,tanatamahine,tanatamahine;koia tangatakakorerokiaIareremotanawahineranei;rite katoa
39Otira,itekitengaoIarereitaratouimeaai,kapehia tonawairuakiaratou;ekoreanoiaepakitaratoukai,ki taratoueinuai
40Nakakitetekaumatuaitetohuepehiaanaeiakia ratou,kameakiaia,Kauaepouri:koahautekaumatua nui;
41Nakawherahiaeiaonaringa,kamaukitetahionga wahine,atokorimaoonahoaiperaanokimuaiaIarere, kiaritekitaratouimeaai
42Otira,itekitengaoIarereiaratouemahianaitekino, katangiia,kameairotoitonangakau,Kahorerawaoku matuaipena
43Nakawherahiaonaringa,kainoi,matengakau tapatahi,metetangiano,kainoikiteAtuakia whakaorangiaiaioratouringa
44Imuria‘eitoIaredahaamataraaitepure,uahoroatura tematahiapoeto’namauhoa;kihaihokiiaheitenohoki tewahiinoi
45NakatahuriaIarere,heoikihaiikiteiaratou,engarii kiteaetuanaiaiwaenganuiongatamarikiaKaina
46Katahiiakatangi,kamea,EteAtua,kauaahaue whakangaromiatahitiameteneiiwi,iwhakatupatoaioku matuakiahau:inaianeihoki,etokuAriki,eteAtua,i maharaahaukotehungaiputamaikiahauhematuaratou; engarikuakiteaeahauhereweraratou,nananeiahaui whakawaikiteneiahuaataahua,awhakapononoaahauki aratou
47"Na,kainoiahaukiakoe,eteAtua,kiawhakaorangia ahauiteneiiwienohoneiahauirotoiaratou,mekoe hokiiwhakaoraiahauiauareweraTukuatauanaheraki tekukumemaiiahauiwaenganuiiaratou; 48EotiakeraaIaredaitanapure,kuatonoaturateAtuai tanaangelakirotopuiaratou,kuaraveioraiaIaretaekua tukuiaiakirungaitemaunga,ekuaakaarimaiiaiaiteara, kuaorongaatuiaia,ekuaakarukeiaia
UPOKO18
1UamatautemautamariiaIaredaitehaereefarerei ia’naiterahoraiterahora,notefariiita’nahaamaitairaa enoteaniita’naa‘oraanotemaumeaatoataratouirave; akawhaimahiana,kamahiaeratoumana 2Engariiteneiwakatomoratoukirotokiteana,kihaii kiteaeratouaIarere,engariikiteratoukuatineiaterama, iakiritiaatungatinanaongamatua,akaputamaingareo irungaitekahaoteAtua,emeaana,"Kuatinihangatiata tatoutamaaHatanairungaiteahuakanohi,ehiahiaana kiawhakangaromiaia,perametanawhakamatengaita tatoutamaaKaina."
3Nakameaanoraua,EteAriki,eteAtuaoterangi,ote whenua,whakaorangiatamauatamaiteringaoHatana, nananeiimahiteahuanui,tekanoakitonaaroaro; 4OtiraiterongongaongatamarikiaIarerekieneireoka matakuratou,katukitetangikitoratoupapa;kihaihoki ratouimohiokitemeaipakiaia.
5Natangihiaanaiaeratouitauaraatonoatera 6NakahaeremaiaIaretameteahuapouri,hengakau pouritengakaumetetinana,metepourihokiitona wehengaatuingatinanaoonamatua
7Otira,iaiaewhakatataatuanakiteana,kakiteana tamarikiiaia,kaomakiteana,kawhakairihiakirungaki tonakaki,kakaranga,kameakiaia,Epa,iheakoe,ahe ahakoeiwhakarereaiiamatou,itemeakihaineikoei mahi?Meteneiano,"Etematua,itongarongaatu,ka mateteramairungaingatinanaoomatoumatua,ka kokiritiangatinana,kaputangareo"
8IterongongaoIarereitenei,kapouriia,ahaereanaki rotokiteana;arokohangaatukongatinanaeakiritiaana, kuatineiaterama,mengamatuaeinoianakia whakaorangiaiaiteringaoHatana.
