Amabwirizwa Cumi Y’lmana yatanzwe biciye muri Mose by Gabriele-Verlag Das Wort

Amabwirizwa Cumi Y'Imana yatanzwe

biciye muri Mose

asiguwe mu mvugo y'uyu musi

Gabriele

Amabwirizwa Cumi Y'Imana yatanzwe biciye muri Mose

1ère édition en Kirundi : octobre 2021

Traduit de l'allemand, titre original :

Die Zehn Gebote Gottes durch Mose, ausgelegt mit den Worten der Jetztzeit

Pour toute question se rapportant au sens, l'édition allemande fait référence

Gabriele -Verlag Das Wort GmbH

N° de comm. : S338kir • ISBN : 978-3-96446-228-2

Amabwirizwa Cumi y'Imana, asiguwe mu mvugo y'uyu musi

Intangamarara

Ivyanditswe bigira ubuzima igihe umuntu atanguye gushira mu ngiro amabwirizwa. Gutyo agenda arakomera bukebuke mw'itegeko ry'ivyaremwe vyose ry'urukundo n'ubuzima. Ni uwushira mungiro wenyene amabwirizwa y'Imana bivuye mu mutima no muri Mpwemu w'urukundo azotahura itegeko ry'ivyaremwe vyose kandi gutyo azoronka ukuri kuri ibwina cane mu mushaha w'umuntu. (bikuwe mugitabo «Iri ni Ijambo ryanje. Alufa na Omega»)

Biciye muri Mose, Imana iha abantu amabwirizwa cumi.

Mpwemu w'Imana ni umwidegemvyo. Mpwemu yidegemvya, ari hose kandi ahoraho, m'Uburengero bamwita Imana, ni ukubaho kuri hose, Ubuzima buri hose. Ni inkomezi z'ivyaremwe vyose, umugende mu mazuba y'inkomezi n'amasi y'inkomezi. N'ubuzima kw'isi yose, muri buri kimera, muri buri gikoko, muri buri buye, kandi no muri buri kiremwa muntu no mu mishaha yose. Mpwemu yidegemvya, ari hose, Imana, ni we nkomezi mu vyaremwe vyose mu bihe vyose.

Imana, Uhoraho yahaye abana biwe b'abantu amabwirizwa yayo akomoka murukundo rwayo kandi ni impanuro z'ukuri z'ubuzima, zavuye mw'itegeko rihoraho no muvyaremwe vyose bitagira iherezo. Nkuko biri muri Mpwemu w'Ukubaho guhoraho, w'ubuzima buhoraho, vyose biri muri vyose, kandi ibwirizwa ryose riba riri muyandi.

Turafise igikorwa co gushira mungiro amabwirizwa y'Imana umuremyi wa vyose mu buzima bwacu kuri iy'Isi, ni ukuvuga atari gushaka kuyamenya gusa canke kuyasoma, ariko kuyagendera. Amabwirizwa y'Imana ntarimwo agahato na kamwe, kuko mpwemu yidegemvya n'umwidegemvyo, bica vyumvikana ko ikiremwa muntu cidegemvya gose gishobora guhitamwo gushira mungiro inyigisho canke kikavyanka.

Imana ntiyivanga mu kubaho kw'ikiremwa muntu, ubwiwe ni we kizigenza w'ubuzima bwiwe, ni ukuvuga mubiri munyiyumvo ziwe, mubigumbagumba vyiwe, muvyiyumviro vyiwe, mumajambo yiwe no mubikorwa vyiwe.

Amabwirizwa y'Imana ni ivyibonekeza, vyavuye mw'itegeko rihoraho ry'Ubwami bw'Imana. Afasha abipfuza bose gushira mu ngiro no gushikira inyifato nziza, icisha bugufi ikiremwa muntu, haba murugezo rw' ivyiyumviro vyiwe co kimwe no mu

majambo yiwe no kubikorwa vyiwe. Uwushira mu ngiro amabwirizwa y'Imana ateza imbere kandi ingingo ziwe no guteza imbere uburyo abona ubuzima bwo hejuru. Aratahura ko ibimera n'ibikoko ari bimwe mu bigize ubumwe bwejejwe. Gushira mu ngiro amabwirizwa y'Imana bizana umwidegemvyo no kuba umutunzi mu Mpwemu.

Amabwirizwa cumi ni uguhitishamwo Imana, Mpwemu yidegemvya, yahaye umwe wese muri twebwe. Iduhamagarira kuyashira mu ngiro mu buzima bwacu, kuburyo imico myiza, inyifato, turonka, bitujana kugutahura ico ari co ubutungane, ubumwe, urukundo ku Mana na mugenzawe.

Mu gushira mungiro buhorobuhoro amabwirizwa yayo twiyegereza Ubuzima, aribwo Mpwemu yidegemvya: Imana, Mpwemu umuremyi wa vyose muri vyose.

Uko bizomara igihe n'uko gushira mungiro buhorobuhoro, ntiduteza imbere gusa uburyo bwimbitse tubonamwo ibintu, ariko tugira kandi ubushakashatsi muri twebwe nyene ko Mpwemu yidegemvya, ari hose, ari kandi muri twebwe.

Tubisubiremwo, ubuzima ni Imana, Mpwemu yidegemvya, ntahinduka mu mico yose y'isi yose. Muri buri muco ni ubudasa, ubwuzure butagira iherezo bw'Ukubaho. Ibwirizwa ryose ry'Imana ni umuryango utujana ku bwuzure bw'ubuzima, kuko

Imana, Mpwemu yidegemvya, ni Ubuzima. Igihe, biciye mu buryo bwiza bwo kwiyumvira no gukora, twibiye m'Ubuzima bwimbitse, mu mizi y'Ukubaho, turavumbura ko ibwirizwa ryose ririmwo ibintu vyinshi vy'Ukubaho kandi nk'isoko ry'inkomezi iryo bwirizwa riri mu yandi mabwirizwa. Igihe tuvuga «Mpwemu yidegemvya», yitwa Imana m'Uburengero, ntabwo ari «Imana» ivugwa n'abanyamadini.

Nk'ikiremwa muntu, Yesu w'inazareti yari umwana w'Imana yaje mw'Isi, kandi nk'ikiremwa c'impwemu mu Mana, ni Samuragwa w'ubwami bw'Imana, Kristo w'Imana, we, muri Yesu w'inazareti, yatuzaniye ugucungurwa n'inzira idushoboza guhindukirira imuhira kwa Data wa twese. Igihe yari kw'isi, yigishije ko Data ahoraho nawe bari umwe, ico gisigura Impwemu imwe, urukundo rumwe, ukuri kumwe, ukuri guhoraho, itegeko rihoraho kandi ritagira iherezo ritanga umwidegemvyo. Mpwemu wa Kristo w'Imana ari muri Data, kandi Data ari muri mpwemu wa Kristo w'Imana: Mpwemu umwe, ubuzima bumwe, ukuri kumwe.

