uitgekamd oktober 2025

uitgekamd

GEMEENSCHAPSKRANT

WEZEMBEEK-OPPEM • JAARGANG 26 • NR 7 • OKTOBER 2025

UITGAVE VAN GC DE KAM EN VZW ‘DE RAND’

Buitenlandse blik: Birgitta Malmport

Ierse folkie John Blek brengt ontroering

Rand-nieuws: nijpend huisartsentekort

Een meerjarenplan met inspraak

Ons gemeentebestuur is volop bezig met het opstellen van het nieuwe meerjarenplan. Dat plan bepaalt de koers van het gemeentebeleid voor de komende 6 jaar en vertaalt algemene beleidsdoelstellingen naar concrete acties: welke projecten worden uitgevoerd, welke investeringen gebeuren in functie van de prioriteiten die de meerderheid heeft gesteld?

Nieuw is dat het gemeentebestuur ook de inwoners betrekt om zo samen richting te geven aan de toekomst van onze gemeente. In april konden inwoners via het inspraakplatform ‘Wezembeek-Oppem Morgen’ hun mening geven. Maar liefst 623 inwoners namen deel.

Ze rangschikten 8 voorgestelde beleidsdoelstellingen, met 3 prioriteiten. Als belangrijkste doelstelling kwam

‘een gemeente waar iedereen zich veilig en aangenaam kan verplaatsen’ uit de bus. Daarna volgden ‘ruimtelijke planning en infrastructuur die bijdragen aan een hogere levenskwaliteit’ en ‘een gemeente waarin wonen, recreatie en handel elkaar versterken’.

In mei volgde een informatie- en inspraakavond, waar het gemeentebestuur in gesprek ging met de inwoners over deze 3 prioriteiten. Intussen wordt alle input verwerkt tot een eerste conceptnota. Voor eind oktober volgt een terugkoppeling. Het gemeentebestuur licht dan toe welke voorstellen wel en niet in het definitieve meerjarenplan komen. In december wordt het plan ter goedkeuring voorgelegd aan de gemeenteraad. (UM)

Verkeers- en straatnaamborden in slechte staat

De verkeers- en straatnaamborden in onze gemeente zien er niet goed uit. Dat is jammer, want zulke borden en andere signalisatie zijn meer dan alleen functionele hulpmiddelen. Ze dragen rechtstreeks bij aan de perceptie van de gemeente.

Een steekproef leert ons dat ongeveer 1 op de 3 borden er niet goed aan toe is. De palen staan schots en scheef, borden zijn gedeukt, verbleekt, onleesbaar of besmeurd met graffiti of mos. Dat heeft niet alleen impact op het gemeentelijke imago, maar kan ook een negatieve invloed hebben op de verkeersveiligheid. Schepen voor Mobiliteit Florence van Hecke (LB) zegt dat volgend jaar gestart wordt met een inventarisatie en een rollend programma

voor onderhoud en vernieuwing van de verkeersborden. ‘Daarnaast werken we aan een efficiënter systeem om meldingen van inwoners beter en sneller op te volgen. Het meerjarenplan bevat een jaarlijks budget om dit te kunnen realiseren.’

‘Met de beschikbare middelen hebben we er nu voor gekozen om in te zetten op het onderhoud van de verkeersborden, in plaats van op de vernieuwing van de straatnaamborden. Om een uniform beeld te bewaren, zouden alle borden dan vervangen moeten worden met het nieuwe gemeentelogo. Een aanzienlijke kost, waarvoor we de volledige raming nog niet hebben gemaakt’, aldus van Hecke. (UM)

INFORMATIE

nieuws uit de gemeente

Kampioen in krimpen

Volgens een analyse van De Morgen kent onze gemeente de sterkste daling van de gemiddelde woonoppervlakte in Vlaanderen en Brussel over de afgelopen 30 jaar. Burgemeester Nicolas Celis (Horizon) zegt in het artikel dat dit vooral komt door de afbraak van grote, oude huizen en boerderijen, die steeds vaker plaats maken voor meerdere kleinere woningen. Daarnaast zijn volgens hem bouwstijlen met platte daken populair, wat gemiddeld minder woonoppervlakte oplevert dan huizen met schuine daken. Ook de ‘appartementisering’ zet zich door: door de schaarste aan bouwgrond kiezen projectontwikkelaars vaker voor appartementen, die rendabeler zijn én in trek bij kopers.

Ondanks die krimp staan we nog altijd op plaats 24 van gemeenten met de grootste woonoppervlaktes in Vlaanderen en Brussel. Volgens Celis blijft er bovendien vraag naar ruimte, met aanvragen voor grote renovaties of uitbreidingen. De trend past in een breder Vlaams beeld: overal wordt kleiner gebouwd, onder invloed van kleinere gezinnen, vergrijzing en stijgende energieprijzen. (UM)

Telex

• Op 22 oktober om 20 uur organiseert het college een eerste thematisch burgermoment in de raadszaal van het gemeentehuis. Collegeleden lichten dan bepaalde projecten of thema’s toe, beantwoorden vragen en luisteren naar ideeën en suggesties van inwoners. Het eerste thema zijn de bestaande adviesorganen en hoe burgers zich kunnen inzetten.

• Door grootschalige rioleringswerken in de Windmolenstraat en Oudergemseweg is alle doorgang voor voetgangers, fietsers en gemotoriseerd verkeer nog onmogelijk tot vermoedelijk het einde van het jaar. De werken, uitgevoerd in samenwerking met Riopact, hebben als doel regen- en afvalwater op te vangen via een gescheiden rioleringsstelsel. Het terrein naast de sportwinkel op de Mechelsesteenweg wordt gebruikt als tijdelijke opslagplaats voor de bouwmaterialen.

• Ook bij ons zijn al heel wat Aziatische hoornaars gesignaleerd. In de herfst worden hun nesten duidelijker zichtbaar, doordat de bladeren van de bomen vallen. Het is belangrijk om afstand te bewaren en een foto te nemen. Na een melding via het e-loket van de brandweer Vlaams-Brabant zorgen zij gratis voor de verdelging. Meer info: www.vespawatch.be

• Hondenpoep op de stoep blijft ook bij ons een probleem, omdat sommige baasjes hardnekkig weigeren op te ruimen. Gelukkig vind je op diverse plaatsen gratis hondenpoepzakjes in verdelers. Wie mee wil sensibiliseren kan op de gemeentelijke website de affiche ‘Strontvervelend’ downloaden of afhalen op het gemeentehuis.

• De boerenwoning in de J.-B. De Keyzerstraat 144, de enige die in onze gemeente nog op de lijst van Erfgoed Vlaanderen als ‘bouwkundig erfgoed’ staat, verdwijnt binnenkort. In de plaats komen 6 appartementen en een doorgang naar het doodlopende straatje Waterleliesoord.

