3Makkabeërs
HOOFSTUK1
[1]ToePhilopatorvandiegenewatteruggekeerhet, verneemdatdiestrekewathybeheerhetdeurAntiochus veroweris,hethybeveleaanalsymagtegegee,beide infanterieenkavallerie,sysusterArsinoesaamgeneemen nadiegebiednabyRaphiagemarsjeer,waarAntiochusse ondersteunerskampopgeslaanhet.
[2]Maar'nsekereTheodotus,vasbesloteomdiekomplot wathyberaamhet,uittevoer,hetdiebestevandie Ptolemeïesewapenswatvoorheenaanhomuitgereikwas, saamgeneemenindienagnadietentvanPtolemeus oorgesteek,metdiedoelomhomopsyeiedoodtemaak ensodoendedieoorlogtebeëindig.
[3]MaarDositheus,bekendasdieseunvanDrimylus,'n Joodvangeboortewatlatervangodsdiensveranderenvan dievoorvaderliketradisiesafgedwaalhet,hetdiekoning weggeleiengereëldat'nsekereonbeduidendemanindie tentmoesslaap;ensohetditgeblykdathierdiemandie wraakwatvirdiekoningbestemwas,opdiehalsgehaal het
[4]Toe'nbitteregevegontstaanhet,ensakeeerderin Antiochussegunsuitgedraaihet,hetArsinoemetgehuilen tranenadietroepegegaan,haarhareheeltemaldeurmekaar, enhulleaangespooromhulselfenhulkindersenvrouens dapperteverdedig,enbeloweomhulleelkeentweeminas goudtegeeashullediegevegwen
[5]Ensohetditgebeurdatdievyandindiegevegverslaan is,enbaiegevangenesisookgeneem.
[6]Noudathydiekomplotgefnuikhet,hetPtolemeus besluitomdienaburigestedetebesoekenhulleaante moedig.
[7]Deurdittedoen,endeurhulheiligeomheiningsmet geskenketebegaaf,hethydiemoraalvansyonderdane versterk.
[8]AangesiendieJodesommigevanhulleraaden ouderlingegestuurhetomhomtegroet,geskenkevan verwelkomingtebringenhomgeluktewensmetwat gebeurhet,washydestegretigeromhullesogouas moontliktebesoek.
[9]NadathyinJerusalemaangekomhet,hethyofferandes aandieallerhoogsteGodgebringendankoffersgebringen gedoenwatgepaswasvirdieheiligeplek.Toehydieplek binnegaanenbeïndrukwasdeurdieuitnemendheiden skoonheiddaarvan,
[10]hyhetverwonderdgeraakoordiegoeieordevandie tempelenhet'nbegeerteontwikkelomdieallerheiligstete betree
[11]Toehullesêdatditnietoegelaatwasnie,omdatselfs nieledevanhulleeievolktoegelaatwasombinnetegaan nie,enookniealdiepriestersnie,maarslegsdie hoëpriesterwatboalmalvernaamwas,enhyneteenkeer perjaar,wasdiekoninggeensinsoortuignie
[12]Selfsnadatdiewetaanhomvoorgeleesis,hethynie opgehouomtebeweerdathymoesingaannieengesê: "Selfsalworddaardiemannevanhierdieeerontneem, behoortekditnieteweesnie"
[13]Enhyhetgevrawaaromniemandhomdaar voorgekeerhettoehyelkeandertempelbinnegegaanhet nie.
[14]Eniemandhetroekeloosgesêdatditverkeerdisom ditas'ntekenopsigselftebeskou
[15]“Maaraangesienditgebeurhet,”hetdiekoninggesê, “waaromsoueknietenminsteingaannie,ofhulleditnou wilhêofnie?”
[16]Toehetdiepriestersinalhullegewadehulle neergebuigendieoppermagtigeGodgesmeekomtehelp indiehuidigesituasieendiegeweldvanhierdieboseplan afteweer,enhullehetdietempelmetgehuilentrane gevul;
[17]endiegenewatindiestadagtergeblyhet,wasontsteld enhethaastiguitgekom,omdathullegedinkhetdatiets geheimsinnigsgebeurhet
[18]Diemaagdewatinhulkamerstoegesluitwas,het saammethulmoedersuitgestorm,hulharemetstof besprinkelendiestratemetgekreunenweeklaggevul
[19]Daardievrouewatonlangsvirdiehuwelikgereed gemaakwas,hetdiebruidsvertrekkewatvirdiehuwelik voorbereiwas,verlaaten,deurbehoorlikebeskeidenheidte verwaarloos,in'nwanordelikestormloopindiestad saamgedrom.
[20]Moedersenverpleegstershetselfspasgeborekinders hierendaaragtergelaat,sommigeinhuiseensommigein diestrate,ensonderomterugtekyk,hethullebydie hoogstetempelsaamgedrom
[21]Diesmekingevandiegenewatdaarbymekaargekom het,wasuiteenlopendweensdiegoddeloseplannewatdie koningberaamhet
[22]Daarbenewenssoudiedapperstevandieburgersnie dievoltooiingvansyplanneofdieverwesenlikingvansy beoogdedoelduldnie
[23]Hullehetnahulmakkersgeskreeuomwapensopte neemendappertesterfvirdievoorvaderlikewet,en'n aansienlikeoproerindieheiligeplekveroorsaak;enomdat hulleskaarsdeurdieoumanneendieouderlinge teruggehouis,hethullehultotdieselfdesmeekbedeasdie andergewend
[24]Intussenwasdieskare,soosvoorheen,besigmet gebed,
[25]terwyldieouderlingenabydiekoningopverskeie maniereprobeerhetomsyarrogantedenkevandieplan wathybedinkhet,telaatverander
[26]Maarhy,insyarrogansie,hetniksagtergeblynieen hetnoubeginnaderkom,vasbesloteomdievoorgenoemde plantot'neindetebring
[27]Toediegenerondomhomditopgemerkhet,hethulle hulle,saammetonsmense,gewendomHomaanteroep watallemaghetomhulleindiehuidigemoeilikheidte verdedigenhierdieonwettigeenhoogmoedigedaadnie oordiehooftesiennie.
[28]Dievoortdurende,heftigeengekoördineerdegeroep vandieskareshet'ngeweldigeoproerveroorsaak;
[29]wantdithetgelykofnienetdiemannenie,maarook diemureendieheleaarderondomweergalmhet,want inderdaadhetalmaldestydsdiedoodbodieontheiliging vandieplekverkies.
