Warum betrübst du dich, mein Herz, BWV 138 voor solisten, koor, hobo’s en strijkers
Johann Sebastian Bach/Johann Kuhnau
Der gerechte kommt um, BWV 1149 voor solisten, hobo’s, strijkers en basso continuo
Johann Sebastian Bach
Meinem Jesum lass ich nicht, BWV 124 voor solisten, koor, hobo, trompet, strijkers en basso continuo
PAUZE
Georg Philipp Telemann (1681–1767)
Concert in Bes groot, TWV 54:B2 voor blokfluiten, hobo’s en strijkers
Andante
Presto
Cantabile Allegro
Johann Sebastian Bach
O Jesulein süß, BWV 493 voor solisten en basso continuo
Johann Sebastian Bach
Schmücke dich, o liebe Seele, BWV 180 voor solisten, koor, blokfluiten, traverso, hobo’s en basso continuo
Nederlandse Bachvereniging
Bart Naessens, dirigent
solisten
Stefanie True, sopraan
Alexander Chance, alt
Anders Dahlin, tenor
Tobias Berndt, bas
vocaal ensemble
Amelia Berridge, sopraan
Bernadett Nagy, alt
Adriaan De Koster, tenor
Matthew Baker, bas orkest
Evgeny Sviridov, concertmeester
Anneke van Haaften, viool 1
Sayuri Yamagata, Annelies van der Vegt, viool 2
Femke Huizinga, altviool
Ira Givol, cello/violoncello piccolo
James Munro, contrabas
Anna Besson, traverso/blokfluit 2
Rodrigo López Paz, Katharina Verhaar, hobo
Benny Aghassi, fagot/blokfluit 1
Robert Vanryne, trompet
Siebe Henstra, klavecimbel
Daniel Seeger, orgel
speeldata
wo 1 oktober 2025
20.15 uur, Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ
do 2 oktober 2025
20.00 uur, Utrecht, TivoliVredenburg
vr 3 oktober 2025
20.00 uur, Rhenen, Cunerakerk
za 4 oktober 2025
20.15 uur, Naarden, Grote Kerk Naarden
Deze concertreeks dragen wij op aan luitist en theorbist Fred Jacobs (1961-2025), kernlid van ons ensemble.
Fred was sinds eind jaren 80 verbonden aan de Nederlandse Bachvereniging en schitterde in vele producties, klein solistisch en groot bezet. Hij was een uiterst getalenteerd en professioneel musicus een zeer geliefde en markante collega.
We zullen Fred intens missen en dragen hem voor altijd in ons hart.
Fred Jacobs op All of Bach
EEN REIS NAAR HET LICHT
Toen de Nederlandse Bachvereniging Bart Naessens vroeg een nieuw programma samen te stellen, koos hij meteen voor Bachs feestelijke cantate Schmücke dich, o liebe Seele. “Ik heb dit stuk al vaker uitgevoerd, en toen ik ontdekte dat de Bachvereniging het nog niet had opgenomen voor All of Bach, wist ik: dit moet het pièce de résistance worden.” De Vlaamse dirigent, klavecinist en organist kijkt uit naar zijn terugkeer bij het ensemble. “We maken een reis naar het licht, met Schmücke dich als stralend hoogtepunt.”
Als contrast met de opgewekte cantate Schmücke dich, o liebe Seele, BWV 180, waar het programma mee eindigt, selecteerde Bart Naessens ook een paar sombere werken. “We beginnen met diepe ellende en eindigen met een compleet zorgeloos vertrouwen in God.” De bijzondere instrumentatie van Schmücke dich, o liebe Seele was medebepalend voor de selectie van de andere werken. “Bach vult de gebruikelijke basso continuogroep en de strijkers aan met blokfluiten en hobo’s, dus deze blaasinstrumenten zullen natuurlijk vaker te horen zijn in dit programma. Met de keuze voor cantate BWV 138 Warum betrübst du dich, mein Herz
en BWV 124 Meinem Jesum lass ich nicht, spelen we uiteindelijk drie cantates uit de drie eerste jaargangen van Bachs cantorschap in Leipzig. Zo krijg je een indruk van zijn muzikale ontwikkeling in die jaren. Hij experimenteerde erop los!”
Naast deze drie contrasterende cantates van de meester zelf klinken ook nog enkele werken van componisten die Johann Sebastian Bach bewonderde: van zijn achteroom Johann Christoph Bach (1642-1703) en zijn voorganger in Leipzig Johann Kuhnau (1660-1722) tot zijn vriend en collega Georg Philipp Telemann (1681–1767).
