Daniele
CAPITULU1
1InuterzuannudiuregnudiGhjoiachim,rèdiGhjuda, Nebucadnezzar,rèdiBabilonia,ghjunseàGhjerusalemme, èl'assediò
2ÈuSignorehàmessuinmanuGhjoiakim,rèdiGhjuda, cùunapartediivasidiacasadiDiu:ch'elluhàpurtatuin upaesediShinaràacasadiusodiu;èhàpurtatuivasiin acasadiutesorudiusodiu.
3ÈurèdisseàAshpenaz,ucapudiisoeunuchi,ch'ellu duviapurtàalcunidiifigliolid'Israele,èdiadiscendenza diurè,èdiiprincipi;
4Zitellisenzadifetti,madibellafaccia,abiliinogni sapienza,astutiincunniscenzaèingegnosiinscienza, capacidistàinupalazzudiurè,èàiqualipuderanu insignàl'erudizioneèalinguadiiCaldei
5Èurèlihàstabilituunapruvistacutidianadiumanghjà diurè,èdiuvinuch'ellubeie;cusìlihànutrititrèanni, affinchìàafinediquestupuderianustàdavantiàurè
6Avà,tràquesticieranudiifigliolidiGhjuda,Daniele, Hanania,MisaeleèAzaria:
7Àiqualiuprincipedil'eunuchihàdatunomi:perchèhà datuàDanieleunomediBelteshazzar;èàHanania,di Sadrach;èàMisaele,diMesach;èàAzaria,diAbednego.
8MaDanielehàdecisuinusocorediùnsicontaminàcùa partediumanghjàdiurè,nècùuvinuch'ellubeie; dunquehàdumandatuàuprincipedil'eunuchidiùnsi cuntaminassi
9AvàDiuaviafattuchìDanielfussiinfavoreèinamore cùuprincipedil'eunuchi.
10Èuprincipedil'eunuchidisseàDaniele:«Temuumo signore,urè,chìhàstabilituuvostrucibuèavostra bevanda;perchèdunqueduverebbevedeevostrefacce peghjucàizitellichìsòcum'èvoi?Alloramifaretemette inpericuluamotestadavantiàurè.»
11AlloraDanieledisseàMelzar,chìucapudil'eunuchi aviaincaricatudiDaniele,Hanania,MisaeleèAzaria: 12Tipregu,mettiàprovaitoservitoriperdeceghjorni;è ch'ellicidenulegumidamanghjàèacquadabeie
13Ch’ètandusivedanuenostrefaccedavantiàtè,èancu efaccediizitellichìmanghjanuapartediumanghjàdiu rè;ècum’ètùvedi,agiscicùitoservitori
14Cusìelluaccunsentìcunelliinquestuaffare,èlimesse àprovadeceghjorni.
15Èàafinedideceghjorni,esofacceparevanupiùbelle èpiùgrassedicarnechètuttiizitellichìavianumanghjatu apartediumanghjàdiurè.
16CusìMelzarhàpigliatuapartediasocarne,èuvinu ch'elliduvianubeie;èlihàdatulegumi
17Quant'àstiquattrufiglioli,Diulidetecunniscenzaè cumpetenzainogniapprendimentuèsaviezza:èDaniele aviaintelligenzaintutteevisionièisogni
18Avà,àafinediighjornichìurèaviadettuch'elluli duviapurtà,uprincipedil'eunuchiipurtòdavantià Nabucodonosor
19Èurèhàparlatucunelli;ètràtuttielliùnsitruvònimu cum'èDaniele,Hanania,MisaeleèAzaria:dunquesisò fermatidavantiàurè
20Èintutteemateriedisaviezzaèd'intelligenza,chìurè lidumandava,litruvòdecevoltemegliucàtuttiimaghiè l'astrologichìeranuintuttuusoregnu.
21ÈDanielcuntinuòfinuàuprimuannudiurèCiru
CAPITULU2
1ÈinuseconduannudiuregnudiNebucadnezzar, Nebucadnezzarebbesogni,chìusospiritueraturbatu,èu sosonnuuinterruppe
2Alloraurèurdinòdichjamàimaghi,l'astrologi,i stregonièiCaldei,permustrààurèisosogni.Cusì ghjunsenuèsiprisentavanudavantiàurè
3Èurèlidisse:Aghjuavutuunsognu,èumospirituera turbatupersapèusognu.
4AlloraiCaldeidissenuàurèinsiriacu:Orè,viviper sempre!Diteàivostriservitoriusognu,ènoivi mostreremul'interpretazione.
5UrèrisposeèdisseàiCaldei:Acosahèsparitadamè: sèùnmifatesapèusognu,cùasointerpretazione,sarete tagliatiinpezzi,èevostrecasesaranutrasformateinun letame
6Mas'èvomiditeusognuèasointerpretazione, riceveretedamèrigali,ricompenseègrandeonore:dunque, mostratemiusognuèasointerpretazione
7Risposenutornaèdicenu:Chìurèdicausognuàiso servitori,ènoinemostreremul'interpretazione.
8Urèrisposeèdisse:Socusicuruchìvuleteguadagnà tempu,perchèvedetechìacosahèsparitadamè
9Mas'èvoùnmifatemiccasapèusognu,cihèsoluuna decisionepervoi:perchèavetepreparatuparollebugieè currottedadìdavantiàmè,finuàchìutempusiacambiatu; dunque,ditemiusognu,èsaparaghjuchìpudetemustràmi asointerpretazione
10ICaldeirisposenudavantiàurè,èdicenu:Ùncihè nimunantuàaterrachìpossipalesàaquistionediurè; dunqueùncihènimurè,signore,nèguvernante,chìabbia dumandatutalicoseàqualsiasimagu,oastrologu,o Caldeu
11Èhèunacosararachìurèdumanda,èùncihènimu altruchìapòmustràdavantiàurè,foradiidii,chìùn stanumiccacùacarne
12Perviadiquestu,urès'infuriòassai,èurdinòdifà perdetuttiisaviidiBabilonia.
13Èudecretuhèstatupublicatuchìisavifussinuuccisi;è cercavanuDanieleèisocumpagniperesseuccisi
14AlloraDanielerisposecuncunsigliuèsaviezzaà Arioch,ucapitanudieguardiediurè,chìerasurtituper tumbàisaviidiBabilonia:
15RisposeèdisseàArioch,ucapitanudiurè:Perchèu decretuhècusìprecipitosudaurè?AlloraAriochhàfattu sapèacosaàDaniele
16AlloraDanieleintrì,èdumandòàurèch'ellulidessi tempu,èch'ellulimustrassil'interpretazione
17AlloraDanielesin'andòincasasoia,èfecesapèacosa àHanania,MisaeleèAzaria,isocumpagni:
18Ch'ellidumandessinuamisericordiadiuDiudiucelu perviadistusicretu;affinchìDanieleèisocumpagniùn periscinumiccacùurestudiisaviidiBabilonia.
19AllorausicretuhèstaturivelatuàDanielinunavisione dinotteAlloraDanielhàbenedettuuDiudiucelu
20Danielrisposeèdisse:BenedettusiaunomediDiuper sempreèpersempre,perchèasaviezzaèaputenzasòsoie
21Èellucambiaitempièestagioni,toglieirèèstabilisce irè;dàasaviezzaàisaviièacunniscenzaàquellichì cunnoscenubè
22Ellupalesaecoseprufondeèsecrete:sàciòchìhèina bughjura,èalucestàcunellu.
23Tiringraziuètilodu,oDiudiimobabbi,chìm'hai datusaviezzaèforza,èm'haifattusapèavàciòchìti dumandavamu;perchèavàcihaifattusapèaquestionediu rè
24DunqueDanieleandòdaArioch,chìurèaviaurdinatu difàperdeisavidiBabilonia;andòèlidissecusì:Ùnfà miccaperdeisavidiBabilonia;cunducemidavantiàurè, ènedaraghjul'interpretazione.
25AlloraAriochhàpurtatuDanieledavantiàurèinfuria, èlidissecusì:Aghjutrovuunomudiiprigiuneridi Ghjuda,chìdaràcunniscenzaàurèdil'interpretazione.
26UrèrisposeèdisseàDaniele,chìsichjamava Belteshazzar:Sìtùcapacedifàmisapèusognuch'aghju vistu,èasointerpretazione?
27Danielrisposedavantiàurè,èdisse:Usicretuchìurè hàdumandatuùnponumiccaisavii,l'astrologi,imaghi, l'indovinipalesààurè;
28MacihèunDiuinceluchìpalesaisicreti,èfacesapèà urèNebucadnezzarciòchìaccadràinl'ultimighjorniUto sognu,èevisionidiatotestainutolettu,sòqueste;
29Quant'àtè,orè,itopinsamentisòghjuntiinatomente nantuàutolettu,ciòchìduverebbeaccadedopu;èquellu chìpalesaisicretitifacesapèciòchìduverebbeaccade.
