Ang Sagisag 24-25

Sunog sumiklab sa Kabayanan

Sumiklab ang sunog sa Barangay Kabayanan, F. Manalo noong Nobyembre 19, 2024, sanhi ng isang short circuit na nagmula umano sa kable ng kuryente, ayon sa may-ari ng bahay.

Ayon sa estudyanteng nakatira sa bahay na pinagmulan ng sunog, siya ay nasa paaralan nang maganap ang insidente, ngunit ang kanyang pamilya ay nasa bahay.

“Wala namang nasaktan sa pamilya ko, ngunit nagtamo ng 2nd degree burn ang aking lolo dahil sa kanyang pagsubok na apulahin ang apoy”, ani ng estudyante.

BOTO!, MAHALAGA!

Na-e-enjoy mo ba ang mga gawaing extrakurikular na aktibidad na nagaganap sa ating paaralan?

IInimbitahan ng Supreme Secondary Learner Governance (SSLG) ang ilang opisyales ng Commission On Election (Commelec) upang bigyang gabay ang mga botanteng mag-aaral sa tama at responsableng pagboto sa parating na Halalan 2025. Ginanap ito noong Enero 13, 2025 sa Audio Visual Room ng San Juan National High School

Ginulat ang buong paaralan nang magpasabog ng paputok ang ilang Grade 9 na mag-aaral mula sa iba’t ibang seksyon, na hindi pa nakikilala, sa oras ng recess.

Natukoy na mga Grade 9 na mag-aaral ang sangkot sapagkat nagmula sa Zamora Building ang ingay ng pagsabog.Base sa mga ulat, ang ginamit na paputok ay kahawig ng piccolo na malakas ang pagsabog, ngunit may hinalang pinaghalu-halong paputok, tulad ng pulbura ng plapla at piccolo, ang ginamit. Tikom ang bibig ng ilan ukol sa insidenteng ito dahil sa takot na madamay

Ibinahagi ng isang guro na, ayon sa paliwanag ng isa sa mga estudyanteng nagdala ng paputok, ginawa nila ito upang magdulot ng distraksyon sa klase. Hindi naiwasang maglabas ng reaksyon ang mga guro at estudyante ukol sa insidente.

Ayon sa isang guro, “Kadalasan, ang mga pasimuno ng gulo sa panghapon na sesyon ay ang mga Grade 9. Nai-stress ako nang malaman kong estudyante ko ang isa sa mga nagpaputok”.

Interbensyon sa pagbasa, mas binigyang pansin

Naglunsad ng Project AKAP (Anak Kumusta Ang Pagbasa) at Project Raise (Raising Awareness In Special Needs Education) ang paaralang SJNHS para sa mga mag-aaral na hirap magbasa sa Ingles at Filipino.

Upang tugunan ang problema sa pagbasa, napagkasunduan nina Gng. Sheila Sumio, Master Teacher II ng ESP, at Master Teacher I ng Filipino na si Gng. Tessie Cruz na gawin ang Project AKAP at sina Gng. Genalyn Abalos, G.

Domingo Bruno Jr., Gng. Mae Reyes, at Gng. Sarah Jane Sorno naman sa Project Raise.

Layon ng Project AKAP na mapaunlad ang pag-intindi at pagbasa ng mga kabilang dito sa wikang Filipino gayundin sa Project Raise subalit sa proyektong ito ay para naman sa Ingles. Ito ay sa pamamagitan ng dalawang araw sa isang linggo na pag-ensayo ng mga bata sa AKAP at tatlong araw para sa Project Raise.

Isinakatuparan ang

tinakda ng Department of Education (DepEd) ang National Qualifying Examination for School Heads (NQESH) upang masukat ang kakayahan ng mga guro na nais maging punong guro o school head. Layunin ng pagsusulit na tiyakin ang kahandaan ng mga guro na maging mahusay na lider sa mga paaralan.

Matagumpay na nakapasa si G. Rizaldy N. Bercasio noong Mayo 26, 2024 mula sa nasabing pagsusulit. Isa siya sa tatlong guro mula sa San Juan na nagtagumpay, kasama sina John Paolo Alad

mga programang ito dahil sa naging datos mula sa resulta ng Phil-IRI. Ayon sa datos ng Phil-IRI, 416 ang kumuha ngpagsusulit, 40 na bilang ng bata ang napag-alaman na hirap magbasa sa Filipino samantala may Independent, Instructional, Frustration, at Non-readers naman ang napabilang sa English.

Kulminasyon sa iba’t ibang buwan, Ipinagdiwang

Ipinagdiwang ng mga organisasyon sa SJNHS ang kani-kanilang buwan sa pagsasagawa ng iba’t ibang Gawain para sa mga mag-aaral mula ika-7 na baiting hanggang ika-10 baiting.

Pinangunahan ng Filipino Club at ni Nenita R. Romero, Puno ng Kagawaran, ang pagdiriwang ng Buwan ng Wika noong Agosto 16, 19, 20, 23, at 28, 2024, na may temang “Wikang Mapagpalaya.”

Layunin nitong ipagpatuloy ang pagpapaunlad, pagpapayaman, at pagpapalaganap ng mga katutubong wika na makapag-aambag sa higit na kagalingan ng mga Pilipino.

Naghanda sila ng iba’t ibang aktibidad tulad ng paggawa ng sanaysay, blogging, poster making, at Pistang Pinoy sa pagtutulungan ng mga mag-aaral, na naglalayong ipamulat ang kahalagahan ng bawat kultura.

Sinundan ito ng Buwan ng Agham noong Setyembre na may temang “Siyensiya, Teknolohiya, at Inobasyon, Kaakibat sa Matatag, Maginhawa, at Panatag na Kinabukasan,” na pinangunahan ng Interact Club of Science, kasama ang kanilang gurong tagapagpayo na si Ruel D. Liwanag at si Myrna G. Solis, Punong Kagawaran ng Siyensiya.

Binubuo ito ng Quiz Bee, Interactive Bulletin Board, Poster Making, at Photography Contest na naglalayong maipamalas ang kritikal na pag-iisip at pagkamalikhain ng mga mag-aaral mula sa iba’t ibang baitang

Idinaos naman ang Buwan ng Araling Panlipunan noong Oktubre 19–27, 2024, na may temang “Learning for Lasting Peace,” sa pangunguna ng Campus Integrity Crusaders (CIC), UNESCO, at

Social Studies Club, katuwang ang Supreme Student Learners Government (SSLG) ng paaralan.

Pinamunuan ito ni Diana S. Magmanlac, Head Teacher III ng Departamento ng Araling Panlipunan, kasama sina Roberto O. Mamaradlo at ang mga gurong tagapayo na sina Roel A. Sabuco para sa CIC, Aileen C. Zulueta para sa UNESCO, at Remy E. Lozano para sa Social Studies.

Ilan sa mga aktibidad na inihanda nila ay ang Poster and Slogan Making Contest, Heroes Look-A-Like, Mr. and Ms. United Nations, at Kasaysayawan, na naglalayong ipakita ang kagandahan ng iba’t ibang bansa, ang pagkamalikhain ng mga mag-aaral sa pagdisenyo ng mga arko at kasuotan, at ang kanilang talento sa pagsasayaw ng tradisyunal at kultural na mga sayaw mula sa iba’t ibang bansa.

SJNHS 54th Foundation Day, Matagumpay na ipinagdiwang

Matagumpay na ipinagdiwang ng mga estudyante at kaguruan ang ika-54 na taon ng pagkatatag ng San Juan National High School (SJNHS) noong Ika-11 hanggang ika-13 ng Setyembre taong kasalukuyan na may temang, “Thriving Through Changes, Rising Through Diversity.”

Layunin ng programang makilala at tumatak ang pangako ng paaralan sa paglikha ng isang mas inklusibong paaralan.

Naging abala ang mga mag-aaral mula sa iba’t ibang Club tulad Science Club, YMC Club, AP Club at iba pa para sa paghahanda sa gaganaping programa.

Sa araw ng pagdiriwang, ang SSLG (Supreme Secondary Learner Government) Club ay nagsagawa ng dedication booth. Batay sa isang miyembro na si Precious, ang layunin ng kanilang booth ay magbigay kilala o papuri sa mga inspirasyon o maipahayag kung ano man ang nararamdaman.

Ayon naman sa isang teacher ng MAPEH at ESP na si Catherine B. Megote, ang ginawa ng Club ng FEA (Faculty and Employee Association) ay palaro sa mga teachers upang makabuo ng mabuting pakikipagkaibigan sa kapwa nila guro, makapag bonding at mag-enjoy dahil sa naging busy sila sa kani-kanilang mga gawain.

Hindi rin nagpahuli ang English Department sa paggunita ng kanilang buwan noong Nobyembre 19, 2024, na may temang “Read, Dream, Celebrate.” Pinangunahan ito ni Genalyn L. Abalos, katuwang ang English Club sa pamumuno ni Cherry Jane O. Cabsag, Reader’s Guild sa pamumuno ni Charlene L. Jamantoc, at Mother Club sa pangangasiwa ni Reygin L. Metran.

Isinagawa ang mga aktibidad na Extemporaneous Speech, Essay Writing, Poster Making, at Spelling Bee, na naglalayong paunlarin ang kakayahan ng mga mag-aaral sa paggamit ng Ingles

Ginawa ito ng mga organisasyupang hikayatin ang mga mag-aaral na lumahok, ipamalas ang kanilang talent, at paunlarin ang kanilang kakayahan sa iba’t ibang larangan.-najnzjnjn

Mag-aaral ng SJNHS, sumabak sa NCAE

Idinaos ng San Juan National High School at mga mag-aaral mula sa ika-10 baitang noong Agosto 14-15, 2024 ang National Career Assessment Examination (NCAE) upang alamin ang kanilang interes at kakayahan na may kinalaman sa iba’t ibang larangan ng karera.

Naging abala naman ang kaguruan sa kanilang pagdiriwang noong Setyembre 12, 2024, naghanda sila ng mga palaro at nagsalo-salo.

Sa huling araw ng pagdiriwang, Setyembre 13, 2024, dumalo ang alkalde ng San Juan na si Francisco Javier Zamora kasama ang bise-alkalde na si Angelo Agcaoili pati na rin ang ilang mga konsehal.

Binigyang- pagkilala ang mga gurong naghatid ng matagal na serbisyo sa SJNHS. Para sa sampung taon ng serbisyo, binigyan ng pagkilala sina Vanessa L. Andal, Jomar A. Bayota, Cherry Jane O. Cabsag, Jade April A. Daugdaug, Ma. Gi-

Ito’y ayon sa DepEd Memorandum no. 031, ang National Career Assessment Examination (NCAE) na binubuo ng iba’t ibang larangan. Kasama rito ang Senior High School Tracks na Humanities and Social Sciences (HUMSS), Science Technology, Engineering, and Mathematics (STEM), Accountancy, Business, and Technical-Vocational-Livelihood (TVL), Sports; at Arts and Design. Management (ABM),

anelli C. Magdael, Haidee B. Malbas, Roel A. Sabuco, at Allaine D. Sumadi.

Ginawaran din sina Maria Liza C. Cruz Maria Carlyn C. Biluan, Aunie D. Bitancur Abegail A. Soliman para sa kanilang ika-dalawampung taon ng serbisyo.

Para sa ika-dalawampu’t limang taon, binigyan ng pa-

Ang layunin ng NCAE ay matukoy ang angkop na track o strand na naayon sa kakayahan,interes, at talento ng mga mag-aaral.Sa pamamagitan ng programang ito, matutulungan ang mga mag-aaral na magkaroon ng malinaw na direksyon sa kanilang akademikong landa at karera habang isinasaalang-alang ang kanilang mga personal na layunin at potensyal.

Inilahad ni Gng. Myma G. Solis Head Teacher of Science Department, punong abala sa pagsasagawa ng pagsusulit, “Ang resulta ng NCAE ay gagabay sa mga mag-aaral sa strand o track na kanilang tatahakin sa Senior High”.

rangal sina Jerry G. Lazaro at Liberty D. Quirino.

Pinarangalan din sina Cristina F. Naval at Raides P. Torio para sa kanilang ika-tatlumpuong taon ng serbisyo, at sa ika-tatlumpu’t limang taon naman, sina Ajigida S. Abelende, Cernon P. Borromeo, Roberto O. Mamaradlo, at Evangeline A. Roque.

Mga batang journo, sumabak sa komprehensibong pagsasanay

Nagsagawa ng pagsasanay para sa mga batang mamamahayag

PISA - Friday, mas pinaigting

Sinimulan na ang paghahanda para sa darating na Programme For International Student Assessment (PISA) noong ika-8 ng Nobyembre taong panuruan. Isinasagawa tuwing araw ng Biyernes ng mga mag-aaral na may edad na 15 taong gulang na ginanap sa Library, Conference Room at Audio Visual Room (AVR) ng paaralan at tinawag na PISA-Friday.

Layunin nito na paigtingin ang kanilang komprehensibong pag-iisip sa tulong ng bawat guro kung saan nahati ang baitang sa anim na grupo na binubuo ng iba’t-ibang seksyon na may iba’t-ibang iskedyul.

Matatandaang pumangalawa ang Pilipinas noong 2022

sa may pinakamababang resulta sa PISA. Ipinapakita sa datos ang bilang ng mga nakapasa sa mga asignaturang Matematika, Pagbasa, at Agham, kung saan nakapagtala ang Matematika ng 355, Pagbasa ng 347, at Agham ng 356.

Ito ang batayan upang masukat ang kakayahan ng mga estudyante pagdating sa mga paksang may kinalaman sa Agham, Matematika at Ingles.

Magtatagal ang paghahandang ito hanggang Pebrero 21, 2025, upang mabigyan ng sapat na panahon ang mga mag-aaral para sa nalalapit na PISA na nakatakda sa susunod na taon.

Dream It, Be It: Tungo sa pangarap

Dinaluhan ng mga magaaral na babae ang “Dream It, Be It” career planning seminar na isinagawa ng Soroptimist International of Ortigas and Environs noong Nobyembre 08, 2024, sa Audio Visual Room ng paaralan.

Gabayan ang mga kabataang babae sa pagpaplano ang layunin ng kanilang karera at mga hakbang tungo sa tamang landas na kanilang tatahakin.

Tinalakay sa nasabing seminar ang mga estratehiya at mahahalagang aspeto sa pagpaplano, kabilang ang mga kasanayan sa paggawa ng mga layunin at pagpapahalaga sa edukasyon

Pagkatapos ng nasabing mga proyekto, tinatayang 100% sa mga dumalo ng AKAP ang ngayon nang nakakapagbasa ng Filipino at 96% naman sa English.

Inaasahan na sa pam-

sa Lungsod ng San Juan mula

ika-29 ng Oktubre hanggang

ika-9 ng Nobyembre kasalukuyang taon ang pangunahing layunin nito ay paunlarin ang kanilang kasanayan sa pamamahayag.

Kaugnay nito ay maihanda ang mga mag-aaral para sa nalalapit na Division Schools Press Conference (DSPC).

Pinangunahan nina Gng. Marnelli, Bautista Education Program Supervisor ng english, Gng. Eulafel pascual Education Program Supervisor ng filipino, ang pag oorganisa ng programa para sa mga batang journ. Sinisigurado naman nina G. Josefino Pogoy,

Curriculum Implementation Division Chief (CID) at DR. Margarito B. Materum, Schools Division Superintendent (SDS) na maayos ang kabuuang gawain

Sa unang bahagi ng pagsasanay na ginanap noong Oktubre 29 hanggang Nobyembre 5, 2024, kung saan tinalakay ang iba’t ibang kategorya ng campus journalism.

Pinangunahan ni G. Aram Lascano ang pagkuha ng larawan, habang si G. John P. Magno ang nagturo ng pagsulat ng balita, si G. Humphrey Soriano ang nangasiwa sa pagsulat ng agham, at si G. Dave Ventura naman sa pagsulat ng kolum. Pinamunuan naman ni Gng. Imelda C. Ferrer ang cartooning, at

si Gng. Alexandrea Cabaltica ang nagturo sa pagwawasto ng sipi.

