‘Ik wilde human design afserveren als onzin, maar je las me zo goed dat ik het niet kon ontkennen. Je zou er een boek over moeten schrijven.’ – ds , yorkshire , vk
‘Wees gewoon jezelf.’ Hoe vaak heb je dat al niet gehoord? Vaak wordt het gezegd om de spanning weg te halen rond een eerste date, een spannende sociale gelegenheid of een eerste werkdag. Er komt altijd wel iemand met dat goedbedoelde advies op de proppen: ‘Geen zorgen, wees gewoon jezelf, dan komt het allemaal goed!’
Maar wie weet nu echt wat het betekent om jezelf te zijn? Wie is die ‘ware zelf’, het innerlijke privéwezen dat zich verschuilt achter het masker dat je opzet in het openbaar? De persoon die je bent zonder je ego en de sociaal wenselijke handelingen waarmee je respect, bevestiging of populariteit hoopt te oogsten?
Psychologen van over de hele wereld zeggen dat miljoenen mensen hun leven leiden zonder ooit in te zien waar hun ware zelf uit bestaat. Het is alsof we allemaal onze unieke individualiteit zijn vergeten in onze collectieve haast om alles voor iedereen te zijn en onszelf in de mal van perfectie te wurmen die we zien in tijdschriften, series en films. Alsof de natuurlijkheid en authenticiteit waarmee we zijn geboren – en die we als kinderen ook ongeremd en vol overgave aan anderen lieten zien – nu zijn kapotgemaakt, worden onderdrukt of als verwerpelijk worden beschouwd.
De conformiteit en verantwoordelijkheid die horen bij volwassenheid hebben onze ware aard verstoord of doen krimpen. Miljoenen mensen doen zich, zonder dat ze het doorhebben, voor als iemand die ze niet zijn en nemen een toneelpersoonlijkheid aan die gebaseerd is op overtuigingen uit hun verleden, plus de oordelen, verwachtingen en regels van anderen. Onderweg hebben we eigen-
schappen en acceptabele antwoorden aangeleerd die passen binnen de norm, waardoor we geneigd zijn om te doen wat we denken dat we moeten doen, of wat we geleerd hebben om te doen. En ondertussen houden we ons innerlijke zelf gebonden en gekneveld.
In dat kader moet ik denken aan een vrouw die me benaderde omdat ze op zoek was naar haar verloren connectie met de persoon die, zo zei ze zelf, mysterieus verdwenen was tijdens haar huwelijk. Jayne zei:
‘Alles wat ik wil is mezelf weer zijn, weer doen zoals mezelf, me voelen zoals mezelf. Ik wil niet langer de persoon zijn die ik gefabriceerd heb en ben geworden. Ik weet dat de echte ik anders is en zit te wachten tot ze zich mag laten zien. Ze is dapperder, minder bang om gekwetst te worden, minder bezorgd om de meningen van anderen, minder bang om de wereld te veroveren, en ze wil wanhopig graag weer lachen en dansen. Ze zit in mij, dat weet ik zeker, maar ik weet niet meer waar ik haar moet zoeken. Ik wil herinnerd worden aan de ik die ik ben kwijtgeraakt.’
Net als Jayne nemen veel mensen een persona aan – een woord dat afstamt van het Griekse woord voor ‘masker’. Terwijl het juist gaat om de authentieke persoon áchter het masker; het gaat erom dat je gezien en erkend wordt zoals je bent.
Met dit boek hoop ik je terug te brengen naar de essentie en veilige haven van je innerlijke zijn. Ik hoop je te herenigen met de persoon die je bestemd bent om te zijn en het leven dat je bestemd bent om te leiden. Het is dus geen zelfhulpboek, maar meer een zelfherinnering, zodat je de essentie en uniekheid van je ware zelf kunt herontdekken.