30Mapermè,stusicretuùnm'hèstaturivelatuperuna saviezzachìaghjupiùcàqualsiasialtruvivente,maper ch'ellinefacenucunnoscel'interpretazioneàurè,è affinchìtupossicunnosceipinsamentidiutocore
31Tù,orè,haivistu,èeccuunagrandeimagineSta grandeimagine,chìusosplendoreeraeccellente,stava davantiàtè;èasoformaeraterribile
32Atestadistaimagineerad'orufinu,usopettuèeso bracciad'argentu,usoventreèesocoscedibronzu, 33Esogambeeranudiferru,isopedieranuinpartedi ferruèinparted'argilla
34Tùhaivistufinuàchìunapetrahèstatastaccatasenza mani,chìhàculpituastatuanantuàisopedichìeranudi ferruèd'argilla,èlihàspezzatiinpezzi
35Allorauferru,l'argilla,ubronzu,l'argentuèl'orusisò spezzatiinseme,èsòdiventaticum'èapuladil'aied'estate; èuventuihàpurtativia,senzatruvàlocuperelli;èapetra chìaviaculpituastatuahèdiventataunagrandemuntagna, èhàpienututtaaterra
36Questuhèusognu;ènediceremul'interpretazione davantiàurè
37Tù,orè,sìunrèdirè,perchèuDiudiucelut'hàdatu unregnu,putenza,forzaègloria
38Èinognilocuinduvestanuifigliolidil'omi,elluhà datuinmanuàtèebestiediacampagnaèl'acellidiucelu, èt'hàfattuguvernatoredituttielliTùsìstucapud'oru
39Èdopuàtènasceràunaltruregnuinferioreàtè,èun altruterzuregnudibronzu,chìdomineràtuttaaterra
40Èuquarturegnuseràfortecum'èuferru,postuchìu ferruspezzaèsottumettetutteecose;ècum'èuferruchì spezzatuttequestecose,cusìsispezzeràèsicontunderà
41Èmentrechìavetevistuipedièiditi,parted'argilladi vasaiu,èpartediferru,uregnuseràdivisu;maciseràin
elludiaforzadiuferru,perquantuavetevistuuferru mischiatucùl'argillafangosa.
42Ècum'èiditidiipedieranupartediferru,èparte d'argilla,cusìuregnuseràparteforte,èparterottu.
43Èmentrechìavetevistuuferrumischiatucùl'argilla fangosa,simischieranucùasumentedil'omi;maùnsi uniranumiccal'unuàl'altru,cum'èuferruùnhèmicca mischiatucùl'argilla.
44Èinighjornidistirè,uDiudiucelustabiliràunregnu chìùnseràmaidistruttu,èuregnuùnseràlasciatuàaltri populi;maspezzeràècunsumeràtuttistiregni,èellustarà persempre
45Postuchìtùhaivistuchìapetrahèstatastaccatadaa muntagnasenzamani,èch'ellahàspezzatuuferru,u bronzu,l'argilla,l'argentuèl'oru,ugrandeDiuhàfattu sapèàurèciòchìaccadràdopu;èusognuhècertu,èaso interpretazionehècerta
46AlloraurèNebucadnezzarsiprostrò,èaduròDaniele,è urdinòch'ellilioffressinuun'offertaèodoridolci.
47UrèrisposeàDaniele,èdisse:Inverità,uvostruDiu hèunDiudidii,èunSignoredirè,èunrivelatoredisicreti, postuchìavetepussuturivelàstusicretu.
48AlloraurèhàfattudiDanielungrandeomu,èlihà datuparechjigrandirigali,èl'hàfattuguvernatoredituttaa pruvinciadiBabilonia,ècapudiiguvernatorisopratuttii savidiBabilonia
49AlloraDanieledumandòàurè,èelluhàstabilitu Sadrach,MesachèAbednego,sopral'affaridiapruvincia diBabilonia;maDanielestavaàaportadiurè
CAPITULU3
1UrèNebucadnezzarfeceunaimagined'oru,d'altezza sessantacubitièdilarghezzaseicubiti;aposeinapianura diDura,inapruvinciadiBabilonia
2AlloraurèNabucodonosormandòàriunisceiprincipi,i guvernatorièicapitani,ighjudici,itesorieri,icunsiglieri,i sceriffiètuttiiguvernatoridiepruvince,perveneàa dedicazionediastatuachìurèNabucodonosoraviaeretta 3Alloraiprincipi,iguvernatorièicapitani,ighjudici,i tesorieri,icunsiglieri,isceriffiètuttiiguvernantidie pruvincesisòriunitiperadedicazionediastatuachìurè Nabucodonosoraviaeretta;èsisòfermatidavantiàa statuachìNabucodonosoraviaeretta
4Alloraunaraldugridòàvocealta:«Àvoihèstatu urdinatu,opopuli,nazionièlingue,
5Chìàl'orachìsentiteusonudiacornetta,diuflautu,di l'arpa,diasaccabuta,diusalteriu,diudulcimeruèdiogni tipud'instrumentumusicale,viprostrateèadurateastatua d'oruchìurèNabucodonosorhàerettu
6Èquelluchìùnsiprostraèùnaduramiccaseràghjittatu àlistessaorainmezuàunafornaceardente.
7Dunque,inquellutempu,quandututtuupopuluhàintesu usonudiacornetta,diuflautu,dil'arpa,diasaccabuta,di usalteriuèditutteespeziedimusica,tuttiipopuli,e nazionièelingue,sisòprostratièanuadoratuastatua d'oruchìurèNebucadnetsaraviaerettu.
8Dunque,inquellutempu,certiCaldeis'avvicinaruè accusaruiGhjudei
9ParlonuèdicenuàurèNebucadnezzar:Orè,viviper sempre
10Tù,orè,haidatuundecretuchìogniomuchìsenteu sonudiacornetta,diuflautu,dil'arpa,diasaccabuta,diu salteriu,diudulcimeruèdiognitipud'instrumentu musicale,siprosterneràèadureràastatuad'oru.
11Èquelluchìùnsiprostraèùnadura,ch'ellusiaghjittatu inmezuàunafornaceardente
12CisòcertiGhjudeichìavetemessuàafrontedil'affari diapruvinciadiBabilonia,Sadrach,MesachèAbednego; stiomi,orè,ùnt'anumiccacunsideratu:ùnservenumicca ivostridii,nèadoranuastatuad'oruchìaveteeretta
13AlloraNebucadnetsar,inasofuriaèinasofuria, urdinòdipurtàSadrach,MesachèAbednegoDopu purtonuquestiomidavantiàurè.
14Nebucadnezzarparlòèdisseàelli:Hèveru,oSadrach, MesachèAbednego,chìùnservitemiccaimodii,èùn adoratemiccaastatuad'oruch'eaghjuerettu?
15Avà,sèsiteprontiàinginocchiarvièaduràl'imagine ch'eaghjufattuàl'orachìsenteteusonudiacornetta,diu flautu,dil'arpa,diasaccabuta,diusalteriu,diudulcimeru èdiognitipud'instrumentumusicale;ebbè;masèùn l'aduratemicca,sareteghjittatiàlistessaorainmezuàuna fornaceardente;èqualehèquelluDiuchìvilibereràdae momani?
16Sadrach,MesachèAbednegorisposenuèdicenuàurè: ONebucadnetsar,ùncipreoccupamumiccadirispondeti inquestuaffare
17S'elluhècusì,unostruDiu,chìservemu,hècapacedi liberàcidaafornaceardente,ècilibereràdaatomanu,o rè
18Mas'elluùnhèmiccacusì,siacunnisciutupertè,orè, chìùnservemumiccaitodii,nèadureremuastatuad'oru chìtùhaierettu
19AlloraNebucadnetsarerapienudifuria,èaformadia sofacciahèstatacambiatacontr'àSadrach,Mesachè Abednego;dunqueparlò,èurdinòch'elliscaldessinua fornacesettevoltedipiùdiciòch'ellaeraabituataàesse scaldata.
20Èurdinòàl'omiipiùputentichìeranuinusoesercitu diligàSadrach,MesachèAbednego,èdighjittàliina fornaceardente.
21Allorastiomisòstatiligaticùisomantelli,isocalzini, isocappellièl'altrisovestiti,èsòstatighjittatiinmezuàa fornaceardente.