9NakahingaaIarerekirungakingatinana,kaawhi,ka mea,Eokumatua,narotoitakoutouinoi,kia whakaorangiaahaueteAtuaiteringaoHatana!
10Katahikamutukatoangareo,kotereoanakeototatou matuaoAdamu,ikoreroneikiaIaretairungaitekahao teAtua,perametekoreroatetahikitonahoa,imea,E Iarere,etakutama,mauriaatuetahimeakiteAtuamotou whakaorangaiakoeiteringaoHatana;NateAtuaahaui whakaorairotoitonaringa.
11"Whakahauatauiwikiatupatokiaia,kauahokiemutu tetukuwhakaherekiteAtua"
12NakamututereooArama;amiharoanaaIarereratou koanatamarikikiteneiNakawhakatakotoriaeratounga tinana,kotoratouahuaimua;akatuaIareremeana tamarikikiteinoiitauapokatoa,apuaonoatera 13NakahoatueIarerehewhakahere,kawhakaekeaki rungakiteaata,iperametaAramaiwhakahauaikiaia Na,iaiaekakeanakiteaata,kainoiiakiteAtuakia tohungia,kiamuruatonahara,motemateoterama 14NakaputateAtuakiaIarereirungaiteaata,ka manaakiiaiameanatamariki,awhakaaeanakiaratou whakahere;euafaaueiaIaredaiaraveiteauahimo‘amai rotomaiitefata,enarotoitereiranoteturamaite lamepaotehaamaramaramaitetinooAdamu
1¶NakawhakakiteaeteAtuakiaiatanaikoreroaikia Arama;Uafaataaoiaia’nainamatahitie5500,euafaaite maiia’naiteparauaronoto’nataeraamaiiniaitefenua nei
2NakameateAtuakiaIarere,Na,kotauaahiitangohia neiekoeiteaataheitahuiterama,mewaihoirotoiakoe heiwhakamaramaingatinana;keiputaatukiwahoote ana,kiaputaraanotetinanaoAramairoto
3Area,eIareda,ahaapaoiteauahiiaanaanamaiirotoi telamepa;kauaanohokiehaeremaiirotoiteana,kiariro raanoiakoehekupuwhakakite,kiakauaeputakiakoe.
4"Katahikawhakahauatukitouiwikiakauaepuremuki ngatamarikiaKaina,kiakauahokieakoioratouara:ko ahauhokiteAtuaekoreneiearohakitemauahara,kinga mahiotehe"
5UahoroaatoateAtuaitetahiatumaufaaueraaiaIareda, euahaamaitaiia’na.NakaunuitanaKupuiaia.
6NakawhakatataatuaIarereratoukoanatamariki,ka maukiteahi,kahekeihokiteana,katahunateramaki muaitetinanaoArama;euahoro‘aoiaito’namautaatai temaufaaueraamaitateAtuaiparaumaiia’naiarave
7IputateneitohukiaIarereitemutungaotonawharaue rimatekauongatau;perameeraatumeawhakamiharo maha,kahorematouetuhiEngarikoteneianakekatuhia ematoumotepoto,kiakoreaieroaamatoukorero
8NakaakoaIarerekianatamarikiewarutekautau;otira imuriihokatimataratoukitetakahiingawhakahaui homaieiakiaratou,metemahiingameamahamate koreewhakaaro.Nakatimataratoukitehekeihoite maungatapu,tetahiimuriitetahi,kaurukingatamaa Kaina,kingamahikino
9Na,kotetakeihekeihoaingatamarikiaIaretakiraroi teMaungaTapu,koteneitamatouewhakaatuatuneikia koe
UPOKO20
1¶A,itehekengaihooKainakitewhenuapouri,akatini haereanatamarikikireira,na,kotetahioratou,koKenuna tonaingoa,hetamanaRamekamatapo,nanaipatua Kaina.