Wat ik je ga laten zien is een systeem dat enig is in zijn soort: een zelfbewustzijnstool die human design heet. Het is een systeem dat zich op het kruispunt van wetenschap en spiritualiteit bevindt, en dat zichzelf ten doel stelt dat jij geliefd, geaccepteerd en begrepen wordt om wie je bent. En dat begint allemaal met één belangrijke vraag: leef jij volgens je human design?
Dit systeem is gestoeld op de wijsheid dat de acceptatie en omarming van je ware aard de essentie is van geluk, vervulling en vrijheid. En op hun beurt kunnen die drie weer leiden tot het vinden en creëren van gezondere relaties.
Dit boek is het resultaat van vijftien jaar werken met human design. Ik heb mezelf ondergedompeld in de waarheden van het systeem, ik heb een-op-een-
De 9 centra
De energie vanbinnen
‘Eindelijk heeft iemand me uitgelegd hoe het allemaal zit: wie ik ben, hoe ik ben en wat ik daaraan kan doen.’ – rob , londen , vk
Het leven is één lange reeks van soms dramatische gebeurtenissen en kennismakingen. Je dagen zijn gevuld met acties en reacties, ontmoetingen en begroetingen, en te midden daarvan verwerken en verdelen de negen human- designcentra je levensenergie over je fysieke lichaam, om te bepalen hoe je met anderen omgaat. Die energieën binnen in jou vormen het fundament van je ware aard. Hoewel de centra herkenbare namen hebben, zoals kruin, milt en keel, zijn het geen fysieke plekken, maar interne zones die overeenkomen met de manier waarop je functioneert. Je chart is dus geen kaart van je fysieke lichaam, maar van je energielichaam. In dat opzicht heeft het veel weg van het chakrasysteem.
Het belangrijkste om te weten is dat elk centrum in een soort dagelijkse dans communiceert met de designs van anderen, en dat die dans al onze interacties op ieder denkbaar moment beïnvloedt. Door alleen al in dezelfde ruimte te zijn als iemand anders, raken de onzichtbare energieën met elkaar verweven. Dus hoewel het aan het oppervlak misschien lijkt alsof enkel je ogen en mond de communicatie verzorgen, zijn het de krachtige onderstromen van de negen centra die het echte werk doen. Die hebben op een diep, bio-energetisch niveau de touwtjes in handen. Stel, een man staat in een kamer met een vrouw. Dan zullen hun energieën met elkaar communiceren en hen samenbrengen. Misschien herken je dat gevoel wel: soms word je naar iemand toe getrokken zonder dat je weet waarom, of is er iets aan iemand waardoor je je ongemakkelijk voelt. Dat iets is dan de energie die in de verschillende centra aan het werk is.
Je human design wordt, kortom, altijd beïnvloed door de energieën van de mensen met wie je omgaat, ongeacht of je met die mensen een liefdes-, zakelijke of vriendschappelijke relatie hebt. Human design is een systeem van onderlinge verbinding, net als de mensheid zelf.
Zodra je begrijpt hoe verschillende designs met elkaar verbinden, samenwerken en communiceren, leer je de dynamiek en onderstromen onder alle relaties en associaties begrijpen. Het is een simpele vorm van kwantumfysica: alles in het universum bestaat uit trillingen en energie, en wij zijn als mensen een integraal onderdeel van die energie. In dit boek laat ik dergelijke ingewikkelde zaken buiten beschouwing, maar wat je wel moet weten is iets wat wetenschappelijk bewezen is, namelijk dat de negen centra van het human-designsysteem de communicatie verzorgen tussen de energie van het universum en de energie binnen in ons, en die energie vervolgens vertalen naar individuele functies en expressies.
De negen centra van je human-designchart
Identiteit
Kruin
Keel
Ego
Milt
Sacraal
Emoties
Wortel
Gedefinieerd of ongedefinieerd
Kennis van de werking van de negen centra zal je helpen begrijpen wat er elke dag binnen in jou gebeurt, maar het eerste waar je achter moet komen is: ben je gedefinieerd of ongedefinieerd?