22Dunque,postuchìucumandamentudiurèeraurgente, èafornaceeraestremamentecalda,afiammadiufocuhà uccisul'omichìavianupurtatuSadrach,Mesachè Abednego
23Èstitrèomi,Sadrach,MesachèAbednego,sòcascati ligatiinmezuàafornaceardente
24AlloraNabucodonosor,urè,fùstupitu,sialzòinfuria, èparlò,èdisseàisocunsiglieri:Ùnavemumiccaghjittatu trèomiligatiinmezuàufocu?Risposenuèdicenuàurè: Veru,orè
25Risposeèdisse:Eccu,vecuquattruomiliberi,chì camminanuinmezuàufocu,èùnanumiccaavutumale;è aformadiuquartuhècum'èuFiglioludiDiu
26AlloraNebucadnezzars'avvicinòàl'entratadiafornace ardente,èparlò,èdisse:Sadrach,MesachèAbednego, servitoridiuDiuAltissimu,venitefora,èvenitequì AlloraSadrach,MesachèAbednegosurtirudaumezudiu focu
27Èiprincipi,iguvernatori,icapitanièicunsiglieridiu rè,essendusiriuniti,viderustiomi,nantuàiqualiufocu ùnaviamiccaputere,nèuncapeddudiusocapuerastatu brusgiatu,nèisovestitieranustaticambiati,nèl'odorediu focus'erapassatunantuàelli.
28AlloraNebucadnetsarparlò,èdisse:Benedettusiau DiudiSadrach,MesachèAbednego,chìhàmandatuuso anghjulu,èhàliberatuisoservitorichìanucunfidatuin ellu,èanucambiatuaparolladiurè,èanudatuisocorpi, perùnservenèaduràalcundiu,foradiusoDiu 29Dunque,aghjudatuquestuordine:ognipopulu,nazione èlinguachìparleràmalediuDiudiSadrach,Mesachè Abednegoseràfattuapezzi,èesocasesaranuridotteinun letame;perchèùncihèmiccaaltrudiuchìpòliberàcusì 30TanduurèhàprumuvutuSadrach,MesachèAbednego, inapruvinciadiBabilonia.
CAPITULU4
1Nabucodonosor,urè,àtuttiipopuli,nazionièlingue,chì stanuintuttaaterra:Chìapacevisiamultiplicata
2Aghjupensatuch'elluerabèdimustràisegnièe meravigliechìuDiuAltissimuhàfattupermè
3Quantugrandisòisosegni!èquantuputentisòeso meraviglie!usoregnuhèunregnueternu,èusoduminiu hèdigenerazioneingenerazione
4Eiu,Nebucadnezzar,eruinriposuinamocasa,è prosperavainumopalazzu.
5Aghjuavutuunsognuchìm'hàfattupaura,èipinsamenti nantuàumolettuèevisionidiamotestam'anuturbatu 6Dunqueaghjudatuunordinedifàvenedavantiàmètutti isavidiBabilonia,affinchìmispiegassinul'interpretazione diusognu
7Allorasòghjuntiimaghi,l'astrologi,iCaldeièl'indovini; èaghjudettuusognudavantiàelli;maùnm'anumicca fattucunnosceasointerpretazione
8Maàl'ultimavoltaDanielehèghjuntudavantiàmè,chì usonomeeraBelteshàzzar,seconduunomediumodiu,è inqualehèuspiritudiisantidii;èdavantiàelluaghju dettuusognu,dicendu:
9OBaltasar,maestrudiimaghi,postuchìsochìuspiritu diisantidiihèintè,èchìnisunsicretutiturba,dimmie visionidiumosognuch'aghjuvistu,èasointerpretazione.
10Cusìeranuevisionidiamotestainumolettu;aghju vistu,èeccuunarburuinmezuàaterra,èasoaltezzaera grande.
11L'arburuhècresciutu,èhèdiventatuforte,èasoaltezza ghjunghjiafinuàucelu,èasovistasistendevafinuà l'estremitàdituttaaterra
12Esofoglieeranubelle,èisofruttieranuabbundanti,è inellucieracibupertutti:l'animalidiicampiavianu l'ombrasottuàellu,èl'acellidiucelustavanuinisorami, èognicarnesinutrivadiellu
13Aghjuvistuinevisionidiamotestanantuàumolettu, èeccu,unguardianuèunsantuhèscesudaucelu; 14Gridòforte,èdissecusì:Tagliatel'arburu,ètagliateiso rami,scuzzulateesofoglie,èsparghjiteisofrutti:chìe bestiescappinudasottuàellu,èl'acellidaisorami!
15Eppurulasciateuceppudiesoradicheinterra,ancucù unacatenadiferruèdibronzu,inl'erbateneradiucampu; èch'ellusiabagnatudaarugiadadiucelu,èchìasoparte siacùebestieinl'erbadiaterra:
16Chìusocoresiacambiatudaquelludil'omu,èchìlisia datuuncoredibestia;èchìsettetempipassinusopraàellu.
17Questacosahèstatafattaperdecretudiiguardiani,èa dumandahèstatafattaperparolladiisanti,affinchìivivi sappianuchìl'Altissimudominauregnudil'omi,èudàà qualeelluvole,ècimettesopraupiùviledil'omi 18Eiu,urèNebucadnetsar,aghjuvistustusognuAvà,o Baltasar,dichjaranel'interpretazione,postuchìtuttiisavi diumoregnuùnsòmiccacapacidifàmisapè l'interpretazione;matùsìcapace,perchèuspiritudiisanti diihèintè
19AlloraDaniele,chìsichjamavaBelteshazzar,fùstupitu perun'ora,èisopinsamentiuturbavanu.Urèparlò,è disse:Belteshazzar,ùntiturbimiccausognu,oaso interpretazioneBelteshazzarrisposeèdisse:Signoremeu, usognusiaperquellichìtiodianu,èasointerpretazione siaperitonemici
20L'arburuchìtùhaivistu,chìhècresciutuèeraforte,a soaltezzaghjunghjiafinuàucelu,èasovistasistendeva datuttaaterra;
21Esofoglieeranubelle,èusofruttueraabbundante,èin ellucieracibupertutti;sottuàuqualestavanul'animalidi icampi,ènantuàisoramil'acellidiuceluavianuaso dimora:
22Sìtù,orè,chìsìcresciutuèdiventatuforte;perchèato grandezzahècresciutaèghjunghjefinuàucelu,èuto duminiufinuàl'estremitàdiaterra
23Èpostuchìurèhàvistuunguardianuèunsantuchì scendevadaucelu,èdiceva:Tagliatel'arburuè distruggetelu;malasciateuceppudiesoradicheinterra, ancucùunacatenadiferruèdibronzu,inl'erbateneradiu campu;èch'ellusiabagnatudaarugiadadiucelu,èchìa sopartesiacùebestiediucampu,finuàchìsettetempi passinusopraàellu;
24Questahèl'interpretazione,orè,èquestuhèudecretu dil'Altissimu,chìhèghjuntuannantuàumosignoreurè:
25Ticacceranudal'omi,èatodimoraseràcùebestiedii campi,ètifaranumanghjàerbacum'èiboi,ètibagneranu cùarugiadadiucelu,èsettetempipasseranusopraàtè, finuàchìtusappiachìl'Altissimudominainuregnudi l'omi,èudààquelluchìvole
26Èmentrech'ellianuurdinatudilasciàuceppudie radichedil'arburu,utoregnutiseràsicuru,dopuchìsaprai chìiceliguvernanu
27Dunque,orè,ch'ellutisiaaccettabileumocunsigliu,è rumpiitopeccatiperviadiaghjustizia,èetoiniquità mustrendumisericordiaàipoveri;s'ellupòesseun allungamentudiatotranquillità.
28TuttuquèhèaccadutuàurèNabucodonosor
29Àafinedidodicimesi,sin'andòinupalazzudiuregnu diBabilonia
30Urèparlò,èdisse:ÙnhèmiccastagrandeBabilonia, ch'eaghjucustruituperacasadiuregnucùaforzadiumo putere,èperl'onorediamomaestà?
31Mentreaparollaerainboccadiurè,unavocehè cascatadaucelu,dicendu:OrèNebucadnetsar,àtèhè statudettu:Uregnuhèstatutoltudatè.
32Èticacceranudal'omi,èatodimoraseràcùebestiedi icampi;tifaranumanghjàerbacum'èiboi,èsettetempi passeranusopraàtè,finuàchìtusappiachìl'Altissimu dominainuregnudil'omi,èudààquelluchìvole
33Àlistessaoras'hècompiuacosaannantuà Nebucadnezzar:èhèstatucacciatudal'omi,èhà manghjatuerbacum'èiboi,èusocorpuhèstatubagnatu daarugiadadiucelu,finuàchìisocapellisòcresciuti cum'èpiumed'aquile,èesounghiecum'èartiglid'acelli.
34Èàafinediighjorni,eiuNebucadnezzaralzaiimo ochjiàucelu,èamointelligenzavultòàmè,èbenedisci l'Altissimu,èlodaièonoraiquelluchìvivepersempre,u cuiduminiuhèunduminiueternu,èusoregnuhèdi generazioneingenerazione
35Ètuttil'abitantidiaterrasòcunsideraticum'ènunda;è ellufaceseconduasovuluntàinl'armatadiucelu,ètrà l'abitantidiaterra:ènimuùnpòfermàasomanu,odìli: Chìfai?