HOOFSTUK2
[1]ToehetdiehoëpriesterSimon,nadieheiligdomtoe gekyk,syknieëgebuigensyhandemetkalmwaardigheid uitgestrek,soosvolggebid:
[2]"Here,Here,KoningvandiehemeleenSoewereinvan dieheleskepping,heiligonderdieheiliges,dieenigste Heerser,almagtig,geeaandagaanonswatswaarlyonder 'ngoddeloseenonheiligeman,opgeblaseinsy vermetelheidenmag
[3]WantU,dieSkeppervanalledingeendieHeerservan alles,is'nregverdigeHeerser,enUoordeeldiegenewat enigietsinonbeskoftheidenarrogansiegedoenhet.
[4]Uhetdiegenevernietigwatindieverledeonreg gepleeghet,onderwieselfsreusewaswatophulkragen dapperheidvertrouhet,watuvernietighetdeur'n eindelosevloedoorhulletebring
[5]UhetdiemannevanSodomwatarrogantgehandelhet, watberugwasvirhulleondeugde,metvuurenswael verteer;enUhethulle'nvoorbeeldgestelvirdiewat daarnasoukom
[6]Uhetumagtigemagbekendgemaakdeurbaieen uiteenlopendestrawweoptelêaandievermeteleFaraowat uheiligevolkIsraelasslawegemaakhet
[7]Entoehyhulleagtervolghetmetstrydwaensen'n menigteleërs,hetUhomindiedieptesvandiesee oorweldig,maardiéwathullevertroueinUgestelhet,die Heerseroordieheleskepping,veiligdeurgebring.
[8]Entoehullediewerkevanuhandegesienhet,hethulle U,dieAlmagtige,geprys
[9]U,oKoning,toeUdiegrensloseenonmeetbareaarde geskephet,hethierdiestadgekiesenhierdieplekviru Naamgeheilig,alhoewelUaanniksbehoeftehetnie;en toeUditdeuruwonderlikeverskyningverheerlikhet,het Udit'nvastefondamentgemaakvirdieeervanugrooten geëerdeNaam
[10]EnomdatUdiehuisvanIsraelliefhet,hetUbelowe datasonsteenspoedsouhêenverdrukkingonssouoorval, Unaonssmekingsouluisterwanneeronsnahierdieplek komenbid.
[11]Enwaarlik,Uisgetrouenwaaragtig
[12]Enomdatjulleonsvadersdikwels,toehulleverdruk is,inhullevernederinggehelphetenhullevangroot euwelsgeredhet,
[13]Siennou,oheiligeKoning,datonsasgevolgvanons baieengrootsondesdeurlydingverpletterword,aanons vyandeonderwerpwordendeurhulpeloosheidoorval word.
[14]Inonsondergangonderneemhierdievermeteleen onheiligemanomdieheiligeplekopaardewataanu glorierykeNaamgewyis,teskend
[15]Wantuwoning,diehemelvanhemele,is ontoeganklikvirmense
[16]MaaromdatUuheerlikheidgenadiglikaanuvolk Israelbewyshet,hetUhierdieplekgeheilig
[17]Moenieonsstrafvirdieonreinheidwatdeurhierdie mannegepleegisnie,enmoenieonsterverantwoording roepvirhierdieontheiligingnie,sodatdieoortredersniein hultoornspogofindiearrogansievanhultongjuigensê:
[18]‘Onshetdiehuisvandieheiligdomvertrapsoos aanstootlikehuisevertrapword’
[19]Veeonssondesuitenverspreionsdwalinge,en openbaarugenadeinhierdieuur.
[20]Laatubarmhartigheidonsgouinhaal,enlêlofliedere indiemondvandiewatverslaeengebrokevangeesis,en geeonsvrede.”
[21]ToehetGod,watoorallestoesighou,dieeerste Vadervanalmal,heiligonderdieheiliges,nadatHydie wettigesmekinggehoorhet,homgegeselwatHomselfin onbeskoftheidenvermetelheidverhefhet
[22]Hyhethomheenenweergeskudsoos'nrietdeurdie windgeskudword,sodathyhulpeloosopdiegrondgelê heten,behalwedathyverlamwasaansyledemate,nie eenskonpraatnie,omdathydeur'nregverdigeoordeel getrefwas
[23]Toehetbeidevriendeenlyfwagte,watdieswaarstraf gesienhetwathomgetrefhet,engevreesdathysylewe souverloor,homvinniguitgesleep,paniekbevangeinhul buitengewonegrootvrees
[24]Na'nrukkiehethyherstel,enhoewelhygestrafis,het hygeensinsberougetoonnie,maarhetweggegaanmet bitteredreigemente
[25]ToehyinEgipteaankom,hethytoegeneeminsy kwaadwilligedade,aangemoedigdeurdievoorheen genoemdedrinkmaatsenkamerade,watvreemdelingewas viralleswatregverdigis.
[26]Hywasnietevredemetsyontelbarelosbandigedade nie,maarhyhetookmetsoveelvermetelheidvoortgegaan dathyslegteberigteindieverskillendeplekkeopgestelhet; enbaievansyvriende,watdiekoningsevoorneme aandagtigdopgehouhet,hetselfooksywilgevolg
[27]HyhetvoorgestelomdieJoodsegemeenskapindie openbaarteskandeer,enhyhet'nklipopdietoringindie binnehofopgerigmethierdieinskripsie:
[28]"Geenvandiegenewatnieoffernie,maghul heiligdommebinnegaannie,enalleJodesalonderworpe weesaan'nregistrasiewatkopbelastinginsluitenaandie statusvanslawe.Diegenewathierteenbeswaarmaak, moetmetgeweldgevangegeneementerdoodgebring word;"
[29]diegenewatgeregistreeris,moetookmetdie klimopblaar-simboolvanDionysusophulliggame gebrandmerkword,enhullesalooktothulvorigebeperkte statusverminderword.”
[30]Sodathynieviralmalas'nvyandsouvoorkomnie, hethyhierondergeskryf:"Maarasenigeenvanhulle verkiesombydiegeneaantesluitwatindiemisteries ingewyis,salhullegelykeburgerskapmetdie Alexandrynehê."