2NamoteneiKenu,naHatanaiurukirotokiaiaitona tamarikitanga;Ihangaanoeiaetahiteteremenga koronete,mengahatere,mengahimipora,mengahatere, mengahapa,mengahatere,mengaputorino;a whakatangihiaanaeiaauameaingawakatoa,ingahaora katoa
3Nakatakaroiakiaratou,nakatomoaHatanakirotoki aratou;
4Nakahuihuiaeiaetahiropukitetakarokiaratou;a,ia ratouetakaroana,nahepaikitewhakaaroongatamaa Kaina,otehunganeiimurateharakiaratouano,atahuna anametemeaheahi;iaHatanaitutuoratoungakau tetahikitetahi,metewhakanuiitehiahiairotoiaratou 5UahaapiiatoaSataniiaGenuniahopoimaiiteavapuai norotomaiitecom;NateneiGenunihuihuingaropuki rungakingaropuirotoingawhareinu;amauriamaiana kioratouringangamomohuamengapuawaikatoa;aka inutahiraua
6NakawhakanuiarawatiaeteneiKenunangahara;ua haaatoaoiamatete'ote'o,euahaapiiitemautamariia Kainaiaraveitemauhuruinoatoataratouioreiite;a whakanohoiaanaeratoukingamahimaha,kahoreneii mohiotiaeratouimua.
7Na,itekitengaoHatanakuatukuratoukiaKenuna,i whakarongohokikiaiaingameakatoaikorerotiaeiaki aratou,nuiatutonahari,kanuihaeretemaharaoGenuna, atangonoaiaiterino,hangaanaeiaetahimeamote whawhai
8Nakahaurangiratou,katuputemauaharametekohurui rotoiaratou;katukinotetahitangatakitetahikiteakoia iakitekino,katangoianatamarikiheiwhakapokeia ratouitonaaroaro
9A,notekitengaongatangataiaratouehingaana,ka kiteietahiatukihaiitaeatehinga,kahaeremaitehungai whiuakiKenu,kapirikiaia,ameingaanaratoueiahei hoamona
10Nakatinonuihaereteharairotoiaratou;kia marenatiaraanotetangatakitonatuahineake,kitana tamahineranei,kitonawhaearanei,meetahiatu;he tamahineraneiatetuahineotonapapa,kuakoreneihe wehewehengamotewhanaungatanga,akahoreratoui mohiokitekino;uaraverâiteino,euaviiviitefenuaite hara,euaririratouiteAtuateHaava,oteihamaniiaratou. 11NakahuihuiaeGenunangaropuirungaingaropue whakatangianaitetetere,meeraatumeawhakatangii korerotiaematouimua,iraroitemaungatapu;euana reiraratouiafaarootemautamariiaSetainiaiteMou‘a Mo‘ara
12NoterongongaiaongatamaaHetaiteharuru,ka miharoratou;apaunoatetauiperaairatou
13A,itemutungaotauatau,kakiteaGenunkuawiriwiri ratoukiaia,katomoaHatanakirotokiaia,kaakoiaia kitehangakakahumongakakahumaha,akamohioiaki tetaewhero,papura,ahanoa
14Na,kongatamaaKaina,nananeiimahieneimea katoa,akanapaanakiteataahua,kitekakahuwhakapaipai, huihuianaratoukirarootemaungaitekororia,menga haona,mengakakahuwhakapaipai,mengareihihoiho,i temahiingameawhakariharihakatoa
15NakongatamaaHeta,irungaitemaungatapu,kainoi, kawhakamoemitikiteAtua,itewahiongamanoonga anaherakuahinganei;noreiraihuainaairatoueteAtua he"anahera,"notemeaiharinuiiakiaratou