Haraciye imyaka irenga mirongo ine n'itanu, Mpwemu yidegemvya, Mpwemu wa Kristo w'Imana, yihishuye biciye muri Gabriele umuhanuzikazi, igikoresho Ciwe, akaba n'umutangabutumwa

w'Amajuru. Nka Kristo w'Imana muri iki gihe cacu, Yesu w'i Nazareti yigisha nawe kandi ko Kristo w'Imana, Mpwemu yidegemvya, ntabwo afatanije n'idini n'imwe yo hanze kuko umwe wese n'ingoro y'Imana, bitwerekako ata ngoro n'imwe, urusengero rwubatswe n'amaboko y'abana b'abantu, bikenewe kugira turonke Imana kandi tuyihimbaze, Yo, ubwenge mu vyaremwe vyose kandi buhoraho, Mpwemu ahoraho.

Uyu musi, Kristo w'Imana aravuga muri iki gihe gishasha.

Imana, Uhoraho, ntihinduka. Iguma ari ya yindi, ejo hahise, uyu musi n'ejo. Nico kimwe no kumabwirizwa cumi yayo yaturungikiye biciye muri Mose. Kristo w'Imana, yihishura uyu musi, avuga kur'ivyo mu mutima wa Gabriele, umuhanuzikazi n'umutangabutumwakazi, we mumajambo yiwe bwite, araduha vy'umwihariko ibihambaye muri ik'Igihe gishasha, kuko ibigirwamana vy'uburyo bwose vyagwiriye.

Nimba twizera amabwirizwa cumi y'Imana kandi tukizera Yesu, Kristo, ku nyigisho yiwe, vy'umwihariko ku nyigisho y'Ijuru yo k'umusozi, igihe twiyita abakristo canke abakristo bo kw'itsitso, canke igihe tuvuga gukurikira Yesu w'Inazareti, tuba twiyemeje naho nyene gushira mu ngiro ico twemera ko turi.

Birahambaye ngaha ko kugaragaza gushira mu ngiro ico uhoraho yaduhaye mu mabwirizwa cumi n'ivyo Yesu w'inazareti yaduhaye biciye mu nyigisho yiwe yo k'umusozi ataco bipfana na gato n'imitegekere hamwe n'amategeko y'inzego z'amadini.

Ibwirizwa rya mbere ry'Imana

«Ndi Uhoraho, Imana yawe, ntukagire izindi mana umbangikanya»

Imana y'Aburahamu, ya Isaka na Yakobo, Imana yavugiye muri Mose n'abahanuzi bayo bose bakuru, ni Mpwemu yidegemvya, itegeko rihoraho, urukundo kandi urukundo kuri mugenzawe.

Imana, Mpwemu yidegemvya, ni inkomezi rurema mu bintu vyose. Aho tuja hose, aho tugeza kuraba, muri vyose hari Mpwemu akora ibihe vyose. Mpwemu w'ukuri, Mpwemu yidegemvya ari muri buri kiremwa muntu, ni ukuvuga muri twebwe, mu mushaha wacu. Aradukorako biciye muri buri kagingo k'umubiri wacu no muri buri guhema kwacu. Ibidukikuje vyose, ivyo tubonesha amaso n'ivyo tutabona, birimwo Mpwemu, Imana ariyo Ubuzima.

Ibwina cane mu mushaha, ikiremwa muntu kirejejwe, ariko si Imana. Ikiremwa cejejwe kibaho ibihe vyose, kuko carihwejwe kandi kiremwa n'Imana, Data wacu wo mw'ijuru. Ikiremwa cejejwe citwa kandi ikiremwa c'Impwemu.

Ijambo ry'Imana, ibwirizwa ryatanzwe biciye muri Mose, riratwigigisha: «Ntukagire izindi mana umbangikanya.» Muvy'ukuri bisigura iki? Izozindi mana nizihe, ivyo bigirwamana, ivyo umuntu

yunamira kandi agahimbaza? Kandi nibingahe yiremeye mur'ik'igihe cacu? Uyu musi ni amafaranga, amahiganwa rurangiranwa, ubushakashatsi rurangiranwa bw'ukwinezereza, guhahamira inkino, guhahamira ubutegetsi, ivyipfuzo bikabije, ukwifuza no guhahamira ibintu, n'ibindi vyinshi kandi. Burikimwe cose gifise ikigigwamana bijanye gihimbazwa n'abantu benshi mur'iy'isi. Ibiremwa bantu bisenga ibigigwamana canke bikunamira ibindi biremwa bantu bizera, canke ababizeza ko bahamagawe n'Imana, kugira babibohereko, babizezako bahamagawe n'Imana kugira babarongore kandi babigishe kugahato baheze babibohereko. Abantu benshi barariha amashikanwa kurizo mana n'ivyo bigigwamana, bibwirako babereye gufukamirwa n'abantu.

Ubwami bw'Imana bufise ingezo indwi, co kimwe n'itegeko rihoraho no mu vyaremwe vyose, Imana.

Biciye muri Mose, Imana yatanze mw'isi yacu y'ingezo zitatu ibiri mw'itegeko rihoraho ku ngezo indwi, amabwirizwa cumi. Kugendera amabwirizwa y'Imana birashobora kudufasha gutahura ubuzima mu vyaremwe vyose buva ku Mana. Ni mukuyashira mu ngiro buhorobuhoro gusa bifasha gushikira inyifato nziza. Uko niko ubwenge bwiwe bwaguka, bukaba ubwimbitse kandi bukabona kure.

Twisunze ko Amajuru, ubwami bw'Imana, bifise ingezo indwi, ntitwategerezwa kuvyishushanyako, ntitubishushanye n'ibiri kw'isi no mw'isi, hamwe n'ibirere. Dufate nkama amajambo ya Yesu w'i Nazareti yigisha ko Mpwemu w'Imana ari muri twebwe nyene kandi ko turi urusengero rwa Mpwemu Yera. Ibigereranyo, amashusho y'abantu twunamira, nk'akarorero ibishusho canke ibigereranyo vy'aberanda, vyicapa nk'amasanamu y'ingezo zitatu mumushaha wacu. Mugihe umubiri, ibahasha y'umushaha, upfuye, umushaha uca ugenda mumasi yo mukirere. Ayomasanamu y'ingezo zitatu, atajanye n'ubuzima kungezo indwi, aguma yigwiza muri uwo mushaha. Mugihe kanaka, umushaha utegerezwa kumenya ko ivyo bigereranyo vy'ingezo zitatu, wafukamiye kw'isi, bidahwanye n'ubuzima buhoraho bufise ingezo indwi.

Nk'ibiremwa bantu, ntidushobora kwibaza ico ari co vy'ukuri Ubwami bw'Imana, ico ari co amasi y'impwemu yejejwe. Nkuko tudashobora gutahura ibiremwa vy'impwemu twita abamarayika, canke Imana Data ahoraho, yitwa kandi Imana DataMama, dusenga muri «Data wa twese», canke kandi Kristo, Samuragwa w'ubwami bw'Imana. Amashusho y' ibigereranyo canke ibigereranyo bihwanye gusa n'ivyiyumviro vyacu vy'abantu.

Kurizomvo zose, twategerezwa kwirinda gufukamira ayo mashusho canke ibigereranyo.