36Àulistessutempu,amoragionehèvultatainmè;èper agloriadiumoregnu,umoonoreèumosplendoresò vultatiinmè;èimocunsiglierièimosignorimianu cercatu;èsòstatustabilituinumoregnu,èunamaestà eccellentemihèstataaghjunta.
37AvàeiuNebucadnetsarlodu,esaltuèonoreghjuuRèdi ucelu,tutteesooperesòverità,èesoviesòghjustizia:è quellichìcamminanuinorgogliu,elluhècapacediumilià.
CAPITULU5
1UrèBaltasarfeceungrandebanchettuàmillediiso signori,èbevvevinudavantiàmille
2Baltasaru,mentrech'ellutastavauvinu,urdinòdipurtài vasid'oruèd'argentuchìusobabbuNebucadnetsaravia pigliatudautempiuchìerainGhjerusalemme,affinchìu rè,èisoprincipi,esomoglièesoconcubine,cibeiessinu.
3Tandupurtonuivasid'oruchìeranustatipresidau tempiudiacasadiDiuchìerainGhjerusalemme;èurè,è isoprincipi,esomoglièesoconcubine,cibevveru.
4Bevianuvinu,èlodavanuidiid'oru,d'argentu,dibronzu, diferru,dilegnuèdipetra
5Àlistessaorasurtiruiditidiamanud'unomu,è scrivevanudavantiàucandelabrunantuàugessodiu murudiupalazzudiurè;èurèvideapartediamanuchì scrivia.
6Alloraafacciadiurècambiò,èisopinsamentiu turbavanu,àtalpuntuchìl'articulidiisolombisi scioglievanu,èisoghjinochjisiscontravanutràdielli.
7Urègridòforteperfàvenel'astrologi,iCaldeiè l'indoviniÈurèparlò,èdisseàisaviidiBabilonia: Quelluchìleghjeràstascrittura,èminemostrerà l'interpretazione,seràvistutudiscarlattu,èaveràuna catenad'oruàucollu,èseràuterzuguvernanteinuregnu.
8Alloraghjunsenututtiisaviidiurè;maùnpudianu leghjeascrittura,nèfàsapèàurèasointerpretazione
9AlloraurèBaltasarueraassaiturbatu,èasofacciaera cambiatainellu,èisosignorieranustupiti.
10Avàaregina,perviadieparollediurèèdiisosignori, hèghjuntainacasadiubanchettu;èareginahàparlatuè hàdettu:Orè,vivipersempre!Ùnlasciatemiccachìi vostripinsamentiviturbanu,èchìavostrafacciaùnsia cambiata.
11Cihèunomuinutoregnu,inqualehèuspiritudii santidii;èàighjornidiutobabbusòstatetruvateinellu luce,intelligenzaèsaviezza,cum'èasaviezzadiidii;chìu rèNebucadnezzar,utobabbu,urè,dicu,utobabbu,hà
Daniele
fattumaestrudiimaghi,dil'astrologi,diiCaldeièdi l'indovini;
12Postuchìunspiritueccellente,èacunniscenza,è l'intelligenza,l'interpretazionediisogni,èa manifestazionedisentenzedifficili,èadissoluzionedi dubbiti,sòstatitruvatiinquestuDaniele,chìurèhà chjamatuBelteshazzar:avàchàmateDaniele,èellune mostreràl'interpretazione.
13AlloraDanielehèstatupurtatudavantiàurèÈurèhà parlatuèhàdettuàDaniele:SìtùquelluDaniele,chìsìdii figliolidiicaptividiGhjuda,chìurèumobabbuhà purtatuforadiaGhjudea?
14Aghjuancuintesuparlàditè,chìuspiritudiidiihèin tè,èchìaluce,l'intelligenzaèunasapienzaeccellentesi trovanuintè
15Èavàisavi,l'astrologi,sòstatipurtatidavantiàmè,per leghjestascrittura,èfàmisapèasointerpretazione:maùn anupussutumustràl'interpretazionediacosa
16Èaghjuintesuparlàditè,chìtùsaifàinterpretazioni,è sciogliedubbiti:avà,sètùsaileghjeascrittura,èfàmi sapèasointerpretazione,saraivistutudiscarlattu,èavrai unacatenad'oruintornuàutocollu,èsaraiuterzu guvernanteinuregnu
17AlloraDanielerisposeèdissedavantiàurè:Chìito rigalisianupertè,èdàetoricumpenseàunaltru;eppuru leghjeraghjuascritturaàurè,èlifaraghjucunnosce l'interpretazione
18Orè,uDiuAltissimuhàdatuàNebucadnetsar,uto babbu,unregnu,èmaestà,ègloria,èonore:
19Èperviadiamaestàch'ellulidete,tuttiipopuli,e nazionièelinguetremavanuètemevanudavantiàellu: quelluch'elluvulia,ellutumbava;èquelluch'elluvulia, ellumantenevainvita;quelluch'elluvuliainnalzava;è quelluch'elluvuliaumiliava.
20Maquanduusocores'hèalzatu,èasomentes'hè induritainl'orgogliu,hèstatudepostudausotronureale,è lianutoltuasogloria.
21Èfùcacciatudaifigliolidil'omi;èusocorediventò cum'èquelludiebestie,èasodimoraeracùl'asini salvatichi:l'anunutritud'erbacum'èiboi,èusocorpuera bagnatudaarugiadadiucelu;finuàch'ellusapiachìu DiuAltissimuguvernavainuregnudil'omi,èch'elluci numinavaquelluch'elluvulia.
22Ètù,usofigliolu,oBelshazzar,ùnhaimiccaumiliatuu tocore,ancus'ètùsapessituttuquè;
23MatisìinnalzatucontruàuSignorediucelu;èanu purtatuivasidiasocasadavantiàtè,ètù,èitosignori,e tomoglièetoconcubine,avetebevutuvinuinelli;èhai lodatuidiid'argentuèd'oru,dirame,diferru,dilegnuèdi petra,chìùnvedenu,nèsentenu,nècunnoscenu;èuDiuin amanudiqualehèutofiatu,èdiqualesòtutteetovie,ùn l'haimiccaglorificatu.
24Tanduhèstatamandatadaelluapartediamanu;èsta scritturahèstatascritta
25Èquestahèascritturachìhèstatascritta:MENE, MENE,TEKEL,UPHARSIN
26Questahèl'interpretazionediacosa:MENE;Diuhà numeratuutoregnu,èl'hàfinitu
27TEKEL;Sìstatupisatuinabilancia,èsìstatutrovu mancante.
28PERES;Utoregnuhèdivisu,èdatuàiMedièài Persiani
29AlloraBelshazzarhàurdinatu,èanuvistutuDanieledi scarlattu,èlianumessuunacatenad'oruintornuàucollu, èanufattuunapruclamazioneriguarduàellu,chìsariau terzuguvernanteinuregnu.
30Inquellanotte,Baltasar,rèdiiCaldei,hèstatuuccisu. 31ÈDariuuMediupigliòuregnu,avenducirca sessantaduianni
CAPITULU6
1PiacìàDariudistabiliscenantuàuregnucentuvinti principi,chìdevenuessesopraàtuttuuregnu; 2Èsopraàquestitrèpresidenti;diiqualiDanieleerau primu:affinchìiprincipilirendessinuconti,èchìurèùn avessialcundannu
3AlloraquestuDanieleerapreferitusopraàipresidentièi principi,perchèunspiritueccellenteerainellu;èurè pensòdimettelusopratuttuuregnu
4Alloraipresidentièiprincipicercanuditruvàoccasione contr'àDanieleriguarduàuregnu;maùnanupussutu truvànisunaoccasionenèdifettu;postuch'elluerafidele, ùncihèstatunisunerrorenèdifettutrovuinellu.
5Allorastiomidicenu:Ùntruvemunisunacausacontr'à stuDaniele,salvuchìùnatruvemucontr'àelluinquantuà alegediusoDiu.
6Allorastipresidentièprincipisiriunìruinsemeversuu rè,èlidissenucusì:RèDariu,vivipersempre
7Tuttiipresidentidiuregnu,iguvernatori,iprincipi,i cunsiglierièicapitani,anucunsultatuinsemeperstabilisce unalegereale,èperfàundecretufermu,chìquelluchì dumanderàunapetizioneàqualsiasidiuoomupertrenta ghjorni,foraditè,orè,seràghjittatuinafossadiileoni
8Avà,orè,stabilisciudecretu,èfirmaascrittura,affinchì ùnsiamiccacambiatu,secondualegediiMedièdii Persiani,chìùnpòessecambiata
9Dunque,urèDariufirmòascritturaèudecretu
10QuanduDanielesapiachìascritturaerastatafirmata, intrìincasasoia;èesofinestrelleessenduaperteinaso cameraversuGhjerusalemme,siinginocchiavatrèvolteà ghjornu,pregavaèringraziavausoDiu,cum'èprima.