Samantala, ang mga cartoonist ay nagpakitang gilas sa pagguhit ng iba’t ibang larawan, habang ang mga kalahok sa pagwawasto ng sipi ay nagsanay sa tamang paggamit ng American Psychological Association (APA) format at paggawa ng ulo ng balita.

Noong Nobyembre 6-9 2024, isinagawa naman ang pagsasanay para sa online publishing, collaborative publishing, TV broadcasting, at radio broadcasting. Ang mga kalahok ay nakinig sa isang presscon video, nagsulat ng balita, at gumawa ng layout.

na makakatulong sa kanilang tagumpay sa hinaharap.

Naghanda rin sila ng mga aktibidad para sa mga estudyante tulad ng pagkuha ng mga litrato sa magasin na inilalarawan ang kinabukasan na gusto nilang makamit, paggawa ng liham sa taong hinahangaan, liham sa sarili at iba pa.

Sa mga gawain na ito, ipinakita rin ang kahalagahan ng pagkakaroon ng suporta mula sa pamilya, guro, at komunidad upang magtagumpay sa mga magandang layunin.

Hindi lamang nakatuon sa mga estudyante ng paaralan ang programa, kundi layunin din na makapagbigay gabay sa mas malawak na komunidad.

amagitan ng pagpatuloy sa pagsasagawa ng dalawang proyektong ito bawat taon at pakikipagtulungan sa iba pang mga guro at estudyante ay patuloy din na magtatagumpay ito.

Child Rights at Online Safety Caravan, Isinulong sa SJNHS

Isinulong ang programang Child Rights and Online Safety Caravan 2024, nitong ika-11 ng Disyembre sa Conference Room ng paaralan na nilahukan ng mga magaaral sa paaralan.

Pinangunahan ito ng mga miyembro mula sa Council For Developing For Children, sa pamumuno ng kanilang lider na si Bb. Roana Cathrice Cabalonga, kasama sina, Apriel Niña Perucho, Zaena Saripada, RSW, G. Meanard Ilagan at Atty. Karen Gina Dupra.

Sinimulan ang programa sa pagdidiskusyon

Mula sa SUNOG P.1

Dagdag pa niya, wala silang naisalbang gamit dahil naging abo ang lahat. “Ang tanging naisalba ko lamang ay ang aking bag at ang suot kong uniform dahil nasa paaralan ako noong mga oras na iyon”, ani niya.

ni Ms. Perucho tungkol sa karapatan ng mga kabataan na sinundan naman ni Ms. Saripada, na nagturo tungkol sa Learning Session on Orientation on Online Sexual Abuse or Exploitation of Children (OSAEC) and Child Sexual Abuse or Exploitation Materials (CSAEM) at Ms. Cabalonga, para sa Council for the Welfare of Children (CWC).

Nagkaroon din ng open forum kasama si Atty. Dupra, kung saan binigyan ang mga mag-aaral ng pagkakataon na magtanong ukol sa mga batas na nais nilang malaman sa

isinagawang programa.

Nagbigay ng mensahe si Usec. Angelo M. Tapales, Executive Director ng CWC, “Salamat sa lahat na nagturo at tumulong upang magtagumpay ang programa”.

Napagtagumpayan ito sa tulong ng pag-oorganisa ng Departamento ng Araling Panlipunan sa pangunguna ni G. Roberto O. Mamaradlo, Head Teacher III ng departamento, John Joseph A. Manuel, Roel A. Sabuco, Gng. Diana S. Magmanlac, at Bb. Cyril L. Salvadora.

Tumagal ng halos isang oras bago tuluyang naapula ang apoy, at idineklara itong kontrolado ng mga bumbero bandang alas-singko ng hapon.

Tinatayang 45 hanggang 47 pamilya ang naapektuhan ng insidente.

Agad namang dinala ang mga apektadong pamilya sa San Juan Gym, kung saan sila nabigyan ng cash assistance at grocery packs mula sa pamahalaang lungsod ng San Juan.

na mula sa Technical-Vocational and Livelihood Senior High School (TVL) at Vanica Joy Balidoy mula sa Pinaglabanan Elementary School (PES). Sa kabuuan ay may 118 na guro mula sa National Capital Region (NCR) ang pumasa sa NQESH ngayong taon.

Ibinahagi ni G. Bercasio na ang kasalukuyang master teacher II ng paaralan. Isinabing ang punong guro na si G. Lloyd Tulaylay, ang naging dahilan niya upang subukan ang pagsusulit. “Siya ang nagtulak sa akin upang magtiwala sa sarili ko,” aniya.

Bilang payo sa mga guro na nais mag-take ng NQESH, sinabi ni G. Bercasio na mahalaga ang paghahanda. “Maglaan ng sapat na oras sa pag-aaral at maniwala sa inyong kakayahan. Ang tagumpay ay para sa mga handang magpursige,” dagdag niya.

Kaugnay nito ginawaran ng rehiyon ang mga pumasa ng sertipiko ng pagkilala noong Nobyembre 22 2024, na ginanap sa Quezon City Science High School, sa Quezon City.

Mula sa PAPUTOK P.1

Nagpahayag din ng pagkabahala ang mga kapwa estudyante. “Bakit sa paaralan pa ito ginagawa? Ang paaralan ay para sa pag-aaral kaya dapat ang mga ganitong bagay ay hindi dito ginagawa. Ang masasabi lang namin ay iwasan ang mga ganitong gawain dahil maraming naaabala”, saad ng isang mag-aaral.Dagdag pa ng isa, “Muntik na kaming tamaan at nakakagalit dahil hindi namin alam ang dahilan ng pagpapaputok nila”.

Agad namang tumugon ang mga guro at pamunuan ng paaralan upang tiyakin ang kaligtasan ng lahat. Nagsagawa rin sila ng imbestigasyon upang matukoy kung paano naipasok ang paputok sa paaralan at kung anong hakbang ang ipapataw sa mga pinaghihinalaang sangkot.

San Juan, ipinagdiwang ang World Teachers Day

“Fellow teachers, you have proven time and time that no challenge will stop you from nurturing children for a great future ahead”, said ni Schools Division Superintendent Dr. Margarito B. Materum.

Layunin ng programa na ipakita ang pagpapahalaga sa kontribusyon ng mga guro sa lipunan at ang kanilang dedikasyon sa paghubog ng kinabukasan ng mga kabataan.

Ipinagdiwang ang araw ng mga kaguruan mula sa Lungsod ng San Juan na ginanap noong Oktubre 4 taong kasalukuyan,

sa San Juan Gymnasium, na may temang “A Million Thanks for a Million Smiles”.

Dinaluhan din ito ng mga opisyales ng LGU. Kabilang dito ang bise alkalde na si Angelo Agcaoili kasama si Congresswoman, Atty. Ysabel Maria J. Zamora at alkalde Francis Javier Zamora, na nagbigay mensahe at puri sa mga kaguruan, “Pasasalamat sa inyong pagmamahal at dedikasyon sa pagtuturo sa ating mga kabataan. Ang susi ng kinabukasan ay ang mga guro”, saad nito.

“Saludo po ang CID sa inyong ipinamalas na kakayahan sa ating isinagawang Division Festival of Talents noong nakaraan. Congratulations, lalong-lalo na sa ating mga magulang,” saad ni CID Chief Dr. Josefino C. Pogoy Jr.

Noong Disyembre 9, 2024, pinarangalan ang mga mag-aaral na nagpakita ng kanilang talento sa Division Festival of Talents (DFOT), na may temang “Galing, Talino, at Husay ng mga Batang Makabansa sa Diwa ng Matatag na Adhika.”

Sa patimpalak na ito, ang bawat paaralan sa Dibisyon ng San Juan ay nag-

pakitang-gilas sa iba’t ibang larangan.

Ipinamalas ng San Juan National High School (SJNHS) ang kanilang husay, na nagresulta sa pagkapanalo sa iba’t ibang kategorya.

Humakot sila ng unang parangal sa Dressmaking, Jazz Chant, Reader’s Theater, Sulat-Bigkas Talumpati, STEMazing, at Likhawitan.

Kaugnay nito, ang mga nagwagi sa DFOT ay pasok na sa darating na Regional Festival of Talents (RFOT), kung saan makakalaban nila ang mga paaralan mula sa iba’t ibang rehiyon.

R.A. 11313: Proteksyon kontra bastos

Nagkaroon ng talakayan tungkol sa Safe Spaces Act (R.A 11313) o Bawal Bastos Law sa loob ng Audio Visual Room (AVR) ang paaralan noong Miyerkules, Nobyembre 21, taong kasalukuyan.

Upang maisagawa ito, nakipagtulungan ang Rotary Club of San Juan Del Monte sa SJNHS Math Club at Supreme Secondary Learners Government. Tinalakay ni Atty. Mark Joseph Hingpes, isang rotarian ng Rotary Club of San Juan Del Monte, ang mga kaalamang nakakubli sa nasabing batas at mga maaaring gawin kapag nakaranas ng sekswal na panghahalay ang

isang indibidwal.

Nakasaad sa Section 33, Article 7 ng R.A. 11313 na kinakailangan maituro ng bawat paaralan ang mga probisyon ng batas sa kanilang mga mag-aaral at kung paano sila makakapagsumbong ng kaso ng pampublikong lugar at online na sexual harassment na nakatuon laban sa kanila.

Ayon kay Gng. Roanne Sotelo, Teacher III sa Math, magandang unang hakbang na malaman ng mga guro at mag-aaral ang nilalaman ng batas dahil sa bago pa lang ito. “Umaasa ako ng mas masidhi pang information drive ang maganap” dagdag niya pa.

SJNHS: Ipinakita ang kahandaan sa lindol

Pinakita ng San Juan National High School ang kanilang kahandaan sa lindol na ginanap noong Nobyembre 14, alas-2 ng hapon, na kinabibilangan ng mga mag-aaral mula sa ika-8 at ika-9 na baitang.

Layunin ng gawain na ito ay palakasin ang kahandaan at kamalayan ng mga Pilipino tungkol sa mga dapat gawin bago, habang, at pagkatapos ng lindol. Isinasagawa ito tuwing unang linggo ng buwan.

Ang hakbang na ito ay alinsunod sa DepEd Order No.53, s. 2022, na nagtatakda na ang lahat ng pampublikong paaralan ay nagsagawa ng earthquake at fire drills tuwing unang linggo at ikatlong linggo ng bawat buwan.

Pinapatunog ang alarma bilang hudyat ng paparating na lindol, habang ang mga estudyante ay nagsusuot ng protective helmet.

Pagkatapos nilang gawin ito nagsimula mag Duck, cover, and hold pinakita nila ang kanilang aksyon at kahandaan sa panahon ng sakuna.

Ayon sa guro na si Gng. Vanessa Andal mula sa ika-9 na baitang, “Organized dahil sa classroom lang ito ginawa at lahat ng estudyante ay lumahok ng may kaayusan. Hindi katulad kapag lumabas ang students para sa earthquake drill magulo, mabagal silang kumilos at di seryoso”, pahayag na tungkol sa isinagawa na earthquake drill ng paaralan.

Ayon din sa School Disaster Risk Reduction Management Office na si G. John Joseph Manuel, “Sinisigurado namin na ang bawat silid-aralan ay naikot namin upang malaman kung ano ang kalagayan bukod dito ay nagdidikit ng mga direksyon na susundin ng mga evacuees”.

DepEd, Ayoko na!

“Ayoko na,” ito ang karaniwang tugon ng mga estudyante na nahihirapan sa mga karagdagang gawain tuwing Sabado, bilang kapalit sa mga araw na walang klase dulot ng mga kalamidad. Ang mga gawain na ipinapagawa ng mga guro, ay nagsisilbing remedial classes upang matulungan ang mga mag-aaral na makahabol at makasabay sa mga aralin.

Ayon sa DepEd Order No. 109, s. 2009, ang mga re-

medial classes ay ipinapatupad upang matugunan ang mga naantalang klase dulot ng mga kalamidad. Isang halimbawa ng kalamidad na nagdulot ng pagkansela ng klase ay ang

Severe Tropical Storm Kristine noong Oktubre 2024, na nagtagal ng 10 araw at nagresulta sa pagsuspinde ng klase sa 37,375 na paaralan, at kung saan apektado ang mahigit 19 milyong estudyante sa buong bansa.

Nagpahayag ng pagkabahala ang bagong DepEd

Secretary na si Sonny Angara patungkol sa madalas na pagsuspinde ng klase at ang epekto nito sa edukasyon. Ayon sa kanya, kinakailangang magsagawa ng pagsusuri sa mga araw ng pagkansela ng klase at tiyakin na ang mga estudyante ay patuloy na matututo kahit na sila ay nasa bahay.

Gayunpaman, ang desisyon kung magpapatuloy ang remedial classes ay ipinaubaya sa mga punong guro ng bawat

LIHAM PARA SA PATNUGUTAN

Para sa Patnugutan

Sabi po nila kumakain daw po ng oras ang pagsali sa journ, totoo po ba ito?

Josh Yucson 10-Mabini

Para sayo kaibigang Josh

- Sa aking pananaw, nakakaubos talaga ng oras ang pagsali sa journ dahil kailangan maglaan ng mahabang oras sa paggawa ng mga article at pagtapos ng dyaryo lalo na sa pag-ensayo para sa mga paparating na mga contest.

Para sa Patnugutan

Minsan po ba nakakaramdam kayo ng pressure sa paggawa ng mga articles?

Zaren Xiel Aglipay 8-Diamond

Para sayo kaibigang Zaren

- Para sa amin kapatid, opo. Nakakaramdam kami ng pressure pagdating sa paggawa ng mga articles dahil marami ang kinakailangan na gawin at maraming proseso pa ang dapat madaanan bago ito ma-approve. : https://www.facebook.com/ang.sagisag.7 : 188 Dr.P.A.Narciso St., Barangay Corazon, San Juan City, Manila, Metro Manila

paaralan.

Bagamat may magandang layunin ang DepEd na matulungan ang mga estudyante, para sa marami, ang mga karagdagang gawain ay nagiging isang pasanin, lalo na sa panahon ng sunod-sunod na kalamidad. Ang labis na pressure ay nagdudulot ng stress at pagkabahala sa mga kabataan, na nagiging sanhi ng pagkawala ng pokus sa pagaaral.

Ang tagumpay ng sistema ng remedial classes ay nakasalalay sa tamang pagpaplano at implementasyon. Mahalaga na ang mga guro ay may sapat na kasanayan at kagamitan upang maiparating ang mga aralin nang epektibo. Dapat ding magbigay ang DepEd ng komprehensibong gabay at suporta upang

matulungan ang mga guro at estudyante sa proseso ng pagkatuto.

Bukod dito, ang paglahok ng mga magulang ay kinakailangan din sa prosesong ito.

Ang pagtuturo sa kanila sa kahalagahan at kung paano nila matutulungan ang kanilang mga anak ay maaaring higit sa lahat tungkol sa paghihikayat ng suporta sa tahanan. Sa pagtutulungan ng mga tagapagturo, at mag-aaral, ang mga ito ay maaaring maging isang makapangyarihang kakayahan upang mapahusay ang mga karanasan sa pag-aaral. Ang edukasyon ay susi sa tagumpay at pag-unlad ng mga kabataan, kaya’t nararapat lamang na ito ay pahalagahan at protektahan.

Sa huli, dapat tayo’y magkaisa para sa magandang hinaharap na hinahangad ng bawat isa para sa pangkalahatang kalagayan na makakatulong upang mapaganda ang sistema ng edukasyon at mapaunlad ang ekonomiya ng isang bansa. Ang aktibong partisipasyon ng bawat sektor ay magbibigay daan sa mas magaan at matagumpay na edukasyon sa hinaharap.

KURO-KURO NI PICORRO

Ni Ma. Ashanti Nicole S. Picorro

Pangarap lang kita pero sobra ka na!

Ilang kabataan pa ba ang kailangang magutom sa klase dahil sa mga gintong presyong nasa kantina? Akala ko ba isa sa mga prayoridad ng bawat eskwelahan ang kalusugan ng kabataan? Bakit tila isa pa ito sa mga dahilan kung bakit kami nahihirapan?

konsumer sa pamamagitan ng pagtatag ng mga presyo.