• De 6 beschermde monumenten op de erfgoedlijst zijn het kasteeldomein de Burbure, het kasteel de Grunne, de Kam, het koor en het orgel van de Sint-Pieterskerk en de kerk in haar geheel.

• Uit een parlementaire vraag blijkt dat de Vlaamse Regering tijdens het schooljaar 2023-2024 zo’n 15,3 miljoen euro betaalde voor de lonen in het Franstalig onderwijs in de Vlaamse Rand. In onze gemeente werd ook nog eens 102.000 euro gesubsidieerd voor infrastructuurwerken aan de lagere school La Fermette. Het Taal Aktie Komitee (TAK) voerde hier actie tegen en vergrendelde voor de start van het schooljaar de toegang tot de Franstalige scholen in de 6 faciliteitengemeenten.

• Het aantal gehuwden in onze gemeente is met 49,7 % net onder de helft gezakt. Het aandeel ongehuwden nam de afgelopen 20 jaar (2005-2025) dan ook toe, met bijna 10 tot 35,2 %. Bijna 10 % heeft als relatiestatus gescheiden, de anderen zijn weduwes of weduwnaars.

• Op 25 jaar tijd kenden we meer dan een verdubbeling van ons aantal inwoners die niet de Belgische geboortenationaliteit hebben: van 2.335 naar 5.336. Dat is nu 36,3 % van de totale bevolking.

• Onze gemeente telde begin dit jaar volgens provincies.incijfers.be 14 publieke en 4 semipublieke laadpalen. (UM)

Een boom met een verhaal

De Renet van het Vurenveld

Misschien herbergt jouw tuin wel een klein paradijs en staat daar, haast onopgemerkt, een bijzondere appelboom. Een oude, majestueuze reus die elk jaar meer dan een halve ton appels geeft. Groen-geel met een rode blos en een smaak die je nergens anders proeft. De familie Grauwels was een van de gelukkigen.

NATUUR

bijzondere soorten

De ouders van Guido Grauwels hadden een uitgestrekte tuin aan het Vurenveld, waarin een indrukwekkende appelboom stond. Volgens een oude buurman stond de boom er al sinds het begin van de 20e eeuw. De opbrengst was spectaculair: tot 600 kg appels per jaar. Perfect om te eten of tot moes of appelsap te verwerken en ook de vogels waren fan. Lange tijd ging men ervan uit dat dit, gezien zijn leeftijd en locatie, de moederboom was van de appelsoort ‘Renet van het Vurenveld’. Maar klopt dat wel?

In een artikel in Pomologia, het driemaandelijkse informatieblad van de Nationale Boomgaardenstichting vzw, geschreven door Ludo Royen, lezen we: ‘De Reinette Vurenveld is van Tervuurse makelij. 20 jaar geleden belde een mevrouw uit Tervuren naar onze vereniging. Ze zei dat ze naast een kasteeltje met een oude boomgaard woonde en vroeg ons een kijkje te komen nemen. We hebben er een appelsoort gevonden die nog nergens anders was opgemerkt. Omdat het stukje grond ‘Vurenveld’ heette, hebben we de appel ‘Appel Vureveld’ daarnaar vernoemd’. (Deze passage is afkomstig uit een langer artikel uit 2005, red.)

De kans is klein dat we kunnen achterhalen wie de vrouw was die de stichting contacteerde. We hebben ook geen idee over welk kasteeltje ze het heeft. We vinden ook geen locatie ‘Vurenveld’ terug in Tervuren. Weet jij meer?

Contacteer de redactie van de Kam!

De determinatie

Wat we wel zeker weten, is dat de Nationale Boomgaardenstichting de appelsoort determineerde. Dat is geen eenvoudige opgave: zo’n determinatie vraagt observaties gedurende meerdere seizoenen. Onderzoekers kijken naar de boom, het blad, de bloesem en uiteraard de vrucht. Belangrijke kenmerken zijn onder andere de kleur van de schil en het vruchtvlees, de vorm, rijptijd, bewaartijd, smaak en ziektegevoeligheid.

De experten concludeerden dat het om een nog onbekende Renet-variëteit ging. De naam Renet (in het Frans Reinette) verwijst naar een oude appelsoort die al sinds de 17e eeuw gekend is.

Slecht en goed nieuws

Het kweken van nieuwe appelrassen is een eeuwenoude kunst. Door gericht te kruisen, worden eigenschappen gecombineerd: smaak, textuur, groeikracht, resistentie tegen ziektes … Als een appel aan alle criteria voldoet, wordt hij vermeerderd via enten, zodat de nakomelingen genetisch identiek zijn. Zo blijven specifieke raseigenschappen behouden.

Drie jaar geleden velde stormweer de oude boom die in de boomgaard van de familie Grauwels stond. Door de schade en zijn hoge leeftijd overleefde de boom het niet. Gelukkig had wijlen Guido’s moeder zelf tijdig scheuten genomen, die ze op 4 andere bomen had geënt. En nog beter nieuws: je kunt de boom ook zelf in je tuin planten! De Nationale Boomgaardenstichting vzw (NBS) in Vliermaal verkoopt jonge exemplaren. Je vindt de Renet van het Vurenveld in hun online plantfolder onder ‘bijzondere appelvariëteiten’. Aanplanten doe je het best in oktober of november. Het is een middelgrote hoogstamboom die tot 4 meter hoog wordt en zich goed aanpast. De bloei vindt plaats in april, met wit-roze bloemen. De appels zijn plukklaar in oktober en blijven goed tot de lente.

Zelf proeven?

Wil je eerst eens proeven voor je een boom plant? Dat kan. De gemeente plantte enkele exemplaren van de Renet van het Vurenveld in openbare boomgaarden. Je vindt ze onder andere in de Marmotlaan, Dieweg, Kerkhofstraat en Albertlaan. De precieze locaties én de plukregels (want belangrijk: ook de zeldzame eikelmuis eet graag een appeltje mee!) staan op: www.wezembeek-oppem.be/publiek-appelboomgaarden.

Karla Stoefs

Meer info en bestellen via: www.boomgaardenstichting.be

verenigingsnieuws

vanaf maandag 1 september

Groove

Danslessen

Vorig jaar organiseerde de Kam de danslessenreeks ‘Groove’. Maar sinds 1 september is het initiatief verzelfstandigd tot een eigen vereniging. ‘De bestuursleden zijn sterk verankerd in Wezembeek-Oppem’, zegt bestuurslid Lea Vanderperren. ‘Ze hebben er hun jeugd doorgebracht en koesteren warme herinneringen aan de kleuter- en lagere school en de jeugdbeweging. Sommigen wonen er nog steeds. Het bestuur bestaat uit Daisy Cleymans, Leen De Wandeleer, Kris Brigitta, Martine De Prins, Karin Geerts en ikzelf. Kris ontdekte Groove bij Okra Moorsel en aangezien heel wat deelnemers uit Wezembeek-Oppem kwamen, heeft Kris het initiatief genomen om de danslessen ook in de Kam te lanceren.’