11Allorastiomisisòriuniti,èanutrovuDanielechì pregavaèsupplicavadavantiàusoDiu
12Alloras'avvicinaru,èparlanudavantiàurèdiudecretu diurè:Ùnavetemiccafirmatuundecretu,chìogniomu chìdumanderàunapetizioneàqualsiasidiuoomuintrenta ghjorni,foraditè,orè,seràghjittatuinafossadiileoni? Urèrisposeèdisse:Acosahèvera,secondualegedii MedièdiiPersiani,chìùnsipòcambià.
13Allorarisposenuèdicenudavantiàurè:Daniele,chìhè diifigliolidiacaptivitàdiGhjuda,ùntitenemiccacontu, orè,nèdiudecretuchìhaifirmatu,mafaceasosupplica trèvolteàghjornu.
14Alloraurè,quanduhàintesusteparolle,hèstatuassai dispiacitucunellustessu,èhàmessuusocoreinDaniele perliberallu;èhàtravagliatufinuàutramontudiusoleper liberallu
15Allorastiomisiriunironuversuurè,èlidissenu:Sappi, orè,chìalegediiMedièdiiPersianihèchìnisundecretu ostatutuchìurèstabilisceùnpòessecambiatu
16Alloraurèhàurdinatu,èanupurtatuDaniele,èl'anu ghjittatuinafossadiileoniAvàurèhàparlatuèhàdettu àDaniele:UtoDiu,chìservecuntinuamente,tilibererà
17Èunapetrahèstatapurtata,èpostanantuàl'entratadia fossa;èurèasigillonòcùusopropiusigillu,ècùusigillu diisosignori;affinchìuscopuùnfussicambiaturiguardu àDaniele.
18Alloraurèsin'andòinusopalazzu,èpassòanotteà digiunu:ùnlisòstatipurtatistrumentidimusica:èuso sonnusin'andò
19Alloraurèsialzòassaiprestuamane,èandòinfuriaà afossadiileoni
20Èquandughjunseàafossa,gridòcununavocelagnosa àDaniele;èurèparlòèdisseàDaniele:ODaniele, servitorediuDiuvivu,utoDiu,chìservicuntinuamente, hècapacediliberàtidaileoni?
21AlloraDanieledisseàurè:Orè,vivipersempre
22UmoDiuhàmandatuusoanghjulu,èhàchjosua boccadiileoni,affinchìùnm'anufattumale,postuchì davantiàelluhèstatatrovatainmèinnocenza;èancu davantiàtè,orè,ùnaghjufattunisunmale
23Alloraurèsirallegròassaiperellu,èurdinòch'elli fussinucacciatiDanieleforadiafossaCusìDanielehè statucacciatuforadiafossa,èùnhèstatatrovataalcuna feritanantuàellu,perchèaviacridutuinusoDiu.
24Èurèhàurdinatu,èsòstatipurtatiquelliomichì avianuaccusatuDaniele,èisòghjittatiinafossadiileoni, elli,isofigliolièesomogli;èileonianupigliatua duminazionedielli,èanurottututtiisoossiinpezziprima ch'ellifussinughjuntiàufondudiafossa
25AlloraurèDariuhàscrittuàtuttiipopuli,nazioniè lingue,chìstanuintuttaaterra:Chìapacevisia multiplicata
26Facciuundecretuchìinogniduminiudiumoregnu l'omitreminuètemenudavantiàuDiudiDaniele;perchè elluhèuDiuvivu,èstabilepersempre,èusoregnuùn seràmiccadistruttu,èusoduminiudureràfinuàafine.
27Elluliberaèsalva,èfacesegnièmeraviglieinceluèin terra,elluchìhàliberatuDanieledaaputenzadiileoni
28CusìquestuDanieleprosperòduranteuregnudiDariu, èduranteuregnudiCiruuPersianu
CAPITULU7
1InuprimuannudiBaltasar,rèdiBabilonia,Daniele ebbeunsognuèvisionidiasotestainusolettu;dopu scrisseusognuècuntòasummadiecose
2Danieleparlòèdisse:Aghjuvistuinamovisionedi notte,èeccu,iquattruventidiucelusibattevanucontr'àu grandemare
3Èquattrugrandibestiesòsurtitedaumare,diversel'una dal'altra
4Uprimueracum'èunleone,èaviaaled'aquila:aghju guardatufinuàchìl'alelisòstatestrappate,èhèstatu alzatudaterra,èhèstatumessuinpiedicum'èunomu,è uncored'omulihèstatudatu
5Èeccuun'altrabestia,unaseconda,simileàunorsu,èsi alzòdaunaparte,èaviatrècosteinboccatràidenti;èli dissenucusì:Alzati,divuraassaicarne
6Dopuquestuaghjuvistu,èeccuunaltru,cum'èun pantera,chìavianantuàuspinuquattrualed'unacellu;a bestiaaviaancuquattruteste;èuduminiulihèstatudatu
7Dopuàquestuaghjuvistuinevisionidinotte,èeccuuna quartabestia,spaventosaèterribile,èestremamenteforte; èaviagrandidentidiferru:divuravaèsfracicava,è
calpestavaurestucùisopedi;èeradiversadatuttee bestiechìeranuprimadiella;èaviadececorne.
8Aghjucunsideratuecorne,èeccu,hèsurtitutràelleun altrupicculucornu,davantiàuqualetrèdieprimecorne sòstatestrappatedaeradiche;èeccu,inquestucornuci eranuochjicum'èl'ochjidil'omu,èunaboccachìparlava cosearroganti
9Aghjuvistufinuàchìitronisòstatighjittati,èl'Anticu diighjornisipusò,usovestituerabiancucum'èaneve,èi capellidiusocapucum'èalanapura:usotronueracum'è afiammadiufocu,èesorotecum'èufocuardente
10Unfiumedifocusurtiaèsurtiadadavantiàellu:millaie dimillaieuservianu,èdecemillaiedimillaiestavanu davantiàellu:ughjudiziuhèstatustabilitu,èilibrisòstati aperti
11Aghjuguardatutanduperviadiavocediegrande parollechìucornuhàdettu:aghjuguardatufinuàchìa bestiahèstatauccisa,èusocorpudistruttu,èdatuàa fiammaardente.
12Inquantuàurestudiebestie,lihèstatutoltuuso duminiu:eppuruasovitahèstataprulungataperuncertu tempu.
13Aghjuvistuinevisionidinotte,èeccu,qualchissia cum'èuFiglioludil'omuhèghjuntucùenuvolediucelu, èhèghjuntuàl'Anticudiighjorni,èl'anupurtatuvicinuà ellu
14Èlihèstatudatuduminiu,gloriaèunregnu,affinchì tuttiipopuli,nazionièlingueuservinu:usoduminiuhè unduminiueternu,chìùnpasseràmicca,èusoregnuùn seràmiccadistruttu
15Eiu,Daniele,erutristuinumospirituinmezuàumo corpu,èevisionidiamotestamiturbavanu
16Misòavvicinatuàunudiquellichìstavanuquì,èli aghjudumandatuaveritàdituttuquè.Cusìm'hàdettu,è m'hàfattusapèl'interpretazionediecose
17Questequattrugrandebestiesòquattrurè,chìnasceranu daaterra.
18Maisantidil'Altissimupiglieranuuregnu,è pussederanuuregnupersempre,persempreèpersempre
19Alloravuliasapèaveritàdiaquartabestia,chìera diversadatuttel'altre,estremamenteterribile,chìisodenti eranudiferruèesounghiedibronzu;chìdivurava, spezzavaècalpestavaurestucùisopedi;
20Èdiedececornechìeranuinusocapu,èdil'altrachì hèsurtita,èdavantiàaqualesòcascatetrè;ancudiquella cornuchìaviaochji,èunaboccachìdiciacoseassai grandiose,chìusoaspettuerapiùgrandediisocumpagni 21Aghjuvistu,èquellucornuhàfattuaguerraàisanti,è hàvintucontruàelli;
22Finuàchìl'Anticudiighjornihèghjuntu,èughjudiziu hèstatudatuàisantidil'Altissimu;èhèghjuntuutempu chìisantipussedenuuregnu.
23Cusìdisse:Aquartabestiaseràuquarturegnunantuàa terra,chìseràdiversudatuttiiregni,èdivureràtuttaaterra, èacalpesterà,èaspezzerà
24Èidececornidisturegnusòdecerèchìsialzeranu;è unaltrusialzeràdopuàelli;èseràdiversudauprimu,è sottumetteràtrèrè
25Èelluprununceràparolleprufondecontr'àl'Altissimu,è stancheràisantidil'Altissimu,èpenserààcambiàitempiè elege:èsaranudatiinasomanufinuàuntempuètempiè adivisionediutempu
26Maughjudiziusisiederà,èlipiglieranuusoduminiu, percunsumalluèdistrughjelufinuàafine.