Werken met human design
Ajna
Pak je chart er maar bij.
Als een centrum met kleur is gedefinieerd, wijst dat op een functie of neiging die vast en consistent is. Die aspecten zijn in steen gebeiteld, een constant element van jou. Ze vormen een deel van jezelf waar je altijd op kunt rekenen – energie die je 24/7 kunt aanspreken.
Als een centrum ongedefinieerd en wit is, betekent dat dat de energie van dat centrum niet consistent is. Dat deel van jou is kneedbaar en flexibel, en je staat open voor de invloed van mensen bij wie dit centrum wel gedefinieerd is. Als je in hun gezelschap bent, neem je hun energie als het ware over en kun je erdoor worden beïnvloed of geconditioneerd. We noemen dat ook wel een conditionerende invloed.
Een ongedefinieerd centrum betekent niet dat je een hulpeloze marionet bent, want je hoeft de energie van anderen niet zomaar te absorberen. Je kunt leren herkennen wat er gebeurt, hoe je ongedefinieerde centrum wordt aangesproken, en vervolgens tegen jezelf zeggen: ‘Deze invloed ben ik niet, dit komt van de ander.’ Dat stelt je in staat om een stap naar achteren te doen, een neutrale objectiviteit aan te nemen en de invloed van de ander te transformeren in iets wat we onbewogen wijsheid noemen. Die wijsheid geeft jou als waarnemende buitenstaander de ruimte om te weerspiegelen wat je ziet, waardoor de ander door de bomen het bos kan zien. De witte centra bieden dus eigenlijk een mogelijkheid om overwogen reflectie, begrip en inzicht uit te wisselen.
Denk vooral niet dat je een saaie chart hebt als hij niet barst van de kleur. Ongedefinieerde centra maken je juist empathischer, flexibeler en minder vastgeroest dan iemand met een kleurrijke chart.
Kort samengevat: een gedefinieerd centrum heeft vaste eigenschappen en functies, en een ongedefinieerd centrum heeft kwaliteiten die tijdelijk zijn, afhankelijk van welke andere designs er om je heen zijn.
Goed om te weten: elk centrum is ook gerelateerd aan een orgaan of klier in je lijf en speelt een rol in je welzijn. Als je trouw bent aan je design, stem je ook op fysiek, mentaal en emotioneel niveau af op de behoeften van je lichaam. Maar als je niet meer in de pas loopt met je design, of als je tegen je natuur in gaat, kun je vatbaar worden voor fysieke ongemakken of ziekte. Weerstand tegen de energie van een centrum kan dus een negatief effect hebben op het corresponderende orgaan of de corresponderende klier.
De 5 typen
Omgaan met het leven
‘Human design heeft me thuisgebracht. Ik ben eindelijk begrepen. Dank je wel dat je me geopend hebt, mijn waarheid hebt bevestigd en me zulke goede begeleiding hebt gegeven.’ – ap , new york , vs
Wat voor type persoon denk jij dat je bent? Als je één minuut de tijd had om je karakter samen te vatten, op zo’n manier dat je vanaf de eerste indruk begrepen en gezien zou worden, wat zou je dan zeggen?
De wereld is een kleurrijk assortiment van ruim 8 miljard verschillende karakters, dus er zijn eindeloos veel beschrijvingen van verschillende typen. Sommige mensen identificeren zich met hun werk: het leidinggevende type, het uitvoerende type, het zorgzame type. Anderen onderscheiden zich met hun persoonlijkheid: het verlegen type, het zelfverzekerde type, het bedachtzame type of het roekeloze type. Weer anderen zoeken het in hun haarkleur: zij is blond, hij is roodharig. Of religie: orthodox-joods of katholiek. Of etniciteit: Afro-Amerikaans of Arabisch.