Inspiratiebronnen
Het programma opent met een werk voor orgel solo van Johann Christoph Bach, een van de belangrijkste pioniers binnen de Bachfamilie. Hij was niet alleen succesvol als stadsorganist en hofklavecinist in Eisenach, maar schreef ook tal van indrukwekkende en vernieuwende composities, zoals het beroemde lamento Ach, daß ich Wassers genug hätte. Niet voor niets noemde Johann Sebastian Bach zijn oudoom ‘de diepzinnige componist’. Bachs zoon Carl Philipp Emanuel voegde daar nog aan toe: ‘de grote, expressieve componist’.
“WE BEGINNEN MET DIEPE ELLENDE EN EINDIGEN MET EEN COMPLEET ZORGELOOS VERTROUWEN IN GOD.”
Deze succesvolle oom uit Eisenach speelde een belangrijke rol in de muzikale ontwikkeling van de jonge Bach, die in Eisenach niet alleen compositielessen kreeg, maar ook alles leerde over het orgel.
“Het korte orgelstuk Warum betrübst du dich, mein Herz van oudoom Johann Christoph is gebaseerd op hetzelfde zestiendeeeuwse koraal als Bachs eigen cantate BWV 138. Het klinkt in een andere toonsoort dan het origineel, waardoor we het naadloos kunnen laten overgaan in Tristis est anima mea van Johann Kuhnau, Bachs voorganger als cantor in Leipzig.”, vertelt Naessens. Dit vijfstemmige a cappella-motet uit de nalatenschap van Kuhnau (de toeschrijving is onzeker) zou Bach later zelf gebruiken als inspiratiebron voor zijn rouwmotet Der gerechte kommt um, BWV 1149, voor koor en orkest. In de koorpartijen is de melodie van
Tristis est anima mea (‘Mijn ziel is bedroefd’) herkenbaar, maar Bach gebruikte niet dezelfde
Latijnse tekst (afkomstig uit de katholieke liturgie); in plaats daarvan koos hij voor de emotioneel verwante eerste twee verzen van Jesaja 57 (uit een
Duitse vertaling van het Oude Testament). Ook muzikaal heeft
Bach Kuhnaus motet ingrijpend bewerkt. De koorpartijen uit
Tristis est anima mea zijn slechts gedeeltelijk terug te vinden, want Bach paste de melodieën aan. Met name de twee hobo’s en de zelfstandige continuopartij benadrukken met hun Seufzer (‘zuchten’)-figuren het lamentokarakter. Blijkbaar waren het vooral de harmonieën die Bach inspireerden en die hij vrijwel onveranderd overnam.
Naar zorgeloos
vertrouwen
Met cantate BWV 138 Warum betrübst du dich, mein Herz verwijst Naessens niet alleen naar het orgelstuk van Bachs oudoom; het karakter en de tekst van deze cantate markeren bovendien de overgang van diepe ellende naar zorgeloos vertrouwen. Bach componeerde BWV 138 in 1723, kort na zijn aantreden in Leipzig. De cantate is een vroege, experimentele
stap in de richting van zijn latere koraalcantates, waarin hij bekende kerkliederen integreerde. In het openingskoor gebruikt Bach niet alleen tekstregels uit het koraal Warum betrübst du dich, mein Herz, maar voegt hij ook enkele recitatieven toe om de spanning tussen menselijke zorgen en goddelijk vertrouwen muzikaal tot uitdrukking te brengen. Het openingskoor is hartverscheurend mooi, mede dankzij de indringende strijkersklanken en de prachtig klagende hobo’s. Nadat de solisten ieder hun ellende en vertwijfeling hebben verwoord, bezingt de bas in de enige aria van deze cantate een vreugdevol vertrouwen in God.
Bachs cantate Meinem Jesum lass ich nicht, BWV 124 uit 1725 bevat een prachtige partij voor de oboe d’amore. Een ander opvallend en ongekend element in deze cantate is het acrostichon (naamdicht) in het slotkoor. De cantate is gebaseerd op het lied Meinen Jesum lass ich nicht van Christian Keymann uit 1658, geschreven ter ere van keurvorst Johann Georg van Saksen. De beginletters van de regels van het slotkoraal vormen (als acrostichon) de naam ‘Johann Georg Churfürst Zu Sachsen’. Ook in deze cantate overheerst het vertrouwen in Christus. De oboe d’amore schittert
in het vorstelijke openingskoor, waarin de sopraanpartij wordt ondersteund door een tromba da tirarsi (schuiftrompet), en in de tenor-aria ‘Und wenn der harte Todesschlag’ gaat de hobo een indrukwekkende dialoog aan met de zanger. De onverbiddelijke akkoorden van de strijkers op elke eerste tel verklanken de ‘harde klap van de dood’. Ook de andere delen zitten vol met inventieve woordschilderingen.