[31]Nouhetsommigeegter,met'nduidelikeafkeervan diepryswatgeëismoeswordvirdiehandhawingvandie godsdiensvanhulstad,hulselfgeredelikoorgegee, aangesienhulleverwaghetomhulreputasieteverbeter deurhultoekomstigeverbintenismetdiekoning [32]Maardiemeerderheidhetfermmet'ndappergees opgetreeennievanhulgodsdiensafgewyknie;endeur geldtebetaalinruilvirdielewehethullevolvertroue probeeromhulselfvandieregistrasietered.
[33]Hullehetvasberadegehoopomhulptekry,enhulle hetdiegenewathullevanhulleafgeskeihet,verafsku, hulleasvyandevandieJoodsenasiebeskouenhullevan gemeenskaplikegemeenskapenwedersydsehulpontneem
HOOFSTUK3
[1]Toediegoddelosekoninghierdiesituasiebegryp,het hysowoedendgeworddathynienetwoedendwasteenoor dieJodewatinAlexandriëgewoonhetnie,maarooknog bitterdervyandiggesindteenoordiegeneindieplatteland was;enhyhetbeveeldatalmalonmiddellikopeenplek bymekaargemaakenmetdiewreedstemiddeletereggestel moesword
[2]Terwylhierdiesakegereëlis,is'nvyandigegerugteen dieJoodsenasieverspreideurmannewatsaamgesweerhet omhullekwaadaantedoen,asvoorwendselgegeedeur'n berigdathulleanderverhinderhetomhulgebruikenate kom
[3]DieJodehetegtersteedsgoeiewilenonwrikbare lojaliteitteenoordiedinastiebehou;
[4]maaromdathulleGodaanbidhetenhullevolgenssy wetgedrahet,hethullehulafsonderingmetbetrekkingtot voedselbehou.Omhierdieredehethullevirsommige haatlikvoorgekom;
[5]maaraangesienhullehullewenstylversierhetmetdie goeiedadevanopregtemense,hethulle'ngoeiereputasie onderallemensegehad
[6]Nieteminhetdiegenevananderrassegeenaggeslaan ophulgoeiediensaanhulnasienie,watalgemenegesprek onderalmalwas;
[7]Inplaasdaarvanhethullegeskinderoordieverskillein aanbiddingenkosse,enbeweerdathierdiemensenie lojaalaandiekoningofaansyowerhedewasnie,maar vyandiggesindensterkgekantteensyregeringwasDus hethullegeengewoneverwytaanhullegehegnie.
[8]DieGriekeindiestad,hoewelgeensinsonreg aangedoennie,wasniesterkgenoegomhulletehelptoe hulle'nonverwagteoproerrondomhierdiemenseendie skareswatskielikbeginvormhet,siennie,wanthullehet ondertiranniegeleefHullehetwelprobeeromhullete troos,bedroefoordiesituasie,enverwagdatsakesou verander;
[9]wantso'ngrootgemeenskapbehoortnieaansylot oorgelaattewordasditgeenoortredingbegaanhetnie.
[10]Enreedshetsommigevanhullebureenvriendeen sakevennotesommigevanhulleprivaatopsygeneemen beloweomhulletebeskermenmeerernstigepogingsaan tewendvirhullehulp
[11]Toehetdiekoning,spoggerigoorsyhuidigegoeie geluk,ensonderomdiemagvandieallerhoogsteGodin agteneem,maaraangeneemdathyvoortdurendin dieselfdevoornemesouvolhard,hierdiebriefteenhulle geskryf:
[12]"KoningPtolemeusPhilopatoraansygeneraalsen soldateinEgipteenalsydistrikte,groeteengoeie gesondheid.
[13]Ditgaangoedmetmyselfenonsregering
[14]ToeonsekspedisieinAsiëplaasgevindhet,soosjulle selfweet,isditvolgensplanafgehandeldeurdiegodese doelbewustealliansiemetonsindiegeveg, [15]enonshetgeoordeeldatonsniedienasieswatKoeleSiriëenFenisiëbewoonmetdiekragvandiespiesmoes regeernie,maarhullemetgenadeengrootwelwillendheid moeskoesterenhullemetgraagtegoedmoesbehandel.
[16]Ennadatonsbaiegrootinkomsteaandietempelsin diestedetoegestaanhet,hetonsooknaJerusalemgekom
enopgegaanomdietempelvandaardiegoddelosemense tevereer,watnooitophoumethuldwaasheidnie.
[17]Hullehetonsteenwoordigheidmetwoordaanvaar, maaronopregmetdaad,wanttoeonsvoorgestelhetom hullebinnestetempelbinnetegaanenditmetpragtigeen pragtigeofferandestevereer,
[18]hulleismeegesleurdeurhultradisionele verwaandheidenhetonsvantoegangverhinder;maarhulle isdieuitoefeningvanonsmaggespaarvanweëdie welwillendheidwatonsteenooralmalhet
[19]Deurhulduidelikewrokteenooronstehandhaaf, wordhulledieenigstevolkonderallenasieswathulkoppe hooghouinweerwilvankoningsenhuleieweldoeners,en onwilligisomenigedaadasopregtebeskou
[20]"Maarons,toeonsoorwinnendinEgipteaangekom het,hetonsaanhulledwaasheidgewendengedoenwat betaamlikwas,aangesienonsallenasiesmet welwillendheidbehandel"
[21]Onderanderehetonsaanalmalonsamnestieteenoor hullandgenotehierbekendgemaak,beidevanweëhul bondgenootskapmetonsendietallosesakewatvandie beginafvrygewigaanhulletoevertrouis;enonshetdit gewaagom'nveranderingtemaakdeurtebesluitomhulle beidewaardigteagvirAlexandrynseburgerskapenom hulledeelnemersaanonsgereeldegodsdienstigerituelete maak
[22]Maarinhulaangeborekwaadwilligheidhethulledit in'nteenoorgesteldegeesopgeneemendiegoeieverag. Aangesienhullegedurigtotdiekwaadneig,
[23]hulleverwerpnienetdiekosbareburgerskapnie,maar hulleverafskuookdeurbeidespraakenstiltediepaar onderhullewatopregteenooronsgesindis;inelkesituasie, inooreenstemmingmethulberugtelewenswyse,vermoed hulleheimlikdatonsbinnekortonsbeleidkanverander.
