Klasse Magazine
Reportage
Een vak vol emoties Tekst Berber Verpoest Beeld Katrijn Van Giel
Tieners zijn koortsachtig op zoek naar zichzelf, zeker na corona. In het keuzevak emotionele intelligentie zoeken ze samen met leraar Elke naar antwoorden. “Verwacht geen therapiesessies. We doen aan preventie.”
MOTIVATIELADDER “Ik merkte geregeld dat sterke leerlingen plots ondermaats presteerden. Sommige bollebozen hielden het hoofd niet boven water tijdens hun hogere studies, tegen al onze hoge verwachtingen in. Ik leerde: met cognitieve vaardigheden alleen komen ze er niet.”
De vijfde- en zesdejaars die voor de module ‘emotionele intelligentie’ kiezen, zitten twee aan twee. Voor hen ligt een leeg wit blad. Leraar Elke heeft hen net wegwijs gemaakt in de Kernkwadranten van Daniel Ofman: ze speurden naar hun kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën.
“Als klastitularis maakte ik af en toe een uurtje tijd om te luisteren waar ze mee zaten. Ik gaf hen basisinzichten mee over hoe ons brein werkt of hoe ze hoger op de motivatieladder klimmen. Maar omdat je niet wil knibbelen aan de leerstof en kwaliteit van je vak, kan je niet voortdurend tijd vrijmaken voor die emotionele vaardigheden.”
Nu volgt de praktijk. Op het witte blad verrijzen bergen, de zee kleurt blauw, iemand schetst een stad. De leerlingen tekenen hun favoriete plek, vervolgens hun droomhuis met daarin hun lievelingskamer. Riante villa’s met grote raampartijen verschijnen, maar ook knusse kamertjes met kleurrijke gordijnen. Enkele leerlingen gaan heel secuur aan de slag met een latje en een gom, een jongen trekt met enkele trefzekere lijnen in een paar seconden een kasteel op. Elke: “Met die tekeningen vertellen ze iets over hun persoonlijkheid. Samen met de Kernkwadranten bieden ze inzicht in wie ze zijn. We zoeken waar hun talenten liggen en wat hen motiveert, maar ook wat hen energie kost of afstoot.” “Deze les focust vooral op zelfbewustzijn. In een ander deel van de module besteden we aandacht aan zelfmanagement. Dan hebben we het over emotieregulatie en zelfzorg, maar ook over motivatie: hoe je optimistischer in het leven kan staan en je aandacht oefent. Het interpersoonlijke gedeelte gaat vooral over empathie en de valkuilen daarvan. Al die emotionele vaardigheden hebben ze in hun leven net zo hard nodig als hun cognitieve intelligentie. Alleen krijgen ze nauwelijks aandacht of training.”
56
“In de derde graad bieden we keuzemodules aan. Daar lag een kans om emotionele intelligentie goed uit te werken. De directie had er oren naar en de leerlingen duidelijk ook. Ik geef de module nu voor het derde schooljaar op rij en de klassen zitten telkens helemaal vol.” ALIENS TIJDENS CORONA “De eerste lessen zet ik vooral in op verbinding. Leerlingen vertrouwen elkaar in speeddates toe wat hen energie geeft en wat energie vreet. Zo bouwen we veiligheid in: de leerlingen komen immers uit verschillende klassen, ze kennen elkaar bij de start van de module niet echt.” “Een keuzevak rond emotionele intelligentie kan alleen werken als de leerlingen zich durven openstellen voor zichzelf en voor elkaar. Geen simpele opdracht. Achttienjarigen voelen zich vaak een zonderlinge alien. De corona-afzondering heeft dat gevoel nog versterkt. Eenzaamheid kruipt in je kleren. Ook nu alles weer op gang komt, schud je dat niet zomaar van je af. Een