Ntitwagerezwa gufukamira umubiri wa Kristo ubambwe kumusaraba. Impwemu yiwe yarazutse kandi nk'umwana w'Imana, Samuragwa w'ubwami bwejejwe, yicaye I buryo bwa Data ahoraho. Umwana w'Imana, samuragwa w'Ubwami bw'Imana, ni umucunguzi w'imishaha yose n'abantu bose. Ni inzira, ukuri n'ubugingo, kandi niwe, Kristo, atujana kuri Data ahoraho, mubwami buhoraho bufise ingezo indwi. Umusaraba utagirako umubiri, nk'ikimenyetso c'igikorwa ciwe c'ubucunguzi, werekana inzira iganisha mubwami bw'Imana, ubwami bw'amahoro, bw'ubumwe n'umwidegemvyo.

Nkuko twabibonye, Mpwemu yidegemvya ahoraho n'Ubuzima buri hose, kandi muri buri gikoko, muri buri kimera, mubidukikije, muri buri butare no muri buri buye. Muri buri ima ry'amazi harimwo ubuzima. Mu ncamake, Ubwo rero nibwo bumwe kandi ubumwe mu Mana ni ubuzima buhoraho. Twebwe ubwacu, ibiremwa bantu, turi ibahasha irimwo ubuzima buhoraho. Ibwina mumushaha wacu, turi ab'ubwami bw'Imana. Nkuko umubiri wacu ari ibahasha y'ubuzima nyakuri, ibifise ubuzima vyose vyo kw'isi bur'igikoko, bur'igiterwa, bur'igiti, bur'igisaka, bur'ibuye n'ibahasha

y'Ubuzima. Ubuzima, inkomezi zirema, buri mubintu vyose no muri buri muntu wese; ni Mpwemu yidegemvya, itegeko rihoraho ry'urukundo ku Mana no kuri mugenzawe. Ubuzima buhoraho kandi muvyaremwe vyose bukorera mubiriho vyose, haba no mubiboneka no mubitaboneka. Icaremwe, kiri mungezo zitatu, n'ibahasha, itagaragaza neza icaremwe cejejwe, muriyo hahemera Ubuzima ku ngezo indwi.

Ibwirizwa rya kabiri ry'Imana

«Ntukavuge izina ry'Imana kuvy'ubusabusa»

Ni mubuhe buryo tuvuga izina ry'Imana kuvy'ubusabusa? Nk'akarorero nk'igihe tuvuma abantu mw'izina ryayo,dukoresheje izina ryiwe mukurahira canke kandi mu gufyina, nk'akarorero mu kuvuga «Oh,Mana yanje!», tutaravyeko dukoresha izina ryayo tutiyumviriye muvy'ukuri kuri yo. Turavuga ijambo «Imana» mubihe vyinshi, ntitwigera tumenyako tuvuze muvy'ukuri ubwenge ntanyeganyezwa.

Akenshi turakoresha amajambo «Oh Mana yanje!» canke «Urakoze Mana!», ariko n'ibiki twiyumvira muvy'ukuri mukuyakoresha? Akenshi, ni amajambo y'ubusa, amajambo adafashe. Ariko, nkuko tubizi uyu musi, vyose ni inkomezi. Ivyo bisigura ko ari twebwe, ko atari Imana, ni twebwe tubazwa ijambo ryose risohotse mukanwa kacu. Uwo wese avuga izina ry'Imana atabanje kwiyumvira avuga izina ry'Imana kuvy'ubusabusa kandi gutyo yonona inkomezi, Gutyo ubwiwe yigirira nabi. Twisunze Itegeko ry'igikogwa n'ingaruka, ni twebwe tubazwa ivyiyumviro vyacu, amajambo n'ibikorwa, ntibibazwa Imana ishobora vyose.

Kristo yadutegetse kwibaza ku vyiyumviro vyacu n'amajambo yacu: N'iki niyumvira kandi n'iki mvuga? Inyifato yanje yoba ihuye n'ivyo mvuga, nk'akarorero «Oh Mana yanje!», «Urakoze Mana!» canke «K'ubw'Imana»? Vyose ni inkomezi. Gutyo, twibaze iki kibazo: Imana ni yo iduhana igihe duciye kubiri n'inkomezi zacu bwite, zirimwo kandi ubuzima bwacu kw'isi? Oya! Tugabanije inkomezi zacu z'ubuzima, inkomezi zacu, ni twebwe ubwacu twishira mubihano.

Igihe dukoresheje aya majambo: «Urakoze Mana, nashoboye gukora iki canke kiriya!» canke kandi «Urakoze Mana,ntanakimwe kiranshikira!», Twoba dutahura vy'ukuri Imana canke n'amajambo y'ubusa avugwa muvyo gufyina, amajambo adafashe? Ikibabaje ni gake dufata nkama ayo majambo kandi duheze tubonereho kuyisunga mu kwiyumvira kuri twebwe nyene, kunyifato yacu, k'ubuzima bwacu no kugeza kuvyo tubiba m'umushaha wacu biciye muvyiyumviro vyacu n'amajambo yacu, tubizi canke tutabizi.

Twabwirizwa kwiyibutsa kenshi ko imbuto zacu umusi umwe zizonaga. N'ibiki bizoshika none? Uwizera itegeko ko buri gikorwa cose kizana ingaruka, ryitwa kandi itegeko ry'ibibibwe n'ivyimbuwe canke itegeko ry'igituma n'ingaruka, azotahura ko Uhoraho, yitwa Imana m'Uburengero, adahana.

Ubundi, ntagahato adushirako. Amabwirizwa yiwe si agahato, ariko ni iciyumviro gishobora kuduha umurongo utuyobora. Ikiremwa muntu kirafise umwidegemvyo wo kwiyumvira, wo kuvuga no gukora ico ciyumvira ko ari ciza. Niyo mpamvu ari twe tubazwa ibikorwa vyacu, kuri ico cose twiyumvamwo, twiyumvira, tuvuga kandi dukora buri musi.

Twategerezwa kugira itandukaniro hagati y'amajambo «Utegerezwa» na «Dutegerezwa». «Utegerezwa» ni kugiti c'umuntu, ryerekeye k'umuntu vy'umwihariko kandi rica kubiri n'umwidegemvyo Imana yaduhaye.

Ubundi, amajambo «dutegerezwa» yo ntadomako kuko avuzwe muri rusangi, ntiyerekeye umuntu azwi. Ubundi iyaba avuga itegeko, iryo tegeko ricika rero ubwaryo iriraba umuntu hama rigahagarika umwidegemvyo. Niho hava inyifato iboha umugenzi kandi twoshobora kuyivuga muncamake murir'ijambo: ca ibice, boha kandi ganza!

Imana, Uhoraho, aduhitishamwo amabwirizwa avuye mw'Itegeko ryiwe ry'amajuru kandi yatanze biciye kuri Mose. Birikumwe n'inyigisho ya Yesu w'i Nazareti, vyumwihariko inyigisho yiwe yo kumusozi, bigize inzira ija m'ubwami bw'Imana.