Stralende vreugde
Naessens: “Om het vrolijke karakter van cantate BWV 180 Schmücke dich, o liebe Seele te versterken, spelen we na de pauze eerst een virtuoos concert van Telemann, met uitdagende solopartijen voor twee blokfluiten en twee hobo’s. Voordat koor, orkest en solisten daarna gezamenlijk aantreden voor cantate BWV 180, creëren we nog een moment van bezinning met Bachs geestelijke lied O Jesulein süß, BWV 493, voor koor en continuo. Op die manier komt het openingskoor Schmücke dich, o liebe Seele des te overtuigender binnen. Overigens gaat het in deze cantate niet om extraverte, uitbundige vrolijkheid, maar eerder om introverte schoonheid.” De tekst verwijst indirect naar het huwelijk tussen
“WE SPELEN DRIE CANTATES UIT DE DRIE EERSTE JAARGANGEN
VAN BACHS CANTORSCHAP IN LEIPZIG.
ZO KRIJG JE EEN INDRUK
VAN ZIJN MUZIKALE ONTWIKKELING
IN DIE JAREN. HIJ EXPERIMENTEERDE
EROP LOS!”
Christus en de ziel van de gelovige. In de Lutherse traditie was dat geen uitbundig feest, maar vaak een intieme aangelegenheid. “Daarom koos Bach niet voor jubelende trompetten, maar voor de meer ingetogen klank van blokfluiten en hobo’s.” Ter versterking van de feestelijke sfeer klinkt er in de tenor-aria ook nog een virtuoze traverso. Het zonnige karakter van de cantate komt niet alleen tot uiting in het overheersende gebruik van majeurtoonsoorten - zelfs in de recitatieven - maar ook in de dansvormen die Bach toepast in delen 1, 2 en 5: een gigue, een bourrée en een polonaise. En zo eindigt de muzikale reis van Bart Naessens en de Nederlandse Bachvereniging troostrijk, met opbeurende klanken.
over het programma
biografie
Bart Naessens dirigent
Bart Naessens heeft een rijk profiel als dirigent, artistiek leider, klavecinist en organist. Daarnaast is hij directeur van het Conservatorium van Brugge, docent klavecimbel en hoofd van de afdeling Oude Muziek aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Hij is oprichter en dirigent van het ensemble BachPlus, waar hij een podium creëert voor de uitvoering van het (cantate)repertoire van J.S. Bach en zijn tijdgenoten. Hij is één van de muzikaal leiders van B’Rock Orchestra, en wordt regelmatig als gastdirigent gevraagd bij ensembles zoals het Vlaams Radiokoor en -orkest. Bij de Bachvereniging leidde hij in 2024 Allerzielen en Bezin met Bach – Stine Jensen over afscheid. Als gerespecteerd en gewaardeerd continuospeler speelt hij bij ensembles van naam, zoals Collegium Vocale Gent, Ensemble Il Gardellino, en de Bachvereniging. Als solist en in kamermuziekverband treedt hij op met de meest uiteenlopende repertoires, van vroege polyfonie tot hedendaagse composities.
De Bachvereniging nam voor All of Bach met Bart als klavecinist Das Wohltemperirte Clavier I nr. 21 in Bes groot (BWV 866) en het Klavierconcert in G groot (BWV 986) op. Als organist speelt hij mee in de All of Bach-opnames van diverse cantates en de Mis in F groot.
Beluister
Bart Naessens op All of Bach
JOHANN CHRISTOPH BACH
WARUM BETRÜBST DU DICH, MEIN HERZ
voor orgel
JOHANN KUHNAU
TRISTIS EST ANIMA MEA
Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum: nunc videbitis turbam, quae circumdabit me. Vos fugam capietis, et ego vadam immolari pro vobis. Ecce appropinquat hora, et Filius hominis tradetur in manus peccatorum.
Ik voel me dodelijk bedroefd, blijf hier met mij waken. Weldra zullen jullie de menigte zien die mij zal omringen.
Jullie zullen op de vlucht slaan, en ik zal mijzelf voor u offeren. Het ogenblik is nabij waarop de Mensenzoon wordt uitgeleverd aan de zondaars.