Bij al die labels zie je waarschijnlijk stereotyperingen voor je, want de meeste labels zijn vrij oppervlakkig en zeggen eigenlijk niets over de persoon erachter. En daar komt human design om de hoek kijken. Human design onderscheidt vijf typen mensen die we bestemd zijn om te zijn:
• manifestors
• generators
• manifesting generators
• projectors
• reflectors
Je type wordt bepaald door de centra die bij jou zijn gedefinieerd, en de vraag met welke andere centra ze zijn verbonden. Simpel gezegd: het hangt af van welke van de negen centra zijn ingekleurd. Die informatie biedt allerlei nieuwe inzichten in jou – en in anderen. Ik durf zelfs te stellen dat je mensen die je al tientallen jaren kent door human design in een nieuw licht zult gaan zien. En als je eenmaal iemands aard begrijpt, iemands natuurlijke staat van zijn, kun je misschien heroverwegen hoe je met diegene omgaat. Oude gewoonten zijn natuurlijk hardnekkig, en gevestigde gedragspatronen zijn notoir moeilijk te doorbreken. Maar human design moedigt je aan om stereotypen te doorbreken, de ware persoon te zien en op een veel authentiekere manier om te gaan met de mensen om je heen.
Op je human-designchart staat wat voor type je bent. Pak die er dus bij voordat je verder leest. Herken je jezelf niet direct in je type? Weet dan dat dat kan komen door conditionering: het kan zijn dat je bent gaan handelen op een manier die in strijd is met je aard. Kijk dus vooral verder dan je manier van doen, en richt je liever op je diepste zelf.
Type 4 – De projector
Erkenning en inclusie
Een projector heeft een ongedefinieerd sacraal, en geen van de motorcentra heeft een actieve verbinding met de keel.
Wachten in de coulissen. Wachten op de schijnwerpers. Wachten op een uitnodiging. Dat is de essentie van het leven van projectors: ze verlangen naar erkenning en inclusie. En dan, als ze in een positie komen waar ze gewaardeerd worden, veranderen ze in een zelfverzekerde performer, bijdrager, directeur, organisator, manager, gids, visionair of dirigent. Elke projector heeft zijn of haar eigen vaardigheden en talenten, maar je aard vereist dat die talenten eerst moeten worden erkend als je tot bloei wilt komen. Het is essentieel voor je persoonlijke ontwikkeling om je daar bewust van te worden.
Ik behoor zelf tot de geschatte 21 procent van de wereldbevolking die projector is. Waar de drie vorige typen zelf het heft in handen nemen, is een projector vaak een toeschouwer die wacht tot hij of zij ergens bij betrokken wordt. Ik weet als geen ander dat het soms een enorme strijd is om gezien, begrepen of gewaardeerd te worden om alles wat je te bieden hebt, voordat je eindelijk de kans krijgt om iets bij te dragen.
Er is geen krachtige levensenergie die binnen in jou wordt opgewekt, en ook geen motorcentrum dat verbonden is met de keel en daarmee een manifesterende
Als jij een kamer binnenloopt, is de eerste indruk die anderen van je krijgen dat je graag met iedereen in contact wilt komen. Je wilt je aansluiten bij anderen en verlangt naar erkenning, wat soms ook best een worsteling kan zijn. Zorg dat je enthousiasme er niet toe leidt dat je té hard je best gaat doen. Gezien willen worden is inherent aan wie je bent, maar alleen als het op natuurlijke wijze gebeurt. En in dat opzicht hoef je je totaal geen zorgen te maken: het is een natuurwet dat mensen zich aangetrokken voelen tot jouw aangeboren projectieveld. Ze komen af op de specifieke kwaliteiten in je centra – en dan heb ik het nog niet eens gehad over je serene, alwetende rust. Je hebt het vermogen om een netwerker te zijn die mensen verbindt en naar hartenlust matches maakt. Maar soms kies je er juist voor om je te verstoppen, omdat je geen zin hebt om mee te doen. Ik plaag projectors vaak dat het voor hen goed is om een comfortabele leunstoel te hebben waar ze zich zonder schuldgevoel of schaamte in kunnen terugtrekken als er even niets gebeurt. Het is voor jou belangrijk om te leren genieten van de stiltes in het leven en ook het deel van je aard te omarmen dat van jou meer een toeschouwer dan een hoofdrolspeler maakt. Projectors zijn geboren mentors en managers, ideale leiders, organisatoren, coaches en beheerders – mensen die alles overzien. Je komt tot je recht als je de mensen en energie om je heen kunt sturen, vormgeven en bekrachtigen, want sommige mensen weten gewoon niet hoe ze hun energie moeten gebruiken zonder jouw objectieve hulp.