‘Iedereen die wil dansen is welkom. Groove is immers de makkelijkste en leukste manier om te dansen. Er zijn geen moeilijke pasjes of ingewikkelde choreografieën. Je hoeft eigenlijk niets te kunnen, het enige wat je nodig hebt, is zin om te bewegen. Of je nu tonnen energie hebt of liever rustig op gang komt: alles is goed.’

‘We richten ons op alle leeftijden en zowel mannen als vrouwen zijn welkom. De locatie is uniek, de zaal is ideaal en we krijgen goede ondersteuning van de Kam. Met een drankje achteraf in het café. Dat maakt de puzzel compleet.’ (JH) van 9.30 tot 10.30 uur (niet tijdens schoolvakanties) – GC de Kam • prijs: 20 euro (1 x per jaar), tienbeurtenkaart: 80 euro. De proefles is gratis. info: daisy.cleymans@gmail.com

Herfstfeesten

vrijdag 19 september tot zondag 12 oktober

donderdag 2 oktober

Taalquiz

GC de Kam i.s.m. de Gezinsbond 19.30 uur – GC de Kam

Ook dit jaar spelen we onze – ondertussen beroemde – taalquiz van de Herfstfeesten. Je hoeft zeker geen grammatica- of spellingbolleboos te zijn. Wat creativiteit met taal is genoeg. Zoek enkele fijne gelijkgestemde zielen en schrijf je snel in!

prijs: 10 euro per ploeg (max. 4 deelnemers) info: www.dekam.be

vrijdag 3 oktober

Café Mangé

Raak Wezembeek-Oppem

vanaf 18 uur – GC de Kam

Etentje ten voordele van Samana. Op het menu: stoofvlees met frieten.

(zonder inschrijving) prijs: 14 euro

zaterdag 4 oktober

Italiaanse take-away

Groove WO

16.00-17.30 uur – GC de Kam

Groove WO is een startende vereniging voor iedereen die wil dansen, iedere maandag van 9.30 tot 10.30 uur in GC de Kam. Om meteen goed te beginnen, organiseren ze een Italiaanse take-away. Geniet van authentieke lasagne en een heerlijk dessert, allemaal met liefde bereid door Elis van restaurant ’t Cuyperke in Zaventem. info en bestellen: brigitta.kris1@telenet.be

zaterdag 4 oktober

Chiro Berkenbloesem Quiz

Chiro Berkenbloesem

20 uur – GC de Kam (deuren openen om 19.30 uur)

Een supergezellige quiz met verrassende vragen, grappige weetjes en heerlijke versnaperingen om je hersenen scherp te houden, ten voordele van het jaarlijks bivak. prijs: 20 euro/ploeg inschrijven: www.chiroberkenbloesem.be of facebook.com/chiroberkenbloesem

zondag 5 oktober

Herfstjogging

Running Club WO

10 uur – GC de Kam

De Herfstfeesten vieren, doen we ook sportief! Smeer je kuiten in en loop mee met onze herfstjogging. prijs: gratis inschrijven: paul.vanderbiest@outlook.com

woensdag 8, 15 en 22 oktober

KUNSTeldoos Graffiti (6 tot 12 jaar)

GC de Kam

14 uur - Heilig Hartcollege, Albertlaan 44 Tijdens deze 3 workshops gaan we onder leiding van een ervaren graffitikunstenaar van een ontwerp op papier naar een groot kunstwerk. Stap voor stap leren we de verschillende technieken en ontdekken we het materiaal. prijs: 25 euro (basistarief), 22,50 euro (UiTPAS), 5 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

vrijdag 10, 17 en 24 oktober

Slagsporten (6 tot 12 jaar)

GC de Kam i.s.m. de Sportraad

17.30 uur – Castle Club, Houtsniplaan 16

Korte lessenreeks om kennis te maken met de basisslagen van tafeltennis, pickleball en squash. Deze activiteit wordt begeleid door ervaren trainers.

prijs: 25 euro (basistarief), 22,50 euro (UiTPAS), 5 euro (UiTPAS-kansentarief) inschrijven: www.dekam.be

zaterdag 11 oktober

Blos Quiz’t

Blos vzw

20 uur – Het Forum, Ter Meerenlaan 1 (deuren openen om 19.30 uur)

Een avond vol plezier, weetjes en gezonde competitie!

prijs: 25 euro/ploeg inschrijven: www.wicket.be/blosvzw

zondag 12 oktober

Kinderhoogdag

Alles rond! (3 tot 12 jaar)

14 uur – GC de Kam

Op onze jaarlijkse Kinderhoogdag draait alles deze keer rond ... ronde voorwerpen! Rol, spring en draai mee als je deze ronde van plezier niet wil missen. We sluiten de namiddag af met een knotsgekke percussievoorstelling van Steven Solo: Pong, klinkt het niet dan botst het. prijs: 7 euro (basistarief), 6,30 euro (UiTPAS), 1,40 euro (UiTPAS-kansentarief) inschrijven: www.dekam.be

Lees meer op pagina 11.

zondag 12 oktober

Repair Café

Weggooien doen we mooi niet 14 uur – Ban Eik, Sterrenveld 27

In het Repair Café proberen we samen dingen te herstellen die je anders misschien zou weggooien. Op de locatie is gereedschap aanwezig en staan handige herstellers paraat om je te helpen. prijs: gratis

info: repaircafe.wo@gmail.com

• • •

MENSEN

vrijwilliger van de maand

Jos Noppen Van slijpschijf tot klankschaal

Jos Noppen is 66 jaar en sinds kort met pensioen. Hij is actief in 2 Repair Cafés, geeft welzijnsworkshops en deelt zijn kennis over tuinieren via lessen in Tervuren. Met zijn technische kennis en rustige manier van werken is hij graag gezien in het team vrijwilligers.

‘Het was Eva Lauwers die me in het Repair Café van Moorsel bezig zag toen ik werktuigen aan het slijpen was’, vertelt Jos. ‘Toevallig was een slijper precies wat ze nog zocht. Niet veel later startte ik dus ook met mijn slijperij in het Repair Café van Wezembeek-Oppem.’

Jos heeft een brede technische achtergrond, waardoor hij goed kan samenwerken met de andere vrijwilligers. Vaak pakken ze problemen gewoon samen aan. ‘Dat is niet alleen interessant, maar vooral heel leuk. Ook de gezellige praatgroepjes die zich rond de slijperij vormen, maken het extra aangenaam.’

‘Mijn welzijnsworkshops maken deel uit van een bredere levensfilosofie’

Voor zijn pensioen werkte Jos in de beveiligingssector. Hij was verantwoordelijk voor de opstart van beveiligingssystemen in gebouwen, banken en musea. ‘De implementatie van zulke systemen vraagt niet alleen technische kennis, maar ook veel mensenkennis. Zo moest ik beveiligingsagenten coachen en zorgen voor een goede samenwerking. Ik volgde tijdens mijn loopbaan allerlei cursussen, zoals human dynamics, psychoanalyse en familieopstellingen. Die kennis hielp me niet alleen op het werk, maar ook persoonlijk.’