JOHANN SEBASTIAN BACH
WARUM BETRÜBST DU DICH, MEIN HERZ
1.Koor en recitatief - alt
Warum betrübst du dich, mein Herz? bekümmerst dich und trägest Schmerz nur um das zeitliche Gut?
(A) Ach, ich bin arm, mich drücken schwere Sorgen.
Vom Abend bis zum Morgen währt meine liebe Not. Daß Gott erbarm!
Wer wird mich noch erlösen vom Leibe dieser bösen und argen Welt?
Waarom ben je bedroefd, mijn hart, maak je je zorgen en heb je pijn alleen maar om je tijdelijke bezit?
Ach, ik ben arm, zware zorgen bedrukken mij. Van de avond tot de morgen duurt mijn grote nood. Moge God zich ontfermen! Wie zal mij nog verlossen van het lichaam van deze boze, verdorven wereld?
Wie elend ists um mich bestellt!
Ach! wär ich doch nur tot!
Vertrau du deinem Herren Gott, der alle Ding erschaffen hat.
2. Recitatief - bas, sopraan, alt en koor
(B) Ich bin veracht’, der Herr hat mich zum Leiden am Tage seines Zorns gemacht; der Vorrat, hauszuhalten, ist ziemlich klein; man schenkt mir vor den Wein der Freuden den bittern Kelch der Tränen ein.
Wie kann ich nun mein Amt mit Ruh verwalten, wenn Seufzer meine Speise und Tränen das Getränke sein?
Er kann und will dich lassen nicht, er weiß gar wohl, was dir gebricht, Himmel und Erd ist sein!
(S) Ach, wie?
Gott sorget freilich vor das Vieh, er gibt den Vögeln seine Speise, er sättiget die jungen Raben, nur ich, ich weiß nicht, auf was Weise ich armes Kind mein bißchen Brot soll haben, wo ist jemand, der sich zu meiner Rettung findt?
Dein Vater und dein Herre Gott, der dir beisteht in aller Not.
(A) Ich bin verlassen, es scheint, als wollte mich auch Gott bei meiner Armut hassen, da ers doch immer gut mit mir gemeint.
Ach Sorgen, werdet ihr denn alle Morgen und alle Tage wieder neu?
Wat is het ellendig met mij gesteld! Ach, was ik maar dood! Vertrouw op God je Heer, die alles heeft geschapen.
Ik ben veracht, de Heer heeft mij op de dag van zijn toorn geschapen om te lijden; Ik kan bijna niet in mijn levensonderhoud voorzien; men vult mijn kelk in plaats van met vreugdewijn met bittere tranen.
Hoe kan ik nu rustig mijn werk doen als zuchten mijn spijs en tranen mijn drank zijn?
Hij kan en wil je niet verlaten, hij weet heel goed wat jou ontbreekt, hemel en aarde zijn van hem! Ach, hoe dan?
God zorgt weliswaar voor de dieren, hij geeft de vogels zijn voedsel, hij verzadigt de jonge raven, alleen ik, ik weet niet hoe ik, arm kind, aan mijn stukje brood moet komen, waar is iemand te vinden die mij kan redden?
Je Vader en God je Heer, die je bijstaat in alle nood.
Ik ben verlaten, het is alsof ook God mij in mijn armoede haat, terwijl hij het toch altijd goed met mij heeft voorgehad.
Ach, zorgen, komen jullie dan elke morgen en elke dag weer terug?
So klag ich immerfort:
Ach! Armut! hartes Wort, wer steht mir denn in meinem Kummer bei?
Dein Vater und dein Herre Gott, der steht dir bei in aller Not.
3. Recitatief - tenor Ach süßer Trost!
Wenn Gott mich nicht verlassen und nicht versäumen will, so kann ich in der Still und in Geduld mich fassen. Die Welt mag immerhin mich hassen, so werf ich meine Sorgen mit Freuden auf den Herrn, und hilft er heute nicht, so hilft er mir doch morgen. Nun leg ich herzlich gern die Sorgen unters Kissen und mag nichts mehr als dies zu meinem Troste wissen:
4. Aria - bas
Auf Gott steht meine Zuversicht, mein Glaube läßt ihn walten. Nun kann mich keine Sorge nagen, nun kann mich auch kein Armut plagen.
Auf Gott steht meine Zuversicht!
Auch mitten in dem größten Leide bleibt er mein Vater, meine Freude, er will mich wunderlich erhalten.