27Èuregnu,aduminazioneèagrandezzadiuregnusottu àtuttuucelusaranudatiàupopuludiisantidil'Altissimu, ucuiregnuhèunregnueternu,ètuttiiduminazionili serviranuèl'ubbidiranu
28FinuàquìhèafinediacosaQuant'àmè,Daniele,imo pinsamentimianuassaiturbatu,èamofacciahècambiata inmè;maaghjutenutuacosainumocore
CAPITULU8
1InuterzuannudiuregnudiurèBaltasar,unavisionemi hèapparsa,àmèDaniele,dopuàquellachìmihèapparsaà l'iniziu
2Èaghjuvistuinunavisione;èaccadde,quanduaghju vistu,ch'eeruinSusa,inupalazzu,chìhèinapruvincia d'Elam;èaghjuvistuinunavisione,èeruvicinuàufiume d'Ulai.
3Alloraalzail'ochji,èvidi,èeccu,cieraunmuntonechì stavadavantiàufiume,chìaviaduiecorne;èeduiecorne eranualte;maunaerapiùaltadil'altra,èapiùaltahè ghjuntaperultima
4Aghjuvistuumontonechìspinghjiaversupunente,versu unorduèversuusudu;cusìchìnisunabestiaùnpudiastà davantiàellu,nècieranimuchìpudialiberàdaasomanu; maellufeceseconduasovuluntà,èdiventògrande 5Èmentrech'eiustavaàcunsiderà,eccu,uncapru ghjunghjiadapunentenantuàafacciadituttaaterra,èùn tucavamiccaaterra;èucapruaviaunacornunotevuletrà l'ochji.
6Èghjunseàumuntonechìaviaduiecorne,chìaghju vistustàdavantiàufiume,ècorseversuelluinafuriadia soputenza.
7Èl'aghjuvistuavvicinassiàumontone,ès'hèmossudi rabbiacontr'àellu,èhàculpituumontone,èhàrottuiso duicorni;èùncieramiccaforzainumontonepertene davantiàellu,mauhàghjittatuinterra,èl'hàpisatu;èùn cieranimuchìpuderialiberàumontonedaasomanu
8Dunque,ucaprudiventòassaigrande;èquandufuforte, ugrandecornusiruppe;èperellusurtiruquattrucornu impurtantiversuiquattruventidiucelu
9Èdaunudiellisurtìunapicculacornua,chìcrebbeassai grande,versuusudu,èversul'est,èversuaterrapiacevule 10Èdiventògrande,finuàl'armatadiucelu;èghjittòuna partedil'armataèdiestelleinterra,èlipisò.
11Iè,s'hèingrandatufinuàucapudil'armata,èdaelluhè statutoltuusacrifiziucutidianu,èulocudiusosantuariu hèstatuabbattutu
12Èunesercitulihèstatudatucontruàusacrifiziu cutidianuperviadiatrasgressione,èhàghjittatuaveritàin terra;èhàagitu,èhàprosperatu.
13Alloraaghjuintesuunsantuparlà,èunaltrusantudisse àquellusantuchìaviaparlatu:Quantutempudureràa visioneriguarduàusacrifiziucutidianu,èatrasgressione diadesolazione,perdààusantuariuèàl'armataperesse calpestatisottuàipedi?
14Èmidisse:Finuàduimilaètrècentughjorni;tanduu santuariuseràpurificatu
15Èaccaddechì,quandueiu,ancueiuDaniele,aghjuvistu avisione,ènecercavausignificatu,eccu,cieradavantià mèunapersonachìparevaunomu
16Èaghjuintesuavoced'omutràerivedil'Ulai,chì gridavaèdicia:Gabriele,facicapisceavisioneàquestu omu
17Cusìs'avvicinòàinduvestavaeiu;èquand'ellughjunse, eruspaventatu,ècascuinterra;maellumidisse:Capite,o figliolud'omu:perchèàutempudiafineseràavisione 18Mentrech'ellumiparlava,eruinunsonnuprufonducù afacciainterra;maellumitoccòèmifecealzàdrittu.
19Èdisse:Eccu,tifaraghjusapèciòchìaccadrààl'ultima finedil'indignazione:perchèàutempustabilituafineserà 20Umontonechìtùhaivistuavenduduiecornesòirèdi MediaèdiPersia
21ÈucaproneasprohèurèdiGrecia;èugrandecornu chìhètràisoochjihèuprimurè
22Avà,essendustaturottu,mentrechìquattrusisòalzati perellu,quattruregnisialzeranudaanazione,mamiccain usoputere
23Èàl'ultimutempudiusoregnu,quanduitrasgressori saranughjuntiàasopienezza,unrèdifacciaferoce,èchì capiscesentenzeoscure,sialzerà
24Èusoputereseràputente,mamiccaperasopropria putenza;èdistruggeràmaravigliosamente,èprospererà,è praticherà,èdistruggeràiputentièupopulusantu
25Èperviadiasopulitica,ellufaràprosperàl'astuziaina somanu;èsimagnificheràinusocore,èperviadiapace nedistruggeràparechji:sialzeràancucontruàuPrincipe diiprincipi;maseràrottusenzamanu
26Èavisionediaseraèdiamattinachìhèstatadettahè vera;dunque,chjudeavisione,perchèdureràperparechji ghjorni
27Èeiu,Daniele,sòsvenutuèsòstatumalatupercerti ghjorni;dopumisòalzatuèaghjufattul'affaridiurè;èsò statustupitudaavisione,manimuùnl'hàcapita
CAPITULU9
1InuprimuannudiDariu,figliolud'Assueru,dia discendenzadiiMedi,chìhèstatufatturèdiuregnudii Caldei;
2Inuprimuannudiusoregnu,eiuDanieleaghjucapitu dailibriunumerudil'anni,diiqualiaparolladiuSignore hèghjuntaàuprufetaGhjeremia,ch'elluaveriadacompie settantaanniinedesolazionidiGhjerusalemme.
3ÈaghjuvultatuamofacciaversuuSignoreDiu,per circàperpreghieraèsuppliche,cùdigiunu,saccuècenere: 4ÈaghjupricatuuSignore,umoDiu,èaghjufattuamo cunfessione,èaghjudettu:OSignore,ugrandeèterribile Diu,chìmantenel'alleanzaèamisericordiaperquellichì l'amanuèperquellichìosservanuisocumandamenti;
5Avemupeccatu,avemucummessuiniquità,avemufattua malvagitàèsimuribellati,alluntanenduciancudaito precettièdaitoghjudizii:
6Èùnavemumiccaascultatuitoservitori,iprufeti,chì anuparlatuinutonomeàinostrirè,àinostriprincipièài nostribabbi,èàtuttuupopuludiupaese
7OSignore,aghjustiziaapparteneàtè,maànoia cunfusionediefacce,cum'èoghje;àl'omidiGhjuda,èà l'abitantidiGhjerusalemme,èàtuttuIsraele,chìsòvicini, èchìsòluntani,intuttiipaesiinduvel'haicacciati,pervia diasotrasgressionech'ellianutrasgressucontr'àtè.
8OSignore,ànoiapparteneavergognadiafaccia,ài nostrirè,àinostriprincipièàinostribabbi,perchèavemu peccatucontruàtè
9ÀuSignore,unostruDiu,appartenenuamisericordiaèu pirdunu,ancus'ènosimuribellaticontr'àellu;
10ÈùnavemumiccaubbidituàavocediuSignore,u nostruDiu,permarchjàseconduesolege,ch'ellucihà messudavantipermezudiisoservitori,iprufeti.
11Iè,tuttuIsraelehàtrasgredituatolege,ancu alluntanendusi,perùnpudèmiccaubbidisceàatovoce; dunqueamaledizionehèversatanantuànoi,èu ghjuramentuchìhèscrittuinalegediMosè,uservitoredi Diu,perchèavemupeccatucontruàellu.
12Èhàcunfirmatuesoparolle,ch'elluhàdettucontruà noi,ècontruàinostrighjudicichìcianughjudicatu, purtendunantuànoiungrandemale;perchèsottuàtuttuu celuùnhèstatufattucum'èhèstatufattunantuà Ghjerusalemme
13Cum'èhèscrittuinalegediMosè,tuttustumalehè ghjuntunantuànoi;eppuruùnavemumiccafattuanostra preghieradavantiàuSignore,unostruDiu,perpudè cunvertìcidaenostreiniquitàècapisceatoverità.
