Keizersgracht 319, Amsterdam HET CENTRUM VAN AMSTERDAM BESTAAT SINDS DE 17E EEUW UIT NEGENTIG KUNSTMATIGE EILANDEN, DIE DOOR 240 BRUGGEN MET ELKAAR VERBONDEN ZIJN. DAARMEE DOET DE STAD ZIJN BIJNAAM ‘VENETIË VAN HET NOORDEN’ EER AAN.
1600
1700
1800
1900
De allereerste halsgevel
De stijl past uitstekend bij het groeiende zelfbewustzijn van de nog jonge Republiek. De architecten Jacob van Campen, Pieter Post en Philips Vingboons zijn belangrijkste vertegenwoordigers van het Hollands classicisme. De jongste van dit drietal, Philips Vingboons, geeft in 1638 zijn visitekaartje af met een spraakmakend ontwerp voor een nieuw soort gevel.
Hij versimpelt de traditionele trapgevel van een woonhuis op Herengracht 168 tot een strakke klassieke vorm met twee rechte hoeken. Deze halsgevel leidt in de bouwkunst tot een kleine revolutie. De combinatie van moderne en klassieke vormen is hét gesprek van de dag.
Een overtreffende trap
Het huis op Herengracht 168 is nog maar net opgeleverd of Philips Vingboons wordt al benaderd door de 51-jarige Daniël Soyhier. Hij is de zoon van Nicolaes Soyhier, een van de rijkste inwoners van de stad. Zijn vader is een hande-
267
2000
Italiaanse bouwmeester zorgt voor een revolutie aan de Amsterdamse grachtengordel
Minder bekend is dat ook een aantal grachtenhuizen een Venetiaanse inspiratiebron hebben. Bouwmeester Vincenzo Scamozzi uit Venetië publiceert in 1615 het ordeboek L’Idea della Architettura Universale. Zijn ideeën over symmetrie, maten en verhoudingen en het gebruik van symbolen uit de klassieke oudheid maken in heel Europa indruk. Het boek wordt een bestseller en leidt zelfs tot een nieuwe bouwstijl: het Hollands classicisme. 1500
69
#