Zo blijf ik maar klagen:
Ach, armoede, hard woord, wie staat me toch bij in mijn verdriet?
Je vader en God je Heer, die staat je bij in alle nood.
Ach, zoete troost!
Als God mij niet wil verlaten en mij niet wil negeren, dan kan ik stil en geduldig kalm worden.
Ook al haat de wereld mij, ik werp mijn zorgen vol vreugde op de Heer, en als hij vandaag niet helpt, dan zal hij morgen wel helpen.
Nu leg ik van harte mijn zorgen onder mijn kussen en verlang tot troost naar niets anders dan het volgende:
Op God vertrouw ik, mijn geloof laat hem regeren.
Nu kunnen geen zorgen meer aan mij knagen, nu kan ook geen armoede mij kwellen.
Op God vertrouw ik!
Ook midden in het grootste leed blijft hij mijn Vader, mijn vreugde, hij wil mij wonderlijk bewaren.
5. Recitatief - alt
Ei nun! so will ich auch recht sanfte ruhn.
Euch, Sorgen! sei der Scheidebrief gegeben. Nun kann ich wie im Himmel leben.
6. Koraal
Weil du mein Gott und Vater bist, dein Kind wirst du verlassen nicht, du väterliches Herz!
Ich bin ein armer Erdenkloß, auf Erden weiß ich keinen Trost.
Welnu, dan wil ik ook zacht rusten. Aan jullie, zorgen, stuur ik mijn afscheidsbrief!
Nu kan ik als in de hemel leven.
Omdat u mijn God en Vader bent, zult u uw kind niet verlaten, o vaderhart! Ik ben een armzalig brokje aarde, op aarde kan ik geen troost vinden.
JOHANN SEBASTIAN BACH/JOHANN KUHNAU DER GERECHTE KOMMT UM
Der Gerechte kommt um, und niemand ist, der es zu Herzen nehme; und heilige Leute werden aufgerafft, und niemand achtet drauf.
Denn die Gerechten werden weggerafft vor dem Unglück und die richtig vor sich gewandelt haben, kommen zum Frieden und ruhen in ihren Kammern.
De rechtvaardige komt om en er is niemand die het zich aantrekt; en heilige mensen worden weggerukt terwijl niemand er acht op slaat.
Want de rechtvaardigen wordt onheil bespaard en zij die de juiste weg hebben bewandeld bereiken de vrede en rusten in hun kamers.
JOHANN SEBASTIAN BACH
MEINEN JESUM LASS ICH NICHT
1. Koor
Meinen Jesum laß ich nicht, weil er sich für mich gegeben, so erfordert meine Pflicht, klettenweis’ an ihm zu kleben. Er ist meines Lebens Licht, meinen Jesum laß ich nicht.
2. Recitatief - tenor Solange sich ein Tropfen Blut in Herz und Adern reget, soll Jesus nur allein mein Leben und mein alles sein.
Mein Jesus, der an mir so große Dinge tut: ich kann ja nichts als meinen Leib und Leben ihm zum Geschenke geben.
3. Aria - tenor
Und wenn der harte Todesschlag die Sinnen schwächt, die Glieder rühret, wenn der dem Fleisch verhaßte Tag nur Furcht und Schrecken mit sich führet, doch tröstet sich die Zuversicht: ich lasse meinen Jesum nicht.
4. Recitatief - bas Doch ach! welch schweres Ungemach empfindet noch allhier die Seele? Wird nicht die hart gekränkte Brust zu einer Wüstenei und Marterhöhle
Mijn Jezus laat ik niet los, want hij heeft zich voor mij gegeven; mijn plicht eist dat ik als een klit aan hem vastkleef. Hij is het licht van mijn leven, mijn Jezus laat ik niet los.
Zolang er nog een druppel bloed in mijn hart en mijn aderen vloeit, moet alleen Jezus mijn leven en mijn alles zijn.
Mijn Jezus, die zulke grote dingen aan mij doet: ik kan niets anders dan mijn lichaam en mijn leven hem ten geschenke geven.
En als de harde klap van de dood de zinnen verzwakt, de ledematen raakt, als de dag die door het vlees wordt gehaat alleen maar angst en schrik met zich meebrengt, dan troost toch het vertrouwen: ik laat mijn Jezus niet los.
Maar ach, hoeveel tegenspoed moet de ziel hier nog meemaken? Wordt het hevig gekwetste hart niet een woestijn en een martelkamer
bei Jesu schmerzlichstem Verlust?