Zijn interesse in welzijn was er al van kinds af. ‘Als 18-jarige was ik op reis in Griekenland en maakte ik kennis met klankschalen. Zo’n klankbad zorgt voor vibraties die je energie weer in balans brengen. Het is een eeuwenoude boeddhistische praktijk die ontspanning en genezing bevordert. De trillingen raken als het ware diepere lagen in je systeem, waardoor mensen zich na een sessie vaak lichter en helderder voelen.’

Van mindset tot voeding

Toen een vriend van Jos naar Tibet reisde en daar klankschalen van een meter doorsnede vond, vroeg Jos hem om ze op te sturen. ‘Ik gebruik die schalen nog steeds tijdens de welzijnsworkshops die ik geef. Je kunt er letterlijk in gaan zitten. Ik geef de workshops zowel thuis als op locatie. Ze zijn geen therapie, maar maken deel uit van een bredere levensfilosofie die alles raakt: van mindset tot voeding.’ Jos is immers ook vegetariër en eet bijna uitsluitend groenten uit eigen tuin, volledig vrij van gifstoffen. ‘Mijn vader en grootvader hadden een gemengd landbouwbedrijf met melkkoeien en groenten. Zo zag ik van dichtbij hoeveel gif er toen gebruikt werd. Onze hond liep ooit in de serre nadat er gespoten was en stierf ter plekke.’

Zijn ervaring in de tuin deelt hij via lessen bij Raak Tervuren (KWB). Die gaan over composteren, het opstellen van een tuinplan, hoe je groenten kweekt en bewaart, tot het snoeien van fruitbomen. ‘Kortom: alles wat je nodig hebt om zelf aan de slag te gaan.’ De theoretische lessen starten in september en vinden plaats in zaal De Wilg, Markt 7a in Tervuren. Voor de praktische sessies trekken de deelnemers naar een boomgaard in Moorsel. ‘Ook als je geen lid bent van Raak, ben je van harte welkom.’

Karla Stoefs

MENSEN

buitenlandse blik

Birgitta Malmport

‘Ik wist dat ik hier moest blijven’

Voor de jonge Zweedse Birgitta Malmport was Waterloo gewoon een naam uit de geschiedenisboeken of een lied van ABBA. Maar toen ze op 15-jarige leeftijd met haar ouders van Stockholm naar België verhuisde werd uitgerekend die plek haar nieuwe thuis.

Niet veel later ontmoette ze in een Brussels café een jongeman uit Wezembeek-Oppem. De vonk sloeg meteen over en inmiddels zijn ze 40 jaar getrouwd. Samen bouwden ze een leven op, met 2 kinderen en 3 kleinkinderen. Meer dan drie decennia noemt Birgitta, die de meeste mensen kennen als Gitta, Wezembeek-Oppem ondertussen haar thuis.

Internationale bubbel

De overgang naar België was een mix van avontuur en uitdaging. ‘Het was niet eenvoudig om mijn vrienden en jeugd achter te laten’, blikt ze terug. ‘Ik moest mijn weg vinden in een internationale bubbel van expats, waar vriendschappen vaak tijdelijk bleken. In tegenstelling tot de lokale kinderen heb je als nieuwkomer geen vrienden die je al heel je leven kent. Dat motiveerde me om blijvende connecties op te bouwen, zowel met Belgen als met internationale contacten.’

Voor Birgitta ligt de kracht van integratie in het onderwijs. ‘Door samenwerkingen tussen scholen, zoals sporttoernooien of culturele uitwisselingen, leren leerlingen elkaar kennen en worden barrières doorbroken’, legt ze uit. Ze pleit ook voor meer tweetalige scholen in België, zodat kinderen al op jonge leeftijd elkaars talen en culturen ontdekken.

Geduldig zijn

Dat ze geen van de landstalen sprak, was voor de jonge Zweedse geen probleem. ‘Op die leeftijd kan je elkaar wat gemakkelijker verstaan. Er is altijd wel iemand die Engels spreekt. En doordat ik een

Franstalig lief had, leerde ik al snel Frans spreken.’

Nederlands leren bleek een grotere uitdaging. ‘Ik volgde meerdere cursussen, maar vaak schakelen mensen meteen over naar Frans of Engels zodra ze merken dat mijn Nederlands niet perfect is. Dat maakte het moeilijk om vol te houden. Mensen worden vaak ook ongeduldig als iemand Nederlands probeert te spreken. Dat geeft me een ongemakkelijk gevoel, waardoor ik overschakel naar een andere taal. Een ondersteunende en geduldige omgeving voor het leren van een taal zou enorm helpen, bijvoorbeeld via informele taalcafés , zoals Café Combinne, of borden in winkels die aangeven dat klanten welkom zijn om Nederlands te oefenen.’

bezoek aan de Brusselse groene long. ‘Het feit dat de bomen in rechte rijen zijn aangeplant, (voornamelijk in het Arboretum van Tervuren) vond ik zeer onnatuurlijk. Ik had dat nooit eerder gezien. In een bos horen bomen kriskras door elkaar te staan.’ (lacht)

Toch zou Birgitta niet meteen terug naar Zweden willen verhuizen. Vooral de intense winters hebben een blijvende indruk nagelaten. ‘De winters in Stockholm waren zowel prachtig als zwaar’, zegt ze. ‘De dagen zijn dan kort en donker. De zon komt pas op rond 9 uur

‘Door samen te werken, creëren we een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt’

Rechte rijen bomen

Hoewel België intussen haar thuis is geworden, koestert Birgitta nog steeds warme herinneringen aan de uitgestrekte natuur van Zweden. ‘De natuur is er zo puur en ongerept. De blauwe lucht daar is anders, helderder. De natuur is er spectaculair, maar vaak ook afgelegen. In België kan je binnen de 20 minuten in het centrum van Brussel zijn en toch ook snel een bos in lopen.’

Het nabijgelegen Zoniënwoud kan de natuurliefhebster bijvoorbeeld bekoren, al fronste ze toch een keer stevig de wenkbrauwen tijdens haar eerste

en verdwijnt weer om 15 uur, waardoor het vaak voelt alsof je in een eeuwige schemering leeft. De maandenlange duisternis mis ik echt niet. Ze staat wel in groot contrast met de bijna eindeloos lange dagen in de zomer. Als je in de zomer naar een feest gaat, blijft het licht. Het is moeilijk om te slapen, maar ook uniek en bijzonder. De gigantische muggen moet je er wel bij nemen!’