Ayon sa mga nagtitinda sa labas katulad ng siomai rice ay nagkakahalaga ang kanilang tinda ng 30 Php na

as na ang presyo ng bilihin.

Kaugnay nitong nakaraang buwan ay patuloy ang pagsagupa ng mga natural na kalamidad katulad ng bagyo at lindol na nagdudulot ng

ay ang pagpapakilala ng mas mahigpit na regulasyon sa pricing ng mga produkto sa kantina.

Katulad ko na isang mag-aaral, nakikita ko ang

Kaya’t ang ibang estudyante ay pinipili na lamang bumili sa labas kung saan ang presyo ay pasok sa kanilang badyet.

“Hanggang pangarap na lang ba talaga na makamit itong mga presyong ito?”

Tandaan natin na nagbigay babala ang Department of Trade and Industry (DTI) patungkol sa pagbibigay at paglalahad ng mga hindi makatarungang presyo sa mga bilihin na nasa ilalim ng Price Act o R.A. 7581 na may layuning magbigay proteksyon sa mga

mayroon ng apat na pirasong siomai. Samantala, sa amin ay nagkakahalaga ito ng 30 Php ngunit tatlong piraso ang siomai at kakaunti pa ang kanin nito.

Itinataas ang presyo ng mga tinda dahil din sa tumata-

Npagkasira ng mga istruktura at mga pamumuhay ng mga tao na nagiging sanhi ng pagtaas ng mga presyo ng bilihin.

Kabilang sa mga rekomendasyon upang masolusyunan ang isyung ito

pagtiis ng gutom ng aking mga kapwa estudyante sa kadahilanang hindi pasok sa kanilang badyet ang presyo ng mga pagkain sa kantina na nagreresulta ng low performance sa klase.

Hindi lamang nagiging pangunahing pinagkukunan ng pagkain ang kantina para sa mga estudyante, kundi pati na rin ang mga pagkakataon na palakasin ang kalusugan. Subalit, sa kabila ng kanilang mahalagang papel, ito ay nagiging isyu na hindi maikakaila ng mga estudyante.

Mahaba ang dila dahil maraming dada

ararapat pa ba na payagan ang mga ganitong pagdiwang sa isang tradisyon? Akala ko ba ay hindi ito makakaperwisyo sa mga tao? Dapat pa bang ipagpatuloy ang ganitong uri ng selebrasyon?

Nitong nakaraang Hunyo 24, 2024 ay ipinagdiwang ang pista ng San Juan sa paraan ng pakikipagbasaan kung saan marami ang nakilahok upang makipista.

May isang lalaki ang nakitaan na nambabasa ng rider gamit ang kaniyang water gun at nakalabas pa ang dila nito. Maraming netizen ang

nagalit dito noong kumalat ito kaya’t binansagan siyang “Boy Dila”, o mas kilala bilang Lexter Castro. Sunod sunod na ang mga pangbabash ng mga tao sa kaniya at sa lungsod. Sinampahan siya ng ilang mga kaso katulad ng unjust vexation, malicious mischief, at slander. Isinaad naman ni Mayor Francis Zamora sa isang Press Conference noong Hulyo 2,

2024 na walang nilabag na batas si Castro.

Kung ako tatanungin ninyo ay may mali talaga si Castro ngunit hindi naman

“Dapat pa bang ipagpatuloy ang ganitong uri ng pagdiwang sa isang fiesta?”

p’wedeng sa kaniya idinidiin lahat ng nangyari noong fiesta. Alalahanin natin na maraming nambasa noon na mas masahol pa sa ginawa ni Castro, kaya bakit siya lang ang sinasampa-

han ng mga ganitong kaso? May ibang tao pa na binubuksan ang mga sasakyan para lang mambasa at ang iba pa ay pumapasok sa loob ng mga jeep kung saan ay marami ang napeperwisyo. Sa parte pa lang na nagbibigay sila ng food delivery na hindi pa bayad sa bahay ni Castro ay mali na agad. Sunod sunod pa iyon at nagkakahalaga pa ng libo ang iba kung saan ay nilalabag nila ang Republic Act No. 4512 Section I na ang ibig sabihin; ito

ay ibabalik kapag posible sa taong nagdeposito nito ngunit hindi kinakailangang ipasa sa tatanggap.

Naiintindihan ko kung bakit sila nagagalit dahil nakakainit naman talaga ng ulo ang ganoong pagbabastos sa mga taong naghahanapbuhay lamang. Subalit, kung susuriin natin ang mga nangyari noong fiesta ay mas nakakarami pa ang nakagawa ng mas malala sa ginawa ni Castro na mas karapat-dapat sampahan ng kaso o bigyan ng penalty. Sa iyong pananaw, dapat pa bang ipagpatuloy ang ganitong uri ng pagdiwang sa isang fiesta?

HANGArin AKO SAYO

Ni Marcus James D.V Perlas

Matatag sa matinding pagsubok

Ramdam natin ang mabilisang pagbabago sa bansa sa mga nagdaan na mga taon. Kasabay nito ang pagpapatupad ng panibagong kurikulum na “Matatag Curriculum”. Nagsisimula ito sa Ikapitong baitang ngayong taon.

Kumpara sa dating “K-12 curriculum” na nakasentro ang kakayahan ng mga mag-aaral ay ang bagong kurikulum na nakasentro sa komprehensibo at kritikal na pag iisip ng mga mag-aaral. Isang maganda at pagbabago na makakatulong sa bansa at

sa mga guro ang inaasahan.

Pareho ng konsepto na pagbibigay ng mataas na kalidad ng edukasyon at sa agos ng global na estado na tayo’y makasabay.

Kabataan ang sumasabay sa agos ng pagbabago. Daig pa ang mga empleyado na nagtatra- baho.

Sobra sa walong oras na pag- aaral ang aming nararana- san.

Tila malaking kawalan ng oras para sa mga estudy-

ante upang gumawa ng iba pang bagay. Sa dalawang araw ng kanilang pahinga ay may kasama pang isipin na gawain na dapat

ipa-

sa.

Sobrang pagod ang kapalit sa mga nais namin na marka.

Sabay-sabay na pagbibigay ng mga gawain, marami sa amin ay nawawalan na rin ng gasolina magpatuloy.

Mental health ng kabataan ay apektado. Sa mas mahabang araw ng pasok, karamihan na rin sa amin ay sumusuko. Dagdag na suporta mula sa pamilya para sa mga estudyante tulad ko.

Epekto ay malaking hadlang para sa mga magaaral. Kami ang pag-asa ng bayan at dapat hindi kami pabayaan. Ngayon ay puro pagbabago ngunit resulta ay hindi nagbabago.

Boses namin ay makatarungang rebisyon para sa mga mag-aaral. Epektibong sistema para sa ikabubuti ng nakararami na sumasang-ayon din sa aming karapatan at kailangan. Kami’y bigyang pansin at dinggin sa mga oras na amin ito na kailangan.

Ang kailangan namin ay ang sistema ng pagbabagong hindi nakakaantala sa pansariling oras naming mga mag-aaral at kaguruan. Sistemang may pangil at hindi basta lang ipinatupad. Sistema na mabisa para sa lahat ng pag-unlad.

Ang Pilipinas ay isa sa mga bansang madalas makaranas ng bagyo at matinding pagbaha na nagdudulot ng malaking pinsala sa imprastraktura, kabuhayan, at kaligtasan ng mga mamamayan. Sa pagsisikap ng pamahalaan na tugunan ang problemang ito, inilunsad ang iba’t ibang proyekto sa ilalim ng Flood Control Program.

Ayon sa naiulat ng Department Of Public Works and Highways (DPWH) mahigit 5,000 flood control projects ang isinagawa sa buong bansa habang. “Nakumpleto na natin ang mahigit 5,500-plus flood control progress mula Hulyo 2022 hanggang Mayo 2024, habang mayroon tayong 5,000-plus pa na patuloy

NKATOTO-HANAN

Ni Kimberly G. Belen

Flood Control: Tulong o Perwisyo?

ngayon,” ani ni Cathy Cabral, DPWH Undersecretary.

Sinabi pa ni Cabral na bagama’t hindi pa naganap ang kamakailan na napakalaking pag-ulan na dala ng Super

isang tunay na tulong o isang perwisyo lamang? Marami sa mga mamamayan ang nagsasabing malaking tulong ito dahil napapababa nito ang panganib ng pagbaha, lalo na sa mga urbanisadong

matagal na konstruksyon, maling lokasyon, at kakulangan sa epektibong implementasyon ay nagdudulot ng dagdag na problema sa trapiko at kabuhayan ng mga residente sa mga apektadong lugar. Kasa-

“Ang oras para sa pagkilos ay ngayon; utang natin sa mga susunod na henerasyon na lumikha ng mga nababanat na kapaligiran na may kakayahang makayanan ang mga unos ng pagbabago”.

Typhoon Carina at habagat (monsoon rains), ang National Capital Region (NCR) at marami pang ibang bahagi ng bansa ay maaaring makaranas ng mas malala kung hindi dahil sa mga flood control projects ng gobyerno.

Ngunit ang tanong ang pagsasagawa ba ng mga ito ay

Iboto ang totoo

alalapit na muli ang panahon ng halalan, isang mahalagang yugto kung saan ang kapangyarihan ng pagboto ay nasa ating mga kamay at desisyon. Ang tanong, Nakapili ka na ba ng nararapat mong iboto? Sino ang lider na tunay na handang mamuno at kayang gampanan ang kanyang trabaho na handang maglingkod ng walang kapalit mula sa bayan?

Ang bawat boto ay may bigat at halaga dahil ito ang humuhubog sa kinabukasan ng ating bayan. Ang pagboto ay hindi dapat ginagawa ng pabigla-bigla o padalos-dalos. Kung nais nating masilayan ang isang maayos at progresibong pamahalaan, kailangan nating pumili ng lider na may prinsipyo, integridad, at malasakit.

opisyal sa panahon ng krisis. Iwasan ang pagiging alipin ng panandaliang biyaya tulad ng pera o kasikatan ng kandidato na ginagamit upang makakuha ng boto na hindi naman malinis ang pinanggalingan. Ang ating boto ay hindi dapat mabili–ito’y isang sagradong karapatan na dapat ating gamitin sa tama ng may kaagapay ng dignidad at konsensya.

“Gawin nating makabuluhan ang halalan— isang hakbang tungo sa mas maliwanag na kinabukasan”.

Panahon na upang maging edukado at mapanuri sa bawat tao na ating iboboto. Alamin ang plataporma, kakayahan, at kredibilidad ng mga kandidato na tatakbo. Piliin ang taong may kakayahang mamuno nang may malasakit at may tunay na hangaring maglingkod.

Nararapat itong gawin nang may malalim na pag-iisip, puso, at kaalaman. Sa ating pagboto, dapat isaalang-alang ang interes ng inang bayan. Huwag nating ulitin ang mga pagkakamali na ginawa sa nakaraan—mga desisyong humantong sa pagkadapa ng ating bansa at kawalang-pakialam ng mga

Ang hinaharap ng ating bayan ay nakasalalay sa ating desisyon at mga gawi. Kaya’t bumoto tayo ng may karunungan at pagmamahal sa bayan at sa ating sarili. Sa ating mga kamay nakasalalay ang pagbabago na hinahangad. Gawin nating makabuluhan ang halalan—isang hakbang tungo sa mas maliwanag at maayos na kinabukasan na tayo rin ang makikinabang.

lugar. Ang mga imprastraktura tulad ng pumping stations, floodways, at drainage systems ay makakatulong upang mabawasan ang epekto ng masamang panahon.

Sa kabila ng mga ito may iilan ding nagsasabi na isang perwisyo ang dulot ng mga proyektong ito. Ang

bay nito, may mga parte pa rin sa bansa na madaling bahain kahit na ang ulan ay mahina.

Kaya mahalagang lapitan ang pagkontrol sa baha hindi lamang bilang isang reaktibong panukala kundi bilang isang aktibong pangako sa kaligtasan at pagpapanatili. Ang pag-uusap ay dapat lumi-

pat mula sa pagtugon lamang sa mga sakuna tungo sa pagpigil sa mga ito, na kinikilala ang kalusugan ng ating mga komunidad at ecosystem ay magkaugnay.

Sa huli, ang pagtugon natin sa mga hamon ng pagbaha ay nangangailangan ng komprehensibong diskarte na nagsasama ng imprastraktura, at pakikilahok sa komunidad. Ito ay hindi lamang tungkol sa pagprotekta sa ating sarili mula sa mga baha, ngunit tungkol sa pagpapaunlad ng kultura ng pagiging handa.

Ang oras para sa pagkilos ay ngayon; utang natin sa mga susunod na henerasyon na lumikha ng mga nababanat na kapaligiran na may kakayahang makayanan ang mga unos ng pagbabago.

Tanong ko, Tugon mo

Mga KATOTO, ating pulsohan ang mga usapin sa ating paligid at bigyang pansin ang mga opinyon ng marami sa mga ganitong usapin kung saan naghanda kami ng mga katanungan para sa mga mag-aaral mula sa SJNHS.

Ano ang opinyon mo sa pagsasagawa ng Make-Up Classes?

Randall Bautista Grade 9- Narra

Supplemental siya sa pagtuturo para mapunan ang mga klaseng naantala, ngunit naaantala ang pahinga hindi lang ng estudyante kundi ng mga guro

Czedrick Estolloso Grade 10-Paterno

I think waste of time siya kasi di naman ginagawa ng mga students ang pinapagawa nila, especially dahil kahit bumagyo man may mga asynchronous classes pa rin pero as a outside standpoint maayos naman siya kasi ma-inormalize ulit ang school year schedule

Sang-ayon ka ba sa pag-kansela ng sembreak?

Aeschelle Sampaga Grade 9-Narra

“Hindi, dahil deserve ng mga mag-aaral ng pahinga mula sa napakarami at wala nilang katapusan na aktibidad”

Lara Victoria Guevarra Grade 10- Rizal hindi, kasi hindi lang siya nakakaapekto sa pahinga ng students kundi maging sa teachers

Ano ang mensahe mo sa ating mga kaguruan?

Charnie Jane Roca Grade 8- Pearl

“Nagpapasalamat ako sa hirap at efforts na binibigay nila para maturuan kami ng mga bagay na hindi namin alam pa”

Carl Justin Estor Grade 8- Onyx

“Nagpapasalamat ako sa mga guro natin dahil suportado sila sa mga estudyante rito sa paaralan”.

Ano ang masasabi mo sa mga pagkain sa ating kantina?

Precious Lara Reputola Grade 9- Yakal

“Okay naman ang mga presyo at lasa ng mga pagkain nila at abot kaya”

Kaye Andres Grade 10-Rizal

“Ang masasabi ko po ay okay lang yung presyo, student friendly, pero pagdating sa gulay medyo may kamahalan lang”

KRITIKO

Ni Michelline Jayann R. Abudanza

Bayan kong Iniwanan

“Mahal kita.” Dalawang simpleng salita, ngunit sa likod nito, isang malaking sakripisyo ang nagkukubli. Hanggang kailan mo nga bang makakayang isakrispisyo ang dugot, pawis, buhay para lamang sa taong minamahal mo?

Habang pinapanood ko ang pelikula nina Alden Richards at Kathryn Bernardo na “Hello, Love, Goodbye” at “Hello, Love, Again” tila hindi lang pala ito basta nakaka-intriga at nakakakilig, kundi nagsisilbing salamin ng mapait na katotohanan. Ang karakter ni Joy na ginagampanan ni Kathryn, ay nagpapakita ng isang tunay na buhay—ang paghahanap ng mas magandang buhay sa ibang bansa.

SPara matustusan ang pangangailangan ng kaniyang pamilya, nagpasiya si Joy na magtrabaho sa ibang bansa—Hongkong, at Canada. Tila lahat na yata ng trabaho ay pinasukan niya—illegal man o hindi— para lamang mabuhay ang kanyang pamilya.

ating bayan’. Sa kanilang bawat laban, bawat pawis, pag-adjust sa bagong paniniwala at kultura ay kumikita ang ating bansa sa pamamagitan ng Gross Domestic

Habang ako’y nagsusuri—mas mataas na sahod, mas maayos na trabaho, at mas magandang kalidad ng buhay ang makikita sa ibang bansa.

