Een tipje van de sluier van
het groene vakmanschap door Rogier van Vugt
Als een bezoeker één van onze collega’s complimenteert met ons mooie park is dat een boodschap die enigszins dubbel overkomt. Natuurlijk is het goed nieuws dat de bezoekers het mooi vinden. Maar een park? Dat doet toch een beetje zeer, want wij zijn geen park, máár een botanische tuin. Het blijkt dat veel mensen niet weten dat er een wezenlijk verschil is tussen een park en een botanische tuin. [tekst] Rogier van Vugt [foto’s] Rogier van Vugt [illustraties] Eline Hoogendijk en Esmée Winkel
E
Een park is een plek waar bomen en planten puur ter decoratie worden neergezet. Een Hortus botanicus herbergt een wetenschappelijke plantencollectie. Daarnaast hebben deze botanische tuinen ook een taak om bedreigde planten voor uitsterven te behoeden.
Planten hebben veel meer betekenis dan enkel decoratie. Ze zijn niet alleen onze belangrijkste bron van voedingsstoffen, maar geven ons ook diverse medicijnen, textiel, bouwmaterialen, kleurstoffen en nog veel meer. Bovendien geven ze ons wetenschappelijk inzicht in de natuur. Tussen ‘slechts’ mooi en al die mogelijkheden, zit hem nu juist het verschil. Als een tuin verbonden is aan een universiteit, is
12 Hortus botanicus Leiden 2021
de link met de wetenschap prominent aanwezig, zoals bij de Leidse Hortus botanicus. Je kunt eigenlijk wel zeggen dat onze Hortus het levende-planten-archief van de universiteit is. Studenten en wetenschappers gebruiken deze collectie voor een breed scala aan onderzoek. Het onderhouden van een levend archief vereist een andere aanpak dan dat van een park. En daarmee specialistisch vakmanschap. Soms wil een onderzoeker bijvoorbeeld planten hebben die heel lastig te kweken zijn of uiterst zeldzaam. Deze zijn niet zomaar te koop, dus daar moet je zuinig op zijn. Door de jaren heen heeft de Hortus een collectie opgebouwd die niet alleen wetenschappelijk van belang is, maar ook een historische betekenis heeft. Het beste kun je de waarde van die collectie aflezen aan de planten zelf en minstens zo belangrijk, aan de