Dat betekent niet dat je niet zelf in de actie kunt worden meegezogen, maar als je wilt dat dat je ook echt voldoening brengt, heb je eerst erkenning nodig in de vorm van een uitnodiging. Dat is het belangrijkste element van je aard: je hebt erkenning nodig om effectief te zijn. Pas dan, en alleen dan, kun je je arena betreden – onder stil applaus en duidelijke bewondering. Erkenning en uitnodiging verlichten jouw wezen, en het is zaak dat niet-projectors dat ook begrijpen.
Wat versta ik onder een uitnodiging? Dat kan variëren van een chique wenskaart met goudgedrukte letters en een r.s.v.p.-instructie tot een uitnodiging die vermomd is als een vraag, een kanttekening of slechts een blik. Het kan zelfs een innerlijk gevoel zijn waardoor je ergens naartoe wordt getrokken, als een roeping. Zolang er maar iets of iemand is die jouw betrokkenheid zoekt op basis van je kwaliteiten.
Dat betekent niet dat je ten prooi moet vallen aan overduidelijke vleierij. Een
Werken met human design kracht biedt. Je hebt een relaxte aard en bent gemakkelijk in de omgang, en er hangt iets om je heen wat licht, maar ook zelfverzekerd aanvoelt – streng maar ook rechtvaardig.
uitnodiging zal geen weerklank vinden als iemand – ik zeg maar wat – je ‘enorme leiderschapskwaliteiten’ erkent terwijl je helemaal geen aanleg hebt voor een leidinggevende rol. De erkenning moet authentiek zijn en je waarde respecteren. Het gaat niet om ego, maar om waardering. Dat is een harde eis van je ware aard.
Rolling Stones-zanger Mick Jagger is een projector. Hij wacht in de coulissen, ontspant in de leunstoel in zijn kleedkamer, tot de toon is gezet en het tempo is opgebouwd. Dat is het moment waarop hij zijn uitnodiging krijgt om centraal te staan – het moment waarop de erkenning van zijn talenten bij hem resoneert. Zonder dat proces van erkenning en uitnodiging zou je kunnen stellen dat hij no satisfaction heeft, maar mét dat proces entertaint hij zijn uitverkochte publiek wel negentig minuten lang.
Misschien vraag je je af hoe Mick Jagger een projector kan zijn, want wie is er nu energieker dan hij? Maar wat hij in werkelijkheid doet, is meeliften op de energie van zijn bandleden en fans. Hij maakt gebruik van de conditionerende invloed van zijn omgeving, waardoor de energie van anderen zijn ongedefinieerde centra overspoelt en hem triggert. En dat is precies wat projectors doen: ze gebruiken en stroomlijnen de energie van anderen... en storten na die energieboost weer in.