16Imuria‘erâ,aitaratouihaapaofaahouita’nara faaueraa,eteioreimauitemaumeata’naiparauito ratouramaumetua;engariiokiokiratouitaratou nohopukumeteinoi,metewhakaaroanohokiaIarereto ratoupapaNakahuihuiratoukitetihiotemaunga,kia matakitakikingatamaaKaina,maiiteataaahiahinoa,ki ngameaimahiaeratou,kioratoukakahuataahua,kio ratouwhakapaipai
17¶NakamarangaakengatamaaKainairaro,kakitei ngatamaaHetaetuana,eropuanaitetihiotemaunga; nakakarangaratoukiahekeihokiaratou
18NakameangatamaaHetakiaratouirunga,Kahore tatouemohiokitehuarahiNakarongoaGenuna,tamaa Rameka,iaratouekiana,kahoreratouemohiokite huarahi,akawhakaaroiamepeheaetaeaairatoutetuku ihoeiakiraro
19NakaputaaHatanakiaiaitepo,kamea,Kahorehe huarahiehekeihoairatouitemaungaenohoneiratou:a kataemaiapopo,kameakiaratou,Haeremaikitetaha hauauruotemaunga;kakitekoutouitehuarahioteawa waiehekeihoanakitetakeotemaunga,iwaenganuio ngapukeerua;
20Naiteaongaakeotera,kawhakatangihiaeGenunnga tetere,apatuaanaeiangapatereiraroitemaunga,ko tanahangahokiteraIrongongatamaaHeta,akahaere maimetaratouimuara
21NakameaaGenunakiaratouiraro,Haerekitetaha mauiotemaunga;
22Otira,iterongongaongatamarikiaHetaieneikupu maiiaia,kahokiratoukirotokiteanakiaIarere,kite korerokiaiaingameakatoairongoairatou
23Na,iterongongaoIarere,kapouri;imohiohokiiaka takahiaeratoutanaiwhakaaroai
24NakahuihuingatangatakotahirauongatamaaHeta, kameakiaratouano,Haeremai,tatoukahaerekiraro,ki ngatamaaKaina,kiakiteitaratouemeaai,kiakoaai tatoumeratou
25Otira,iterongongaoIarerekiteneiongatangata kotahirau,kaohotonawairua,kapouritonangakauNa kawhakatikaiametenuioteweriweri,atuanai waenganuiiaratou,whakaoatitiaanaratoueia,hemea mongatotooApera,tetangatatika,Kauatetahiokoutoue hekeihoiteneimaungatapu,parakore,ikiianeieotatou matuakianohoia.
26OtiraitekitengaoIaretakahoreratouitangoiana kupu,kameaiakiaratou,Eakutamarikipai,harakore, tapu,kiamohiokoutoukahekeihokoutouiteneimaunga tapu,ekoreteAtuaetukuiakoutoukiahokianokireira
27Nakawhakaoatianoiaiaratou,kamea,Kaoatiahaui tematengaototatoumatuaoArama,itetotohokioApera, oHeta,oEnosa,oKainana,oMaharaleere,kiarongomai ratoukiahau,kiakauaehekeihoiteneimaungatapu;no temeakamahueatukoutouireira,kaorakoutouitearoha, aekorekoutouekiiahetamarikinateAtua,hetamariki naterewera
28Heoikihairatouipaikitewhakarongokianakupu.
29Uapaaria‘eraoEnohaitauataura,euatiaa‘erainiai to’naitoitorahiiteAtuaenaôatura,“Efaaroomaiia’u, etemautamariiaSeta,etemautaatariietefeiararahi iaofatioutouitefaaueraaatotatoumaumetua,eiahaere iraromainiamaiiteiemou‘amo‘aeoreoutouehaere maiiǒneieamurinoa’tu.
30HeoiwhakatikaanaratoukiaEnoka,kihaihokiirongo kianakupu,heoihekeihoanaratouitemaungatapu.
31AkatitiroratoukingatamahineaKaina,kioratou ahuaataahua,kioratouringameoratouwaewaekuaotite panikitekara,hemeatuhikioratoumatakite whakapaipai,kakateahioteharairotoiaratou.