Je thuis is waar je … Birgitta voelt zich thuis in WezembeekOppem. Toch herinnert ze zich hoe vreemd het was toen ze besefte dat ze even lang in België had gewoond als in

haar geboorteland Zweden. Ze realiseerde zich dat België haar thuis zou worden toen haar kinderen geboren werden. ‘Ik wist dat ik hier moest blijven, zelfs als ik ooit alleen kom te staan. Voor mij is het gevoel van thuis zijn sterk verbonden met familie en vrienden. In een ideale wereld komen de verschillende bubbels van de gemeenschap samen. Dat heeft me gemotiveerd om samen met een buurvrouw vorig jaar voor het eerst een buurtfeest te organiseren in onze wijk. Er waren meer dan 10 nationaliteiten aanwezig. Het was fantastisch om te zien hoe eenvoudig mensen verbinding maken als je hen die kans geeft’, vertelt ze enthousiast. Eind mei volgde een tweede editie. ‘Het is echt niet moeilijk om dat te organiseren’, legt Birgitta uit. ‘We stoppen een uitnodigingsbriefje in drie talen bij de buren in de bus. Iedereen brengt iets mee om te eten en te drinken. Het geeft echt een grote boost aan de sfeer en het gemeenschapsgevoel in de wijk als iedereen elkaar wat beter kent.’

Lokale betrokkenheid

Birgitta zet zich ook op gemeentelijk vlak actief in voor een inclusieve gemeenschap. Via het burgerinitiatief Wezem’Move en de lijst Horizon die Wezem’Move oprichtte met andere politieke partijen werkt ze mee aan het bevorderen van dialoog en tweetaligheid. ‘We kunnen zo veel van elkaar leren’, zegt ze gepassioneerd. Haar persoonlijke ervaring als expat heeft haar inzichten gegeven die ze graag deelt: ‘Door samen te werken, creëren we een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt.’ Haar persoonlijke engagement voor Horizon staat sinds de verkiezingen op een iets lager pitje. ‘Een aantal mensen uit het burgerinitiatief zijn verkozen geraakt in de gemeenteraad. Zij zoeken daar nu hun weg in’, legt Birgitta uit. ‘Ik wil hen de tijd en de ruimte geven om te bepalen welke richting ze uit willen. Ik wil niet de passagier zijn die constant opmerkingen geeft op wat de bestuurder doet.’ Dirk Vandervelden

Regard étranger: Birgitta Malmport

La Suédoise Birgitta Malmport est arrivée en Belgique à l’âge de 15 ans. C’est dans un café bruxellois qu’elle a rencontré son mari, avec qui elle vit depuis plusieurs années à Wezembeek-Oppem. Il lui a été difficile de quitter ses amis et sa jeunesse à Stockholm, mais cela l’a motivée à nouer des liens durables. Elle croit fermement au rôle de l’éducation et du bilinguisme pour rapprocher les communautés, même si l’apprentissage du néerlandais s’est avéré difficile : « Les gens s’impatientent souvent quand quelqu’un essaie de parler néerlandais et n’y parvient pas tout de suite, ce qui est gênant ». Elle se sent néanmoins chez elle, car « chez moi, c’est là où se trouvent mes amis et ma famille ». À travers les fêtes de quartier et son engagement chez Horizon, elle tente de partager ce sentiment avec un plus large public. « En travaillant ensemble, nous créons une société dans laquelle chacun se sent chez soi. » FR

nieuws uit het centrum

woensdag 29 tot en met vrijdag 31 oktober

LEGO®-stage

KINDERKAMP

Wist je dat LEGO® een afkorting is van Leg godt, Deens voor ‘speel goed’? De naam bestaat al sinds 1934, toen oprichter Ole Kirk Christiansen houten speelgoed maakte. Pas in 1958 kreeg het beroemde kunststof blokje zijn definitieve vorm. En dat formaat is onveranderd gebleven: een LEGO®-steen van 1958 past nog altijd perfect op een nieuw blokje.

Genoeg weetjes, tijd om te bouwen! In de herfstvakantie daagt een getalenteerde LEGO®-master kinderen van 6 tot 12 jaar uit met creatieve opdrachten en missies. In de voormiddag bouwen de deelnemers coole sets na, in de namiddag knutselen ze erop los. Zo maken ze bijvoorbeeld een stop-motionfilmpje. Tussendoor wachten korte uitdagingen, zoals een leuk dier bouwen met 15 blokjes of een toren die zo hoog mogelijk reikt. (BC)

9 tot 16 uur – GC de Kam • prijs: 75 euro (basis), 67,50 euro (UiTPAS), 15 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

doorlopend tot vrijdag 31 oktober Kam kiest voor Kunst

SEBA – schilderijen ‘Warm en koud licht’

TENTOONSTELLING

openingsuren Café de Kam prijs: gratis

woensdag 1 oktober

Kamal Kharmach

Mag ik even? (try-out)

HUMOR

20 uur – GC de Kam

Niemand ontsnapt aan zijn hilarische dissectie van het afgelopen jaar. Geen politici, geen influencers en zelfs je buurvrouw niet. Kamal Kharmach komt opnieuw orde scheppen met zijn vlijmscherpe eindejaarsconference. Want in tijden van totale verwarring blijft humor de enige zekerheid. prijs: 16 euro (basis), 14,40 euro (UiTPAS), 3,20 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

UITVERKOCHT

zaterdag 4 tot zondag 12 oktober Week van het Nederlands Samen postkaartjes schrijven

Van 4 tot 12 oktober vieren we de Week van het Nederlands. Onze collega Karen Stals (team taalpromotie) vertelt wat er zoal te gebeuren staat.

‘Veel mensen die Nederlands leren, willen graag de taal oefenen of nieuwe mensen leren kennen. En veel mensen die Nederlands spreken, willen daarbij helpen. Alleen weten ze elkaar niet altijd goed te vinden’, legt Karen uit. ‘Daarom hebben we postkaartjes gemaakt met ludieke illustraties van Lise Vanlerberghe. Nederlandstaligen en anderstaligen schrijven elkaar een kaartje of geven het persoonlijk af. Zo zetten mensen een eerste stap naar een fijn gesprek. Ook als dat soms een beetje extra tijd vraagt.’

‘Misschien zijn de kaartjes een aanzet om je nieuwe buren beter te leren kennen of om meer Nederlands te praten met een collega. Misschien kunnen ze helpen om de vrijwilliger in het buurthuis te bedanken of om een ouder of leerkracht van de school iets te vragen.’

Wie doet mee?

Gemeenten en organisaties in de Vlaamse Rand kunnen de kaartjes gratis bestellen bij vzw ‘de Rand’. ‘Dat deden er ook al heel wat’, vertelt Karen. ‘Gemeentediensten, bibliotheken, gemeenschapscentra, conversatiegroepen, scholen uit het volwassenen- en secundair onderwijs … Ze willen de kaartjes in verschillende activiteiten en contexten inzetten.’