[24]Daarom,tenvolleoortuigdeurhierdieaanduidingsdat hulleinelkeopsigonsongureusis,hetons voorsorgmaatreëlsgetrefsodatonsnie,indiendaarlater'n skielikewanordeteenonssouontstaan,hierdiegoddelose menseagteronsrugasverraaiersenbarbaarsevyandesou hênie.
[25]Daaromhetonsbevelgegeedat,sodrahierdiebrief aankom,jullediegenewatonderjullewoon,saammet hullevrouensenkinders,metbeledigingenwrede behandeling,enstewiggebindmetysterboeie,naonsmoet stuuromdiesekerenskandelikedoodtelywatvyande betaam.
[26]Wantwanneeralhierdiegestrafis,isonssekerdatdie regeringvirdieoorblywendetydvironsingoeieordeenin diebestetoestandgevestigsalwees
[27]MaarwieookalenigeJood,oumenseofkindersof selfsbabas,onderdakbied,salsaammetsyfamiliemetdie meeshaatlikepynigingsdoodgemartelword.
[28]Enigiemandwatbereidisominligtingtegee,saldie eiendomontvangvandieeenwatdiestrafophomafdwing, asooktweeduisenddrachmasuitdiekoninkliketesourie,en salsyvryheidontvang
[29]Elkeplekwatontdekwordasskuilingvir'nJood, moetonbereikbaargemaakenmetvuurverbrandword,en salviraltydnutteloosweesvirenigesterflikewese”
[30]Diebriefisindiebogenoemdevormgeskryf.
HOOFSTUK4
[1]Opelkeplekwaarhierdiebeveldanaangekomhet,is'n feesmaalopopenbarekostevirdieheidenegereëlmet gejuigenblydskap,wantdiehardnekkigevyandskapwat lankgeledeinhullehartewas,hetnouduidelikenopenlik geblyk
[2]MaaronderdieJodewasdaaronophoudelikerou, weeklagentrane;oralhethullehartegebrand,enhullehet gekreunoordieonverwagtevernietigingwatskielikoor hullebepaalis
[3]Watterdistrikofstad,ofwatterbewoonbareplek hoegenaamd,ofwatterstratewasniegevulmetrouen weeklagoorhullenie?
[4]Wantmetso'nhardeenmeedoënlosegeesishulle almalsaamdeurdiegeneraalsindieverskeiestede weggestuur,datselfssommigevanhulvyande,watdie gemeenskaplikevoorwerpvanmedelyevoorhuloëgesien het,bydieaanskouevanhulongewonestrawwe,oordie onsekerheidvandielewenagedinkentranegestorthetoor dieellendigsteuitsettingvanhierdiemense
[5]Want'nmenigtegryskopoumanne,traagenkromvan ouderdom,isweggelei,gedwingomteen'nvinnigepaste marsjeerdeurdiegeweldwaarmeehulleopso'n skandelikewysegedryfis.
[6]Enjongvrouewatpasdiebruidskamerbinnegegaanhet omdiehuwelikslewetedeel,hetvreugdeverruilvir weeklag,hulmirre-geparfumeerdeharebesprinkelmetas, enisontblootweggevoer,almalsaam'nklaagliedinplaas van'ntrouliedaanhef,aangesienhulleverskeurisdeurdie wredebehandelingvandieheidene.
[7]Inboeieenindieopenbaarishullegewelddadigtotby dieplekvaninskepinggesleep
[8]Hulmans,indiefleurvanhuljeug,methulnekke omringmettoueinplaasvankranse,hetdieoorblywende daevanhulhuweliksfeesinklaagliedereinplaasvangoeie vrolikheidenjeugdigefeesvieringedeurgebring,terwyl hullediedoodonmiddellikvoorhullesien
[9]Hulleissooswildediereaanboordgebring,gedryf deurdiedwangvanysterboeie;sommigeisaandienekaan diebankevandiebotevasgemaak,andersevoeteismet onbreekbareboeievasgemaak, [10]enboonopwashulleonder'nsoliededekopgesluit, sodathullemethuloëinalgeheleduisternisgedurendedie helereisbehandelingsouondergaanwatverraaiersbetaam
[11]ToehierdiemannenadieplekgenaamdSchedia gebringis,endiereisafgesluitissoosdiekoningbeveel het,hethybeveeldathulleindiehippodroomopgesluit moeswordwatmet'nmonsteragtigeomtrekmuurvoordie stadgebouwas,enwatgoedgeskikwasomhulle'n duidelikeskouspeltemaakviralmalwatnadiestad terugkeerenvirdiegenevandiestadwatdieplatteland ingaan,sodathulleniemetdiekoningsemagtekon kommunikeerofopenigemanierkonbeweerdathulle binnediestadskringwasnie
[12]Entoeditgebeurhet,hetdiekoning,toehyhoordat dieJodeselandgenoteuitdiestaddikwelsindiegeheim uitgegaanhetombitterliktetreuroordieonedeleongeluk vanhullebroers,
[13]hetinsywoedebeveeldathierdiemanneoppresies dieselfdewyseasdieanderbehandelword,sonderom enigedetailvanhulstrafuittelaat
[14]Diehelerasmoesindividueelgeregistreerword,nie virdiehardearbeidwatvoorheenkortliksgenoemisnie, maaromgemarteltewordmetdiegruweldadewathy beveelhet,enuiteindelikbinnediebestekvan'nenkele dagvernietigteword.
