CHOROBY ZAKAŹNE
Fot. archiwum
Ma³pia ospa – medialna gor¹czka Nie ma obecnie potrzeby szczepień populacyjnych w związku z małpią ospą, a problem jest głównie medialny – uspokaja dr hab. n. med. Tomasz Dzieciątkowski, specjalista w dziedzinie wirusologii, mikrobiologii i diagnostyki laboratoryjnej, w rozmowie z Michałem Niepytalskim. Dlaczego w ogóle rozmawiamy o tzw. ma³piej ospie? Dlaczego jest wokó³ niej tyle szumu, skoro nie wydaje siê specjalnie groŸna, bior¹c pod uwagê statystyki?
Rz
eczywiœcie w porównaniu z SARS-CoV-2 czy wirusem ospy prawdziwej (czarnej ospy) ospa ma³pia ma niewielki potencja³ epidemiczny, wi¹¿e siê z ni¹ daleko mniejsza œmiertelnoœæ, wiêc nie jest to patogen, który spêdza wirusologom sen z powiek. O to, dlaczego tak du¿o siê o nim mówi, nale¿a³oby chyba zapytaæ przedstawicieli mediów. Wydaje mi siê, ¿e jednym z powodów jest fakt, ¿e dwa lata pandemii COVID-19 boleœnie przypomnia³y nam o istnieniu wirusów. Na pocz¹tku roku na tapecie by³ wirus Lassa, bo w Wielkiej Brytanii odnotowano trzy zaka¿enia. Dziœ oczywiœcie ju¿ nikt o tym nie pamiêta. Teraz ma³pia ospa jest gor¹cym tematem. W jej przypadku mamy kilka tysiêcy zaka¿eñ, ale na ca³ym œwiecie.
12
Nie ma powodów do paniki, lecz mimo to pacjenci pytaj¹. Dobrze wiêc, by lekarze wiedzieli, jak rozwiaæ ich w¹tpliwoœci. Czy istniej¹ testy wykazuj¹ce obecnoœæ wirusa ma³piej ospy i czy istnieje lek na tê chorobê? Pytanie wa¿ne w kontekœcie d³ugiej walki z koronawirusem bez leku. Testy oczywiœcie s¹. Badania molekularne wykonuje chocia¿by jednostka referencyjna, jak¹ jest Zak³ad Wirusologii Pañstwowego Zak³adu Higieny. Jeœli natomiast lekarz pierwszego kontaktu ma podejrzenie, ¿e pacjent cierpi na tê w³aœnie chorobê, zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Zdrowia powinien odes³aæ go do szpitala zakaŸnego b¹dŸ do szpitala z oddzia³em chorób zakaŸnych. Co do leczenia: opracowanie celowanych leków doustnych przeciwko SARS-CoV-2 zajê³o dwa lata. W Polsce ich obecnie nie mamy, ale to zupe³nie inny problem. Natomiast leki przeciwko wirusom ospy s¹. Nale¿y
jednak wyraŸnie podkreœliæ, ¿e w wiêkszoœci przypadków, zw³aszcza tych w Europie, nie ma potrzeby celowanego leczenia. Hospitalizacja s³u¿y przede wszystkim izolacji osób zaka¿onych. Tak¿e szczepionka bezpoœrednio chroni¹ca przed ma³pi¹ osp¹ nie istnieje. Niemniej jednak w 70–80 proc. skuteczna jest szczepionka przeciwko ospie prawdziwej. Warto przy tym zauwa¿yæ, ¿e od 1980 r., kiedy eradykowano ospê prawdziw¹, nigdzie na œwiecie nie s¹ prowadzone rutynowe szczepienia przeciw wirusowi powoduj¹cemu tê chorobê. Ale ktoœ w ogóle te preparaty ma? Oczywiœcie. S¹ nawet ich kolejne generacje, o wiele bezpieczniejsze od stosowanych w przesz³oœci. Ale podkreœlam, ¿e o szczepieniach populacyjnych przeciwko ma³piej ospie nie ma w ogóle ¿adnej mowy, nie ma w tej chwili takiej potrzeby. Zalecane mog¹ byæ najwy¿ej personelowi medycznemu nara¿onemu na kontakt z zaka¿onymi i osobom „z kontaktu”.
www.miesiecznik-puls.org.pl – nr 7–8/2022 (327–328)