Kristo ni samuragwa w'ubwami bw'Imana. Imigambwe imwimwe nayo iravuga kandi izina ry'Imana kuvy'ubusabusa. Amazina y'Imana mushobora vyose hamwe n'umwana wayo ntaco namba ahuriyeko na politike. Twoshobora kwibaza rero ko atoba akoreshwa bisanzwe nk'ishusho itariyo muntumbero yo guhenda abantu? Uwugomba gusuzuma amajambo ya benshi, cokimwe no mumigambwe yiyita rukristo, no gushika k'ugusuzuma inyifato yiwe bwite, arashobora kuronka ugutahura mu gukurikira impanuro Yesu yaduhaye munyigisho yo kumusozi, aho ivuga ngo: «Muzobamenyera kuvyo bama.»

Uwubaha amabwirizwa cumi y'Imana n'inyigisho ya Yesu w'i Nazareti azomenya kandi azotahura ukuntu bavuga kuvy'ubusabusa izina ry'Isumba vyose hamwe nirya Yesu, Kristo, mu migambwe, ariko kandi no mumiryango y'amadini no mumasengero yiyita rukristo. Umwe wese ategerezwa kwishura imbere y'itegeko ry'ibitagira iherezo, imbere y'Imana n'imbere yiwe kuco yipfuza kuba canke kubamwo. Ivyo birakora kandi k'umuntu afise agacerere, azi neza rero ko ikosa ryakozwe mw'ishirahamwe, cane cane, yiyumvamwo ko aririmwo.

Amadini y'inzego avuga Imana ihana. Twisunze itegeko ry'ukwihitiramwo,ahubwo ni twebwe ubwacu twihana kuva tumenye amategeko y'Imana

no kuyirengagiza. Itegeko ry'ibitagira iherezo ni urukundo ku Mana no kumugenzi. Ririmwo kandi umwidegemvyo. Uwuyoboka imigenzo y'amadini ivuga «utegerezwa» canke uwizera umuriro n'igihano kidahera ntaratahura ku kutubaha amategeko y'Imana hamwe n'inyigisho ya Yesu w'i Nazareti.

Uhoraho, Mpwemu yidegemvya, adukaburira buri musi kwiga gutahura insiguro y'amajambo; ivyo birakora kandi kumabwirizwa y'Imana. Amajambo yimvugo y'abantu nink'amabahasha, nkuko ikiremwa muntu ari ibahasha irimwo ubuzima nyakuri, ibahasha y'umushaha wiwe. Amajambo rero ni amabahasha, twoshobora kandi kuyita ikizu: ibiyagize nivyo bihambaye.

Ni mugihe twiteguye kumenya ukuri mu mabwirizwa y'Imana no mumajambo ya Kristo w'Imana, mu kuyashira mungiro mu buzima bwacu bwa misi yose, tuba dukoze ubushakashatsi bwa Mpwemu yidegemvya atigera agira agahato kandi adahana.

Twarumvise kenshi havugwa itegeko ry'ibibibwe n'ivyimburwa, itegeko ry'igituma n'ingaruka, ryitwa kandi ry'igikorwa n'ingaruka.

Umwibutsa wa kera w'ubudagi ukoreshwa kenshi, nawonyene, atabwo insiguro yawo yigeze yimbitswa, utubwira ngo: «Uwutagomba kwumva

20 azemanga.» Uwutagomba kwumva impanuro n'amabwirizwa atanzwe n'Uhoraho akurikira inzira ziwe bwite. Ntamuntu avyegekako – ubundi kandi na gato ngo avyegeke kuri Mpwemu yidegemvya, yitwa Imana muburengero – n'intambamyi abiba ubwiwe kunzira yiwe, ni ukuvuga ibintu bibi biri mu myiyumvire yiwe bwite, mu vyiyumviro vyiwe no mu majambo yiwe. Igihe umuntu atsitaye mukanya runaka kuntambamyi yishiriryeho kunzira yiwe, kenshi yagiriza Imana ko ariyo yabikoze. Uwo mwibutsa, «Uwutagomba kwumva azemanga», ntabwo kenshi ufatwa nk'itegeko rivuga: «Umuntu yimbura ico yabivye.»

Umuntu wese ahaye aca muvyo yishiriyeho ubwiwe, intambamyi ubwiwe yabivye ku nzira yiwe, ategerezwa kumenya ko ivyo biva k'ukuntu yikuye kumabwirizwa no kunyigisho ya Yesu w'i Nazareti, imfashanyo nyinshi zatanzwe na Mpwemu yidegemvya, Imana. Imyitwarariko n'ingorane, umubabaro hamwe n'ibindi bintu bijanye bidahuye n'ubugombe bw'Uhoraho, ariko ni ingaruka z'iciyumviro n'inyifato itaroranye y'ikiremwa muntu. Igihe atanguye kwiyumvamwo ibimuboshe, si kenshi yikubita kugikiriza ciwe ahubwo yagiriza Imana: «Kuber'iki Imana yavyemeye?». Vyoba vyiza yibajije: «Noneho, kuki witwara uko ivyo bikagushikira?»

Tubwirizwa kumenya na ntaryo ko ari twe tubazwa vyose mubiri mu bigumbagumba vyacu, mu vyiyumviro, mumajambo yacu n'ibikorwa. Bamwe boshoboye kwiregura: «Ariko ivyo ntaho namba bihwaniye n'umwidegemvyo. Imana yategerezwa kudufasha no kudushigikira, yategerezwa kudukingira!» Uhoraho ari kuruhande rwacu, aradushigikira, aradufasha kandi aradukingira. Nubwo biri uko igihe tutabishaka, nitwirengagiza ukuboko aduteze muguha umugongo amabwirizwa yiwe n'inyigisho za Yesu w'i Nazareti, ingaruka bivamwo zizoba zisa n'ibi vyanditse mu karorero gakurikira: Umuvyeyi (se) yabwiye umukobwa wiwe canke umuhungu wiwe: «Ugabe, ntukore ivyo, kuko ivyo bizozana ingaruka.» Umwigeme canke umuhungu ashobora kwibaza: «ibihe vyarahindutse, ivyo Data avuga ntibihambaye cane, jewe nkora ico nshaka.» Kandi nubwo hari ukugabishwa na se, abana biwe bashobora kwibaza: «Avuga iki? N'izahe ngaruka ziteye ikibazo?». Kandi birashoboka ko bazotsitara canke bakishavuza kandi baziregura: «Twiteguriye kuvyemanga!» Ni gute se wabo azokwifata? «Sinshobora kubiboherako no kubategeka kwemera impanuro zanje. Muridegemvya mu gukora uko mushaka, ariko umwe wese ategerezwa kwemanga ingaruka.»

Niko bimeze no ku Mana, Data wacu wo mw'ijuru. Iyo umuntu, n'ubwo yamenye amabwirizwa

y'Imana yaronswe biciye kuri Mose hamwe n'inyigisho ya Yesu w'i Nazareti, akayata kandi akibaza: «Bivuze iki? Izo mpanuro ntizindaba, ibihe vyarahindutse; nkora ico nshaka.», Imana ntizomuhata ku kintu na kimwe kandi ntizomuhana na gato. Umwe wese aridegemvya, kuko Imana, Uhoraho, yatanze umwidegemvyo nk'umurage kuvyaremwe vyose no kubantu bose. Mpwemu ahoraho, Imana, n'Umwana wayo Yesu, Kristo, baranywanisha, baraharira kandi bama biteguye kudushigikira igihe cose tubishatse, tukanahindukirira Mpwemu yidegemvya, abera hose icarimwe, kandi tukubaha ico yadutegetse, ni ukuvuga ibiri mw'itegeko rihoraho ry'urukundo ku Mana no k'umugenzi arivyo Amabwirizwa cumi y'Imana, hamwe n'inyigisho y'ijuru ya Yesu w'i Nazareti, vy'umwihariko inyigisho yiwe yo kumusozi.