[15]Dieregistrasievanhierdiemenseisdusmetbittere haasenywerigeintensiteituitgevoervandieopkomsvan diesontotsyondergang,enhoewelditonvoltooidwas,het ditnaveertigdaegestaak
[16]Diekoningwasgrootliksenvoortdurendvervulmet vreugde,enhetfeestetererevanalsyafgodegereël,met'n gemoedvervreemdvandiewaarheidenmet'nonheilige mond,terwylhysprakelosedingegepryshetwatnieeers kankommunikeeroftot'nmenssehulpkankomnie,en onbehoorlikewoordeteendieallerhoogsteGodgeuiterhet [17]Maarnadievoorheengenoemdetydperkhetdie skrifgeleerdesaandiekoningverklaardathulleniemeer diesensusvandieJodekonneemnieasgevolgvanhulle ontelbaremenigte,
[18]alhoeweldiemeestevanhullenogindielandwas, sommigenoginhulhuisegewoonhet,ensommigeopdie plek;wasdietaakonmoontlikviraldiegeneraalsinEgipte. [19]Nadathyhullehewiggedreighetenbeweerhetdat hulleomgekoopisom'nontsnappingsmiddelte bewerkstellig,washyduidelikoortuigvandiesaak. [20]toehullegesêenbewyshetdatbeidediepapierendie pennewathullevirskryfgebruikhet,reedsopgeraakhet [21]Maarditwas'ndaadvandieonoorwinlike voorsienigheidvanhomwatdieJodevanuitdiehemel gehelphet
HOOFSTUK5
[1]Toewasdiekoning,heeltemalonbuigsaam,vervulmet oorweldigendewoedeengrimmigheid;daaromhethy Hermon,diebewaardervandieolifante,ontbied, [2]enhomdievolgendedagbeveelomaldieolifante–vyfhonderdingetal–metgroothandevolwierookenbaie ongemengdewyntebedwelm,enhulle,waansinnigdeur dieoorvloeddrank,intejaagsodatdieJodehulondergang kontegemoetgaan
[3]Nadathyhierdiebevelegegeehet,hethynasy feesmaalteruggekeer,saammetdiévansyvriendeenvan dieleërwatveralvyandiggesindteenoordieJodewas
[4]EnHermon,diebewaardervandieolifante,hetgetrou voortgegaanomdiebeveleuittevoer.
[5]DiedienaarsinbeheervandieJodehetindieaand uitgegaanendiehandevandieellendigevolkgebinden gereëlvirhulvoortgesettebewaringdeurdienag,oortuig datdiehelenasiesyfinalevernietigingsoubeleef
[6]WantvirdieheidenehetditgelykofdieJodesonder enigehulpgelaatis,
[7]omdathullevanallekantemetgeweldinhulboeie vasgekeerwasMaarmettraneen'nstemwatmoeilikwas omstiltemaak,hethullealmaldieAlmagtigeHereen Heerservanallemag,hullebarmhartigeGodenVader, aangeroepengebid
[8]dathydiebosekomplotteenhullemetwraakafweeren hullein'nglorierykemanifestasieredvandielotwatnou virhullevoorbereiis.
[9]Sohethullesmeekbedevurignadiehemelopgestyg
[10]Hermonhetegter,nadathydiemeedoënloseolifante bedwelmhettotdathullemet'ngrootoorvloedwyngevul enmetwierookversadigwas,vroegoggendbydie binnehofaangekomomaandiekoningverslagtedoenoor hierdievoorbereidings.
[11]MaardieHerehetaandiekoning'ndeelvandieslaap gestuur,daardieweldaadwatvandiebeginaf,nagendag, geskenkworddeurhomwatditgeeaanwiehywil.
[12]EndeurdieoptredevandieHereishyoorweldigdeur so'naangenameendiepslaapdathyheeltemalinsy wettelosevoornemegefaalhetenheeltemalinsy onbuigsameplangefrustreerdgeraakhet
[13]ToehetdieJode,aangesienhullediebestemdeuur ontkomhet,hulleheiligeGodgeprysenHom,watmaklik versoenbaaris,weergesmeekomdiemagvansy almagtigehandaandiehoogmoedigeheidenetetoon.
[14]Maarnou,aangesienditamperdiemiddelvandie tiendeuurwas,hetdiepersoonwatinbeheerwasvandie uitnodigings,toehysiendatdiegastebymekaarwas,na diekoningtoegegaanenhomgestoot
[15]Entoehyhommetmoeitewakkergemaakhet,hethy daaropgewysdatdieuurvandiefeesmaalreeds verbygegaanhet,enhom'nverslagvandiesituasiegegee
[16]Nadatdiekoningditoorweeghet,hethyteruggekeer nasydrinkeryendiegenewatbydiebanketteenwoordig was,beveelomteenoorhomtegaansit
[17]Toeditklaarwas,hethyhulleaangespooromhulle aanfeesvieringeoortegeeendiehuidigedeelvandie feesmaalvreugdevoltemaakdeurdestemeertevier
[18]Nadatdiepartytjieal'nrukkieaandiegangwas,het diekoningHermonontbiedenmetskerpdreigementegeëis omteweetwaaromdieJodetoegelaatisomtotvandagtoe teblylewe
[19]Maartoehy,metdiebevestigingvansyvriende, daaropwysdathydiebevelwathomgegeeis,volledig uitgevoerhetterwylditnognagwas,
[20]diekoning,besetedeur'nwreedheidergerasdiévan Phalaris,hetgesêdatdieJodebaatgevindhetbyvandagse slaap,"maar,"hethybygevoeg,"môresonderversuim, bereidieolifanteopdieselfdemaniervoorvirdie vernietigingvandiewetteloseJode!"
[21]Nadatdiekoninggepraathet,hetaldieteenwoordiges gewilligenvreugdevoleenparighulgoedkeuringgegee,en elkeenhetnasyeiehuisvertrek
[22]Maarhullehetniesoseerdieduurvandienaginslaap gebruiknie,maareerderomallerhandebeledigingste bedinkvirdiegenewathullegedinkhetverdoemwas
[23]Toe,sodradiehaanindievroeëoggendgekraaihet, hetHermon,nadathydiedieretoegerushet,hulleindie grootpilaargangbeginvoortskuif
[24]Dieskaresvandiestadhetvirhierdieuiters jammerlikeskouspelbymekaargekomenhullehetgretig gewagvirdagbreek
[25]MaardieJodehet,methullaasteasemteug,aangesien dietydverstrykhet,hulhandenadiehemeluitgestreken metdiemeestranerigesmekingeentreurigeklaagliedere dieallerhoogsteGodgesmeekomhulleweerdadelikte help
[26]Diesonstralehetnognieuitgestraalnie,enterwyldie koningsyvriendeontvanghet,hetHermonopgedaagen homgenooiomuittekom,wataanduidatwatdiekoning verlanghet,gereedwasviraksie
[27]Maarhy,toehydieverslagontvanghetengetrefis deurdieongewoneuitnodigingomuittekom–aangesien hyheeltemaloorweldigwasdeuronbegrip–hetgevra waarvoordiesaakwaswaarvoorditsoywerigvirhom afgehandelis.
[28]DitwasdiedaadvanGodwatooralledingeheers, wantHyhetindiekoningsegedagtes'nvergetelheid ingeplantvandiedingewatHyvoorheenuitgedinkhet.