14Dunque,uSignorehàguardatuumaleèl'hàpurtatu sopraànoi;perchèuSignore,unostruDiu,hèghjustuin tuttel'operech'elluface;perchèùnavemumiccaubbidituà asovoce
15Èavà,oSignoreDiunostru,chìavetefattusorteu vostrupopuludaaterrad'Egittucùunamanuputente,èchì visiteacquistatuunarinominacum'èoghje,avemupeccatu, avemufattul'iniquità
16OSignore,secondututtaatoghjustizia,tipregu,chìa tocòlleraèatofuriasialluntaninudaatocitàdi Ghjerusalemme,dautomontesantu;perchèperviadii nostripeccatièperviadil'iniquitàdiinostribabbi, Ghjerusalemmeèutopopulusòdiventatiunvituperiuper tuttiquellichìsòintornuànoi
17Avàdunque,oDiunostru,ascoltaapreghieradiuto servitoreèesosuppliche,èfairisplendeatofaccianantuà utosantuariuchìhèdesolatu,peramorediuSignore
18ODiumeu,inclinal'arechjaèascolta;apriitoochjiè fighjateenostredesolazioni,èacitàchìhèchjamatacùu tonome;perchèùnpresentemumiccaenostresuppliche davantiàtèperenostreghjustizia,maperetogrande misericordie
19OSignore,ascolta;oSignore,perdona;oSignore, ascoltaèagisci;ùnesitamicca,pertestessu,oDiumeu: perchèatocitàèutopopulusòchjamatiperutonome 20Èmentreeiuparlava,èpregava,ècunfessavaumo peccatuèupeccatudiumopopuluIsraele,èprisentavaa mosupplicazionedavantiàuSignore,umoDiu,pera muntagnasantadiumoDiu; 21Iè,mentreparlavainpreghiera,ancul'omuGabriele,chì aghjuvistuinavisioneàuprincipiu,essendufattuvulà rapidamente,mitoccòversul'oradil'oblazionediasera
22Èm'hàinfurmatu,hàparlatucunmè,èhàdettu:O Daniele,sòavàvenutuperdàtisapienzaèintelligenza
23Àuprincipiudietosuppliche,ucumandamentuhè surtitu,èeiusòvenutuperfàtisapè;perchèsìassai amatu;dunque,capisciacosa,ècunsideraavisione
24Settantasettimanesòstatedeterminateperutopopuluè peratocitàsanta,perfinisceatrasgressione,permettefine àipeccati,perfàariconciliazioneperl'iniquità,perpurtàa
ghjustiziaeterna,persigillàavisioneèaprufezia,èper unghjeuSantissimu.
25Sappiatedunqueècapitechì,daasurtitadiu cumandamentudirestauràèdicustruisceGhjerusalemme finuàuMessia,uPrincipe,cisaranusettesettimane,è sessantaduesettimane:apiazzaseràricustruita,èumuru, ancuintempidifficili
26Èdopuàsessantaduesettimane,uMessiaserà sterminatu,mamiccaperellustessu;èupopuludiu principechìveneràdistrughjeràacitàèusantuariu;èa fineseràcùundiluviu,èfinuàafinediaguerrae desolazionisòdeterminate
27Ècunfirmeràl'alleanzacùparechjiperunasettimana:è inmezuàasettimanafaràcessàusacrifiziuèl'oblazione,è perviadiadiffusionedil'abominazioni,afaràdesolata, finuàacunsumazione,èciòchìhèstatudeterminatuserà versatunantuàadesolata
CAPITULU10
1InuterzuannudiCiru,rèdiPersia,unacosahèstata rivelataàDaniele,chjamatuBelteshazzar;èacosaeravera, mautempustabilitueralongu:èelluhàcapituacosa,èhà capituavisione
2Inquellighjorni,eiuDanieleeruindolupertrèsettimane intere
3Ùnaghjumanghjatunèpanedolce,nècarnenèvinuhè entratuinbocca,èùnmisòmiccauntu,finuàchìsòstate compietrèsettimaneintere
4Èuvintiquattrughjornudiuprimumese,mentreeru vicinuàugrandefiume,chìhèHiddekel;
5Alloraaghjualzatul'ochji,èaghjuvistu,èeccuunomu vistutudilinu,chìisolombieranucintid'orufinud'Ufaz:
6Usocorpueraancucum'èuberilliu,èasofacciacum'è l'aspettudiulampu,èisoochjicum'èlampadedifocu,èe sobracciaèisopedicum'èuculorediubronzulucidatu,è avocediesoparollecum'èavocediunafolla.
7Èeiu,Daniele,soluaghjuvistuavisione;perchèl'omi chìeranucunmèùnanumiccavistuavisione;maun grandetremuluhècascatunantuàelli,cusìch'ellisò fuggitiperammucciassi
8Eiusòstatulasciatusolu,èaghjuvistustagrandevisione, èùncihèstataforzainmè:perchèamobellezzas'hè trasfurmatainmèincorruzzione,èùnaghjumicca cunservatuforza
9Eppuruaghjuintesuavocediesoparolle:èquandu aghjuintesuavocediesoparolle,allorasòstatuinun sonnuprufondu,cùafacciainterra.
10Èeccu,unamanum'hàtoccu,èm'hàmessunantuài moghjinochjiènantuàepalmediemomani
11Èmidisse:«ODaniele,omuassaicaru,capiscie parollech'etidicu,èstaidrittu,perchèsòmandatuàtè avà»Èquandum'ebbedettustaparolla,misòfirmatu tremulante
12Alloramidisse:Ùntememicca,Daniele;perchèdau primughjornuchìavetemessuincoreuvostrupercapisce, èpercasticàvidavantiàuvostruDiu,evostreparollesò stateintese,èsòvenutuperevostreparolle
13MauprincipediuregnudiPersiam'hàresistitovinti unughjorni;maeccu,Michele,unudiiprincipaliprincipi, hèghjuntuperaiutami;èeiusòstatuquìcùirèdiPersia
14Avàsòvenutuperfàticapisceciòchìaccadrààuto populuinl'ultimighjorni;perchèavisionehèancuper parechjighjorni
15Èquanduellum'ebbedettusteparolle,aghjuvultatua facciainterra,èsòdiventatumutu.
16Èeccu,qualchissiacum'èasumiglianzadiifigliolidi l'omihàtoccuemolabbre;tanduaghjuapertuabocca,è aghjuparlatu,èaghjudettuàquelluchìstavadavantiàmè: Osignoremeu,perviadistavisioneimodulorisòvultati contruàmè,èùnaghjumiccacunservatuforza
17Cumupòuservitorediumosignoreparlàcùumo signore?Quant'àmè,ùnmihèpiùrimastaforza,ùnmihè piùfiatu.
18Tanduhèghjuntudinovuèm'hàtoccuqualchissiachì avial'aspettud'unomu,èm'hàdatuforza
19Èdisse:«Oomuassaiamatu,ùntememicca:apacesia cuntè,siiforte,iè,siiforte»Èquanduelluebbeparlatu cunmè,misòrinfurzatu,èaghjudettu:«Chìumosignore parli,perchèm'hairinfurzatu».
20Alloradisse:Saiperchèsòvenutuàtè?Avàmine vultaraghjupercumbattecontr'àuprincipediPersia;è quandusaròsurtitu,eccu,uprincipediGreciavene.
21MatimustraraghjuciòchìhèscrittuinaScritturadia verità:èùncihènimuchìsiacunmèinquestecose,fora diMichele,uvostruprincipe.
CAPITULU11
1Eiudinù,inuprimuannudiDariuuMedu,eiustessu,sò statuquìpercunfirmalluèperrinfurzàlu
2Èavàtimustraraghjuaverità.Eccu,cisaranuancutrèrè inPersia;èuquartuseràassaipiùriccuchètuttielli;èper asoforzaperviadiesoricchezze,ellususciteràtutti contruàuregnudiGrecia.
3Èunrèputentesialzerà,chìguverneràcungrande duminiu,èfaràseconduasovuluntà
4Èquand'ellusirialzerà,usoregnuseràrottu,èserà divisuversuiquattruventidiucelu;èmiccaàaso discendenza,nèseconduusoduminiuch'elluhàguvernatu; perchèusoregnuseràstrappatu,ancuperaltriforadi quelli
5Èurèdiusuduseràforte,èunudiisoprincipi;èellu seràfortesopraàellu,èaveràduminiu;usoduminiuserà ungrandeduminiu
6Èàafinedil'anni,siuniranu;perchèafiglioladiurèdi usuduvenerààurèdiunorduperfàunaccordu;maella ùnriserveràmiccaaputenzadiusobracciu;nèelluùnsi tenerà,nèusobracciu;maellaseràabbandunata,èquelli chìl'anupurtata,èquelluchìl'hàingegnata,èquelluchì l'hàrinfurzatainquestitempi
7Madaunramudiesoradichenespunteràunuinuso duminiu,chìveneràcununesercitu,èentreràinafortezza diurèdiunordu,èlifaràaguerra,èvincerà:
8ÈpurteràancuprigiuneriinEgittuisodii,cùiso principi,ècùisopreziosivasid'argentuèd'oru;èdurerà piùannichèurèdiunordu
9Cusìurèdiusuduentreràinusoregnu,èvultaràinuso paese
10Maisofigliolisaranuagitati,èaduneranuuna multitudinedigrandiforze;èunuveneràcertamente,è traboccherà,èpasserà;poitornerà,èseràagitatu,finuàa sofortezza
11Èurèdiusuduseràmossudirabbia,èesceè cumbatteràcunellu,ancucunurèdiunordu;èmetteràin piazzaunagrandefolla;maafollaseràdatainasomanu 12Èquand'elluaveràcacciatuviaafolla,usocore s'innalzerà;ènefaràcascàdecinedimillaie,maùnneserà miccarinfurzatu
13Perchèurèdiunordutornerà,èmetteràinpiazzauna multitudepiùgrandechèaprima,èveneràcertamente dopuàcertiannicùungrandeesercituècùassairicchezze 14Èinquellitempi,parechjisiribelleranucontr'àurèdiu sudu;ancuiladridiutopopulusialzeranuperstabiliscea visione;macascheranu
15Cusìurèdiunorduvenerà,èalzeràunamuntagna,è piglieràecitàpiùfortificate;èebracciadiusuduùn resisteranumicca,nèusopopuluelettu,nèciseràforza perresiste.