Gemeenten en organisaties buiten de Rand kunnen de kaartjes niet bestellen, maar kunnen de drukbestanden wel opvragen om de kaartjes zelf te laten drukken.

Meer informatie over de postkaartjes: nederlandsoefenen@derand.be, www.derand.be/nl/doe-mee-met-de-week-van-het-nederlands Meer informatie over de Week van het Nederlands: www.weekvanhetnederlands.org

zondag 12 oktober Kinderhoogdag Herfstfeesten

FAMILIE

Dit jaar is op de Kinderhoogdag in GC de Kam alles rond. De Kinderhoogdag is een vaste afspraak voor kinderen van 3 tot 12 jaar. ‘We organiseren dit jaarlijks in een ander centrum’, vertelt Thierry Wellens, stafmedewerker jeugd en sport van GC de Kam. ‘Het ene jaar in Kraainem, het andere jaar in Wezembeek-Oppem. Het doel is eenvoudig: kinderen en gezinnen samen een onvergetelijke zondagnamiddag bezorgen.’

En of het onvergetelijk wordt. Want dit jaar is op de Kinderhoogdag alles rond. Maak een knotsgekke knikkerbaan, zoek die ene gekleurde ballon in de hoop, hap naar de eetbare bellen die uit de bellenblaasmachine komen of kruip in een gigabal vol lucht voor een hilarisch potje voetbal.

PONG

Tot 16 uur kunnen kinderen deelnemen aan de workshops en spelmomenten. Daarna volgt de afsluiter: PONG, een theatervoorstelling over het leven van een pingpongballetje. Drummer en theatermaker Steven Ribus, alias Steven Pong, brengt een knotsgek, muzikaal en virtuoos percussiespektakel waarin humor en energie de boventoon voeren.

De voertaal van de workshops en de voorstelling is Nederlands, maar taal vormt geen drempel. ‘Je hebt geen woorden nodig om een knikkerbaan te bouwen of om te voetballen’, zegt Thierry. ‘PONG is vooral een visuele en muzikale belevenis. Dus ook wie nog niet zo goed Nederlands spreekt, kan volop meedoen en tegelijk de taal oefenen.’ (BC) 14 tot 17 uur – GC de Kam • prijs: 7 euro (basis), 6,30 euro (UiTPAS), 1,40 euro (UiTPAS-kansentarief) • info: www.dekam.be

donderdag 16 oktober

BXL

FILM

15 en 20 uur – GC de Kam

BXL is een beklijvend verhaal over dromen, keuzes en broederliefde én het filmdebuut van broers Ish en Monir Aït Hamou. prijs: 5 euro (basis), 4,50 euro (UiTPAS), 1 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

vrijdag 17 oktober

John Blek & The Broken Strings

MUZIEK

20 uur – GC de Kam

De Ierse singer-songwriter John Blek staat bekend om zijn boeiende liveshows vol humor, pathos en zijn gepassioneerde muzikale beleving, een meesterverteller en een verbluffende fingerpicking-gitarist. prijs: 15 euro (basis), 13,50 euro (UiTPAS), 3 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

Lees het interview op pagina 12 en 13.

woensdag 29 oktober

Flow

FAMILIEFILM

15 uur – GC de Kam

In een wereld overspoeld door water trekt een nieuwsgierige kat eropuit. Zonder mensen, maar samen met andere dieren vaart hij op een vlot, op zoek naar een nieuwe thuis. Onderweg leert hij vertrouwen, samenwerken en zijn angsten overwinnen. prijs: 4 euro (basis), 3,60 euro (UiTPAS), 0,80 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

TICKETS EN INFO

GC de Kam, Beekstraat 172, 1970 Wezembeek-Oppem info@dekam.be • Tel. 02 731 43 31 • www.dekam.be

OPENINGSUREN: ma tot vr van 9 tot 12 uur en van 13 tot 17 uur. Woensdagvoormiddag is het onthaal gesloten.

Meer info over : www.dekam.be/nl/taaliconen

Ierse folkie John Blek brengt ontroering

‘Niet meer

in het centrum van je wereld staan, verandert je perspectief’

Met ‘Cheer Up’ bracht de Ierse singer-songwriter John Blek vorig jaar zijn meest autobiografische album uit. ‘Door ouder te worden, heb ik rust gevonden’, zegt hij aan de vooravond van zijn nieuwe tournee door de Lage Landen.

‘M

ijn vorige albums waren steevast een mix van observaties en biografische teksten’, zegt John Blek (38) vanuit Cork, de Zuid-Ierse stad waar de zanger woont met zijn vrouw en hun 9 maanden oude dochter. ‘Dit keer ben ik voor inspiratie alleen bij mezelf te rade gegaan. De plaat kwam uit net voor ik vader werd. Zelf niet meer het centrum van de wereld zijn, verandert je hele

perspectief.’ Was Cheer Up een reflectie op donkere tijden uit zijn leven, dan laat opvolger Midnight Ache, die in januari verschijnt, een geëngageerder geluid horen. Tijdens zijn passage in de Kam zullen nummers uit beide albums passeren, zoals de nieuwe single 747

‘Dat nummer gaat over een verloren liefde en is de voorloper van Midnight Ache. De titel verwijst naar die momenten waarop je in het midden van de nacht wakker wordt en denkt: wat is er toch allemaal aan de hand met de wereld? Maar eerder dan er zoals Billy Bragg of Woody Guthrie een protestlied aan te wijden, zing ik over de emotionele impact. Ik heb de plaat grotendeels samen met The Broken Strings opgenomen, die me in België zullen vergezellen. Ik leerde altviolist Filip Sommer en cellist Moritz Brümmer kennen in de zomer

van 2022, tijdens een project in het Duitse Dresden. We brachten een gezamenlijk album uit en toeren nu vaker samen. Niet alleen als muzikanten, maar ook als vrienden.’

Eigen nummers

CULTUUR muziek

Zijn carrière begon toen hij van zijn moeder op zijn 16e een gitaar cadeau kreeg, waarop hij al snel zijn eigen liedjes componeerde. ‘Ik ben de zoon van 2 onderwijzers zonder muzikale achtergrond, maar toch werd ik gebeten door de microbe. Ik herinner me nog goed dat Good Riddance van Green Day de eerste song was die ik mezelf aanleerde op gitaar. Maar nummers van anderen begonnen me al snel te vervelen. Ik kon het origineel toch niet overtreffen. Eigen werk kon ik wel ineens doen klinken zoals het moest.’

In zijn beginjaren deed Blek alles zelf. ‘Er waren amper sociale media. De sector zat anders in elkaar. Als beginnende artiest probeerde je je liedjes nog op de radio te krijgen. Niet alles moest snel snel. Het resultaat is dat ik traag ben kunnen groeien. Daar zie ik nu vooral de voordelen van in. Ik heb nooit een echte doorbraak gekend of momentum gehad. Maar mijn carrière was wel consistent. Ik doe dit niet voor de aandacht of het geld, maar omdat ik graag optreed en muziek maak. Amper 3 keer heb ik kort een andere job gehad. Sinds mijn 18e treed ik op in bars. Kende Ierland niet zo’n levendig publeven met veel livemuziek, was me dat waarschijnlijk nooit gelukt. Het is hard werken, maar ik put er veel voldoening uit.’

