Theo Teske en de
waterlelies Met haar gigantische bladeren is de reuzenwaterlelie (Victoria amazonica) wellicht de beroemdste plant van de Leidse Hortus. Vanuit menige rondvaartboot die langs de kassen vaart klinken geluiden over deze zeldzame bloem ‘die zich slechts één nacht per jaar laat zien ’. [tekst] Rogier van Vugt [foto’s] Robbert Folmer, Hans Meijs en Rogier van Vugt
M
Maar is dat wel zo? Theo Teske, de man die al jaren deze plant verzorgt, weet er alles over. En hij heeft ook nog een andere, eigenlijk veel bijzonderdere waterlelie waar hij alles over kan vertellen. Allereerst bloeit de Victoria zeker niet eenmaal per jaar, aldus Theo. Met elk volwassen blad komt in de zomermaanden een bloem mee en dat kunnen er zomaar vijftig zijn op jaarbasis. Echt bijzonder is dat deze plant ieder jaar in januari opnieuw wordt gezaaid. Dat betekent dat er vanuit een zaadje zo groot als een erwt binnen een half jaar een plant groeit die bladeren produceert van ongeveer twee meter doorsnede.
Victoria amazonica [foto] Robbert Folmer
In de lagere vleugel naast de Victoriakas groeit een andere waterlelie, Nymphaea thermarum. Een volwassen plant compleet met bloemen past met gemak in een hand, het tegenovergestelde van de Victoria. Naast dat dit de kleinste waterlelie is, is het ook één van de zeldzaamste. Een aantal jaar geleden nog werd aangenomen dat ze in het wild was uitgestorven.
zekerder bestaan heeft als er veel exemplaren van in cultuur zijn. Theo experimenteert op het moment met verschillende teeltmethoden om dit bedreigde plantje zo goed mogelijk te vermeerderen. Hij verwacht dan ook dat het snel aan het publiek getoond zal kunnen worden.
Alhoewel de planten bijkans onvergelijkbaar lijken, zijn er in de teelt grappige overeenkomsten. Bij beide plaatst Theo bijvoorbeeld na de bloei een netje over de vrucht om de zaden op te vangen, voordat ze verloren raken in het water. Van de Victoria worden zo de zaden gewonnen voor het volgende jaar. Van de mini-waterlelie zijn de zaden nodig, omdat deze zeldzame soort een
Nymphaea thermarum [foto] Rogier van Vugt
Nymphaea thermarum [foto] Rogier van Vugt Hortus botanicus Leiden 2021 19