16Maquelluchìvenecontruàellufaràseconduaso vuluntà,ènimuùnlistaràdavanti;èellusifermeràina terragloriosa,chìdaasomanuseràcunsumata.
17Simetteràdinùafacciaperentrecùaforzadituttuuso regnu,èighjusticunellu;cusìfarà:èlidaràafiglioladie donne,currompendula;maellaùnstaràmiccadaasoparte, nèseràperellu
18Dopuquestu,elluvulteràasofacciaversul'isule,ène piglieràparechje;maunprincipeperellustessufaràcessà l'opprobriuch'elluhàfattu;senzausopropiuopprobriu,u faràvultàcontr'àellu
19Alloravulteràasofacciaversuafortezzadiasoterra; mainciamperàècascherà,èùnseràpiùtrovu
20Allorasialzeràinusoduminiuunraccoglitoreditasse inagloriadiuregnu;mainpochighjorniseràdistruttu,nè percòlleranèinbattaglia
21Èinusopostusialzeràunapersonavile,àqualeùnsi daràmiccal'onorediuregnu;maentreràpacificamente,è utteneràuregnuperviadilusinghe
22Ècùebracciadiundiluviuseranusopraffattidaellu,è seranurotti;iè,ancuuprincipedil'alleanza.
23Èdopuàl'alleanzafattacunellu,elluagiràcùl'ingannu: perchèelluascenderà,èdiventeràfortecùunpicculu populu.
24Entreràpacificamenteancuinilochipiùricchidia pruvincia;èfaràciòchìisobabbiùnanufattu,nèibabbi diisobabbi;sparghjeràtràelliapreda,ubottinoèe ricchezze;iè,èprevederàisodisegnicontr'àefortezze, ancuperuntempu
25Èellususciteràasoputenzaèusocuraghjucontruàu rèdiusuducùungrandeesercitu;èurèdiusuduserà suscitatuinbattagliacùunesercituassaigrandeèputente; maùnresisteràmicca:perchèprevederanudisegnicontruà ellu
26Iè,quellichìmanghjanuapartediusomanghjàu distruggeranu,èusoesercitutraboccherà:èparechji cascheranuuccisi
27Èucoredistiduirèseràperfàumale,èdiceranubugie àunasolatavula;maùnprospereràmicca:perchèafine seràancuàutempustabilitu
28Alloratorneràinusopaesecùgrandiricchezze;èuso coreseràcontruàusantupattu;èfaràimprese,ètorneràin usopaese
29Àutempufissatu,ellutornerà,èveneràversuusudu; maùnseràmiccacum'èuprimu,nècum'èusecondu
30PerchèenavidiChittimveneranucontr'àellu;dunque, elluseràadduluratu,èvultarà,ès'indigneràcontr'àusantu pattu:cusìfarà;elluvultaràancu,èaveràintelligenzacù quellichìabbandunanuusantupattu.
31Èl'armesimetteranudaasoparte,ècontamineranuu santuariudiforza,ètoglieranuusacrifiziucutidianu,è metteranul'abominazionechìfacedesolazione
32Èquellichìfacenumalvagamentecontruàl'alleanza seranucurruttiperviadilusinghe;maupopuluchì cunnosceusoDiuseràforte,èfaràsfruttamenti
33Èquellichìanuintelligenzatràupopuluistruiranu parechji;eppurucasceranuperaspada,èperefiamme,per acaptività,èperusaccheghju,perparechjighjorni.
34Avà,quand'ellicascheranu,seranuaiutaticùunpocu d'aiutu;maparechjisiattaccaranuàellicùadulazioni
35Ècertidiquellichìanuintelligenzacascheranu,per pruvàli,perpurificàlièperimbiancàli,finuàutempudi afine:perchèhèsempreperuntempufissatu
36Èurèfaràseconduasovulintà;ès'alzerà,èsi magnificheràsopraàognidiu,èdiceràcosemaravigliose contruàuDiudiidii,èprospereràfinuàchì l'indignazionesiacompia:perchèciòchìhèdecisuserà fattu
37ÙnriguarderànèuDiudiisobabbi,nèudesideriudie donne,nèriguarderàalcundiu;perchèsimagnificherà sopraàtutti
38Mainusostatu,elluonoreràuDiudieforze;èundiu chìisobabbiùncunniscianumicca,elluonoreràcùoru,è argentu,ècùpietrepreziose,ècosedeliziose
39Cusìfaràinefortezzepiùforticùundiustraneru, ch'elluricunnosceràèaccresceràcùgloria;èlifarà guvernàannantuàparechji,èsparteràaterraperguadagnà 40Èàutempudiafine,urèdiusuduuspinghjerà;èurè diunorduveneràcontruàellucum'èunatimpesta,cùcarri, ècùcavalieri,ècùparechjenavi;èentreràinipaesi,è inondaràèpasserà
41Entreràdinùinaterragloriosa,èparechjipaesisaranu distrutti;maquestiscapperanudaasomanu,ancuEdom,è Moab,èucapudiifigliolid'Ammon
42Stenderàasomanuancunantuàipaesi,èaterra d'Egittuùnscapperà
43Maelluaveràputereannantuàitesorid'oruèd'argentu, èannantuàtutteecosepreziosed'Egittu;èiLibichiè l'Etiopiseranuàisopassi
44Maenutiziedalivanteèdaunorduuturbaranu;per quessa,escecungrandefuriaperdistrughjeèpersterminà cumpletamenteparechji
45Èpianteràitabernaculidiusopalazzutràimariinu montesantuègloriosu;eppurughjunghjerààasofine,è nimuùnl'aiuterà
CAPITULU12
1ÈinquellutempusialzeràMichele,ugrandeprincipe chìdifendeifigliolidiutopopulu;èciseràuntempudi angoscia,cum'èùncin'hèmaistatudapoich'ellucihèuna nazionefinuàquellutempu;èinquellutempuutopopulu seràliberatu,tuttiquellichìsaranutruvatiscrittiinulibru
2Èparechjidiquellichìdormenuinapolveradiaterrasi sveglieranu,alcuniperavitaeterna,èaltriperavergognaè udisprezzueternu
3Èquellichìsòsaviibrillaranucum'èusplendorediu firmamentu;èquellichìcunducenuparechjiàaghjustizia cum'èestellepersempreèpersempre
4Matù,oDaniele,chjudeeparolle,èsigillaulibru,finuà utempudiafine:parechjicorreranuquìèquì,èa cunniscenzaseràaumentata
5Alloraeiu,Daniele,aghjuguardatu,èeccu,cin'eranudui altri,unudaquestapartediarivadiufiume,èl'altruda l'altrapartediarivadiufiume
6Èunudisseàl'omuvistutudilinu,chìerasopral'acque diufiume:Quantutempucivulerààafinediste meraviglie?
7Èaghjuintesul'omuvistutudilinu,chìerasopral'acque diufiume,quandualzòasomanudirittaèasomanu mancaversuucelu,èghjuròperquelluchìvivepersempre chìseràperuntempu,tempièmezu;èquanduaveràfinitu disparghjeuputerediupopulusantu,tuttequestecose saranufinite
8Èaghjuintesu,maùnaghjucapitu:alloraaghjudettu:O Signore,chìseràafinedistecose?
9Èdisse:Vai,Daniele,perchèeparollesòchjuseè sigillatefinuàutempudiafine.
10Moltisaranupurificati,imbiancatièpruvati;maigattivi faranuamalvagità:ènimudiigattivicapirà;maisavii capiranu.
11Èdautempuchìusacrifiziucutidianuseràtoltu,èchì l'abominazionechìfacedesolazioneseràstallata,cisaranu milleduecentunovantaghjorni.
12Benedettuquelluchìaspetta,èghjunghjesin'àimille trècentutrentacinqueghjorni
13Mavaifinuàafine,perchètiriposeraièstaraiinato sorteàafinediighjorni