‘Livemuziek zorgt ervoor dat we onze zorgen even kunnen vergeten’

Of hij weet waarom zijn ambachtelijke muziek steeds meer lijkt aan te slaan in het Vlaamse folkcircuit? ‘Ik weet het zelf eigenlijk niet, maar geniet er wel van. We hebben in Ierland misschien een rijke livemuziekscene, maar jullie beschikken over een ongelooflijk goed uitgebouwd netwerk van cultuurcentra. Dat bovendien goed onderhouden wordt door mensen die er met veel passie voor hun vak werken en die er, net zoals ik, van overtuigd zijn dat mensen livemuziek nodig hebben. Het zorgt ervoor dat we even uit onze dagelijkse routine kunnen stappen en onze zorgen vergeten.’

De uitgepuurde versie

Intussen is Blek enorm geëvolueerd als liedjessmid en performer. ‘Probeerde ik vroeger zo luid als Glen Hansard te klinken, zo intiem als Damian Rice of zo enthousiast als de volgende grote stadionact, dan hoop ik nu vooral als mezelf te klinken. Van mijn 21e tot mijn 28e was ik de frontman van John Blek and the Rats. Dat was een meer energieke, wat agressievere versie van mezelf die ik sinds mijn 30e ingeruild heb voor een meer pure versie.’ Die pure versie denkt niet dat hij in zijn nieuwe rol als vader nog 100 shows per jaar zal spelen.

‘Op dit moment voelt op tournee gaan meer als vakantie. Het is minder extreem dan het leven met zijn korte nachten dat ik thuis leid’, besluit hij lachend. ‘15 jaar geleden droomde ik van 50 à 70 shows per jaar in clubs met een capaciteit van 200 bezoekers. Daar ben ik nog niet, maar nu ik meer tijd met mijn gezin wil doorbrengen, klinkt dat wel als een duurzaam spoor voor de toekomst.’

Tom Peeters

Irish folkie John Blek moves the heart Cheer Up is the name of the most autobiographical album to date by Irish folk singer John Blek (38), a work he released last year and composed in anticipation of becoming a father. ‘No longer being the centre of the world changes your perspective’. Midnight Ache, the follow-up, strikes a more socially conscious tone while remaining equally intimate, with the single 747 setting the tone. On this tour, he’s joined by The Broken Strings, his musical and personal companions ever since 2002.

Blek has high praise for the Flemish network of cultural venues, lovingly maintained by those who are truly dedicated to their profession. ‘Like me, they firmly believe that people need live music to forget their worries for a while’. The most stripped-down he has ever sounded, Blek is seeking a sustainable pace for his career that also leaves room for his family.

vrijdag 17 oktober

John Blek & The Broken Strings

MUZIEK

20 uur – GC de Kam prijs: 15 euro (basis), 13,50 euro (UiTPAS), 3 euro (UiTPAS-kansentarief) info: www.dekam.be

Groot tekort aan

huisartsen

in de Rand

‘Steeds meer patiënten belanden op de wachtlijst’

Volgens cijfers van het RIZIV stijgt het aantal huisartsen in ons land de laatste tien jaar. Tot daar het goede nieuws. Want ondanks de stijging kan het tekort toch niet worden opgevangen en al zeker niet in de groeiende Vlaamse Rand.

‘De bevolking neemt toe, zeker in de Vlaamse Rand. Maar het aantal huisartsen groeit niet evenredig mee’, zegt professor huisartsengeneeskunde Dirk Devroey (VUB). ‘Er zijn in ons land in 2023 wel 288 actieve huisartsen bij gekomen, maar om het tekort weg te werken, zouden dat er 500 moeten zijn. De druk op de artsen is hoog, want ze verzorgen ook meer patiënten dan de voorgaande jaren, mede doordat de wachtlijsten bij specialisten steeds langer worden. De bevolking wordt bovendien ook ouder en de pathologie complexer. Consultaties duren daardoor ook langer.’

Groepspraktijken

‘Maar de cijfers zeggen niet alles’, zegt Devroey. ‘Je moet de cijfers goed interpreteren. Heel wat oudere artsen in Overijse zijn gestopt, maar door de 4 groepspraktijken stijgt het aantal nu wel van 17 naar 21. Dat is ook het geval voor Hoeilaart (van 8 naar 10) en Tervuren (van 20 naar 25). Alleen werkt die stijging het tekort hier niet weg. Om een arts die met pensioen gaat en die in een solopraktijk ontzettend veel uren presteerde te vervangen, heb je tot 2 jonge artsen nodig. Een groepspraktijk

kan wel jonge artsen aantrekken, maar die presteren niet zo veel uren als in een solopraktijk. Vroeger was een arts bijna 7 op 7 onbeperkt beschikbaar. Dat zie je niet vaak meer, omdat jonge artsen een goede balans tussen hun werk- en privéleven steeds belangrijker vinden. Daarnaast zit je hier ook met de hoge vastgoedprijzen en de taalbarrière. Die eerste maken het nog lastiger om een eigen praktijk op te richten. In onze streek spreekt minder dan een derde van de patiënten Nederlands. Artsen moeten nu dus verschillende talen beheersen en dat blijkt voor velen toch een obstakel om zich in de Rand te vestigen.’

De faciliteitengemeenten

Opvallend is dat er, volgens de cijfers van het RIZIV (zie tabel) grote verschillen zijn tussen de gemeenten in de Vlaamse Rand. Zo daalde in de periode 2013-2023 het aantal huisartsen fors in Sint-Genesius-Rode (12 naar 9), Wezembeek-Oppem (14 naar 8) en Kraainem (14 naar 11), terwijl de bevolking net toenam. De situatie in alle drie de gemeenten is problematisch. Is het toeval dat dit faciliteitengemeenten zijn? ‘We weten dat de populatie in die gemeenten iets ouder is en dat er

minder groepspraktijken zijn’, zegt Devroey. ‘De vastgoedprijzen zijn er ook nog hoger dan elders in de Rand.’