“Paano na ang sinisinta nating bayan kung patuloy tayong magsisialisan? Hahayaan na nga lang ba ang bulok na sistema ng ating bansa?”

Ang kaniyang karakter ay tila nagpagising sa akin ng isang katotohanan. Ayon sa Philippine Statistics Authority, na inilabas netong Setyembre 13, 2024, 98.1% ng mga Pilipino ay pumiling magtrabaho sa ibang bansa.

Talaga namang masasabi ko talaga na ang mga OFW ay ang mga ‘bagong bayani ng

Product. Ang kanilang mga padala ay nagbibigay buhay ng maraming pamilya sa pilipinas.

Pero ano nga ba sa likod ng pader kung bakit sila nag aalisan? Bakit mas pinipili nilang iwanan ang sariling bayan?

Samantalang sa Pilipinas, ang minimum na sahod ay ₱645 para sa mga manggagawang hindi nagtatrabaho sa agrikultura sa pribadong sektor. Samantala, ang mga empleyado sa agrikultura, serbisyo, tingi, o pagmamanupaktura na may 15 o mas kaunting manggagawa ay tumatanggap lamang ng ₱608.

Ang kahirapan, kawalan ng oportunidad, korapsyon, kawalan ng seguridad, at kakulangan sa mga serbisyong publiko ay nagtutulak sa mga Pilipino na

umalis ng bansa. Ang unemployment rate ay nasa 3.9% noong Oktubre 2024. Ang korapsyon ay nagpapalala sa kahirapan at nagiging sanhi ng pagkawala ng tiwala ng mga tao sa gobyerno.

Tila nagpapakabuwaya pa, keysa isipin ang kapakanan ng mga mamamayan.

Tayo-tayo lang ang inaasahan ng ating bayan— may kakayahang magpabago sa takbo ng buhay. Kailangan na nating magising sa katotohanan at kumilos.

Kung kaya’t may isang katanungan na patuloy gumugulo sa aking isipan. Paano na ang sinisinta nating bayan kung patuloy tayong magsisialisan? Hahayaan na nga lang ba ang bulok na sistema ng ating bansa?

Kay bilis ng panahon

a mga nakalipas na termino ni dating Pangulong Rodrigo Roa Duterte, kapansin-pansin ang pagiging malapit niya sa China, partikular kay Pangulong Xi Jinping. Ang kanilang ugnayan ay tila hinangaan ng marami—sa larangan ng ekonomiya, oportunidad, reputasyon, at pamumuhunan. Ngunit, ang dating pagkakaibigan ay biglang napalitan ng pag-aalinlangan.

Naalala ko pa ang mga pagbisita ni Pangulong Duterte sa China, ang mga malalaking proyekto sa ilalim ng Belt and Road Initiative, at ang mga pag-uusap hinggil sa ekonomiya. Para bang isang panaginip na biglang nagising sa katotohanang kabaligtaran ng dating inaasahan.

Isang bayan nangangarap magkaroon ng bagong pagasa, sa mga nakaupo na nga lang nakatingala, tila pang mga aso’t pusa. Paano na nga ba ang pagbabago inaasam ng ating bansa?

Sa mga nakaraang eleksyon, ang malapit na ugnayan nina Pangulong Bongbong Marcos Jr. at Bise Presidente Sara Duterte ay nagbigay ng pag-asa

Sa mga usaping teritoryal, ang dating matalik na magkaibigan ay nagtalo. Nabulag ba sa kayamanan? Nagpadaig ba sa sariling kagustuhan? Umabot sa puntong tayo ay sinasaktan. Ang paggamit ng CCG (China Coast Guard) ng laser para ma-distract ang ating mga sundalo, ang pag-gamit ng tear gas, ang pananaksak sa ating inflatable boat, ang pagnanakaw ng mga armas at kagamitan, at ang pananakot sa ating mga mangingisda— lahat ng ito ay nagpapakita ng agresibong kilos ng China. Dagdag pa ang pagkawala ng

“Huwag

hinlalaki ng isang sundalong Pilipino.

Bakit ba patuloy na nagbubulag-bulagan ang Chi-

karaan?

na tayo magbulag-bulagan pa, tayo na ay gumawa ng aksyon—hahayaan na lang ba natin sayangin ang sakripisyo ng ating mga bayaning nag buhos ng buhay ipag-tanggol lang ang minamahal

na bayan?”

na? Maliwanag na ang West Philippine Sea (WPS) ay orihinal na pag-aari ng Pilipinas, ayon sa hatol noong Hulyo 12, 2016. Bakit tila nananatili pa rin silang nakatuon sa na-

May mga bulung-bulungan na ipinagkasundo umano ni dating Pangulong Duterte ang ating dagat. Ani niya pa ang WPS ay isang dagat lamang daw. Kung ganoon ano ang kanyang intensyon? Bakit niya isasakripisyo ang kapakanan ng karamihan para sa pansariling interes? Ano pa nga ba sa kanya ang pagiging pangulo kung isasakripisyo niya ang kapakanan ng bansa para mapanatili ang pagkakaibigan sa isang bansang tila mang-gagamit lang?

Pagitan ng dalawang trono

sa maraming Pilipino. Ang kanilang “Uniteam,” na puno ng mga pangako ng pagkakaisa at pagbabago, ay pumukaw ng atensyon ng taumbayan. Ngunit ang kanilang kampanya ay tila isa lamang maskara, isang paraan upang makapuwesto sa kanilang mga upuan.

Kamakailan lamang, binungad sa atin ng China ang isang dambuhalang barko, tila sinadya pa ngayong katatapos lang ng Bagong Taon, na namataan sa WPS malapit sa Capones Islands, Zambales. Isang malinaw na pagpapakita ng kanilang lakas at kapangyarihan.

Mula sa matalik na magkaibigan, ngayon tila ay nahaharap sa mapait na katotohanan. Huwag na tayo magbulag-bulagan pa, tayo na ay gumawa ng aksyon—hahayaan na lang ba natin sayangin ang sakripisyo ng ating mga bayaning nag buhos ng buhay ipag-tanggol lang ang minamahal na bayan?

Lahat pala ng aking nakita ay isa lamang pagmamanipula. Ang paulit-ulit

“Hanggang kailan pa ba ang ganitong hidwaan?”.

na pagbanggit ng “Uniteam” ay naging isang panlilinlang, isang maling pangako sa taumbayan.

Sa halip na sagutin ang mga katanungan tungkol sa paggamit ng pondo ng bayan,

tila pang mga batang gumagawa pa ng drama.

Kamakailan lamang, ang paglabas ng video ng Bise Presidente na nagbabanta sa buhay ng Pangulo ay nagpapakita ng isang malalim na hidwaan. Ito ay isang malaking kahihiyan sa ating bansa, isang pagsasayang ng tiwala, boto, at pag-asa ng mamamayan. Nagdagdag pa nga ng problema sa ating lipunan.

Ano na nga ba ang nangyayari sa ating bayan? Pagod na akong magbulag-bulagan. Hanggang kailan pa ba ang ganitong hidwaan? Imbis na maging simbolo ng pagkakaisa sa gitna ng mga pagsubok, tila pang gumagawa ng suliranin.

Kung kaya’t hindi na ako magtataka, kung ang ating bansa ay patuloy na mababalisa.

Usap Tayo, Kumusta ka?

Sa kasalukuyang panahon, marami na ang nagbabago sa atin, pisikal, emotional at iba pang aspeto sa ating katawan. Isa na rito ang pangkalusugang kaisipan. Ito ang siyang madalas nating napapabayaan, kahit na ito ang may malaking gampanin sa ating mga buhay.

Sa kabila ng pag-unlad ng ating teknolohiya at iba pang aspeto, marami ang nahaharap sa atin pagdating sa isyu ng kalusugang pangkaisipan, ngunit kadalasang hindi kayang ipahayag o hingan ng tulong na kinakailangan. Mahalaga ang pag-aalaga sa mga aspetong nakakaapekto rito para sa balanseng emosyonal, pisikal, at mental na kalusugan.

Narito ang ilan sa mga karaniwang problema sa Mental Health:

Anxiety DisorderIto ay nagdudulot sa atin ng takot, pangamba, at iba pang kondisyon na nakakaapekto sa ating paggawa sa paaralan, trabaho, maging sa bahay. Ito ay may iba’t-ibang uri tulad ng Generalized Anxiety Disorder (GAD), Panic Disorder, Social Anxiety Disorder, at iba pa.

Bipolar Disorder - Ito naman ang hindi pangkaraniwan o matinding pagbabago ng emosyon ng isang tao halimbawa na lang ang sobrang pagkagalit at pagkatuwa.

Binge Eating - Ang kawalan ng kontrol sa pag-

kain na kahit busog na ang isang tao patuloy pa rin ang kanyang pagkain hanggang sa siya ay hindi na komportable kadalasan dahil sa stress na kanilang nadarama.

Personality Disorder - Ang hindi pangkaraniwan at kakaibang pag-iisip at pag-uugali kabilang ang: Paranoid Personality Disorder, Schizoid Personality Disorder, at ang Schizotypal Personality Disorder.

Post-Traumatic Stress Disorder - Ito ay nabubuo ng isang tao matapos makaranas ng isang traumatic event na nakakapagdulot sa isang tao ng stress at pagkabahala. Ito rin ay makukuha dahil sa depresyon na naranasan sa pagkawala ng mahal sa buhay

Ngunit ‘wag mag-alala may iilan tayo na pwedeng magawa na makakatulong sa atin at sa iba upang pangalagaan at mabigyang solusyon ang ating nararamdaman. Isa na rito ay ang mga: Pag-ehersisyo - na makakatulong upang mabalanse ang ating pangangatawan habang atin itong sinasabayan ng tamang pagkain at sapat na tulog.

Bigyang oras ang pakikisalamuha - Bigyan ng oras ang sarili na makipag-usap sa mga mahal sa buhay tulad ng pamilya, guro, kaibigan, at maging pagkonsulta sa isang therapist na alam mo na makakatulong sa mga problemang kinakaharap at maramdaman hindi nag-iisa sa laban

Magpahinga - Magpahinga sa tamang oras o libangin ang sarili sa pagbabasa ng mga libro na makakatulong sa iyong pag-iisip.

Sa pagtanggap at pag-unawa natin sa mga pangyayari, maging sa mga taong nakakaranas ng ganitong kondisyon ay isang mahalagang kaisipan na makakatulong hindi lamang sa atin, maging upang magkaroon ng balanse na ekonomiya kung saan hindi mahihiya ang taong nakakaranas ng mga ito sa paglalahad ng kanilang tunay na nadarama. Pagkawala ng diskriminasyon sa mga taong na sa ganitong sitwasyon ay makakatulong din upang guminhawa ang ating kapaligiran at buksan ang ating mata’t isipan sa seryosong usapan tulad nito, at ang ganitong karamdaman ay walang pinipiling edad na kahit sino maaaring makaramdam. Dapat natin intindihin na hindi ‘inarte’ lang ang kanilang hinahaing kundi isang karamdaman na mahirap iwasan.

Sa bawat araw ay may oras tayo na kamustahin ang taong nasa iyong paligid sa simpleng “Kamusta Ka?”, malay mo kapatid, iyon na ang makatutulong upang mapagaan ang kanyang mabigat na karamdaman na pasan-pasan sa likuran. Tulungan natin ang ating sarili at ang bawat isa na makabangon sa ating mga paa ng walang panghuhusga at pagsisisi dahil sa bandang huli, tayo lang din ang kaagapay ng isa’t-isa.

Kuhang larawan ng: BusinessWorld (@bwordph) | Instagram

Tanggap Ka Namin, Maging Sino Ka Man

Girl, boy, bakla, tomboy?! Bes, hindi

kanila ngayon!

Ang LGBTQA ay inisyal na nagsasabing tumutukoy sa mga lesbian, gay, bisexual, transgender, intersex, queer/questioning, at asexual. Umusbong noong dekada 90 dahil pinag-usapan din ang impluwensiya ng international media at lokal na interpretasyon ng mga Pilipinong LGBT sa pag-unlad ng konsepto tungkol sa komunidad ng bansa.

Ang mga tao na parte ng LGBTQ+ sa Pilipinas ay karaniwang tinatanggap sa Filipino society, at ito ay niraranggo sa mga pinaka-gay-friendly na bansa sa Asya.

Simula pa man noon, nagpapatuloy na ang ilang diskriminasyon laban sa mapanghusgang lipunan. Ang mga LGBT ay may limitadong karapatan, na humahantong sa ilang aktibista na tukuyin ang kultura ng LGBT sa Pilipinas bilang “pinahintulutan, ngunit hindi tinatanggap.”

Sa kabila ng mga ito, ang mga LGBTQ+ sa Pilipinas ay sine-celebrate pa rin ang Pride Month sa buwan ng Hunyo. Ito ay ang oras para ipagdiwang at kilalanin sila bilang parte na ng komunidad sa buong mundo kabilang na ang Pilipinas. Kinagawian na ng mga Pilipinong kasali sa komunidad na daluhan ang nagaganap na Pride PH Festival sa Quezon Memorial Circle, Quezon City.

Sa mga ganitong makabagong pangyayari, ano talaga sa tingin mo ang iyong kasarian? Kung ano o kahit ano ka man, mahalaga ay matatanggap dito sa lipunan na ito.

Batas Vs Pambubulas

Isa ka ba sa na-bully? O isa ka sa naging bully? Akin nang ilahad sa inyo ang kahulugan ng pambubulas, ang iba’t ibang uri nito at batas na pumoprotekta laban dito.

Ang pambubulas o bullying ay ang paulit-ulit na pananakit o pang-aapi sa isang indibidwal na kinakakitaan ng paggamit ng dahas na mayroong limang uri.

Kasama rito ang pisikal na pambubulas tulad ng pananakit at pagtulak, pasalitang pambubulas gaya ng panunukso at pagmumura, at sosyal na pambubulas na layuning sirain ang reputasyon ng iba. Sa makabagong panahon, laganap din ang cyberbullying na gumagamit ng teknolohiya, tulad ng social media, upang hamakin o pahirapan ang isang tao. Ang huling uri ay sekswal, na tumutukoy sa mga sekswal na pahayag, panunukso, at pagbabanta laban sa isang tao.

Dahil sa mga ganitong pangyayari ay may isinakatuparang batas ang gobyerno ito ay ang RA 10627 o ang Anti-bullying Act of 2013 na may layuning maprotektahan ang bawat estudyante laban sa kahit anong uri ng pambubulas at hikayatin na magsumbong kung sino man ang nakakaranas nito.

Dapat tayong mag-ingat sa bawat salitang ating binibigkas upang maiwasan ang mga ganitong pangyayari na maaaring makasira sa pagkatao ng ating kapwa. Magkaisa tayong at ating hikayatin ang ating mga kapwa na makiisa tungo sa pagbabago ng ating paligid.

Salamin Salamin

mga BINIbining nagniningning

Ni Kimberly G. Belen

Salamin, salamin sa dingding, narinig mo na ba ang tinig na nagniningning at ang hataw na kayang magpahiyaw? Kung hindi pa, kilalanin ang grupong BINI—isang Pinoy pop girl group na bumihag sa puso ng marami, hindi lamang sa ganda at talento, kundi pati na rin sa kanilang mabuting hangarin.

Ang BINI na galing sa salitang Binibini ay binubuo ng walong kahanga-hangang kababaihan: Aiah, Colet, Maloi, Stacey, Gwen, Mikha, Sheena, at Jhoanna, na siya ring lider ng grupo.

Taong 2021 nang ipinakilala ang BINI sa mundo sa gitna ng pandemya. Sa kanilang debut single na “Da Coconut Nut”, sinundan ito ng mas malalim na mensahe ng kanilang kantang “Born To Win”—isang pahayag ng kanilang determinasyon na patuloy na lumaban sa kabila ng mga hamon.

Hindi madali ang kanilang simula. Sa kabila ng pagiging baguhan, nanatili silang matatag upang patunayan ang kanilang kakayahan at ipakita ang pagmamahal sa sining.

Pagsapit ng 2024, sumikat ang pangalan ng BINI dahil sa kanilang hit song na “Pantropiko”, isang masiglang kanta na nagpasimula ng dance challenges sa social media. Maging ang mga matatanda ay nakisayaw, patunay na ang musika nila ay para sa lahat.