Twibaze Ni iki Imana, Uhoraho, yategerezwa kudukingira? Yategerezwa kudukingira kuvyo twiteje twebwe nyene kunyifato yacu mbi y'imburakimazi, ni ukuvuga y'ubwibone? Twibaze kino kibazo: nimba Imana ikora uko, twocika uko bukeye uko bwije abantu bashasha, birinda cane ku vyiyumviro vyabo no ku nyifato yabo, mukudasubiramwo namba muri kazoza inyifato mbi zatumye haba ingorane duhura nazo? Canke naho tukabandanya kwitwara nabi?

Ibwirizwa rya gatatu ry'Imana

«Wibuke kuziririza umusi w'isabato»

Mur'iki gihe, abantu biyemeje ubuzima bwo gukora bategerezwa kwimenyerereza k'ukuri kw'amashirahamwe bakoreramwo, kuburyo atawovuga muri rusangi ko umusi w'indwi utegerezwa kuba uw'akaruhuko. Ico ntigishoboka mubihe vyose, nk'akarorero kubafise bose akazi ko gukurakuranwa nk'isaha umunani gatatu, canke abari mugisata co gutunganya imfungurwa.

Itegeko rihoraho, itegeko ry'urukundo ku Mana no ku mugenzi, ririmwo umwidegemvyo, ntawe rikumira. Waba umusi kanaka tudakora mw'iyinga, twotegerezwa gufata iminota runaka kugira twiyumvire ku misi ishize. N'iki cagenze neza? N'iki cagenze neza bukebuke canke n'iki cabaye kibi? Vyose, harimwo ivyo twasomye n'ibiyago vyacu, harimwo ubutumwa dushobora kwakira, vy'umwihariko igihe inyiyumvo zacu zihaye zikora, muburyo bwiza canke bubi. Igihe twiyumvisemwe ukutamererwa neza imbere, twibaze bisanzwe «kuberiki?» kishobora kuba imfashanyo.

Ico kibazo gisanzwe, «Kuberiki?», kirashobora rero kutwibutsa ibintu vyinshi dushobora kuba

twibagiye, canke kandi twirengagije, mu masaha canke imisi ishize. Turashobora kandi kwiyinjiramwo no gutahura ko inkomezi zihambaye nziza, zitwa Imana muburengero, zikorera muri twebwe kandi zishaka kudufasha.

Igihe ivyiyumviro bibakaburiye kuja aho basengera canke mu rusengero kugira musenge, soma ivyo

Yesu w'i Nazareti yatwigishije. Kuruhande rumwe, yatubwiyeko umuntu wese ari ubwiwe urusengero rw'Imana kandi ko Imana iba mu mushaha wiwe.

K'urundi ruhande, kubijanye no gusenga, yarigishije: «Ariko weho, igihe usenga, injira mucumba cihereye, wugare umuryango hama usenge so aba mumpisho; kandi so, abonera mumpisho, azokwishura.»

Umwe wese muri twebwe arigenga mu gusenga, mu kwiyumvira no gukora uko avyumva. Nubwo bir'uko ntidushobora kwibagira ko ari twebwe ubwacu tubazwa inyifato yacu yose, ku vyo dukora n'ivyo tudakora.

Ibwirizwa rya kane ry'Imana

«Wubahe (usonere) so na nyoko»

Muriki gihe, abantu bikwegerako kenshi ivyubahiro. Kandi ibiremwa bantu biraha icubahiro ibindi biremwa bantu, nk'akarorero mu gihe c'ubushakashatsi bukomeye canke kandi igihe bamwe bashizwe mubibanza bikomeye vyo mukibano bikozwe n'abategetsi bakomeye muntwaro. Uyu musi, ubundi hemewe kandi hubashwe abanonotsi b'amahiganwa, abakinyi n'abandi bahinga b'utugenegene, co kimwe n'aberekana ivy'agaciro n'ubutunzi babayemwo. Biravugwa ko abana bategerezwa kwubaha se wabo na nyina wabo. Twabwirizwa none kwubaha abandi bantu?

Imbere y'Imana, twese turangana. Nkuko Yesu w'i Nazareti yabitwigishije, turi abavukanyi, abana ba Data umwe ari mw'Ijuru. Kubigisha abantu mw'izina ry'Uhoraho, yavuze ati:

«Ariko mwebwe, ntimwiyite “Mwigisha”, kuko mwese murangana kandi mufise umwigisha umwe. Ntimukite umuntu n'umwe kw'isi “data”, kuko so wanyu ari umwe, Data wo mw'ijuru...Umukuru cane muri mwebwe azoba umukozi wanyu. Uwuzokwishira hejuru azoshirwa hasi, kandi uwuzokwicisha bugufi azoshirwa hejuru.»

Icubahiro icarico cose gihabwa umuntu canke ivyubahiro vyose yiha, mu nyonga Z'Imana yisanga angana n'uwutagira ubukuru canke igihagararo, ivyo kandi niko bimeze no kubatuvyaye abo tubereye abana. Ijambo ry'Imana ni itegeko rihoraho, ubuzima nyakuri. Ubundi rivuga: «Mwikoreranire imitwaro», ni ukuvuga ngo ni mufashanye.

Mw'itegeko ry'ibiriho vyose kandi rihoraho ry'ubungane, ry'umwidegemvyo n'ubumwe, ntibitegekanijwe kwiha ivyubahiro ubwawe canke ngo wemere gufukamirwa n'abandi. Urukundo ku Mana no k'umugenzi rurimwo ukwubaha uwundi ni ukuvuga ko dutegerezwa kwubahana no gusonera Imana, Mpwemu ari hose icarimwe ni ubuzima muri buri umwe wese no mubintu vyose, ubundi mu kwubaha ivyo yaremye bigizwe cane n'abantu, ibikoko, ibimera hamwe n'Isi Mawe. Ni uwubaha Ubuzima asonera Imana gusa. Uwica Ubuzima ntiyubaha Imana.

Ibwirizwa rya gatanu ry'Imana

«Ntukice»

Ibwirizwa rya gatanu rikora mubintu vyinshi,ariko inzego z'amadini zarasubirije kenshi irivuga: «Kwica» n'irivuga «Kugandagura». Twisunze uko iryo bwirizwa ryanditse ubu birarekuwe nk'akarorero kwica muntambara; ariko ubundi kwica ubigambiriye ni ukugandagura. Dusuzume ijambo «intambara» k'umuco w'ivyo Yesu w'Inazareti yigishije. Yavuze nk'akarorero kur'ico kintu: «Abicisha inkota bose bazicwa nayo».