Allein mein Geist sieht gläubig auf und an den Ort, wo Glaub und Hoffnung prangen, allwo ich nach vollbrachtem Lauf dich, Jesu, ewig soll umfangen.
5. Aria - sopraan en alt
Entziehe dich eilends, mein Herze, der Welt, du findest im Himmel dein wahres Vergnügen. Wenn künftig dein Auge den Heiland erblickt, so wird erst dein sehnendes Herze erquickt, so wird es in Jesu zufriedengestellt.
6. Koraal
Jesum laß ich nicht von mir, geh’ ihm ewig an der Seiten; Christus läßt mich für und für zu den Lebensbächlein leiten. Selig, der mit mir so spricht: Meinen Jesum laß ich nicht!
als het Jezus smartelijk verliest?
Maar mijn geest ziet gelovig uit naar de plaats waar geloof en hoop glanzen, waar ik, nadat ik mijn loop heb volbracht, u, Jezus, eeuwig zal omarmen.
Ontvlucht de wereld haastig, mijn hart, in de hemel vind je je ware vreugde. Als je oog straks de Verlosser ziet, pas dan wordt je verlangende hart verkwikt, dan wordt het in Jezus tevredengesteld.
Jezus laat ik niet los, eeuwig blijf ik naast hem gaan; Christus leidt mij voortdurend naar de levensbeekjes.
Gelukkig is hij die met mij dit zegt: Mijn Jezus laat ik niet los.
PAUZE
GEORG
PHILIPP TELEMANN
CONCERT IN BES GROOT voor blokfluiten, hobo’s, strijkers en basso continuo
JOHANN SEBASTIAN BACH
O JESULEIN SÜß
O Jesulein süß, o Jesulein mild!
Deines Vaters Willen hast du erfüllt, bist kommen aus dem Himmelreich, uns armen Menschen worden gleich, o Jesulein süß, o Jesulein mild!
O Jesulein süß, o Jesulein mild!
Mit Freuden hast du die Welt erfüllt. Du kommst herab vons Himmels Saal
Und tröstest uns in dem Jammertal.
O Jesulein süß, o Jesulein mild!
O Jesulein süß, o Jesulein mild!
Du bist der Lieb ein Ebenbild. Zünd an in uns der Liebe Flamm, dass wir dich lieben allzusamm.
O Jesulein süß, o Jesulein mild!
O zoet Jezuskind, o mild Jezuskind!
Je hebt de wil van je Vader vervuld, bent uit het hemelrijk neergedaald om aan ons arme mensen gelijk te worden, o zoet Jezuskind, o mild Jezuskind!
O zoet Jezuskind, o mild Jezuskind!
Met vreugde heb je de wereld vervuld.
Je daalt neer vanuit de hemelse zaal en troost ons in ons tranendal.
O zoet Jezuskind, o mild Jezuskind!
O zoet Jezuskind, o mild Jezuskind! Je bent het evenbeeld van de liefde.
Ontsteek in ons de vlam van de liefde, zodat wij je allemaal liefhebben.
O zoet Jezuskind, o mild Jezuskind!
JOHANN SEBASTIAN BACH SCHMÜCKE DICH, O LIEBE SEELE
1. Koor
Schmücke dich, o liebe Seele, laß die dunkle Sündenhöhle, komm ans helle Licht gegangen, fange herrlich an zu prangen; denn der Herr voll Heil und Gnaden läßt dich itzt zu Gaste laden.
Der den Himmel kann verwalten, will selbst Herberg in dir halten.
Maak je mooi, o lieve ziel, verlaat de duistere zondengrot, kom in het heldere licht en ga heerlijk stralen; want de Heer, die vol van heil en genade is, nodigt je nu uit als zijn gast.
Hij die de hemel kan besturen, wil zelf bij jou intrekken.
2. Aria - tenor Ermuntre dich, dein Heiland klopft, ach, öffne bald die Herzenspforte!
Ob du gleich in entzückter Lust nur halbgebrochne Freudenworte zu deinem Jesu sagen mußt.
3. Recitatief en koraal - sopraan
Wie teuer sind des heilgen Mahles Gaben! Sie finden ihresgleichen nicht. Was sonst die Welt vor kostbar hält, sind Tand und Eitelkeiten; ein Gotteskind wünscht diesen Schatz zu haben und spricht: Ach, wie hungert mein Gemüte, Menschenfreund, nach deiner Güte!
Ach, wie pfleg ich oft mit Tränen mich nach dieser Kost zu sehnen!