Sunod dito ang kantang “Salamin Salamin”, isang awitin tungkol sa pag-ibig na tumagos sa damdamin ng marami. Ang liriko, kaya’t madali itong niyakap ng kanil-kasuotan ti. Ang

playful

na mga keychain at anik-anik na nagpapakita ng kanilang uniqueness. Naging inspirasyon ito sa mga kabataan na ipahayag ang kanilang estilo sa pamamagitan ng makulay na pananamit.

Hindi lang talento ang mayroon ang BINI—may puso rin sila para sa kapwa. Isang halimbawa nito ang kanilang donasyong nagkakahalaga ng isang milyong piso para sa mga nasalanta ng Bagyong Kristine noong Oktubre, mula sa kita ng kanilang matagumpay na BINI Grand Concert.

Ang BINI ay hindi lamang grupo ng mga talented performers kundi tunay na huwaran din ng kabutihan at kasiyahan. Sa kanilang ganda, talento, at malasakit, sila’y naging inspirasyon sa maraming Pilipino. Kaya naman, ang sigaw ng kanilang mga tagahanga: “Oh shux! Ito nga’y pag-ibig na para sa mga BINI-bini!”.

ng Henerasyon Alpha ay tumutukoy sa mga batang ipinanganak mula 2010 hanggang 2024, at sila ang kauna-unahang henerasyon na lumaki sa isang mundo na halos ganap na digital. Sa makabagong panahon, mabilis ang pag-usbong ng teknolohiya at mga aplikasyon, at ito rin ang nagiging pangunahing kabuhayan at libangan ng mga kabataan. Bago pa man ang pagsikat ng TikTok, Instagram, at YouTube, isang aplikasyon na tinatawag na Facebook ang unang nagbigay daan sa social media revolution noong 2004. Ngunit sa kasalukuyan, tila ang mga bata ng Gen Alpha ay nakatutok na sa mga bagong platform, at patuloy na nagbabago ang kanilang mga interes at wika, na ipinakikilala ang mga bagong slang at pag-uugali na tumutukoy sa kanilang henerasyon.

Skibidi, sigma, rizz: balbal ng bagong kabataan

Isa sa mga pinaka-kilalang aspeto ng Gen Alpha ay ang kanilang natatanging slang at termino. Halimbawa, ang “brain rot” ay isang termino na nagpapakita ng labis na pagkahumaling o adiksyon sa mga digital na mundo, na kadalasang nakikita sa mga kabataan na tumutok sa mga application tulad ng TikTok. Ang iba pang mga slang na ginagamit ng henerasyon ito ay ang “skibidi,” “sigma,” at “rizz.” Ang “skibidi” ay isang salitang kadalasang ginagamit bilang isang pagpapahayag ng hindi kanais-nais na bagay o pangyayari. Ang Isa sa mga halimbawa nito ay ang skibidi, na nangangahulugang masama. Ang sigma naman ay ginagamit upang ipahayag ang mabuti, “rizz” ay nangangahulugang karisma o ang likas na kagandahan ng isang tao na nakakaakit ng iba, na parang isang “charm” na mahirap labanan.

Pagkalantad sa Teknolohiya: Ang “Ipad Kids”

Ang mga batang kabilang sa Gen Alpha ay tinatawag ding mga “iPad Kids” dahil sa kanilang maagang pagkakalantad sa mga mobile device, tulad ng iPad at iba pang

LABUBU LABUBU

LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU

LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU LABUBU

Sa patuloy na pag-usbong ng mga bagong uso at koleksyon, isang bagong paborito ang sumikat—ang Labubu. Ang laruan na ito, na may kakaibang disenyo at kaakitakit na karakter, ay mabilis na nakahanap ng lugar sa puso ng mga kolektor at mga mahilig sa makukulay na bagay. Sa bawat bagong koleksyon, nadadagdagan ang kasikatan nito, patunay na ang mga simpleng laruan ay may kakayahang magdala ng saya at koneksyon sa mga tao.

Ang Labubu ay unang nilikha noong 2015 ng artistang si Kasing Lung na ipinanganak sa Hong Kong, bilang bahagi ng seryeng “The Monsters” ng Popmart. Naging usap-usapan ito sa social media nang ipakita ng sikat na K-pop idol na si Lisa ng BLACKPINK ang kanyang koleksyon ng Labubu. Ang isang post niya tungkol sa Labubu ay agad na nag-udyok ng pandaigdigang interes, lalo na sa mga tagahanga niyang BLINKs, dahilan upang tumaas ang

kasikatan nito sa iba’t ibang komunidad.

Ang Labubu ay kilala sa kaakit-akit ngunit nakakata kot na itsura nito—isang maliit na karakter na may malaki at may isang ngiti, na tila pinagsama ang in osente at nakakatin dig-balahibo.

Hindi lahat ay nahuhumaling sa Labubu. Habang ang karamihan, tulad ng mga tagahanga ni Lisa, ay nahihikayat ng kaibahan at sining ng laruan, may ilan ding hindi natutuwa dahil sa kakaibang itsura nito. Ang ilan ay

devices. Sa murang edad, natututo na silang mag-navigate ng mga aplikasyon, maglaro ng mga online games, at gumamit ng social media platforms. Habang may mga negatibong epekto na dulot ng labis na pag-depend sa teknolohiya, may mga benepisyo din ito, tulad ng pagpapadali sa kanilang pagkatuto at sa pagkatuklas ng kanilang talento. Pagkalibang sa Digital World: Roblox at Iba Pang Aplikasyon

Isang malaking bahagi ng buhay ng Gen Alpha ay ang paglalaro sa mga online platforms, tulad ng Roblox. Ang Roblox ay isang online game na nagbibigay sa mga bata ng pagkakataon na lumikha at maglaro ng iba’t ibang laro. Kabilang sa mga sikat na laro sa platform ay ang “Adopt Me,” “Blox Fruits,” at “Pet Simulator.” Sa Roblox, maaari ring bumili ng Robux, isang virtual na pera na ginagamit upang makabili ng mga skin, game passes, at iba pang mga items Katulad ng sa Mobile Legends (ML), maaaring bumili ng mga skin gamit ang na tinatawag na “Robux”, sa pamamagitan ng Robux, maaaring makabili ng iba’t ibang bagay tulad ng game pass at mga espesyal na skin. Ang paglalaro sa mga platform tulad ng Roblox ay nagbibigay ng pagkakataon sa mga bata na magtagumpay at kumita ng pera sa pamamagitan ng pagbebenta ng kanilang mga ingame items o kahit na ang kanilang sariling account.

Samakatuwid, ang Generation Alpha ay lubos na nakakaimpluwensya sa mga kabataan, na nagdudulot ng pagbabago sa kanilang kaugalian at istilo ng pamumuhay. Gayunpaman, ang mga kabataan ng Henerasyon Alpha ay may malaking potensyal na magtagumpay, lalo na sa mga larangan ng negosyo at personal na pag-unlad.

Sa pamamagitan ng digital na mundo, natutuklasan nila ang kanilang mga talento at natututo ng mga kasanayan na maaaring magbukas ng maraming oportunidad sa hinaharap. Dahil sa bilis ng takbo ng ating mundo, kinakailangan nating makibagay at sumabay sa mga pagbabagong ito upang hindi maiwan sa likuran.

LABUBU LABUBU LABUBU

HALIMAW

Ni Asha Nataniella Lopez

nagsasabing masyadong “nakakatakot” ang disenyo, na hindi raw angkop para sa lahat. Sa kabila nito, patuloy na dumarami ang mga tagasuporta nito, mula sa mga kolektor hanggang sa mga simpleng mahilig sa laruang may karakter at kwento.

Sa mga eskwelahan tulad ng San Juan National High School, makikita ang impluwensya ng Labubu. Ang mga keychain, bag charms, at collectible figures ay madalas na pinapakita ng mga mag-aaral, na tila bahagi na ng kanilang pagkakakilanlan. Ang mga usap-usapan tungkol sa “unboxing” ng mga blind box nito ay nagbibigay ng dagdag na aliw at koneksyon sa pagitan ng mga

estudyante at maging ng ilang guro.

Tara, Kape tayo!

Ikaw ba ay isang katulad ko na mahilig magkape? O hindi kaya mahilig tumambay at mag-aaral kasama ang mga kaibigan? Kung oo, may mga tambayan akong maaari mong puntahan sa Lungsod ng San Juan. Kamakailan, nagsagawa kami ng isang survey sa mga piling estudyante mula sa San Juan kung saan nila paboritong bumili ng kape at mag-aral.

Nangunguna sa listahan ang But First, Coffee, na nakakuha ng 46.7% na boto mula sa surbey. Matatagpuan ito sa Blumentritt Street, at kilala sa kanilang masarap na kape na pasok sa budget ng mga estudyanteng katulad ko. Bukod sa kape, maaliwalas at malamig ang kanilang lugar, kaya’t perfect ito para sa mga gustong magaral o magtambay.

Gayunpaman, mahalaga ring tandaan ang balanse sa pagitan ng kasiyahan at responsibilidad, lalo na para sa mga kabataan. Ang Labubu ay naging simbolo ng kasiyahan, ngunit hindi ito dapat maging hadlang sa mas mahahalagang bagay tulad ng pag-aaral.

Sa patuloy na paglaganap ng kasikatan ng Labubu, hindi maikakaila na bahagi na ito ng modernong pop culture. Ang koneksyon nito sa isang global icon tulad ni Lisa ay nagsilbing tulay upang maipakilala ito sa mas malawak na madla. Sa bawat pagbubukas ng blind box, hindi lamang bagong disenyo ng laruan ang natutuklasan—kundi pati na rin ang ligaya at pananabik na hatid nito sa mga kolektor at tagahanga.

Pangalawa ang Starbucks, na nakakuha ng 26.67% na boto mula sa mga estudyante. Kilala ito hindi lamang sa masarap nilang kape at mga tinapay, kundi pati na rin sa tahimik at malamig na ambiance, kaya’t mainam itong lugar para magtrabaho o magaral.

Sa pangatlo naman, ang Big Brew ay nakakuha ng 20% na boto. Pumatok ito sa mga estudyante dahil sa kanilang abot-kayang presyo na hindi lalampas sa isang daang piso. Nag-aalok sila ng iba’tibang variation ng kape na tiyak na magugustuhan ng mga mahilig sa kape.

Panghuli, ang Vitals na nakakuha ng 6.67 na porsyento, hindi lamang kape ang inihahain kundi pati na rin mga masasarap na tinapay na perfect ipares sa kanilang kape. Ang amoy ng kanilang lugar ay nakaka-relax, kaya’t mainam itong puntahan kapag naghahanap ka ng masarap at kalmadong tambayan.

Sa mga nabanggit na tambayan, tiyak ay makakahanap ka ng lugar na swak sa iyong panlasa at pangangailangan, talagang may kape na kaya ka ipaglaban! Tara, kape tayo!

Estudyante-Negosyo: Diskarte para sa Pangangailangan

Para sa’yo, kapatid, ano nga ba ang mas mahalaga—Diskarte o Diploma? Para sa ilang mag-aaral, parehong mahalaga ang dalawang ito at pinagsasabay nila ang pag-aaral at ang pagkakaroon ng diskarte sa buhay.

Sa kasalukuyan, maraming kabataan ang gumagamit ng kanilang diskarte upang mapunan ang mga pangangailangan nila habang ipinagpapatuloy ang kanilang pag-aaral. Ang pagkakaroon ng negosyo o trabaho habang nag-aaral ay hindi lamang nagbibigay ng karagdagang kita, kundi nakakatulong din ito sa kanilang personal na pag-unlad. Natututo silang magsanay ng mga kasanayan sa pamamahala ng pera, pagpaplano, at pagsasaalang-alang sa kanilang mga obligasyon bilang mag-aaral at negosyante.

Tulad na lamang sa Paaralang SJNHS, kung saan makikita mo ang maraming mag-aaral na nagtitinda upang mapunan ang kanilang mga pangangailangan, nang hindi na kinakailangang humingi ng pera sa kanilang ma- gulang. Karamihan sa mga tinda ng bawat mag-aaral ay mga pagkain tulad ng graham balls at graham bars, mga gamit sa paaralan, mga gamit na yari sa cro- chet at iba pa. Ang mga produkto nila ay patok sa kanilang mga kap- wa mag-aaral dahil bu- kod sa mura, ang mga tinda ay madalas na masarap at kapaki-pakinabang.

Isang halimbawa ay ang isang mag-aaral na si Joshua Salarda mula sa seksyon ng Bonifa-

cio, na nagtitinda ng Graham Bar. Ayon sa kanya, nagbebenta siya ng mga ito upang kumita ng pera at matupad ang kanyang pangarap na makabili ng sariling bisikleta at ibang kagamitan sa pag-aaral gamit ang kanyang sariling pinagpaguran na hindi umaasa sa pera ng kaniyang mga magulang. Para sa kanya, ang pagkakaroon ng sariling negosyo ay isang paraan upang matutong maging responsable at magsikap para sa mga bagay na nais niyang makamtan.

Sumunod naming nakapanayam ang isang estudyante mula sa seksyon ng Rizal, si Lara Victoria Guevarra, na nagbebenta ng mga bagay tulad ng mga gamit pang-eskwela at mga crochet items na sinimulan niya noong nakaraang taon. Ayon sa kanya, ang pagbebenta ay isang paraan upang magkaroon ng pandagdag na kita para sa mga bagay na nais niyang bilhin, pati na rin para sa kanyang mga kagamitan sa pag-aaral at upang makapag-ipon para sa mga pangangailangan sa hinaharap. Sina- bi pa niya na hindi ito naging hadlang sa kanyang pag-aaral, at nababalanse niya ang kanyang oras sa pamamagitan ng pagpapalit-palit ng mga araw kung kailan siya nagbebenta upang mapagsabay ang mga ito.

Sa bawat sulok ng silid-aralan, may mga bagong mukha na makikita—hindi lamang ang mga estudyanteng nakikinig kundi pati ang mga student teachers na puspusang nag-aaral upang maging ganap na guro balang araw. Ngunit sa likod ng kanilang ngiti at determinasyon, ano ang kuwento ng kanilang pakikibaka sa mundo ng pagtuturo?

Hamon ng Tungkulin

sanay na guro, hindi natatapos ang kanilang tungkulin bilang mag-aaral. Kinakailangan nilang balansehin ang oras sa pagitan ng pagtuturo, paggawa ng mga proyekto, at pagkumpleto ng mga requirements. Dahil dito, madalas nilang isinasaalang-alang ang kanilang kalusugan at personal na oras.

Sa huli, parehong mahalaga ang diskarte at diploma. Ang diskarte ay nagbibigay sa atin ng kakayahang magsumikap, maging malikhain, matuto at magsagawa ng mga hakbang upang matugunan ang ating mga pangangailangan. Ang diploma naman ay ang siyang nagsisilbing patunay ng ating mga natutunan at tagumpay sa akademya.

Sa Kabila ng Pagkakaiba

Ni Michelline Jayann Abudanza

Sa bawat pagbukas ng panibagong pahina, may mga bagong sibol ng pag-asa—Sa kanilang bawat pagngiti tila bang nagdadala ng kakaibang kiliti.

Ang pagtanggap at pag-unawa ay susi sa paglikha ng isang mas mahusay na mundo para sa mga SNED students. Ang pagtrato sa kanila nang pantay ay nagbibigay sa kanila ng pagkakataon na umunlad at magkaroon ng masaganang buhay.

Sa pamamagitan ng pagpapatupad ng DepEd Order No. 44, s. 2021, na naglalayong palakasin ang Special Needs Education sa bansa, nagkakaroon ng mas malaking pag-asa para sa mga batang ito. May mga organisasyon din na nagbibigay ng suporta at resources sa mga pamilya at guro. Ang pagtutulungan ng lahat ay susi sa pagkamit ng isang lipunan na nagbibigay ng pantay na pagkakataon para sa lahat.

Ang mga SNED students, ay ang mga espesyal na chikiting na may iba’t ibang kakayahan, na nagpapakita ng kanilang lakas at potensyal sa kabila ng mga hamon. Gayunpaman, nakakalungkot isipin na may mga tao pa ring nagbubulag-bulagan, patuloy ang pang-aapi at kulang sa pag-intindi.