32NakameingaratoueHatanakiaataahuarawakite aroaroongatamaaHeta,iperameiaiwhakakiteaiinga tamaaHetaheimeaataahuakitetitiroangatamahinea Kaina;nakaminaminangatamahineaKainakingatamaa Heta,anohekararehekaikino; 33Otiraimuriihoitoratoutakahangakiteneipoke,ka hokiratounatehuarahiihaeremaiairatou,kanganakite pikikirungakiteMaungaTapu.Otiiakihaiitaeaeratou: notemeahekapurangakohatuotemaungatapuneie whitianaimuaiaratou,nareiraikoreaieaheitepikiake
34NakaririteAtuakiaratou,karipenetakiaratounote meakuahekeihoratouitekororia,akuangaro,kua whakarerearaneitoratouakema,iteharakoreranei,aka takakirotokitepokeotehara.
35NakaungaeteAtuatanakupukiaIarere,kamea,Ko eneiautamarikiihuainaneiekoekoakutamariki,nana, kuatakahiaeratoutakuwhakahau,kuahekekitekaingao tengaromanga,otehara.Tukuahekarerekingamorehu, keihekekiraro,keingaro
36NakatangiaIarerekitearoarooteAriki,kainoikia iakiaatawhai,kiamuruaEngarikotanahiahiakia maweheatutonawairuaitonatinana,kauakite whakarongokieneikupuateAtuamotehekengaihoo anatamarikiitemaungatapu
37UapeerâoiaitefaaueraaateAtua,euaa‘oatuia ratoueiahaepouiraromaitauamou‘amo‘ara,eeiahae taatiitemautamariiaKaina
38Heoikihairatouiwhakarongokitanakupu,kihaihokii whakarongokitanaiwhakatakotoai.
UPOKO21
1Nakahuihuitetahiaturopu,akahaerekitetiakiio ratoutuakana;heoiingarotahiratoumeratouNakapena, kahaeremaiiteraropu,iteraropu,atoekitetokoitio ratou
2NakamateaIarereitepouri,notemeakuatataterao tonamatenga.
3AhuainaihoeiaaEnokatanamatamua,aMetuhara, tamaaEnoka,aRamekatamaaMatuhara,aNoa,tamaa Rameka.
4A,itoratoutaengamaikiaia,kainoiiamoratou,ka manaakihokiiaratou,kameakiaratou,Hetikakoutou,e ngatamarikiharakore;kauaehekeihoiteneimaungatapu: na,kuahekeihoakoutoutamarikimengatamarikiaa koutoutamarikiiteneimaungatapu,kuatangatakeitenei maungatapu,naoratouhiahiawhakariharihametetutua teAtua
5“Otiiaemohioanaahau,hemeanatekahaoteAtua,e koreiaewhakarereiakoutouirungaiteneimaungatapu, notemeakuatakahiaeakoutoutamarikitanature,metao tatoumatuaihomaiaikiatatou
6“Otiia,eakutama,kakaweakoutoueteAtuakitetahi whenuake,ekoreanokoutouehokimaianokiakiteo koutoukanohiiteneikari,iteneimaungatapu
7Noreira,eakutama,whakaaroaokoutoungakaukia koutouano,kiamaukitewhakahauateAtuakeiakoutou na.Akahaereatukoutouiteneimaungatapukitewhenua ke,kahoreneiimohiotiaekoutou,mauriaatuiakoutoute tinanaototatoumatuaoArama,meeneimeautunuie toru,ngawhakaheremengawhakahere,tekoura,te parakihe,metemaira,kitetakotorangaototatoumatua.
8“Eia’naotetoera,eta’umautamaiti,etaemaite ParauateAtua,eiahaereatuoiairapaeiteieneifenua,e raveïaoiaitetinoototatoumetuaraoAdamu,etuuatu aiiropuitefenuaneiitevahietupuaiteora”
9NakameaaNoakiaia,Kowaiotatouetoe?