Yesu w'i Nazareti yari umunyamahoro yuzuye kandi yigisha kuba umunyamahoro. Yari umuntu w'amahoro kandi ni umuganwa w'amahoro mw'ijuru. Umuntu yahinduye ijambo «Kwica» arisubiriza «kugandagura» kandi akagabanya insiguro yaryo, yemeza rero intambara kandi agwanya inyigisho ya Yesu. Munyonga z'Imana, za Data wo mw'ijuru uwo Yesu yatwigishije kumenya, twese turi abavukanyi baronse ku Mana, Data wabo ahoraho, Ubuzima, ubuzima buhoraho. Duhema kuko Ubuzima aribwo nkomezi zishobora vyose muri twebwe, butemba muguhema kwacu. Ninde afise uburenganzira,canke yiha uburenganzira, bwo kwambura impwemu y'ubuzima umuvukanyi wiwe?

Yesu w'i Nazareti yigishije ko ataburenganzira dufise bwo kwica ikiremwa muntu, bwo kwica tubishaka igikoko canke igiterwa kirimwo ubuzima. Duhamagariwe gufata neza isi n'ibinyabuzima vyose biri mw'isi, kubikunda no kuvyubaha, kuko muri vyose harimwo Ubuzima. Ni Mpwemu yidegemvya akorera muri vyose, niwe wenyene buzima muri buri wese no mubiriho vyose.

Vyumwihariko, abantu b'uyu musi bari kure y'ukuri guhoraho kwitwa Imana muburengero. Ikibabaje, ni bake biyumvira k'ukuntu ari Mpwemu ashoboye atagira iherezo, umuremyi afise inkomezi z'ubuzima muri vyose. Haba ibiriho vyose bitandukanye, amasi n'amazuba akomeye canke kandi agakoko gato mutundi kaba kw'isi, vyose bifise murivyo ubuzima bwa Mpwemu ahoraho, bw'umuremyi w'ivyaremwe vyose. Ninde none yoshobora kwiha uburenganzira bwo kuvogera mu buzima buhoraho? Ninde yatanze ubuzima? Bwegukira nde? Ikiremwa muntu, igikoko, ibimera vyose, vyose birafise uburenganzira bwo kubaho, kandi ni gushika ukubaho kwavyo kw'isi kurangiye. Buri kiremwa muntu, umugwi w'ibimera n'ibikoko vyose, vyose birafise uburenganzira bwo kubaho nk'ivyaremwe kugeza aho igihe cavyo kizoshika, aho nk'ishusho y'ubuzima bw'impwemu, bizosubira mu buzima bwite buhoraho.

Akenshi, umuntu w'uno musi ntiyibaza kw'itegeko ry'ibibibwe n'ivyimbuwe, rivuga ko umuntu azimbura ico yabivye. Ni twihweza cane isi yacu irangwa n'ubwibone no gufata nabi umuntu n'ibimera, turatahura ko imbuto mbi zitariho gusa, ariko ko zamaze guhaguruka neza, ni ukuvuga ko ingaruka zavyo tuziyumvamwo. Ariko ninde avyitwararitse? Ni bamwe atagukekeranya, abandi ni bukebuke cane. Abo rero biyumvira: «Ndi ubwanje umugenzi. Ntibindaba.» Nubwo biruko, biraturaba twese, kuko twese turi abafise ubuzima co kimwe n'umwidegemvyo wacu wazanye itegeko ry'ukugwa, rivuga: Ico umuntu abiba, azocimbura.

Ntanumwe afise uburenganzira bwo kwica abishaka, haba muntambara, muruhigi canke mugihe co gufata nabi bitagira urugero amasi n'amashamba. Uwica abigambiriye agwanya itegeko ry'ubuzima kandi Gutyo agwanya Imana Umuremyi. Mu gusozera, umwe wese ari musi y'itegeko «ico ubivye, uzocimbura umusi umwe canke uwundi», kuko umushaha w'ikiremwa muntu ubaho ibihe vyose. Igihe umushaha ugiye mu bwami bwo ku yandi masi, utegerezwa kwemanga ingaruka z'ivyo wabivye mu bihe vy'igarukagaruka ry'umushaha.

Ibwirizwa rya gatandatu ry'Imana

«Ntusambane»

Ubusambanyi ni uburyo bwo kutizerana, ukubura ukwizigirana. Umubano mu rugo akenshi ugaragazwa n'ukwizerana. Igihe umugore canke umugabo atosekaje ubwizigirwa mu kugiriranira imigenderanire y'ubusambanyi n'uwundi muntu, aba acacuye kwa kwizigirana.

Uyu musi, ubwizigirwa mu mubano w'urugo buri mw'ishusho y'igihe ca none aho vyose bihinduka vuba, bikorwa ku ciyumviro co kwironderera ubuzima. Umusi umwe musezerana kugiranira ubwizigirwa ariko bwaca bikaba ibindi.

Ni ko bimeze no mu mashirahamwe menshi. Mugiriranira amasezerano y'akazi ashingiye ku bwizigirwa. Ariko igihe ukwironderera inyungu canke gufatwa nabi, no gukorana nabi bitanguye mw'ishirahamwe, ayo masezerano y'akazi ahinduka akenshi urupapuro rutagira agaciro.

Mu bintu vyose, twovuga ko isi yacu ya none igira imigirwa y'ibimazi. Si gake aho umuntu atanga urugo rwiwe nk'ikimazi kubwo imigenderanire y'akanya gato. Nimba umugore canke abana babirwamwo canke batabirwamwo, ntacobitwaye. Bacika ishikanwa risabwe n'iki gihe kirangwa n'akanya

gato. Ubusambanyi, guta ubwizigirwa, agahahazo, ivyo vyose ntaco bimaze; n'ugutanga mugenzawe nk'ikimazi, n'ugusiribanga igikumu canke umukono wasize ku masezerano. Uburyo bukorwamwo imigirwa y'ibimazi ni bwinshi. Ubuzima mw'isi y'uyu musi bugereranywa n'akantu gato. Uyu musi nimero imwe twizigiye, ejo, uwo twahisemwo ku mutima wacu canke igikoresho c'ivyipfuzo vyacu ashobora kuba nimero 3, 5 canke 6.

Bamwe bibwira ko «Amabwirizwa y'Imana atakijanye n'igihe, ko haciye imyaka ibihumbi n'ibihumbi yaratanzwe, ko akora ku bapfuye!» Mu vy'ukuri, siko abayoboke benshi b'ibi bihe vy'uruhagarara biyumvira, bafise iciyumviro c'uyu musi dutegerezwa «Kubaho neza», nubwo vyobangamira abandi, kandi ku kiguzi c'umubabaro w'abahebwe kandi bakozweko n'inkurikizi?

Nuko, nubwo uyu musi dufata inyifato nyinshi zitaroranye nk'ibisanzwe kandi kubw'ico ntibidutere n'isoni, Imana, Uhoraho, ntihinduka, iguma ari ya yindi ejo hahise, uyu musi n'ejo. Itegeko ryayo mu vyaremwe vyose kandi bihoraho ni ntabanduka, rizokwamaho. Igihe ibwirizwa rya gatandatu rivuga: «Ntusambane», bisigura mu bundi buryo: «Uzigame isezerano ryawe» ku bijanye n'ukudahemuka n'ubwizigirwa nyabwo, haba mumubano

murugo mu buryo bwa rusangi no mukazi. Co kimwe n'umuntu wejo hahise «Umuhisi», umuntu w'uyu musi, igihe gishasha c'ubuhanga abona nk'igihe kimurikiwe, afise igikowa co gupima ivyiyumviro n'amajambo vyiwe, inyifato yiwe yose, yisunze amabwirizwa cumi.

