KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE | Tekst: Leendert van der Ent | Fotografie: Tata Steel
Menno van der Winden (l): “We zetten AI in om te voorspellen wanneer het systeem zal falen, zodat we tijdig onderhoud kunnen plegen.”
AI WORDT ONMISBAAR IN CONCURR Wat voor schaken geldt, geldt ook voor de industrie: kunstmatige intelligentie wordt onmisbaar, maar gaat mensen niet vervangen. AI voorspellingen kunnen de efficiëntie van productieprocessen en onderhoud sterk verhogen, zo bleek tijdens het webinar dat Tata Steel organiseerde ter gelegenheid van het Tata Steel schaaktoernooi 2022. In 2017 werd kunstmatige intelligentie (Artificial Intelligence, AI) geïntroduceerd in de schaakwereld. Het kwam, het zag, en het overwon, verpletterend zelfs. Het zelflerende systeem van Google DeepMind, AlphaZero, legde een onconventionele, zeer aanvallende speelstijl aan de dag. Het spotte met wetten en regels uit de schaaktraditie. En het maakte duidelijk dat mensen voortaan nul kans hadden om te winnen. Slechts tien demopartijen met het op een diep neuraal netwerk gebaseerde systeem volstonden om de schaaktop te overtuigen. Training en strategie werden daarna voor altijd anders. Analyse van AI is hierbij de leidraad. Zo werd de schaakwereld het petrischaaltje voor alle toepassingen van AI.
ALIENS Schaakgrootmeester en coach van ‘s werelds 14
Maintenance Benelux | nr. 1 | maart 2022
beste schaker Manus Carlsen, Peter Heine Nielsen: “De AI maakte gebruik van het bord alsof er aliens aan het werk waren. Ik zou het niet geloofd hebben als ik het niet zelf had gezien. Opeens konden we op een hoger niveau over schaken denken. Er volgde meteen een ‘wapenwedloop’ tussen schakers om hier zo snel mogelijk van te leren.” Sommige schakers, zoals Nielsen, vonden de ontwikkeling fantastisch. Anderen waren minder enthousiast, maar moesten er ook wat mee.
CREATIEF Waarom is dit relevant voor industriële processen en voor maintenance? Omdat AI op de industrie dezelfde impact zal hebben als op schaken, meent Max Welling. Hij is Research Chair in Machine Learning aan de UvA en Distinguished Scientist bij Microsoft: “En AI gaat ook zijn stempel druk-
ken op het milieu, chemie, biologie en het leven in het algemeen. Met AI kunnen we bijvoorbeeld op termijn compleet nieuwe, veel duurzamere moleculen en materialen ontwerpen.” Menno van der Winden, General Manager Advanced Analytics bij Tata Steel: “AI brengt volstrekt verrassende oplossingen in beeld, waaraan je vanuit ervaring nooit zou denken. Dat maakt het opwindend.” Welling: “Juist dat creatieve aspect zorgt voor die onverwachte overeenkomst tussen schaken en staal produceren.” Het domein waarin iemand actief is maakt namelijk niet uit; de manier waarop AI de manier van werken kan verbeteren is min of meer hetzelfde.
TWEE TERREINEN Van der Winden geeft aan hoe Tata Steel AI toepast: “Het draait er bij ons om staalproducten