Hindi sila basta-basta mga bata; sila’y may dala-dalang pag-asa at potensyal na dapat nating suportahan at pahalagahan.

Ang mga guro, katulad nina Gng. Diana Ligue, at G. Florante Serrano ay nagsisikap sanayin ang mga batang ito para sa kanilang kinabukasan. Sa pamamagitan ng mga makabuluhang aktibidad, tinuturuan sila hindi lamang ng mga kasanayan sa paggawa, kundi pati na rin ng pagpapahalaga sa sipag at pagtitiyaga. Ani ni Gng. Diana Ligue, ang paggawa ng salted egg noong Oktubre 17, 2024 ay nagturo sa mga mag-aaral ng SNED ng mga kasanayan sa pagluluto at paghahanda ng pagkain. Dagdag pa, ang paggawa ng dishwashing liquid noong Nobyembre 26-27, 2024 ay nagbigay sa kanila ng potensyal ng mapagkukunan ng kita sa hinaharap. Ang mga ganitong karanasan ay nagtuturo sa kanila ng pagiging handa sa buhay.

Ngunit ang pagtuturo sa mga batang may espesyal na pangangailangan ay hindi madali. Tulad ng ibinahagi ni G. Serrano, may mga pagkakataon na nagwawala ang mga bata, umaabot sa puntong nananakit na. Subalit, sa kabila ng mga pagsubok na ito, ang kanilang mga guro ay patuloy na nagiging inspirasyon at nagtuturo sa kanila ng mga aral na magagamit nila sa hinaharap.

Ang mga positibong kwento ng mga SNED students ay paalala na sa kabila ng mga hamon, ang pagasa ay nananatili, at kahit na tayo ay magkakaiba, tayo parin ay iisa.

Hindi biro ang pagiging isang student teacher. Ito’y isang yugto ng pagsasanay kung saan sila ay binibigyan ng pagkakataon na isabuhay ang teorya mula sa kanilang kurso at ilapat ito sa aktuwal na klase. Sa una, kaba at takot ang bumabalot sa kanila—mga tanong na laging umiikot sa kanilang isipan: “Magagawa ko ba ito?, Paano ko mapapanatili ang interes ng mga mag-aaral?, Paano ako magtatagumpay bilang isang guro?, Paano tatanggapin ng mga estudyante ang paraan ng aking pagtuturo?, o Paano ko maibabahagi ang aking kaalaman sa epektibong paraan na maintindihan ng mga estudyante?”

“Bilang gurong nagsasanay ay masasabi kong naging hamon sa akin ang pagkuha ng atensyon at pakikiisa ng bawat isang mag-aaral.” wika ng isang student teacher.

Sa kabila nito, kanilang pinaghandaan ang lahat—mula sa mga lesson plan hanggang sa pagtugon sa iba’t ibang personalidad ng mga mag-aaral. May mga pagkakataong magpapakita ang ilang estudyante ng pagsubok, ngunit dito mas natututo ang mga student teachers na maging mapanlikha, pasensyoso, at kaangkupan.

Pagsasanay at Sakripisyo

Habang ginagampanan nila ang papel bilang nagsa-

Kasama rin sa kanilang hamon ang pagtanggap ng kritisismo mula sa kanilang mga critic teacher. Ang mga puna at suhestiyon ay nagiging daan upang mas mapaunlad nila ang kanilang kakayahan. Ang kanilang tiyaga at kakayahang tumanggap ng puna ay patunay ng kanilang dedikasyon sa propesyon.

Ang Gantimpala ng Pagtitiyaga

Sa kabila ng lahat ng pagod at hirap, ang bawat ngiti, simpleng “salamat po,” at tagumpay ng kanilang mga estudyante ang nagiging inspirasyon ng mga student teachers. Ito ang sumisimbolo sa kanilang kahalagahan ng dedikasyon at pagmamahal sa propesyon.

Ayon sa Philippine Overseas Employment Administration (POEA) halos 1,500 ang guro na umaalis ng bansa para magtrabaho sa ibang bansa. Hindi maikakaila na isa sa mga pangunahing dahilan ng kanilang pag-alis ay ang mababang sahod at kakulangan sa benepisyo na inaalok sa bansa. Samantalang sa ibang bansa, mas mataas ang kita at mas maayos ang kalagayan sa trabaho, na siyang nagiging malaking pang-akit para sa kanila.

Gayunpaman, ang pagpili na manatili at maglingkod sa sariling bayan ay higit pa sa personal na desisyon—ito ay isang anyo ng pagmamalasakit at pagmamahal sa Pilipinas. Ito ang daan para matawag na Guro ng bayan.

AGHAM

Kuhang larawan sa: https://emarsys.com/learn/blog/real-ai/

Artificial Intelligence sa edukasyon, ikinababahala ng DepEd

Ang mabilis na pag-usbong ng artificial intelligence (AI) ay nagdudulot ng makabuluhang pagbabago sa sektor ng edukasyon sa Pilipinas. Maraming estudyante ang umaamin na ginagamit nila ang iba’t ibang AI applications upang mapadali ang kanilang mga gawain, bagay na ikinabahala ng ilang propesor.

Ayon kay Vice President at Education Secretary Sara Duterte, ang pagdating ng AI ay lilikha ng isang “paradigm shift” sa edu-

kasyon. Binigyang-diin niya na dapat gamitin ang AI upang mapabuti ang access ng mga mag-aaral sa de-kalidad na edukasyon.

Sa kabila ng mga benepisyong hatid ng AI, binabalaan ni Duterte ang mga policy makers at eksperto na pagaralang mabuti ang paggamit nito sa sistema ng edukasyon. Dagdag pa niya na dapat tiyakin na ang teknolohiya ay hindi magdudulot ng takot o kawalan ng katiyakan sa mga hindi pamilyar dito.

Samantala, ang Department of Education (DepEd) ay kasalukuyang pinag-aaralan ang posibilidad na pagbuo ng polisiya ukol sa responsableng paggamit ng AI sa mga paaralan. Ayon kay Education Secretary Sonny Angara, kinikilala ng DepEd ang mga benepisyo ng AI para sa mga guro at estudyante, ngunit kailangan din ng mga mekanismo upang maiwasan ang pang-aabuso sa teknolohiyang ito.

Sa pandaigdigang perspektibo, ang AI ay nagiging malaking gabay sa pagpapaunlad ng edukasyon. Kabilang sa mga pangunahing benepisyo nito ang pagbibigay ng personalisadong kurikulum at pamamaraan ng pagtuturo, na nagreresulta sa mas epektibong pagkatuto ng mga estudyante.

Gayunpaman, may mga alalahanin din ukol sa posibleng paggamit ng AI ng ilang estudyante sa hindi tamang paraan, tulad ng

pandaraya sa mga pagsusulit o takdang-aralin. Dahil dito, mahalaga ang pagkakaroon ng mga patakaran at gabay upang matiyak ang responsableng paggamit ng AI sa edukasyon.

Ang integrasyon ng AI sa edukasyon ay nangangailangan ng balanseng pagtingin sa mga benepisyo at hamon na dulot nito. Mahalaga ang kolaborasyon ng mga guro, estudyante, at policy makers upang matiyak na ang teknolohiya ay magagamit sa paraang makabubuti sa sistema ng

Stulay ang robotics sa pag-abot ng mas maunlad at makabagong hinaharap. Hindi na lamang ito kathang-isip mula sa pelikula, kundi isang mahalagang aspeto ng iba’t ibang industriya, mula medisina hanggang transportasyon. Ang robotics ang nagbibigay-daan upang mapabuti ang kalidad ng buhay ng tao sa pamamagitan ng inobasyon at episyenteng solusyon.

Nagbibigay ang robotics ng mabisang solusyon sa agham, gamit ang makabagong teknolohiya upang gawing mas produktibo at moderno ang mga industriya.

Tulong ang hatid ng robotics sa kanilang mga produkto at serbisyo, na nagdadala ng inobasyon sa larangan ng

agham at teknolohiya.

Tumututok ang robotics sa pagbuo ng teknolohiya na kayang gampanan ang mga gawaing komplikado para sa tao, tulad ng operasyon, pagaani, at transportasyon.

Katulad na lang sa larangan ng medisina, ginagamit ang da Vinci Surgical System upang magsagawa ng mga operasyon nang mas tumpak. May maliit na camera ito at mga robotic arms na kinokontrol ng surgeon, kaya’t nakakapag-operate sila nang may mas mataas na precision at mas maliit na incisions, na nagiging sanhi ng mas mabilis na paggaling ng pasyente.

Sa agrikultura

naman, mga makina tulad ng GPS-guided tractors ang nagpapabilis ng pagtatanim at pag-aani. Samantala, ang mga self-driving cars ay patuloy na bumabago sa industriya ng transportasyon, na nagbibigay ng mas ligtas at episyenteng biyahe.

Sa edukasyon, ginagamit ang robotics upang mang-engganyo ng mga kabataan sa pamamagitan ng mga aktibidad tulad ng pagsasayaw, pag-eehersisyo, paglalaro ng sports, at hightech na storytelling gamit ang humanoid robot na si Alpha 1 Pro, na ginawa ng kompanyang UBTech. Maliban sa entertainment, ang mga robot na ito ay ginagamit din sa paglinang ng kasanayan ng

mga mag-aaral sa science, technology, engineering, at mathematics (STEM). Ang mga interactive na aktibidad ay nagpapalakas ng interes at pagkamalikhain ng mga kabataan.

Dagdag pa rito, ang mga robot tulad ng RB-THERON ay ginagamit sa transportasyon para sa iba’t ibang gawain sa logistics. Kabilang dito ang pagdadala ng mga produkto sa loob ng storage facilities, paglo-load at pag-uunload ng mga truck, paghatid ng mga bahagi o komponento sa iba’t ibang lugar ng production line, at maging ang paghahatid ng mga package mula sa distribution center. Ang ganitong teknolohiya ay nagpapababa ng oras ng trabaho at binabawasan ang mga error sa proseso.

become our partners in exploring the cosmos, performing tasks humans cannot,” ani Elon Musk. Ipinapahiwatig nito na magpapababa ng panganib ang robotics sa mga misyon sa kalawakan.

Sa hinaharap, ang robotics ay magdadala ng mas makabago at episyenteng solusyon sa mga hamon ng modernong panahon, mula kalikasan hanggang teknolohiya.

Ni Andrea A. Surmieda

Noong unang panahon, ang mga buwan ng tag-init at tag-ulan sa Pilipinas ay malinaw at tiyak ang takdang panahon. Mayo hanggang Oktubre ang tagulan, at Nobyembre hanggang Abril ang tag-init. Ngunit habang lumilipas ang mga dekada, unti-unting nagbago ang balanse ng kalikasan. Ang mga panahon ay naging hindi maaasahan, at ang epekto ng climate change ay mas nararamdaman.

Sa simula ng ika-21 siglo, nagsimulang pabilisin ang epekto ng global warming. Sa Pilipinas, mas mahahaba na ang tag-init at mas maiinit na temperatura ang nararanasan.

Pabago-bagong klima, nakakabahala

Ang mga biglaang pagbaha at tagtuyot ay nagdulot ng malaking hamon sa agrikultura at kalusugan ng tao.

Ngayong 2024, mas tumindi pa ang epekto ng climate change. Ayon sa PAGASA, naitala ang pinakamataas na heat index sa Guiuan, Eastern Samar noong Mayo 26, na umabot sa 55°C, habang 46°C naman ang pinakamataas na index sa Metro Manila noong Abril. Ang ganitong lebel ng init ay itinuturing na “extreme danger,” na maaaring magdulot ng heat stroke.

Bukod dito, ang Pilipinas ay kasalukuyang nakakaranas ng epekto ng El Niño

isang phenomenon na nagdudulot ng kakaunting ulan, mas matataas na temperatura, at matagal na tagtuyot. Ayon sa Climate Change Commission (CCC), ang epekto ng El Niño ay nagdudulot ng matinding kakulangan sa tubig at negatibong epekto sa agrikultura, enerhiya, at kalusugan.

Sa kabilang banda, ang La Niña, ang kabaliktaran ng El Niño, ay nagdudulot ng mas madalas at malalakas na pag-ulan, na nagiging sanhi ng pagbaha sa maraming lugar. Ang pagsasalit-salit ng El Niño at La Niña ay nagpapakita ng hindi pangkaraniwang pagbabago sa klima ng bansa. Ang mga ito ay pinalalala ng

global warming, na nagdudulot ng mas matitinding epekto kumpara sa nakaraan.

Habang tumatagal, lumilinaw na ang climate change ay hindi lamang isyu ng kalikasan, kundi pati na rin ng ekonomiya at kalusugan. Ang tagtuyot at pagbaha ay nagdudulot ng malaking pinsala sa agrikultura, habang tumataas ang kaso ng heat-related illnesses tulad ng heat stroke at dehydration.

Ngunit may magagawa ang bawat isa upang mabawasan ang epekto nito. Ang pagtatanim ng puno, paggamit ng renewable energy, at pagbabawas ng carbon emis-

sions ay ilan sa mga solusyon. Bukod dito, mahalaga ang edukasyon tungkol sa climate change upang maipaabot sa publiko ang kahalagahan ng kanilang ambag sa paglutas nito.

Sa huli, ang laban sa climate change ay laban ng lahat. Ang bawat aksyon mula sa simpleng pagtitipid ng kuryente hanggang sa malakihang paggamit ng renewable energy ay mahalaga. Habang lumalala ang epekto ng climate change, kailangang magkaisa ang bawat pilipino upang protektahan ang kalikasan at lumikha ng mas ligtas na mundo para sa mga susunod na henerasyon

Tamad ka bang maligo?

Isa ka rin ba sa dalawa hanggang limang araw bago maligo dulot ng malamig na klima, o hindi kaya tinatamad mag-asikaso para maligo? May solusyon na riyan!

Kilalanin ang “Human Washing Machine” na nagmula sa bansang Japan, kung saan maaari ka nang maligo at matuyo sa loob lamang ng 15 minuto. Walang kahit anong kilos; uupo ka lamang at kusa nang gagana ang makina.

Kapag nakasara na ang pinto, ang upuan ay magiging aktibo at susuriin ang pulso at iba pang vital signs ng tao. Ito ay nagbibigay dahilan sa

chine” ang ating panlabas na katawan, may kakayahan rin siyang linisin at pakalmahin ang ating isipan. Ito ay nagdudulot ng pagkawala ng stress at pagod sa isang tao.

Ang AI system ay nagpapasadya ng cycle ng paghuhugas batay sa uri ng balat ng gumagamit upang hindi mabigla ang ating mga organs sa katawan. Ang gadget na ito ay siguradong kagigiliwan at pakikinabangan ng lahat ng tao, hindi lang da hil sa kanyang kakayahang gawin kundi pati na rin sa kanyang itsura.

Ang makina

ay inspirasyon mula sa isang device na ipinakilala noong 1970 sa Japan World. Sa ngayon, patuloy pa rin pinagaaralan ng iba’t ibang scientist ang tungkol sa makinang ito, at sinasabi nilang maibabahagi nila ang kanilang gadgets sa buwan ng Abril 2025, bagamat hindi pa sigurado ang petsa kung kailan ilalabas ang kanilang gadgets.

Tibay ng makabagong cellphone, anong kakaiba?

“Dropped my cell phone down below, Ain’t that just like me?” Isa ka ba sa malamya na katulad ko pagdating sa iyong cellphone?

Ngayon ay hindi na dapat mag-alala kung mahulog at masira ang cellphone na ‘yong dala-dala dahil mayroon ng makabagong cellphone.

Kuhang larawan sa:

Ang pinakamatibay na cellphone ay nagawa na at makakarating na sa pilipinas. Ito ay batay sa isang artikulo ng Yugatech.

Ang Honor X9C 5G ay simulang inilabas sa Malaysia at sa iba pang mga pamilihan.

Iniulat kamakailan ng opisyal ng kalusugan ng China na sinusubaybayan nila ang pagtaas ng mga kaso ng Human Metapneumovirus (HMPV) sa kanilang bansa.