Projectors doen er goed aan om voorzichtig te zijn met de hoeveelheid geleende energie die ze door hun systeem laten stromen. Vermoeidheid en uitputting zijn je achilleshiel. In een omgeving met hoge druk en hoge energie waarin je het ‘Go, go, go!’ van iedereen om je heen overneemt, bestaat het gevaar dat je een interne stop laat doorslaan. Wees dus behoedzaam als je manifestors, generators en manifesting generators probeert bij te benen en als je meegaat in de projecten van anderen, want voor je het weet put je jezelf dusdanig uit dat je instort. Maak ruimte voor pauzes en siësta’s en dutjes, en vergeet niet waar je leunstoel staat! Je energetische beperkingen hebben aandacht nodig.
Een fout die ik zelf als projector heb gemaakt, was dat ik mijn innerlijke weerstand negeerde en mezelf ervan overtuigde dat ik bepaalde dingen moest doen of me aan moest sluiten bij anderen, alsof dat mijn natuurlijke neiging was. Ik probeerde erbij te horen en dwong mezelf om mee te doen aan de ratrace. Als ik dan vervolgens werd genegeerd, niet werd gewaardeerd en verkeerd werd begrepen maar nog steeds verstrikt was in allerlei verplichtingen, vroeg ik me altijd af
De 6 autoriteiten
Betere beslissingen nemen
‘Je inzichten resoneerden op zoveel verschillende niveaus! Sindsdien heb ik gezien hoe mijn leven functioneert als ik mijn human design volg en weerstand loslaat.’ – sl , nebraska , vs
In het leven kun je de meeste van je verkeerde afslagen, frustraties en pijn herleiden tot verkeerde beslissingen. Weten wanneer iets een overduidelijke ja is en wanneer je nee moet zeggen is dé manier om effectief door keuzes en dilemma’s te navigeren. Het rijke palet aan keuzes is eindeloos, en ik vraag me weleens af hoeveel tijd we wel niet verspillen aan nadenken over de beste route. Iedereen die ik ken deelt dezelfde vastberadenheid om de juiste keuzes te maken, maar de verhalen die ik hoor getuigen van een teleurstellende realiteit: heel veel mensen kiezen verkeerd.
En toch is er een manier om erachter te komen hoe je betere beslissingen kunt nemen. En niet geheel toevallig is dat ook de plek waar je de tweede sleutel naar je ware aard vindt: in je autoriteit. Je autoriteit biedt namelijk een strategie die leidt tot een beter, betrouwbaarder besluitvormingsproces dat specifiek is afgestemd op jouw individuele design.
Je autoriteit is je vermogen om de leiding over je eigen leven te nemen. Het stelt je in staat om vierkant achter je beslissingen te gaan staan, twijfel weg te nemen en vertrouwen te scheppen.
Het probleem is dat veel mensen verkeerd zijn geconditioneerd als het gaat om beslissingen nemen. In je vormende jaren namen je ouders, verzorgers of oudere broers en zussen beslissingen voor jou – beslissingen die soms ‘maar beter zo’ waren. En toen je de wijde wereld in ging, kwamen daar nog veel meer facto-
ren bij, zoals de druk van media en reclame om je zus te voelen, er zo uit te zien, dit te doen, dat te laten, sexy te zijn, cool te zijn... De maatschappij neemt vaak beslissingen voor je zonder dat je het zelf doorhebt.
Maar de grootste conditionerende factor is de overtuiging dat je denkend door het leven moet gaan. Veel te lang is de mensheid onder deze misvatting gebukt gegaan. Ik herinner me leraren en ouderen die met hun wijsvinger tegen hun slapen tikten en tegen onschuldige kinderen zeiden: ‘Gebruik je hoofd!’ Of: ‘God heeft een hoofd op je schouders gezet zodat je het kon gebruiken – dus doe dat dan ook!’ Maar ik zou willen dat mensen de ajna niet zoveel macht gaven.