[29]ToehetHermonenaldiekoningsevriendedaarop gewysdatdiediereendiegewapendemagtegereedwas, “Okoning,volgensuywerigevoorneme”
[30]Maarbyhierdiewoordeishyvervulmet'n oorweldigendetoorn,omdatdeurdievoorsienigheidvan Godsyhelegemoedverwardwasmetbetrekkingtot hierdiesake;enmet'ndreigendeblikhethygesê:
[31]"Asjulleouersofkindersteenwoordigwas,souek hullevoorbereihetas'nrykfeesmaalvirdiewildedierein plaasvandieJode,watmygeengrondvirklagtegeenieen tot'nbuitengewonemate'nvolleenvastelojaliteitaanmy voorouersgetoonhet
[32]Trouens,jysouvandieleweontneemgeweeshetin plaasvanhierdie,asditniewasvir'nliefdewatvoortspruit uitonsgemeenskaplikeopvoedingenjounuttigheidnie" [33]SohetHermon'nonverwagteengevaarlike bedreigingondervind,ensyoëhetgewankelensygesig hetgeval
[34]Diekoningsevriendeheteenvireennorsweggesluip endieversameldemenseweggestuur,elkeennasyeie werk
[35]ToedieJodehoorwatdiekoninggesêhet,hethulle dieduidelikeHereGod,dieKoningvankonings,geprys, aangesienditooksyhulpwaswathulleontvanghet
[36]Diekoninghetdiepartytjieegteropdieselfdewyse herroependiegasteaangespooromterugtekeernahul feesvieringe
[37]NadathyHermonontbiedhet,hethydreigendgesê: "Hoeveelkeer,jouarmeellendeling,moetekjoubevele oorhierdiedingegee?"
[38]Rusdieolifantenouweereenstoevirdievernietiging vandieJodemôre!
[39]Maardieamptenarewatsaammethomaantafelwas, wasverwonderdoorsyonstabiliteitenhetsoosvolggekla: [40]“Okoning,hoelanksaluonsnogbeproefasofons idioteis,deurnouvirdiederdekeertebeveeldathulle vernietigword,enubevelindiesaakweerteherroep?”
[41]Gevolglikisdiestadinberoeringvanweësy verwagting;ditisoorvolmetmassasmense,enookin voortdurendegevaaromgeplunderteword.”
[42]Hierophetdiekoning,'nPhalarisinallesenvol waansin,geenrekeninggehoumetdieveranderingevan denkewatinhomplaasgevindhetterbeskermingvandie Jodenie,enhyhet'nonherroeplikeeedvasgelêdathy hullesonderversuimsoudoodmaak,verminkdeurdie knieëenpotevandiediere,
[43]ensouookteenJudeaopmarsjeerenditvinnigmet vuurenspiesgelykmaak,endeurdietempeltotopdie grondtoeontoeganklikvirhomteverbrand,souditvinnig virewigleegmaakvandiegenewatdaaroffersgebringhet [44]Toehetdievriendeenoffisieremetgrootvreugde vertrek,enhullehetvolvertrouediegewapendemagteop dieplekkeindiestadgeplaaswatdiegunstigstewasom wagtehou
[45]Toediedierefeitliktot'ntoestandvanwaansin gebringwas,sotesê,deurdiebaiegeurigedrankieswyn gemengmetwierookentoegeruswasmetverskriklike toestelle,hetdieolifantbewaarder
[46]hetteendagbreekdiebinnehofbinnegegaan–diestad wastoegevulmettallosemassasmensewathulpadnadie hippodroombinnestroom–endiekoningaangespoorom diesaaktehanteer.
[47]Toehysygoddelosegemoedmet'ndiepewoede gevulhet,hethyinvollemagsaammetdiediere uitgestorm,enwouhymet'nonkwetsbarehartenmetsy eieoëdiesmartlikeenjammerlikevernietigingvandie voorgenoemdevolkaanskou.
[48]EntoedieJodediestofsienwatopgeligisdeurdie olifantewatbydiepoortuitgaanendeurdiegevolglike gewapendemagte,sowelasdeurdievertrappingvandie skare,endiehardeenonstuimigegeraashoor,
[49]hullehetgedinkdatdithullaasteoomblikvandie lewewas,dieeindevanhulellendigstespanning,enhet plekgemaakvirweeklagengekreunenmekaargesoen, familieledeomhelseninmekaarsearmsgeval–ouersen kinders,moedersendogters,enandermetbabasaanhul borstewatbesigwasomhullaastemelktetrek
[50]Nienetditnie,maartoehullediehulpoorweegwat hullevoorheenuitdiehemelontvanghet,hethulle eendragtigopdiegrondneergevalendiebabasvanhulle borsteweggeneem,
[51]enhetmet'nbaiehardestemuitgeroependieHeerser oorelkemaggesmeekomHomselfteopenbaarenhulle genadigtewees,terwylhullenoubydiepoortevandie doodstaan.
HOOFSTUK6
[1]Toehet'nsekereEleasar,beroemdonderdiepriesters vandieland,wat'nrypeouderdombereikhetensyhele lewelankmetelkedeuggetooiwas,dieouderlingerondom hombeveelomoptehouomdieheiligeGodaanteroep ensoosvolggebid:
[2]"Koningvangrootmag,AlmagtigeGod,die Allerhoogste,watdieheleskeppingmetbarmhartigheid regeer,
[3]AanskoudienageslagvanAbraham,oVader,die kindersvandieheiligeJakob,'nvolkvanugewydedeel watasvreemdelingein'nvreemdelandvergaan
[4]Faraometsyoorvloedstrydwaens,dievoormalige heerservanhierdieEgipte,verhefmetwettelose onbeskoftheidengrootpraterigetong,hetusaammetsy arroganteleërvernietigdeurhulleindieseeteverdrink,en dieligvanugenadeoordienasievanIsraelteopenbaar
[5]Sanherib,jubelendoorsytallosemagte, onderdrukkendekoningvandieAssiriërs,watreedsmet diespiesbeheeroordiehelewêreldverkryhetenteenu heiligestadopgerigis,terwylhyswaarwoordemet grootprateryenonbeskoftheidgespreekhet,hetU,oHere, instukkegebreekenumagaanbaienasiesgetoon
[6]DiedriemetgeselleinBabilonwatvrywillighulle lewensaandievlammeoorgegeehetomnieydeledingete diennie,hetjulleongedeerdgered,selfstot'nhaar,deur dievurigeoondmetdoutebevochtigendievlamteenal hullevyandeterig
[7]Daniël,watdeurafgunstigelasterpraatjiesindiegrond virleeusneergegooiisasvoedselvirwildediere,hetjy ongedeerdaandieliggebring
[8]EnJona,watweggekwynhetindiemaagvan'ngroot, seegeboremonster,hetU,Vader,oorsyhelegesingewaak enongedeerdherstel
[9]Ennou,jywatonbeskoftheidhaat,algenadigen beskermervanalmal,openbaarjouselfgouaandiegene vandievolkvanIsrael–watskandaligbehandelworddeur dieafskuwelikeenwetteloseheidene
[10]Selfsalhetonslewensinonsballingskapingoddelose dadeverstrengelgeraak,redonsuitdiehandvandievyand envernietigons,Here,deurwatterlotUookalkies.