Ang HMVP ay isang virus na nakita sa China kung saan mas nahahawaan ang mga batang 14 na taong gulang pababa, matatanda, at mga taong may mahinang resistensya.

Nagdudulot ito ng mga sintomas tulad ng trangkaso, ubo, lagnat, pagsikip ng ilong, at paghinga. Ang mga

na temperatura, droptest at itinali sa gitna ng hilahang lubid.

Kaya masasabing ang phone na ito ay tunay na matibay at hindi kaagad masisira.

https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fsoyacincau.com%2F2024%2F10%2F24%2Fhonor-x9c-5g-malaysia-launch-soon-triple-assurance%2F&psig=AOvVaw2SlFJM7wgjnyYnE1C1r8yH&ust=1736663205456000&source=images&cd=vfe&opi=89978449&ved=0CBQQjRxqFwoTCLC92N-E7YoDFQAAAAAdAAAAABAE

Ayon sa yugatech, ito ay inaasahang ilalabas bilang Honor X9C 5G ngayong Enero, ngunit wala pa itong saktong araw.

kompanya naman sa pilipinas na naglabas na neto bilang patikim o pasubok.

Maraming pagsusuri, ito ay ang pagsubok sa mataas

KASO NG HMPV SA CHINA, LAGANAP

sintomas na ito ay kadalasang nalulutas o nawawala sa loob ng ilang araw hanggang sa isang linggo sa mga bata, at 1-2 linggo sa mga matatanda.

Sa isang news conference na ginanap ng Center For Disease Control And Prevention ng China noong Disyembre 27, 2024, sinabi ng direktor ng Institute For Infectious Disease na si Kan Biao na mas mabilis ang pagtaas ng kaso ng HMVP pagdating sa mga batang 14 na taong gulang pababa.

Pero sa pagpupunto

Taglay nito ang 6.78-pulgadang

AMOLED

display na may malinaw na graphics at mabilisang galaw dahil sa 120Hz refresh rate.

Gamit ang Snapdragon 6

Gen 1 processor, kaya nitong suportahan ang

mabilis na paggamit ng apps.

Pinapagana ito ng 6600mAh baterya na may 66W mabilisang pag-charge. Dahil IP65-rated, kaya nitong tiisin ang tubig at alikabok na perpekto sa aktibong pamumuhay.

Bagamat wala pang opisyal na presyo, inaasahang sulit ito para sa mga nagnanais ng matatag na makabagong teknolohiya.

ng Department of Health kahapon, Enero 8 taong kasalukuyan, hindi na ito bago sapagkat matagal na itong natuklasan. Karaniwan na itong klase ng virus dahil noong taong 2001 pa ito nadiskubre ng mga mananaliksik ng Dutch.

Binigyang pansin din ng DOH kung bakit mataas ang kasong lumalaganap sa bansang China.

Tulad ng maraming impeksyon sa paghinga, ang HMVP ay pinaka-aktibo tuwing taglamig at tagsibol.

Ang ilang mga eksperto ay nagsasabi na dahil ang mga virus ay mas may kakayahan na mabuhay sa lamig at mas madaling kumalat mula sa isang tao tungo sa isa pa.

Sa gitna ng mga konklusyon at takot ng mga tao sa social media na baka bumalik ang naranasan na tin sa Covid-19 limang taon ang nakalipas, itinanggi ng embahada ng Tsina sa Manila ang pag siklab ng sakit na ito.

Small but Terribulkan!

Ang Pilipinas, bilang bahagi ng Pacific Ring of Fire, ay mayaman sa biodiversity, geothermal energy, at mineral resources. Ngunit kalakip nito ang panganib mula sa maraming aktibong bulkan at lindol. Ang mga magagandang tanawin na dulot ng mga bulkan ay nagpapasigla sa turismo, ngunit mayroon ding takot at panganib na laging nakakubli, isang katotohanan na laging bumabalot sa buhay ng mga Pilipino.

Nitong Enero 6, 2025, naglabas ng ulat ang Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS) na nagbabadya ng muling

paggising ng natutulog na Bulkang Taal sa Batangas. Kasabay ng ulat na ito ang pag-aalala ng mga mamamayan malapit sa bulkan dahil sa pagsabog ng phreatic eruption.

Ang Bulkang Taal ay isa lamang sa maraming aktibong bulkan sa bansa na may kasaysayan ng malalakas na pagsabog kung kaya’t ganun na lamang ang takot at pag-aalala na nadarama ng mga mamamayan. Ang karanasan ng nakalipas na mga pagbabago ay nag-iiwan ng malalim na marka sa kanilang mga puso’t isipan, at ang muling pagbabadya ng bulkan ay nagpapabalik sa mga

nakaraang alaala.

Takot ang mga tao dahil sa lakas na taglay nito kapag sumasabog ito. Matatagpuan ang bulkan sa lawa ng Taal sa Batangas na pinaliligiran ng 450,000 na tao mula sa 14-kilometrong radius nito sa taal. Umaabot ang pagsabog nito hindi lang sa kalapit na mga lugar ng bulkan kundi pati sa Metro Manila, na tirahan ng 15 milyong tao.

Higit pa sa pagiging alerto at pagsunod sa mga rekomendasyon ng PHIVOLCS, mahalaga ang pagpapalakas ng komunidad at ang pagtutu-

lungan sa panahon ng krisis— ang pagkakaisa at pagtulong sa isa’t isa ay higit pa sa paghah anda.

Ang yaman na dulot ng Pacific Ring of Fire ay may kapalit na panganib. Ang ating pinaka mahusay na depen sa ay ang laging paghahanda at ang pagkakaisa ng masa.

Sa pagbugso ng bagyong Pepito nitong Nobyembre 16, 2024 lubos na nagpapasalamat ang mga nakatira sa iba’t ibang parte ng Luzon dahil sa itinuturing nilang “Backbone” sa kanilang lugar.

Kinikilalang gulugod ng Luzon ang nasa halos 540 kilometrong hanay ng mga bundok ng Sierra Madre na dumadaloy mula sa baybayin ng probinsya ng Cagayan hanggang sa probinsya ng Quezon.

“Nakakatulong ‘yan and then ang isa pang factor noon sa pag hina niya, nasa

lupa na siya, yung moisture na nae-enhance ng bagyong si Pepito unti-unting nababawasan kung ikukumpara natin habang nasa dagat siya” ani ng PAGASA officer-in-charge Juanito Galang.

Sinasabing mas napahina ng Sierra Madre ang bagyong Pepito dahil sa paglapag nito sa lupa. Nababawasan unti-unti ang moisture na nabubuo ng bagyo kapag ito ay nakakarating na sa lupa kaysa kapag ito ay nasa dagat pa.

Dahil dito ay pinaniniwalaang nabawasan ang lakas ng pagtama ng bagyo

kaya hindi malala ang naging epekto nito sa parte ng Luzon. Ngunit, sa kabila ng kathang-isip ng mamamayan ng Luzon, walang mabigat na patunay na talagang nakatutulong ang Sierra Madre laban sa mga bagyo tulad ng Pepito.

Ayon sa Atmospheric Scientist na si Dr. Gerry Bagtasa, posible na mas napapalakas ang buhos ng ulan sa lugar na may mga bundok dahil sa tinatawag na Orographic effect.

Nangyayari ang Orographic Effect dahil sa mga bundok na naitutulak ang hangin pataas ayon sa dalisdis

nito. Sa pagtaas ng hangin ay nakabubuo ng mga ulap na magbibigay ng malakas na ulan sa windward side o ang parte ng mga bundok na nakaharap sa dagat.

Bukod dito, nahaharap ang Sierra Madre sa nakakabahalang posisyon dahil sa proyektong “Kaliwa Dam” na magiging daan upang mabigyan ng supply ng tubig ang mga lugar sa Metro Manila. Dala kasi ng proyektong ito ang pagsisira ng mga parte sa Sierra Madre na makakaapekto sa mga pamilya, tahanan, hayop, at kalikasan nito.

Ipinakita naman ng

mga kontra sa dam kabilang ang mga ninuno ng mga indigenous groups ang kanilang pagtutol sa pagtatayo ng dam sa pamamagitan ng pag-rally sa kapitolyo ng probinsya sa Quezon.

Labis ang pagtitiwala ng Luzon sa Sierra Madre na mapoprotektahan sila nito kontra sa epekto ng mga bagyo. Tunay na iniingatan ng mga mamamayan ang Sierra Madre dahil sa tulong nito sa mga lugar na napapligiran nito sa kabila ng kakulangan ng patunay ukol dito. Paalala ng mga eksperto, dapat pa rin itong pahalagahan dahil sa natural nitong yaman.

ISPORTS KRITIK

Ni Cyril Frinze O. Bragais

Pinayagan ako, eh ikaw?

Ang ekstrakurikular na aktibidad ay gawain na bukas para sa mga mag-aaral sa lahat ng baitang. Ang pagsali rito ay malaking tulong sa mga pag-aaral upang mahasa pa ang kanilang kaalaman at nakakatulong din sa kanila na matutong makisalamuha sa ibang tao na kanilang magagamit sa pang araw-araw na buhay.

Subalit sa kabila nito may mga pagsubok pa rin na hinaharap ang mga ito. Tulad na lamang ng mga guro na hindi binibigyan ng pahintulot na mag-excuse ang kanilang estudyante na may kailangan gawin na aktibidad bilang parte ng kanilang proyekto.

Katulad na lamang sa akin na isang campus journalist na maraming gawain

na kumakain talaga ng oras, pageensayo buong araw at kinakailangan gumawa ng mga Articles para sa dyaryo na kailangan maipasa upang makasali sa kompetisyon tulad na lamang ng Division Schools Press Conference (DSPC) at kung papalarin makapasa, sa Regionals Schools Press Conference (RSPC).

Isa din sa mga sulir-

anin na kinakaharap ng iba’t ibang club ay ang kakulangan sa badyet. Dahil sa kakulangan na ito ay may ibang mga clubs ang nahihirapan na gawin ang kanilang mga proyekto.

Kaya’t sana ay makita rin na may halaga ang extracurricular na aktibidad para sa mga bata. Hindi lang ito sagabal.

Pasok

Sa San Juan National High School, marami ang nag-aasam na maging bahagi ng basketball at volleyball teams ng paaralan. Ang tryouts ang nagsisilbing pinto tungo sa pagkakataon na mapasali rito.

Ayon sa Republic Act No. 10676, may karapatan ang mga student-athletes na makibahagi sa mga programang pampalakasan. Binibigyan sila ng pagkakataon para sa scholarship na maaaring maging daan upang makapasok sa mga

prestihiyosong unibersidad sa bansa nang walang alalahanin sa matrikula sabay ng balanseng marka na kahit 3.5 GPA. Ito ang dahilan kung bakit marami ang nagsusumikap na maipamalas ang kanilang talento, dahil bukod sa pangarap na tagumpay, kaakibat nito ang kasiyahan, magandang pangangatawan, at pagpapabuti ng kanilang kasanayan.

Ngunit hindi maitatanggi na kaakibat ng mga benepisyong ito ay ang mga

o Mintis?

hamon na hinaharap ng mga student-athletes. Isa sa mga pangunahing isyu ay ang epekto ng kanilang ekstrakurikular na aktibidad sa kanilang edukasyon. Dahil sa kompetisyon at pagsasanay, marami ang nagkakaroon ng mga “missed activities” sa klase, na nagreresulta sa pagbaba ng kanilang grado. Bukod dito, ang pisikal na pagod at pananakit ng katawan dulot ng matinding ensayo ay isang balakid din sa kanilang konsentrasyon sa pag-aaral.

BANAT

TMarahil ang hiling ng mga nakararami na sana’y magkaroon na ng konsiderasyon ang ibang mga kaguruan na payagan na ang mga estudyante na may extracurricular at suportahan ito. Sana’y bigyan din ng badyet ang mga ganitong gawin upang hindi na mahirapan pa.

Isa pang problema ay ang hindi tamang pagbalanse sa pagitan ng kanilang mga responsibilidad bilang estudyante at atleta. Isa rin ang kakulangan ng pondo, mula sa suporta ng gobyerno, ay nagiging hadlang para sa iba na may angking talento ngunit walang sapat na mapagkukunan upang makasali sa ganitong mga aktibidad at makapasok sa mga unibersidad dahil sa kawalan nang espasyo ng scholarship para sa iba.

ANO NA!!! KELAN PA?

aong 2020 noong dumating ang coronavirus sa bansa kung saan limitado lamang ang mga kagamitan na na mayroon ang mga estudyante maging ang mga kaguruan pagdating sa mga kailangan sa edukasyon, dahil sa hirap at bigat ng pagsubpk na ating nararanasan. Na ang budget ay hindi sapat at kulang pa rin para sa milyong estudyante na apektado rito. At ang budyet ng mga paaralan ay apektado rin dahil sa mga problema na dumadagdag.

Sa pag lipas ng panahon mas lalong dumadami ang mga prayoridad ng ating eskwelahan kayat marahil hindi masyadong nabibigyan ng sapat na atensiyon ang Intrams. Subalit ang mababaw na dahilan na ito ay hindi sapat upang maging rason sa hindi pag kakaroon ng badyet para sa Intrams.

Bilang isang istudyante gusto ko din magkaroon ng Intrams dahil ito ay isa sa mga libangan ng mga istudy-

anteng katulad ko. Kagaya ng mga kaklase ko at aking mga kaibigan gusto din nila ng intrams sa kadahilanang masyadong madaming ginagawa sa loob ng silid aralan. Sa pag lalaro ay maaari na maging isang aliw sa aming magaaral.

Dahil maraming mga istudyante ang naghihintay sa mga pangako ng mga dating umupo na SSLG na magkakaroon ng intrams, subalit sa kasalukuyang panahon ay

wala pa rin.

Sa aking palagay dapat itong paglaanan ng sapat na badyet at oras, mag pulong para magplano maige at isaalang-alang lagi ang mga mag aaral.

Kung sakali na matuloy ang intrams, masaya ito at makakatulong sa mga estudyanteng katulad ko para maibsan o mabawasan ang istress at isipin.

Ang pagiging student-athlete ay hindi biro. Kinakailangan nito ang disiplina, determinasyon, at tamang pagbalanse ng oras. Bagamat mahalaga ang pagtatagumpay sa larangan ng sports, hindi rin dapat kalimutan ang pangunahing layunin ng edukasyon. Sa huli, ang tunay na tagumpay ay hindi lamang nasusukat sa tropeo o medalya, kundi sa kakayahang magtagumpay sa buhay nang may balanseng pananaw at diskarte.

Sa ganitong konteksto, mahalagang magpatuloy ang suporta sa kanila upang masiguro na ang mga kabataang may talento ay magkaroon ng patas na oportunidad. Sa tamang gabay, ang mga hamon na kinakaharap ng mga student-athletes ay maaaring malampasan at maging daan sa kanilang patuloy na tagumpay.

Iba’t iba ang nakalap na dahilan kung bakit walang Intrams: kakulangan sa badyet, walang espasyo, kulang sa oras at dagdag sa gawain para mga mag-aaral.

Ngunit kailan pa mag kakaroon ng intrams? Sumisigaw na ang lahat INTRAMS!! INTRAMS!! INTRAMS!!

SJNHS Teachers Volleyball team panalo sa Ikatlong pwesto

Ni Rhian D. Bugia

Pinatunayan ng SJNHS Women’s Volleyball Team ang kanilang husay at tibay ng magwagi sila laban sa SDO sa iskor na 25-14, 25-12, noong December 16 sa USJPSTA Sportsfest 2024. Ang laban ay ginanap sa Pinaglabanan Elementary School Wooden Court. Ito’y nagsilbing patunay sa dedikasyon at disiplina ng mga manlalaro sa kabila ng matitinding hamon.

Sa kanilang mga laro, kitang-kita ang solidong teamwork at mahusay na koordinasyon. Isang matinding paghahanda rin ang ginagawa nila at ito ay sa tulong ng kanilang Coach o tagapag sanay na si G. Junedie S. Torrefranca, isang guro din sa SJNHS

Naging bahagi ng

koponan sina Grace Ann B. Pacis, Maria Rizza Lou S. Montes, Joana Marie A. Sabuco, Catherine B. Megote, Alona R. Nogoy, Jhoana M. Casignia, Reygin L. Metran at Cherry Jane O. Cabsag. Hinirang si Gng.Pacis bilang “Player of the Game” sa araw na iyon.