Patiëntenstop uit noodzaak

Dokter Devroey is sinds 1991 huisarts in Overijse. Samen met zijn echtgenote had hij een duopraktijk, maar in 2016 richtten ze Dokterspraktijk 535 op. ‘Een groepspraktijk heeft als voordeel dat dokters elkaar kunnen afwisselen, zo is er altijd permanentie’, legt Devroey uit. ‘Jonge artsen kunnen zo beter de balans tussen werk en privé bewaken.’ Een van die jonge artsen is Roya Zolfaghari (30). Zij is al twee jaar vaste huisarts in Dokterspraktijk 535. ‘We zijn met een team van vier vaste artsen, een arts in opleiding en een praktijkmedewerker’, vertelt Roya. ‘Hoewel onze praktijk al vrij groot is, merken we dat er steeds meer werk is. Eerst hadden we een beperking op het aantal patiënten, ondertussen is er een patiëntenstop. Het blijft wel moeilijk om nee te zeggen. Maar op een bepaald moment kan je niet anders meer, omdat je anders steeds minder tijd hebt voor de patiënten die je opvolgt als huisarts. Ik blokkeer soms tijdsblokken in mijn agenda om mensen toch te kunnen zien.’

INFORMATIE

rand-nieuws

Roya legt uit dat mensen die geen huisarts meer vinden in hun eigen gemeente uit noodzaak dan maar opnieuw proberen in een buurgemeente. ‘We merken ook in de wachtpost dat er steeds meer patiënten komen uit

Wezembeek-Oppem omdat er een patiëntenstop is. Maar ik merk ook dat er in Sint-Genesius-Rode, waar ik van afkomstig ben, een ernstig tekort is. Ik heb ook in de Zennevallei gewerkt en de wachtpost wordt er overbelast met mensen die geen huisarts vinden. Ze komen ook regelmatig langs voor een medicatievoorschrift, maar dat is natuurlijk niet de bedoeling. De wachtpost is er voor dringende medische vragen. Mensen worden dan boos, wat weer voor extra druk op de schouders van de artsen zorgt.’

Dokter Google

Dokter Mark Huylebroeck (65), ondervoorzitter van Huisartsenvereniging Harno regio Noordrand (150 huisartsen), verhuisde vorig jaar van Wemmel naar een groepspraktijk in Meise. ‘Ik woon in Meise, dus ik werk nu veel dichter bij huis’, zegt Huylebroeck. ‘We merken bij Harno dat jonge artsen er vroegtijdig mee stoppen, omdat de administratieve last te groot wordt en omdat de druk van de patiënten toeneemt. Patiënten worden steeds veelei -

GPs in short supply

sender. Dat heeft onder andere met ‘dokter Google’ te maken. Het internet zorgt ervoor dat mensen al een mening over hun situatie gevormd hebben, terwijl het toch nog steeds de arts is die de juiste diagnose moet stellen; niet het internet. Huisartsenwachtposten worden ook vaker geraadpleegd voor zaken die niet dringend zijn. Het remgeld bedraagt bij ons 6 euro, dus komen mensen zelfs met een insectenbeet of een sneetje, terwijl ze zoiets vroeger zelf thuis behandelden.’

‘Bij Harno proberen we oudere huisartsen te motiveren om toch nog een aantal uren te presteren. Ik word volgend jaar 65 en kan dus met pensioen, maar ik wacht nog even. Ik doe het nog heel graag. Het is wel zo dat in onze regio heel wat huisartsen tussen 55 en 65 jaar oud zijn. Je weet dus dat er tegen 2030 een pensioengolf aan komt. Hoe gaan we al die artsen vervangen? Als een voltijdse arts met pensioen gaat, moet die vaak vervangen worden door 2 jongere artsen, omdat zij een balans zoeken tussen gezin en werk. Steeds meer artsen kiezen er ook voor om zich te specialiseren, waardoor er minder polyvalente artsen zijn.’

Joris Herpol

Even with a rise in doctor numbers, the Flemish Rand municipalities ringing the BrusselsCapital Region face the paradox of a still-worsening GP shortage. ‘The population is growing, but the number of general practitioners is not keeping pace,’ says Professor Dirk Devroey of the Free University of Brussels (VUB), an expert in family medicine. The decline is most pronounced in municipalities enjoying special language status, where high property prices and an older population are key factors. Group practices offer some respite but ‘it often takes two young doctors to replace a single solo practice’. The pressure is a daily reality for young GPs such as Roya Zolfaghari: ‘Initially, we limited patient intake and now we’ve stopped taking new patients altogether. Still, it’s never easy to say no.’ The rising pressure hasn’t escaped Dr. Mark Huylebroeck’s attention either: ‘Patients are more assertive than ever, fuelled in part by information from ‘Dr. Google’. A wave of retirements is also expected by 2030, begging the question, how will we replace all those doctors?’

Cijfers van het RIZIV: het aantal huisartsen per gemeente. Waar mogelijk zijn bij deze berekening de werkadressen gebruikt (voor 75% van de mensen in 2013 tot 89% in 2023). Als er minder dan 5 huisartsen in een gemeente zijn, staat er < 5 wegens GDPR-wetgeving.

Cijfers

2013 2023

Asse 24 23

Beersel 17 17

Dilbeek 30 32

Drogenbos <5 <5

Grimbergen 25 26

Hoeilaart 8 10

Kraainem 14 11

Linkebeek 11 12

Machelen 10 10

Meise 22 25

Merchtem 16 13

Overijse 17 21

Sint-Genesius-Rode 12 9

Sint-Pieters-Leeuw 29 29

Tervuren 20 25

Vilvoorde 29 27

Wemmel 13 15

Wezembeek-Oppem 14 8

Zaventem 23 24

Het aantal huisartsen per 10.000 inwoners

2013 2023

Asse 7,6 6,5

Beersel 7,0 6,5

Dilbeek 7,4 7,2

Drogenbos <5 <5

Grimbergen

UITGEKAMD is een uitgave van het gemeenschapscentrum de Kam en vzw ‘de Rand’. Uitgekamd komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. REDACTIERAAD Eva Lauwers, Steven De Mesmaeker, Luc De Vogelaere, Ulrich Motté, Karla Stoefs, Jan Walraet VORMGEVING jan@jeudeboels.be FOTOGRAFIE

Tine De Wilde DRUK Drukkerij Van der Poorten EINDREDACTIE Birgit Van Asch, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, birgit.vanasch@derand.be HOOFDREDACTIE Geert Selleslach, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel, geert.selleslach@derand.be VERANTWOORDELIJKE UITGEVER Jo Van Vaerenbergh, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel ARCHIEF Je vindt deze editie en het volledige archief van uitgekamd op www.dekam.be

Vroeger en nu

Molenweg, naast het politiecommissariaat Bunker en zendmast van de Meteowing (de meteorologische dienst van de luchtmacht). Opgericht in 1942, in de schoot van de Belgische sectie van de Royal Air Force. De dienst leverde jarenlang informatie over weersvoorspellingen en wegenbulletins voor de radio. Tijdens het weerpraatje op zaterdagochtend hoorde je Jan Boon. In 1996 werd de eenheid overgeplaatst naar Beauvechain. De kazerne werd afgebroken en de terreinen werden verkaveld. Je vindt er nu woningblok ‘Terra Verde’ met 22 appartementen. Tekst en foto’s: Luc De Vogelaere