*Tijdschrift_MSMD_2_2012 (origineel)
17-04-2012
15:35
Pagina 20
links naar rechts op het kerkhof in Delden: Hans Rook, Guus Rook-van Oene en Britta Röhl. 20 Van
Vermist, maar niet vergeten Vermist, maar niet vergeten Op zaterdag 1 mei 1943, op de tweede verjaardag van zijn dochter Guusje, werd de boerenknecht Johannes, ‘Hannes’, van Oene uit IJsselmuiden gearresteerd door de Duitse bezetters. Samen met enkele buurtgenoten had hij willen verhinderen dat een melkrijder de bussen van plaatselijke boeren meenam naar de fabriek. Ze wilden daarmee protesteren tegen een maatregel van de bezetter, gericht tegen Nederlandse oud-militairen die in mei 1940 hadden gevochten ter verdediging van hun land. Deze moesten zich namelijk plotseling melden voor krijgsgevangenschap en arbeidsinzet in Duitsland. Er rees protest en dat leidde in 1943 tot de april-meistakingen die begonnen bij Stork in Hengelo en al snel overal in den lande navolging vonden. Boeren deden aan deze stakingen mee door geen melk meer te leveren aan de fabriek.
gevoerd naar een onbekende bestemming. Een kleine drie kwartier later was de auto terug. Om zeven uur diezelfde morgen werd over de radio bekendgemaakt dat de vier waren terechtgesteld, zoals ook bleek uit aanplakbiljetten die verschenen in Hengelo. Moeder Van Oene bleef achter met haar vier kinderen, waarvan Guusje de jongste was.
Zoektocht Wat er sinds 3 mei 1943 om 5.20 uur, toen hij samen met de drie mannen uit Nijmegen werd afgevoerd uit het politiebureau van Hengelo, is gebeurd met Johannes van Oene, blijft een raadsel. Wel is tot dat moment nagenoeg alles bekend wat er is gebeurd,
e 37-jarige Van Oene had bij zijn actie onenigheid gekregen met een landwachter, die met de plaatselijke melkwagen meereed. De volgende dag werd hij samen met de anderen uit IJsselmuiden overgebracht naar Hengelo, waar een Politie-standrecht was afgekondigd. Hanns Albin Rauter, de hoogste politieautoriteit in Nederland, had namelijk bevolen dat de staking ten koste van alles zo spoedig mogelijk moest worden beëindigd en dat leidde tot keiharde maatregelen.
D
Terechtgesteld Nog diezelfde dag verschenen de mannen en jongens uit Noordwest-Overijssel voor de Duitse rechter Boulanger. Ze kregen allemaal vrijheidsstraffen opgelegd, behalve Van Oene en nog drie andere jongemannen die afkomstig waren uit Nijmegen. Zij hoorden de doodstraf tegen zich uitspreken en bleven ingesloten in het politiebureau van Hengelo. De gratieverzoeken die ze indienden, werden niet gehonoreerd. Sterker nog, Rauter vaardigde het bevel uit dat de plaatsen waar deze mannen zouden worden gefusilleerd geheim moesten blijven. Zo wilde hij nog meer angst en verwarring zaaien onder de massaal in opstand gekomen bevolking. Van Oene kreeg die nacht geestelijke bijstand van dominee J.W. van Kooten uit Hengelo. De katholieke Nijmegenaren werden bijgestaan door hun kapelaan. De volgende morgen, op maandag 3 mei 1943 om 5.20 uur, werden de vier veroordeelden met een vrachtwagen weg-
Bekendmaking: synoniem voor de dood, ook met een fout geschreven naam.