Urugo, umubano, kandi ni ubundi buryo bw'amasezerano buca mu nyandiko, bwategerezwa uyu musi kandi kwubakira k'ukuri, kwuguruka, kudahemuka n'ukugororoka n'ubwizigirwa. Uwufata nkama amabwirizwa y'Imana n'inyigisho za Yesu w'Inazareti, Kristo w'Imana, vyatanzwe haraciye imyaka 2000 akagenda azishira mu ngiro buhorobuhoro mu buzima bwiwe ni ko abona kure kandi akabona ibintu mu buryo bwimbitse cane. Nk'akarorero arashobora gusuzuma uwo akorera n'uwo yoha ubwizigirwa bwiwe. Ibwirizwa rya gatandatu ritubwira rero «ntusambane».

Gucacura ni gucacura nubwo basubira «gufatanya inkono yamenetse», ntibiba co kimwe na mbere. Birahambaye kwiyumvira imbere yo gukora ikosa iryariryo ryose, imbere yo ku mena ikintu. Mu yandi majambo, dutegerezwa kwiyumvira imbere yo kumena ikintu. Gufatanya ibimanyu bifata igihe kinini, kandi ntibigarukana ya shusho ya mbere, ugucacura kenshi bifise ingaruka mw'itegeko ry'ibibibwe n'ivyimbuwe rivuga: «ico ubiba, uzocimbura».

Ibwirizwa ry'indwi ry'Imana

«Ntukibe»

Twofata ko irivuga «kwiba» humvikana uburyo butandukanye bw'ubusuma, ubwambere kwiba ibikoresho canke ibintu bifadika. Ariko, hari n'ubundi busuma. Turavuga tutarinze kwiyumvira cane: «Jewe, sind'umusuma!» Ariko twoshobora kuvyemeza kandi vyoroshe narirya tuziko vyose ari inkomezi kandi ko umwanya nawo kandi ari kimwe mu bigize inkomezi?

Ni nde yofatwa nk'umusuma? Tuvuga umusuma kuwivye amafaranga canke ibintu. Ariko kandi twokwita umusuma uwutwara umwanya wa mugenzi we akoresheje ibiyago birebire vy'ubusa birimwo «ego, ariko» atanakimwe bishikako, canke kandi uwuzana ibiganiro bidafatika kandi bidahera. Ariko kandi ni umusuma uwuhadikiriza mugenzi we gukora ivyo nawe yarashoboye kwikorera neza ubwiwe. Canke kandi uwuharira na mugenzi we, umwe wese ashaka kwiregura atawiteguye gutahura mu vyiyumviro vyuwundi igipimo c'ukuri.

Ugutakaza umwanya, n'ukuvuga inkomezi, tubisanga mu bihe vyinshi no mu buryo butandukanye tutoshobora kudondagura ngo turangize ngaha. Ivyo bihe vyose, uko vyomera kwose, ni uburyo

bwo kwiba zaba inkomezi nyinshi canke nkeyi za mugenzawe. Umwe wese muri twebwe arashoboye kudondagura vy'ukuri uburorero butari buke muri ubwo bwoko bw'ubusuma.

Nuko, Ntiturondera gutanga ngaha ubumenyi ku bwoko bwose bw'ubusuma. Igihambaye, nuko umwe wese muri twebwe yokwibaza ku giti ciwe: Ni mu bihe bihe nitwara mu buryo bunyuranye n'ibwirizwa «ntukibe»?

Ibwirizwa ry'umunani ry'Imana

«Ntukagirize ikinyoma mugenzawe»

Kubeshera umuntu bisigura: gushimangira ikinyoma k'umuntu. Imbere y'ubutungane, ivyo bisigura kwibeshera wewe ubwawe canke ukabeshera mugenzawe. Kuresha mugenzawe umuryosharyosha, umuha impigi mu nyifato yiwe, no gukoresha kandi amajambo anyuranye n'ivyiyumviro vyacu vyerekana ikinyoma bikanyurana n'ibwirizwa ry'umunani.

Kwemeza ko iciyumviro cacu ari ukuri, navyo biri muri uwo mugwi. Kugira iciyumviro ku kintu vyerekana ko natwe tutazi ukuri kwose ku vyo dusigura.Iciyumviro cacu, dufata nkaho arikwo kuri, akenshi vyerekana igicapo c'ivyiyumviro twihariye kandi twibaza ko bifashe. Turavyemeza nkaho ari iciyumviro cacu ariko kuberako iciyumviro nk'insiguro yerekana ko ari kubura ubumenyi nyabwo, nk'ingaruka kirashobora kuba kituzuye rero naco, kigafatwa nk'ukubesha.

Ukubesha birashoboka kandi mu kudandaza uvuga amajambo atariyo kubidandazwa. Uruyogoyogo ruratuma wagiriza abandi. Kandi ivyo binyuranye n'ibwirizwa ry'umunani.

Ntitwategerezwa kubeshera mugenzi wacu, ahubwo twibaze akenshi twebwe ubwacu kandi twibaze nimba turi abaganza ivyiyumviro vyacu n'amajambo yacu, kuko ivyo turungika vyose ni inkomezi kandi bizotugarukako umusi umwe canke uwundi, nimba twavuze ukuri canke twabeshe.

Uwuharanira imico myiza ategerezwa rero kwibaza iki kibazo imbere yo kuvuga: «Ico nshaka kuvuga gihwanye n'ukuri canke ni kubeshera mugenzanje?»

Nitwihatira kwiyumvira kw'ibwirizwa ry'umunani, tukamenya icarico kubesha kandi ko ikintu cose ari inkomezi, n'ivyiyumviro navyo ko ari inkomezi, twategerezwa gutahura rero ko umwe wese muri twebwe yemanga kunkomezi zose yarungitse, haba biciye muvyiyuviro vyacu, co kimwe no mumajambo yacu canke mu bikorwa vyacu. Kugira dushobore kwemeza ko tuvuga ukuri twategerezwa imbere ya vyose gupimanya ico dushaka kwemeza. Twategerezwa gutahura cane imisi yose ko ikintu cose ari inkomezi, caba ciza, canke kibi, turungitse kizotugarukako. Gushinga intahe y'ikinyoma kandi ubizi bigaruka ku kubesha.

Ibwirizwa ry'icenda ry'Imana

«Ntukipfuze umugore wa mugenzawe»

Irivuga «kwipfuza» ririmwo icipfuzo, ugushaka kuronka, icipfuzo co gufata ico twipfuza kugira tugifate nk'icacu. Urufunguruzo rwodushoboza gutahura ishusho yo gushaka kuronka no kwikumirako abantu n'ibintu rushobora kuba ijambo «kwipfuza». Igihe umuntu ashikije ukwipfuza kwiwe, mbere vy'umwihariko, kukijanye n'ibwirizwa ry'icenda, kuronka umugore wa mugenzawe, uwo mugore ahinduka inyegu y'uwamuronse biciye mu kwipfuza.