[11]Laatdieydelesniehullenietigedadeprysbydie vernietigingvanjullegeliefdevolknieensê:‘Selfshulle godhethulleniegerednie.’
[12]MaarU,oEwige,watallemagenallemaghet,waak nouooronsenweesonsgenadigwatdeurdiesinnelose onbeskoftheidvandiewettelosesvandieleweberoofword opdiewysevanverraaiers
[13]Enlaatdieheidenevandagineenkrimpvanvreesviru onoorwinlikemag,ogeëerdeEen,watmaghetomdie nasievanJakobtered
[14]Dieheleskarebabasenhulleouerssmeekjullemet trane.
[15]LaatditaanaldieheidennasiesgetoonworddatU metonsis,oHere,endatUuaangesignievanons afgewendhetnie;maarnetsoosUgesêhet:‘Selfstoe hulleindielandvanhulvyandewas,hetekhullenie verwaarloosnie,’sodoendit,oHere”
[16]NettoeEleasarbesigwasomsygebedtebeëindig,het diekoningbydiehippodroomaangekommetdiediereen aldiearrogansievansymagte
[17]EntoedieJodeditsien,hethullegrootgeroepnadie hemelverhefsodatselfsdienabygeleëvalleiedaarvan weergalmheten'nonbeheerbarevreesoordieleërgebring het.
[18]Toehetdieglorierykste,almagtigeenwareGodsy heiligeaangesiggeopenbaarendiehemelsepoorte oopgemaak,waaruittweeglorierykeengelevan vreesaanjaendevoorkomsneergedaalhet,sigbaarviralmal behalwedieJode
[19]Hullehetdiemagtevandievyandteëgestaanenhulle metverwarringenvreesgevul,deurhullemetonwrikbare boeietebind
[20]Selfsdiekoninghetliggaamlikbeginsidder,enhyhet synorsonbeskoftheidvergeet
[21]Diedierehetteruggekeernadiegewapendemagtewat hullegevolghetenhullebeginvertrapenvernietig
[22]Toehetdiekoningsetoorninjammerteentrane verandervanweëdiedingewathyvoorafberaamhet
[23]Wanttoehydiegeskreeuhoorensiendathullealmal vooruitindieverderfval,hethygehuilensyvriende woedendgedreigengesê:
[24]“Jullepleegverraadenoortreftiranneinwreedheid; enselfsmy,julleweldoener,probeerjullenouvan heerskappyenleweberoofdeurindiegeheimdadete beraamwatgeenvoordeelvirdiekoninkrykhetnie
[25]Wieisditwatelkemanuitsyhuisgeneemheten sinnelooshierbymekaargemaakhetdiegenewatgetroudie vestingsvanonslandbewaakhet?
[26]Wieisditwatsowetteloosmetskandalige behandelingdiegeneomsingelhetwatvandiebeginafvan allenasiesverskilhetinhulwelwillendheidteenooronsen dikwelsgewilliglikdieergstemenslikegevareaanvaarhet?
[27]Maakhulleonregverdigeboeielos!Stuurhullein vredeterugnahullehuise,ensmeekomverskoningvir jullevorigedade!
[28]LaatdieseunsvandiealmagtigeenlewendeGodvan diehemelvry,watvandietydvanonsvoorouerstotnou toe'nonbelemmerdeennoemenswaardigestabiliteitaan onsregeringverleenhet”
[29]Ditwastoediedingewathygesêhet;endieJode, onmiddellikvrygelaat,hethulleheiligeGodenVerlosser geprys,aangesienhullenoudiedoodvrygespringhet
[30]Toediekoningnadiestadteruggekeerhet,hethydie amptenaarwatinbeheervandieinkomstewas,ontbieden hombeveelomaandieJodewynenalleswatnodigwas vir'nfeesvansewedaetevoorsien,enbesluitdathullehul reddingmetallevreugdemoesvieropdieselfdeplekwaar hulleverwaghetdathullevernietigingsoutref
[31]Gevolglikhetdiegenewatskandelikbehandelisen nabydiedoodwas,ofliewer,watbydiepoortegestaanhet, 'nfeesmaalvanverlossinggereëlinplaasvan'nbittereen betreurenswaardigedood,envolvreugdehethulleaandie feesgangersdieplektoegekenwatvirhullevernietigingen begrafnisvoorbereiwas
[32]Hullehetopgehouomklaagliederetesingendielied vanhullevadersaangeneem,waarinhulleGod,hulle Verlosserenwonderwerker,gepryshetHullehet'neinde gemaakaanallerouengehuilenkoregevormas'nteken vanvreedsamevreugde.
[33]Netsohetdiekoning,nadathy'ngrootfeesmaal byeengeroephetomhierdiegebeurtenissetevier,die hemelonophoudelikenoorvloediggedankvirdie onverwagtereddingwathyervaarhet
[34]EndiegenewatvoorheengeglohetdatdieJode vernietigsouwordenvoedselvirvoëlssouword,enhulle vreugdevolgeregistreerhet,hetgekreuntoehulleselfdeur skandeoorweldigis,enhullevuurspuwendevermetelheid smadlikgeblusis.