Ach, wie pfleget mich zu dürsten nach dem Trank des Lebensfürsten! Wünsche stets, dass mein Gebeine sich durch Gott mit Gott vereine.
4. Recitatief - alt
Mein Herz fühlt in sich Furcht und Freude; es wird die Furcht erregt, wenn es die Hoheit überlegt, wenn es sich nicht in das Geheimnis findet, noch durch Vernunft dies hohe Werk ergründet. Nur Gottes Geist kann durch sein Wort uns lehren, wie sich allhier die Seelen nähren,
Wees vrolijk, je Verlosser klopt aan, ach, doe de deur van je hart snel open! Ook al kun je in verrukt verlangen slechts stamelende woorden van vreugde tegen jouw Jezus zeggen.
Hoe kostbaar zijn de gaven van het heilige maal, ze zijn zonder weerga! De dingen die de wereld als kostbaar beschouwt zijn waardeloos en ijdel; een kind van God wil déze schat bezitten en zegt: Ach, wat hunkert mijn gemoed, Mensenvriend, naar uw goedheid! Ach wat verlang ik vaak in tranen naar die spijzen!
Ach, wat dorst ik altijd naar de drank van de Levensvorst! Ik wens steeds dat mijn gebeente door God met God wordt verenigd.
Mijn hart is bang en blij; de angst komt op wanneer het denkt over de verhevenheid, wanneer het het geheim niet kan bevatten en het verheven werk niet verstandelijk kan doorgronden. Alleen Gods Geest kan ons door zijn woord leren hoe hier de zielen worden gevoed
die sich im Glauben zugeschickt. Die Freude aber wird gestärket, wenn sie des Heilands Herz erblickt und seiner Liebe Größe merket.
5. Aria - sopraan Lebenssonne, Licht der Sinnen, Herr, der du mein alles bist. Du wirst meine Treue sehen und den Glauben nicht verschmähen, der noch schwach und furchtsam ist.
6. Recitatief - bas Herr, laß an mir dein treues Lieben, so dich vom Himmel abgetrieben, ja nicht vergeblich sein. Entzünde du in Liebe meinen Geist, dass er sich nur nach dem, was himmlisch heißt, im Glauben lenke und deiner Liebe stets gedenke.
7. Koraal
Jesu, wahres Brot des Lebens, hilf, dass ich doch nicht vergebens oder mir vielleicht zum Schaden sei zu deinem Tisch geladen. Laß mich durch dies Seelenessen deine Liebe recht ermessen, dass ich auch, wie jetzt auf Erden, mög ein Gast im Himmel werden.
die het geloof hebben aangenomen. Maar de vreugde wordt gesterkt als die het hart van de Verlosser ontwaart en de grootheid van zijn liefde opmerkt.
Levenszon, licht van mijn geest, Heer, die mijn alles bent, u zult mijn trouw zien en mijn geloof niet versmaden, dat nog zwak en angstig is.
Heer, laat uw trouwe liefde, die u uit de hemel heeft doen neerdalen, bij mij niet tevergeefs zijn. Ontsteek mijn geest in liefde, opdat die zich in het geloof alleen richt op het hemelse en steeds aan uw liefde denkt.
Jezus, waarachtig brood des levens, help dat ik niet tevergeefs of misschien tot mijn schade aan uw tafel ben uitgenodigd. Laat ik door deze zielespijs goed beseffen hoe groot uw liefde is, opdat ik ook, zoals nu op aarde, een gast in de hemel mag worden.
GenAI.
Let’s progress with confidence.
Transform your potential into progress with reliable and secure GenAI solutions. Scan the QR code to learn more.
IEDEREEN VOOR BACH
De Nederlandse Bachvereniging is een uniek en toonaangevend vocaal-instrumentaal ensemble. Ruim honderd jaar geleden begonnen we met het uitvoeren van Johann Sebastian Bachs MatthäusPassion in Grote Kerk Naarden.
Sindsdien zetten we ons met hart en ziel in om Bachs muziek met de wereld te delen. Met educatieve projecten, talentontwikkeling en rond de zestig concerten per jaar geven we invulling aan onze missie Bach voor iedereen. Dat doen we zeker ook met All of Bach: het project waarin we alle werken van Bach opnemen in beeld én geluid en gratis delen op YouTube. Zo kunnen muziekliefhebbers over de hele wereld altijd en overal genieten van Bachs muziek in de beste kwaliteit.