10NakawhakahokiaIareta,kamea,Kokoetetangatae toeana:ametangoekoetetinanaototatoumatuao Aramairotoiteana,kawaihokirotokiakoeirotoite aakainaputatewaipuke
11«EotaoetamaitioSema,otehaeremaiirotoitoopu, na’naetuuitetinoototatoumetuaoAdamuiropuite fenuanei,itevahietaemaiaiteora
12Na,katahuriaIarerekitanatama,kiaEnoka,kamea kiaia,Etakutama,nohokoeirotoiteneiana,kamahi mariekitearoarootetinanaototatoumatuaoAramai ngarakatoaeoraaikoe;
13AkahoreaIarereikoreroatu.Kuamataraonaringa, kuakationakanohi,akamoeia,perameonamatuaI matetonamatengaitetoruraueonotekauongatauoNoa, meteiwarauewarutekaumaiwaongatauotonaoranga ake;itetekaumaruaoTakhsasiteParaire
14ItoIaredapoheraarâ,uataheteroimatairaroito’na matanoto’naotorahi,notemautamariiaSeta,oteihi‘ai to’naramaumahana
15NakatangiaEnoka,aMatuhara,aRameka,aNoa,enei tokowhakiaia;kaatawhakapakokotia,katahika whakatakotoriakirotokiteAnaTaongaNakawhakatika ratou,katangikiaia,ewhatekaungara.
16Eiahopetauamaumahanaotora,uafaaeaoEnoha,o Metusela,oLamekaeoNoairotoiteotooteaau,note meauafaaruetoratoumetuataneiaratou,eaitaratouiite faahouia’na
UPOKO22
1OtiraipupuriaEnokaitewhakahauaIareretonapapa,i mahitonuirotoiteana.
2KoEnokateneiiputakiaiangameawhakamiharomaha, nanahokiituhituhitetahipukapukarongonui;engarie korepeaauameawhakamiharoekorerotiakiteneiwahi.
3¶MuriihoiteneikakotitikengatamaaHeta,kahinga, ratou,aratoutamariki,mearatouwahineA,notekitenga oEnoka,oMetusela,oLameka,oNoaiaratou,kamamae oratoungakauitoratoutakahangakirotokitengakau ruarua;euaotoratoueuaaniitearohaoteAtua,ia faaherehereiaratou,eiaarataimaiiaratoumairotomaii tauau‘iinora
4UatamaunoaEnohaita’nataviniraaimuaiteFatue toruhanereevauahurumapaematahiti,eitehopeaotaua taura,uaitea‘eraoianarotoitearohaoteAtua,eua opuateAtuaetataraia’naitefenuanei
5Uaparauaturaoiaita’natamaiti:“Etautamaiti,uaite aue,teopuaneiteAtuaiafaataemaiitepapeotediluvii niaitefenuanei,eiahaamouitotatouhamaniraa
6Kokoutouhokingakawanawhakamutungamoteneiiwi irungaiteneimaunga:emohioanahokiahauekoreetoe tetahiokoutouheiwhanautamarikikirungakitenei maungatapu;
7UaparauatoaEnohaiaratou,«Atia‘iitooutoumau varua,eatape‘amaiteitooutoumata‘uiteAtuaeita outoutaviniraaIa’na,eehaamoriIa’namatefaarooti‘a,e etaviniIa’namateparau-ti‘a,matehapaoreetehaava, matetatarahapaematemâatoa
8Iahopea‘eraEnohaita’namaufaaueraaiaratou,uaafai atuteAtuaia’namaitauamou‘araitefenuaora,itemau fareotefeiaparau-tiaetefeiaimaitihia,teparahiraanote Paradaisooteoaoa,irotoitemaramaramaetaeroa’tuite ra‘i;temaramaiwahootemaramaoteneiao;notemea kotemaramaoteAtua,ekianateaokatoa,otiraekoree taeaetetahiwahi
9Noreira,notemeateirotoaEnokaitemaramaote Atua,kuakiteaiaekareaiaeraukaitemate;taenoakita teAtuaipaiaikiamateia
10Aitaroa’tutehoêototatoumaumetuaetaratoumau tamariiitoeiniaitauamou‘amo‘ara,maorirâo Metusela,oLameka,eoNoaIhekeihohokieraatukatoa itemaunga,atakaanakiteharamengatamaaKainaNa reiraiririaairatoukitauamaunga,akahoretetahiinoho kirunga,koauatangatatokotoruanake