Mu yindi mvugo, twovuga rero ko yahindutse umucakara w'uwamwipfuje mu gushaka kwiwe kandi abizi.

Ni co kimwe n'igihe icipfuzwa ari umugabo, canke umwana nyene yipfuzwa kandi no kumushurashuza. Igihe umugabo yipfuza umugore canke umugore yipfuza umugabo canke igihe icipfuzwa ari umwana, ubwo nyene haba kwibaza: «muyihe ntumbero?»

Ukwipfuza akenshi gushingiye ku gitsina kandi gushingiye kuri vyinshi, uburyo bw'ubucakara bw'igihe ca none. Igihe «umucakara», umugore, umugabo canke umwana ahohotewe, «yacakaye» kandi atanyungu abifisemwo aba yahebwe. Uwo

akenshi yisanga nk'icambo c'umubamba. Yiyumva nk'aho agaragara n'inyiyumvo yo gukoreshwa no gutabwa. Umwana yibwe ubuziranenge muri rusangi yiyumvamwo ko agaragara, asambutse mu mubiri no mumutwe. Ingaruka ziyo mibabaro zizana akenshi icipfuzo c'inzigo, no kwihora.

Icoba ciza k'umuntu yitwara uko kumwana n'uko atovutse. Amajambo ya Yesu kuri ico kintu aratomoye: «...uwuzotsitaza umwe muri abo bato banyizera, icoba ciza kuri we ni uguhambirwako urusyo kwizosi hama agatabwa ibwina mu kiyaga.»

Ijambo «kwipfuza» rirafise izindi shusho, nk'akarorero kwiba mwibanga ry'uburyarya abakozi b'abahanga b'ishirahamwe kugira wironderere ubumenyi bwabo canke mu kubakoresha mu kurondera amakuru, ivyo vyose bibiri bikaba bigamije inyungu y'amahera no kugubwa neza. Mu buryo buramvuye, ico gikorwa kandi co kwitwa urudandazwa rw'abacakara. Ako nakarorero kamwe mu bundi bwinshi. Ukwipfuza gufise ingaruka z'uburyo bwinshi.

Ikintu c'ukuri, uwemera kugurwa no kugwa gutyo mu mutego wo kwipfuza yatezwe na mugenzi we ahinduka umuja w'ibihe vya none, aba imbohe y'uwamuguze. Gutyo atakaza umwidegemvyo wiwe, gushika igihe azohindura uburyo yiyumvira

kandi agatangura kwibaza uko yokora kugira agarure wa mwidegemvyo. Intambwe ya mbere izoba: Ba umwizigirwa kuri wewe nyene!

Iyakabiri: Ba maso ku mitego watezwe. Iyagatatu: Ntiwemere guhendwa; kora ku buryo werekana ubudasa mu kazi kuvyo wize, mu guhitamwo iciza kikubereye, aho ushobora kuronka umushahara wawe kuko umukozi wese w'umuhizi agererwa impembo yiwe. Intambuko ya kane yoshobora kuba: Wanke ibikuresha bikujana kukwipfuza. Ibaze igihe uzogenderwa n'ukwipfuza. Uzocika nde none?

Nk'ikiduga kigaragara kitazi namba inzira kirimwo...

Ibwirizwa ry'icumi ry'Imana

«Ntukipfuze ibintu vya mugenzawe»

Ibwirizwa ry'icumi ry'Imana ryatanzwe biciye muri Mose ritujana kugutahura kwimbitse kubibera kw'isi, Isi Imana yahaye abantu kugira abana b'abantu bayo bafungure.

Ariko umuntu yakojej'iki umubumbe w'isi? Yayigabanganije mu matongo. Aho uwarazwe canke uwaronse amafaranga canke ibintu, aronka amatongo manini akayita inyegu yiwe. Uwundi akaronka agapande gatoyi kuri uwo mukate munini wagabanganijwe ari yo isi. Uwundi kandi akaburiramwo na kimwe agakora kandi kugira aronke umukate wiwe no gutunga umuryango wiwe, umugore wiwe n'abana biwe haba ku neza canke ku nabi.

Uwufise umugabane munini, umunyamitahe, akoresha abandi akabita abakozi n'abahawe akazi. Abayeho neza kandi akamisha, atunzwe n'ibikorwa vy'abandi, mu buzima bwiwe bw'ubwikunzi. Ntategerezwa, nk'abakozi biwe, Kuronka umukate wiwe umusi ku musi abize icuya mu ruhanga, abandi nibo babimukorera. Abakozi n'abahawe akazi baronka umushahara wabo mu gihe nyenevyo, we,

abikuyemwo umutahe wo gutuma ibikorwa vyiwe bitera bija imbere mu butunzi bikagasara mu mategeko.

Birigaragaza ko ubwo busumbasumbane bwiyongeranya buzana ishari, inzigo, ukwipfuza n'ibindi vyipfuzo bijanye, cane cane igihe twihweje imforo y'uyu musi aho abatunzi bakomeza kuba abatunzi kandi abakene bakarushiriza kuba abakene.

Iki giha inkomezi ibwirizwa ry'icumi ry'Imana.

Yesu w'Inazareti yaramaze kuvuga: «Icoroshe ni ingamiya guca mu zuru ry'urushinge hako umutunzi yinjira mu bwami bwo mw'ijuru.» Iryo ryungane rirashobora gukoreshwa kuvyo kugabangana umubumbe w'isi. Abatunzi b'uyu musi bitaho gake amajambo ya Yesu ugereranije na kera aho umwe wese yipima cane ku mico yiwe y'umutima n'ibikorwa bitironderera inyungu kuri mugenzi we. Iyi misi yacu, rero, umwe wese ubwiwe yifata nk'aho ata mugenzi agira kiretse wenyene.

Ubundi, icarigifise ikimazi ejo hahise, kiracafise ikimazi nuyu musi: Ntamuntu yoshobora kujana amahera n'ibintu afata mu murengera. Niko vyari no ku batunzi ba kera, ni nako biri no kubatunzi b'uyu musi. Ntanumwe muri bo ashobora guca mu zuru ry'urushinge kuko kubwo abatunzi, ubwami bw'Imana buracari kure. Imishaha myoro

yabo izobahe igihe ubutunzi butazoba bufise ikimazi? Itegeko ry'ibibibwe n'ivyimbuwe rizitaho kugarukana uburinganire. Nico gituma kwifuza ibintu vya mugenzawe bidakenewe. Uko biri kwose, isi ni umubumbe w'Imana kandi ntabwo ari igikorwa c'ubwikunzi bw'umuntu.

Uwutahura insiguro y'amabwirizwa cumi y'Imana yatanzwe biciye muri Mose, aratahura ko igihe umuntu adashize mu ngiro ijambo ry'Imana, yihenda, yirengagije ko ari kw'isi nicatumye aza kw'isi.

Amabwirizwa Cumi Y’lmana yatanzwe biciye muri Mose

Amabwirizwa Cumi Y'Imana yatanzwe

biciye muri Mose

Udutabo turi mu Kirundi dutangwa k'ubuntu