Het ensemble van de Bachvereniging bestaat uit professionele spelers en zangers. Ze spelen op historische instrumenten en laten zich leiden door nieuwsgierigheid en speelplezier. Hun hart klopt voor Bach en zijn tijdgenoten.
bachvereniging.nl youtube.com/bach
Maak elk concert kennis met een zanger of instrumentalist uit ons ensemble. Deze keer:
Amelia Berridge sopraan
Ik ben opgegroeid in een muzikaal gezin, in een huis dat zo lang ik me kan herinneren gevuld was met uiteenlopende muziek. Mijn ouders zeggen altijd dat ik al zong voordat ik kon praten. Als klein meisje zong ik me door school in plaats van te praten. Als tiener vond ik allerlei muziekgenres mooi, maar oude muziek trok me het meest –vanwege de harmonieën, maar ook in combinatie met mijn liefde voor geschiedenis. Ik ging muziekwetenschappen studeren aan York University, waar ik vaak inspirerende concerten van het National Centre for Early Music meemaakte. Toen besloot ik zelf ook uitvoerend musicus te worden.
Na een paar jaar in Frankrijk als freelancer met ensembles door heel Europa te hebben opgetreden, vond ik uiteindelijk mijn weg naar
Nederland, waar ik echt een thuis gevonden heb als vast lid van de Nederlandse Bachvereniging. Behalve dat ik me in dit ensemble muzikaal gezien helemaal op mijn plek voel en er omringd word door geweldige gelijkgestemde collega’s, is het ook een plek waar ik word aangemoedigd mijn vakmanschap te verfijnen en nieuwe vaardigheden te ontwikkelen. Dat heeft me geholpen een betere musicus te worden, en me ook een wijzer en begripvoller mens gemaakt. Wij musici op het podium zijn ook maar gewone mensen – niet volmaakt, maar wel met een passie om samen de schoonheid in een partituur tot leven te brengen.
Ik ervaar het als een groot geluk dat ik mijn leven kan wijden aan muziek en dat ik daarvan kan leven. Dat heeft me door de jaren heen vele mooie momenten en ervaringen gegeven, me in contact gebracht met bijzondere mensen, en me de wereld laten zien. Als ik geen muziek maak, kun je me bungelend aan een rotswand vinden, of in de keuken, met een boek in een café of wandelend door de duinen.
subsidiënten, sponsors en donateurs
Subsidiënten en fondsen
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Gemeente Utrecht
Premium partner
Deloitte
Sponsors
Aegon nv
Bomhof Holding B.V.
Delen Private Bank
EQT Life Sciences
EValuation Capital Management B.V.
Grant Thornton
Heijmans Nederland B.V.
INCISION, Sharing Surgical Skills
Kapp Nederland
Koninklijke Boskalis B.V.
KPMG
McKinsey & Company
Philips Nederland bv
Pot Jonker Advocaten
Schiphol Nederland bv
Shionogi B.V.
Simac Techniek NV
TBI Holdings
TenneT Holding bv
Unilever
Vereniging VvAA
VriendenLoterij
Wealth Management Partners NV
Wester Investments
Op jaarbasis ondersteunen achttien Mecenassen, ruim negentig Patronen en meer dan tweeduizend Vrienden ons. Wij danken allen voor hun betrokkenheid.
All of Bach Partners
Pillows Hotels MWH4impact
Particuliere schenkers
Honderden schenkers uit binnen- en buitenland ondersteunen All of Bach, onder meer door het adopteren van een All of Bach-opname.
Talentontwikkeling en educatie
Fondsen
Jos van Veldhoven Fonds
De Bachvereniging kent twaalf donateurs die op jaarbasis schenken aan het Jos van Veldhoven Fonds, dat investeert in talentontwikkeling.
Daarnaast ondersteunt het Witte Donderdag Gezelschap talentontwikkeling en educatieprojecten van de Bachvereniging.
Kijk voor de actuele lijst van subsidiënten en ondersteuners op bachvereniging.nl/ steun-ons.
Steun jij ons ook?
Neem contact op met de afdeling Fondsenwerving & Nalatenschappen via development@bachvereniging.nl of kijk op bachvereniging.nl/steun-ons.
Colofon
Nederlandse Bachvereniging tekst Brechtje van Riel, Noortje Zanen eindredactie Brechtje van Riel vertaling zangteksten Ria van Hengel, Nieuwe Bijbelvertaling beeld Simon van Boxtel, Eduardus Lee, Dymphna Vandenabeele, Marieke Wijntjes ontwerp Atelier Blanco drukwerk Opmeer
Nederlandse Bachvereniging Postbus 295, 3500 AG Utrecht 030 - 251 34 13