[35]MaardieJode,toehulledievoorgenoemdekoorgroep gereëlhet,soosonsvoorheengesêhet,hetdietyd deurgebringmetfeesvieringemetdiebegeleidingvan vreugdevolledankseggingenpsalms
[36]Entoehulle'nopenbareritueelvirhierdiedingeinhul helegemeenskapenvirhulnageslagingestelhet,hethulle dievieringvandievoorgenoemdedaeas'nfeesingestel, nievirdrinkeryenvraatsugnie,maarvanweëdie verlossingwatdeurGodtothullegekomhet
[37]Toehethullediekoningversoekomontslagnahul huise
[38]Soishulleregistrasieuitgevoervanafdievyf-entwintigstevanPachontotdievierdevanEpeif,virveertig dae;enhullevernietigingisbepaalvirdievyfdetotdie sewendevanEpeif,diedriedae
[39]waaropdieHerevanallessygenadeopdie allergrootstewysegeopenbaarhetenhullealmaltesameen ongedeerdgeredhet
[40]Toehethullefeesgevier,vanallesvoorsiendeurdie koning,totdieveertiendedag,waarophulleookdie versoekomhulontslagingedienhet
[41]Diekoninghethulversoekonmiddelliktoegestaanen dievolgendebriefvirhulleaandiegeneraalsindiestede geskryf,waarinhygrootmoedigsykommeruitgespreekhet:
HOOFSTUK7
[1]"KoningPtolemeusPhilopatoraandiegeneraalsin Egipteenalmalingesagsposisiesinsyregering,groeteen goeiegesondheid
[2]Ditgaangoedmetonsenonskinders,endiegroteGod leionssakevolgensonsbegeerte
[3]Sekerevanonsvriende,watonsgereeldmet kwaadwilligebedoelingsaangespoorhet,hetonsoorreed omdieJodevandiekoninkrykineenliggaambymekaarte bringenhullemetbarbaarsestrawweasverraaierstestraf; [4]wanthullehetverklaardatonsregeringnooitstewig gevestigsouweestotdatditvolbringisnie,vanweëdie wrokwathierdiemenseteenoorallenasiesgehadhet
[5]Hullehethulleookuitgeleimetwredebehandelingas slawe,ofliewerasverraaiers,en,hulleselfomgordmet'n wreedheidwatmeerbarbaarswasasdiévanSkitiese gebruik,hethullesonderenigeondersoekofondersoek probeeromhulledoodtemaak
[6]Maaronshethullebaieerggedreigvirhierdiedade,en inooreenstemmingmetdiegenadewatonsteenooralle mensehet,hetonsnoulikshullelewensgespaarAangesien onsbesefhetdatdieGodvandiehemeldieJodesekerlik verdedigenaltydhulledeeldoensoos'nvadervirsy kindersdoen,
[7]enaangesienonsdievriendelikeenferm welwillendheidwathulleteenooronsenonsvoorouers gehadhet,inaggeneemhet,hetonshulletereg vrygespreekvanelkeaanklagvanwatteraardookal
[8]Onshetookelkeenbeveelomnasyeiehuisterugte keer,sonderdatiemandhulleêrenshoegenaamdskade aandoenofhulleverwytoordieirrasioneledingewat gebeurhet.
[9]Wantjullemoetweetdatasonsenigekwaadteenhulle beraamofhulleenigeleedveroorsaak,onsaltydnie'n mensnie,maardieHeerseroorelkemag,dieAllerhoogste God,inallesenonvermydelikas'nteenstandersalhêom sulkedadetewreekVaarwel”
[10]Nadathullehierdiebriefontvanghet,hetdieJodenie dadelikgehaasomtevertreknie,maarhullehetdiekoning versoekdatdiegenevandieJoodsevolkwatopsetlikteen dieheiligeGodendiewetvanGodoortreehet,uithuleie handediestrafmoesontvangwathulleverdienhet
[11]Wanthullehetverklaardatdiegenewatterwillevan diemaagdiegoddelikegebooieoortreehet,nooitgunstig gesindteenoordiekoningseregeringsouweesnie
[12]Diekoninghettoediewaarheidvanwathullegesêhet, erkenengoedgekeurenhulle'nalgemenelisensieverleen sodathullevrylikensonderkoninklikegesagoftoesig diegeneoralinsykoninkrykkonvernietigwatdiewetvan Godoortreehet
[13]Nadathullehomopgepastewysetoegejuighet,het hullepriestersendiehelemenigtedieHallelujauitgeroep envreugdevolvertrek
[14]Ensohethulleoppadalmalvanhullandgenotewat hulleteëgekomhetwatverontreiniggeraakhet,gestrafen indieopenbaarenskandelikdoodgemaak
[15]Opdaardiedaghethullemeerasdriehonderdman doodgemaak;enhullehetdiedagas'nvrolikefeesgevier, aangesienhulledieontheiligersvernietighet
[16]MaardiegenewattotdiedoodtoeaanGodvasgehou hetendievollegenotvanverlossingontvanghet,hethul vertrekuitdiestadbegin,gekroonmetallerhandebaie geurigeblomme,terwylhullevreugdevolenluidkeelsdank betuigaandieeenGodvanhullevaders,dieewige VerlosservanIsrael,metwoordevanlofenallerhande melodieuseliedere
[17]ToehullebyPtolemaisaankom,watvanweë'n kenmerkvandieplek"roosdraer"genoemis,hetdievloot, volgensdiealgemenewens,sewedaelankophullegewag.
[18]Daarhethullehulverlossinggevier,wantdiekoning hethulleruimhartigvanallesvoorsienvirhulreis,aan elkeentotbysyeiehuis.
[19]Entoehulleinvredemetgepastedanksegginggeland het,hethulledaarookopdieselfdewysebesluitomhierdie daeas'nvreugdevollefeesteviergedurendedietydvan hulverblyf
[20]Nadathullehulleop'npilaarasheiliggegraveeren'n plekvangebedbydiefeesterreiningewyhet,hethulle ongedeerd,vryenoorstelpvanvreugdevertrek,aangesien hulleopbevelvandiekoningveiligoorland,seeenrivier, elkeennasyeieplekgebringis.
[21]Hullehetookgroteraansienonderhulvyandegeniet, isineerenontsaggehou;enhullewasgladnie onderworpeaandiekonfiskeringvanhulbesittingsdeur enigiemandnie
[22]Boonophethullealmalalhuleiendomteruggekry,in ooreenstemmingmetdieregistrasie,sodatdiegenewat enigebesithet,ditmetuiterstevreesaanhulleterugbesorg hetSohetdieoppermagtigeGodvolmaakgrootdade verrigvirhulverlossing.
[23]GeseëndsydieVerlosservanIsraeldeuralletye! Amen