Eén blik op een human-designchart vertelt je alles wat je moet weten. De ajna heeft geen directe verbinding met de motorcentra van het ego, het sacraal, de identiteit en de wortel, en is daarom verstoken van de kracht om ons verder te helpen. Hoe meer de ajna verstrikt raakt in onze beslissingen, hoe chaotischer en stressvoller het wordt. Je ajna is weliswaar een geweldige databank, maar die databank is waardeloos als het gaat om beslissingen nemen en is daar letterlijk niet eens toe in staat: je ajna is gemaakt om te verwerken, niet om te beslissen. De ajna is onderverdeeld in twee helften en heeft daardoor ook twee verschillende manieren om naar de wereld te kijken. De ajna is dus van nature besluiteloos, waardoor een mentale beslissing net zo betrouwbaar is als een muntje opgooien. Als je die waarheid kunt leren bevatten, is dat de eerste stap op weg naar betere besluitvorming.
Mensen trappen ook vaak in een andere misleidende valkuil: ze vertrouwen op andere mensen om beslissingen te nemen. Denk maar aan subtiele smeekbeden als: ‘Wat zou jij doen als je mij was?’ Maar dat is een onmogelijke vraag, omdat iemand anders altijd een andere samenstelling en autoriteit heeft. Wat goed is voor de ander, is niet per se goed voor jou.
Jouw ideale besluitvormingsproces hangt af van je design. De beste beslissingen komen vaak via de emoties, het sacraal, de milt, het ego of de identiteit, en voor sommige mensen van buitenaf. Dat wordt allemaal duidelijk op de pagina’s hierna.
Welk besluitvormingsproces het beste werkt voor jou, hangt af van welke centra bij jou gedefinieerd zijn. Pak je chart er dus maar weer bij, want daar kun je het allemaal op terugvinden.
De ego-autoriteit
Doen wat je wilt
Voor deze strategie moeten de emoties, het sacraal en de milt ongedefinieerd zijn en het ego gedefinieerd, met een verbinding naar de keel.
Als je de ego-autoriteit (heart authority) hebt, is jouw besluitvormingsproces een kwestie van afstemmen op je hartsverlangens. Wat je wilt, is wat er moet gebeuren.
Deze autoriteit is afhankelijk van een actieve verbinding tussen het ego en de keel, via een of meer actieve kanalen. Het is de meest directe autoriteit van allemaal, en van nature ook de meest empathische. In de puurste vorm ligt je beslissing in je hartsverlangen, en dat klinkt dan bijvoorbeeld zo: ‘Ik wil het, dus ik ga het voor elkaar krijgen.’
De prestatie die daarop volgt is nooit een probleem, dankzij je ijzeren wil en je manifestatievermogen. Het probleem zit ’m vooral in de vraag of je jezelf laat afleiden door de smeekbeden of verontwaardiging van anderen. Er zullen demonstranten voor je stoomwals gaan staan, omdat jouw zorg-voor-jezelf-strategie kan botsen met wat de maatschappij verwacht, namelijk dat je ook aan anderen denkt. Hoe kun je daarmee omgaan? Door even terug te bladeren naar wat ik zei over manifestors: wees zo vriendelijk om anderen te laten weten wat je van plan bent. Maar als jij eenmaal iets hebt besloten, ben je van nature niet te stoppen.
Stem af op je hart als je een beslissing moet nemen. Je kunt een betrouwbare ja of nee vinden door te kijken waar je hart je naartoe duwt of van wegtrekt. Dat is een heel persoonlijk en subjectief proces, maar ook extreem krachtig. Als je iets niet met hart en ziel wilt doen, is dat je antwoord. En als je hart een sprongetje maakt als je alleen nog maar aan iets dénkt, betekent dat dat je ervoor mag gaan.
Pas wel op dat je je manifestatievermogen alleen toepast op mensen en projecten die passen bij je hartsverlangens. Als je bij wijze van verplichting andermans wensen gaat vervullen, put je jezelf uit. Zorg dus, als je een beslissing neemt, dat je zeker weet dat je ja of nee uit je eigen egocentrum komt. Zolang je dat doet, maakt het niet uit of het voor het algemeen belang is of voor een egoïstisch streven.