Sa panayam kay Gng. Pacis sinabi niya ang susi ng kanilang tagumpay ay ang masinsinang ensayo. Ayon sa kanya “Unang-una practice, twice a week every saturday kami nag pa-practice nung malayo pa yung laro twice a week nung malapit na once a week nalang kasi may klase din kami”

Gayunpaman, kahit na mapait ang sinapit ng kanilang daan patungo sa pagiging kampeon ay nakuha pa din

nila na makapwesto. Nakamit ang tagumpay sa Ikatlong pwesto.

Dagdag pa ni Gng. Maria Rizza Lou S. Montes, Captain Ball ng kanilang team, “Ito ay talagang makatutulong sa paaralan lalo na sa mga teachers kasi ito ay isa sa mga Mental Health Advocacy ng Department of Education, bukod sa magkaroon ng pahinga ang mga teachers, meron din tayong mga recreational activities para ma-relax ang mga guro at para makapag-provide din ng positive mental health sa mga guro stress na din ang mga guro kaya once in a while deserve din nilang maglaro at mag relax”

Maliban sa Volleyball ay nakuha din ng SJNHS teach-

SJNHS Senior High: 1st Runner-Up sa 2024

Inter-Public Schools Cheerdance Competition

Muling pinatunayan ng SJNHS Senior High School ang kanilang husay at dedikasyon nang makuha nila ang titulong 1st Runner-Up sa 2024 Inter-Public Schools Cheerdance Competition. Sa kabila ng matinding kompetisyon mula sa iba pang mga paaralan, ang kanilang pagtatanghal ay nagpakita ng kahusayan sa bawat galaw at makulay na choreography.

Pinangunahan ng coach na si Mrs. Adora N. Rocero at ng choreographer na si Nick Jordan Bella ang pagsasanay ng mga miyembro ng koponan upang matutunan ang mga mahihirap na routine. Ang kanilang performance

Ni Rhian D. Bugia

ay isang patunay ng tamang timpla ng disiplina, teamwork, at sining. Sa bawat hakbang at pagsasayaw, lumitaw ang kanilang likas na talento at pagpapakita ng malalim na pagkakaisa bilang isang koponan.

Sa kabila ng kanilang hindi pagkapanalo ng unang pwesto, ang SJNHS Senior High ay nakuha ang atensyon ng mga manonood at hurado sa kanilang magandang choreography at makulay na tema. Ang koponan ay nagpakita ng kahusayan sa bawat aspeto ng kanilang pagtatanghal mula sa pagkakaayos ng galaw hanggang sa kanilang enerhiya at sining sa entablado.

Hindi madali ang naging paglalakbay ng koponan patungo sa tagumpay. Ang kanilang pagsasanay ay puno ng pagsubok, ngunit sa bawat hakbang, nakita nila ang halaga ng pagkakaisa at pagsusumikap upang matamo ang tagumpay.

Nakamit nila ang 1st Runner-Up at ito ay isang malaking karangalan para sa SJNHS at nagpapatunay sa dedikasyon ng bawat miyembro ng koponan. Bagama’t hindi nila nakuha ang unang pwesto, ang kanilang tagumpay ay isang inspirasyon sa buong komunidad ng SJNHS.

ers ang tagumpay, kabilang ang mga sumusunod: Badminton Individual Mens, G. Junedie S. Torrefranca sa Ikatlong pwesto , Badminton Individual Women, Gng. Kenshi Morando sa ikalawang pwesto Badminton Doubles, G. Sammy Ursua at Gng. Grace Ann B. Pacis sa Ikalawang pwesto, Sa Chess naman ay si G. Cernon Borromeo sa Ikalawang pwesto gayundin ang sa Sports Dance na sumungkit ng kampiyonato na sina Gng. Alona Nogoy at G. Edrien Villaruel.

SJNHS students, nakilahok sa Isinagawang

try-outs

Inanyayahan ang lahat ng mga estudyante ng San Juan National High School, na dumalo sa tryouts na ginanap araw ng Lunes, Agosto 26, simula alas-7 ng umaga sa Basketball Court ng SJNHS.

Ito ay isang malaking oportunidad sa mga mag-aaral upang maipakita ang mga talento at mapabilang sa iba’t ibang isports na binubuo ng SJNHS.

Bukod dito, kasama rin ang San Juan Senior High school GAS noong Agosto 30, sa parehong lugar na nag tryout.

Ang nanguna sa try out ay sina John Joshua at coach na si Chrisano Cuyos at Emman Bombales mula sa Tibagan Onse at sinumulan nila ang try-out sa pagdarasal at ang ginawa lamang nila ay lay up.

Nanguna ang mga lalaki at babae sa ikalawang araw ng try-outs at training bilang paghahanda para sa paaralan at SHS.

Sa nasabing pagsubok, matagumpay na napili ang labing limang natatanging estudyante na magrerepresenta sa paaralan.

sa: https://youtu.be/dLubProyWI8?feature=shared

Ang E-Sports ay isang malaking patimpalak sa larangan ng Online games gaya ng Mobile Legends at League of Legends, at iba pang mga larong online.

Talagang hindi maikakaila na ang E-Sports ay nakikilala na sa iba’t-ibang panig ng mundo katulad sa Pilipinas na ito’y sumikat at may kaniya kaniya rin na mga koponan at mga eskwelahan na nag o-offer tulad na lamang

Mng Lyceum.

Gaya na lamang na sa Mobile legends na katatapos lamang ganapin ang M6 World Championship dahil nauwi ng pambato ng pilipinas na FNATIC ONIC ang kampeonato sa 4-1 na standing kontra sa pambato ng Indonesia na Team Liquid .

At hindi pa riyan ang nakuha na titulo ng Pilipinas nakuha rin natin ang M2,M3,

sIPAIN MO!

ahilig ka ba maglaro ng bola na maliit at sumipa? Kung sangayon ka, sakto para sa iyo ang larong Sepak Takraw!

Ang terminong sepak takraw ay galing sa salitang “sepak” na ang ibig sabihin sipa sa Malay at “takraw” galing sa Thai na ang ibig sabihin ay rattan ball. Ang sepak takraw ay isang isport na kilala at nilalaro ng karamihan dito sa atin maging sa ibang bansa. Ito ay nagmula sa mga bansa sa rehiyon ng southeast asia simula noong 15th century.

Binubuo ang grupo nito ng tatlong manlala- ro; ang tekong, mamamatay tao, at tagapagkain. Ang tekong ay nakapo-

sisyon sa gitna ng bilog ng field upang simulan ang laro habang ang mamamatay tao at tagapagkain ay nakapwesto sa kaliwa at kanang bahagi ng field malapit sa lambat

upang mag-atake at bloke ng bola mula sa kabilang panig.

Kapag ikaw ay aatake, kailangang hindi matamaan ang net dahil magkakaroon ang panig niyo ng violation. Hindi mo rin maaaring ma-out ang bola sa court dahil magkakaroon ng puntos ang kalaban. Kailangan hindi mo nahulog ang bola dahil mapupunta ang bola sa kalaban.

Ginagamit sa pagatake at pagtanggol ang mga paa kaya kinakailangang malalakas at matitibay ang mga ito. Kailangan din na magkaroon ka ng mahabang stamina dahil sinasamahan ng pagtalon at bwelo ang paglalaro nito.

Sepak takraw ang pambansang laro ng pilipinas kaya karamihan sa mga pilipino ay alam ang larong ito. Maaari itong malaro sa labas ng bahay o kaya sa mga parke.

Bukod sa Pilipinas, kilala rin ang sepak sa mga bansang Malaysia, Thailand, Singapore, Myanmar, Vietnam, Cambodia, Laos at iba pang mga bansa.

Kuhang larawan sa: https://www.facebook.com/share/p/1C8WJ4rJgm/?mibextid=oFDknk

M4 at M5 na ang host country ay ang

Dahil ang pilipinas ang unang nanalo sa sariling bansa sa harap ng maraming fans na sumusuporta na ang nag laban ay AP. BREN kontra sa koponan ng Indonesia na ONIC Indo.

Isa pa ay nanalo rin ang pilipinas sa SIBOL na inirepresenta ng BLACKLIST INTERNATIONAL, at sa pag sabak nila rito ay naiuwi nila ang gintong medalya.

Hindi lang Mobile legends ang pwedeng salihan kundi League of legends, Call of duty at Valorant at marami pang iba. Mayroon ding mga

school ang nag o-offer katulad nalamang ng lyceum

Malaking tulong din ang pagkakaroon ng e-sports sa ating bansa dahil nabibigyang trabaho rin ang ibang mga tao at naipapakilala rin ang husay pag dating sa larangang ito.

Larangan ng basketball

Ang basketball ay isang isports na hindi maikakaila na sikat sa buong mundo at naimbento ni James Naismith noong 1891at maraming tao ang may hilig itong laruin lalo na sa pilipinas, dahil likas sa mga pilipino ay hilig sa basketball. Sa bawat kanto at kalsada makikita ang itinayong DIY court. Bawat galaw ay ayon sa Basketball.

Nagmula ang basketball sa Springfield Massachusetts noong disyembre 1891 at ang mga materyales na ginamit rito ay “peach basket” at “soccer style ball”. Ang unang pampublikong laro ng basketball ay noong marso 11, 1892.

Ang basketball ay kinakailangan ng limang manlalaro sa isang at mayroong iba’t ibang posisyon ang basketball yun ay Center, power small forward, point guard, shooting guard. At sa larong basketball ay kinakailangan ng matibay na pangangatawan las na isip.

Isa ang NBA “National Basketball Association” sa pinaka malak impalak sa buong mundo pag dating sa larangan ng basketball. Maram kilalang NBA player dito katulad nalang nila Michael, Lebron james, Kobe Bryant, stephen curry at marami pang iba.

Sa sobrang hilig natin sa basketball ay iba’-ibang liga ang mga umusbong.Pagdating naman sa pilipinas ay mayroong kilalang liga at yun ay ang PBA “Phil ippine Basketball Association”, dito ay maraming magagaling din na manlalaro at sila ay sila jawor skie, danny ildefonso, sa kasalukuyang pana hon naman ay sila scottie thompson at LA tenorio. May isa pang umuusbong na liga yun ang MPBL “Maharlika Pilipinas Basketball League” meron rin sa mga colege sa pilipinas katulad ng UAAP “University athletic association of the Philippines” at NCAA “National Colle giate athletic Association”.

Malaking pasasalamat ng karamihan na naimbento ang larong basketball na talaga naman kinagigiliwan ng lahat. Na kundi naimbento ang lar ong basketball ay hindi rin makikilala ang mga kilal basketball player at dahil sa basketball ay mga kabataan den ang natulungan sa pagiging schoolar ng dahil kasali sa varsity, malaking pasalamat kay james naismith!

Kuhang larawan sa: https://www.facebook.com/ share/p/1KGb2RqPyQ/?mibextid=oFDknk

SJNHS, lumahok sa hataw

sayaw dance competition

Ang hataw sayaw ehersisyo ay isang uri ng ehersisyo na pupwede sa lahat hindi lang sa ating bansa maging sa ibang bansa. Nang dahil dito tayo ay nagkakaroon ng magandang pangangatawan.

Nakilahok ang SJNHS triumphs sa hataw sayaw ng nestlé wellness campus inter school competition ngayong taon. Sa pangunguna ng kanilang Coach na si Edrian Villaruel.

Naselyohan nila ang pagkakapanalo ng 1st place sa division, ng ilabas na ng Nestlé Wellness Campus In-

ter-School Competition, noong nobyembre 20, 2024.

Mahigit sa limampung estudyante ng San Juan National High School ang naging parte ng kanilang pagkapanalo ng unang pwesto sa hataw sayaw dance competition.

Ilang araw din ang kanilang ginugol upang mapaghandaan ang patimpalak na ito. Dahil sa pinakita nilang determinasyon at pagtitiyaga ay nagbunga naman ang kanilang pagsisikap at sila’y nagtagumpay.

Hindi magiging posible ang pagkapanalo ng

SJNHS triumphs kundi dahil sa mga guro ng MAPEH Department ang nagtutulungan upang gumawa ng dance steps sa pangunguna ni Coach Edrian Villaruel.

Sa panayam ni coach Villaruel, sila daw ay nagpapasalamat sa diyos para sa kalusugan at kalakasan para maipakita ang husay ng mga estudyante ng SJNHS.

Kaya sa huli maayos nilang trinabaho ang kanilang gawain at nakamit ang unang pwesto ng pagkapanalo dahil sa kanilang pagsusumikap at determinasyon para makuha ang 1st place.

SJNHS, naiuwi ang kampeonato kontra KIS

Ni Cyril Frinze O. Bragais

Nauwi ng SJNHS ang kampeonato sa championship match kontra sa KIS na ginanap sa FILOIL ARENA sa ika-16 sa oras ng ala una ng tanghali.

Nakuha ng SJNHS ang unang set sa pangunguna ng kanilang kapitan na si Aaliyah Velasco. Dahil sa kaniyang mga atakeng mala sibat.

Patuloy parin sa pag bibigay ng mga ace service ang SJN- HS at ito’y hindi masolusyonan ng KIS ang mga palong ibinibigay nito.

Napanghawakan parin ng SJNHS ang set 2 ng laro. Habang ang KIS hirap parin sila kung paano masulosyonan ang kawalan ng dipensa.

Sinasabayan pa ng mga service error nila at kawalan ng koneksiyon ng bawat isa na nag sasanhi ng pag puntos ng SJNHS.

Pagtungtong ng set 3 ay kaagad na nakalayo sa kalamangan ang SJNHS kontra sa KIS na hindi parin

mahanapan ng solusyon ang kawalan nila ng koneksiyon sa bawat isa.

At natapos ang laro sa likod ng mala kidlat na palo at ang hinirang na finals mvp na si Aaliyah Velasco, Ito’y natapos sa iskor na 25- 12.

Aero Gymnastics sa DepEd San Juan, Nilahukan!

Isinagawa ang matagumpay na Aero Gymnastics sa DepEd San Juan National High School noong Setyembre 28 taong panuruan. Layunin ng programa na palakasin ang pisikal na kalusugan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng iba’t ibang paggalaw.

Pinangunahan ni Ma’am Alona Nogoy ang aktibidad at nagbigay ng gabay sa tamang pagsasagawa ng mga ehersisyo. Binigyang-diin din niya ang kahalagahan ng regular na ehersisyo sa pagpapanatili ng malusog na pangangatawan.

Ipinaliwanag ni Ma’am Nogoy ang mga benepisyo ng ehersisyo sa kalusugan ng isip. Sinabi niya na ang pisikal na aktibidad ay makakatulong upang mabawasan ang stress at mapanatili ang mental na katatagan.

Sumailalim ang mga mag-aaral sa iba’t ibang aerobic exercises na nakatuon sa flexibility, balance, at coordination. Ang bawat galaw ay sinamahan ng saya at sigla, na

makikita sa kanilang aktibong partisipasyon.

Naging masigla at puno ng ener-

ng kasiyahang dulot ng aktibidad.

hiya ang kapaligiran habang nag-eehersisyo ang mga magaaral. Ang kanilang mga ngiti at pagtutulungan ay patunay

Ipinakita ng mga magaaral ang kanilang dedikasyon sa pagpapabuti ng kalusugan sa pamamagitan ng aktibong partisipasyon. Dahil dito, pinuri sila ng mga guro sa kanilang pagsisikap at sigasig sa pagsasanay.

Umaasa ang mga

guro na magkakaroon pa ng ganitong mga programa sa hinaharap. Naniniwala silang makatutulong ito sa patuloy na paglinang ng kamalayan tungkol sa kahalagahan ng malusog na pamumuhay.

Ayon kay Ma’am Jade Daugdaug, ang gymnastics ay hindi lamang nagpapalakas ng tiwala sa sarili kundi nakakatulong din sa isipan. Dagdag pa niya, ito ay mahalagang bahagi ng pagkakaroon ng balanseng kalusugan ng katawan at isip.